FS Tax Monthly

FS Tax
Monthly
Polska
Nr 11, listopad 2011
CIT
Dochody z tytułu odsetek wypłacanych bankom od nabytych przez nie dłużnych
papierów wartościowych podlegają zwolnieniu z WHT
W dniu 23 listopada 2011 r. Minister Finansów wydał interpretację ogólną (sygn.
DD7/8213/154/KSU/11/DD
DD7/8213/154/KSU/11/DD-418/2011),
w której stwierdził, że dochody z tytułu odsetek
wypłacanych
h bankom od nabytych przez nie (na
(na rynku pierwotnym oraz na rynku wtórnym
wtórnym)
dłużnych papierów wartościowych, w szczególności obligacji lub
lub listów zastawnych, podlegają
zwolnieniu z opodatkowania podatkiem „u źródła” w Polsce.
Polsce
Interpretacja została wydana w celu zapewnienia jednolitego stosowania prawa w zakresie
opodatkowania „u źródła” dochodów z odsetek od dłużnych papierów wartościowyc
wartościowych
nabywanych przez banki.
banki Niektóre umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawarte
przez Polskę przewidują,
prz
iż odsetki wypłacane bankom będą zwolnione z opodatkowania
„u źródła”, jeżeli bank jest osobą uprawnioną do tych odsetek, a odsetki są wypłacane z tytułu
jakiejkolwiek pożyczki (pożyczki dowolnego rodzaju) udzielonej przez bank. Określenie
„odsetki” oznacza dochód z wszelkiego rodzaju wierzytelności, zarówno zabezpieczonych, jak
i niezabezpieczonych hipoteką, w tym dochody z państwowych papierów w
wartościowych,
dochody z obligacji lub skryptów dłużnych.
Umowy nie zawierają definicji pojęcia „jakakolwiek pożyczka” lub „pożyczka dowolnego
rodzaju”. Z kontekstu poszczególnych umów wynika, iż pojęcia te, zawarte w art. 11 ust. 3 lit. a)
lub lit. d) lub lit. e) odpowiednich umów, należy interpretować jako każdy instrument prawny
występujący w państwie będącym stroną umowy, na podstawie którego jeden z podmiotów
odpłatnie (za wynagrodzeniem w formie odsetek) udostępnia drugiemu kapi
kapitał z obowiązkiem
jego zwrotu. Zatem, w celu prawidłowego stosowania przepisów umów o unikaniu podwójnego
opodatkowania należy ustalić
opodatkowania,
stalić charakter prawny przedmiotowych instrumentów i wskazać, czy
stanowią one rodzaj zobowiązania zbieżnego z „jakąkolwiek pożyczką”
pożyczką” lub „pożyczką
dowolnego rodzaju”. Przykładowo, instrumentami dłużnymi mogą być dłużne papiery
wartościowe, takie jak obligacje
obli
i listy zastawne.
W konsekwencji, dochody z tytułu odsetek wypłacanych bankom od nabytych przez nie
dłużnych papierów wartościowych,
wartościowych, w szczególności obligacji lub listów zastawnych, powinny
być traktowane, na gruncie wymienionych umów, jak dochody z tytułu „jakiejkolwiek pożyczki
udzielonej przez bank” bądź „pożyczki dowolnego rodzaju udzielonej
udzielonej przez bank”. Oznacza to,
iż podlegają one zwolnieniu z opodatkowania podatkiem „u
u źródła” w Polsce. W ten sam
sposób należy oceniać nabycie przez bank dłużnych papierów wartościowych na rynku
pierwotnym i wtórnym,
wtórnym gdyż inny sposób nabycia nie
ie powoduje zmiany charakteru stosunku
prawnego.
FS Tax Monthly
Polska
PwC  Nr 11, listopad 2011
Strona 2
Przychód z tytułu realizacji instrumentów pochodnych powstaje w dniu
trzymania zapłaty
W dniu 9 listopada 2011 r. Naczelny Sąd Administracyjny wydał wyrok (sygn. akt II FSK
21/11), w którym uznał, że datą powstania przychodu z tytułu zawartych transakcji typu
forward oraz transakcji opcyjnych jest moment realizacji uprawnień z nich wynikających, czyli
dzień faktycznego otrzymania zapłaty.
Sprawa dotyczyła banku zawierającego transakcje na rynku instrumentów pochodnych, w tym
transakcje terminowe typu forward oraz transakcje opcyjne. Bank powziął wątpliwość w
zakresie momentu uzyskania przychodu z tytułu realizacji praw z instrumentów pochodnych
nierzeczywistych. We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa
podatkowego, bank stwierdził, że w wyniku zawarcia kontraktu terminowego nie dochodzi ani
do wydania rzeczy, ani do zbycia prawa majątkowego, więc zastosowania nie znajdzie tu art. 12
ust. 3a ustawy o CIT. Właściwy będzie natomiast art. 12 ust. 3e, zgodnie z którym za datę
powstania przychodu uznaje się dzień otrzymania zapłaty.
Organ podatkowy uznał powyższe stanowisko za nieprawidłowe. Dyrektor Izby Skarbowej
wskazał, że w przedmiotowej sprawie zastosowanie znajdzie art. 12 ust. 3a ustawy o CIT, gdyż
realizację nierzeczywistej opcji walutowej lub nierzeczywistego kontraktu forward można
porównać ze zbyciem prawa majątkowego, bowiem w dniu, w którym następuje rozliczenie,
nabywca instrumentu pochodnego traci prawo wynikające z tego instrumentu. Po skorzystaniu
przez strony z dostępnych środków prawnych, w tym skargi kasacyjnej, NSA orzekł, że organ
podatkowy błędnie zastosował wspomniany przepis, gdyż bezpodstawnie utożsamiał realizację
praw wynikających z zawartych transakcji ze zbyciem praw majątkowych. Kwalifikacja
przychodów banku powinna nastąpić z uwzględnieniem art. 12 ust. 3e. W konsekwencji, za
datę powstania przychodu należy uznać dzień otrzymania zapłaty.
Odstępne za rozwiązanie umowy najmu może być kosztem podatkowym
W dniu 3 listopada 2011 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu wydał wyrok
(sygn. akt I SA/Wr 1263-1264/11), w którym stwierdził, że odstępne zapłacone wynajmującym
w ramach wcześniejszego rozwiązania umów najmu lokali, w których bank zaprzestał
sprzedaży kredytów hipotecznych, stanowi koszt uzyskania przychodu.
Sprawa dotyczyła banku, który w związku z zaprzestaniem sprzedaży kredytów na cele
mieszkaniowe stanął wobec konieczności rozwiązania kwestii najmu likwidowanych filii
hipotecznych. Bank zdecydował się na wcześniejsze rozwiązanie umów najmu, co wiązało się
z koniecznością zapłaty tzw. odstępnego. Było ono niższe niż skumulowana kwota czynszu
pozostająca do uiszczenia do końca trwania umowy najmu. We wniosku o wydanie
interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego, bank uznał, że przedmiotowe
wydatki mogą stanowić koszt podatkowy w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, gdyż zostały
poniesione w związku ze zmianą strategii prowadzenia działalności gospodarczej, w celu
minimalizacji potencjalnych strat i bez zaniedbań ze strony banku.
Organ podatkowy uznał powyższe stanowisko za nieprawidłowe. Dyrektor Izby Skarbowej
podkreślił, że wcześniejsze rozwiązanie umowy najmu ma na celu jedynie zapobieżenie
dalszym stratom, a nie osiągnięcie przychodu lub zabezpieczenie źródła przychodów. Jest to
kwestia ryzyka związanego z prowadzeniem działalności gospodarczej, którego negatywnych
konsekwencji finansowych nie można przenosić na zmniejszenie obciążeń podatkowych. Na
skutek skargi banku, WSA uchylił interpretację indywidualną. Sąd wskazał, że w celu
zakwalifikowania do kosztów uzyskania przychodów, wydatek nie musi przynieść
bezpośredniego skutku w postaci wygenerowania przychodu. Bank rozwiązując umowy najmu
ograniczył straty, a jego celem było zachowanie i zabezpieczenie źródła przychodów, więc
warunki z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT zostały spełnione.
FS Tax Monthly
Polska
PwC  Nr 11, listopad 2011
VAT
Strona 3
Okres, w jakim powinien być ustalany obrót roczny dla transakcji wymiany walut
na potrzeby tzw. współczynnika struktury sprzedaży VAT
W dniu 23 listopada 2011 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wydał wyrok
(sygn. akt III SA/Wa 520/11), w którym uznał, że obrót roczny liczony do tzw. współczynnika
struktury sprzedaży VAT powinien być ustalany jako suma obrotów osiągniętych w
poszczególnych okresach rozliczeniowych (miesięcznych lub kwartalnych).
Sprawa dotyczyła banku, który świadczy usługi pośrednictwa finansowego, w tym w zakresie
wymiany walut. W związku z tym, bank powziął wątpliwość, co należy rozumieć pod pojęciem
okresu, w jakim powinien być ustalany obrót roczny dla transakcji wymiany walut na potrzeby
współczynnika struktury sprzedaży VAT. We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
przepisów prawa podatkowego, bank stwierdził, że obrót z tytułu transakcji wymiany walut
powinien być, dla celów współczynnika VAT, kalkulowany jako dodatni wynik zrealizowany
pomiędzy pierwszym a ostatnim dniem danego roku podatkowego.
Organ podatkowy uznał powyższe stanowisko za nieprawidłowe. Dyrektor Izby Skarbowej
uznał, że przez „dany okres” należy rozumieć przewidziany przez ustawę o VAT okres
rozliczeniowy – miesięczny lub kwartalny. WSA przychylił się do stanowiska organu. Sąd
podkreślił, że obrót roczny stanowi suma obrotów osiągniętych w poszczególnych okresach
rozliczeniowych. „Dany okres” należy rozumieć jako okres, za który podatnik ma obowiązek
rozliczyć się z VAT, a przepisy ustawy przewidują miesięczny lub kwartalny okres
rozliczeniowy.
PCC
Czynności wykonywane w ramach systemu cash poolingu prowadzonego przez
bank nie są opodatkowane PCC
W dniu 22 listopada 2011 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach wydał interpretację
indywidualną (sygn. IBPBII/1/436-389/11/MZ), w której stwierdził, że żadna z czynności
dokonywanych w ramach umowy cash poolingu nie podlega opodatkowaniu podatkiem od
czynności cywilnoprawnych, bowiem nie mieszczą się w katalogu czynności podlegających
takiemu opodatkowaniu.
Sprawa dotyczyła spółki będącej członkiem międzynarodowego koncernu, który planuje
wdrożyć nowy system rozliczeń w ramach struktury cash poolingu. W związku z tym, spółka
powzięła wątpliwość w zakresie odpowiedniej kwalifikacji czynności, dokonywanych w ramach
systemu z pool leaderem lub z pozostałymi uczestnikami, na gruncie ustawy o PCC. We
wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego, spółka
wskazała, że czynności dokonywane w ramach planowanego systemu cash poolingu nie
mieszczą się w zamkniętym katalogu czynności wymienionych w art. 1 ust.1 ustawy o PCC
(w szczególności nie stanowią one umowy pożyczki ani umowy depozytu nieprawidłowego),
więc nie będą podlegały opodatkowaniu na tej podstawie.
Organ podatkowy uznał powyższe stanowisko za prawidłowe. Dyrektor Izby Skarbowej
wskazał, że zawarcie umowy cash poolingu nie zostało wymienione w ustawowym katalogu
czynności podlegających opodatkowaniu PCC. Nie można jej również kwalifikować jako
umowy pożyczki czy umowy depozytu nieprawidłowego wymienionych w tym katalogu.
FS Tax Monthly
Polska
PwC  Nr 11, listopad 2011
Prace
legislacyjne
Strona 4
Rząd przyjął projekt ustawy okołobudżetowej
W dniu 22 listopada 2011 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie niektórych
ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej.
Rząd opowiedział się m.in. za zmianą w Ordynacji podatkowej, która wykluczy możliwość
omijania tzw. podatku Belki, czyli podatku od zysków z odsetek kapitałowych co ma zostać
zrealizowane przez wprowadzenie metody zaokrąglania podstawy opodatkowania lokat oraz
podatku od dochodów z nich, do pełnych groszy w górę.
Weszły w życie umowy podatkowe z Wyspą Man
Ministerstwo Finansów opublikowało umowy podatkowe z Wyspą Man, na ratyfikację których
Sejm wyraził zgodę w czerwcu.
Umowa między Rzecząpospolitą Polską a Wyspą Man w sprawie unikania podwójnego
opodatkowania niektórych kategorii dochodów osób fizycznych, podpisana w Londynie dnia
7 marca 2011 r. oraz Umowa między Rzecząpospolitą Polską a Wyspą Man w sprawie unikania
podwójnego opodatkowania w odniesieniu do przedsiębiorstw eksploatujących statki morskie
lub statki powietrzne w transporcie międzynarodowym, podpisana w Londynie dnia 7 marca
2011 r. weszły w życie z dniem 28 października 2011 r., a będą miały zastosowanie do podatków
należnych za rok podatkowy rozpoczynający się 1 stycznia 2012 r.
Natomiast Umowa między Rzecząpospolitą Polską a Wyspą Man o wymianie informacji
w sprawach podatkowych oraz Protokół do tej Umowy weszła w życie 27 listopada 2011 r.
Projekt ustawy implementującej dyrektywę o Europejskim Systemie Nadzoru
Finansowego
Opublikowano projekt ustawy, która ma m.in. stanowić implementację do prawa polskiego
przepisów Dyrektywy 2010/78/UE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 listopada
2010 r., która dotyczy Europejskiego Systemu Nadzoru Finansowego. Termin implementacji
dyrektywy upływa 1 stycznia 2012 r.
Projekt dotyczy ustawy o zmianie ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy
emerytalnych, ustawy Prawo bankowe, ustawy o funduszach inwestycyjnych, ustawy o
nadzorze uzupełniającym nad instytucjami kredytowymi, zakładami ubezpieczeń, zakładami
reasekuracji i firmami inwestycyjnymi wchodzącymi w skład konglomeratu finansowego,
ustawy o nadzorze nad rynkiem kapitałowym, ustawy o obrocie instrumentami finansowymi,
ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do
zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych i ustawy o nadzorze nad
rynkiem finansowym.
FS Tax Monthly
Polska
PwC  Nr 11, listopad 2011
Strona 5
Zmiany w ustawie o funduszach inwestycyjnych oraz w ustawie o obrocie
instrumentami finansowymi
W dniu 3 listopada 2011 r. w Dzienniku Ustaw opublikowano ustawę z dnia 16 września 2011 r.
o zmianie ustawy o funduszach inwestycyjnych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób
prawnych.
Ustawa ta wprowadza nowe zasady nadzoru nad zamkniętymi funduszami emitującymi
certyfikaty inwestycyjne wyłączone z obrotu na rynku regulowanym. Podstawowym celem
nowelizacji jest uproszczenie i przyspieszenie tworzenia funduszy inwestycyjnych
zamkniętych, emitujących wyłącznie certyfikaty inwestycyjne, które nie będą przedmiotem
oferty publicznej i nie będą dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym ani wprowadzone
do alternatywnego systemu obrotu. Zgodnie z ustawą Komisja Nadzoru Finansowego nie
będzie zatwierdzała statutów takich funduszy i ich zmian, nie będą także pobierane opłaty
z tego tytułu. Konieczne będzie natomiast uzyskiwanie zezwolenia Komisji na zmianę statutu
funduszu, którego certyfikaty inwestycyjne mają być przedmiotem oferty publicznej, mają być
dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym lub wprowadzone do alternatywnego systemu
obrotu. Ustawa wejdzie w życie 30 dni od dnia ogłoszenia.
W tym samym Dzienniku Ustaw opublikowano również ustawę z dnia 16 września 2011 r.
o zmianie ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz niektórych innych ustaw.
Nowelizacja dotyczy wprowadzenia definicji rachunku zbiorczego, wskazania podmiotów
uprawnionych do prowadzenia rachunków zbiorczych papierów wartościowych, określenia
zasad ustalania osób uprawnionych z papierów wartościowych zapisanych na rachunku
zbiorczym, a także określenia skutków podatkowych, jakie na terytorium RP wywołują zapisy
dokonane na rachunku zbiorczym. Ustawa wejdzie w życie 1 stycznia 2012 r.
Kontakt*
Camiel van der Meij
+(022) 523 4959
[email protected]
Tomasz Szczepanik
+(022) 523 4896
[email protected]
Maciej Wilczkiewicz
+(48) 502 18 4533
[email protected]
Wiktor Szczypiński
+(022) 523 4969
[email protected]
* Jeśli informacje zawarte w tej publikacji są dla Państwa interesujące, lub też jeśli mają
Państwo pytania lub uwagi, prosimy o kontakt: [email protected]
Więcej informacji o prezentowanych orzeczeniach i interpretacjach znajdą Państwo
w serwisie www.taxonline.pl
Niniejszy materiał nie zawiera opinii PwC i w żadnym razie nie powinien być traktowany, jako komentarz PwC w odniesieniu do
podnoszonych tematów. Ponadto niniejszy materiał ma charakter wyłącznie informacyjny i nie może stanowić jedynej podstawy
podejmowanych działań. Pragniemy zwrócić uwagę, iż pisemne uzasadnienia orzeczeń niekiedy różnią się od uzasadnień ustnych,
dlatego w celu uzyskania bardziej szczegółowych informacji należy zapoznać się z treścią pisemnego uzasadnienia orzeczenia.
© 2011 PricewaterhouseCoopers Sp. z o.o. Wszystkie prawa zastrzeżone. W tym dokumencie nazwa "PwC" odnosi się do
PricewaterhouseCoopers Sp. z o.o., firmy wchodzącej w skład sieci PricewaterhouseCoopers International Limited, z których każda
stanowi odrębny i niezależny podmiot prawny.