Warszawskie Studia Teologiczne

Warszawskie
Studia
Teologiczne
XXI/2008
Warszawskie
Studia
Teologiczne
XXI/2008
Wydawnictwo Archidiecezji Warszawskiej
Warszawa 2008
Recenzenci tomu
Ks. prof. dr hab. Roman Bartnicki (UKSW), ks. prof. dr hab. Jan Załęski (UKSW)
ks. prof. dr hab. Jerzy Lewandowski UKSW), ks. prof. Jan Sochoń (UKSW)
ks. prof. dr hab. Józef Naumowicz (UKSW)
Kolegium Redakcyjne
powołane przez Radę Wydziału PWTW
Sekcji św. Jana Chrzciciela
Ks. Dariusz Bartoszewicz (Sekretarz)
Ks. Jan Miazek (kierownik Sekcji – Dziekan)
Ks. Krzysztof Pawlina
Bp Tadeusz Pikus
Ks. Marek Starowieyski (redaktor naczelny)
Ks. Józef Warzeszak
Ks. Stanisław Warzeszak (z-ca reaktora naczelnego)
Adres Redakcji
Papieski Wydział Teologiczny w Warszawie
Sekcja św. Jana Chrzciciela
ul. Dewajtis 3, 01-815 Warszawa
tel. 022-869.98.91
E-mail: [email protected]
Numer Konta
Bank PEKAO SA I /O. w Warszawie
Pl. Bankowy 2; 00-950 Warszawa
25124010371111000006940777
Redakcja techniczna i skład komputerowy
Ks. Stanisław Warzeszak
Zamieszczone artykuły są drukowane na odpowiedzialność autorów
Za pozwoleniem Władzy Kościelnej
ISSN 0209-3782
Wydawnictwo Archidiecezji Warszawskiej
Miodowa 17/19; 00-246 Warszawa,
tel. (+48 22) 531 72 60, 862 99 00, 862 99 01
Nakład 400 egz.
Część I
SYMPOZJUM
Sympozjum
„Bądźmy uczniami Chrystusa”
Teologia programu duszpasterskiego 2007/2008
5 kwietnia 2008 : Sobota, godz. 9.00 – 14.15
9.00
Msza św. pod przewodnictwem J.E. Abpa Kazimierza Nycza
Homilia: J.E. Abp Kazimierz Nycz
10.15
Rozpoczęcie Sympozjum
Przywitanie gości i studentów: Prezes WTT Ks. prof. dr hab. Stanisław Warzeszak
Wprowadzenie w temat sympozjum: Dziekan PWTW ks. prof. dr hab. Jan Miazek
Wprowadzenie w sympozjum: J.E. Abp Kazimierz Nycz
Część I – „Być uczniem Chrystusa” w duchowej tradycji Kościoła
10.30 – Motyw drogi i teologia Jezusowego ucznia w Ewangelii św. Marka
Prelegent: Ks. prof. dr hab. Stanisław Haręzga, KUL
11.00 – Uczeń Chrystusa – głosiciel Ewangelii. Obrazy biblijne w średniowiecznych interpretacjach
Prelegent: Ks. prof. dr hab. Krzysztof Bardski, UKSW
11.30 – Męczennicy uczniami Chrystusa
Prelegent: Ks. prof. dr hab. Marek Starowieyski, PWTW
12.00 – 12.30: Przerwa
Część II – „Być uczniem Chrystusa” w duchowej przyszłości Kościoła
12.30 – Uczeń Chrystusa a program duszpasterski Kościoła w Polsce na początku XXI w.
Prelegent: Ks. dr Tomasz Wielebski, UKSW
13.00 – Homo, quo vadis? Uczeń Chrystusa w ponowoczesnym świecie.
Prelegent: ks. dr Wojciech Bartkowicz, PWTW
13.30 – Uczeń Chrystusa w duchowym kryzysie świata
Prelegent: Ks. dr Marek Tatar, UKSW
14.00 – Debata i zakończenie
PoniŜej drukujemy referaty z Sympozjum oraz inne materiały dostarczone przez uczestników.
SPIS TREŚCI
Część pierwsza
SYMPOZJUM
Bądźmy uczniami Chrystusa
Ks. Stanisław HARĘZGA
Motyw drogi i teologia Jezusowego ucznia w Ewangelii św. Marka
Il motivo della via e teologia del discepolo di Gesù nel vangelo di Marco
Ks. Andrzej TULEJ
Uczniowie poddani próbie Mateuszowy opis burzy na jeziorze (8,23-27)
The Disciples put to the Trial. St. Matthew’s description of the storm on the sea (8, 23-27)
Ks. Stanisław WARZESZAK
Etos wolności ucznia Chrystusa w świetle Nowego Testamentu
Ethos de la liberté du disciple de Christ dans le Nouveau Testament
Ks. Marek STAROWIEYSKI
Męczennicy – uczniami Chrystusa
Les martyrs – disciples du Christ
Ks. Krzysztof BARDSKI
Uczeń Chrystusa – głosiciel Ewangelii.
The Disciple of Christ – Preacher of the Good News
Ks. Marek TATAR
Uczeń Chrystusa w duchowym kryzysie świata
Der Schüler von Christus in der geistigen Krise der Welt
Ks. Wojciech BARTKOWICZ
Uczeń Chrystusa w ponowoczesnym świecie
A Disciple of Christ in the Postmodern World
Ks. Grzegorz BACHANEK
Uczeń Chrystusa w myśli Josepha Ratzingera/Benedykta XVI
Der Schüler Jesu Christi in der Lehre von Joseph Ratzinger / Benedikt XVI
7
13
15
25
27
42
43
52
53
58
59
74
75
83
85
96
316
SPIS TREŚCI
Ks. Tomasz WIELEBSKI
Uczeń Chrystusa a program duszpasterski Kościoła Katolickiego w Polsce
na początku XXI wieku
Disciple du Christ et le programme pastoral de l’Eglise en Pologne au début
du XXI-ème siècle
Ks. Jacek SKROBISZ
Perspektywy powołaniowe na podstawie danych z diecezji łowickiej
Prospettive vocazionali nella diocesi di Łowicz
97
112
113
126
Część druga
STUDIA Z TEOLOGII I FILOZOFII
Ks. Krzysztof SIWEK
„Wyjdź z Twojej ziemi rodzinnej” (Rdz 12,1). Powołanie Abrahama jako początek
powołania Izraela w świetle „cyklu o Patriarchach”
129
„Vattene dalla casa del tuo padre” (Gn 12,1). La chiamata di Abramo come l’inizio
della vocazione di Isreale alla luce dei cicli patriarcali
145
Ks. Dariusz BARTOSZEWICZ
Ocena moŜliwości pogodzenia hellenizmu z judaizmem w II wieku przed Chrystusem
Opportunities to reconcile Judaism with Hellenism in the 2nd century B.C.
Andrzej Jacek NAJDA
Paulus in der Apostelgeschichte
Paweł w Dziejach Apostolskich
Ks. Jan MIAZEK
Motu proprio Summorum Pontificum Benedykta XVI
Il motu prorio Summorum Pontificum di Benedetto XVI
Ks. Rafał CZEKALSKI
Personalistyczna pedagogika wychowawcza Jana Pawła II
Personalistische Grundzüge des pädagogischen Gedankenguts K. Wojtylas
Ryszard MOŃ
The Role of Otherness in Interpersonal Dialogue
Rola obcości w dialogu międzyosobowym
Ks. Stanisław WARZESZAK
Ontologiczne podstawy prawa naturalnego
Ontological Foundation of the Natural Law
147
153
155
170
171
182
183
190
191
197
199
212
317
TABLE DES MATIÈRES
Jolanta ŁABA
Idee mesjańskie w literaturze fantasy
213
225
The messianic ideas in fantasy literature
Ks. Jacek Grzybowski
Problem kultury jako cywilizacyjnej narracji
Problem of culture as civilization narrative
227
241
Część trzecia
RECENZJE I OMÓWIENIA
Rafał CZEKALSKI, Godność osoby ludzkiej (Nauczanie Jana Pawła II)
Ks. Stanisław WARZESZAK
245
Marian RUSECKI (red.), Personalizm polski
Ks. Stanisław WARZESZAK
247
Vittorio POSSENTI, Il principio-persona
Ks. Stanisław WARZESZAK
249
Ramón LUCAS LUCAS, Orizzonte verticale. Senso e significato della persona umana
Ks. Stanisław WARZESZAK
250
Józef ZABIELSKI, Odpowiedzialność za Ŝycie
Ks. Stanisław WARZESZAK
252
John M. FARRELLY, The Trinity: rediscovering the central Christian mystery
Izabella SMENTEK
253
Lucian TURCESCU, Gregory of Nyssa and the Concept of Divine Persons
Izabella SMENTEK
256
Herbert VORGRIMLER, "... und das ewige Leben. Amen!" Christliche Hoffnung
über den Tod hinaus
Izabella SMENTEK
256
Pietro Angelo MURONI, L’ordine dei Sacramenti dell’iniziazione cristiana
Ks. Tadeusz SYCZEWSKI
257
Anna PALUSIŃSKA, Filozofia ikony u Teodora Studyty i Nicefora
Piotr FELIGA
258
318
SPIS TREŚCI
Piotr JAROSZYŃSKI, Człowiek i nauka. Studium z filozofii kultury
Ks. Jacek GRZYBOWSKI
261
Kwame Anthony APPIAH, Kosmopolityzm. Etyka w świecie obcych
Ks. Ryszard MOŃ
266
Helena EILSTEIN, Biblia w ręku ateisty
Ks. Dariusz BARTOSZEWICZ
268
Alice VON HILDEBRAND, Dusza lwa
Ks. Rafał CZEKALSKI
270
Maciej ARKUSZYŃSKI, O objawieniach w Medziugorju w kontekście błędów pracy
Doroty Rafalskiej „Medjugorje: prawda czy fałsz”?
Anastazja SEUL
271
Robert BARRON, The Priority of Christ. Toward a Postliberal Catholicism
Ks. Wojciech BARTKOWICZ
275
Józef NAUMOWICZ, Cztery przyjścia Pana
Ks. Grzegorz BACHANEK
277
Część czwarta
KRONIKA PWTW i WTT
I. Wydarzenia
281
II. Stopnie i tytuły naukowe
282
III. Prace dyplomowe
286
Kronika III kadencji Warszawskiego Towarzystwa Teologicznego
309