Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny z języka polskiego

Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny z języka polskiego
w Regionalnym Centrum Edukacji Zawodowej w Lubartowie
Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 1
Poniższe wymagania dostosowane zostały do programu nauczania języka polskiego w
zasadniczej szkole zawodowej zgodnie z nową Podstawą Programową
program: Zrozumieć świat
autor programu: Jadwiga Pakulska
wydawnictwo: Nowa Era
W Zasadniczej Szkole Zawodowej nauczyciel odnosi się do wcześniejszych osiągnięć ucznia
na niższych etapach kształcenia. Należy te osiągnięcia utrwalać, pogłębiać i doskonalić oraz
na ich bazie tworzyć nowe wymagania.
OCENIANIE OSIĄGNIĘĆ UCZNIA
1. Zasadniczym celem systemu oceniania winno być promowanie rozumnej wiedzy.
2. Ocena powinna skłaniać ucznia do wysiłku, wzmocnienia jego motywacji.
3. Ocena powinna uwierzytelniać i odzwierciedlać uzdolnienia ucznia oraz jego osiągnięcia
w miarę zdobywania nowych treści.
4. Ocenianie powinno być procesem ciągłym.
5. Ocenianie powinno opierać się na logicznych i czytelnych zasadach.
6. Ocena winna być uczciwa i sprawiedliwa, bez względu na wcześniejsze osiągnięcia
ucznia.
7. Wszystkie oceny powinny być podstawą powtórek i korekt dla wszystkich stron procesu
kształcenia i wszystkich odbiorców zawartej w ocenie informacji (uczeń, nauczyciel,
szkoła, środowisko domowe).
Program proponuje ocenianie wspierające rozwój ucznia, poprzedzone diagnozą wstępną,
według wymagań programowych i wzbogacone o samoocenę ucznia.
1. Ocenianie wspomagające rozwój ucznia powinno być jawne, znane są uczniowi kryteria
oceniania i wyniki; systematyczne, przyjazne, nakierowane na pomoc uczniowi;
obiektywne, bezstronność oceniającego, stosowanie jednolitych kryteriów wobec
wszystkich ocenianych.
2. Ocenianie powinno być poprzedzone diagnozą wejścia czyli sprawdzeniem umiejętności
wejściowych we wrześniu w klasie pierwszej. Informacja o poziomie opanowania przez
ucznia wiedzy i umiejętności z poprzedniego etapu kształcenia jest nauczycielowi
niezbędna do planowania pracy w szkole zawodowej. Wyniki diagnozy powinny mieć
1
3.





wpływ na wymagania programowe, metody pracy nauczyciela i sposoby motywowania
uczniów.
Oceniać należy według wymagań programowych. Wymienione w programie cele
szczegółowe nauczania języka polskiego uczniowie mogą osiągać na różnych poziomach.
Skala opracowanych przez nas wymagań edukacyjnych powinna odpowiadać skali ocen
szkolnych. Ilustrując, na ocenę dopuszczający uczeń powinien opanować co najmniej 50%
wymagań, na oceny wyższe 75% wymagań. Szczegółowe propozycje zależności ocen
szkolnych od stopnia zaliczenia poziomów wymagań przedstawiałyby się następująco:
dopuszczający – 50-74%
dostateczny – 75-85%
dobry – 85-90%
bardzo dobry – 95-99%
celujący – 100%
Treści nauczania - wymagania szczegółowe.
Uczeń:
 rozpoznaje nadawcę i adresata tekstu - I, 1, 1).
 rozpoznaje podstawowe cechy gatunkowe tekstu -I, 1, 2).
 odczytuje sens tekstu w całości i fragmentach na poziomie dosłownym i przenośnym I, 1, 3).
 streszcza tekst - I, 1, 4).
 rozpoznaje manipulację językową w tekstach reklamowych oraz języku polityków i
dziennikarzy - I,1, 6).
 wyszukuje i wykorzystuje informacje zawarte w różnych tekstach kultury – I, 2, 1).
 korzysta z biblioteki, z tradycyjnego zbioru oraz z zapisów multimedialnych
i elektronicznych, w tym Internetu I, 2, 2).
 zna pojęcie aktu komunikacji językowej – I, 3, 1)
 wskazuje składowe aktu komunikacji językowej – nadawca, odbiorca, tekst – I, 3, 1)
 rozpoznaje funkcje tekstu bez nazywania, np. : informatywna, impresywna,
 Poetycka – I, 3, 2)
 wskazuje w czytanych tekstach przykłady odmian terytorialnych, środowiskowych
i zawodowych polszczyzny – I, 3, 3)
 rozróżnia
(bez
konieczności
definiowania
pojęć)
w
czytanych
tekstach
i wypowiedziach mówionych rodzaje stylizacji językowej – archaizację, dialektyzację,
kolokwializację – I, 3, 4)
 zna pojęcie aktu komunikacji językowej – I, 3, 1)
 wskazuje składowe aktu komunikacji językowej – nadawca, odbiorca, tekst – I, 3, 1)
2
 rozpoznaje funkcje tekstu bez nazywania, np. : informatywna, impresywna,
 Poetycka – I, 3, 2)
 wskazuje w czytanych tekstach przykłady odmian terytorialnych, środowiskowych
 i zawodowych polszczyzny – I, 3, 3)
 rozróżnia
(bez
konieczności
definiowania
pojęć)
w
czytanych
tekstach
i wypowiedziach mówionych rodzaje stylizacji językowej – archaizację, dialektyzację,
kolokwializację – I, 3, 4)
 posługuje się ze zrozumieniem pojęciami – dobro, prawda, piękno, wiara, nadzieja,
miłość, wolność, równość, braterstwo, Bóg, honor, ojczyzna, solidarność,
niepodległość, tolerancja – I,4
 rozumie pojęcia dotyczące wartości pozytywnych i ich przeciwstawień (tolerancjanietolerancja, piękno-brzydota, wolność-niewola) – I, 4
 dostrzega w cytowanych tekstach obecność wartości uniwersalnych i narodowych – I,
4
 zna teksty literackie i inne teksty kultury wskazane przez nauczyciela - II
 prezentuje własne przeżycia wynikające z kontaktu z tekstem kultury – II, 1, 1)
 określa tematykę poznawanych tekstów kultury – II, 1, 2)
 rozpoznaje problematykę poznawanych tekstów kultury – II, 1, 2)
 wskazuje zastosowane w utworze środki wyrazu artystycznego – II, 2, 1)
 określa funkcje podstawowych językowych środków – II, 2, 1)
 rozpoznaje, bez konieczności definiowania pojęć, sposoby kreowania świata
przedstawionego i bohatera (np. narracja, fabuła, sytuacja liryczna, akcja) – II, 2, 2
 wykorzystuje w interpretacji elementy znaczące dla odczytania sensu utworu (tytuł,
podtytuł, puenta, kompozycja, słowa-klucze, motto) – II, 3, 1)
 wykorzystuje
w
interpretacji
utworu
podstawowe
konteksty
(biograficzny
i historyczny) – II, 3, 2)
 rozpoznaje podstawowe motywy (np. ojczyzny, matki, wędrówki, pracy, miłości) oraz
omawia ich funkcje w utworze – II, 3, 3)
 dostrzega obecne w tekstach wartości narodowe i uniwersalne – II, 4
 tworzy tekst pisany lub mówiony poprawny pod względem językowym, logicznym i
kompozycyjnym w formach poznanych w gimnazjum – III, 1, 1)
 publicznie wygłasza przygotowaną przez siebie wypowiedź, dbając o dźwiękową
wyrazistość przekazu (tempo mowy, donośność) – III, 1, 2)
 dokonuje różnych działań na tekście cudzym (np. streszcza, sporządza konspekt,
cytuje) – III, 1, 3)
3
 korzysta w prawidłowy sposób zesłownictwa zawodowego - III, 2
 operuje podstawowym słownictwem z kręgów tematycznych: Polska, Europa, świat –
współczesność i przeszłość, kultura, cywilizacja, polityka – III, 2
Odbiór tekstów kultury

rozumie pojęcie teksty kultury

odbiera teksty kultury na poziomie faktów z elementami refleksji

rozumie pojęcie tradycja

zna obyczaje, obrzędy charakterystyczne dla swojego regionu

zna twórców ludowych swojego regionu

ogląda filmy, zna rodzaje i gatunki filmu

rozumie pojęcie adaptacja filmowa

odczytuje przesłanie filmu na poziomie dosłownym

zna wyróżniki sztuki teatralnej

odróżnia teksty fabularne od informacyjnych

rozróżnia epikę, lirykę i dramat

wskazuje elementy świata przedstawionego w utworze

poprawnie posługuje się terminami – narrator, narracja, akcja, czas, wątek, bohater,
autor, podmiot liryczny, sytuacja liryczna

wyróżnia w tekstach środki językowe

rozumie ogólny sens czytanych tekstów

formułuje pytania ogólne do tekstu

porównuje wartości zawarte w tekstach ze światem własnych wartości

dostrzega sens działania i wyborów bohaterów

dostrzega sens działania i wyborów bohaterów

rozumie pojęcie motyw
4
WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA POLSKIEGO
ZASADNICZA SZKOŁA ZAWODOWA
1. Stopień niedostateczny otrzymuje uczeń, który:
a) nie opanował wiadomości i nie posiada umiejętności określonych programem
nauczania, koniecznych do dalszego kształcenia,
b) wykazuje lekceważący stosunek do przedmiotu, nie prowadzi zeszytu
przedmiotowego, nie ma podręcznika, nie wykonuje zadań podczas lekcji oraz
w domu,
c) celowo opuszcza zajęcia z języka polskiego.
2. Stopień dopuszczający otrzymuje uczeń, który:
a) ma braki w opanowaniu wiadomości i umiejętności określonych programem
nauczania, ale braki te nie przekreślają możliwości dalszego kształcenia,
b) przyporządkowuje autorom tytuły i głównych bohaterów utworów literackich
wskazanych w podstawie programowej,
c) streszcza główne wątki utworów literackich,
d) rozpoznaje najważniejsze środki stylistyczne,
e) wypowiada się w sposób komunikatywny,
f) wypowiedzi mają charakter odtwórczy,
g) podejmuje próby interpretacji utworów na poziomie dosłownym,
h) w wypowiedziach pisemnych zachowuje komunikatywność i zna zasady
ortograficzne.
3. Stopień dostateczny otrzymuje uczeń, który potrafi to, co na ocenę dopuszczającą,
a ponadto:
a) opanował w podstawowym zakresie te wiadomości i umiejętności określone
programem, które są konieczne do dalszego kształcenia,
b) streszcza i opowiada odtwórczo poznane teksty oraz konstruuje plan,
c) opisuje motywy i tematy literackie, odwołując się do omówionych utworów,
d) określa tematykę i problematykę omówionych utworów,
e) charakteryzuje wzorce osobowe i postawy bohaterów,
f) kojarzy twórców utworów z właściwą epoką literacką,
g) konstruuje podstawowe formy użytkowe wypowiedzi,
h) w wypowiedziach pisemnych zachowuje poprawność językową i ortograficzną.
4. Stopień dobry otrzymuje uczeń, który potrafi to, co na ocenę dostateczną, a ponadto:
a) opanował w dużym zakresie wiadomości i umiejętności określone programem
nauczania,
b) posiadaną wiedzę i umiejętności potrafi wykorzystać w sytuacjach typowych,
c) porównuje postawy bohaterów odwołując się do utworów literackich,
d) dokonuje analizy typowego dla epoki i autora tekstu literackiego,
e) formułuje wnioski, uogólnienia, argumenty, prezentując swój punkt widzenia,
f) ocenia bohaterów literackich,
5
g) komponuje dłuższe, zwarte, uporządkowane, poprawne stylistycznie, językowo
i ortograficznie wypowiedzi.
5. Stopień bardzo dobry otrzymuje uczeń, który potrafi to, co na ocenę dobrą, a ponadto:
a) opanował w pełnym zakresie wiadomości i umiejętności określone programem
nauczania,
b) zdobyte wiadomości i umiejętności potrafi wykorzystać również w sytuacjach
problemowych,
c) sprawnie wymienia głównych twórców kultury i ich dzieła,
d) wskazuje na związki danego utworu z życiem narodu,
e) samodzielnie gromadzi, porządkuje i wykorzystuje w wypowiedziach ustnych
i pisemnych materiały z różnych źródeł dotyczące literatury,
f) dba o
poprawność językową, stylistyczną, interpunkcyjną i ortograficzną
wypowiedzi,
g) wykazuje się swobodą konwersacji, kulturą dyskusji i piękną polszczyzną.
6. Stopień celujący otrzymuje uczeń, który potrafi to, co na ocenę bardzo dobrą,
a ponadto:
a) posiada wiadomości i umiejętności znacznie wykraczające poza program nauczania
przedmiotu,
b) prezentuje swoje poglądy, umiejętnie posługuje się wiedzą spoza programu
szkolnego,
c) wykazuje się oryginalnością ujęcia tematu, umiejętnie wykorzystując sądy badaczy
literatury.
6