referat do pobrania
Transkrypt
referat do pobrania
Ewolucja szkolnictwa wyższego w Polsce Sławomir Podlaski ([email protected]) Katedra Fizjologii Roślin Wydział Rolnictwa i Biologii SGGW Warszawa, 2016. Plan prezentacji 1.Ewolucja szkolnictwa wyższego w Europie od lat pięćdziesiątych XX wieku Polskie szkolnictwo wyższe - teraźniejszość 2.Wyższe szkolnictwo w Polsce 3.Efektywność finansowa kształcenia w Polsce 4.Rankingi uczelni rolniczych w Polsce i ich znaczenie 5.Losy absolwentów – nowy element konkurencji pomiędzy ośrodkami akademickimi 6.Dynamika zmian liczby studentów na kierunkach rolniczych -całkowita liczba studentów w różnych typach uczelni w latach 2005-2014. -liczba studentów I roku na studiach stacjonarnych i niestacjonarnych, 2003-2014 Szkolnictwo wyższe w Polsce – przyszłość 7.Marka dyplomu i jej znaczenie 8.Kierunki zmian 9.Efekty kierunków zmian Ewolucja szkolnictwa wyższego w Europie, od lat pięćdziesiątych XX wieku 1.Umasowienie szkoły wyższej – elitarna masowa. Lata 50 - USA- 30%, Europa Zachodnia – 5% studentów 2.Lata 60.Wycofywanie się Państwa z obszarów szkolnictwa wyższego państwo rynkowe. 3.Lata 70.Powstanie społeczeństwa postindustrialnego: dominacja sfery usług i handlu, innowacje i gospodarka oparta na wiedzy, indywidualne kształtowanie swego losu dzięki edukacji ROSNĄCA ROLA WIEDZY TEORETYCZNEJ, jako ŹRÓDŁA INNOWACJI GOSPODARCZEJ, efekt WZROST ZATRUDNIENIA W KNOWLEDGE FIELD 4.Lata 80 –ograniczenie roli państwa opiekuńczego – mechanizmy rynkowe w szkolnictwie wyższym KONKURENCJA W SZKOLNICTWIE WYZSZYM I BADANIACH NAUKOWYCH 5.Rywalizacja o studenta, zasoby i reputację 6. Lata 90 XX w. Szkolnictwo wyższe – obszar quasi rynkowy – prawa popytu i podaży. Studia to inwestycja z określoną stopą zwrotu – przeciwieństwo – Szkoła to nie przybudówka do fabryki. GLOBALIZACJA 7.Porównanie i ocena treści oraz programów kształcenia, eliminacja nieuczciwej konkurencji, wzmocnienie pozycji studenta. Certyfikaty jakościowe, Rankingi, (Perspektywy). Agencje akredytujące - np. Flamandzka Rada Uniwersytecka, Duński Instytut Ewaluacji, Polska Komisja Akredytacyjna. Zalew informacji naukowej.15 000 indeksowanych czasopism – bez elektronicznych Wyższe szkolnictwo w Polsce. Wyższe szkolnictwo w Polsce - 1990-2010 1.Gwałtowny rozwój szkolnictwa prywatnego i przyrostu liczby studentów od 0,4 w 1995, do 1,9 ml w 2006. 2.Podzielone uniwersytety: naukowe dziedziny „miękkie” (nauki społeczne, humanistyczne, ekonomiczne i „twarde”: astronomia, fizyka, chemia. Nauki rolnicze – pośrodku 3.Wieloetatowość: 70-80%profesorów na kierunkach miękkich zatrudnionych na przynajmniej 2 etatach. 4.Lekceważenie badań naukowych, zmniejszenie liczby i jakości publikacji oraz awansów naukowych 5.Koncentracja na dydaktyce. Ścisła ujemna zależność pomiędzy obciążeniami dydaktycznymi a osiągnieciami naukowymi.Rys.1. Zależność pomiędzy liczbą kierunków studiów a punktacją parametryczną P u 60 n 40 k 20 t 0 a c-20 j -40 a-60 y = -13,43x + 59,456 r= - 0,723* 0 2 4 6 8 10 Liczba kierunków studiów Średnio 5.3 kierunku studiów/Wydział Zmiany – podstawowy mechanizm - konkurencja Wprowadzenie oceny parametrycznej, poszerzenie systemu grantowego, zwiększenie wymagań awansowych – to tworzenie zasad konkurencji pomiędzy uniwersytetami i wewnątrz nich, zmierzającej w przyszłości (dalekiej?) do: - tworzenia uniwersytetów badawczych (flagowych) coraz bardziej włączanych do światowego obiegu naukowego - upadku uniwersytetów lub wydziałów (katedr, zespołów badawczych?) najsłabszych. Wyższe szkolnictwo w Polsce po roku 2010 Polskie szkolnictwo wyższe chore – nawet w stanie zarazy – K. Modzelewski - Kongres Kultury Akademickiej, Kraków 2014. (Jeden z najniższych wskaźników produktywności badawczej w Europie, (Starting grants, ERC 2016, - 1,8% sukcesu, 17 na 5000 do połowy 2015 r.) Kierunki studiów tworzone nie na zapotrzebowanie rynku ale w interesie kadry dydaktycznej. Sprzeczność – dążenie Państwa do kształcenia innowacyjnego, rozwijającego gospodarkę (uniwersytet przedsiębiorczy). Społeczność korporacyjna – uniwersytet humboltowski-poszukiwanie prawdy, tworzenie idei. Uniwersytety dają zawód a nie wykształcenie (kompetencje) potrzebne do wykonywania różnych zawodów. Umiejętności miękkie – nabycie przez doświadczenie i praktykę, nie przez wykłady. Spada zaufanie społeczeństwa do nauki i pracowników naukowych - upadek etosu. Lekarstwo - budowa kapitału społecznego. Uniwersytet traci podstawową rolę w kształceniu i nauce – konkurencja prywatne firmy. Działanie „długiego ramienia przeszłości” na funkcjonowanie uniwersytetów, programy nauczania, zachowanie pracowników Wyższe szkolnictwo w Polsce po roku 2010 1.Tworzy się kapitalizm akademicki – podstawa sukces biznesowy – konkurencja 2.Miara sukcesu – granty, publikacje, patenty, wdrożenia. 3.W naukach aplikacyjnych coraz ważniejsze kontakty z biznesem 4.Powstaje i poszerza się kultura audytu- działalność akademicka powinna być zmierzona i oceniona. Wzrost biurokracji. 5.Rośnie rola studentów na uniwersytecie – wybór władz dziekańskich, rektorskich. Studenci „języczek u wagi”. Obniżenie etosu i pozycji nauczyciela akademickiego w stosunku do studenta. 6.Ocena pracowników przez studentów. Pracownicy muszą się tłumaczyć dlaczego np. 50% ocen ndst. 7.Program studiów, przedmioty fakultatywne- najważniejsza nazwa (opakowanie).Zaliczenie – obecność. 8.Rozdrobnienie oferty dydaktycznej –powstanie nowych kierunków studiów-które powinny być specjalizacjami Niektóre wskaźniki efektywności szkolnictwa wyższego w wybranych krajach Europy. 259 uczelni. Wolszczak-Derlacz i Parteka(2011) Zróżnicowanie uniwersytetów pod względem efektywności - większe wewnątrz kraju niż pomiędzy nimi Efektywność - dodatnia korelacja z czasem istnienia - ujemna z liczbą wydziałów i stałymi dochodami Duże uniwersytety - bardziej efektywne Rozdrobnienie kierunków studiów - przyczyny 1.Algorytm finansowy – pieniądze za studentem 2.Zmniejszenie liczby studentów- demografia 3.Naiwna wiara, że nowymi kierunkami studiów przyciągnie się studenta – nowe kierunki czy zmiana opakowania? W latach 2012-2014 i 2015 -16 w ramach Wydziałów Rolniczych i pokrewnych powstały w różnych uczelniach, następujące kierunki studiów stacjonarnych I stopnia: 2012-2014 1.Nanobioinżynieria 2.Jakośc i bezpieczeństwo środowiska 3.Agrobiznes 4.Bioinzynieria 5.Bioinzynieria produkcji 6.Odnawialne źródła energii 7.Agrobiznes 8.Biotechnologia stosowana roślin 9.Podstawy dla rolnictwa tropikalnego 2015-2016 1.Biogospodarka 2.Gospodarowanie surowcami odnawialnymi i mineralnymi 3.Ekoenergetyka 4.Ekoenergetyka, 5.Informatyka i agroinżynieria 6.Odnawialne źródła Energii 7.Analityka + diagnostyka molekularna, 8.Ratownictwo medyczne 9.Menadżer produkcji i przetwarzania mięsa, (praktyczny) 10.Medycyna roślin 11.Podstawy dla rolnictwa tropikalnego Kierunki studiów: Hortiterapia, Biotechnologia i Biotechnologia stosowana roślin, Medycyna roślin Kierunki studiów I stopnia prowadzone na studiach stacjonarnych w roku akad. 2016/17 na uczelniach przyrodniczych.(w nawiasach liczba kierunków studiów) Uczelnie w Wydział Bydgoszczy Rolnictwa i Biotechnologii Krakowie Rolniczo Ekonomiczny Lublinie Agroinżynierii Olsztynie Poznaniu Rzeszowie Siedlcach Kształtowania Środowiska i Rolnictwa Rolnictwa i Bioinżynierii Biologiczno-Rolniczy Przyrodniczy Kierunki studiów Nanobioinżynieria, Architektura Krajobrazu, Biotechnologia, TŻiŻCz, Rolnictwo (5) Rolnictwo, Ochrona Środowiska, Biogospodarka, Jakość i bezpieczeństwo środowiska, Ekonomia, Zarzadzanie (6) Agrobiznes, Bioinżynieria, Ekonomia, Gospodarka przestrzenna, Inżynieria środowiska, Leśnictwo, Rolnictwo, Towaroznawstwo, Turystyka i rekreacja (9) Architektura Krajobrazu, Gospodarowanie surowcami odnawialnymi i mineralnymi, Leśnictwo, Ochrona Środowiska, Ogrodnictwo i Rolnictwo.(6) Biotechnologia, Ekoenergetyka, Informatyka i agroinżynieria, Inżynieria rolnicza, Ochrona środowiska, Rolnictwo (6) Architektura Krajobrazu, Biologia, Ochrona Środowiska, OZE i gospodarka odpadami, Rolnictwo, TŻiŻCz. (6) Analityka+diagnostyka molekularna, Ratownictwo medyczne, Bioinżynieria produkcji żywności, Biologia, Dietetyka, Gospodarka przestrzenna, Turystyka i rekreacja, Rolnictwo, Menadżer produkcji i przetwarzania mięsa, Zootechnika (10) Architektura Krajobrazu, Gospodarka przestrzenna, Medycyna roślin, Ochrona środowiska, OZE, Ogrodnictwo, Rolnictwo, TRiL (8) Kształtowania Środ. i Rolnictwa Warszawie Rolnictwa i Biologii Biologia, Inżynieria ekologiczna, Rolnictwo (3) Agrobiznes, Biotechnologia stosowana roslin, Ekonomia, Ochrona środowiska, OZE i gospodarka odpadami, Wrocławiu PrzyrodniczoOgrodnictwo, Medycyna roślin, Podstawy dla rolnictwa tropikalnego, Rolnictwo, TRiL, ZiP (11) Technologiczny Szczecinie Średnia liczba kierunków studiów; 2012 – 5,2 2013 – 5,3 2014 – 6,0 2016 -7.0 3.Efektywność finansowa kształcenia w Polsce W połowie lat 2000. przeciętna, prywatna roczna stopa zwrotu z edukacji wyższej wynosiła powyżej 9 % i była wyraźnie wyższa niż w krajach Europy Zachodniej. Efektywność finansowa kształcenia w Polsce Wykształcenie w zdecydowanym stopniu podnosi naszą wartość na rynku pracy Efektywność kształcenia związana z kierunkami studiów Absolwenci studiów rolniczych znajdują się w dolnej części tabeli 4.Rankingi uczelni rolniczych w Polsce i ich znaczenie (szybciej, wyżej, efektywniej, powierzchowniej?) Ranking uczelni rolniczych według „Perspektyw” Uczelnie 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 SGGW 10 11 19 24 22 25 25 25 27 27 UP 26 32 40 33 37 34 33 31 29 28 39 31 38 31 33 29 32 32 30 29 Poznań UP Wrocław Obliczenia regresji prostej wykazały, że w okresie 10 lat - 2007-2016: Pozycja SGGW obniżała się o 1,8 miejsca/ rok Pozycja UP Poznań rosła o 0,3 miejsca/rok Pozycja UP Wrocław rosła o 0,77 miejsca /rok Znaczenie tradycji i aktualnej (lub nieodległej) działalności naukowej w rankingu Perspektyw. Wartość punktów przeliczona w oparciu o wagi każdego z kryteriów. (Tradycja – preferencje pracodawców, ocena kadry naukowej). Uczelnia/Wydział Akt. działalność naukowa Tradycja Pkt % Miejsce Pkt % Miejsce ∑ punktów 1.UP Poznań, Wydział Rolnictwa i Bioinżynierii 28,00 38,10 8 45,43 61,9 3 73,43 2.SGGW, Wydział Ogrod. Biot., Arch. Krajobrazu 33,15 45,57 4 39,59 54,4 7 72,74 3.SGGW, Wydział Rolnictwa i Biologii 33,15 47,34 3 36,87 52,7 8 70,02 4.UP Poznań, Wydział Leśny 28,00 41,4 7 39,61 58,6 4 67,61 5.SGGW, Wydział Inżynierii Produkcji 33,15 51,3 2 31,51 48,7 9 64,66 6.SGGW, Wydział Leśny 33,15 52,1 1 30,45 47,9 10 63,60 7.UWM Olsztyn, Wydział Kształtowania Środ. i Rolnictwa 16,24 26,3 10 45,46 73,7 1 61,70 8.UP Wrocław, Wydział Przyrodniczo Technologiczny 19,31 33,2 9 38,84 66,8 2 58,15 9.UR Kraków, Wydział Biotechnologii i Ogrodnictwa 25,01 43,3 6 32,70 56,7 5 57,71 10.UR Kraków, Wydział Rolniczo-Ekonomiczny 25,01 44,5 5 31,18 55,4 6 56,19 Względnie wysokie miejsce SGGW determinowane tradycją. Pozycja UP Poznań (Wydział Rolnictwa i Bioinżynierii) determinowana aktualną działalnością naukową i tradycją, pozycja UWM – aktualną działalnością naukową. Tradycją można się podeprzeć ale nie można na niej usiąść. 5.Losy absolwentów nowy element konkurencji pomiędzy ośrodkami akademickimi Ogólnopolski system monitorowania ekonomicznych losów absolwentów szkół wyższych. Studia II stopnia, kierunek Rolnictwo . Absolwenci 2014. 29.09.2016 Uczelnia/ Wydział ∑ Wrocław SGGW Olsztyn Rzeszów Siedlce Lublin Agrobioinż. Bydgoszcz Lublin, Biogosp. Kraków Czas od % absol Ryzyko Stopa Ryzyko do Średnie (zł/mc) % dyplomu (mc) wentów bezrobo bezrobocia stopy wynagrodzenie ** płacy W Umowa absolw do bezro -cia w powiecie bezrobo Absol ZUS- Pierw- Umo botnych absolwen % cia*** wentów powie o entów/ owcy szej -wy o * tów cie pracę płacy w % pow. pracy pracę 35 3,60 4,21 30,6 13,06 12,86 0,98 2209 3380 2688 65,4 15 4,50 4,55 22,7 11,58 10,41 1,31 2170 4206 2448 51,6 17 4,33 6,09 52,0 19,33 13,75 1,37 1528 3381 2036 45,2 30 3,63 7,33 69,4 26,75 13,37 1,92 1227 3454 1705 35,5 22 4,85 5,0 38,2 19,41 10,94 1,88 1180 3432 1526 34,4 40 6,12 7,95 51,7 23,87 11,73 2,10 1164 3517 1511 33,1 Absol wenci 49 22 25 36 34 60 58 24 53 21 4,22 4,90 6,03 7,50 65,5 75,0 27,05 33,81 14,14 12,46 2,24 2,72 1348 1017 3429 3298 1776 1465 39,3 30,8 33 31 4,37 5,50 78,8 28,86 11,01 2,90 1154 3543 1683 32,6 *przynajmniej raz byli zarejestrowani jako bezrobotni do 30.09.2015, ** do 30.09.2015,*** >1, większe bezrobocie Ogólnopolski system monitorowania ekonomicznych losów absolwentów szkół wyższych. Studia II stopnia kierunek Biologia . Absolwenci 2014. Uczelnia/ Wydział Absolwenci Czas od % dyplomu (mc) absol do wentów ∑ ZUS- Pierw umowy bezro owcy -szej o pracę botnych * pracy U Warszawa 27 20 2,28 3,0 18,5 U Gdańsk 81 60 3,98 5,45 29,6 UMK Toruń 53 50 3,66 5,12 47,2 UAM Pozn. 16 16 2,43 2.69 43,8 UP Wrocław 40 34 5,06 5,50 45,0 UKW Bydg. 35 32 3,36 4,05 57,1 U Opole 29 26 3,17 3,00 44,8 UJ Krak. 111 90 6,94 7,31 42,3 UP Poznań 23 21 3,84 4,67 47,8 SGGW 60 53 3,94 5,05 46,7 UMCS Lubl. 69 61 4,65 5,49 60,9 UAM Pozn. 54 39 3,41 4,33 33,3 UP Lublin 55 48 5,67 6,97 67,3 UJK Kielce 72 65 5,17 6,91 72,2 Ryzyko Stopa Ryzyko Średnie (zł/mc) bezrobo bezrobo do stopy wynagrodzenie** W Umowa cia cia w bezrobo Absol absolwe powiecie cia wentów powiecie o pracę ntów 5,11 8,77 18,06 15,86 15,22 18,22 17,65 16,54 16,1 15,44 23,43 13,05 26,7 37,48 9,78 11,14 13,90 9,45 11,11 12,54 10,16 10,17 9,92 9,85 12,80 9,80 12,31 13,80 0,48 1,08 1,36 1,47 1,59 1,70 1,81 1,84 1,89 1,89 1,91 2,05 2,19 2,81 2426 1737 1606 2444 1673 1715 1686 1297 1538 2001 1639 2444 1450 1186 4393 4098 3503 3585 3785 3506 3723 3843 3564 4321 3492 3585 3563 3504 2684 2217 2035 2631 1885 2088 1945 1979 1874 ? 2063 2631 1575 1420 % płacy absolwe ntów/ płacy w pow. 55,2 42,4 45,8 68,1 44,2 48,9 45,3 33,7 43,2 46,3 46,9 68,1 40,1 33,8 7.Dynamika zmian liczby studentów na kierunkach rolniczych -całkowita liczba studentów w różnych typach uczelni w latach 20052014. -liczba studentów I roku na studiach stacjonarnych i niestacjonarnych, 2003-2014 Dynamika zmian liczby studentów w Polsce, na kierunkach rolniczych , kierunku Rolnictwo i na I roku studiów stacjonarnych kierunku Rolnictwo Polska Kierunki rolnicze* Kierunek Rolnictwo** wszystkie lata i rodzaje K. Rolnictwo, studia*** stacjonarne, I rok Lata Liczba studentów % Liczba studentów % Liczba studentów % Liczba studentów % 2005/6 1923 100 68593 100 16485 100 1777 100 2008/9 1912 99,4 62677 91,4 13659 82,9 1298 73,0 2010/11 1880 97,8 53265 77,7 9200 55,5 1030 58,0 2011/12 1764 91,7 52478 76,5 8492 51,5 906 51,0 2014/15 1469(1556) 73,1 29993+ 43,7 5587+ 33,9+ 568+ 32,0 2020/21 1305 67,9 2024/25 1254 65,2 *Architektura krajobrazu, Leśnictwo, Ogrodnictwo, Rolnictwo, Rybactwo, TRIL, Technologia Drewna, TŻiŻCz, Weterynaria, Zootechnika **Uniwersytety, PWSZ, Szkoły niepubliczne, studia stacjonarne i niestacjonarne. + 2014 *** tylko uniwersytety, „W ostatnich pięciu latach, największe straty w odsetku studiujących, niezależnie od typu uczelni czy trybu studiów występują w grupach kierunków: społecznych, humanistycznych, pedagogicznych, rolniczych, leśnych i rybactwa, biologicznych oraz fizycznych”. Liczba studentów kierunków rolniczych w uniwersytetach, PWSZ i szkołach niepublicznych na studiach stacjonarnych i niestacjonarnych Kierunek studiów 2006 Liczba 2008 % Liczba 2011 % Liczba 2014 % Liczba % Architektura krajobrazu 3599 100 4236 117,7 5421 150,6 3107 86,3 (8) Leśnictwo 5049 100 5599 110,9 7075 140,0 5647 111,8 (9) Ogrodnictwo 7814 100 7268 93,0 5287 67,7 2989 38,3 (4) Rolnictwo 16485 100 13659 82,9 8492 51,5 5587 33,9 (3) Rybactwo 908 100 514 56,6 214 23,6 157 17,3 (2) Technologia drewna 2052 100 1767 86,1 1262 61,5 1048 51,1 (6) TRiL 7839 100 5539 70,7 2801 35,7 1201 15,3 (1) TŻiŻCz 11446 100 11434 99,9 11263 98,4 6872 60,0 (7) Weterynaria 4400 100 4566 103,8 4766 108,3 5108 116,1 (10) Zootechnika 9001 100 8098 90.0 5897 65,5 3864 42,9 (5) Razem 68593 100 62680 91,4 52478 73,6 29993 43,7 Liczba studentów pierwszego roku na kierunku Rolnictwo – studia stacjonarne Uczelnie w 2003 2008 2009 2010 2011 2013 2014 Bydgoszczy 186 149 111 80 50 45 48 Krakowie 146 167 135 169 151 83 70 Lublinie 387 306 275 184 173 37 32 Olsztynie 210 139 124 103 96 89 66 Poznaniu 218 95 91 92 103 66 49 Rzeszowie 227 96 66 65 38 28 25 Siedlcach 266 70 69 40 32 52 20 Szczecinie 108 20 28 23 25 18 29 Warszawie 104 159 164 159 152 156 158 Wrocławiu 252 97 102 115 86 67 Razem 2104 1298 1165 1030 906 78 652 564 % 100 61,7 55,4 49,0 43,1 31,0 26,8 Niekiedy liczba kandydatów zmniejszała się o 50%, w okresie 2 kolejnych lat Liczba studentów pierwszego roku na kierunku Rolnictwo – studia niestacjonarne Uczelnie w 2003 2008 2009 2010 2011 2014 Bydgoszczy 59 82 90 55 48 66 Krakowie 229 78 34 34 30 36 Lublinie 229 190 112 64 53 36 Olsztynie 135 55 63 57 62 37 Poznaniu 130 66 37 53 65 51 Rzeszowie 152 24 26 ---- ------- 11 Siedlcach 104 37 45 30 40 20 Szczecinie 87 22 19 20 11 21 Warszawie 392 128 153 100 101 71 Wrocławiu 342 38 0 44 57 74 Razem 1859 720 579 457 467 423 % 100 38,7 31,1 24,6 25,1 22,8 Czy liczba studentów zaocznych ustabilizowała się na poziomie 400-450 osób? Liczba studentów studiów stacjonarnych, I stopnia, na Wydziałach Rolniczych i pokrewnych w latach 2012 i 2014. 30.XI.2012 Uczelnie w Bydgoszczy Krakowie Lublinie Olsztynie Poznaniu Rzeszowie Siedlcach Szczecinie Warszawie Wrocławiu Suma/średnia Liczba studentów Na wydziale Kierunek Rolnictwo 30.XI.2014 Liczba studentów Liczba Kierunków Liczba % na wydziale 971 328 33,8 1769 2301 1780 1484 1782 924 977 1294 2628 15 910 492 737 381 356 579 201 70 597 317 4058 27,8 32,0 21,4 24,0 14,6 21,8 7,2 46,1 12,1 24,1 4 4 7 5 4 5 6 6 3 8 5,2 Na wydziale Kierunek Rolnictwo Liczba 802 Liczba 224 1516 327 2051 366 1292 270 1138 297 1395 118 942 151 826 82 1268 540 2442 273 13 672 (85,9%) 2648 (65,3%) Kierunków % na wydziale 28,0 21,6 17,8 20,9 26,1 8,5 16,0 9,9 42,6 11,2 19,4 5 5 9 5 4 5 7 7 3 10 6 Kształcenie na kierunku Rolnictwo traci na znaczeniu. Studenci kierunku Rolnictwa stają się mniejszością na Wydziale. Szkolnictwo wyższe przyszłość -Marka dyplomu i jej znaczenie Marka dyplomu (brand name) 1.Dyplom – to forma komunikacji pomiędzy rynkiem pracy a systemami edukacji 2.Marka dyplomu - informacja o zakresie wiedzy, kompetencjach i umiejętnościach absolwenta, znak komercyjny wskazujący na poziom nakładów finansowych i czasowych oraz wielkość wysiłku edukacyjnego studenta. Oczekiwania właściciela dyplomu – zwrot nakładów na edukację , odpowiednie miejsce pracy i wynagrodzenie, pozycja w hierarchii społecznej Ważność marki dyplomu Rynek edukacyjny charakteryzuje skrajny indywidualizm i silny nacisk na przedsiębiorczość (każdy działa na własny rachunek i zbiera efekty działań edukacyjnych) Marka dyplomu istotna z 3 powodów: -kulturowego – pracownik będzie szkolony w firmie. Potencjał intelektualny absolwenta określony ukończoną uczelnią o znanej marce dyplomu -kompetencyjnego – poszukuje się specjalistów – najważniejszy ukończony kierunek studiów -osobowego – informacja o postawach i wartościach absolwenta – suplement ważna działalność poza studiami Od czego zależy marka dyplomu? 1.Przeszłości (tradycji uczelni) 2.Teraźniejszości Ad.1.Jak długo istnieje, jak pracownicy, studenci i absolwenci, zapisali się w historii społecznej, ekonomicznej czy politycznej kraju Jaka była siła oddziaływania uczelni na ówczesną rzeczywistość Jaka opinię ma uczelnia wśród pracodawców, pracowników naukowych i społeczeństwa Ad 2.Aktualne znaczenie uczelni w regionie czy Kraju Efekty działalności naukowej, edukacyjnej i innej w tym: - ocena parametryczna, liczba i jakość publikacji, liczba cytowani, h-indeks - program, formy, organizacja dydaktyki - wymiana międzynarodowa - ocena akredytacyjna -losy absolwentów i ich miejsce w hierarchii społecznej Budowanie wysokiej marki dyplomu- wyzwanie dla polskich uczelni Liczba maturzystów będzie się zmniejszać do roku 2020 – 2025. W 2020 będzie 361 473 osób mniej (48%) niż w szczytowym 2002 roku i 32% mniej niż w 2010. 1. Uczelnie (wydziały) powinny się zdecydować w jakim kierunku iść – zawodowym? elitarnym? specjalistycznym czy ogólnym. Decyzja – będzie determinować markę dyplomu. Ten sam kierunek – kształcenie elitarne i standardowe. 2. Przekonanie wśród maturzystów czy absolwentów o niskiej marce dyplomu – śmierć dla uczelni (wydziału). 3. Studenci gotowi inwestować w kształcenie z funduszy prywatnych pod warunkiem zwiększenia maksymalizacji sukcesu zawodowego W okresie rosnącej konkurencji o studenta, zasoby i reputację, marka dyplomu może zacząć odgrywać decydującą rolę w przetrwaniu (rozwoju?) uczelni na rynku edukacji. Szkolnictwo wyższe –przyszłość www.forumakad.pl Kierunki zmian - pewniki: 1.Podniesienie rangi badań – najważniejsze granty - umożliwiające zatrudnienie, publikacje, patenty, awansy naukowe. Granty z ERC !!! 2.Postępujaca dywersyfikacja uczelni - uczelnie (wydziały?): -elitarne –o znaczeniu krajowym lub międzynarodowym, kształcące kadrę dla innych, (12-15 lat tworzenie), wymagane dodatkowe finansowanie.(Ocena parametryczna? –podstawa) -lokalne – kształcące studentów na potrzeby lokalne, korzystające z kadry wykształconej na uniwersytetach elitarnych. Tylko 15% studentów studiuje poza regionem pochodzenia, -zawodowe (praktyczne) Nie ma lepszych czy gorszych uniwersytetów, ważny świadomy wybór 3.Wzrost konkurencji. Szansa dla mądrych, silnych władz, przegrana dla słabych. 4.Poszukiwanie studentów –Nowe programy i kierunki studiów, specjalizacje, szansa na studia dla cudzoziemców. Rozwój studiów podyplomowych i dla osób starszych (LLL) połączonych z przyznawaniem certyfikatów 5.Wzrost jakości kształcenia ? i dostosowanie go do potrzeb społecznych. 6.Konsolidacja kierunków studiów, najpierw w ramach Wydziału. Umożliwi to specjalizację wydziałów Efekty czekających nas zmian ? 1.Jak SWR (12 studentów) wpłynie na popularność kierunków studiów w tym rolniczych ? 2.Czy będziemy musieli zamykać niektóre kierunki Rolnictwa, podobnie jak kierunek TRiL 3.Efekt nowego algorytmu finansowania szkolnictwa na funkcjonowanie uczelni, wydziału. 4.Czy i w jaki sposób uniwersytety zwiększą oddziaływanie na otoczenie (brak bodźców zewnętrznych)? 5.Zmiana organizacji, zarządzania i finansowania uczelni (wydziału) ? 6.Wzrost jakości kadry? czy mamy młodych naukowców Europejczyków? Globalna konkurencja o talenty. Dziękuję za uwagę Liczba studentów i doktorantów w stosunku do liczby nauczycieli Uczelnie w Liczba Samodzielni nauczycieli Liczba % Liczba rzeczywista Studenci Doktoranci Razem Liczba studentów Teoret.(x12) Różnica /naucz. Bydgoszczy 630,1 152,8 24,3 8472 135 8607 7561 1046 13,7 Krakowie 765,2 141,5 18,5 10724 260 10984 9182 1802 14,4 Lublinie 793,3 168 21,2 9103 135 9238 9520 -282 11,6 Olsztynie 1994 481 24,1 25380 608 25988 23928 2060 13,0 Poznaniu 806 172,8 21,4 10780 308 11088 9672 1416 13.8 Rzeszowie 1236 332,6 26,9 17800 363 18163 14832 3319 14,7 Siedlcach 512,1 156,5 30,6 7089 177 7266 6145 1121 14,2 Szczecinie 1023,8 199,2 19,5 11703 470 12173 12286 113 11,9 Warszawie 1313 265,1 20,2 22604 499 23103 15756 7347 17,6 Wrocławiu 718,8 172 23,9 10528 228 10756 8626 2130 15,0