„Deklaracja z Forst“

„Deklaracja z Forst“
Karta polsko-niemieckiej struktury sieciowej
„eGovernment regionów“ – Interregional e-Development IED
I. Europejskie wyzwanie
Rozszerzenie Unii Europejskiej stało się w dniu 1 maja 2004 r. konkretną rzeczywistością.
Dziesięć krajów Europy Środkowej i Wschodniej zostało członkami UE. Przed nami staje
wyzwanie uszktałtowania tego rozszerzenia. Nowe szanse gospodarcze i społeczne w
regionach Europy rodzą się poprzez wspólne inicjatywy bazujące na siłach regionów i tamże
umiejscowione. Regiony Europy odnajdują swoje miejsce w podlegającym coraz głębszej
globalizacji świecie. Odnajdują swą drogę do wspólnie budowanej nowoczesności i
podejmują szanse tkwiące w rozwoju technologicznym. W centrum tego wezwania rodzą się
transgraniczne inicjatywy, które jednocześnie zbliżają do siebie partnerów, przyczyniają się
do rozwoju gospodarczego oraz utrwalają wspólne elementy, łączące sektor publiczny.
Europejska demokracja potrzebuje rozszerzenia współpracy sektora publicznego. Obywatele
i przedsiębiorstwa winny również w rozwoju sektora publicznego postrzegać, jak zrasta się
Europa. W strategii modernizacji sektora publicznego decydującą rolę odgrywa wdrożenie
eGovernment. Jednostki komunalne i regiony stanęły przed wyzwaniem przekształcania tej
strategii modernizacyjnej w czyn na obszarze europejskim oraz definiowania wspólnych
celów i realizacji inicjatyw „...ponad granicami“. Globalizacja i modernizacja odbijają się
głośnym echem przede wszystkim w metropoliach Europy. W regionach położonych poza
obszarem wielkich aglomeracji grozi natomiast utrata cyfrowego sprzężenia (Digital Gap), i to
na dużą skalę oraz z dramatycznymi wręcz skutkami dla gospodarki. Zapobieżenie
powstaniu tej regionalnej przepaści cyfrowej jest zasadniczym zadaniem ukierunkowanej
strategii modernizacyjnej, w której znaczący udział ma sektor publiczny.
Sukces tej modernizacji zależeć będzie od jej kulturowego zakorzenienia w rozszerzonej
Europie. I na odwrót - na owocnym przeprowadzeniu tych strategii skorzysta i umocni się
demokracja europejska. Obu tych celów nie uda się osiągnąć bez skutecznie
przebudowanego sektora publicznego. Wdrożenie eGovernment w jednostkach
komunalnych i regionach nie jest zatem rozumiane jako praktykowana w interesie własnym
modernizacja administracji publicznej lecz jako część składowa rozwoju, zmierzającego ku
Europie bliskiej obywatela, silnej i efektywnej gospodarczo, kształtowanej przez swych
obywateli i przedsiębiorstwa w sposób odpowiedzialny i zgodnie z zasadami sprawiedliwości
społecznej, w duchu zrównoważenia interesów między pokoleniami.
II. Ponad granicami ....
... w minionych miesiącach prowadzono intensywną polsko-niemiecką wymianę poglądów,
która koncentrowała się na zdefiniowaniu możliwych transgranicznych projektów z zakresu
eGovernment. Podjęcie tej konkretnej współpracy ma na celu wspieranie podnoszenia
atrakcyjności gmin położonych wzdłuż granicy poprzez realizację wspólnej oferty. Znaczenie
projektów międzygminnych oraz aktywności transgranicznych o charakterze partnerskim
nabiera szczególnego wymiaru w jednoczącej się Europie: są one wyrazem europejskiego
mikrokosmosu współpracy i wnoszą istotny wkład w sukces „europejskiego projektu”.
Wskutek rozszerzenia Unii Europejskiej granica między Brandenburgią a Polską stała się
elementem łączącym w zakresie procesów transgranicznych. Granica ta obarczona jest
silnym brzemieniem historycznym. Można je pokonać tylko jednocząc się wokół wspólnej
1
perspektywy przyszłości w Europie. Sieć „eGovernment regionów – Interregional
eDevelopment IED” pragnie wspierać zrastanie się regionów granicznych w poszerzonej
Europie, pragnie również wspierać i uwzględniać niezbędną wrażliwość w odniesieniu do
dziedzictwa historycznego. Transgraniczny eGovernment wypracowuje wspólne korzyści dla
regionu.
Punktem wyjścia o zasadniczym wprost znaczeniu dla tego procesu są gminy. Gminny
eGovernment („wirtualny ratusz”) winien zostać włączony w aktywności regionów, urzędów
marszałkowskich oraz rządów poszczególnych krajów związkowych. Obok poziomej
integracji usług szczególnego znaczenia nabiera także pionowe powiązanie kompetencji.
III. Społeczeństwo obywatelskie a eGovernment – rozwijać współuczestnictwo
obywateli
W pojęciu społeczeństwa obywatelskiego łączą się dwie polityczne koncepcje wartości: idea
obywatela (Citoyen) lub obywatelki (Citoyenne) wywodząca się z tradycji Rewolucji
Francuskiej oraz koncepcja samoorganizującej się wspólnoty społecznej i politycznej.
Społeczeństwo obywatelskie rozumie się jako świadoma swego znaczenia instancja w
stosunku do państwa. W pojęciu tym przejawia się zatem myśl przewodnia samoorganizacji,
działania na rzecz wspólnoty politycznej i społecznej, obywatelskiego zaangażowania, jak
również wzajemnej uznania politycznej działających na tym polu podmiotów. Zaangażowanie
w ramach społeczeństwa obywatelskiego oznacza aktywne uczestnictwo w miejsce
delegowania zadań. Reprezentacja uzupełniona zostaje przez partycypację.
Pod naciskiem spodziewanej radykalnej zmiany stosunku pomiędzy obywatelem a
państwem, spowodowanej wdrożeniem eGovernment, rodzą się nowe wymogi pod adresem
społeczeństwa obywatelskiego. Potrzebne stają się nowe formy partycypacji społecznej i
obywatelskiego zaangażowania. Ze strony obywatelek i obywateli niezbędna jest zarówno
wola działania, jak i realne możliwości współkształtowania codziennego życia w jego
społecznym i politycznym wymiarze. Ze strony instytucji i urzędów państwowych potrzeba
natomiast gotowości do aktywnego włączania obywateli i obywatelek do takich działań.
Po to, aby mogło rozwijać się zaangażowanie naszych Citoyen i Citoyenne, niezbędne są
informacje pozwalające zrozumieć świat, podlegający przeobrażeniom technologicznym i
organizacyjnym. Uznanie i włączenie do tych procesów wiedzy obywateli spowoduje, iż
polepszeniu ulegnie życie komunalne, gdyż decyzje pozostawać będą w zgodności z
potrzebami obywateli i obywatelek.
Z punktu widzenia kształtowania eGovernment i towarzyszących temu zmian społeczeństwo
obywatelskie może wnieść następujący wkład: przede wszystkim może ono włączyć się w
tworzenie eGovernment formułując i plasując swoje potrzeby i wymagania w ramach definiującego się na nowo stosunku między obywatelami a państwem. Chodzi tutaj o tzw.
Governance-Verfahren (procesy zarzadzania) w sektorze publicznym państwa i jego
administracji. Ponadto wdrożenie eGovernment niesie z sobą możliwość rozwoju nowych
form partycypacji. Chodzi o takie rodzaje partycypacji, które nie ograniczają się tylko do
wdrożenia eGovernment lecz dotykają również innych obszarów życia. Tymi nowymi
formami Governance mogą być również technologie elektroniczne, a zatem metody tworzące
eGovernance. Polityczne kształtowanie społeczeństwa informacyjnego realizuje się w
sposób rozszerzony także na drodze elektronicznej.
IV. eGovernment dla regionów strukturalnie słabo rozwiniętych
Partnerzy uczestniczący w sieci dostrzegają w instrumentach i narzędziach Electronic
Government, jak również w koncepcjach wirtualnego ratusza znaczące szanse dla jednostek
2
komunalnych, dla gospodarki, rynku pracy, oświaty oraz partycypacji obywateli w regionach
strukturalnie słabo rozwiniętych. Tego rodzaju rozwiązania w zakresie eGovernment oraz
kooperacji zapewniają reprezentację regionów w internecie, a poprzez upowszechnianie
informacji podnoszą również atrakcyjność zainteresowanych regionów. Można to osiągnąć
np. poprzez wspólne transgraniczne portale.
Inicjatorzy sieci wychodzą z założenia, że dzięki wspólnemu regionalnemu podejściu można
zapewnić modernizację i wzajemne powiązanie jednostek administracji publicznej, wyraźniej
ukształtować przyjazny obywatelowi profil usług świadczonych przez administrację, jak
również poprawić przejrzystość procesów decyzyjnych. Dzięki tego rodzaju wirtualnej ofercie
można polepszyć dostępność instytucji i urzędów administracyjnych dla obywateli w
regionach o słabo rozwiniętej strukturze. Przyniesie to wyraźne korzyści obywatelom i
obywatelkom, jak również przedsiębiorstwom usytuowanym na terenach wiejskich.
Rozwój ekonomiczny oraz współżycie społeczne w drodze do społeczeństwa informacyjnego
i społeczeństwa opartego na wiedzy uzależnione są od tego, czy mieszkańcy
poszczególnych regionów będą stale rozwijali, dostosowywali i odnawiali posiadaną wiedzę.
Rozwiązania regionalne otwierają nowe obszary zdobywania wiedzy, stanowią wsparcie dla
zdobywających wiedzę regionów, pozwalają pomniejszać istniejący rozdźwięk cyfrowy.
Ułatwiają one dostęp do potencjałów społeczeństwa wiedzy. Dla wszelkich form zdobywania
wiedzy, jej doskonalenia i kształcenia ważne są jednak dwa punkty: publiczny dostęp do
komputerów i internetu oraz umiejętność posługiwania się nimi. Chcemy dopomóc w
zasypaniu przepaści pomiędzy użytkownikami i nieużytkownikami. Bez łatwo dostępnej
infrastruktury sieciowej i bez posiadania niezbędnej „kompetencji online“ ludzie stracą więź
ze społeczeństwem bazującym na wiedzy.
V. Wyzwanie numer jeden: Gminy w społeczeństwie informacyjnym i społeczeństwie
opartym o wiedzę – wspólne kształtowanie Change-Management
Po obu stronach Odry i Nysy urzędy miejskie i gminne oraz starostwa powiatowe wykonują
swoją pracę borykając się z trudnymi warunkami finansowymi. Panująca na tych terenach
sytuacja cechuje się między innymi brakiem centrów przemysłowych, wysoką stopą
bezrobocia i przybierającym na sile odpływem ludności. W tych okolicznościach coraz
większego znaczenia nabiera współpraca międzygminna. Wspólne realizowanie zadań wzgl.
ich rozdział otwierają możliwości służące zapewnieniu i poszerzeniu jakości oferowanego
serwisu i świadczonych usług. Nie należy jednak nie doceniać takich form kontaktów jak
chociażby same tylko rozmowy przedstawicieli administracji różnych instytucji o ich
problemach wspierające na codzień znajdywanie różnych wariantów rozwiązań. Proces ten
idzie w parze z konieczną modernizacją urzędów. Projekty z zakresu eGovernment
odgrywają w tym procesie ważną rolę kluczową. Już teraz zaobserwować można tendencję,
iż nowe regiony, na których piętno wyciska wspólne członkostwo w Unii Europejskiej, tylko
wówczas będą mogły skutecznie sprostać konkurencji w zakresie lokalizacji dla
przedsięwzięć gospodarczych oraz w zakresie osiedlania się mieszkańców, jeśli gminy
znajdą oparcie w silnej samoorganizującej się sieci lokalnej. Właśnie taka sieć może w
krótkim czasie rozwinąć się w swego rodzaju rozrusznik komunalnej regionalnej działalności
administracyjnej na płaszczyźnie polsko-niemieckiej. Na plan pierwszy wysuwa się nie tylko
kwestia transgranicznych usług elektronicznych, lecz także m.in. szkolenia dla pracowników
w zakresie kompetencji medialnej. Skuteczne wykorzystanie projektów eGovernment w
urzędach komunalnych zależy bowiem w sposób istotny od posiadanej na dany temat
wiedzy oraz od zrozumienia procedur i procesów. Dzielenie się tymi umiejętnościami stanowi
podstawowy warunek funkcjonowania sieci. Dysponowanie wiedzą o strukturach
administracji komunalnej partnera, strukturach działań administracyjnych oraz o wspólnej
historii i kulturze musi być dla osób zatrudnionych w administracji takim samym oczywistym
narzędziem jak ich wiedza na temat zasad funkcjonowania Unii Europejskiej. Administracja
komunalna posiada w odniesieniu do wszystkich tych tematów ogromne zapotrzebowanie na
3
wiedzę, które obejmuje także procesy administracyjne i modernizacje. Partnerstwa miast
stanowią ku temu istotną podstawę na poziomie komunalnym. Dzięki włączeniu w struktury
sieci szanse wynikające z eGovernment w regionie transgranicznym mogą przełożyć się na
jego sukcesy.
VI. Wyzwanie numer dwa: innowacyjność i zapewnienie zatrudnienia dzięki
zregionalizowanemu eGovernment – nowe drogi elektronicznej promocji gospodarczej
Dzięki udostępnieniu regionalnych usług eGovernment mogą powstać nowe oferty
gospodarcze i nowe przestrzenie życia gospodarczego, można też wspierać regionalne
wprowadzanie na rynek jak i regionalną współpracę przedsiębiorstw. Wirtualne ratusze mają
decydujący udział w regionalnym rozwoju gospodarczym. Usługi świadczone przez wirtualny
ratusz mają duże znaczenie dla przedsiębiorstw.
„Przekształcenia zachodzące w administracji w kierunku wprowadzenia nowych form takich
jak „wirtualny ratusz” czy też „Electronic Government” to jedno z centralnych zagadnień
dotyczących przyszłości sektora publicznego. Za hasłami tymi kryje się nie tylko
wprowadzenie elektronicznego przetwarzania danych, lecz także daleko idąca reorganizacja
procedur administracyjnych i tzw. „Backoffice”. Powstający portfel usługowy wpływa nie tylko
na stabilność istniejących miejsc pracy w administracji, lecz także na stabilność miejsc pracy
wśród przedsiębiorców średniej wielkości, rzemiosła, osób wykonujących pracę na własny
rachunek i osób rozpoczynających taką działalność. W prowadzonej przez siebie działalności
gospodarczej są oni bowiem pośrednio lub bezpośrednio uzależnieni od usług świadczonych
przez gminę. Dlatego też rozległe działania zmierzające do wprowadzenia zmian
(Changemanagement) nie mogą być dłużej postrzegane jako kwestie interesujące tylko
wewnętrzne struktury administracyjne. „Wirtualny ratusz” odgrywa strategiczne znaczenie i
wywiera istotny wpływ na gospodarkę i zatrudnienie w regionie. Z tego też względu
administracja i reprezentacja pracowników ponoszą odpowiedzialność nie tylko za poprawę
wydajności struktur komunalnych, lecz także za zewnętrzne skutki ekonomiczne oraz za
stabilność miejsc pracy w okolicy.” (Wyciąg z: „Inicjatywa dialogu Trzecia deklaracja z
Esslingen” CeBIT 2004 skierowana do projektu MEDIA@Komm-TRANSFER Federalnego
Ministerstwa Gospodarki i Pracy).
Aby nadać odpowiednie znaczenie potencjałom i szansom wynikającym z „Elektronicznego
promowania gospodarki”, należy stworzyć regionalne sieci i regionalne partnerstwa w
innowacyjności. Dopiero one stworzą możliwości zidentyfikowania i zrealizowania nowych
elektronicznych i jednocześnie promujących gospodarkę usług gminy na rzecz
przedsiębiorstw, rzemiosła, osób rozpoczynających pracę na własny rachunek,
zatrudnionych w ramach stosunku pracy oraz osób pracujących na własny rachunek.
Instrumenty pozwalające na realizację tego celu to stworzenie „forum użytkowników” oraz
wykorzystanie tzw. „Public-Private-Partership”. Tym samym wyznaczane są ramy dla
utrzymania i budowania zatrudnienia oraz zachowania standardów socjalnych.
VII. Wyzwanie numer trzy: Innowacje socjalne na rzecz silnego społeczeństwa
obywatelskiego
Siła regionu wynika z udziału społeczeństwa obywatelskiego, obywatelek i obywateli w
procesie rozwoju regionalnego w kierunku stworzenia społeczeństwa informacyjnego i
społeczeństwa opartego na wiedzy. eGovernment na poziomie gmin i powiatów oznacza nie
tylko modernizację administracji, lecz także zmiany w zakresie organów samorządowych i
udziału obywateli. W procesie podejmowania decyzji komunalnych i w procesie
kształtowania woli obywateli dostępnych jest coraz więcej informacji. Informacje stanowiące
podstawę podejmowania decyzji przez obywateli to jedna strona, a możliwe procedury
udziału i modele partycypacji to druga strona demokracji rozszerzającej pole swojego
oddziaływania. Dostęp do informacji oraz stworzenie procedur udziału i struktur sieciowych
4
działających na własną odpowiedzialność wymagają, obok publicznych możliwości dostępu
do nich, dalszego wsparcia wzmacniającego kompetencję działania uczestników procedur
online. Kształcenie polityczne nakierowane na nowe procedury administracji winno wspierać
kompetencję obywateli do działania w trybie online. Jednocześnie kształcenie polityczne
staje się aktywną siłą napędową w sieciowej współpracy obywatelskiej w kierunku
empowermentu na rzecz silnego społeczeństwa obywatelskiego.
Zagwarantowanie możliwości udziału wszystkich uczestników życia społecznego w rozwoju
zmierzającym w kierunku stworzenia społeczeństwa informacyjnego i społeczeństwa
opartego na wiedzy wymaga podejmowania innowacji socjalnych. Uczenie się w środowisku
regionalnym zasadzające się o dokształcanie nakierowane na procesy biznesowe i procesy
robocze stanowi warunek pozwalający zapobiec zjawisku tak zwanego „Digital Divide” czyli
cyfrowego podziału. Przekazywanie kompetencji do działania w trybie online będącego
warunkiem odnajdywania się w wirtualnych przestrzeniach i wspólnotach, a także
podejmowania w nich działalności zawodowej staje się kluczem do sukcesu gospodarczego
regionu.
VIII. Cele sieci
Sieć wyznaczyła sobie za cel zorganizowanie transgranicznego, przejrzystego i otwartego
transferu doświadczeń i Know-how między partnerami polskimi i niemieckimi. Działania te
obejmują wielojęzyczne imprezy, warsztaty, dyskusje podejmujące kwestie różnych
obszarów eGovernment jak również elektroniczne platformy komunikacyjne i informacyjne.
W zależności od występującego zapotrzebowania dzialania te powinny kierować się
potrzebami obszarów o słabszym poziomie rozwoju strukturalnego. Gminy i powiaty,
przedsiębiorstwa mające siedziby w danym regionie jak również inni partnerzy biorą udział w
definiowaniu i realizacji projektów bliskich praktyce. Formułują one regionalne interesy. Sieć
„eGovernment regionów – Interregional eDevelopment IED” może zająć się organizacją
udostępniania wiedzy i moderować podjęcie nowych form współpracy transgranicznej. Praca
sieci opiera się o zakotwiczenie projektów w regionach.
W oparciu o transgraniczne przykłady partnerstwa polsko-niemieckiego winny powstać
międzyregionalne modele typu Best-Practice dla innych regionów granicznych. Sieć nie chce
działać tylko w bezpośrednim regionie przygranicznym polsko-niemieckim. Projekty polskoniemieckie mogą rozwijać się także w oparciu o partnerstwa miast lub partnerstwa powiatów.
W celu zagwarantowania wsparcia rozwoju regionalnego oraz nadania tym działaniom
charakteru trwałego projekty winny być organizowane w formie partnerstwa publicznoprawnego. Partnerstwo publiczno-prawne oznacza współpracę przedsiębiorstw i
administracji w opracowywaniu, wyznaczaniu strategii i w końcu w realizacji projektów.
Wychodzimy z założenia, iż nowe projekty muszą być oparte o zasady rachunku
ekonomicznego. Współpraca z przedsiębiorstwami pochodzącymi z danego regionu winna to
umożliwić i zapewnić projektom ich dalszą egzystencję, także po zakończeniu ewentualnego
ich wspierania ze środków publicznych. Projekty komunalne realizowane przez gminy we
własnym zakresie wspierają wymianę polsko-niemiecką, ponieważ stwarzają okazję do
zebrania doświadczeń wpływających następnie na projekty sieci.
IX. Sposób pracy i członkowie sieci
Członkami-założycielami sieci są przedstawiciele gmin, świata nauki, polityki, gospodarki,
grup społecznych, świata pracy i jednostek oświatowych z Berlina, Brandenburgii, BadeniiWirtembergii oraz województw wielkopolskiego, lubuskiego, małopolskiego i innych miejsc w
Polsce. Podstawą takiej współpracy będzie transgraniczne partnerstwo polsko-niemieckie
5
umożliwiające sprostanie nowym wyzwaniom stawianym regionom w Europie. Sieć otwarta
jest dla instytucji, administracji lokalnej, przedsiębiorstw publicznych, organizacji
pozarządowych, przedsiębiorstw, w szczególności małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP)
oraz osób prywatnych zajmujących się realizacją celu, jakim jest rozwój koncepcji i procesów
eGovernment w regionach polskich i niemieckich.
X. Potrzebne działania i przykładowe projekty transgraniczne
Dlatego też sieć „Interregional eDevelopment IED” proponuje partnerom skupionym wokół
gmin, regionów, urzędów marszałkowskich i krajów związkowych podjęcie następujących
działań. Sieć IED skłonna jest moderować poszczególne zagadnienia. Celem jest stworzenie
miejscowych, regionalnych i ponadregionalnych projektów w kooperacji polsko-niemieckiej.
Najpilniejszymi wydają się być następujące moduły:
•
Stworzenie wspólnego polsko-niemieckiego portalu eGovernment dla gmin i
regionów
W celu zintensyfikowania współpracy pomiędzy gminami polskimi i niemieckimi sieć
IED opowiada się za stworzeniem wspólnego portalu eGovernment. Winien on
udostępniać wielojęzyczne informacje i ułatwiać komunikację pomiędzy
administracjami, gospodarką i obywatelami po obu stronach granicy. Ponadto winien
on wspierać rozpoczęcie wspólnego użytkowania elektronicznych usług
poszczególnych gmin w formie transakcyjnej. Portal ma wspierać współpracę z
innymi sieciami gospodarczymi i urzędowymi. Portal ma być punktem kontaktowym i
pomocą nawigacyjną w zakresie transgranicznego komunalnego eGovernment.
•
Rozwój i realizacja projektów edukacyjnych i transferowych służących
rozpowszechnieniu „Krytycznych czynników odnoszenia sukcesu” w zakresie
komunalnego Changemanagement
Rządy polski i niemiecki dążą do bardziej ścisłej współpracy w obszarze
eGovernment. W związku z realizacją projektu MEDIA@Komm-Transfer wzmocnieniu
ulec ma wymiana doświadczeń i wiedzy praktycznej. Efektem realizacji
wcześniejszego projektu MEDIA@Komm z lat 2000-2003 było powstanie
nakierowanej na użytkownika i użytkowej koncepcji działania pod tytułem „Model
sukcesu komunalnego Electronic Government – czynniki sukcesu: Na co należy
zwracać uwagę przy tworzeniu wirtualnych ratuszy”. Ta przetworzona już wiedza
wynikająca z doświadczeń została rozszerzona o różnorakie zdobycze nauki. Służy
ona decydentom komunalnym za przewodnik w działaniu i umożliwia realizowanie
Changemanagement w oparciu o wyznaczone standardy. Dzięki zmodyfikowaniu i
dostosowaniu „Krytycznych czynników odnoszenia sukcesu” do uwarunkowań, w
jakich działają gminy na pograniczu polsko-niemieckim oraz do wymogów
wynikających z założeń transgranicznego eGovernment współpraca polskoniemiecka może zostać osadzona na fundamencie sprawdzonym na standardach
międzynarodowych. W tym celu konieczne jest przeprowadzenie wspólnej analizy
wyników projektu MEDIA@Komm i opracowanie ich w wielojęzycznej ofercie
Knowledgemanagement. Taki projekt proaktywnego procesu uczenia i transferu
winien mieć priorytetowy charakter pod parasolem sieci IED.
•
Stworzenie wspólnej transgranicznej, polsko–niemieckiej płaszczyzny roboczej
dla „elektronicznej promocji gospodarki”
Po polskiej i po niemieckiej stronie granicy zbierane są obecnie doświadczenia
dotyczące państwowych i komunalnych usług elektronicznych dla zakładów,
rzemiosła, osób rozpoczynających działalność na własny rachunek, pracowników i
6
osób prowadzących samodzielną działalność gospodarczą. Działania na rzecz
„elektronicznej promocji gospodarki” rozwijane i wypróbowywane są dotychczas
niezależnie od siebie w różnych miejscach prowadzenia działalności gospodarczej.
Wedle stanowiska sieci IED konieczna jest transgraniczna współpraca i
synchronizacja tych działań. Dla zapewnienia promocji pogranicza polskoniemieckiego jako wspólnego regionu gospodarczego, dla zapewnienia
zabezpieczenia zatrudnienia i egzystencji przedsiębiorstw należy podjąć wysiłki
zmierzające do wprowadzenia w życie uzgodnionej formy transgranicznej
„elektronicznej promocji gospodarki” i odpowiedniego marketingu na rzecz tej
lokalizacji. Należy przy tym uwzględnić doświadczenia innych komunalnych lokalizacji
i partnerów eGovernment takich jak przykładowo „forum wiley-online” oraz „Cities on
Internet”. Pod szyldem sieci IED stworzona zostanie wspólna grupa robocza
moderowana przez IED, która zajmie się sondowaniem działań i projektów.
•
Stworzenie
wspólnej
polsko-niemieckiej
płaszczyzny
elektronicznych procedur zamówień publicznych
roboczej
dla
Udział w przetargach sektora publicznego jest dla małych i średnich przedsiębiorstw
istotnym czynnikiem dla ich portfela zamówień. Bliskość przedsiębiorstw
brandenburskich do Polski i bliskość polskich przedsiębiorstw do Brandenburgii wzgl.
do Wschodnich Niemiec doprowadzą wraz z przystąpieniem Polski do Unii
Europejskiej do silniejszego powiązania jednolitego rynku. Sektor publiczny po obu
stronach Odry i Nysy stanie się istotnym czynnikiem dla portfela zamówień
przedsiębiorstw z tego regionu. W centrum zainteresowania znajdą się w tym
kontekście gminy z ich przetargami i ich złożonymi wytycznymi. Sektor publiczny
stopniowo przestawi swoje procedury przetargowe na elektroniczne podstawy
udzielania zamówień publicznych. Elektroniczne platformy udzielania zamówień
publicznych nie są jednak jeszcze dostępne w innych wersjach językowych niż język
ojczysty. Swoje odzwierciedlenie znajdują w tych platformach udzielania zamówień
publicznych złożone kwestie narodowych czy też europejskich uregulowań prawnych.
Do kwestii związanych z samym przetargiem i z uregulowaniami ustawowymi
dochodzi konieczność dysponowania wiedzą na temat warunków handlowych i
warunków umownych obowiązujących w kraju partnerskim. Udział w działaniach
rynkowych w europejskim kraju sąsiedzkim ułatwia z reguły podjęcie współpracy
między przedsiębiorstwami, co następnie często też gwarantuje wzięcie udziału w
przetargu. Z tego też względu należy opracować informacje będące pomocą w
udziale w elektronicznych procedurach udzielania zamówień publicznych i
procedurach przetargowych dla polskich i niemieckich przedsiębiorstw. Winny one
być wsparciem przy podejmowaniu kooperacji na wspólnym rynku europejskim.
Należy zwrócić uwagę na następujące czynniki: wielojęzyczność platformy udzielania
zamówień publicznych i wielojęzyczność przetargów, komunalne platformy udzielania
zamówień publicznych i platformy przetargowe dla gmin polskich i niemieckich,
wielojęzyczność podstaw prawnych, przewodniki służące systematycznemu
opracowywaniu podstaw prawnych w obu językach, narzędzia do wspierania takiego
udziału nakierowane na procesy handlowe i procesy robocze, dokształcanie w
zakresie prawa umów i prawa handlowego dla Niemiec i Polski jak również dla
odpowiednich dyrektyw UE, promowanie wirtualnej międzynarodowej współpracy
przedsiębiorstw poprzez stworzenie odpowiedniej technologicznej platformy
podstawowej, kompetencja interkulturalna. Sieć IED opowiada się za powołaniem
grupy roboczej specyfikującej zapotrzebowanie i integrującej istniejące inicjatywy. W
pracach tej grupy roboczej uczestniczyć winni przedstawiciele polskich i niemieckich
władz komunalnych, polskie i niemieckie przedsiębiorstwa, przedstawiciele polskich i
niemieckich izb przemysłowo-handlowych, związkowcy jak również jednostki
badawcze. Zadaniem grupy roboczej będzie opracowanie koncepcji projektu
nawiązującego do istniejących inicjatyw i integrującego je, ale także dalszy jego
rozwój pod kątem specyficznych potrzeb polsko-niemieckich.
7
•
Stworzenie płaszczyzny roboczej dla międzygminnego eGovernment w celu
rozwijania współpracy gmin polskich i niemieckich
Zgodnie z hasłem spotkań należy pokonywać granice. Pod pojęciem granicy
rozumiane są jednak nie tylko granice państwowe, lecz w szczególności także
granice istniejące między różnymi jednostkami administracyjnymi (kraj związkowy,
powiat, gmina, miasta na prawach powiatu etc.). Kooperacja międzygminna i
współpraca obejmująca różne administracje stanowią czynnik decydujący o
odnoszeniu sukcesu w szerokim wprowadzaniu zasad eGovernment i związanych z
tym celów służących stworzeniu zdolnej do sprostania wymogom przyszłości,
nakierowanej na usługi i skutecznej administracji w szczególności w sferze
komunalnej. Taka właśnie kooperacja międzygminna nastawiona będzie w
przyszłości nie tylko na opracowywanie wspólnych koncepcji i finansowanie
wydajnych systemów technologicznych. Właściwy potencjał tkwi bowiem w odbieraniu
nowych możliwości technologicznych jako szansy, w zasadniczo nowym podejściu do
procesów roboczych w administracji i przede wszystkim do procesów między różnymi
organami administracji oraz kształtowaniu ich na nowo. W ramach powołanej grupy
roboczej sieć podejmie realizację tego zadania. Z jednej strony w opracowanie
koncepcji regionalnej i transgranicznej włączone zostaną doświadczenia pochodzące
z uwieńczonych sukcesem, zbliżonych tematycznie projektów międzygminnych. Z
drugiej zaś strony właśnie przykładna struktura wykraczających poza granice
państwowe przestrzeni gospodarczych i życiowych w ramach jednego portalu
stanowić będzie czynnik decydujący o odniesieniu sukcesu przez region
przygraniczny.
•
Stworzenie wspólnej polsko-niemieckiej platformy wiedzy i edukacji
Współpraca między gminami w Polsce i Niemczech wymaga stworzenia
wielojęzycznej platformy wiedzy i edukacji będącej punktem wymiany doświadczeń i
informacji. Platforma ta winna wspierać organa administracji, zakłady i obywateli w ich
kontaktach z transgranicznymi usługami eGovernment w sposób bliski rzeczywistości
i zgodny z ich potrzebami. Oferuje ona nakierowane na procesy robocze i handlowe
dokształcanie, wspiera pielęgnowanie technicznej wiedzy podstawowej, towarzyszy
stosowaniu komunalnych usług elektronicznych i łączy w sobie nowe zdobycze nauki
i prac badawczych. Taka infrastruktura wiedzy zostanie zrealizowana w formie
partnerstwa publiczno-prawnego. Zaplanowana przez sieć IED platforma wiedzy i
edukacji łączy z jednej strony doświadczenia i osiągnięcia istniejących inicjatyw i
projektów pod obu stronach granicy, z drugiej zaś strony projekt ten inicjuje
podejmowanie nowych prac rozwojowych. Odpowiednia grupa robocza w sieci IED
zbiera propozycje i pomysły w celu pozyskania konsorcjum projektowego dla
praktycznej realizacji tego zamierzenia.
•
Stworzenie partnerstwa „Polsko-niemieckie społeczeństwo obywatelskie”
Aktywności społeczeństwa obywatelskiego stanowią niezbędny warunek skutecznego
towarzyszenia procesom wprowadzania Electronic Government i tworzenia
użytecznych regionalnych portali odpowiadających na zapotrzebowanie. Dlatego też
sieć IED pragnie zachęcić decydentów komunalnych i regionalnych, grupy
społeczeństwa obywatelskiego, inicjatywy obywatelskie i grupy społeczne do wzięcia
udziału w otwartym procesie kształtowania. W tym celu sieć IED podejmie wraz ze
swoimi partnerami odpowiednie inicjatywy i przygotuje spotkania oraz analizy. Jako
przykład może służyć debata wokół treści Ustawy o swobodzie dostępu do informacji.
W tym zakresie w Polsce i Niemczech znane są różne koncepcje i zebrano różne
doświadczenia. Poprzez organizowanie spotkań tematycznych promowana ma być
8
współpraca między różnymi grupami reprezentującymi społeczeństwo obywatelskie,
co przygotuje drogę do powstania polsko-niemieckiego partnerstwa.
Trzecie spotkanie warsztatowe sieci „eGovernment regionów – Interregional eDEvelopment
IED” obradowało nad tekstem tej Karty i przyjęło ją w dniu 3 czerwca 2004 w mieście Forst
na Łużycach. Realizację wspólnego polsko-niemieckiego cyklu imprez pod hasłem „PONAD
GRANICAMI – eGovernment w regionach słabiej rozwiniętych strukturalnie” podjęła
transgraniczna grupa inicjatywna. Alcatel SEL Fundacja na rzecz Badań nad Komunikacją,
Kolegium E-Government Fundacji Alcatel SEL, Forum Społeczne Kształtowanie Techniki,
Forum „EGOV.BERLIN-BRANDENBURG” wspierane przez Fraunhofer FOKUS Berlin w
powiązaniu z Centrum eGovernment Fraunhofer, Fundacja Heinricha Bölla Brandeburg we
współpracy z Fundacją Heinricha Bölla oraz polska organizacja „Miasta w Internecie”
zorganizowały ten cykl spotkań w formie wykraczającego poza granice jednego kraju dialogu
eGovernment. Ten cykl spotkań wspierany był przez sieć regionalnych i interdyscyplinarnych
partnerów. Do udziału w tych spotkaniach zaproszono polskich i niemieckich decydentów z
gmin i struktur administracyjnych, z przedsiębiorstw, uniwersytetów i przedstawicieli
społeczeństwa obywatelskiego.
Do osób, które złożyły swój podpis pod przedmiotową deklaracją należą:
Józef Lewandowski, Vorstandsmitglied der Wojewodschaft Wielkopolski, Poznan
Ireneusz Brzezinski, Stadt Zary,
Krzysztof Glomb, Cities on Internet Assoziation, Tarnow
Beata Szefer, Deutsch-Polnische Gesundheitsakademie, Forst (Lausitz)
Maciej Drozdowski, Wojewodschaft Wielkopolski, Poznan
Eduard Kosmicki, Wojewodschaftskommandantur der staatlichen Feuerwehr, Gorzow
Magdalena Bilinska, Wojewodschaftskommandantur der staatlichen Feuerwehr, Gorzow
Fransiszek Feodorowicz, Stadt Zagan
Magdalena Augustyniak, Stadt Zagan
Marek Bigosinski, Stowarzyszenie WOKISS, Poznan
Marta Kowalczyk, Frankfurter Institut für Transformationsstudien (F.I.T)
der Europa Universität Viadrina, Frankfurt/Oder
Sebastian Stachowicz, Central & Eastern Europe Channel Manager
Graphical Data Capture Ltd, London, United Kingdom, Poznan
Piotr Staniszewski, Handelsdirektor öffentlicher Sektor, EMAX, Poznan
Sebastian Górski, Redakteur BIP der Stadt Lubsko, Lubsko
Zdzislaw Lubas, Gemeindeleiter von Wymiarki, Wymiarki
Marek Cieslak, Vorsitzender des Lausitzer Gemeindebund, Zary
Roman Pogorzelec, Bürgermeister von Zary, Zary
Helena Hatka, Beraterin des Direktors, Wojewodschaftamt Lubuskie, Gorzów Wielkopolski.
Franz-Reinhard Habbel, Deutscher Städte- und Gemeindebund, Berlin
Jürgen Goldschmidt, Stellvertretender Bürgermeister der Stadt Forst (Lausitz)
Sven Zuber, Amtsleiter der Stadt Forst (Lausitz),
Inka Thunecke; Heinrich-Böll-Stiftung Brandenburg, Potsdam
Dirk Arendt, Fraunhofer Institut FOKUS, Berlin
Welf Schröter, Forum Soziale Technikgestaltung, Stuttgart
Dr. Dieter Klumpp, Geschäftsführer der Alcatel SEL Stiftung für Kommunikationsforschung,
Stuttgart
Christoph Bruch, Humanistische Union Berlin
Dr. Andrea Grochtmann, Landesbetrieb für Datenverarbeitung und Statistik Brandenburg,
Potsdam
Dr. Helmut Drüke, Capgemini Berlin
Dorothea Gruhnwald, Capgemini Berlin
Jens Fromm, World Trade Center Frankfurt (Oder)
9
Hans-Joachim Karl, Computer Zentrum GmbH, Straußberg
Sigrid Reich, Frankfurt (Oder)
Wolfram Ebeling, TUIV-AG Brandenburg, Frankfurt (Oder)
Gerd Seidel, Guben
Irene Krebs, Lehrstuhl Industrielle Informationstechnik der Brandenburgische Technische
Universität Cottbus
Matthias Rehm, Deutsch-Polnische Wirtschaftsförderungsgesellschaft, TWG, Gorzow
Petra Ketzer, Referentin, Potsdam
Bernd Rowek, Sachbearbeiter im Ministerium des Innern des Landes Brandenburg, Potsdam
Mario Dompke, Deutsches Zentrum für Luft- und Raumfahrt e. V., Projektträger im DLR,
Gruppe NIK, Bonn
Andreas Kraft, Vorstand Verein Mediakomm e.V., Esslingen
Dr. Thomas Keiser, Geschäftsführer der Tellur GmbH, Projekt PRODELA, Stuttgart
Peter Miez-Mangold, Vorstandssprecher der 21 LearnLine AG, Freiburg
Eugen Baacke, Landeszentrale für politische Bildung Baden-Württemberg, Bad Urach
Dr. Claudia Neuseuss, Projekt- und Politikberaterin, Berlin
Stefan Jung, Gründer und geschäftsführender Partner Public One, Berlin
Olga Drossou, Referentin Heinrich-Böll-Stiftung (Berlin)
Dirk Knäpper, Key Account Manager eGovernment, Six Offene Systeme GmbH
Marco Brunzel, City and Bits, Berlin
Dr. Stephan Beetz, Heinrich-Böll-Stiftung Brandenburg, Potsdam
Volker Wiedersberg, Heinrich-Böll-Stiftung Brandenburg, Potsdam
Christiane Ziller, Heinrich-Böll-Stiftung Brandenburg, Potsdam
Dr. Gerhard Reinfeld, Bürgermeister Stadt Forst, Forst (Lausitz)
Doreen Kubisch, Universität Potsdam, Potsdam
Prof. Dr.-Ing. Uwe Meinberg, Fraunhofer-Anwendungszentrum für
Logistiksystemplanung und Informationssysteme (ALI), Cottbus
Sylvia Biel, Studentin Fachhochschule Harz am Fachbereich Verwaltungswissenschaften,
Berlin
Prof. Dr. Walter Gora, Vizepräsident EDS, Frankfurt/Main
Dr. Busso Grabow, Deutsches Institut für Urbanistik, Berlin
Prof. Dr. Margrit Falck, FH für Verwaltung und Rechtspflege Berlin.
Adam Gutkind, Freie Universität Berlin, Berlin
Prof. Dr. Dietmar Wikarski, FH Brandenburg, SG Wirtschaftsinformatik, Brandenburg/Have
Prof. Dr. Rolf Karbaum, Oberbürgermeister der Stadt Görlitz, Görlitz
Uwe Spindler, Geschäftsführer Heinrich-Böll-Stiftung Brandenburg, Potsdam
Martin Patzelt, Oberbürgermeister der Stadt Frankfurt/Oder, Frankfurt/Oder
Dr. Ansgar Klein, Geschäftsführer, Bundesnetzwerk Bürgerschaftliches Engagement (BBE),
Berlin
Dr. Michael Tschichholz, Fraunhofer eGovernment Zentrum, Fraunhofer FOKUS, Berlin
Günter Weick, Unternehmensberatungs- und Wirtschaftsförderungsgesellschaft mbH Cottbus; Cottbus
Kontakt:
Inka Thunecke
Heinrich-Böll-Stiftung Brandenburg
Charlottenstraße 30
14467 Potsdam
Tel: ++49-331-2800786
Fax: ++49-331-292092
[email protected]
www.iednet.org
10