ekofizjografia dla obszaru położonego we wsi Chabsko

EKOFIZJOGRAFIA
DLA OBSZARU POŁOŻONEGO WE WSI CHABSKO
GMINA MOGILNO
Autor:
mgr inż. Elżbieta Budziak
badania sondażowe:
mgr Jan Banach
Wrzesień-Październik 2008r.
SPIS TREŚCI
1.
PODSTAWY PRAWNE I CEL OPRACOWANIA ....................................................3
2.
METODA I MATERIAŁY WYKORZYSTANE DO OPRACOWANIA..................3
3.
POŁOŻENIE I PROJEKTOWANE FUNKCJE TERENÓW OBJĘTYCH
EKOFIZJOGRAFIĄ ....................................................................................................5
4.
CHARAKTERYSTYKA ELEMENTÓW ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO
TERENÓW OBJĘTYCH EKOFIZJOGRAFIĄ NA TLE
WIELKOPRZESTRZENNYCH FORM OCHRONY PRZYRODY. ........................6
5.
OCENA PRZYDATNOŚCI ŚRODOWISKA I UWARUNKOWAŃ
EKOFIZJOGRAFICZNYCH POD KONTEM KSZTAŁTOWANIA NOWEJ
STRUKTURY FUNKCJONALNO-PRZESTRZENNEJ..............………………….14
6.
OGRANICZENIA ZAGROŻEŃ I NEGATYWNEGO WPŁYWU NA
ŚRODOWISKO PROJEKTOWANEJ FUNKCJI TERENU....................................16
2
1. PODSTAWY PRAWNE I CEL OPRACOWANIA
Podstawami prawnymi sporządzenia niniejszego opracowania są następujące akty prawne:
-
Ustawa
z
dnia
27
kwietnia
2001r.
Prawo
ochrony
środowiska
(Dz.
U.
z 2008 r. Nr 25 poz. 150 z późn. zm.);
-
Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002r. w sprawie opracowań
ekofizjograficznych (Dz. U. Nr 155 poz. 1298);
Celem opracowania ekofizjograficznego jest charakterystyka stanu i funkcjonowania
poszczególnych elementów środowiska przyrodniczego i kulturowego na obszarze
przewidzianym do objęcia planem zagospodarowania przestrzennego i ich wzajemne
powiązania oraz określenie przydatności i ograniczeń wynikających z istniejących jego
uwarunkowań dla projektowanych zmian zagospodarowania obszaru.
Opracowanie składa się z dwóch integralnych części tj. niniejszej tekstowej i załącznika
graficznego w skali 1:1000.
2. METODA I MATERIAŁY WYKORZYSTANE DO OPRACOWANIA
Opracowując niniejszą ekofizjografie dokonano analizy i oceny stanu środowiska
przyrodniczego w obszarze opracowania i jego otoczeniu. Do tego celu wykorzystano
następujące materiały źródłowe:
-
mapa geologiczna Polski w skali 1:200 000;
-
objaśnienia do szczegółowej mapy geologicznej Polski w skali 1:50000 ark. Gąsawa, PIG,
Warszawa;
-
objaśnienia do szczegółowej mapy geologicznej Polski w skali 1:50000 ark. Pakość, PIG
Warszawa;
-
przeglądowa
mapa
geomorfologiczna
Województwa
Bydgoskiego,
R.
Galon,
R. Roszkówna;
-
mapa hydrogeologiczna Polski w skali 1:50000 ark. Gąsawa, PIG, PBGeof., Warszawa;
-
mapa podziału hydrograficznego Polski, Biuro Gospodarki Wodnej w Warszawie;
-
mapa zagrożeń i ochrony wód podziemnych województwa bydgoskiego - wyk
Przedsiębiorstwo Geologiczne GOLGEOL W-wa 1993 r;
-
mapa glebowo-rolnicza w skali 1: 5000;
-
Program ochrony środowiska z planem gospodarki odpadami dla miasta i gminy Mogilno
na lata 2004 –2008 z perspektywą na lata 2009 – 2012, wykonany na zlecenie Urzędu
Miejskiego przez ABRYS Technika Sp. z o.o., ul. Wiślana 46, 60-401 Poznań;
3
-
Fizjografia gminy Mogilno w skali 1:25 000, materiały archiwalne W.B.P.P. Bydgoszcz;
-
opracowania problemowe z zakresu geomorfologii i geologii obszaru opracowania będące
w posiadaniu Instytutu Geografii UMK;
-
studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Mogilno,
uchwalone Uchwałą Nr XXIV/203/97 Rady Miejskiej w Mogilnie z dnia 9 lipca 1997 r.;
-
projekt zmiany Studium uchwalonego Uchwałą Nr XXIV/203/97 Rady Miejskiej
w Mogilnie z dnia 9 lipca 1997 r.;
-
Ekofizjografia do zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Mogilno, autor mgr Jan Banach, kwiecień –wrzesień 2006 r.;
-
Plan zagospodarowania przestrzennego województwa kujawsko-pomorskiego uchwalony
uchwałą XI/135/03 Sejmiku Województwa Kujawsko – Pomorskiego z dnia 26 czerwca
2003 r.;
-
Raport o stanie środowiska województwa kujawsko-pomorskiego IOŚ WIOŚ, Wydział
Ochrony Środowiska Kuj.-Pom. U. W. w Bydgoszczy, Bydgoszcz 2004r.;
-
Przyroda Województwa Kujawsko-Pomorskiego, praca zbiorowa pod redakcją A.
Przystalskiego, Bydgoszcz 2001r.;
-
Raport o stanie przyrody Województwa Kujawsko- Pomorskiego, Wojewoda KujawskoPomorski, Bydgoszcz 2004 r.;
-
Program ochrony środowiska z planem gospodarki odpadami województwa kujawskopomorskiego 2010, Zarząd Województwa Kujawsko-Pomorskiego, Toruń 2008 r.;
-
Uchwała Nr XIV/127/07 Rady Miejskiej w Mogilnie z dnia 19 grudnia 2007 r. w sprawie
przystąpienia do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla
części wsi Chabsko;
-
przepisy ustaw szczególnych;
-
wyniki obserwacji i badań terenowych – na przełomie września i październiku 2008r.
przeprowadzono wizję terenową połączoną z wykonaniem 9 otworów sondażowych
maksymalnie do 4,0 m p.p.t.
Następnie określono uwarunkowania środowiska, jego przydatność i ograniczenia dla
proponowanych funkcji terenu zgodnie z podjętą przez Radę Miejską w Mogilnie uchwałą
w sprawie przystąpienia do opracowania miejscowego planu zagospodarowania
przestrzennego. Podjęto również próbę podania rozwiązań ograniczających ewentualny
negatywny wpływ na środowisko, jaki może wywołać realizacja projektowanego
zagospodarowania obszaru proponowanego do objęcia planem.
4
3. POŁOŻENIE I PROJEKTOWANE FUNKCJE TERENÓW
OBJĘTYCH EKOFIZJOGRAFIĄ
Niniejszym opracowaniem objęto obszar stanowiący część wsi Chabsko w granicach
określonych na załączniku graficznym będącym integralną częścią niniejszego opracowania.
Obszar ten leży w bezpośrednim sąsiedztwie zabudowy wsi Chabsko a zgodnie
z obowiązującym Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego
gminy Mogilno w obszarze strukturalnym R2 o funkcji rolniczej z istniejącą siecią
osadniczą
przewidzianą
do
rozbudowy,
w
terenach
położonych
poza
obszarami
rolniczej przestrzeni produkcyjnej przewidzianej do intensywnej produkcji rolniczej. Zgodnie
z Ekofizjografią do zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Mogilno teren opracowania leży w obszarze gruntów rolnych o różnej
przydatności rolniczej z możliwością ich wielofunkcyjnego wykorzystania. W projekcie zmiany
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Mogilno
będącym w trakcie opracowania, leży w strefie funkcjonalnej R tj. rolniczo-osadniczej,
w potencjalnym terenie rozwojowym z przeznaczeniem pod zabudowę mieszkaniową,
mieszkaniową z usługami, usługową i rekreacyjną. Podjęta uchwała Nr XIV/127/07 Rady
Miejskiej w Mogilnie z dnia 19 grudnia 2007 r. o przystąpieniu do sporządzenia miejscowego
planu
zagospodarowania
przestrzennego
dla
części
wsi
Chabsko
z przeznaczeniem terenu pod zabudowę mieszkaniową, mieszkaniową z usługami i rekreację
jest zgodna z polityką przestrzenną zawartą w sporządzanej zmianie Studium i nie koliduje
z ustaleniami jeszcze obowiazujacego Studium.
W stanie istniejącym w obszarze opracowania zgodnie z wypisem z rejestru gruntów
występują głównie grunty rolne sklasyfikowane jako rola: RIVa, RIVb, RV, łąki: ŁIV i ŁV,
grunty zadrzewione i zakrzewione nieużytki oraz wody. Występują też w obszarze
opracowania tereny komunikacji – drogi gminne.
Na podstawie podjętej uchwały można wnioskować, że miejscowy plan zagospodarowania
określi nowe zasady zagospodarowania w jego granicach. Spodziewać się należy wyznaczenia
stref zabudowy mieszkaniowej, mieszkaniowej z usługami i rekreacyjnej. Nie wyklucza się
możliwości utrzymania w pewnych fragmentach dotychczasowej funkcji rolniczej.
Z uwagi na fakt, iż wielkość i charakter nowo projektowanych stref zabudowy, nie jest
jeszcze na tym etapie bliżej znany, zwrócić należy uwagę na konieczność przestrzegania
postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko, w trybie ustawy z dnia 27
kwietnia 2001r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25 poz. 150 z późn. zm.) na
późniejszych etapach realizacji inwestycji. Można jednak zakładać, że z uwagi na charakter
5
projektowanego zainwestowania nie będzie to zainwestowanie mogące pogorszyć stan
środowiska w rozumieniu obowiązujących w tym zakresie przepisów.
4. CHARAKTERYSTYKA ELEMENTÓW ŚRODOWISKA
PRZYRODNICZEGO TERENÓW OBJĘTYCH EKOFIZJOGRAFIĄ
NA TLE WIELOPRZESTRZENNYCH FORM OCHRONY
PRZYRODY
Rzeźba, morfologia i budowa geologiczna
Wg podziału fizyczno-geograficznego Polski J. Kondrackiego, obszar opracowania leży
w granicach Pojezierza Gnieźnieńskiego, w obrębie którego występują dwa mikroregiony
geomorfologiczne: Pagórki Mogileńskie (Krygowski 1961, Kondracki 1967, Kozarski 1962),
które obejmują obszar zachodniej części gminy, zaś wschodnią część Bartkowski (1970)
nazywał ogólnie Pojezierzem Mogileńskim.
Pagórki Mogileńskie , w obrębie których znajduje się teren opracowania to wysoczyzna
morenowa pagórkowata, pocięta licznymi i szerokimi rynnami fluwioglacjalnymi (rynna jezior
Wiecanowskiego
–
Wieniec
–
Palędzie,
rynna
jeziora
Popielewskiego
i Szydłowskiego). Wysoczyzna ta nadbudowana została formami akumulacyjnymi (moreny
czołowe, kemy i ozy).
Litologia osadów w obszarze opracowania nawiązuje do genezy rzeźby terenu. Wysoczyznę
morenową budują przede wszystkim gliny piaszczyste i gliny, oraz miejscami piaski gliniaste
mocne. W rejonie centralnym wysoczyzny, w którym znajduje się obszar opracowania
powszechnie pojawiają się na powierzchni piaski gliniaste oraz piaski , które zalegają na
glinach piaszczystych i glinach. Budowa geologiczna obszaru opracowania posiada istotne
znaczenie szczególnie w kontekście technicznych warunków posadawiania budynków. Opisana
litologia obszaru opracowania znajduje swoje potwierdzenie w wykonanych otworach
sondażowych. Na przełomie września i października wykonano 9 otworów sondażowych do
głębokości maksymalnie 4 m p.p.t. Na pobranych próbkach przeprowadzono badania
makroskopowe ustalając: rodzaj gruntu i jego stan. Ustalono poziom zalegania wody
gruntowej. Lokalizację tych otworów naniesiono na załączniku graficznym.
Otwór sondażowy nr 1
rzędna otworu 94,9 m n.p.m.;
woda gruntowa zalega na 1,1 m p.p.t.;
0,0-0,4 m p.p.t gleba,
6
0,4-1,2 m p.p.t. piasek drobny, szary, zagęszczony, wilgotny/mokry,
1,2-3,0 m p.p.t. piasek średni, szary, zagęszczony, mokry;
Otwór sondażowy nr 2
rzędna 94,0 m n.p.m.;
woda gruntowa zalega na 0,5 m p.p.t.;
0,0-0,5 m p.p.t. gleba,
0,5-1,0 m p.p.t. piasek drobny, szary, zagęszczony, mokry,
1,0-3,0 m p.p.t. piasek średni, szary, zagęszczony, mokry;
Otwór sondażowy nr 3
rzędna otworu 100,5m n.p.m.;
wody gruntowej nie stwierdzono;
0,0-0,4 m p.p.t gleba,
0,4-1,5 m p.p.t. piasek gliniasty, jasno brązowy, zagęszczony,
1,5-3,0 m p.p.t. glina z wkładkami piasku gliniastego, jasno brązowa, twardo plastyczna;
Otwór sondażowy nr 4
rzędna 100,0 m n.p.m.;
wody gruntowej nie stwierdzono;
0,0-0,4 m p.p.t. gleba,
0,4-1,6 m p.p.t. piasek gliniasty, jasno brązowy, zagęszczony,
1,6-3,0 m p.p.t. glina piaszczysta z wkładkami piasku średniego, jasno brązowa, twardo
plastyczna;
Otwór sondażowy nr 5
rzędna otworu 99,5 m n.p.m.;
wody gruntowej nie stwierdzono;
0,0-0,5 m p.p.t. . gleba,
0,5-1,6 m p.p.t. piasek gliniasty, jasno brązowy, zagęszczony,
16,-3,0 m p.p.t. glina piaszczysta, jasno brązowa, twardo plastyczna;
Otwór sondażowy nr 6
rzędna otworu 98,5 m n.p.m.;
7
wody gruntowej nie stwierdzono;
0,0-0,5 m p.p.t. gleba,
0,5-3,0 m p.p.t. glina piaszczysta, jasno brązowa, twardo plastyczna;
Otwór badawczy nr 7
rzędna 102,9m n.p.m.;
wody gruntowej nie stwierdzono;
0,0-0,4 m p.p.t. gleba,
0,4-1,2 m p.p.t. piasek gliniasty, jasno brązowy, luźny,
1,2-4,0 m p.p.t. glina piaszczysta, jasno brązowa, twardoplastyczna;
Otwór sondażowy nr 8
rzędna otworu 102,5 m n.p.m.;
wody gruntowej nie stwierdzono;
0,0-0,4 m p.p.t. gleba,
0,4-3,0 m p.p.t. glina piaszczysta z kamieniami, jasno brązowa, półzwarta;
Otwór sondażowy nr 9
rzędna 102,2 m n.p.m.;
wody gruntowej nie stwierdzono;
0,0-0,4 m p.p.t. gleba,
0,4-4,0 m p.p.t. glina piaszczysta z kamieniami, jasno brązowa, twardoplastyczna;
Wykonane otwory sondażowe i analiza materiałów archiwalnych były podstawą do
wyznaczenia w obszarze opracowania trzech pakietów geotechnicznych;
§
pakiet I - zbudowany od powierzchni z gleby o miąższości od 0,4 -0,5 m, zalęgającej
na piaskach gliniastych o miąższości do 1,2 m poniżej których występują gliny
piaszczyste lub gleby bezpośrednio zalęgającej na glinach piaszczystych, nie
przewierconych do głębokości 4,0 m; pakiet ten swoim zasięgiem pokrywa się
z terenem A – nadającym się pod zabudowę, określonym na mapie kwalifikacyjnej
stanowiącej załącznik graficzny do niniejszego opracowania,
§
pakiet II zbudowany od powierzchni z gleby zalęgającej na piaskach, mokrych,
nieprzewirconych do głębokości 3,0 m, z wodą gruntową pierwszego poziomu
nawierconą (otwory nr 1 i 2 ) na głębokości 0,5 i 1,1 m p.p.t.; poziom ten ulegać może
8
wahaniom w zależności od warunków atmosferycznych, w obrębie pakietu możliwa
realizacja obiektów małej architektury, lekkich obiektów kubaturowych, drewnianych
nie wymagających fundamentowania; pakiet pokrywa się z terenem oznaczonym na
mapie sytuacyjno-wysokościowej stanowiącej załącznik graficzny do opracowania
symbolem Ł.
§
pakiet III- wyznaczony na podstawie analizy materiałów archiwalnych w tym mapy
glebowo-rolniczej, zbudowany od powierzchni z gleby zalęgającej na piaskach mokrych
lub torfów od powierzchni, a w spągu występują gliny piaszczyste, z płytkim zleganiem
wody gruntowej, miejscami od powierzchni terenu, teren zadrzewiony i zakrzewiony
wskazany pod zieleń z funkcja rekreacyjną, w obrębie pakietu możliwa realizacja
obiektów małej architektury. Pakiet ten obszarowo pokrywa się z terenem oznaczonym
na mapie sytuacyjno-wysokościowej stanowiącej załącznik graficzny do opracowania
symbolem Lz. Pakiet III stanowi północny i północno-zachodni pas terenu
opracowania.
Pakiety II i III leżą w granicach terenu B – nie nadającego się pod zabudowę, określonego
na mapie kwalifikacyjnej stanowiącej załącznik graficzny do niniejszego opracowania.
Budowa geologiczna obszaru opracowania posiada istotne znaczenie szczególnie
w kontekście technicznych warunków posadawiania budynków. Warunki gruntowe są trudne
dla fundamentowania budynków, ze względu na występowanie w znacznej części obszaru
opracowania gruntów spoistych. Posadowienie obiektów kubaturowych, powinno być
poprzedzone badaniami geotechnicznymi gruntu, z lokalizacją otworów w obrysie
planowanego budynku.
Wody powierzchniowe i podziemne.
W granicach obszaru opracowania wody powierzchniowe występują jedynie w północno wschodniej części terenu opracowania. Ponadto na kontakcie z obszarem opracowania od
strony północnej występuje jezioro Chabsko Duże.
9
Znaczna powierzchnia jeziora ma zasadnicze znacznie dla obszaru opracowania ze
względów hydrograficznych i mikroklimatycznych. Teren generalnie jest odwadniany
naturalnym spływem powierzchniowym do jeziora. Jedynie w południowej części terenu
opracowania występują trzy naturalne obniżenia o charakterze bezodpływowym. Jest to teren
narażony w stanie obecnym na możliwość niekorzystnego zjawiska stagnowania wód
roztopowych i opadowych po długotrwałych opadach. Dlatego wszelkie prace inwestycyjne
powinny uwzględniać trudne warunki posadawiania budynków na gruntach spoistych oraz
utrudnione warunki spływu powierzchniowego w obszarze lokalnych zagłębień.
Występowanie wody gruntowej stwierdzono jedynie w dwóch otworach sondażowych
w północno-wschodniej części terenu opracowania na głębokości od 0,5-1,1m p.p.t. (otwory
nr 1 i 2). Z tego powodu w pakiecie II ograniczyć należy lokalizację budynków do lekkich
obiektów kubaturowych, drewnianych nie wymagających fundamentowania i obiektów małej
architektury. Na pozostałym obszarze do głębokości 4 m p.p.t. wody gruntowej nie
stwierdzono. Występowanie jej w głębszych warstwach wodonośnych nie będzie miało
negatywnego wpływu na możliwość posadawiania budynków.
Z uwagi na dostępność obszaru opracowania do sieci wodociągowej zaopatrzenie w wodę
odbywać się powinno z tej sieci na warunkach jego gestora.
10
Z uwagi na niewielkie spadki i budowę geologiczną wskazanym jest zaprojektowanie
ogólnego odprowadzania wód opadowych z obszaru opracowania kanalizacją deszczową
w kierunku rowu melioracyjnego tuż za granicami obszaru opracowania.
Rozwiązania gospodarki ściekowej w oparciu o szczelne zbiorniki bezodpływowe powinny
być dopuszczone jedynie do czasu realizacji kanalizacji gminnej, z uwagi na bezpośrednie
sąsiedztwo terenu opracowania z jeziorem i miejscami płytkie zaleganie wody gruntowej.
Zmiana zasad zagospodarowania w terenie opracowania może się przyczynić do oprawy
stanu czystości wód jeziora Chabsko z uwagi na możliwość zmniejszenia zanieczyszczeń
związanych ze spływem obszarowym związków biogennych związanych z terenami
użytkowanymi rolniczo.
Obszar opracowania leży poza Głównymi Zbiornikami Wód Podziemnych.
Gleby, roślinność i systemy obszarów prawnej ochrony przyrody i krajobrazu oraz
ochrony konserwatorskiej
Wartość użytkowa gleb jest konsekwencją uwarunkowań fizyczno-geograficznych,
przyrodniczych i antropologicznych. W obszarze opracowania występują grunty rolne
sklasyfikowane zgodnie z wypisem z rejestru gruntów jako rola RIVa, RIVb, RV, łąki: ŁIV,
ŁV, grunty zadrzewione i zakrzewione nieużytki oraz wody.
11
W przeważającej części użytki rolne obszaru opracowania zaliczają się do kompleksu
żytniego i stanowią go gleby brunatne kwaśne i brunatne wyługowane. Rolnicza ich
przydatność została w pewnym stopniu już ograniczona, ustaleniami Studium. Obszar
opracowania zaliczono do obszaru gruntów rolnych o różnej przydatności rolniczej
z
możliwością
ich
wielofunkcyjnego
wykorzystania.
Nie
zwalnia
to
jednak
z przestrzegania postępowania zgodnie z ustawą z dnia 3 lutego 1995r. o ochronie gruntów
rolnych i leśnych, w przypadku zmiany dotychczasowego rolniczego użytkowania gruntów
rolnych na cele nie rolnicze.
Szata roślinna w obszarze opracowania jest stosunkowo uboga. Zasadniczą
powierzchnię zajmują tereny użytkowane rolniczo. Jedynie wzdłuż brzegu jeziora i w
północno- wschodniej i zachodniej części obszaru opracowania występują zakrzewienia i
zadrzewienia w postaci grup drzew i pojedynczych drzew i są to głównie olchy, wierzby i
miejscami brzozy.
12
Tereny zadrzewione i zakrzewione w obszarze opracowania wskazane są do włączenia w
tereny rekreacji lub zieleni ogólnodostępnej, dzięki czemu działać będą na zasadzie biofiltra
i przyczynią się do utrzymania różnorodności biologicznej.
Obszar opracowania leży poza wieloprzestrzennymi i prawnie chronionymi formami ochrony
przyrody.
Warunki klimatyczne i aerosanitarne
Pod względem klimatycznym gmina położona jest w Dzielnicy środkowej (wg. R.
Gumińskiego). Średnia roczna temperatura powietrza waha się od 7,70 do 7,90 C.
Najcieplejszym miesiącem jest lipiec ze średnią temperaturą 18oC, a najchłodniejszym styczeń
ze średnią temperaturą – 2,5oC. Pokrywa śnieżna zlega około50 – 60 dni w roku. Okres bez
przymrozkowy trwa około 174 dni. Roczna wielkość opadów kształtuje się od 450 - 530 mm,
a w okresie wegetacyjnym 280 – 330 mm. Przeważają wiatry z sektora zachodniego 45 - 55
%.i południowo-zachodni 16,2 %. W obszarze opracowania istnieją dogodne warunki dla
przewietrzenia terenu.
Bezpośrednie sąsiedztwo obszaru opracowania z jeziorem Chabsko tworzy pewne
specyficzne warunki mikroklimatyczne obszaru opracowania. Wody jeziora łagodzą znacznie
wahania temperatury w ciągu roku, ale równocześnie wpływają na podwyższoną wilgotność
powietrza. Dogodne jednak warunki przewietrzania terenu nie stwarzają warunków do
stagnacji wilgotnych mas powietrza stąd specyficzny mikroklimat nie stwarza ograniczeń dla
zabudowy.
13
Teren charakteryzuje się relatywnie dobrymi warunkami aerosanitarnymi, na które rzutuje
głównie zanieczyszczenie powietrza i hałas. W świetle prawnym gmina nie należy do terenów
zagrożonych hałasem. W analizowanym obszarze na jakość warunków aerosanitarnych rzutują
głównie ciągi komunikacji (o znaczeniu lokalnym), emisja zanieczyszczeń związanych z
gospodarką rolną i procesami spalania związanymi z ogrzewaniem obiektów kubaturowych. W
celu ograniczenia tych uciążliwości dla mieszkańców obszaru opracowania ważnym jest
przestrzeganie obowiązujących przepisów, w zakresie zachowania odległości lokalizowania
obiektów kubaturowych związanych z przebywaniem ludzi od krawędzi jezdni, jak również
w zasadach zagospodarowania terenu wprowadzania zieleni izolacyjnej, a w przypadku
prowadzenia działalności usługowej przestrzegania obowiązujących norm w zakres
wprowadzania do powietrza zanieczyszczeń i hałasu. W celu poprawy warunków
aerosanitarnych zwrócić należy uwagę w nowych zasadach zagospodarowania terenu na
ograniczenie tzw. emisji niskiej poprzez stosowanie źródeł energii o ograniczonej uciążliwości
dla środowiska jak również wykorzystywanie energii odnawialnej, ponadto stosowanie
Dobrych Praktyk Rolniczych w przypadku utrzymania rolniczego użytkowania części obszaru
analizy i zapewnienie odpowiedniej obsługi komunikacyjnej umożliwiającej płynny ruch
komunikacyjny.
W granicach obszaru opracowania fragment terenu w północnej jego części objęty jest strefą
„W” ochrony archeologicznej. Na obszarze strefy wszelka działalność inwestycyjna musi być
poprzedzona badaniami archeologicznymi. Wszelkie prace ziemne wymagają uzgodnienia z
Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków, szczegółowy zakres i rodzaj niezbędnych badań
archeologicznych określony zostaje na etapie uzgodnienia projektu budowlanego, egzemplarz
dokumentacji
z badań archeologicznych podlega po ich zakończeniu nieodpłatnemu przekazaniu
Wojewódzkiemu Konserwatorowi Zabytków.
5. OCENA PRZYDATNOŚCI ŚRODOWISKA I UWARUNKOWAŃ
EKOFIZJOGRAFICZNYCH POD KĄTEM KSZTAŁTOWANIA
NOWEJ STRUKTURY FUNKCJONALNO-PRZESTRZENNEJ
Postępujący rozwój społeczno – gospodarczy gminy wywiera dużą presję na środowisko
gminy, poprzez postępujące procesy urbanizacji, intensywną gospodarkę rolną i działalność
produkcyjno- usługową, co często stwarza liczne zagrożenia dla środowiska. Jak wynika
z podjętej uchwały przez Radę Miejską, przewiduje się w terenie opracowania wprowadzenie
14
nowych zasady zagospodarowania poprzez zamiar wprowadzenia funkcji mieszkaniowej,
mieszkaniowej z usługami i rekreacyjnej wraz z niezbędną infrastrukturą, zgodnie z polityką
przestrzenną gminy określoną w Studium. Obszar opracowania leży w sąsiedztwie istniejącej
zabudowy wsi Chabsko. Posiada dostęp do infrastruktury technicznej i komunikacji.
Występujące w granicach opracowania grunty rolne, poprzez politykę przestrzenną określoną
w Studium przewidziane zostały do zmiany ich sposobu użytkowania. Wymagane jednak
będzie postępowanie zgodne z ustawą o ochronie gruntów rolnych i leśnych w tym uzyskanie
zgody na zmianę ich przeznaczenia na cele nierolnicze. Ewentualne wyeliminowanie funkcji
rolniczej przyczyni się potencjalnie do zmniejszenia zanieczyszczenia obszarowego związanego
z chemizacją i postępującą intensyfikacją rolnictwa, ograniczy w pewnym stopniu możliwość
odpływu azotu ze źródeł rolniczych do wód gruntowych i powierzchniowych.
Nie wyklucza się możliwości utrzymania na części terenu dotychczasowej funkcji rolniczej,
stąd w zasadach zagospodarowania należy zwrócić uwagę na potrzebę przestrzegania zasady
Kodeksu Dobrych Praktyk Rolniczych, by nie pogarszać stanu zanieczyszczenia powietrza,
gleb i wód.
Z uwagi na występujace w przeważajacej części obszaru opracowania grunty spoiste
w strefie fundamentowania budynków warunki gruntowo - wodne uznać należy za trudne.
Posadowienie obiektów kubaturowych, powinno być poprzedzone badaniami geotechnicznymi
gruntu
w
ich
obrysie,
co
pozwoli
przy
obecnej
technice
na
prawidłowe
i bezpieczne dla zdrowia ludzi ich zrealizowanie. Przy fundamentowaniu obiektów
kubaturowych wskazane jest stosowanie drenażu opaskowego. Z uwagi na występujące trzy
bezodpływowe zagłębienia śródglinowe wskazanym jest rozpatrzenie ograniczenia w ich
obszarze możliwości podpiwniczenia budynków i dopuszczenie możliwości wykonywania prac
makroniwelacyjnych, dla podwyższenia rzędnej zera budynków. Wskazanym jest rozpatrzenie
możliwości odprowadzenia wody opadowej siecią kanalizacji deszczowej do pobliskiego rowu
na warunkach jego gestora.
Z uwagi na położenie w bezpośrednim kontakcie z jeziorem Chabsko Duże, ingerowanie w
środowisko nie może powodować pogorszenia jego stanu czystości. Służyć temu powinny
prawidłowe rozwiazania gospodarki wodno- ściekowej i utrzymanie biofiltru w postaci zieleni
rekreacyjnej wzdłuz jeziora. Wskazanym jest rozwiazanie gospodarki wodno-ściekowej
w
oparciu
o
system
sieci
wodociągowej
i
kanalizacyjnej.
Możliwość
realizacji
bezodpływowych zbiorników na nieczystości może być dopuszczona jedynie do czasu
realizacji gminnej sieci kanalizacjyjnej. Wskazanym jest wprowadzenie kanalizacji deszczowej
w celu prawidłowego rozwiązania gospodarki wodami opadowymi, o czym już była mowa.
15
Z uwagi na ubogą szatę roślinną w obszarze opracowania adaptować występujące
zadrzewienia i zakrzewienia w postaci pojedyńczych drzewa lub grup drzew, które tworzyć
będą naturalny biofiltr od strony jeziora. W nowej strukturze przestrzennej dążyć należy do
ukształtowania zespołów zieleni urządzonej i rekreacji.
Przestrzegać ze względu na zdrowie ludzi obowiązujących odległości od krawędzi jezdni dróg,
przy
lokalizacji
obiektów
przeznaczonych
na
pobyt
ludzi,
z
uwagi
na
hałas
i zanieczyszczenia. Pomimo że obszar opracowania nie zalicza się do obszarów na których
przekroczone są wartości progowe poziomów hałasu, to mając na uwadze fakt
systematycznego wzrostu hałasu, wskazane jest tworzenie terenów zielonych wzdłuż głównych
ciągów komunikacji drogowej.
Z uwagi na fakt, iż charakter projektowanych usług, który może być dopuszczony ustaleniami
planu, nie jest jeszcze na tym etapie bliżej znany, zwrócić należy uwagę by ich oddziaływanie
nie kolidowało z funkcja mieszkalną i rekreacyjną.
W obszarze opracowania niewielki fragment terenu objęty jest strefą „W” ochrony
archeologicznej, co nakłada obowiązek ochrony ustaleniami planu elementów dziedzictwa
kulturowego i postępowania zgodnie z przepisami ustawy Ustawa z 23 lipca 2003 r.
o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami.
Analiza oceny przydatności środowiska i jego uwarunkowań była podstawą do
wykonania mapy kwalifikacyjnej stanowiacej załącznik graficzny do niniejszego opracowania.
6. OGRANICZENIA ZAGROŻEŃ I NEGATYWNEGO WPŁYWU NA
ŚRODOWISKO I ZDROWIE LUDZI PROJEKTOWANYCH
FUNKCJI TERENÓW
Wprowadzenie nowych zasad zagospodarowania w obszarze opracowania spowoduje
potencjalnie zmiany w środowisku, które można zakładać będą relatywnie bezpieczne dla
środowiska, przy przestrzeganiu obowiązujących w tym zakresie przepisów, ale by ich
charakter był o jak najmniejszym zasięgu należy:
1. przestrzegać zasadę zrównoważonego rozwoju w trybie obowiązujących przepisów
szczególnych, a w tym Prawo ochrony środowiska,
2. ustaleniami planu zwrócić uwagę na estetykę realizowanych obiektów i ich harmonijne
wkomponowanie w otoczenie, a sposób zagospodarowania terenów zróżnicowanych
funkcjonalnie, projektować zapewniając gabarytami i formą architektoniczną dostosowanie
do otaczającej zabudowy,
3. w ustaleniach planu uwzględnić występującą strefę „W” ochrony archeologicznej,
16
4. w realizowanych obiektach kubaturowych związanych z działalnością usługową dążyć do
wprowadzania
nowoczesnych
technologii
w
celu
zmniejszenia
wodochłonności,
materiałochłonności, energochłonności, odpadów oraz redukcji emisji zanieczyszczeń do
środowiska, a prowadzona działalność nie może powodować uciążliwości poza terenem do
którego właściciel posiada tytuł prawny i stanowić uciążliwości dla funkcji mieszkaniowej,
5. dążyć do stosowania nowoczesnych technologii zmniejszających uciążliwości akustyczne,
w strefie oddziaływania ciągów komunikacji drogowej,
6. określić powierzchnię konieczną do utrzymania w stanie biologicznie czynnym
w granicach działek,
7. adaptować występująca zieleń jako ważnych elementów krajobrazu oraz naturalny biofiltr,
oraz dażyć do wprowadzenia nowego zadrzewienia w ramach powierzchni biologicznie
czynnej,
8. zapewnić ustaleniami planu właściwą ochronę przed przenikaniem zanieczyszczeń do wód,
poprzez likwidowanie i ograniczanie źródeł emisji zanieczyszczeń i ich ładunku,
9. w przypadku utrzymania rolniczego użytkowania części terenów zwrócić należy uwagę na
konieczność ograniczenia możliwości odpływu azotu do wód, przez stosowanie chociażby
Kodeksu Dobrych Praktyk Rolniczych, z uwagi na potrzebę ograniczenia zanieczyszczeń
pochodzących ze źródeł rolniczych,
10. zwrócić uwagę na prawidłowe rozwiązania gospodarki ściekowej oraz wód opadowych;
w celu wyeliminowania możliwości zanieczyszczenia pierwszego poziomu wód
gruntowych i wod powierzchniowych, wskazane objęcie obszaru opracowania gminnym
systemem kanalizacji w tym także deszczowej,
11. utwardzić ciągi komunikacji wewnętrznej i place manewrowe, w celu ograniczenia
możliwości wnikania zanieczyszczeń do gruntu i zapewnienia płynności ruchu, a wody
opadowe z ich powierzchni po podczyszczeniu kierować do odbiornika,
12. zapewnić prawidłowe gospodarowanie odpadami, zabezpieczając grunt i wody przed
możliwością ich zanieczyszczenia,
13. w rozwiązaniach gospodarki cieplnej dążyć do wykorzystywania nośników i technologii
minimalizujących negatywne oddziaływanie na środowisko, wykorzystanie energii ze
źródeł
odnawialnych
(energia
słoneczna,
ciepło
geotermalne)
oraz
poprawy
termoizolacyjności obiektów,
14. rozwiązać zaopatrzenie w wodę wyłącznie w nawiązaniu do gminnego systemu sieci
wodociągowej,
17
15. rozważyć
możliwość
ograniczenia
podpiwniczenia
budynków
w
obrębie
stref
bezodpływowych, dopuszczając możliwość wykonania prac makroniwelacyjnych, dla
podwyższenia rzędnej zera lokalizowanych obiektów, w zależności od lokalnych
warunków gruntowo-wodnych,
16. zapewnić prawidłową obsługę w zakresie komunikacji w celu zmniejszenia możliwości
wypadków i poprawy płynności ruchu drogowego,
17. dążyć do wyeliminowania możliwości wystąpienia poważnych awarii, przestrzegając zasad
utrzymywania w dobrym stanie technicznym urządzeń związanych z infrastruktura
techniczną zlokalizowaną w obszarze opracowania,
18. dążyć do przekształcenia terenów wskazanych do wyłączenia z zabudowy na tereny zieleni
urządzonej i rekreacji ogólnodostępnej.
Zwrócić należy uwagę na konieczność przestrzegania postępowania w sprawie oceny
oddziaływania na środowisko, w trybie ustawy z dnia 27 kwietnia 2001r. Prawo ochrony
środowiska wraz z rozporzadzeniami wykonawczymi na kolejnych etapach realizacji
inwestycji, a ustaleniami planu ograniczyć projektowana działalność usługową do nie
kwalifikującej się do sporządzenia obligatoryjnie raportu lub może nawet mogącej wymagać
tego opracowania.
Wszystkie te starania przyczynią się do utrzymania w jak najlepszej kondycji istniejące
środowisko przyrodnicze i zdrowie ludzi.
18