Profilaktyka w terenie

PROFILAKTYKA
W TERENIE
czyli przed czym
i jak warto się
chronić na łonie
natury?
Wędrówka po lesie, piknik na polanie, spacer z psem w parku… Wiele osób ceni przyjemność jaką daje spędzanie czasu
na łonie natury, zwłaszcza gdy letnia pogoda dopisuje. Obcowanie z przyrodą wpływa niezwykle pozytywnie na ludzi –
ruch i dostęp do świeżego powietrza znacznie poprawia samopoczucie. Mimo wszystko należy zachować pewną dozę
ostrożności – natura nie zawsze jest dla człowieka sojusznikiem.
KLESZCZE
Boimy się ich, ponieważ mogą przenosić groźne choroby m.in. odkleszczowe zapalenie
opon mózgowych. Jest to wirusowa choroba ośrodkowego układu nerwowego, która może
być przyczyną wielu niebezpiecznych powikłań, a nawet śmierci.
Jak możemy się chronić przed ukąszeniami i chorobą?
Stosując ochronny ubiór
Korzystając ze środków
odstraszających kleszcze
– niezwykle istotne są długie nogawki,
długie rękawy i okrycie głowy czapką lub
kapeluszem. Warto wybierać kryte buty
oraz jeśli to możliwe jasne ubrania – łatwiej
zauważymy, że znajduje się na nich kleszcz.
– są to różnego rodzaju środki chemiczne,
którymi możemy spryskać siebie lub
przedmiot w naszym otoczeniu (warto
DOKŁADNIE przeczytać ulotkę preparatu).
Szczepiąc się przeciw
odkleszczowemu zapaleniu opon
mózgowych
Oglądając dokładnie
swoje ciało
– szczepienie zalecane jest szczególnie
osobom, które przewlekle narażone są
na ukąszenia kleszczy, ale dla własnego
bezpieczeństwa możemy zaszczepić się
również, gdy wybieramy się tylko na urlop
w terenie mocno zalesionym.
– po każdym powrocie z lasu warto
całkowicie się rozebrać i obejrzeć ciało, czy
gdzieś nie przedostał się kleszcz. Nie każde
ukąszenie wiąże się z przeniesieniem choroby,
więc nawet jeśli znajdziemy kleszcza nie
należy wpadać w panikę i udać się do lekarza,
który bezpiecznie go usunie.
Materiał opracowany przez Biuro Edukacji Zdrowotnej Grupy LUX MED. Zachęcamy do kontaktu pod adresem: profi[email protected]
PROFILAKTYKA
W TERENIE
czyli przed czym
i jak warto się
chronić na łonie
natury?
Czego nie warto robić?
• Wchodzić do lasu bez odpowiedniego ubrania.
• Samodzielnie usuwać kleszcza – pod wpływem ucisku, drażnienia lub urwania tylko części kleszcza zwiększamy
ryzyko, że dojdzie do zakażenia groźnym wirusem.
• Nacierać miejsca wkłucia kleszcza różnymi substancjami (olejem, spirytusem salicylowym itp.) – drażnienie okolicy
ukąszenia ma takie same konsekwencje jak nieumiejętna próba usunięcia kleszcza.
KOMARY
W naszej szerokości geograficznej ukąszenia komarów nie wiążą się z poważnymi chorobami
( jak na przykład ryzykiem malarii), jednak odpowiedź organizmu na nie jest na tyle uciążliwa,
że warto zabezpieczyć się przed swędzącymi, czerwonymi odczynami skórnymi.
Co dla ochrony?
• Unikanie pór szczególnej aktywności komarów – najbardziej aktywne są one od zachodu do wschodu słońca,
szczególnie w ciemnych i wilgotnych obszarach.
• Stosowanie moskitier – szeroko dostępne są mechaniczną barierą dla komarów, które nie mogą wlecieć do
zajmowanych przez nas pomieszczeń, nawet gdy wieczorem zapalimy światło i pozostawimy uchylone okno.
• Środki odstraszające – niezwykle istotne jest dokładne czytanie instrukcji ich użycia! Niektóre bowiem odstraszają
komary, innymi natomiast należy spryskać jakiś przedmiot (np. kawałek szmatki) i rzucić go w pewnej odległości od
naszego miejsca przebywania, ponieważ zawarte w nim substancje chemiczne przyciągają je.
Jeśli mimo ochrony doszło do ukąszenia, kategorycznie niewskazane jest drapanie
i drażnienie dodatkowo tej okolicy. Ulgę przynoszą preparaty na ukąszenia,
najczęściej w formie żelu lub maści.
MESZKI
O tym, że mnożą się w zastraszającym tempie i są niezwykle irytujące wiemy wszyscy,
a o tym, że mogą wywołać groźną chorobę? Groźne są głównie dla dzieci, których organizm
nie potrafi jeszcze walczyć z wszystkimi toksynami. U dorosłych zazwyczaj po ukąszeniu
obserwowane są: obrzęk, zaczerwienienie, świąd oraz często gorączka.
Materiał opracowany przez Biuro Edukacji Zdrowotnej Grupy LUX MED. Zachęcamy do kontaktu pod adresem: profi[email protected]
PROFILAKTYKA
W TERENIE
czyli przed czym
i jak warto się
chronić na łonie
natury?
Jak uniknąć ugryzienia?
• Unikać miejsc wylęgu meszek (meszki szczególnie lubią wilgotne miejsca np. okolice zbiorników wodnych i tereny
zadrzewione jak lasy, parki, łąki).
• Starać się tak przechowywać żywność, aby meszki nie mogły korzystać z niej jako miejsca wylęgu.
• Stosować moskitiery oraz środki odstraszające, tak jak w ochronie przed komarami.
OSY I PSZCZOŁY
Niezwykle potrzebne z biologicznego punktu widzenia mogą przysporzyć sporo problemów
– szczególnie osobom uczulonym na ich jad.
Jak się chronić?
• Unikać noszenia ubrań w jaskrawych kolorach – wabią one owady tak, jak w sposób naturalny, robią to kwiaty.
• W sezonie letnim warto zrezygnować ze słodkich zapachów perfum – działają one w taki sam sposób jak jaskrawe
kolory odzieży.
• Sprawdzać otwarte słodkie napoje oraz podawane owoce lub słodycze – wystarczy chwila nieuwagi, by usiadła
tam osa lub pszczoła i użądliła nas w czasie kolejnego łyku/kęsa.
Szczególnie ważne!
Uczulenie na jad pszczół lub os jest dość powszechnym zjawiskiem. Warto wiedzieć, czy osoby przebywające w naszym
otoczeniu borykają się z takim problemem. Dla nich jedno użądlenie może być śmiertelne, dlatego jeśli do niego dojdzie
niezwłocznie należy wezwać pogotowie.
Objawy, które obserwujemy u uczulonych na jad po ukąszeniu, to między innymi:
• obrzęk (szczególnie po ukąszeniu w okolicy głowy) języka i twarzy
• kłopoty z oddychaniem
• nudności
• omdlenie
Będąc w tłumie na ulicy czy w parku nie znamy przebywających tam osób,
ale dzięki zapamiętaniu tych objawów możemy uratować czyjeś życie!
Materiał opracowany przez Biuro Edukacji Zdrowotnej Grupy LUX MED. Zachęcamy do kontaktu pod adresem: profi[email protected]
PROFILAKTYKA
W TERENIE
czyli przed czym
i jak warto się
chronić na łonie
natury?
ŻMIJA ZYGZAKOWATA
Jest to wąż z rodziny żmijowatych żyjący w Polsce, niemal na całym terytorium. Szczególnie
często można go spotkać w słoneczny dzień wygrzewającego się na skalnym terenie. Jego
obecność jest prawdopodobna zarówno w górach, jak i na terenach nizinnych np. na
przydomowym skalniaku.
Jak się chronić?
• Unikać siedlisk, jeśli wiemy, że takie zlokalizowane są w naszym sąsiedztwie.
• Na wycieczki do lasu zakładać wysokie, twarde obuwie.
• Uważnie obserwować, gdzie stawiamy kroki, by nie sprowokować żmii do ukąszenia.
• Żmija zygzakowata nigdy nie atakuje, do ukąszenia dochodzi tylko w formie obrony – dlatego nawet jeśli spotkamy
ją na swojej drodze, spokojne wycofanie się powinno nas uchronić przed ukąszeniem.
• Zazwyczaj przed ukąszeniem żmija wydaje charakterystyczny syk, który powinien być naszym ostrzeżeniem,
ale pamiętajmy, że to nie moment na szybką ucieczkę!
TASIEMIEC BĄBLOWIEC
Zaskakujące? Tasiemce nie grasują przecież po lesie i nie kąsają, więc skąd wzmianka o nich?
Ile razy w trakcie spaceru po lesie sięgasz po garść jagód czy poziomek i jesz je „prosto
z krzaczka”? Takie działanie może być wyjątkowo niebezpieczne dla naszego zdrowia.
Na krzakach lub owocach mogą bowiem znajdować się odchody zwierząt np. lisów, które mogą zawierać jajeczka tasiemcabąblowca, wywołującego u zwierząt i u ludzi bąblowicę. Jest to choroba, która może dawać objawy po 10, a nawet 15
latach od zakażenia.
Larwy po przedostaniu się do organizmu człowieka rozmnażają się w tak ważnych narządach jak wątroba, serce czy płuca,
dając także przerzuty do mózgu. Objawy mogą przypominać rozwijającą się chorobę nowotworową.
Jaj tasiemca nie widać na owocach, więc może nam się wydawać, że są czyste
i można je jeść bezpośrednio po zebraniu, jednak pod żadnym pozorem nie
należy tego robić. Nie jest to powód do całkowitej rezygnacji z owoców leśnych,
ale jak każde inne owoce należy je dokładnie umyć przed spożyciem!
Materiał opracowany przez Biuro Edukacji Zdrowotnej Grupy LUX MED. Zachęcamy do kontaktu pod adresem: profi[email protected]