Wyniki ankiety ogólnopolskiego badania - EDP

Analiza ogólnopolskiego badania współpracy szkół zawodowych z pracodawcami
rok 2015
Wyniki ankiety ogólnopolskiego badania
współpracy szkół zawodowych z
pracodawcami
rok 2015
1|Strona
Analiza ogólnopolskiego badania współpracy szkół zawodowych z pracodawcami
rok 2015
Współpraca szkolnictwa zawodowego z przemysłem jest kluczem do solidnego przygotowania kadr rozwijającej się gospodarki.
Ankieta przeprowadzona w całej Polsce wśród szkół zawodowych, ukazuje słabe i mocne strony relacji z pracodawcami. Edukacja dla
Przemysłu - EDP-Meritis jako podmiot realizujący wspieranie integracji pomiędzy szkolnictwem zawodowym, firmami oraz instytucjami
państwowymi, przeprowadził i dokonał analizy ankiety dla szkól. Co sądzą i czego oczekują od pracodawców polskie szkoły zawodowe?
Na jakim poziomie funkcjonuje współpraca szkół kształcących zawodowców z firmami? Na te pytania staraliśmy się uzyskać odpowiedź
w naszej ankiecie.
Jednym z głównych celów kształcenia zawodowego jest przygotowanie kadr dla gospodarki. Zapytaliśmy przedstawicieli szkół
zawodowych czy znają zasady rekrutacji do firm i wymagania dotyczące umiejętności zawodowych oczekiwanych przez pracodawców.
Wyniki ankiety wykazały, iż 47% szkół odpowiedziało na te pytanie przecząco. Reforma kształcenia zawodowego w Polsce przeprowadzona
w 2012 roku jasno określiła umiejętności absolwentów w danych zawodach, ale jak wynika z przeprowadzonej ankiety szkołom brakuje
kontaktu z pracodawcami, którzy osobiście przekazaliby uczniom informacje o wymaganiach jakie stawiają swoim przyszłym pracow nikom
oraz sposobie rekrutacji do konkretnych firm. W odpowiedziach padają sugestie, aby pracodawcy odwiedzali ostatnie klasy w szkole przed
zakończeniem roku szkolnego i przedstawiali im ofertę oraz wymagania dotyczących ich przyszłej pracy. Od strony szkół padają głosy, iż
oczekują od pracodawców również położenia większego nacisku na przekazywanie informacji dotyczących wymagań i rekrutacji do firmy
w czasie odbywania przez uczniów praktyk zawodowych. Niemniej szkoły, które udzieliły twierdzącej odpowiedzi organizują
u siebie „Fora zawodoznawcze”, na których pracodawcy dzielą się informacjami dotyczącymi oczekiwań od przyszłych pracowników. Do
najważniejszych umiejętności zaliczają: kompetencje i umiejętności w zakresie wyuczonego i później wykonywanego zawodu, kompe tencje
społeczne, znajomość języka obcego, punktualność, solidność, umiejętności organizacyjne oraz zaangażowanie w wykonywanie swojego
zawodu. Ważnym aspektem podczas pisania programu stażu i praktyki zawodowej jest, aby został w nim umieszony zapis odnośnie
informowania uczniów o wymaganiach i sposobie rekrutacji do firmy w których odbywają oni staż lub praktykę zawodową. Szkoły
zapraszają specjalistów zajmujących się rekrutacją do firm oraz we współpracy z przedsiębiorstwami przygotowują zajęcia z pod staw
przedsiębiorczości lub prowadzenia i podejmowania działalności gospodarczej.
2|Strona
Analiza ogólnopolskiego badania współpracy szkół zawodowych z pracodawcami
rok 2015
CZY SZKOŁY ZNAJĄ ZASADY REKRUTAC J I DO FIRM I WYM AGAŃ DOTYCZĄC YC H
UM IEJĘTN O ŚC I ZAWODOWY C H OCZEKIWA NY C H PRZEZ PRACODA WC Ó W ?
nie
47%
tak
53%
3|Strona
Analiza ogólnopolskiego badania współpracy szkół zawodowych z pracodawcami
rok 2015
Optymizmem napawa odpowiedź na pytanie dotyczące tego, czy szkoły zawodowe współpracują z pracodawcami. Jak wynika
z przeprowadzonej ankiety 96% szkół zawodowych uczestniczących w ankiecie twierdząco odpowiedziało na postawione pytanie.
W większości przypadków szkół, które znalazły się w pozostałych 4% znajdują się te , które zostają zamykane ze względu na zmianę
organizacji, bądź ze względu na niż demograficzny lub małe zainteresowanie oferowanej przez nie oferty dydaktycznej. Współpraca opiera
się na organizacji staży i praktyk zawodowych u pracodawców. Klasy patronackie, wycieczki zawodoznawcze oraz doposażanie bazy
techno-dydaktycznej szkół są to równie popularne odpowiedzi. W wielu szkołach istnieję programy stypendialne dla uczniów oferowane
przez firmy, pokazy nowoczesnego sprzętu organizowane przez przedstawicieli przedsiębiorstw oraz konkursy zawodoznawcze
organizowane wspólnie z pracodawcami.
CZY PAŃSTWA SZKOŁA WSPÓŁPRACUJE Z PRACODAWCAMI?
nie
4%
tak
96%
4|Strona
Analiza ogólnopolskiego badania współpracy szkół zawodowych z pracodawcami
rok 2015
Kolejnym postawionym przez nas pytaniem było: Czego oczekiwalibyście Państwo od pracodawców? Ilość i różnorodność uzyskanych
odpowiedzi pozwala stwierdzić, iż jest wiele do zrobienia w Polsce w tej materii. Szkoły zawodowe oczekują od pracodawców większego
zaangażowania w kształcenie uczniów podczas odbywania przez nich staży i praktyk zawodowych. Przydzielania uczniom zadań wymagających
większych umiejętności zawodowych oraz tych wynikających z programu stażu/praktyki ustalonego wspólnie z pracodawcą, który spełni
jednocześnie zapisy wynikające z podstawy programowej oraz możliwości firmy, do której kierowany jest uczeń. Szkoły chciałyby, aby pracodawcy
organizowali kursy kwalifikacyjne i specjalistyczne lub sponsorowali takowe. Wiele szkół wyraża chęć zorganizowania w swoich murach klas
patronackich firm. Szkoły nie zapominają również o nauczycielach przedmiotów zawodowych, którzy powinni mieć możliwość rozszerzania
i uzupełniania swojej wiedzy teoretycznej i praktycznej na szkoleniach organizowanych przez firmy. Oczekiwania szkolnictwa zawodowego wobec
pracodawców dotyczą również większego zaangażowanie się w życie szkoły. Odwiedzin w szkole, promocji zawodów, udział w uroczystościach
szkolnych, uczestniczenia w pracach związanych z ustalaniem programów nauczania, motywowaniu uczniów na nauki oraz budowania
wzajemnych relacji pomiędzy firmą, a uczniem. Szkoły oczekują również większej współpracy z przemysłem przy organizacji zewnętrznych
egzaminów zawodowych. Z przekazanych odpowiedzi jasno wynika, iż oczekiwania jakie mają szkoły zawodowe wobec pracodawców zależą od
stopnia ich dotychczasowej współpracy. Szkoły silniej współpracujące dotychczas z przemysłem stawiają większe wymagania odnośnie firm.
Wynika to oczywiście również z sytuacji gospodarczej regionu, w którym znajduje się szkoła. Tam gdzie bezrobocie jest niskie i brakuje
specjalistów do pracy łatwiej szkołom współpracować z przemysłem. Z przeprowadzonej ankiety wiemy, iż na terenach gdzie bez pracy pozostaje
wielu ludzi współpraca pomiędzy szkołami, a firmami układa się gorzej, choć szkoły starają się poprawić ten stan rzeczy.
Zapytaliśmy również szkoły o to czy mają problemy z naborem na określone zawody lub czy mają więcej kandydatów na nie, niż miejsc.
Z przeprowadzonej analizy wynika, iż nie ma zawodów na które nabór jest pewny lub nie. Gdzie w jednych regionach kraju jeden zawód cieszy
się dużą popularnością, w innych jest problem naboru na niego. Od razy przychodzi na myśl konieczność przeprowadzania analiz rynkowych przy
wprowadzaniu oferty edukacyjnej szkół. Nie ulega wątpliwości, iż tam gdzie szkoła silniej współpracuje z pracodawcami nabór jest lepszy,
a i wyniki uzyskiwane przez uczniów zadowalające. Zaangażowanie pracodawców w promocję szkoły, możliwości i korzyści wynikające ze
współpracy dla uczniów pozwalają tym placówką przekonać do siebie gimnazjalistów i ich rodziców. Ankiety ukazują również istotną rolę organów
prowadzących szkoły. Odpowiednie przez nich planowanie szkolnictwa zawodowego w regionie i współprace z regionami ościennymi. Z ankiet
jednoznacznie wynika, iż organizacja dwóch szkół kształcących w tych samych zawodach na obszarze o małym zaludnieniu nie sprzyja każdej
z nich. Organizowanie kształcenia zawodowego w szkole powinno opierać się o ścisłą analizę rynku, możliwości szkoły zarówno odnośnie bazy
dydaktycznej oraz możliwości kadrowych.
5|Strona
Analiza ogólnopolskiego badania współpracy szkół zawodowych z pracodawcami
rok 2015
Niezależnie od tego w jakim zakresie szkoły zawodowe współpracują obecnie z pracodawcami , 97% z ankietowanych szkół wyraziło chęć do jeszcze
większej współpracy z pracodawcami. Ukazuje to pozytywne nastawianie szkół do przemysłu. Wiele szkół ma nadzieję na kontynuację projektów
modernizujących szkolnictwo zawodowe lub powstanie nowych w obecnym okresie programów unijnych.
CZY PAŃSTWA SZKOŁA BYŁABY SKŁONNA DO JESZCZE WIĘKSZEJ
WSPÓŁPRACY Z PRACODAWCAMI W CELU OBUPÓLNYCH
KORZYŚCI?
nie
3%
tak
97%
6|Strona
Analiza ogólnopolskiego badania współpracy szkół zawodowych z pracodawcami
rok 2015
Na koniec zapytaliśmy o formy współpracy jakimi zainteresowane są szkoły zawodowe z pracodawcami. Niewątpliwie szkoły
chciałyby uzyskiwać od firm materiały dydaktyczne do kształcenia zawodowego. Aby dobrze przygotować absolwentów zgodnie
z oczekiwaniami pracodawców nauczyciele przedmiotów zawodowych muszą mieć dostęp do specyfikacji i materiałów szkoleniowych,
którymi dysponują firmy w danej branży, oczywiście z uwzględnieniem tajemnicy handlowej. Organizacja wycieczek zawodoznawczych
i tworzenie klas patronackich to bardzo często deklarowane przez szkoły zawodowe formy przyszłej współpracy z pracodawcami. Najmniej
oczekiwanymi formami współpracy są szkoleniowe rady pedagogiczne, doradztwo zawodowe oraz pomoc przy organizacji zewnętrznych
egzaminów zawodowych.
Jakimi formami współpracy z pracodawcami zainteresowane są szkoły
zawodowe w Polsce?
100%
90%
80%
70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%
0%
85%
81%
72%
68%
66%
65%
62%
52%
38%
34%
34%
10%
7|Strona
Analiza ogólnopolskiego badania współpracy szkół zawodowych z pracodawcami
rok 2015
Podsumowanie
Współpracy szkolnictwa zawodowego w Polsce jest ważnym elementem pracy szkoły. Wymaga ona jednak znacznej poprawy. Ważnym
aspektem jest większy kontakt szkoły z pracodawcą. Informowanie przez firmy o sposobie rekrutacji oraz wymagań dotyczących absolwenta
szkoły jest tu kluczową sprawą. Szkoły współpracują z firmami na różnych płaszczyznach. Porządane jest to, aby szkoły dzieliły się pomiędzy sobą
doświadczeniami wspópracy z przemysłem. Szczególnie zważywszy na fakt, iż wiekszość z nich deklaruje chęć jęszcze większej współpracy.
W ankiecie ukazany jest problem właściwego planowania i promowania kształcenia zawodowego w Polsce. Szkoły najchetniej współpracowałyby
z fimami przy opracowywaniu materiłałów dydaktycznych z którymi nauczyciele przedmiotów zawodowych pracują na zajęciach. Istotną rolę
powinny odgrywać wycieczki zawodoznawcze oraz klasy patronackie. Kursy specjalistyczne, promocja zawodów, wzbogacanie bazy dydaktycznej,
wspólne opracowywanie programów staży i praktyk oraz przeprowdzania analizy zapotrzebowania na konkretne zawody są dziąłniami
oczekiwanymi przez szkóły od pracodawców w najbliższym czasie. Szkóły czekają również na pracodawców, kórzy angażują się
w proces egzaminowania, szkoleniowe rady pedagogiczne oraz doradztwo zawodowe. Choć z tymi dziłaniami szkoły starają się poradzić we
własnym zakresie rozumiejąc problemy organizacyjne firm w tym zakresie.
Akieta jednoznacznie ukazała, iż szkolnictwo zaowodowe w Polsce jest pozytywnie nastawione do współpracy z pracodawcami, gdyż
bez ich udziału nie uzyskają zamierzonych efektów kształcenia. Edukacja dla Przemysłu – EDP–Meritis również chce mieć swój udział
w integracji firm ze szkolnictwem zawodowym przy współprcy instytucji państwowych, aby wszystkie oczekiwania przedstawione w ankiecie
zostały zrealizowane.
8|Strona