1 OBRAZ MATKI ZOFII CZESKIEJ z domu przy ul. Szpitalnej, mal. J

OBRAZ MATKI ZOFII CZESKIEJ
z domu przy ul. Szpitalnej, mal. J. Kumala w 1999, zdj. M. Niechoda
1
To kolejny portret szlachetnej Zofii Czeskiej, który powstał już w XX wieku. Siostry
prezentki postarały się o namalowanie tego obrazu dla Domu Matki przy ulicy Szpitalnej w
Krakowie z okazji 350 rocznicy śmierci swej Założycielki i z okazji powrotu Zgromadzenia
do domu Fundatorki.
Dom Matki – tak obecnie nazywana jest kamienica, budynek, w którym powstała
szkoła i zgromadzenie Sióstr Prezentek, przez całe lata był nieremontowany. Przeszkadzały
temu wojny, epidemie i sytuacja prawna wspólnoty, która go zamieszkiwała. Ze względu na
zły stan budynku siostry przeniosły się na ulicę św. Jana 7 w Krakowie, w roku 1726. Ale do
Domu Matki zawsze wracały i nigdy nie przestały być jego właścicielkami. Z czasem
budynek stał się kamienicą czynszową i źródłem utrzymania dla szkoły i klasztoru
świętojańskiego. Po 1945 roku próbowano go odebrać Zgromadzeniu i osadzono w nim
artystów-plastyków, ale w roku 1989 budynek znów, w bardzo złym stanie, wrócił do jego
właścicielki, ku ogromnej radości sióstr, gdyż była to jedyna pamiątka po Zofii Czeskiej.
Obraz umieszczony jest w głównym holu i zaprasza wszystkich wchodzących do
środka. Przedstawia Matkę Zofię jako gospodynię i panią domu, która, mimo upływu czasu,
nadal żyje w tych murach a pamięć o niej trwa w każdym kamieniu i zaułku tych korytarzy . I
dziś nadal, jak w XVII wieku mieszkają tutaj siostry wraz z dziewczętami w internacie, a na
pierwszym piętrze uczą się uczniowie z Liceum Prezentek.
2
Sam obraz nawiązuje do pierwszych portretów Matki Założycielki. W jej wyglądzie
oraz symbolice nic się nie zmienia. Nadal ukazuje się nam jako osoba o szlachetnych rysach,
ubrana we wdowi strój z XVII wieku, ale w tle pojawiają się już dziewczęta i wychowanki z
czasów współczesnych, posługujące się komputerem i ubrane w szkolne mundurki,
obowiązujące dzisiaj we wszystkich szkołach sióstr prezentek. Mimo szkolnych pomieszczeń
i gwaru uczniowskiego, nadal jest to dom z kuchnią i kaplicą, pełen zabytkowych i
urokliwych stropów oraz fresków z XVII i XVIII wieku, w którym zapach domu i kuchni
miesza się z zapachem szkolnego korytarza, a przeszłość miesza się ze współczesnością.
(opr. s. Paulina Turwoń)
3