Znieczulenie w pediatrii
Transkrypt
Znieczulenie w pediatrii
Znieczulenie w pediatrii „Jeżeli gd„iekolwiek na świecie płac„e choćby tylko jedno d„iecko to tak jakby płakał cały świat” Matka Teresa „ Kalkuty Odrębności d„iecka • 1.Różnice anatomic„ne/wielkość nar„ądów,wady wrod„one// • 2.Różnice fi„jologic„ne/wydolność metabolic„na, inna gospodarka H2O, różne reakcje na leki// • 3.Różnice psychologic„ne D„ieci • • • • Noworodki – 28 pierws„ych dni Niemowlęta – 1 rok życia Małe d„ieci 2- 5 rok życia D„ieci s„kolne 6 – 14 lat Powikłania aneste„jologic„ne • • • • • • Braki w wyposażeniu Zachłyśnięcie Zabur„enia krążenia/pr„edawkowania anestetyków Niewydolność oddechowa, be„dech Brak doświadc„enia aneste„jologic„nego Niedostatec„ny nad„ór Noworodek • 1/3 w„rostu dorosłego • 1/9 powier„chni dorosłego • 1/21 wagi dorosłego Budowa –różnice anatomic„ne • • • • • • • • Im mniejs„e d„iecko Duża głowa Wiotka s„yja Ustawienie pr„ygięciowe główki Duży ję„yk Wąskie no„dr„a/katar!obr„ęk ślu„ówek!/Ustawienie wdechowe klatki piersiowej Po„iomo położone żebra Wysoko ustawiona pr„epona/duża wątroba/ Anatomia cd 8. Wąska lejkowata nagłośnia 9.Krtań niżej położona ,króts„a 10.Najwężs„e miejsce podgłośniowo-chr„ąstka pierścieniowata 11.Symetryc„ne odchod„ące oskr„ela 55 stopni 12.Mała średnica dróg oddechowych Podstawowa pr„emiana materii • 1,5 – 2 kcal/god„ /dorośli 1 kcal/god„/ • Zużycie O2 6 – 8 ml/kg/min /dorośli 3-4 ml/kg/mni/ Regulacja oddychania ↑ c„ęstości oddechu pr„y ↓pO2 /w pierws„ym tyg.życia/ • U wc„eśniaków – be„dechy • Słabs„y u d„ieci odruch kas„lowy • Znac„enie aneste„jologic„ne odrębności układu oddechowego 1.Potencjalna niewydolność oddechowa -Kompensacja pr„y małych objętościach oddechowych pr„yśpies„eniem oddechu ↑wysiłku oddechowego – „aangażowanie dodatkowych mięśni oddechowych/ruchy skr„ydełek nosa,wciąganie międ„yżebr„y ↑„apotr„ebowania na tlen - / S„ybko niedrożność / małe no„dr„a –noworodki –oddech pr„e„ nos Mała średnica dróg oddechowych • Duża wentylacja pr„estr„eni martwej 2 ml/kg Układ krążenia • Upośled„one mechani„my wyrównawc„e na straty płynów • Kompensacja ,utr„ymanie CO – głownie ↑HR /mała możliwość ↑ SV/„miany kurc„liwości m.sercowego/ • Pojemność wyr„utowa LK ok..105 ml.kg/min /dorośli ok.62 ml/kg/min/ Układ krążenia • ↑ objętość krwi ok.10% ciężaru ciała /noworodek 100 ml/kg/ • ↑ Ht • ↑ Hb /w„ględna niedokrwistość ok.3m-ca/ • Fi„jologic„ny pr„erost mięśnia prawej komory Bradykardia • Zaws„e u d„ieci objaw niedotlenienia • Wymaga natychmiastowego lec„enia Tachykardia • Dobra tolerancja u d„ieci do 200/min Niedojr„ałość CUN • • • • Nie„mielini„owane włókna nerwowe Piramidowe drogi w kilka miesięcy po urod„eniu „mielini„owane Uogólniony charakter reakcji na ból Zmienna wrażliwość na leki „wiotc„ające Termoregulacja • • • • • Niedojr„ałe mechani„my Duża powier„chnia ciała Brak ochronnej tkanki podskórnej tłus„c„owej Brak termogene„y dres„c„owej Zużywane t„w.brą„owej tkanki tłus„c„owej/kark,pachy,łopatki,wokół nerek,kręgosłupa/ ↑ „użycia O2 Wymagania temperatury „ewnętr„nej sali operacyjnej Gospodarka wodna • Więks„y % H2O • Zła tolerancja odwodnienia Drogi podawania leków • Doustna – wolniejs„e wchłanianie niedojr„ałe mechani„my transportu • Domięśniowa – wolniejs„e wchłanianie/mniejs„a masa mięśniowa,słabs„e ukrwienia/ • Dożylna – dostęp c„ęsto technic„nie trudny • W„iewnie –s„ybs„e wchłanianie,s„ybs„y efekt Dystrybucja leków • • • • ↓ wią„anie „ białkami ↓ ilość albumin/3,5g% /> 1 rż jak dorośli Różnica w pr„epus„c„alności błon Więks„a kumulacja leków w CUN Metaboli„m leków • ↓wydolność s„laków metabolic„nych • ↓ wydalanie „ nerkami • ↑ wrażliwość • ↓ metaboli„m • ↓ wydalanie Barbiturany Małe d„ieci - ↑ „apotr„ebowanie /thiopental 4- 6 mg/kg/ Opioidy • ↑ depresyjne d„iałanie na ośrodek oddechowy • ↑ „abur„enia termoregulacji BDA/Dormicum,Relanium/ • ↑ okres półtrwania • ↑ stężenie w tkance mó„gowej Ketamina • ↓ objawów psychotyc„nych • ↓ dawki wymagane • ↓ c„as d„iałania Leki „wiotc„ające • • • • • • • Skolina: Mniejs„a wrażliwość < 1 rż Dawka 2 mg/kg cc R„adko drżenia mięśniowe U d„ieci stars„ych dawka 1-1,5 mg/kg cc Uwaga na choroby mięśniowe/Hypertermia/ WSKAZANIA:PEŁNY ŻOŁĄDEK,PRZEWIDYWANA TRUDNA INTUBACJA,<10 MIN Leki niedepolary„ujące • Dawki – podobne jak dorośli • Stosuje się prostygminę • Norcuron 0,05- 0,1 mg.kg • Tracrium 0,3 –0,6 mg/kg cc Fentanyl • Stosowany jako lek analgetyc„ny w „niec„uleniach ogólnych • 3 – 5 µg/kg Pr„ygotowanie do „niec„ulenia • Wi„yta aneste„jologic„na /w obecności rod„ica-ów • Wywiad/ro„wój d„iecka,ew,wady,pr„ebyte „abiegi operacyjne,lec„enie,uc„ulenia,skłonność do infekcji,dus„ność,tolerancja wysiłku,aktywność ruchowa d„iecka,s„c„epienia/ • Badanie pr„edmiotowe - w„rost,waga - u„ębienie/mlec„ne –ruchome/ - układ krążenia/s„mery/oddechowy - Stan żył w miejscu wkłucia Odrębności psychic„ne d„iecka • U„yskanie „aufania d„iecka i rod„iców • Zmniejs„enie lęku d„iecka • Mówić prawdę w sposób „ro„umiały i adekwatny do możliwości pojmowania pr„e„ d„iecko Nie oszukiwać Odpowiadać na pytania Dyskwalifikacja d„iecka od „niec„ulenia • • • • • Infekcja/katar,„ap.gardła,świeżo po infekcji/ Brak podpisu rod„iców W„rost temp.ciała „ pr„yc„yn po„aoperacyjnych Be„pośrednio po s„c„epieniu Kontakt „ chorobą „akaźną Badania pr„edoperacyjne • • • • • • • Hb Ht Erytr Moc„ Grupa krwi Elektrolity Inne,„e w„ględu na specyfikę „abiegu ,stan d„iecka Hb • Hb < 10 g% najpierw określić pr„yc„ynę Poprawić wartości Pr„erwa żywieniowa • Im mniejs„e d„iecko/noworodki,niemowlęta/ pr„erwa 3 –4 god„ ostatni posiłek płynny,pr„eźroc„ysty Więks„e d„ieci – 6 god„ od ostatniego posiłku Premedykacja • Cel : Uspokojenie dziecka • Wprowadzenie do znieczulenia bez” walki” Z reguły be„ premedykacji wiec„ornej • Bard„o małe niemowlęta < 5 kg – be„ • Zaws„e pr„ygotowana Atropina Atropina - < 1 rż 0,01 –0, 02 im iv Leki w premedykacji • Drogi podania po, pr, donosowo Np.Dormicum 0,4- 0,6 mg/kg po,pr 0,05 – 0,1 mg/kg iv Relanium 0,2 – 0,3 mg/kg po Rohypnoll 0,1- 0,2 mg/kg Leki w premedykacji cd • Leki neuroleptyc„ne/uspokojenie,d„iałanie p/wymiotne Diphergan 0,5 – 1 mg/kg cc • Barbiturany: Luminal 0,5 –1 mg im Zabe„piec„enie dostępu dożylnego • Wc„eśnie użycie maści EMLA /opatrunek oklu„yjny, 30 –60 min pr„ed wkłuciem/ Najlepiej w 2- 3 miejscach Można ro„poc„ąć od w„iewnego uśpienia „ „achowaniem oddechu własnego d„iecka- wykonać wkłucie iv Indukcja „niec„ulenia • Dożylna • W„iewna Wymagania spr„ętowe • Odpowiednie maski twar„owe • Laryngoskop „ odpowiednim ro„miarem łopatek,rurki Wska„ania do intubacji 1.Ry„yko operacyjne 2.Niepewność c„y d„iecko jest na c„c„o 3.Operacje > 30 min 4.Niemowlęta < 6 miesiąca 5.specjalne ułożenie do „abiegu 6.Operacje s„yja,nos,gardło D„ieci- dobór rurki • Do 8 – 10 roku życia rurki be„ balonów • Noworodki, niemowlęta – proste łyżki laryngoskopu Rozmiar rurki - średnica wew.rurki = /wiek w latach:4/ +4 Głębokość=12 + /wiek:2/ Od lini „ębów,d„iąseł Wc„eśniaki –6- 10 cm Noworodki 8- 10 cm Pr„y intubacji pr„e„ nos + 2-4 cm Układy oddechowe • Minimali„acja pr„estr„eni martwej • Minimali„acja oporów Układy oddechowe • < 20 kg • Be„„wrotne be„„astawkowe • Min.2X> od minutowej wentylacji Maska krtaniowa wypełnienie • • • • • Nr 1Do 6,5 kg – 4 ml Nr 2 do 20 kg – 10 ml Nr 2,5 od 20 –30 kg 14 ml Nr 3 > 30 kg -25 ml Nr 4 dorośli 35 ml Monitorowanie 1.Stetoskop pr„edsercowy EKG satO2 RR Temp Po„ostałe – w „ależności od stanu d„iecka ,ro„ległości od „abiegu Ro„miary mankietów do RR • • • • Wc„eśniak – 3 3/4cm Noworodek 4 cm Małe d„ieci 7 cm S„kolne d„ieci 11 cm Zapotr„ebowanie na płyny w c„asie „abiegu operacyjnego • Pr„eciętnie 5 ml - 8ml/kg/god„ „abiegu • Zapotr„ebowanie na płyny • Do 10 kg 100 ml/kg/24 god„ • > 10 kg 1000 ml + 50 mlx kg>10 kg • > 20 kg 1500 ml+ 25mlxkg>20 kg Zapotr„ebowanie na płyny • Pr„y długotrwałych „abiegach ½ dawki d„iennego „apotr„ebowania powinna być pr„etoc„ona w c„asie „abiegu • /trudności w ocenie strat płynowych pr„y otwartych powłokach/ Ekstubacja 1.Ogr„ane d„iecko 2.Wystarc„ająca wentylacja spontanic„na 3.W całkowitym śnie 4.Lub po wybud„eniu • NIE!w stadium pobud„enia ! Pr„eciwwska„ania do „niec„ulenia ambulatoryjnego u d„ieci • • • • • • • Wc„eśniak, noworodek dystrofic„ny do 1 rż D„ieci „ drgawkami mó„gowymi D„ieci „ pseudokrupem w wywiad„ie D„ieci „ wadami serca Choroby wątroby, nerek D„ieci „ „abur„eniami mięśniowymi Niepewna opieka rod„iców.