ŚREDNIOWIECZE Zakres wiedzy i umiejętności

ŚREDNIOWIECZE
Zakres wiedzy i umiejętności obowiązujący uczniów
CZĘŚĆ I
Obowiązuje znajomość:
1. dat: 476 r., 966 r., 1000 r., 1025 r., 1410 r., 1453 r., 1492 r.
2. nazwy epoki.
3. treści i problematyki następujących tekstów:
„Bogurodzica” , „Posłuchajcie, bracia miła”,
„Legenda o św. Aleksym”(fr.), „Kwiatki św. Franciszka” (fr.) , Gall Anonim „Kronika polska” (fr.),
„Dzieje Tristana i Izoldy” (fr.) , „Rozmowa mistrza Polikarpa ze śmiercią ”(fr.), „Pieśń o Roladzie”(fr.).
4. postaci: św. Wojciech, św. Aleksy, św. Szymon Słupnik, św. Jerzy, św. Franciszek, św. Augustyn, św.
Tomasz z Akwinu, Gall Anonim, Jan Długosz, Roland, Karol Wielki, król Artur,Tristan, Izolda, Bolesław
Chrobry, Bolesław Krzywousty, Zawisza Czarny, Polikarp.
5. zagadnień z historii sztuki ( architektura, malarstwo ):
cechy stylu romańskiego i gotyckiego ;
typowe tematy malarstwa i rzeźby średniowiecznej ( deesis, pieta, danse macabre, stabat mater
dolorosa ).
6. zwrotów łacińskich: memento mori, ars moriendi, carmen patrium oraz wymienionych wyżej.
7. terminów:
apokryf,
teocentryzm, uniwersalizm, krucjata, hierarchia, pareneza, hagiografia, historiografia,
misterium, pieśń o czynach, etos, trubadur ,archaizm, alegoria.
8. scholastyki średniowiecznej:
augustynizm, tomizm, franciszkanizm.
9. wzorów osobowych: rycerza, ascety, władcy.
10. obrazu śmierci i ars moriendi, zaświatów.
11. gatunków średniowiecznych: pieśń religijna, legenda, dialog średniowieczny, epos rycerski, kronika
( przykłady ).
12. zagadnień z języka:
( wokalizacja
pochodzenie i
jerów, przegłos polski ),
rozwój języka polskiego, dawne procesy fonetyczne
najdawniejsze zabytki języka polskiego, związki
frazeologiczne ( np. podjąć rękawicę, zachować się po rycersku, kruszyć kopie o coś, z podniesioną
przyłbicą, polegać jak na Zawiszy ); analiza językowa „Bogurodzicy”.
CZĘŚĆ II
Krótka pisemna praca stylistyczna ( 45 minut ). Przykładowe tematy:
1. Jeden dzień w średniowiecznym grodzie. Opowiadanie.
2. Wywiad z…. rycerzem, śmiercią, ascetą, władcą.
3. List św. Aleksego do żony.
4. Szliśmy do Palestyny. Sprawozdanie rycerza z krucjaty.
5. Jak wyobrażał sobie śmierć człowiek średniowiecza? Opis.