Walidacja - aundry-sustainability homepage

Leonardo da Vinci Project
Zrównoważony rozwój przemysłowych
procesów pralniczych
Moduł 6
Aspekty specjalne
Rozdział 5
Walidacja
Module 6 „Aspekty specjalne”
Rozdział 6 Walidacja
Treść
Walidacja, definicja
- Dlaczego proces walidacji w pralniach przemysłowych?
Efekty pierwotne
Efekty wtórne
Wpływ parametrów procesu prania
Kryteria testu
Tkaniny testowe
Tkanina kontrolna procesu prania (bawełniana
standardowa zgodnie z DIN 53919)
Module 6 „Aspekty specjalne”
Rozdział 6 Walidacja
Cele nauczania
Po ukończeniu tego rozdziału będziesz
Znał definicję walidacji
Znał funkcję i cel procesów walidacji w pralniach przemysłowych i
będziesz w stanie ustalić korelację z zagadnieniem
zrównoważonego rozwoju
Znał pierwotne efekty procesu prania
Znał wtórne efekty procesu prania
Znał wpływ parametrów procesu prania
Znał kryteria testu
Module 6 „Aspekty specjalne”
Rozdział 6 Walidacja
Walidacja: Definicja
Walidacja oznacza testowanie specjalnej procedury w
odniesieniu do jej skuteczności
- Oznacza sprawdzenie czy zakładane cele będą rzeczywiście
osiągnięte przez zastosowanie procedury
W odniesieniu do procesu prania oznacza to
Sprawdzenie czy zakładane cele jakości zostaną
osiągnięte przez zastosowanie odpowiedniego procesu
prania
Module 6 „Aspekty specjalne”
Rozdział 6 Walidacja
Dlaczego proces walidacji w
pralniach przemysłowych?
Stała kontrola procesu prania zapewnia stałą jakość
rezultatów i odsłania odpowiednio pojawiający się
spadek jakości
Dlatego można wpływać na proces z wyprzedzeniem
Mogą być zidentyfikowane potencjalne oszczędności
podczas zachowania niezbędnej jakości
Brak kosztów ogólnych, energii i zasobów w wyniku
dodatkowych procesów prania w przypadkach
niezadowalających wyników
Module 6 „Aspekty specjalne”
Rozdział 6 Walidacja
Efekty pierwotne
Efekty pierwotne to:
• Optymalne usuwanie zabrudzeń
• Usuwanie zapachu
• Przywrócenie tekstyliom pożądanych właściwości
efekty pierwotne procesu prania są rozpoznawalne
natychmiast po zakończeniu procesu
Module 6 „Aspekty specjalne”
Rozdział 6 Walidacja
Efekty pierwotne
Są efektami pożądanymi
Przywracają tekstyliom jakość
Przywracają cechy użytkowe tekstyliom
Module 6 „Aspekty specjalne”
Rozdział 6 Walidacja
Kryteria testu
efekty pierwotne procesu prania
Efektywność procesu prania
Usuwanie tłuszczu i oleju
Skuteczność procesu bielenia
Enzymatyczne usuwanie plam
Module 6 „Aspekty specjalne”
Rozdział 6 Walidacja
Kryteria testu
efekty pierwotne procesu prania
Podane kryteria reprezentują wymagania ogólne
Ważne dla wszystkich rodzajów zabrudzeń i tkanin, które
można spotkać w praktyce pralniczej
Materiał testowy musi być dobrany w odniesieniu do
specyficznych wymagań odpowiedniego procesu prania
Module 6 „Aspekty specjalne”
Rozdział 6 Walidacja
Einsatz | Use [1]
DET BL ENZ
Anschmutzung | Soil
010 C Pigment/Wollfett | Pigment/Lanolin
011 B Pigment/Olivenöl | Pigment/Olive Oil
012 D Pigment/Hautfett | Pigment/Sebum
013 PF Pigment/Pflanzenfett | Pigment/Vegetable Fat
014 PPM Pigment/Pflanzenöl/Milch | Pigment/Veget. Oil/Milk
015 F Kakao/Hautfett | Cocoa/Lanolin
016 Z Schokolade | Chocolate
017 MF Milchkakao, gealtert | Milk Cocoa, aged
018 S Schuhcreme | Shoe Polish
020 J Tee | Tea
021 JE Eiweiß/Tee | Proteine/Tea
025 K Kaffee | Coffee
030 L Rotwein | Red Wine, W Standard
031 LI Rotwein, gealtert | Red Wine, aged, IEC 60456
035 H Coca-Cola
040 O Möhrensaft | Carrot Juice
041 BB Brombeersaft | Backberry Juice
042 WB Heidelbeersaft | Blueberry Juice
043 JB Johannisbeersaft, schwarz | Black Currant Juice
045 LS Lippenstift | Lip Stick
047 MU Make-up
050 M Motoröl/Pigment | Motor Oil/Pigment
052 GM gebr. Motoröl | Used Motor Oil
053 RM Ruß Mineralöl | Soot/Mineral Oil
055 TE Tonerde | Clay
060 N Vollei/Pigment | Egg/Pigment
061 EG Eigelb, gealtert | Egg Yolk, aged
062 R Stärke/Pigment | Starch/Pigment
063 PB Blut, gealtert | Blood, aged, IEC 60456
065 T Ketchup
070 P Paprika | Red Pepper
075 U Curry
080 V Sojasoße | Soy Sauce
085 SP Spinat | Spinach
090 SG Tomaten-Rindfleischsauce | Tomato Beef Sauce
Verfügbar | Available
[1]
Einsatz | Use :
DET:
BL:
ENZ:
Allgemeine Waschkraft | Detergency
Bleiche | Bleach
Enzymaktivität | Enzyme Activity:
P: Protease
A: Amylase
L: Lipase
x
x
x
x
x
x
P, A
P
P, L
P
x
x
x
x
x
x
x
P
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
L
L
x
x
x
x
x
P
P
A
P
x
x
x
P
P, A
Gewebesubstrate | Fabric Subtrates [2]
CO/
PA
CO
PES
PAN WO SE
PES
6.6
90 A
10 A
90 A
A
u
f
A
n
f
r
a
g
e
-
O
n
R
e
q
u
e
s
t
dostępne
tkaniny
testowe (wfk)
Verfügbar, Farbton wenig intensiv | Available, but only light tinting
[2]
Gewebesubstrate | Fabric Substrates :
CO:
CO/PES:
PES:
PA 6.6:
PAN:
WO:
SE:
Baumwolle | Cotton (10 A, 90 A)
Polyester/Baumwolle 65/35 | Polyester/Cotton 65/35 (20 A)
Polyester (30 A)
Polyamid 6.6 (Nylon) | Polyamide 6.6 (Nylon) (40 A)
Polyacryl | Acrylics (50 A)
Wolle | Wool (60 A)
Seide | Silk (70 A)
Module 6 „Aspekty specjalne”
Rozdział 6 Walidacja
PRODUKTIONSPROTOKOLL PES/CO-MONITORE
Produktname:
PCMS55_1
Anmerkung:
Wäschereimonitor, Entwicklungstyp 01
Kunde:
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Auftrag Nr.:
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Auftragsdatum:
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Menge, Menge/Tüte:
150 Stk., 10 Stk./Tüte
Datum:
24.08.2000
Trägergewebe: PES/CO-Trägergewebe 21 A
10C
20C
90LI
10D
20D
10U
10M
90RM
90PB
10N
10R
10PPM
Trägergröße:
65 cm x 45 cm
Läppchengröße: 10 cm x 10 cm
TütenAufkleber
90MF
Nummer
Code
Bezeichnung
10C
W-Schmutz/Wollfett auf CO
allgemeine Waschkraft
Einsatz
allgemeine Waschkraft
20C
W-Schmutz/Wollfett auf PES/CO
90LI
Rotwein auf CO, gealtert (IEC456)
10D
W-Schmutz/Hautfett auf CO
allgemeine Waschkraft
20D
W-Schmutz/Hautfett auf PES/CO
allgemeine Waschkraft
10U
Curry auf CO
10M
Motoröl/Pigment auf CO
allgemeine Waschkraft
90RM
Ruß/Mineralöl auf CO (IEC456)
allgemeine Waschkraft
90PB
Blut auf CO, gealtert (IEC456)
10N
Vollei/Pigment auf CO
allgemeine Waschkraft, Protease
Stärke/Pigment auf CO
allgemeine Waschkraft, Amylase
10R
10PPM
90MF
Pigment/Pflanzenfett/Milch auf CO
Kakao auf CO, gealtert (IEC456)
Bleiche
Bleiche, Amylase
Kombimonitor dla
walidacji efektów
pierwotnych
procesu prania
Bleiche, Protease
Bleiche, Amylase, Protease
allgemeine Waschkraft, Protease
Freigabe:.............................................................................................................................................................
Module 6 „Aspekty specjalne”
Rozdział 6 Walidacja
Efekty wtórne procesu prania
Efekty wtórne to
•
Zaszarzenie – rozjaśnienie optyczne
•
Uszkodzenie włókna i tkaniny
•
Inkrustacja nieorganiczna
Efekty wtórne ulegają akumulacji.
Pojawiają się one po kilku cyklach prania.
Module 6 „Aspekty specjalne”
Rozdział 6 Walidacja
Efekty wtórne
Nie są pożądane
Obniżają wskaźniki jakości tekstyliów
Pojawiają się również w przypadkach właściwej jakości
wyrobu
Są one odróżniane od
- Uszkodzeń spowodowanych przez niedostateczne właściwości
materiału
- Uszkodzeń pojedyńczych (np. rozerwania)
- Uszkodzeń w wyniku użytkowania
Module 6 „Aspekty specjalne”
Rozdział 6 Walidacja
Wpływ parametrów procesu prania
Wzrost temperatury
- Większa skuteczność prania
- Większe zaszarzenie i destrukcja tekstyliów
Zwiększone działanie mechaniczne
- Większa skuteczność prania
- Większa destrukcja tekstyliów (spadek wytrzymałości na
rozrywanie)
Zwiększone stężenie detergentu
- Większa skuteczność prania
- Mniejsze zaszarzenie, ale zwiększona destrukcja tekstyliów
Module 6 „Aspekty specjalne”
Rozdział 6 Walidacja
Tkaniny testowe
efekty wtórne
Monitory testowe do badania efektów wtórnych są
zdefiniowanymi wyrobami tekstylnymi o stałej jakości
(np. standardowa tkanina bawełniana zgodnie z DIN
53919)
Po pewnej ilości cyklów prania mogą być uzyskane i
skwantyfikowane powtarzalne wyniki dla efektów
wtórnych
Module 6 „Aspekty specjalne”
Rozdział 6 Walidacja
Tkanina kontrolna do prania
W pralniach
Powszechnie jest stosowana kontrolna tkanina do
oceny procesu prania zgodnie z DIN 53919
odpowiednio ISO 2267
(Standardowa tkanina bawełniana zgodnie z DIN 53919/ISO 2267)
Zastosowanie standardowej bawełny o zdefiniowanej
konstrukcji tkaniny pozwala na ujawnienie wtórnych
efektów skuteczności procesów prania
Module 6 „Aspekty specjalne”
Rozdział 6 Walidacja
Tkanina kontrolna do prania
Wyspecyfikowana w
- DIN 53 919 T1
Podstawa walidacji zgodnie z RAL
- ISO 2267
Stosowana norma międzynarodowa
Module 6 „Aspekty specjalne”
Rozdział 6 Walidacja
Tkanina kontrolna do prania
Do walidacji:
-
Zaszarzenia
Rozjaśnienia optycznego
Uszkodzenia chemicznego
Spadku wytrzymałości na rozrywanie
Inkrustacji nieorganicznej
Module 6 „Aspekty specjalne”
Rozdział 6 Walidacja
Tkanina kontrolna do prania
3 cykle prania przed pierwszym zastosowaniem (metoda
standardowa)
Po praniu wstępnym
- Standardowe dane techniczne tkaniny
- Standardowy stopień bieli bez UV (bez wpływu
rozjaśniaczy optycznych)
Module 6 „Aspekty specjalne”
Rozdział 6 Walidacja
Tkanina kontrolna do prania
Co najmniej 2 próbki (80 cm x 100 cm) przechodzą cały
proces prania razem z bielizną
- Wliczając w to wszystkie fazy prania i płukania
- Bez maglowania i prasowania
Muszą one przechodzić kolejne cykle prania i być
wysuszone za pomocą powietrza w ciągu nocy
Module 6 „Aspekty specjalne”
Rozdział 6 Walidacja
Tkanina kontrolna do prania
Po 25 cyklach prania dokonuje się oceny jednej z dwu
próbek
Drugą próbkę poddaje się dodatkowym 25 cyklom
procesu
Podczas tych 50 prań nie mogą być zmieniane
parametry procesu prania
Module 6 „Aspekty specjalne”
Rozdział 6 Walidacja
Tkanina kontrolna do prania
Zaszarzenie/rozjaśnianie optyczne (granice podane
przez RAL RG 992 - niemiecki standard do kontroli w
pralni)
- Całkowita biel (wliczając w to efekty powodowane
przez rozjaśniacze optyczne) nie powinna być niżej
niż 170 po 50 cyklach prania
- Odcień tkaniny nie powinien różnić się więcej niż 1,5
jednostek w kierunku czerwień-fiolet i nie więcej niż
2,49 jednostek w kierunku błękit-zieleń od
zdefiniowanego standardu bieli po 50 cyklach prania
- Biel bez UV (wartość-Y) nie powinna być niższa niż
85 po 50 cyklach prania
Module 6 „Aspekty specjalne”
Rozdział 6 Walidacja
Tkanina kontrolna do prania
Inkrustacja (według RAL)
- Nieorganiczna inkrustacja włókna (zawartość
popiołu), nie powinna przekraczać
0,7 % po 25 cyklach prania i
1,0 % po 50 cyklach prania
Module 6 „Aspekty specjalne”
Rozdział 6 Walidacja
Tkanina kontrolna do prania
Spadek wytrzymałości na rozrywanie (według RAL RG
992)
- Spadek wytrzymałości na rozrywanie nie powinien
przekraczać
15 % po 25 cyklach prania i odpowiednio
30 % po 50 cyklach prania (przy +/- 3 %)
Module 6 „Aspekty specjalne”
Rozdział 6 Walidacja
Tkanina kontrolna do prania
Uszkodzenie chemiczne (według RAL)
- Uszkodzenie chemiczne charakteryzowane przez „s“,
nie powinno przekraczać
0,5 po 25 cyklach prania i
1,0 po 50 cyklach prania
Module 6 „Aspekty specjalne”
Rozdział 6 Walidacja