Kierunek: Muzykologia Rok akad. 2009/2010 1. Nazwa przedmiotu

Kierunek: Muzykologia
Rok akad. 2009/2010
1.
Nazwa przedmiotu
Historia muzyki powszechnej: średniowiecze
(ćwiczenia)
2.
Nazwa jednostki
prowadzącej przedmiot
Wydział Historyczny, Instytut Muzykologii
3.
Kod przedmiotu
WH.IM-011
4.
Język przedmiotu
Język polski
5.
Grupa treści kształcenia, w
ramach której przedmiot
jest realizowany
grupa treści podstawowych
6.
Typ przedmiotu
obowiązkowy do ukończenia całego toku studiów
7.
Rok studiów, semestr
studia I stopnia (stacjonarne)
8.
9.
Imię i nazwisko osoby
(osób) prowadzącej
dr Jakub Kubieniec
przedmiot
Imię i nazwisko osoby (osób)
egzaminującej bądź
udzielającej zaliczenia w
dr hab. Zofia Fabiańska, prof. UJ
przypadku, gdy nie jest nim
osoba prowadząca dany
przedmiot
10.
Formuła przedmiotu
ćwiczenia
11.
12
Wymagania wstępne
Liczba godzin zajęć
dydaktycznych
nie dotyczy
45 godz.
13
Liczba punktów ECTS
przypisana przedmiotowi
7 ECTS (wraz z wykładem)
14
Czy podstawa obliczenia
średniej waŜonej?
TAK
15
ZałoŜenia i cele przedmiotu
16
Metody dydaktyczne
Poznanie kultury muzycznej europejskiego
średniowiecza oraz średniowiecznej liturgii katolickiej.
Zdobycie umiejętności analizy form i gatunków
średniowiecznej monodii.
o ćwiczenia z elementami wykładu
konwersatoryjnego
17
Forma i warunki zaliczenia
przedmiotu
18
Treści merytoryczne
przedmiotu oraz sposób ich
realizacji
kurs kończy się egzaminem pisemnym poprzedzonym
testem odsłuchowym, który odbywa się w ostatnim
tygodniu przed sesją
zakres dziedzinowy: historia muzyki
problematyka (ćwiczenia):
cz. I. Śpiew liturgiczny Kościoła Zachodniego
1
1
a) Kształtowanie się liturgii i śpiewu
chrześcijańskiego u schyłku Antyku
b) Geneza chorału karolińskiego (relacja między
chorałem “starorzymskim” i „gregoriańskim”)
2-4. a) Organizacja czasu w liturgii rzymskiej
(kalendarz, przebieg dnia liturgicznego), księgi
liturgiczne
b) Historia, formy i gatunki liturgii godzin
c) oficjum rymowane
5-6. Historia, formy i gatunki mszy rzymskiej
7-8
Innowacje karolińskie: tropy, sekwencje, dramat
liturgiczny
9-10 Liturgia i muzyka zachodnich tradycji
pozarzymskich
cz. II. Pieśń średniowieczna
11 Trubadurzy
(Dante o canso, sirventes, trobar clus Arnauta
Daniela, alba, ballada)
12 Truwerzy
(grand chants, rondeau, virelai, lais)
13 Cantigas de Santa Maria, Laude i jednogłosowa
pieśń trecenta
(typy i formy w zbiorze Cantigas, laudy z Cortony i
Florencji, 1-gł. ballata)
14 Pieśń angielska, pieśń łacińska
19
Wykaz literatury
podstawowej i
uzupełniającej,
obowiązującej do zaliczenia
danego przedmiotu
Literatura podstawowa:
David Hiley: Western Plainchant: a Handbook, Oxford
1993
John Harper: Formy i układ liturgii zachodniej od X do
XVIII w., Kraków 1998 – w części dotyczącej
liturgii katolickiej
Richard Hoppin: Medieval Music, NewYork-London
1978
Literatura uzupełniająca:
James McKinnon: The Advent Project: The LaterSeventh-Century Creation of the Roman Mass Proper,
Berkeley - Los Angeles – London 2000
Philippe Bernard: Du chant romain au chant grégorien
(IVe-XIIIe siècle), Paris 1996
Andrew Hughes: Medieval Manuscripts for Mass and
Office: A Guide to their Organization and
Terminology, Toronto 1982
Wili Apel: Gregorian Chant, Bloomington 1951
Peter Wagner: Einführung in die Gregorianische
Melodien, t. 1-3, Leipzig 1911-21
J. Stevens: Words and Music in the Middle Ages: Song,
Narrative, Dance and Drama, 1050-1350,
2
Cambridge 1986
E.J. Dobson, F.L. Harrison: Medieval English Songs,
London-Boston 1979
H. Angles: Cantigas de Santa Maria, w: Gattungen der
Musik in Einzeldarstellungen: Gedenkschrift
für Leo Schrade, ed Wulf Arlt, Ernst
Lichtenhahn, and Hans Oesch, Berne 1973
odpowiednie hasła (np. “Antiphon”, “Antiphoner”,
“Tropes”, etc.) w NGD (New Grove
Dictionary of Music and Musicians), i MGG
(Die Musik in Geschichte und Gegenwart)
Literatura w jęz. polskim:
Musica Medii Aevii, red. J. Morawski, t. I-VIII
(szczególnie t. 1 – Dramat lit., t.4/5 –
sekwencje, t. 7 – pasje, t. 8 – hymny)
Jerzy Morawski: Recytatyw liturgiczny, Warszawa 1997
Leo Treitler: Homer i Grzegorz („CANOR” cz. I w
numerze 2000/1, cz. II – 2000/2)
David Hiley: Chorał neogregoriański i neogregoriański.
Zmiany stylistyczne w śpiewach oficjów ku czci
średniowiecznych świętych „Muzyka” 2003/2
Sugerowane lektury pozamuzykologiczne:
Eucharystia pierwszych chrześcijan, pod red. M.
Starowieyskiego, wyd. 2., Kraków 1997
Ewa Wipszycka: Kościół w świecie późnego antyku,
Warszawa 1987
Jean Leclercq: Miłość nauki a pragnienie Boga, «Źródła
Monastyczne» 14, Tyniec 1997
Anthologie des Troubadours, textes choisis présentés et
traduits par P. Bec. Paris 1979
Ezra Pound: Duch romański, Warszawa 1999;
zwłaszcza rozdz. 2, 3, 5.
Brewiarz miłości, (przekłady poezji trubadurów), oprac.
Zofia Romanowiczowa, Wrocław 1963
Dante Alighieri: De vulgari eloquentia; Boska komedia
Kwiatki św. Franciszka z AsyŜu
3