o cholesterolu

O CHOLESTEROLU
Co należy wiedzieć o cholesterolu?
Od dawna słyszymy wiele na temat cholesterolu i wiadomo, że należy starać się utrzymywać jego
prawidłowy poziom. Niestety u połowy dorosłych stężenie cholesterolu jest wyższe od zalecanego, a u
jednej czwartej jest tak wysokie, że zwiększa się ryzyko chorób serca i naczyń krwionośnych.
Co to jest cholesterol i skąd się bierze?
Cholesterol jest substancją woskowatą, która jest niezbędna do utrzymania czynności układu nerwowego,
skóry, mięśni, wątroby, jelit i serca. Cholesterolu zawartego w diecie- tego, którego spożywamy dostarczają tylko produkty pochodzenia zwierzęcego ( mięso, jaja, nabiał, ryby i drób). Poza tym
cholesterol znajdujący się we krwi produkowany jest głównie przez wątrobę. Tylko 20% cholesterolu
krążącego we krwi pochodzi ze spożywanych pokarmów, ale jest to wystarczająco dużo, aby spowodować
poważne problemy.
W jaki sposób cholesterol powoduje kłopoty?
Cholesterol występuje w organizmie pod różnymi postaciami, niektóre są pożyteczne, inne nie. Cholesterol
krążący we krwi jest pokryty białkami (apoproteiny), co pozwala mu na przemieszczanie się. Takie pokryte
białkami cząsteczki cholesterolu zwane są lipoproteinami. Lipoproteiny, które zawierają dużo cholesterolu,
są nazywane lipoproteinami o małej gęstości (oznaczane są angielskim skrótem LDL - low density
lipoprotein) lub "złym cholesterolem". Inne, które zawierają głównie białka o dużej gęstości (HDL - highdensity lipoprotein) nazywamy "dobrym cholesterolem" Główną składową innych cząsteczek
przenoszących tłuszcze, lipoprotein o bardzo małej gęstości (po angielsku VLDL - very low-density
lipoprotein), są trójglicerydy. Tylko jedna piąta trójglicerydów u danej osoby jest wliczana w pomiar
całkowitego stężenia cholesterolu. Jeżeli krew jest przeładowana zbyt dużą liczbą cząsteczek LDL
(niewydolna wątroba) wtedy część tego cholesterolu zaczyna przenikać do ścian naczyń krwionośnych.
I tu duże znaczenie ma ten " dobry" cholesterol, HDL - bowiem zabiera on cholesterol LDL ze ścian naczyń i
transportuje do wątroby, aby usunąć go z organizmu. Jednak, gdy cholesterolu LDL (złego) jest dużo i nie
starcza cholesterolu HDL, złogi LDL zwężają naczynia krwionośne. Jest to początek choroby zwanej
miażdżycą – największego zabójcy we współczesnym świecie!
NZOZ MERIDIAN SPECJALISTYCZNE PORADNIE I DIAGNOSTYKA 64-100 LESZNO UL. ŚWIĘCIECHOWSKA 1
tel. 065 529 65 05, kom. 500 020 568, e-mail: [email protected], www.meridian-med.pl
Za dużo czy za mało cholesterolu?
Zazwyczaj na wynikach laboratoryjnych podawane jest stężenie cholesterolu całkowitego, cholesterolu
HDL, LDL i TG - trójglicerydów. Łączną analizę tych parametrów określamy jako lipidogram. Stężenie
całkowitego cholesterolu we krwi nie powinno przekraczać 200 mg/dl. (norma od 130 do 200 mg%).
Umiarkowane ryzyko = 200-240 mg/dl, duże ryzyko = powyżej 240 mg/dl. Ryzyko choroby zależy oczywiście
od stężenia składowych cholesterolu całkowitego. Na ogół stężenie cholesterolu LDL powinno być niższe
niż 130 mg/dl, a cholesterolu HDL wyższe niż 45-55 mg/dl. Stężenie trójglicerydów powinno być niższe niż
150-200 mg/dl; 20 % tej wartości jest wliczane w stężenie całkowitego cholesterolu. Są to wskazania
ogólne i nie dotyczą każdego pacjenta.
Jak można poprawić swoje wyniki?
Aby zmniejszyć ryzyko choroby serca i aby stężenie cholesterolu HDL wynosiło Np. ok. 60 mg/dl należy
podjąć ćwiczenia fizyczne. Uważa się, że dla wielu ludzi ma to działanie ochronne. Z kolei stosowanie diety
niskotłuszczowej jest jednym z najlepszych sposobów obniżenia stężenia cholesterolu LDL. Spożywanie
pięć razy dziennie warzyw i owoców jest najlepszą drogą do zmniejszenia spożycia tłuszczów. Także
zaprzestanie palenia tytoniu może pomóc w obniżeniu stężenia cholesterolu. W przypadku nadwagi schudnięcie nawet o kilka kilogramów może zmienić wyniki. Jeśli masz wysokie ciśnienie tętnicze, spytaj
swojego lekarza, co jeszcze możesz uczynić, aby było prawidłowe. Wszystko to pozwala zmniejszyć ryzyko
choroby serca. Niestety, u niektórych ludzi dominującą i negatywną rolę odgrywają również czynniki
genetyczne (dziedziczne) i czasem potrzebne bywa intensywne leczenie., Gdy zawiodą stosowane
dotychczas metody profilaktyczne, dostępnych jest wiele leków obniżających stężenie cholesterolu i
zmniejszających ryzyko miażdżycy.
Autor: Lekarz medycyny Marian Zieliński - Specjalista Endokrynolog i w Chorobach wewnętrznych
NZOZ MERIDIAN SPECJALISTYCZNE PORADNIE I DIAGNOSTYKA 64-100 LESZNO UL. ŚWIĘCIECHOWSKA 1
tel. 065 529 65 05, kom. 500 020 568, e-mail: [email protected], www.meridian-med.pl