Przepowiadanie ks. Hieronima Kajsiewicza CR (1812 – 1873)

Izabela Kępka
Przepowiadanie ks. Hieronima Kajsiewicza CR (1812 – 1873)
W kręgu analiz genologicznych i aksjologicznych
Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
Gdańsk 2011
SPIS TREŚCI
1. Wstęp………………………………………………………………………………………. 8
2. Ksiądz Hieronim Kajsiewicz CR – życie i dzieło…………………………………….....11
Droga życiowa ………………………………………………………………………….……11
2.1.
Kaznodziejska spuścizna …………………………………………………………….14
3. W kręgu pytań o metodę, zakresy i cele analiz………………………………………..18
3.1.
Założenia analizy lingwistycznej przepowiadania ks. H. Kajsiewicza……………….18
3.2.
Z perspektywy genologicznej …………………………………………….………….20
3.3.
Z perspektywy aksjologicznej ………………………………………………………..22
4. Przepowiadanie ks. Hieronima Kajsiewicza w ujęciu genologicznym ………………..27
4.1. Strukturalne ukształtowanie poszczególnych form przepowiadania ……………………27
4.1.1. Kazanie ………………………………………………………………….……………..29
4.1.1.1.
Tytuł – inicjalny składnik ramy tekstowej …………………………………..30
4.1.1.2.
Wstęp ………………………………………………………………………....31
4.1.1.3.
Część właściwa kazania – rozwinięcie …………………………………….…33
4.1.1.4.
Domówienie kazania …………………………………………………………36
4.1.2. Homilia ………………………………………………………………….…………….38
4.1.2.1.
Tytuł ………………………………………………………………………....39
4.1.2.2.
Wstęp …………………………………………………………………………40
4.1.2.3.
Część główna homilii ……………………………………………………...…41
4.1.2.4.
Domówienie homilii ……………………………………………………….....41
4.1.3. Nauka ……………………………………………………………………………….…42
4.1.3.1.
Tytuł ………………………………………………………………………….42
4.1.3.2.
Wstęp ………………………………………………………………………....43
4.1.3.3.
Część właściwa nauki ………………………………………………………...43
4.1.3.4.
Domówienie nauki …………………………………………………………...44
4.1.4. Przemówienie przy poświęceniach i błogosławieństwach ………………………….....44
4.1.5. Panegiryk ……………………………………………………………………………..45
4.1.5.1.
Tytuł …………………………………………………………………………45
4.1.5.2.
Wstęp ………………………………………………………………………...46
4.1.5.3.
Część główna mowy pochwalnej …………………………………………....47
4.1.5.4.
Domówienie mowy pochwalnej …………………………………………...…47
4.1.6. Mowa pogrzebowa …………………………………………………………………....47
4.1.6.1.
Tytuł ………………………………………………………………………….48
4.1.6.2.
Wstęp ………………………………………………………………………....48
4.1.6.3.
Część właściwa mowy pogrzebowej ………………………………………....49
4.1.6.4.
Domówienie mowy pogrzebowej …………………………………………….50
4.1.7. Przemówienie żałobne ………………………………………………………………...50
4.2. Dyskursywne ujednolicanie – aspekt pragmatyczny …………………………………....52
4.2.1. Relacje nadawczo-odbiorcze………………………………………………………….52
4.2.2. Akty illokucyjne i perlokucyjne ……………………………………………………..70
4.2.3. Perswazja w przepowiadaniu ks. H. Kajsiewicza ……………………………………76
4.3. Tematyczna jednorodność – aspekt poznawczy ………………………………………...98
4.4. Bogactwo cech stylistycznych i środków ich wyrażania ……………………………....101
4.4.1. Cechy związane ze strukturą wypowiedzi …………………………………………...101
4.4.2. Cechy uwarunkowane pragmatycznie ……………………………………………….101
4.4.3. Cechy motywowane genezą użytych środków ………………………………………102
4.4.3.1.
Hieratyczność ……………………………………………………………….102
4.4.3.2.
Poetyckość …………………………………………………………………..105
4.5. Między niewolą konwencji a twórczą swobodą ………………………………………..109
5. Przepowiadanie ks. Hieronima Kajsiewicza w ujęciu aksjologicznym ………….....113
5.1. Bóg …………………………………………………………………………………….113
5.2. Wiara …………………………………………………………………………………...131
Wiara ………………………………………………………………………………..131
Niewiara …………………………………………………………………………….140
5.3. Religia i Kościół ………………………………………………………………………..145
5.3.1. Religia ………………………………………………………………………………146
5.3.2. Kościół ……………………………………………………………………………...158
5.4. Cierpienie ……………………………………………………………………………..166
5.5. Naród ………………………………………………………………………………….181
5.5.1. Naród w ujęciu ogólnym ……………………………………………………………..186
5.5.2. Naród polski ………………………………………………………………………….188
5.5.2.a. Naród katolicki……………………………………………………………………...194
5.5.2.b. Wielka Emigracja…………………………………………………………………...196
5.6. Ojczyzna………………………………………………………………………………...202
5.7. Patriotyzm ……………………………………………………………………………...213
5.7.1. Patriotyzm zbiorowy………………………………………………………………….215
5.7.2. Patriotyzm indywidualny……………………………………………………….…….219
5.8. Walka …………………………………………………………………………………..226
5.8.1. Walka zbrojna ………………………………………………………………………..228
5.8.2. Walka duchowa ………………………………………………………………………239
5.9. Wolność ………………………………………………………………………………..244
5.9.1. Wolność indywidualna ……………………………………………………………….245
5.9.2. Wolność zbiorowa ……………………………………………………………………249
5.9.3. Niewola ………………………………………………………………………………252
5.10. Świat wartości ks. Kajsiewicza - wnioski dotyczące aspektu aksjologicznego ……....255
6. Zakończenie ……………………………………………………………………………..258
7. Bibliografia ………………………………………………………………………………261
7.1. Źródła ………………………………………………………………………………….270
7.2. Słowniki ………………………………………………………………………………..270
7.3. Stosowane skróty ………………………………………………………………………271