XVI Zjazd Ogólnopolskiego Klubu Pawłodarczyka

Krystyna Świrniak-Mateuszuk
Rzecznik Klubu Pawłodarczyka
XVI Zjazd Ogólnopolskiego Klubu Pawłodarczyka
20-26 czerwca 2014 r. w Rewalu.
W Zjeździe uczestniczyło 90 osób. W dniu 21 czerwca o godz.
10 uroczyście otworzył Zjazd prezes Klubu pan Wincenty Dowojna.
Na wstępie wysłuchaliśmy Hymnu Sybiraków w wykonaniu młodzieży z Obornik Wielkopolskich, minutą ciszy uczciliśmy zmarłych
członków Klubu. Prezes Dowojna przywitał gości przybyłych na
nasz Zjazd: pana Jana Sroko – Dyrektora Wydziału Zagranicznego
Urzędu d/s Kombatantów i Osób Represjonowanych, pana Kordiana
Borejko – członka Zarządu Głównego Związku Sybiraków, kolejnych gości – pana Karola Lehmanna – Dyrektora XI Liceum Ogólnokształcącego im. J. W. Zembrzuskich w Poznaniu, Wójta Gminy
Rewal – pana Roberta Skraburskiego, Sołtysa Sołectwa Pustkowo –
pana Władysława Hadaja oraz wszystkich uczestników.
154
KRESOWE STANICE
Głos zabrał Dyrektor Wydziału Zagranicznego Urzędu d/s
Kombatantów i Osób Represjonowanych pan Jan Sroka. W serdecznych słowach przekazał nam życzenia od Ministra Urzędu d/s Kombatantów i Osób Represjonowanych pana Jana Stanisława Ciechanowskiego i z jego upoważnienia odznaczył Medalem PRO PATRIA
następujące osoby:
1. Stanisława Alexandrowicza
2. Wincentego Dowojnę
3. Krystynę Mateuszuk
4. Mieczysława Wójcika
5. Janusz Szuba nie uczestniczył w Zjeździe, Medal otrzyma
w innym terminie
Następnie głos zabrał członek Zarządu Głównego Związku Sybiraków pan Kordian Borejko. Odczytał list prezesa Zarządu Głównego Związku Sybiraków pana Tadeusza Chwiedzia skierowany do
prezesa Klubu, gości i uczestników Zjazdu.
Z upoważnienia prezesa Z.G.Z.S. pana Tadeusza Chwiedzia
Złotą Odznaką Zasłużonego dla Związku Sybiraków pan Kordian
Borejko odznaczył następujące osoby:
1. Stanisław Alexandrowicz
2. Janusz Dąbrowski
3. Władysław Hadaj
4. Konrad Dobrochna
5. Irena Mucha
6. ksiądz Krzysztof Przybyło
7. Tadeusz Szumowski
8. Józef Świrko
9. Tadeusz Tomaszewski
10. Mieczysław Wójcik.
Kolejne osoby zostały odznaczone Krzyżem Pamiątkowym
95-lecia Związku Inwalidów Wojennych RP. Odznaczeń dokonał
prezes Zarządu Oddziału ZIW w Świnoujściu pan Tadeusz Tomaszewski. Odznaczenia otrzymali:
1. Wincenty Dowojna
2. Krystyna Mateuszuk
KRESOWE STANICE
155
3.
4.
5.
6.
Mieczysław Wójcik
Małgorzata Muszyńska
Robert Skraburski
Władysław Hadaj.
W imieniu odznaczonych podziękował nasz kolega profesor
Stanisław Alexandrowicz i przy okazji przypomniał, że w marcu
1999 r. odbył się w Kiekrzu k. Poznania Założycielski Zjazd Klubu
Pawłodarczyka w ramach Koła Związku Sybiraków PoznańWinogrady.
Zamysł powołania Klubu powstał dużo wcześniej, a inicjatorami byli Teofil Mikulski i Wincenty Dowojna.
Na drugim Krajowym Zjeździe Delegatów Związku Sybiraków
w listopadzie 1994 r. w Częstochowie Teofil Mikulski zasygnalizował chęć utworzenia Zrzeszenia Sybiraków z okręgu pawłodarskiego, a w 1995 r. została wydana przez Wydawnictwo Uniwersytetu
Wrocławskiego Jego monumentalna praca „Fotografia zbiorowa Polaków deportowanych do okręgu pawłodarskiego”. Między drugim,
a trzecim Krajowym Zjazdem Delegatów ZS trzeba było odszukać
Pawłodarczyków mieszkających od Szczecina po Sanok. Na trzecim
Krajowym Zjeździe Delegatów w październiku 1998 r. w Jeleniej
Górze w przerwie obrad pan Wincenty Dowojna, który był jednym z
Delegatów ogłosił komunikat o zawiązaniu się Klubu Pawłodarczyka. Podsumowując „drogę” do utworzenia Klubu, profesor Stanisław
Alexandrowicz zgłosił wniosek o nadanie Ogólnopolskiemu Klubowi Pawłodarczyka im. Teofila Mikulskiego. Uczestnicy XVI Zjazdu
z aplauzem przyjęli wniosek. W ubiegłorocznym XV Zjeździe Teofil
Mikulski uczestniczył – zmarł w kwietniu br., uroczystości pogrzebowe odbyły się w Oławie, uczestniczyliśmy w nich z naszym sztandarem i pożegnaliśmy nieodżałowanego Przyjaciela. Obszerne
Wspomnienie o doktorze Teofilu Mikulskim znajdziecie Państwo
w roczniku „My, Sybiracy” i w kwartalniku KRESOWE STANICE.
Począwszy od drugiego Zjazdu Klub ma swój identyfikator/znaczek
do klapy wg projektu kolegi Józefa Świrko z Opola – to okrągła tarcza z biało-czerwonym tłem, z napisem Związek Sybiraków –
w środku logo Z.S. u dołu napis Klub Pawłodarczyka. W nowym
156
KRESOWE STANICE
identyfikatorze przybędzie napis: im. dr. Teofila Mikulskiego. Po
wykonaniu zaprezentujemy nowy identyfikator na naszej stronie internetowej – www.pawlodarczycy.org
W dalszej części spotkania relację z VIII Marszu Pamięci –
Stacja Gniezdowo – Las Katyński, kwiecień 2014, przekazał Dyrektor XI Liceum Ogólnokształcącego im. J. W. Zembrzuskich w Poznaniu Pan Karol Lehmann.
XIII Marsz Pamięci Polskiego Sybiru w Białymstoku – wrzesień 20l3 r. i uczestnictwo w nim Pawłodarczyków i młodzieży szkół
Wielkopolski omówiła koleżanka Dobrochna Konrad.
Co roku na Marsz do Białegostoku prezes Dowojna przyjeżdża
z młodzieżą szkół Wielkopolski zrzeszoną w Stowarzyszeniu „Memoramus” i idziemy we wspólnym Marszu.
Przedpołudnie nasi goście i uczestnicy Zjazdu spędzili bardzo
aktywnie, w godzinach popołudniowych wysłuchaliśmy koncertu
pieśni patriotycznych, a także występu wokalnego w wykonaniu
młodzieży z Obornik Wielkopolskich pod dyrekcją Pana Mariana
Żurowskiego.
Kolejny dzień naszego Zjazdu to niedziela:
22 czerwca o godz. 12 Msza św. polowa przy Bałtyckim Krzyżu Nadziei w Pustkowie w intencji Sybiraków, którą sprawował
Krzysztof Przybyło – ksiądz proboszcz z kościoła pw. Najświętszego
Zbawiciela w Rewalu. Plener, który otacza miejsce odprawianej liturgii, Bałtycki Krzyż Nadziei górujący nad okolicą, łódź rybacka,
która na czas Mszy św. jest ołtarzem, na burcie łodzi nasze wielkie
Logo Związku Sybiraków, poczet sztandarowy naszego Klubu,
a w nim panie Dobrochna Konrad, Irena Mucha i pan Tadeusz Tomaszewski. Tuż obok obelisk z napisem „Tym, którzy nie wrócili
z syberyjskiej Golgoty – Sybiracy – Pawłodarczycy, Pustkowo –
czerwiec 2011 r.”, ufundowany przez Klub.
KRESOWE STANICE
157
Msza św. polowa, Pustkowo 22.06.2014 r. honorujemy księdza naszym
Logo. Od prawej: ks. Krzysztof Przybyło, Krystyna Mateuszuk, Tadeusz
Szumowski, Janusz Dąbrowski
Na rozpoczęcie Mszy św. Hymn Sybiraków w wykonaniu
młodzieży z Obornik Wielkopolskich (w stosownym czasie Mszy
młodzież zaśpiewała Czerwone maki na Monte Cassino i Wspomnienie Sybiraka).
Czytanie z księgi Proroka Jeremiasza i z listu św. Pawła Apostoła do Rzymian – syn Sybiraczki pan Janusz Dąbrowski.
Nasze koleżanki panie: Barbara Maciesza i Sabina Michalska
z parafii N.S.P. Jezusa ze Szczecina, zaśpiewały: Gdy Pan nam nie
dał chleba, Niech dziś z naszych serc i dusz, Maryjo Bogarodzico.
Homilię wygłosił z wieloma wątkami dramatu Sybiraków ks. proboszcz Krzysztof Przybyło. Modlitwy wiernych czytała Irena Bujalska.
Dary ołtarza składali: Józef Śirko, Irena Sobczak, Czesława
Granis, Teresa Hływa, Zbigniew Oskwarek.
Komentarz do darów ołtarza i podziękowanie za Eucharystię
wygłosiła koleżanka Zofia Majchrowicz.
158
KRESOWE STANICE
Poczet sztandarowy Klubu, od lewej: Dobrochna Konrad, Tadeusz Tomaszewski, Irena Mucha, wprowadza przed ołtarz członków szczecińskiej Komandorii Królewskiego Orderu Świętego Stanisława Biskupa
Męczennika, ks. celebransa Krzysztofa. Przybyło, procesję z darami
ołtarza
Piękną oprawę uroczystej Mszy: św. stanowili w swoich purpurowych pelerynach członkowie Szczecińskiej Komandorii Królewskiego Orszaku Świętego Stanisława Biskupa Męczennika.
W Mszy św. polowej w Pustkowie uczestniczyło ponad 300
osób, oprócz nas uczestników XVI Zjazdu Klubu, mieszkańcy Pustkowa i wypoczywające tu osoby. Wielkim zainteresowaniem Pustkowa cieszyła się wystawa fotograficzna z bogatą częścią opisową
historii działalności Klubu na przestrzeni szesnastu lat. Wystawę
prezentowaną na kilku planszach przygotował kolega Tadeusz Szumowski.
23 czerwca – poniedziałek – uczestnicy XVI Zjazdu odbyli
wycieczkę autokarem trasą: Trzęsacz, Dziwnów, Dziwnówek, Międzyzdroje do Świnoujścia, gdzie byliśmy gośćmi stacjonującej tu 8
Flotylli Obrony Wybrzeża Marynarki Wojennej R.P. Niezwykle serdecznie powitał naszą grupę Dowódca 8 Flotylli Obrony Wybrzeża
KRESOWE STANICE
159
Admirał Jarosław Zygmunt, zaprosił nas do zwiedzania jednostki
i życzył dużo dobrych wrażeń.
Wielogodzinne zwiedzanie odbyliśmy z naszym przewodnikiem i opiekunem Komandorem-porucznikiem 8 Flotylli Ernestem
Rainerem. Poznaliśmy historię jednostki od 1965 r. (za rok pięćdziesięciolecie) jak również sięgając początków sił Obrony Wybrzeża od
1918 r. Następnie odbyliśmy ponadgodzinny „spacer” kutrem transportowym Marynarki Wojennej. W tej dla nas niecodziennej scenerii
został odznaczony Krzyżem Pamiątkowym 95-lecia Związku Inwalidów Wojennych nasz przewodnik Komandor-Porucznik Ernest
Rainer. Odznaczenia dokonał prezes Zarządu Oddziału Z.I.W. Świnoujścia pan Tadeusz Tomaszewski, a równocześnie nasz kolega –
dowódca pocztu sztandarowego Klubu – emerytowany kapitan Żeglugi Morskiej.
Kolejnym punktem zwiedzania był okręt transportowy „Gniezno” z którego funkcjami zapoznał nas przewodnik.
8 Flotylla Obrony Wybrzeża posiada jeszcze cztery okręty takie jak „Gniezno”, są to: „Poznań”, „Kraków”, „Toruń” i „Lublin”.
Z oddali widzieliśmy okręt wsparcia logistycznego Xsawery
Gzarnecki – jego patron Admirał Xsawery Czarnecki został zamordowany w Katyniu, nie mogliśmy go zwiedzić gdyż wypływał w morze.
Następnie zwiedziliśmy Klub Oficerski, gabinet admirała,
część muzealną w której jest replika Pierścienia, gen. Hallera z zaślubin z morzem, kaplicę jednostki. Na zakończenie wizyty wpisaliśmy się do Księgi Pamiątkowej – „W podziękowaniu za przybliżenie
nam historii 8 Flotylli Obrony Wybrzeża w Świnoujściu, uczestnicy
XVI Zjazdu Klubu Pawłodarczyka – Świnoujście, 23czerwca
2014 r.”.
Byliśmy zmęczeni, lecz z mnóstwem niecodziennych wrażeń,
dziękujemy pomysłodawcom i organizatorom tego atrakcyjnego i urozmaiconego dnia – naszym kolegom Tadeuszowi Tomaszewskiemu i Tadeuszowi Szumowskiemu. Kiedy uczestnicy Zjazdu gościli
w Świnoujściu, do Rewala przyjechały panie: Monika Kościukiewicz
i Anna Nowacka z Muzeum Pamięci Sybiru z Białegostoku i już do
końca Zjazdu dni miały wypełnione zbieraniem materiałów, wspo160
KRESOWE STANICE
mnień z lat naszego wygnania, na Sybir – 1940-1946. Szczecińskie
dzienniki zamieszczały wywiady z nami, a TV Szczecin nadawała
informacje o Zjeździe Pawłodarczyków i obszerne wywiady z nami.
Kolejny dzień Zjazdu – 24 czerwca, po wycieczce do Świnoujścia i wrażeniach po zwiedzaniu obiektów 8 Flotylli przyszedł czas
na „głębszy oddech” i nasze niekończące się rozmowy i myśl o tym,
że spotkamy się dopiero za rok.
W godzinach popołudniowych spotykamy się przy ognisku,
gdzie mamy wybór dań grillowanych, jest dobra muzyka, wokalista
pan Szpon, i następują nasze popisy głosowe i taneczne.
25 czerwca – oficjalne zakończenie XVI Zjazdu, podsumowanie i plany na najbliższe spotkanie Pawłodarczyków na XIV Marszu
Pamięci Polskiego Sybiru w dniach 11-12.IX. 2014 r. w Białymstoku.
Natomiast nasz XVII Zjazd Klubu zaplanowaliśmy w dniach
19-26.06.20l5 r. w Rewalu.
Podziękowaliśmy właścicielom pensjonatu „Jantar” – państwu
Ewie i Markowi Rutom, pani menadżer Małgorzacie Muszyńskiej
oraz wszystkim pracownikom za nieustanną dbałość o nasz wypoczynek.
Następnie kolega Michał Makatun, który uczestniczył w uroczystości odsłonięcia Polskich Cmentarzy Wojennych w miejscowościach Menket i Merke w kwietniu br. w południowym Kazachstanie
opowiedział o tych uroczystościach. Szczegółowe sprawozdanie kolegi Michała Makatuna znajdziecie państwo na stronach 25 numeru
„My, Sybiracy”.
26 czerwca 2014 r. to dzień pożegnań XVI Zjazd Klubu Pawłodarczyka jest już historią. Rozjeżdżamy się do swoich miast, miasteczek, życząc sobie wzajemnie – do zobaczenia za rok.
KRESOWE STANICE
161