dbajmy o powietrze

Dbajmy powietrze
1. Cele lekcji
Cel ogólny: Dostarczenie informacji o ważnej roli powietrza w życiu człowieka.
a) Wiadomości
•
Uczeń wie, jak ważną rolę odgrywa powietrze w życiu człowieka.
•
Uczeń zna właściwości powietrza.
•
Uczeń zna skutki zanieczyszczeń powietrza.
b) Umiejętności
•
Uczeń potrafi wyjaśnić, jak należy dbać o powietrze.
2. Metoda i forma pracy
Metoda pracy:
•
Zdania niedokończone
•
Wykład
•
Burza mózgów
Forma pracy:
•
Indywidualna
•
Zbiorowa
3. Środki dydaktyczne
Materiały plastyczne (arkusz szarego papieru, flamastry, małe karteczki)
Materiały do doświadczenia podczas wykładu (trzy świeczki, zapałki, słoik duży i mały, piórka, balony,
piłeczki pingpongowe)
4. Przebieg lekcji
a) Faza przygotowawcza
Zdania niedokończone: Uczniowie kolejno kończą zdanie wypowiedziane przez nauczyciela Powietrze
jest potrzebne, bo… Wypowiedzi uczniów nauczyciel zapisuje na dużym arkuszu szarego papieru.
b) Faza realizacyjna
Wykład nauczyciela – O powietrzu słów kilka.
Powietrze jest wszędzie dookoła nas. Podobnie jak woda i światło, jest niezbędne do życia nie tylko
ludziom, ale także roślinom i zwierzętom. Dzięki czystemu powietrzu mamy tlen do oddychania i
dobre samopoczucie. Powietrze to mieszanina gazów, która stanowi atmosferę ziemską. W skład
powietrza wchodzi tlen, azot i dwutlenek węgla. Tlen produkowany jest rośliny. Tlenem zawartym w
powietrzu oddycha większość żywych organizmów. W czasie wdechu do płuc człowieka wprowadzany
jest tlen. W płucach tlen dostaje się do krwi, a ta rozprowadza go do wszystkich części ciała. W czasie
wydechu z płuc wydostaje się dwutlenek węgla i woda. Ten proces zachodzi nieustannie, od momentu
narodzin aż do śmierci. (Uczniowie wykonują serię płytszych i głębszych wdechów i wydechów
powietrza). Powietrza nie można zobaczyć, ale można stwierdzić jego obecność. (Nauczyciel zapala
trzy świeczki. Jedną świecę przykrywa dużym słojem, drugą mniejszym, a trzecią pozostawia bez
przykrycia). To doświadczenie dowodzi, że świece pod przykryciem paliły się, dopóki w powietrzu był
tlen. Bez tlenu nie zachodzi proces spalania. Kolejną właściwością powietrza jest to, że powietrze
waży. Powietrze stawia opór spadającym ciałom. (W celu ukazania tej właściwości powietrza
nauczyciel rozdaje uczniom małe karteczki papieru, piórka, piłeczki pingpongowe, a uczniowie
sprawdzają, który z przedmiotów spadnie szybciej na podłogę).
Ruch powietrza to wiatr. Siłę powietrza ludzie wykorzystują od bardzo dawna. W wiatrakach siłą
wiatru poruszane są śmigła, które następnie poruszają urządzenia do przemiału ziarna. Coraz częściej
siła wiatru wykorzystywana jest do produkcji energii w elektrowniach wiatrowych. Śmigła uruchamiają
urządzenia produkujące energię elektryczną. Taki sposób uzyskiwania energii nie zagraża środowisku.
Jednak powietrze, którym oddychamy, jest coraz bardziej zanieczyszczone, szczególnie w wielkich
miastach. W zanieczyszczonym powietrzu jest mniej tlenu i dużo szkodliwych gazów, pyłów i sadzy.
Oddychanie takim powietrzem jest przyczyną wielu groźnych chorób. Jednym ze skutków
zanieczyszczenia powietrza jest ocieplenie się klimatu. Chociaż słońce ogrzewa całą Ziemię, to część
ciepła jest wypromieniowana z powrotem w kosmos. Zanieczyszczenia powietrza utrudniają ten proces,
dlatego na Ziemi jest cieplej, niż być powinno. Innym groźnym skutkiem zanieczyszczenia powietrza
jest uszkodzenie, znajdującej się wysoko nad ziemią, warstwy gazu, zwanego ozonem. Gaz ten
zmniejsza dostęp promieni ultrafioletowych do ziemi. Promienie te szkodzą ludziom. Powodują
uszkodzenie wzroku, nowotwory skóry, zaburzenia w rozwoju roślin. Gazów, które niszczą warstwę
ozonową, używa się w przemyśle chłodniczym oraz jako gazy rozpylające kosmetyki, farby i lakiery.
Bardzo poważne skutki powoduje spalanie gazu, ropy naftowej i węgla. W wyniku spalania tych
substancji do powietrza dostają się zanieczyszczenia. W chmurach łączą się z drobinkami wody i
opadają na ziemię w postaci kwaśnych deszczów.
c) Faza podsumowująca
Burza mózgów – Chronimy powietrze.
Nauczyciel wiesza na tablicy duży arkusz szarego papieru z nagłówkiem CHRONIMY POWIETRZE.
Klasa na arkuszu zapisuje swoje pomysły, jak dbać o powietrze. (Przykłady: zakładamy filtry na
kominach, wyłączamy silnik samochodu, jeśli stoi dłużej itp.).
5. Bibliografia
1. Cichy D., Odechowska G., Środowisko wokół Ciebie. Środowisko społeczno-przyrodnicze,
klasa 3, Wydawnictwo JUKA, Warszawa 2000.
2. http://pl.wikipedia.org/wiki/Powietrze
6. Załączniki
Zadanie domowe
Przedstaw przy użyciu farb, jak twoja rodzina dba o powietrze.
7. Czas trwania lekcji
2 x 45 minut
8. Uwagi do scenariusza
Scenariusz lekcji nauczania zintegrowanego jest przeznaczony dla klasy trzeciej szkoły podstawowej.