Partycypacja wertykalna

Transkrypt

Partycypacja wertykalna
FORMY PARTYCYPACJI SPOŁECZNEJ
W
DZAŁANIACH ADMINISTRACYJNYCH
Nowe standardy projektowania oraz
wdrażania programów i polityk
publicznych
 Partycypacja wertykalna – aktywne włączanie obywateli

o
o
o
w kształtowanie polityki przez władze
Współpraca różnych grup interesów, aby:
Trafniej diagnozować potrzeby społeczności
Projektować zaspokajające je działania
Efektywniej korzystać z dostępnych zasobów i kapitałów
Metody i narzędzia partycypacji
narzędzia informacyjne
Pierwszy etap partycypacyjny – informowanie jest b. ważny – wzbudza
zainteresowanie, angażuje
 Prowokacyjne plakaty, ulotki
 Wizyty w domach i instytucjach opieki społecznej
 Wizyty w szkołach podstawowych
 Wizyty w szkołach dla starszych dzieci – warsztaty, wywiady grupowe
 Szybkie ankiety podczas festynów, dni targowych, kwestionariusze
pocztówkowe
 Strona internetowa i blog - dyskusje on-line
 Sonda telefoniczna
Metody i narzędzia partycypacji
warsztaty konsultacyjne
 Moderowane spotkania poświęcone różnym tematom
 10 – 40 uczestników – obywatele, organizacje pozarządowe,
urzędnicy
 Dyskutuje się wybrany temat
 Wybiera najważniejsze zagadnienia, cele działania
 Wybiera się partnerów, którzy mieliby uczestniczyć w realizacji
 Najczęściej wykorzystuje się to narzędzie do omawiania spraw
lokalnych, które mogą bezpośrednio interesować i angażować
uczestników
Metody i narzędzia partycypacji
diagnoza lokalna
 Niezbędna podstawa procesów partycypacyjnych
 Pokazuje co sądzą oraz ile wiedzą na dany temat osoby, których
problem dotyczy
 Często pokazuje co jest kwestią problematyczną i najpilniejszą do
omówienia i rozwiązania
Metody i narzędzia partycypacji
forum lokalne i monitoring
 Regularnie obradujące ciała doradcze administracji, skupione niekiedy





na konkretnym temacie lub
Powoływane na jakiś czas pod katem jakiegoś problemu lub zagadnienia
Grupa składa się ze stałych członków lub
Jest otwarta
Ok.. 20 uczestników – mieszkańcy, organizacje pozarządowe,
przedsiębiorcy
Monitoring – kontrola aktualności działań i sposobu realizacji
+
wskaźniki – jak mierzyć osiągnięcie zakładanych celów
Metody i narzędzia partycypacji
ankieta, kwestionariusz
 Narzędzie stosowane w początkowym etapie – pozwala rozpoznać
najważniejsze zagadnienie i najbardziej palące problemy
 Ankietom towarzyszą spotkania, warsztaty, audycje radiowe, które
pogłębiają wyniki
 Rezultat – zwiększają świadomość problematycznego zagadnienia
o Ankieta pocztowa ( ze zwrotną kopertą i znaczkiem)
o Telefoniczna
o Bezpośrednia przez ankieterów
o Kwestionariusz zamknięty
Metody i narzędzia partycypacji
konferencja konsensualna
 Narzędzie wykorzystywane, aby uwzględnić opinię szerszej publiczności przy
ocenie nowych rozwiązań technologicznych lub naukowych.
 Celem jest włączenie głosu zwykłych obywateli do dyskursu zmonopolizowanego
przez ekspertów
Etapy:
o Wybranie panelu obywateli – 10 – 20 osób nie związanych z tematem konferencji
o Opracowanie i dystrybucja materiałów informacyjnych
o Spotkanie przygotowawcze – paneliści ustalają pytania, wstępnie dyskutują temat,
ustalają jakich ekspertów chcieliby zaprosić na posiedzenie główne
o Posiedzenie główne – debata między panelistami a ekspertami w obecności
publiczności i mediów
o Raport – opracowują paneliści, zawiera konkluzje z debaty oraz rekomendacje.
Przedstawiany podczas konferencji prasowej w obecności publiczności oraz
przekazywany decydentom
Metody i narzędzia partycypacji
sąd obywatelski
 Technika wspierająca decyzje podejmowane przez władze
 Grupa obywateli – 12 – 16 osób odpowiadająca strukturze społeczności
 Niebędących ekspertami
 Pracują na zasadach zbliżonych do ławy przysięgłych
 Rozpatrują sprawę i wydają werdykt
 Jurorzy uzyskują materiały opisujący różne sposoby rozwiązania danego
zagadnienia
 Mogą wysłuchać strony i świadków
 Proces trwa 2-4 dni
 Jurorzy formułują rekomendacje w czasie 2- 4 miesiące
Metody i narzędzia partycypacji
konsultacje publiczne
 Służą zbilansowaniu opinii różnych stron
 Muszą rozpocząć się przed realizacją projektu
 Powinny być jak największe
 Zorganizowane w określonym czasie
 Przyjmują formę spotkań podczas których omawiany i prezentowany
jest projekt
 Często uczestniczą eksperci
 Niezbędna obecność moderatora
 Zagwarantowanie, że wypracowane wnioski będą brane pod uwagę
przy podejmowaniu decyzji
Metody i narzędzia partycypacji
debata publiczna
 Zinstytucjonalizowana wersja konsultacji publicznych
 Dotyczą często wielkich projektów infrastrukturalnych mogących wpływać na


o
o
o
o
o
o
o
środowisko naturalne
Wszystkie etapy debaty jawne
Etapy:
Badania i analizy
Przygotowanie materiałów informacyjnych, audiowizualnych, makiet…, strony
internetowej i in.
Konferencja prasowa i przedstawienie projektu
Spotkania dla konkretnych grup związanych z projektem
Publiczne spotkania tematyczne
Spotkania z konkretnymi organizacjami
Raport – wnioski i rekomendacje
Metody i narzędzia partycypacji
planowanie partycypacyjne
 Znajduje zastosowanie gdy przedmiotem podejmowanej decyzji jest kształt
fizyczny i program jakiejś przestrzeni, np. plan miejscowy, rewitalizacja
jakiegoś obszaru, budowa instytucji publicznej
Etapy:
o Analiza środowiskowa – badania społeczne, analiza danych, badania potrzeb i
oczekiwań różnych grup, analiza zasobów miejsca, analiza uczestników i ich
interesów, urbanistyczne prace przygotowawcze
o Projektowanie rozwiązań w ścisłej współpracy z aktorami procesu –
spotkania z interesariuszami, wstępne rozwiązania przestrzenne, różne
warianty koncepcji
o Dyskusja nad koncepcjami – forum publiczne ( kilka razy )
o Podjęcie ostatecznych decyzji przez wszystkie strony, w tym przez głównego
wykonawcę projektu
Metody i narzędzia partycypacji
partycypacyjne planowanie
strategiczne
 Metoda pozwala grupie stworzyć wspólną wizję przyszłości i



o
o
o
o
wypracować szczegółowy plan działania
Należy zadbać o możliwie dużą różnorodność grupy
Liczba uczestników: 20 – 50
Proces obejmuje zwykle 4 warsztaty odpowiadające jednemu etapowi:
Wizja
Bariery – przeszkadzają w realizacji wizji
Recepty – innowacyjne strategie, które pozwolą przezwyciężyć
bariery
Plan działania wraz z ramowym harmonogramem
Metody i narzędzia partycypacji
spacery badawcze
 Wybrane osoby na podstawie wytycznych przygotowanych przez
badaczy jednoosobowo opisują swoje doświadczenia ze spaceru
 Obserwowanie i odczuwanie przestrzeni pod kątem określonych
wskaźników, jej dostępności i przyjazności
Metody i narzędzia partycypacji
konsultacje instytucjonalne
 Stosuje się w procesie tworzenia dokumentów technicznych i strategicznych
korzystając z wiedzy i opinii ekspertów
 Uczestnikami są eksperci, urzędnicy, osoby zajmujące się danym
zagadnieniem
 Powinny uwzględniać wszystkich partnerów zaangażowanych w dany temat
 Ważna jest komunikacja między zespołami
 Zespoły winny mieć aktualizowane stale poparcie instytucjonalne
i polityczne
Metody i narzędzia partycypacji
szacowanie partycypacyjne
 Cel:
 umożliwienie mieszkańcom przeanalizowanie swojej sytuacji,
samodzielne znalezienie rozwiązań i zastosowanie ich w praktyce
 Określenie lokalnych priorytetów
 Edukowanie obywateli w zakresie odpowiedzialności za społeczność i
procedur rządzenia na poziomie lokalnym
 Stosowane techniki warsztatowe: mapowanie przestrzeni, tworzenie
modeli, ćwiczenia wizualizacyjne, drama, działania artystyczne
Metody i narzędzia partycypacji
szacowanie partycypacyjne
Cykl :
 Badania – członkowie społeczności sami je wykonują
 Uczenie się – tworzenie informacji, zbieranie oraz wymiana poglądów
 Wspólne podejmowanie działań – stworzenie planu działania przez
uczestników procesu
Metody i narzędzia partycypacji
grupy wielokrotne
Wariacja grup fokusowych
• Uczestnicy spotykają się co najmniej dwukrotnie aby:
• Wstępnie przedyskutować wybrane zagadnienie
• Podyskutować o wybranej kwestii po zapoznaniu się z
przedstawionymi materiałami informacyjnymi i porozmawianiu na ich
temat z osobami spoza grupy uczestników
• Drugie spotkanie odbywa się po upływie czasu wystarczającego na
wykonanie „pracy domowej”, przeważnie jest to 1 lub 2 tygodnie
Metody i narzędzia partycypacji
budżet partycypacyjny
Obywatele podejmują decyzje na temat spraw
budżetowych, zarówno odnośnie konkretnych
inwestycji czy usług, jak i współdecydują w bardziej
strategicznych kwestiach na poziomie miast czy państwa
Metody i narzędzia partycypacji
ewaluacja
• Część procesu podejmowania decyzji
• Obejmuje systematyczne, jawne zbieranie i analizowanie informacji o
efektach projektu czy działania w odniesieniu do znanych celów,
kryteriów i wartości, które miały być spełnione i osiągnięte.
• Zapewnia przejrzystość procesu i staje się czynnikiem mobilizującym
do pracy
• Pozwala wyciągać wnioski na przyszłość
• Pozwala unikać powtórzenia błędów i jak najlepiej wykorzystać
nabyte doświadczenia