1. Giuseppe Arcimboldo „Biblotekarz ” 2. XVI w 3. Manieryzm włoski

1. Giuseppe Arcimboldo „Biblotekarz ”
2. XVI w
3. Manieryzm włoski - okres w historii malarstwa włoskiego, traktowany jako niezależna
epoka lub jako etap przejściowy między renesansem a barokiem. Dzieła zwykle
traktowane jako manierystyczne powstawały głównie w latach 1520-1580, chociaż
trudno w przypadku tego nurtu mówić o jakiejś wyraźnej spójności w czasie.
Manieryzm (wł. maniera - 'maniera') narodził się jako delikatny sprzeciw wobec surowych
zasad malarskich renesansu. Odrodzenie narzuciło malarzom liczne rygory kompozycyjne i
formalne, wśród których najistotniejsza dla dalszych rozważań jest proporcjonalność
ludzkiego ciała oraz swoisty renesansowy "zaangażowany" realizm.
Manieryzm, buntujący się przeciwko rygorystycznemu realizmowi renesansu, manifestuje
się w celowym naginaniu reguł anatomii i praw fizyki. Malarz manierystyczny może dodać
parę kręgów szyjnych. Może pozbawić czyjeś ciało masy – unieść je, wygiąć je na iście
secesyjną modłę i wpleść w zapierającą dech w piersiach konfigurację eterycznych ciał. Może
ubrać sąsiadujące postaci w gryzące się ze sobą kolory.
Podsumowując, trudno jest tak naprawdę wypunktować cechy tego kierunku w malarstwie,
a i granica między obrazem manierystycznym a renesansowym jest umowna. Wśród cech
najbardziej charakterystycznych można wymienić: płynności linii, zwiewność postaci, ich
wydłużone sylwetki i bogatą kompozycję obrazu.
4. Alegoria (gr. ἀ λληγορία allēgoría, od ἀ λληγορέω allēgoréo - "mówię w przenośni,
obrazowo") – w literaturze i sztukach plastycznych podstawienie pojęć oderwanych pod obraz
o znaczeniu przenośnym, symboliczny motyw, jednoznacznie określony i ustalony
konwencjonalnie.
Treść alegoryczna utworu nadaje się do jednoznacznego odczytania. Na alegorii opierają
się często bajki. Alegoria związana jest z obiegowymi konwencjami i stereotypami
myślowymi oraz powszechną wiedzą o zjawiskach (np. lis w potocznym odczuciu kojarzy się
ze sprytem). Alegorią posługiwano się najchętniej w średniowieczu i baroku.
Alegoria różni się od symbolu swoją jednoznacznością.
Symbol – odpowiednik pojęcia postrzegany zmysłowo. Najbardziej ogólnie jest to
zastąpienie jednego pojęcia innym, krótszym, bardziej wyrazistym lub najlepiej oddającym
jego naturę, albo mniej abstrakcyjnym. Jest to znak odnoszący się do innego systemu
znaczeń, niż do tego do którego bezpośrednio się odnosi. Przykładowo symbol lwa oznacza
nie tylko dany gatunek zwierzęcia, lecz często także siłę lub władzę. Symbole są pewnymi
znakami umownymi, które w różnych kulturach mogą mieć różne znaczenia - to odróżnia
symbol od jednoznacznej alegorii.
„Bibliotekarz” składa się z książek .Jest uosobieniem czytania – więc jest alegorią.