Strategia rozwiązywania problemów społecznych za

Transkrypt

Strategia rozwiązywania problemów społecznych za
Uchwała Nr 901/XLIX/02
Rady Miejskiej w Sosnowcu
z dnia 26 września 2002 roku
w sprawie : Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych
miasta Sosnowca na lata 2002 – 2010 .
Na podstawie art.12. pkt.11 ustawy z dnia 5 czerwca 1998r. o
samorządzie powiatowym ( tekst jednolity Dz. U. z 2001 r. Nr 142 poz.1592 z
późniejszymi zmianami) oraz art.10 a pkt.2 ustawy z dnia 29 listopada 1990r. o
pomocy społecznej ( tekst jednolity Dz. U. z 1998r. Nr 64, poz. 414 z późniejszymi
zmianami ) – Rada Miejska w Sosnowcu
uchwala
§ 1.
Zatwierdzić i przyjąć do realizacji
Strategię Rozwiązywania Problemów
Społecznych miasta Sosnowca na lata 2002 – 2010 zwaną dalej „Strategią”
stanowiącą załącznik do niniejszej uchwały.
2. Integralną częścią „Strategii” są:
- Atlas Problemów Społecznych Miasta Sosnowca;
- Mapy Problemów Społecznych;
- Programy i Projekty Socjalne.
1.
§ 2.
Uwzględnić, w zaleŜności od moŜliwości finansowych i prawnych, w corocznych
budŜetach miasta 2003 – 2010 realizację zadań przewidzianych w Strategii .
§ 3.
Zlecić właściwym Komisjom Rady Miejskiej okresowe zapoznawanie się z realizacją
Strategii i wprowadzenie tej tematyki do rocznych planów pracy.
§ 4.
Zobowiązać Prezydenta Miasta do składania rocznych sprawozdań z realizacji
Strategii w terminie do dnia 31 marca .
§5
Wykonanie uchwały powierzyć Prezydentowi Miasta .
§6
Uchwała wchodzi w Ŝycie z dniem podjęcia.
Przewodniczący
Rady Miejskiej w Sosnowcu
Tomasz Bańbuła
STRATEGIA ROZWIĄZYWANIA
PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH
MIASTA
SOSNOWCA
na lata 2002-2010
SOSNOWIEC 2002
SPIS TREŚCI
I.
Sosnowiec – portret społeczny miasta.................................s. 3
II.
Diagnoza problemów społecznych miasta...........................s. 7
III.
Instytucjonalne i programowe zasoby rozwiązywania
problemów społecznych w mieście......................................s. 17
IV.
Dyrektywy wypracowywania Strategii..................................s. 24
V.
Cel strategiczny......................................................................s. 35
VI.
Priorytety strategiczne...........................................................s. 40
VII.
Cele pośrednie........................................................................s. 41
I. Sosnowiec – portret społeczny
miasta
Otrzymując prawa miejskie Sosnowiec zajmował obszar 19 km
2
i liczył 60 tysięcy
2
mieszkańców. Dzisiaj Sosnowiec zajmuje 91,2 km . Na tym obszarze mieszka 239 545 mieszkańców
2
( stan na 31.III.2002), co daje średnią gęstość zaludnienia 2.627 osób na km .
Najwięcej
mieszkańców
liczył
Sosnowiec
w
roku
1990
(
259.400
osób).
Od tamtego czasu, liczba mieszkańców systematycznie malała.
Ludność Miasta podzieloną wg kryterium wieku przedstawia poniŜsza tabela
Ludność wg wieku
Lata
1998
1999
2000
2001
0-4
9449
9003
8823
8501
5-9
12059
11347
10677
10222
10-14
16925
15750
14446
13481
15-19
21153
20478
19661
19029
20-24
21366
21913
22468
22035
25-29
15622
16608
17458
18534
30-34
14854
14401
14306
14520
35-39
16717
15875
15041
14752
40-44
24050
22575
21150
19330
45-49
24250
24712
24900
24751
50-54
17144
18759
20666
24614
55-59
11787
11434
11423
12768
60-64
11281
11610
11726
11450
65-69
10184
10003
9695
9989
70-74
7898
8032
8368
8491
PowyŜej 75 lat
9393
9778
10294
10453
Wśród mieszkańców miasta 19 % było w wieku przedprodukcyjnym, 67 %
w wieku produkcyjnym i 14 % w wieku poprodukcyjnym. Graficzny obraz tych
wielkości przedstawia poniŜszy wykres:
przedprodukcyjny
19%
poprodukcyjny
14%
produkcyjny
67%
Zdrowie i opieka społeczna
W
zdrowie
Sosnowcu funkcjonowało 7 szpitali ogólnych. Mieszkańcy miasta mogli dbać o swoje
i
leczyć
się
w
29
przychodniach,
a
w
leki,
medykamenty
i środki opatrunkowe mogli się zaopatrywać w 67 aptekach i punktach aptecznych.
Na jednego lekarza przypadało 301 mieszkańców Sosnowca, na jednego lekarza dentystę
3598 mieszkańców, a jedna pielęgniarka statystycznie opiekowała się 148 mieszkańcami.
Wydatki miasta na ochronę zdrowia w roku 2001 to kwota wynoszącą 8.607.127zł, na opiekę
społeczną 30.024.963zł.
Kultura
W 1897 roku powstał Teatr ZAGŁĘBIA i z powodzeniem działał kiedy jeszcze Sosnowiec nie
posiadał praw miejskich. Odegrał on i odgrywa nadal znaczącą rolę w krzewieniu kultury w Mieście.
Kolejnymi placówkami kulturalnymi w mieście, których działalność jest godna odnotowania są:
Miejska Galeria Sztuki EXTRAVAGANCE, Miejska Biblioteka Publiczna, Muzeum Miejskie, Klub im.
Jana Kiepury, Klub Osiedlowy w dzielnicy Maczki.
Znaczną rolę zarówno w promowaniu kultury Sosnowca jak i zapewnieniu mieszkańcom,
bieŜących informacji pełnią środki masowego przekazu; Radio REZONANS, tygodnik „Wiadomości
Zagłębia" i „Nowe Zagłębie", zagłębiowskie wydania gazet „Dzień - Trybuna Śląska", „Dziennik
Zachodni" oraz dwutygodnik „Kurier Miejski" informujący o bieŜącej działalności Miasta.
Co dwa lata organizowany jest w Sosnowcu Studencki Festiwal Folklorystyczny, w którym
uczestniczą studenckie zespoły ludowe z całego świata.
Miasto wydało w 2001 roku na kulturę środki w kwocie 10.617.739 zł.
Edukacja
Sosnowiec jest znaczącym ośrodkiem naukowym, o czym świadczą zlokalizowane w mieście
wydziały wyŜszych uczelni. Wśród nich są wydziały Śląskiej Akademii Medycznej - Wydział
Farmaceutyczny i Oddział Analityki Medycznej oraz Uniwersytetu Śląskiego - Wydział Nauk o Ziemi,
Wydział Techniki, Wydział Filologiczny, Podyplomowe Studium Logopedii i Glottodydaktyki
z Terapią Pedagogiczną, Kolegium Języka Biznesu, Nauczycielskie Kolegium Języków Obcych.
Jednocześnie działalność dydaktyczną prowadzi WyŜsza Szkoła Zarządzania i Marketingu
będąca uczelnią niepubliczną. Ponadto w Mieście działa Instytut Medycyny Pracy i Zdrowia
Środowiskowego.
W Sosnowcu funkcjonują 44 szkoły podstawowe w tym 3 szkoły podstawowe specjalne, 23
gimnazja w tym 4 specjalne. Szkół ponadgimnazjalnych jest w Sosnowcu 20. Część wymienionych
wcześniej szkół funkcjonuje w strukturach : 12 zespołów szkół ogólnokształcących, 11 zespołów
szkół zawodowych, 1 zespołu szkół specjalnych.
W mieście działa równieŜ Zespół Szkół Muzycznych, Międzyszkolny Ośrodek Sportowy, Centrum
Kształcenia Ustawicznego i 2 ogniska pracy pozaszkolnej.
Na terenie Sosnowca funkcjonują 43 przedszkola (5 w ramach Zespołu Przedszkoli) i 1 śłobek
Miejski z sześcioma oddziałami.
W
2001
r.
107.446.741zł.
na
oświatę
i
wychowanie
miasto
wydało
kwotę
w
wysokości
II. Diagnoza problemów społecznych
miasta
Diagnozę rozmiarów zjawisk i problemów społecznych w Sosnowcu w 2001 roku opracowano w
oparciu o badania składające się ze studiów dokumentów następujących instytucji miejskich,
świadczących róŜne usługi dla mieszkańców:
•
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Sosnowcu ;
•
Jednostki pomocy społecznej;
•
Powiatowy Urząd Pracy;
•
Powiatowy Zespół Orzekania o Stopniu Niepełnosprawności;
•
Izba Wytrzeźwień w Sosnowcu;
•
Poradnia Leczenia UzaleŜnień;
•
Komenda Miejska Policji w Sosnowcu;
•
Spółdzielnie mieszkaniowe.
W większości, badania tych instytucji pozwoliły odtworzyć obraz społeczny
mieszkańców, którzy w 2001 roku korzystali z usług słuŜb społecznych.
Pierwszą grupę badanych stanowili klienci Miejskiego Ośrodka Pomocy
Społecznej oraz osoby korzystające z jednostek pomocy społecznej.
Druga
zbiorowość
to
wszyscy
bezrobotni,
zarejestrowani
w 2001r. w Powiatowym Urzędzie Pracy w Sosnowcu.
Trzecią grupę stanowiły osoby niepełnosprawne zarejestrowane w Zespole
ds. Orzekania o stopniu Niepełnosprawności.
Następną grupą
badanych byli pacjenci Izby Wytrzeźwień oraz Poradni
Leczenia UzaleŜnień.
Dorośli
mieszkańcy
miasta
Sosnowiec,
którzy
weszli
w
konflikt
z prawem i zostali odnotowani przez policję oraz grupa skazanych prawomocnym
wyrokiem sądu, stanowili kolejne grupy poddane badaniu. Dalej badaniami objęto
osoby zadłuŜone w opłatach czynszu.
Obecne opracowanie diagnozy problemów społecznych miasta dotyczy
badań faktów z Ŝycia Sosnowca, z punktu widzenia instytucji, które zajmują się
róŜnymi rodzajami zachowań dezorganizujących Ŝycie w mieście. Są to bardzo
istotne instytucje społeczne, jako Ŝe w ich rejestrach i archiwach odnotowywane są
przypadki zjawisk i problemów społecznych, doświadczanych przez mieszkańców
miasta, stwierdzonych i udokumentowanych a zatem tych, które są faktem
tworzącym rzeczywistość społeczną miasta.
Inwentaryzacja tych oraz innych instytucji jest pierwszą fazą procesu
tworzenia strategii i została przedstawiona w formie mapy zasobów.
Kolejną fazą był wybór tzw. „roku wyjściowego” dla analizy. Ten właśnie 2001
rok stanowi podstawę rozpoczęcia planowego monitorowania problemów i
zjawisk społecznych, na terenie miasta poprzez badanie kartotek [zasobów
informacyjnych] zinwentaryzowanych instytucji. On teŜ w przyszłości będzie
punktem odniesienia dla kolejnych weryfikacji posiadanych informacji o
problemach i zjawiskach zachodzących w mieście. Analiza kartotek instytucji
miejskich pozwoliła objąć wszystkie dostępne w momencie monitoringu akta
osób korzystających z ich usług, świadczeń lub wsparcia. Badanie takie pomogło
m.in. odpowiedzieć na pytanie jakie cechy społeczno-demograficzne posiadają
klienci poszczególnych instytucji
i organizacji. W wyniku tak przeprowadzonej diagnostyki środowisk,
korzystających ze wsparcia instytucji społecznych w Sosnowcu powstał
szczegółowy raport, który zawiera nie tylko opis danego zjawiska czy problemu,
ale takŜe ukazuje
ich dystrybucję w przestrzeni miasta. Na tej podstawie powstał Atlas problemów
społecznych miasta Sosnowca. Atlas stanowi załącznik do strategii
rozwiązywania problemów społecznych miasta.
Atlas problemów miasta zawiera w sobie część działań
diagnostycznych
i analitycznych. W swojej fazie diagnostycznej, opracowanie obejmuje rozpoznanie
i określenie rozmiarów wymienionych problemów społecznych. W fazie analitycznej,
zebrane materiały przedstawiane są w formie map oraz szczegółowo studiowane.
Przedmiotem pogłębionej analizy są rzeczywiste przyczyny generujące rozwój
analizowanych problemów, jak i ich społecznie niepoŜądane skutki.
Składające się nań opracowanie oraz mapy stanowią punkt wyjścia do pracy
róŜnych słuŜb społecznych miasta. Przedstawiane w nim materiały winny bowiem
pomagać słuŜbom społecznym, zarówno w fazie planowania jak i wdraŜania oraz
kontrolowania przebiegu programów przeciwdziałania, a takŜe rozwiązywania i
ograniczania zasięgu zjawisk i problemów społecznych. Podstawą opracowywania i
wdraŜania programów i projektów jest bowiem, moŜliwie pełna analiza skali
problemów. Analiza rzeczywistej sytuacji jest punktem wyjścia dla jej oceny i
opracowania właściwego scenariusza działań. Nieodzownym elementem procesu
projektowania jest teŜ, formułowanie propozycji sposobów oceny rezultatów
podejmowanych działań. W procesie ewaluacji realizowanych projektów moŜna
bezpośrednio wykorzystać dynamiczny ze swej istoty charakter map problemów
społecznych. UmoŜliwiają one bowiem stałą aktualizację danych, dzięki czemu
pokazują zmienność w czasie skali problemów społecznych miasta. Pozwala to,
w sposób bardzo precyzyjny określać bezpośredni wpływ działań realizowanych
w ramach programów i projektów socjalnych, na zakres występowania problemów
społecznych oraz skalę ich negatywnych skutków dla Ŝycia społeczności miasta.
PoniŜej
prezentowane
są
wybrane
fragmenty
diagnozy
problemów
społecznych miasta.
1. Pomoc społeczna – przyczyny korzystania z pomocy i wsparcia.
Mając na uwadze liczbę mieszkańców, którzy pod jakąkolwiek postacią otrzymali
pomoc z Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej, to okazuje się, Ŝe dotyczyła ona
10442 rodzin [środowisk] i obejmowała w nich łącznie 26808 osób. Wynika
z tego, Ŝe ponad 11 procent zbiorowości Ŝyjącej w Sosnowcu otrzymało pomoc
w postaci świadczeń bądź w postaci pracy socjalnej.
W świetle danych zawartych w dokumentacji MOPS, najczęściej spotykanym
motywem ubiegania się o pomoc w MOPS, były uciąŜliwości wynikające ze
stanu bezrobocia. W całej objętej badaniami zbiorowości ponad 44 % osób
wskazało ten problem jako główną przyczynę zgłoszenia się do ośrodka
pomocy. Niepełnosprawność wskazało niespełna 30 % ogółu klientów systemu
pomocy, co stanowiło drugi pod względem częstości występowania motyw starań
o wsparcie w MOPS w Sosnowcu. Długotrwałą chorobę podawało ponad 10%
klientów MOPS, co było trzecią przyczyną starania się o pomoc.
W dalszej kolejności, ze względu na częstotliwość pojawiania się
w dokumentacji klientów MOPS znalazły się następujące przyczyny, ubiegania
się
o pomoc:
• problemy Ŝyciowe rodzin (IV miejsce – 9,5 %), w tym:
1.
rodzina niepełna [ 5,7 % ogółu badanych],
2.
ochrona macierzyństwa [ 2,2% ]
3.
bezradność opiekuńczo-wychowawcza [ 0,9 %]
4.
rodzina wielodzietna [ 0,7% ]
• sieroctwo [V miejsce – 2,9 % ogółu badanych].
• bezdomność [VI miejsce – 2,1% ogółu badanych ]
• ubóstwo [VII miejsce – 1,1% ogółu badanych ]
Problemy związane ze spoŜywaniem alkoholu lub chorobą alkoholową, nie
stanowiły istotnej, statystycznie, wielkości wśród wnioskodawców MOPS w
Sosnowcu. Jako główną przyczynę ubiegania się o wsparcie wskazywało ją
tylko 0,1% wszystkich wnioskodawców.
Trudności w przystosowaniu się do Ŝycia po opuszczeniu zakładu karnego
wskazywało 0,2% klientów MOPS.
Analiza danych, dowodzi, Ŝe w Sosnowcu moŜna wskazać rejony miasta
o większej i mniejszej koncentracji miejsc zamieszkania klientów pomocy
społecznej.
Istotnym punktem odniesienia koncentracji miejsc zamieszkania klientów
Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Sosnowcu są obszary pracy Zespołów
Pracowników Socjalnych tj. „Zagórze” [24% wszystkich klientów MOPS], „Centrum”
11%], „Stary Sosnowiec – Naftowa” [12%], „Juliusz” [13%], „Pogoń” [18%], „Wawel”
[18%] oraz Poradnia Zdrowia Psychicznego [4%].
Zakres terytorialny poszczególnych zespołów z podziałem na ulice zamieszczony
jest w Atlasie problemów społecznych miasta
KLIENCI OŚRODKA POMOCY SPOŁECZNEJ
- PODZIAŁ NA REJONY (2001r.)
4%
24%
18%
11%
18%
Zagórze
Centrum
Stary Sosnowiec
Juliusz
Pogoń
Wawel
PZP
12%
13%
Analizując główne przyczyny korzystania z pomocy moŜna stwierdzić, iŜ
najliczniejszym pod względem klientów, o najbardziej skumulowanych problemach
jest rejon „Zagórze” ( moŜna to równieŜ zaobserwować na podstawie danych innych
instytucji - obszerne dane zamieszczone są w Atlasie problemów społecznych
miasta Sosnowca ).
W 2001r. największa grupa bezrobotnych, korzystających ze świadczeń pomocy
społecznej 20,4% zamieszkiwała w rejonie Zespołu „Wawel”, 18,9% w rejonie
Zespołu „Zagórze” oraz 18,8% w rejonie Zespołu „Pogoń”. Niepełnosprawność jako
główną przyczynę ubiegania się o pomoc wskazywało najwięcej klientów Zespołu
„Pogoń” 21,4%, na drugim miejscu znajdował się Zespół „Zagórze” 19,9%. JeŜeli
weźmiemy pod uwagę długotrwałą chorobę, to przyczyna ta dominowała wśród
klientów Zespołów „Centrum” i „Wawel”. Po 23,6% wskazujących w/w przyczynę
ubiegania się o pomoc zamieszkiwało w tych rejonach , czyli prawie połowa
korzystających. Najwięcej rodzin niepełnych, bo 22,3% zamieszkiwało na terenie
Zespołu „Pogoń” i 21,0% Zespołu „Zagórze”, natomiast rodziny wielodzietne
najczęściej zamieszkiwały w rejonie pracy Zespołu „Zagórze” 34,5% klientów
i 24,1% Zespołu „Stary Sosnowiec”. Pomocą z tytułu ochrony macierzyństwa
najwięcej objęto rodzin z terenu Zespołu „Zagórze” 34,9%. Jest to równieŜ rejon
w którym dominuje sieroctwo 28,8%, tu występuje najwięcej problemów
alkoholowych 45,5% i osób bezdomnych – 28,3%.
2. Bezrobocie
Od kilku lat obserwujemy stały wzrost stopy bezrobocia. Obrazuje to wykres
zamieszczony na następnej stronie. W 2001 roku stopa bezrobocia w mieście
osiągnęła 21,6% i nadal rośnie. W tym to roku Powiatowy Urząd Pracy w Sosnowcu
posiadał w swoich rejestrach dane o 19.312 osobach, pozostających bez pracy.
W mieście dominuje bezrobocie kobiet, które stanowią 56,7 procent wszystkich
zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w 2001 roku. MęŜczyźni w tym
okresie stanowili 43,3 procent zarejestrowanych.
W
grupie
bezrobotnych
zarejestrowanych
w
Powiatowym
Urzędzie
Pracy
w Sosnowcu dominują osoby z wykształceniem podstawowym. Stanowią one
35,5% wszystkich zarejestrowanych. Drugą z kolei grupą zarejestrowanych
bezrobotnych są osoby z wykształceniem zasadniczym zawodowym. Bezrobotnych
takich jest 29,9% . Trzecią grupę stanowią bezrobotni o wykształceniu średnim
zawodowym.
Bezrobotni
o
takim
wykształceniu
stanowią
22,6%
ogółu
zarejestrowanych. Kolejną grupę stanowią osoby z wykształceniem średnim
ogólnokształcącym
[6,4%].
Ostatnią
grupę
zarejestrowanych
bezrobotnych
stanowią osoby z wykształceniem wyŜszym. Stanowią one jedynie 4,5%
zarejestrowanych.
Źródło: Rocznik Statystyczny RP oraz dane wg Wojewódzkiego Urzędu Statystycznego Sosnowiec
Opracowanie własne
.
Jedynie 22,6% wszystkich zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy
w Sosnowcu posiada prawo do zasiłku. Prawie 72% zarejestrowanych utraciło
prawo do zasiłku. W grupie zarejestrowanych w PUP 5,6% stanowili
absolwenci. Pozostali korzystają ze świadczeń przedemerytalnych.
Najwięcej zarejestrowanych w urzędzie pracy bezrobotnych zamieszkuje ulice:
ULICA
LICZBA BEZROBOTNYCH
%
Bohaterów Monte Cassino
530
2,75
Dmowskiego
396
2,05
Wagowa
392
2,03
Kisielewskiego
353
1,83
Dworska
314
1,63
Kalinowa
301
1,56
Białostocka
295
1,53
Lenartowicza
266
1,38
Narutowicza
244
1,26
Naftowa
239
1,24
Większość tych ulic jest zlokalizowana na terenie Zagórza. Jest to obszar na
którym jest największa liczba osób, odnotowana w rejestrach urzędu pracy
jako poszukujący zatrudnienia.
3. UzaleŜnienia
W roku 2001 obsługująca obszar Sosnowca Izba Wytrzeźwień, udzieliła pomocy
2274 mieszkańcom tego miasta oraz 675 osobom bezdomnym.
Zdecydowanie częściej korzystali z izby męŜczyźni, którzy stanowili 93,0%
wszystkich pacjentów Izby w tym roku.
Wyniki
analiz
danych,
dotyczących
wieku
pacjentów
Izby
Wytrzeźwień,
zamieszkałych w Sosnowcu budzą powaŜne zaniepokojenie. Wprawdzie najliczniej
reprezentowana grupą pacjentów tej instytucji, byli dzisiejsi czterdziestolatkowie,
stanowiąc 28,6 % ogółu pacjentów odnotowanych z tego miasta, to jednak na
drugim
miejscu
znaleźli
się
mieszkańcy
Sosnowca
urodzeni
w
latach
sześćdziesiątych, a zatem trzydziestolatkowie ( 21,5% ogółu pacjentów z tego
miasta). Trzecią z rzędu jest grupa pacjentów urodzona w latach siedemdziesiątych,
(tj. dwudziestolatkowie) stanowiąc 20,9% pacjentów izby. Niespełna czternaście
procent pacjentów, urodziła się w latach osiemdziesiątych. Pozostali pacjenci
przekroczyli pięćdziesiątkę. Wymowa tych danych wydaje się być jednoznacznie
niepokojąca, choć potwierdza ona zarazem wyniki innych badań na temat
uzaleŜnienia od alkoholu coraz młodszych grup mieszkańców naszego kraju.
Okazuje się, iŜ ponad trzydzieści procent wszystkich pacjentów Izby
Wytrzeźwień [co trzeci pacjent!] mieszkających w Sosnowcu stanowiły osoby,
które nie przekroczyły trzydziestego roku Ŝycia.
Na podstawie badań moŜna stwierdzić, Ŝe na pięciu ulicach [Bohaterów Monte
Cassino, Wagowa, Dworska, Lenartowicza, Staszica] mieszka 10,3%
wszystkich pacjentów Izby Wytrzeźwień. Dodać naleŜy, Ŝe jest to tylko
znikoma część ulic na których mieszkali pacjenci Izby Wytrzeźwień. Oznacza
to, iŜ przestrzenne zagęszczenie pacjentów Izby Wytrzeźwień jest dość
znaczne.
W roku 2001 Poradnia Leczenia UzaleŜnień od Alkoholu w Sosnowcu przyjęła
łącznie 1127 pacjentów.
MęŜczyźni stanowią nieco ponad 71% wszystkich pacjentów. Niespełna 25 procent
stanowią poddające się terapii kobiety. Grupą najliczniej reprezentowaną
w zbiorowości pacjentów Poradni Leczenia UzaleŜnień są roczniki urodzone
w latach pięćdziesiątych, a zatem czterdziestolatkowie. Stanowią oni ponad 40%
wszystkich pacjentów. Na drugim miejscu znalazła się grupa pacjentów urodzona
pomiędzy 1960 a 1969 rokiem. Ta grupa stanowiła 25,9% wszystkich pacjentów
Poradni. Trzecią, pod względem liczebności grupę pacjentów Poradni w Sosnowcu
stanowili dwudziestolatkowie, czyli urodzeni pomiędzy 1970 a 1979 rokiem,
stanowili oni 16,8% pacjentów. Z kolei pięćdziesięciolatkowie, czyli urodzeni
w latach 1940 – 1949 stanowili
12,3% pacjentów. Sześćdziesięciolatkowie
stanowili 2,5% pacjentów Poradni. Siedemdziesięciolatkowie stanowili 0,7%
wszystkich pacjentów Poradni.
W wypadku Poradni Leczenia UzaleŜnień obserwuje się obniŜanie wieku
pacjentów.
Na wymienionych 16 ulicach miasta [11-go Listopada, Dworska,
Narutowicza, Kalinowa, Dobrzańskiego, Wagowa, Naftowa, Ostrogórska, 1 Maja,
Kisielewskiego, Gwiezdna, Bohaterów Monte Casino, Lenartowicza,
Kierocińskiej, Kraszewskiego, Lwowska] mieszka 23,9% wszystkich
pacjentów Poradni Leczenia UzaleŜnień od Alkoholu, korzystających z jej
pomocy w 2001 roku.
4. Przestępczość
Wśród wszystkich przestępstw popełnianych w roku 2001 na terenie Sosnowca
dominują przestępstwa o charakterze kryminalnym [2947]. Wśród przestępstw
kryminalnych dominowały przestępstwa przeciwko mieniu [1682]. Przestępstw
gospodarczych w wymienionym roku było 174.
Wśród podejrzanych o dokonanie przestępstw w Sosnowcu w roku 2001 dominowali
męŜczyźni. Stanowili oni 89,7% całej grupy podejrzanych. Kobiety stanowiły jedynie
nieco ponad 10% tej grupy osób.
Kobiety zdecydowanie częściej były oskarŜane o dokonanie przestępstw
gospodarczych. O dokonanie przestępstw gospodarczych oskarŜonych było 23,6%
kobiet oraz 76,4% męŜczyzn. W przypadku pozostałych rodzajów przestępstw
odsetek oskarŜonych kobiet oscylował wokół 10%.
W grupie sprawców przestępstw dominują osoby w wieku średnim. Nieco ponad
18% wszystkich sprawców to osoby w wieku 40 – 49 lat, a kolejne ponad 17%
w wieku 30 – 39 lat. Niepokojącym zjawiskiem jest jednak duŜa grupa młodych
sprawców przestępstw. Dokładnie 16% wszystkich sprawców przestępstw nie
przekroczyło szesnastego roku Ŝycia, a kolejne ponad 16% było w wieku 17 –
20 lat. Okazuje się więc Ŝe 1/3 wszystkich sprawców przestępstw w roku 2001
nie przekroczyło 20 roku Ŝycia.
Niespełna 12% wszystkich sprawców przestępstw było w wieku 21 – 24 lat, a
nieco ponad 11% w wieku 25 – 29 lat. Nieco ponad 9% sprawców
przestępstw to osoby w wieku ponad 50 lat.
Sprawcy przestępstw w wieku do lat 16 w roku 2001 przede wszystkim
dokonywali przestępstw kryminalnych, w tym w większości przestępstw
przeciwko mieniu. Podobną sytuację mamy w wypadku sprawców w wieku 17 –
20 lat. W tej grupie wiekowej sprawców równieŜ dominują przestępstwa
kryminalne, w tym przestępstwa przeciwko mieniu. Relatywnie najwięcej
przestępstw gospodarczych
w roku 2001 popełniły osoby w wieku 30 – 49 lat.
Wśród sprawców przestępstw w roku 2001 zdecydowanie dominują osoby nie
uczące się i nigdzie nie pracujące. Stanowiły one 36,7% wszystkich sprawców
przestępstw w tym roku. AŜ 22,3% sprawców przestępstw to osoby uczące się.
Kolejne niespełna 20% sprawców stanowiły osoby pracujące. Renciści i emeryci
stanowili 8,6% wszystkich sprawców. Bezrobotni pobierający zasiłek to 12,4%
wszystkich sprawców przestępstw w 2001 roku.
Wśród sprawców przestępstw były osoby znajdujące się pod wpływem działania
róŜnych środków odurzających. Pod wpływem alkoholu było 31,7% sprawców
przestępstw, zaś pod wpływem narkotyków 0,2%, a innego środka odurzającego
aŜ 0,4% sprawców. Niespełna 29% sprawców w momencie popełnienia
przestępstwa była trzeźwa. W wypadku 39% sprawców nie ustalono stanu
trzeźwości.
W grupie sprawców przestępstw w roku 2001 dominowała grupa osób uprzednio
nie karanych. Stanowiła ona 63,9% wszystkich sprawców przestępstw
w analizowanym roku. Ponad 18% sprawców popełniało uprzednio przestępstwa,
w tym 7,3% wcześniej popełniło to samo przestępstwo, a niespełna 11% popełniło
wcześniej inne przestępstwo.
W grupie sprawców przestępstw popełnianych na terenie Sosnowca w
roku 2001 dominują osoby mieszkające na terenie miasta. Osób tych wśród
wszystkich sprawców było niemal 83%. Niespełna 9% sprawców mieszkało na
terenie sąsiednich miast – obszarów działań Komend Policji. Niespełna 5% na
terenie województwa śląskiego, a 2,6% na terenie innego województwa. Nieco
ponad 1% wszystkich sprawców nie miało stałego miejsca zamieszkania, a
0,3% było cudzoziemcami.
Analiza danych sosnowieckiego Ośrodka Pomocy Społecznej pokazuje,
Ŝe
w roku 2001 udzielono pomocy w formie schronienia 121 rodzinom, u których
główną przyczyną do udzielenia pomocy była przemoc. W wielu przypadkach
towarzyszyła alkoholizmowi w rodzinie i ubóstwu.
Dane statystyczne Komendy Miejskiej Policji w Sosnowcu dotyczące
spisania Niebieskiej Karty wskazują na 771 przypadków, wśród których u 396
osób potwierdzono jako przemoc, a w 375 konflikty i zagroŜenia związane z
przemocą.
III. Instytucjonalne i programowe
zasoby rozwiązywania problemów
społecznych w mieście
Lp.
Nazwa instytucji, organizacji
1.
Urząd Miasta
- Wydział Polityki Gospodarczej i Promocji Miasta
- Wydział Zdrowia i Opieki Społecznej
- Wydział Edukacji
- Wydział Kultury, Sportu i Rekreacji
- Wydział Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej
- Zespół ds. Osób Starszych i Niepełnosprawnych
- Zespół ds. UzaleŜnień i Bezdomności
- Zespół ds. Rodzin
- Dział Pomocy Środowiskowej
Punkt Terenowy nr 1 - ZAGÓRZE
Punkt Terenowy nr 2 - CENTRUM
Punkt Terenowy nr 3 – STARY SOSNOWIEC
Zespół JULIUSZ
Zespół POGOŃ
Zespół WAWEL
Zespół PZP
Dział Dodatków Mieszkaniowych
Powiatowy Zespół ds. Orzekania o stopniu Niepełnosprawności
Świetlica Środowiskowa
Stołówka Środowiskowa
Centrum Usług Socjalnych i Wsparcia
Ośrodek Interwencji Kryzysowej
Dzienny Dom Pomocy Społecznej
Stołówka Środowiskowa
Świetlica Socjoterapeutyczna
Mieszkania Chronione
Ośrodek Opiekuńczy dla Bezdomnych
Miejski Ośrodek Opieki i Profilaktyki Dziecka i Rodziny
Dzienny Dom Pomocy Społecznej
Dzienny Dom Pomocy Społecznej
Dom Pomocy Społecznej
Dom Pomocy Społecznej
Środowiskowy Dom Samopomocy „SALVE”
Dom Dziecka nr1
Dom Dziecka nr2
Dom Dziecka nr3
Ośrodek Pomocy Wychowawczej – Ognisko Wychowawcze
Ośrodek Adopcyjno-Opiekuńczy
WTZ Fundacja im. Brata Alberta
WTZ przy Spółdzielni Inwalidów Femina
Powiatowy Urząd Pracy
OHP - MłodzieŜowe Biuro Pracy
PUP – PFRON
Agencja Rozwoju Lokalnego S.A
Regionalna Izba Przemysłowo- Handlowa
Stowarzyszenie Kupców Polskich
Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna nr 2
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
Adres
Al. Zwyciestwa 20
ul. Małachowskiego 3
ul. Mościckiego14
ul. Małachowskiego 3
ul. Małachowskiego 3
Al. Zwyciestwa 20
ul. Mościckiego14
ul. Kisielewskiego 4
ul. Mościckiego14
ul. Naftowa35
ul. Czołgistów
ul. Hallera
ul. Wawel
ul. Czarna
ul. Mościckiego14
ul. Mościckiego14
ul. Mościckiego 14
ul. Mościckiego 14
ul. Szymanowskiego 5a
ul. Dobrzańskiego 101
ul. Kraszewskiego 21
ul. Szybikowa 8
ul. śeromskiego 4b
ul. Andersa 81b
ul. Jagiellońska 2
ul. Lenartowicza71
ul. Piwnika Ponurego 9
ul. Sucha 21
ul. Szczecińska 11
ul. Koszalińska 51
ul. Krzywa 2
ul. Mikołajczyka 51
ul. Powstańców 9
ul. Rzeźnicza 12
ul. Teatralna 9
ul. Kasztanowa 3
ul. Dekerta 6
ul. Koszalińska 53
27. Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna nr 1
28. Zakład Ubezpieczeń Społecznych - Orzecznictwo
Fundusz Alimentacyjny ZUS
29. Ośrodek Szkolno – Rehabilitacyjny
30. Zakład Lecznictwa Ambulatoryjnego
31. Szpital nr 1
32. Szpital nr 2 im. dr Karola Zahorskiego
Samodzielny Publiczny Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej
33.
„Zagórze”
34. Centrum Pediatrii im. Jana Pawła II
35. Wojewódzki Szpital Specjalistyczny nr 5 im. Św. Barbary
36. Szpital Kolejowy
37. Kasa Chorych
38. Caritas Diecezji Sosnowieckiej
39. Stowarzyszenie Hospicjum Domowe św. Tomasza
40. Stacja Opieki „Caritas” Diecezji Sosnowieckiej
41. Polski Związek Emerytów i Rencistów
Stowarzyszenie Osób Niepełnosprawnych Ruchowo „Pomocna
42.
Dłoń”
43. PKPS
44. PCK
PTTK
45.
Integracyjny Klub Turystyki i Sportu Osób Niepełnosprawnych
46. Przedszkole 43 ( z integracyjnymi oddziałami logopedycznymi)
47. Przedszkole 55 ( z oddziałem dla dzieci specjalnej troski)
48. Komenda Powiatowa Policji
I Komisariat Policji
II Komisariat Policji
III Komisariat Policji
IV Komisariat Policji
V Komisariat Policji
VI Komisariat Policji
49. StraŜ Miejska
Sąd Rejonowy
50.
Kuratorzy zawodowi dla osób dorosłych
Sąd Rejonowy
Kuratorzy Zawodowi dla Nieletnich
51. Kuratorski Ośrodek Pracy z MłodzieŜą
52. Prokuratura
PHUP
53.
Agencja ochrony „KAMPORT”
54. Areszt Śledczy
55. Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
56. Poradnia Leczenia UzaleŜnień od Alkoholu
Miejski Ośrodek Psychoterapii i Leczenia UzaleŜnień od
57.
Alkoholu
58. Izba Wytrzeźwień
59. Klub Ad Astra
60. Klub Przebudzenie
61. Klub Dromader
62. TPD
63. Terenowy Komitet Ochrony Praw Dziecka
64. Wydział Duszpasterski Rodzin
65. Stowarzyszenie Rodzin Wielodzietnych
66. Salezjański Ruch Troski o MłodzieŜ „SALTROM”
Ośrodek Pomocy Dzieciom przy Parafii Katedralnej „Dzieciniec
67.
Milości” Caritas
68. Świetlica Socjoterapeutyczna
69. Przy szkole Podst. nr 35
Świetlica Dla Dzieci przy Parafii Niepokalanego Poczęcia
70.
Najświętszej Marii Panny Caritas
71. Świetlica dla Dzieci i Osób Starszych przy Parafii PodwyŜszenia
ul. Zamkowa 19
ul. Partyzantów 1
ul. Boh. M. Cassino 46
ul. Korczaka7
ul. Zegadłowicza 3
ul. 3-go Maja 33
ul. Szpitalna1
ul. G. Zapolskiej 3
Plac Medyków 1
ul. Odrodzenia 9
ul. Rzeźnicza 12
ul. Wawel 19
ul. Naftowa 35
ul. Naftowa 35
ul. 1 Maja 21/23
ul. Dmowskiego 2/1
ul. 3-go Maja 5
ul. 1 Maja 21
ul. Dęblińska 3
ul. Boh. Monte Cassino 46
ul. Akacjowa 81
ul. Piłsudskiego 2
ul. Piłsudskiego 32
ul. Staszica 10
ul. śeromskiego 14
ul. Wojska Polskiego 34
ul.Kościuszkowców 47
ul. Dobrzańskiego 16
ul. Małachowskiego 3
ul. 1-go Maja 19
ul. Partyzantów 11
ul. Kruczkowskiego
ul. Teatralna 1
ul. Jabłoniowa 3
ul. Radocha 25
ul. Czarna 4
ul. Czarna 4
ul. Czarna 4
ul. Piotrkowska 23
ul. 3-go Maja 11
ul. Dobrzańskiego 99
ul. Słowackiego 58
ul. 1 Maja 21
ul. Mościckiego 14
ul. 3 Maja 20
ul. Kisielewskiego 4
ul. Sobieskiego 44 b
ul. Kościelna 1
ul. Ligonia 3
ul. Skautów 1
ul. Krasińskiego 31
72.
73.
74.
75.
76.
77.
78.
79.
80.
81.
82.
83.
84.
85.
86.
87.
88.
89.
90.
91.
92.
93.
94.
95.
96.
97.
KrzyŜa Św. Caritas
Świetlica dla Dzieci przy Parafii Najświętszego Serca
Jezusowego Caritas
Miejski Zarząd Budynków Mieszkalnych Spółka z o.o.
Miejski Zakład Zasobów Lokalowych - zakład budŜetowy
Sosnowiecka Spółdzielnia Mieszkaniowa
Spółdzielnia Mieszkaniowa NIWKA
Spółdzielnia Mieszkaniowa SIELEC
Spółdzielnia Mieszkaniowa HUTNIK
Spółdzielnia Mieszkaniowa ZAGÓRZE
Spółdzielnia Mieszkaniowa JAGIELLONKA
Spółdzielnia Mieszkaniowa MILOWICE
Spółdzielnia Mieszkaniowa POŁUDNIE
Spółdzielnia Mieszkaniowa SAMI SWOI
Spółdzielnia Mieszkaniowa JEDNOŚĆ
Spółdzielnia Mieszkaniowa ŚRODULA
Spółdzielnia Mieszkaniowa BUDOWLANI
Spółdzielnia Mieszkaniowa LOKUM
Spółdzielnia Mieszkaniowa SOKOLNIA
Spółdzielnia Mieszkaniowa NASZA
Spółdzielnia Mieszkaniowa PREMIL
Spółdzielnia Mieszkaniowa OSADA
Spółka Mieszkaniowa NIWKA – MODRZEJÓW
Spółdzielnia Mieszkaniowa KAZIMIERZ JULIUSZ
Sosnowiecka Spółdzielnia Budownictwa Mieszkaniowego
NOWA
Spółdzielnia Mieszkaniowa SATURN
Spółdzielnia Mieszkaniowa GÓRNIK
Zrzeszenie Prywatnych Właścicieli i Zarządów Domów
ul. 1 Maja 25
ul. Partyzantów 10a
ul. Partyzantów 10a
Al. Zwycięstwa 3
ul. Wojska Polskiego 23
ul. Legionów 7a
ul. Gwiezdna 1e
ul. Lenartowicza 41
ul. Jagiellońska 13d
ul.. Baczyńskiego 14
ul. Naftowa 29 d
D.G. ul. Piłsudskiego 99
ul. BMC 6/32
ul. B.Prusa 13
ul. Przyjaciół śołnierza 7
ul. Chemiczna 12
ul. Szkolna 4a
ul. Staszica 19a
ul. Stalowa 8
ul. Tuwima 8
ul. Wojska Polskiego 92
ul. Ogrodowa 1
ul. Wspólna 3
Czeladź, ul. Dehnelów 38
Będzin, ul. Siemońska 9
ul. Dęblińska 13
W Sosnowcu realizowanych jest kilkadziesiąt programów
i projektów
socjalnych dotyczących rozwiązywania problemów i kwestii społecznych.
PROBLEM BEZROBOCIA
POWIATOWY URZĄD PRACY:
1) Program „ START”
2) Program „ABSOLWENT”
3) Program „PIERWSZA PRACA”
4) ) Program „NA RZECZ ZATRUDNIENIA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH”
PORADNIE PSYCHOLOGICZNO – PEDAGOGICZNE:
1) Program „PLANUJĘ SWOJĄ DROGĘ ZAWODOWĄ” (gimnazjum)
2) Program „DECYDUJĘ O SOBIE” (szkoły średnie)
3) Program „ SPADOCHRON”
AGENCJA
ROZWOJU
LOKALNEGO
1) Program „ PRZEDE WSZYSTKIM PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ”
2) Program „KIERUNKI DZIAŁANIA WOBEC MAŁYCH I ŚREDNICH PRZEDSIĘBIORSTW”
3) Program „REKONSTRUCJI PRZEMYSŁU GÓRNICZEGO I HUTNICZEGO”
4) Program „ABC PRZEDSIĘBIORCZOŚCI”
WYDZIAŁ POLITYKI GOSPODARCZEJ I PROMOCJI MIASTA
-
URZĄD MIEJSKI
1)
Program „START”(z PUP i ARL)
PROBLEMY LUDZI STARYCH CHORYCH I NIEPEŁNOSPRAWNYCH.
POWIATOWY URZĄD PRACY:
1) Program „NA RZECZ ZATRUDNIENIA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH”
MIEJSKI OŚRODEK POMOCY SPOŁECZNEJ:
1) Program „INTEGRACJI OSÓB STARSZYCH I NIEPEŁNOSPRAWNYCH ZE
ŚRODOWISKIEM LOKALNYM”
WYDZIAŁ ZDROWIA:
1) Program „DZIAŁAŃ NA RZECZ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH W SOSNOWCU NA LATA
2001- 2006”
WYDZIAŁ KULTURY , SPORTU I REKREACJI:
1) Program „ZDROWIE I SPRAWNOŚĆ”
PRZESTĘPCZOŚĆ
KOMENDA
POWIATOWA
POLICJI:
1) Program „BEZPIECZNE MIASTO”
2) Program „BEZPIECZNA DROGA DO SZKOŁY”
3) Program „ BEZPIECZNE WAKACJE” i „BEZPIECZNE ZIMOWISKO”
4) Program „CAPS”
5) Program „PRZYJAZNA SZKOŁA”
6) Program „NIEBIESKA KARTA”
7) Program „SĄSIEDZKIE CZUWANIE” [STRAś MIEJSKA]
UZALEśNIENIA
URZĄD MIEJSKI
1)
„GMINNY PROGRAM ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH”
WYDZIAŁ EDUKACJI:
1) Programy profilaktyczne - NOE, ELEMENTARZ, ZANIM SPRÓBUJESZ
MIEJSKI OŚRODEK OPIEKI I PROFILAKTYKI DZIECKA I RODZINY Z
PROBLEMEM ALKOHOLOWYM:
1) „PROGRAM OPIEKI I PROFILAKTYKI DZIECKA I RODZINY”
2) „PROGRAM PROFILAKTYCZNY DLA DOROSŁYCH OFIAR PRZEMOCY
DOMOWEJ”
3) „PROGRAM TERAPEUTYCZNY DLA OFIAR PRZEMOCY DOMOWEJ”
4)
„PROGRAM POMOCY PRAWNEJ I SOCJOTERAPEUTYCZNEJ”
CENTRUM USŁUG
SOCJALNYCH I WSPARCIA:
1) „PROGRAM SOCJOTERAPEUTYCZNY” – ŚWIETLICA
2) „PROGRAM OPIEKI NAD DZIECKIEM I RODZINĄ – „MY”
3) „PROGRAM ŚWIETLICY ŚRODOWISKOWO – SOCJOTERAPEUTYCZNEJ”
4) „PROGRAM INTERWENCJI KRYZYSOWEJ”
OŚRODEK KURATORSKI:
1) Program „PRZECIWDZIAŁANIA UZALEśNIENIOM”
2) Program „EDUKACJI EKOLOGICZNEJ I WYCHOWANIA W TRZEŹWOŚCI”
DZIAŁANIA NA RZECZ RODZINY
TERENOWY KOMITET OCHRONY PRAW DZIECKA I OŚRODEK ADOPCYJNO OPIEKUŃCZY
1)
Program „PRZYWRÓCIĆ DZIECKU DOM RODZINNY”
2)
Program „SZCZĘŚLIWE DZIECIŃSTWO Z MAMĄ I TATĄ”
STOWARZYSZENIE RODZIN WIELODZIETNYCH
1) Program „ O ZDROWIE KAśDEJ RODZINY WIELODZIETNEJ DBAMY CAŁY ROK”
2) Programy INTEGRACYJNO-EDUKACYJNE
PORADNIE PSYCHOLOGICZNO – PEDAGOGICZNE:
1) Program SZKOŁA DLA RODZICÓW I WYCHOWAWCÓW”
MIEJSKI OŚRODEK POMOCY SPOŁECZNEJ:
1) „KOMPLEKSOWY PROGRAM POMOCY OSOBOM I RODZINOM
TRUDNYM”
2) „MIEJSKI PROGRAM WYCHODZENIA Z BEZDOMNOŚCI”
3) Program „DZIECKO W GMINIE ZDROWE ODśYWIANIE”
4) Program
„ŚRODOWISKOWEGO
WSPARCIA
RODZINY
W
PRAWIDŁOWYM
WYKONYWANIU
FUNKCJI
OPIEKUŃCZOWYCHOWAWCZYCH” – 2002
5) KOMLEKSOWY PROGRAM POMOCY RZODZINIE Z PROBLEMEM
ALKOHOLOWYM
DOMY DZIECKA
1) Program „GRUPY USAMODZIELNIENIA’
OŚRODEK ADOPCYJNO – OPIEKUŃCZY
1) „PROGRAM SZKOLENIA RODZIN ZASTĘPCZYCH”
2) „PROGRAM PROFIKAKTYCZNO-TERAPEUTYCZNY DLA DZIECI Z RODZIN
ZASTĘPCZYCH”
3) „PROGRAM SZKOLENIA GRUP WSPARCIA DLA RODZICÓW ZASTĘPCZYCH I DZIECI Z
RODZIN ZASTĘPCZYCH SPOKREWNIONYCH”
IV. Dyrektywy wypracowywania
strategii
W strukturze państwa demokratycznego istotna rola w kreowaniu,
monitorowaniu skutków i tworzeniu przesłanek do zmian przypada organom władzy
samorządowej. Jako, Ŝe „przedmiotem zainteresowania polityki społecznej są
potrzeby, ich rodzaje, stan i sposób ich zaspokajania z punktu widzenia jej celu
generalnego, jakim jest postęp społeczny”, to wpływa on bezpośrednio na zadania
władz samorządowych w zakresie tworzenia i wdraŜania lokalnej polityki społecznej.
DostrzeŜenie
wagi
tej
istotnej
dziedziny
Ŝycia
społecznego
przez
władze
ustawodawcze państwa zaowocowało wprowadzeniem do struktur regionalnych
władz samorządowych jednostek, takich jak: Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie,
czy na poziomie województwa, Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej.
1.
PRZESŁANKI
DLA POWIATOWEJ STRATEGII ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW
SPOŁECZNYCH W SOSNOWCU WYPŁYWAJĄCE ZE
STRATEGII POLITYKI SPOŁECZNEJ KRAJU NA LATA 2002 - 2005
Strategicznym celem polityki społecznej państwa na lata 2002 – 2005
jest stworzenie instytucjonalnych, organizacyjnych i finansowych form
sprzyjających wzrostowi zatrudnienia, poprawa bezpieczeństwa socjalnego
obywateli
i przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu poprzez zagwarantowanie
stabilnych podstaw funkcjonowania systemu zabezpieczenia społecznego przy
zapewnieniu dialogu obywatelskiego i współpracy wszystkich partnerów
społecznych.
Podstawowymi kierunkami strategicznymi polityki społecznej państwa
w wymienionym okresie będą:
• wspieranie wzrostu zatrudnienia i ochrona pracy
• dokończenie reformy ubezpieczeń społecznych
• rozwój systemu zabezpieczenia społecznego
• wdroŜenie nowoczesnej formuły dialogu społecznego
• osiągnięcie europejskich standardów socjalnych
Szczególnie waŜnym z punktu widzenia kształtowania lokalnej polityki
społecznej na poziomie powiatu są zawarte w strategii rozwoju polityki
społecznej państwa tendencje decentralizacyjne. Dotyczy to zmiany modelu
instytucjonalnej obsługi rynku pracy, między innymi w celu zagwarantowania
województwom moŜliwości realizacji regionalnej polityki zatrudnienia. W
obszarze systemu zabezpieczenia społecznego z jednej strony zdefiniowanie
systemu wsparcia socjalnego państwa wobec osób pozbawionych dochodu
oraz osób o najniŜszych dochodach poprzez określenie grup uprawnionych do
świadczeń
gwarantowanych.
Z drugiej strony reformę zarządzania sferą socjalną,
wprowadzanie
wieloletnich programów pomocy społecznej dla róŜnych kategorii osób w
problemie [niepełnosprawność, bezdomność, osoby starsze, pomoc dzieciom
itp.], budowę jednolitego systemu świadczeń rodzinnych oraz decentralizację
systemu polityki państwa w zakresie rehabilitacji zawodowej i społecznej.
2.
PRZESŁANKI
DLA POWIATOWEJ STRATEGII ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW
SPOŁECZNYCH W SOSNOWCU WYPŁYWAJĄCE ZE
STRATEGII ROZWOJU WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO
Istotne
przesłanki
dla
tworzenia
powiatowej
strategii
rozwiązywania problemów społecznych w Sosnowcu znajdują się w „Strategii
Rozwoju Województwa Śląskiego na lata 2000 – 2015” przyjętej przez Sejmik
Samorządu Śląskiego 25 września 2000 roku. Wyprowadzono je z jednego z
dwóch celów generalnych strategii określonego, jako „Rozwój cywilizacyjny
regionu. Tworzenie nowych miejsc pracy oraz poprawa jakości Ŝycia
mieszkańców”. Z celów generalnych wynikają priorytety rozwoju województwa
śląskiego, których integralnym elementem jest ten oznaczony symbolem „B”, a
zatytułowanym „Umacnianie solidarności i więzi międzyludzkich, poprawa
stanu zdrowia oraz bezpieczeństwa socjalnego i publicznego mieszkańców”.
Istotą tego priorytetu jest wspieranie grup osób zagroŜonych
marginalizacją i patologią społeczną jak np. długotrwale bezrobotni, ludzie
starsi
i bezdomni, czy opuszczający zakłady penitencjarne. Wsparcie ma dotyczyć
zarówno działań instytucjonalnych jak i inicjatyw mieszkańców w organizacji
pomocy społecznej. Realizacja tych działań pozwoli na wyrównywanie szans
rozwoju zawodowego oraz awansu materialnego środowisk oraz grup
zmarginalizowanych lub zagroŜonych marginalizacją. Działania te będą miały
wpływ na umacnianie solidarności i więzi międzyludzkich oraz przyczynią się
do kształtowania postaw prorodzinnych i prospołecznych.
Niezbędne jest równieŜ podjęcie działań mających na celu poprawę
warunków mieszkaniowych. Rewitalizacja centrów miast, tworzenie nowych
dzielnic mieszkaniowych na terenach niezdegradowanych ekologicznie
dostępnych dla wszystkich grup społecznych doprowadzi do wzrostu ilości i
jakości mieszkań na terenie województwa.
Dla mieszkańców regionu bardzo waŜne jest takŜe poczucie bezpieczeństwa
i ładu publicznego, które z jednej strony wpływa na kształtowanie zachowań
społecznych, a z drugiej poprawia wizerunek naszego regionu na zewnątrz.
Problematyka bezpieczeństwa publicznego jest przez mieszkańców regionu
stawiana na jednym z pierwszych miejsc w hierarchii potrzeb. Zadanie to powinno
być w zasadniczej warstwie realizowane przez administrację rządową, dysponującą
instytucjami, finansami i strukturą organizacyjną niezbędną do realizacji tego celu.
Kształtując rozwój regionalny naleŜy jednak uwzględnić moŜliwości wspierania tego
procesu.
Jednym z zadań, które powinno być realizowane w tym zakresie jest
wspieranie inicjatyw samorządowych i społeczności lokalnych w celu zapobiegania
przestępczości szczególnie wśród nieletnich. Istotną sprawą będzie równieŜ
wspomaganie rozwoju instytucji obywatelskich współpracujących w tym obszarze
z wyspecjalizowanymi instytucjami powołanymi do zapewnienia bezpieczeństwa
i porządku publicznego.
W ramach priorytetu realizowane będą następujące cele strategiczne:
Zwiększenie uczestnictwa mieszkańców w kulturze (C1)
ZróŜnicowanie i poprawa oferty oraz stworzenie warunków dla rozwoju sportu
i rekreacji (C2)
Zbudowanie zintegrowanego systemu pomocy społecznej (C3)
Zapewnienie powszechności dostępu do świadczeń zdrowotnych (C4)
Poprawa stanu zdrowia mieszkańców regionu (C5)
Poprawa warunków mieszkaniowych (C6)
Wzmocnienie trwałości rodziny, wspieranie jej rozwoju, wyrównywanie szans
róŜnych typów rodzin, a takŜe aktywizacja i integracja społeczności lokalnych
na rzecz wzmacniania rodzin (C 7)
Podstawowymi
dla
kształtowania
powiatowych
strategii
rozwiązywania
problemów
społecznych w województwie śląskim są dwa z wymienionych celów strategicznych a takŜe
właściwe tym celom kierunki działań.
Zbudowanie zintegrowanego systemu pomocy społecznej (C3)
Kierunki działań:
BC3K1
Monitorowanie zjawisk wykluczenia, marginalizacji i patologii społecznych,
BC3K2
Stworzenie sieci współpracy instytucji pomocy społecznej,
BC3K3
Tworzenie warunków dla rozwoju samoorganizacji świadczenia pomocy społecznej,
BC3K4
Zmiana formy i efektywności świadczenia pomocy społecznej,
BC3K5
Podejmowanie i wspieranie działań wywołujących i wspierających rozwój usług opieki
nad osobami starszymi i niepełnosprawnymi.
Wzmocnienie trwałości rodziny, wspieranie jej rozwoju, wyrównywanie szans
róŜnych typów rodzin, a takŜe aktywizacja i integracja społeczności lokalnych
na rzecz wzmacniania rodzin (C 7)
Kierunki działań:
BC7K1
monitorowanie sytuacji i problemów rodzin w regionie,
BC7K2
wypracowanie metod aktywizacji społeczności lokalnych słuŜących wzmacnianiu rodziny,
BC7K3
opracowanie programów profilaktycznych przeciwdziałających niekorzystnym zjawiskom
w rodzinach,
BC7K4
wspieranie poradnictwa rodzinnego,
BC7K5
wspieranie zastępczych rodzinnych form opieki nad dzieckiem,
BC7K6
inicjowanie tworzenia szkół dla rodziców.” [s. 91 – 95]
Szczegółowy opis działań obejmuje:
Monitorowanie zjawisk wykluczenia, marginalizacji i patologii społecznej poprzez:
• systematyczną inwentaryzację zjawisk wykluczenia, marginalizacji i patologii społecznej na
poziomie gmin i powiatów województwa,
• diagnozę problemów społecznych w regionie śląskim dla następujących obszarów polityki rozwoju
województwa :
obszaru północnego, obszaru środkowego, obszaru zachodniego, obszaru południowego,
• określenie kluczowych problemów społecznych dla wymienionych obszarów polityki
rozwoju
województwa śląskiego w oparciu o diagnozy gminne i powiatowe,
• przełoŜenie kluczowych problemów społecznych obszarów polityki
rozwoju województwa
śląskiego na cele strategiczne w zakresie ich rozwiązywania; (uwzględniające specyfiki celów
strategicznych gmin i powiatów wchodzących
w skład wewnątrzregionalnych obszarów),
• przełoŜenie celów strategicznych na cele operacyjne,
• inspirowanie i konstruowanie ponadlokalnych strategii rozwiązywania problemów społecznych.
Stworzenie sieci współpracy instytucji pomocy społecznej poprzez:
• budowę kompleksowego systemu instytucji pomocy społecznej w celu zapewnienia równości w
dostępie do instytucji pomocy społecznej i zapewnienia standardu świadczonych usług ,
• wzmacnianie istniejących instytucji pomocy we wszystkich sektorach oraz ich standaryzacja,
• prowadzenie bilansu potrzeb dotyczących placówek pomocy społecznej
(ich charakteru oraz rodzaju prowadzonej działalności).
Tworzenie warunków do samoorganizacji pomocy społecznej poprzez:
• animowanie rozwoju społeczności lokalnych,
• tworzenie sprzyjających warunków dla rozwoju sektora pozarządowego w pomocy społecznej na
poziomie
gmin,
powiatów,
obszarów
problemowych
i
współpracy
wewnątrzregionalnej
województwa,
• merytoryczne i finansowe wsparcie dla projektów i działań podejmowanych przez sektor
pozarządowy w pomocy społecznej.
Doskonalenie świadczeń udzielanych z pomocy społecznej poprzez:
• działania na rzecz zwiększenia efektywności udzielanych świadczeń,
• doskonalenie istniejących i tworzenie nowych form pracy socjalnej z osobą, rodziną i grupą,
• wzbogacanie rodzajów udzielanej pomocy materialnej osobom znajdującym się w trudnej sytuacji
Ŝyciowej .
Podejmowanie i wspieranie działań umoŜliwiających systemowy rozwój usług
opiekuńczych dla osób starszych i niepełnosprawnych poprzez:
• rozszerzanie katalogu świadczonych usług
• podnoszenie standardu usług dla osób starszych i niepełnosprawnych
• zapewnienie dostępności usług pomocy środowiskowej oraz instytucjonalnej
• tworzenie warunków do integracji osób niepełnosprawnych ze środowiskiem
3.
PRZESŁANKI
DLA POWIATOWEJ STRATEGII ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW
SPOŁECZNYCH W SOSNOWCU WYPŁYWAJĄCE ZE
STRATEGII ROZWOJU MIASTA SOSNOWCA
Kolejne przesłanki dla tworzenia powiatowej strategii rozwiązywania
problemów społecznych w Sosnowcu znajdują się w „Strategii Rozwoju Miasta
Sosnowca na lata 2002 – 2015” przyjętej Uchwałą nr 816/XLIII/02 Rady Miejskiej
w Sosnowcu z dnia 28 marca 2002r. Wyprowadzono je z priorytetu B strategii
odnoszącego się do „Poprawy stanu zdrowia, warunków Ŝycia oraz
bezpieczeństwa socjalnego i publicznego mieszkańców” Pośrednimi celami dla
tego priorytetu są:
1. Poprawa stanu zdrowia mieszkańców Miasta.
2. Zapewnienie powszechności dostępu do świadczeń zdrowotnych.
3. Doskonalenie funkcjonowania systemu pomocy społecznej w Mieście.
4. Poprawa warunków mieszkaniowych.
5. Wzmacnianie więzi rodzinnych, przeciwdziałanie tendencjom
odśrodkowym w rodzinie.
6. Propagowanie zdrowego stylu Ŝycia i aktywnego wypoczynku.
7. Poprawa stanu bezpieczeństwa publicznego.
W ramach wymienionych celów pośrednich strategia rozwoju miasta Sosnowca określa następujące,
waŜne dla strategii rozwiązywania problemów społecznych kierunki działań
1. Poprawa stanu zdrowia mieszkańców Miasta.
Kierunki działań:
1.1. profilaktyka zdrowotna ze szczególnym uwzględnieniem grup
o podwyŜszonym ryzyku zachorowań
- realizowanie profilaktycznych programów zdrowotnych wpływających
na poprawę zdrowia mieszkańców Sosnowca,
- realizowanie przedsięwzięć objętych Narodowym Programem Zdrowia,
w tym:m.in. profilaktyki antynikotynowej „Rzuć palenie razem z nami”,
program zdrowotno-edukacyjny nt. szczepień, programy zapobiegania
zakaŜeniom wirusem HIV, opieki nad Ŝyjącymi z HIV i chorymi na AIDS, itp.
1.2. kreowanie promocji zdrowia i zdrowego trybu Ŝycia poprzez m.in.:
- propagowanie, przede wszystkim w szkołach, kierunku zdrowe wychowanie,
- filmy reklamowe promujące zdrowie,
- działania z zakresu public relations,
- anonsy reklamowe w gazetach,
- pogadanki radiowe,
- relacje z rekreacyjnych imprez masowych dla mieszkańców Miasta,
- tworzenie warunków dla rozwoju nawyków prozdrowotnych społeczeństwa
w zakresie odŜywiania i spędzania wolnego czasu.
1.3. promowanie ofert spędzania wolnego czasu,
1.4. podnoszenie jakości i standardów świadczonych usług medycznych poprzez m.in.:
rozwój zaplecza diagnostycznego, rehabilitacyjnego
i wspieranie wysiłków Akademii Medycznej w tworzeniu szpitali klinicznych,
1.5. stałe podwyŜszanie standardów ośrodków medycznych ,
1.6. opracowywanie raportów o stanie zdrowia mieszkańców Miasta.
2. Zapewnienie powszechności dostępu do świadczeń zdrowotnych.
Kierunki działań:
2.1. dostosowanie rynku usług medycznych dla potrzeb pacjentów,
w tym m.in.:
- połoŜenie silnego nacisku na opiekę prenatalną kobiety cięŜarnej,
- opracowanie i realizowanie programów profilaktycznych od noworodka
poprzez programy podnoszące zdrowotność mieszkańca,
2.2. tworzenie warunków do powstawania i rozwoju akredytowanych
ośrodków specjalistycznych w tym:
- modernizacja szpitali i przychodni.
2.3. tworzenie warunków do rozwoju opieki długoterminowej
i hospicyjnej,
2.4.
poprawa
dostępności
placówek
medycznych
poprzez
znoszenie
architektonicznych,
2.5. stworzenie sprawnego systemu ratownictwa medycznego.
3. Doskonalenie funkcjonowania systemu pomocy społecznej w Mieście.
Kierunki działań:
3.1. monitorowanie zjawisk wykluczenia, marginalizacji i patologii
społecznych,
3.2. stworzenie sieci współpracy instytucji pomocy społecznej w Mieście
- uaktualnienie informatora o instytucjach, placówkach i stowarzyszeniach
świadczących pomoc socjalną i społeczną,
- tworzenie warunków pracy dla wolontariuszy oraz pozyskiwanie i szkolenie
osób zainteresowanych wykonywaniem pracy w placówkach pomocy
społecznej na zasadzie wolontariatu.
3.3. tworzenie warunków dla stowarzyszeń, fundacji, organizacji
pozarządowych w celu ich rozwoju i samoorganizacji w zakresie
świadczenia przez nie pomocy społecznej,
3.4. doskonalenie form zwiększenia efektywności świadczenia pomocy
społecznej oraz rozwój infrastruktury
- rozwój pozamaterialnych form wsparcia (pracy socjalnej, poradnictwa,
pomocy terapeutycznej),
barier
- podnoszenie profesjonalizmu pracowników socjalnych(doskonalenie
zawodowe),
- przyjęcie i realizacja Powiatowej Strategii Rozwiązywania Problemów
Społecznych, tworzonej w oparciu o diagnozę potrzeb i problemów
społeczności lokalnej,
- utworzenie noclegowni dla osób bezdomnych (tab. 1 poz. 5.1),
- Centrum Usług Socjalnych i Wsparcia – modernizacja obiektu
•
poszerzenie bazy hostelowej i rozwój pomocy terapeutycznej w Ośrodku
Interwencji Kryzysowej,
•
poszerzenie bazy mieszkań chronionych dla wychowanków placówek
opiekuńczo-wychowawczych i rodzin zastępczych,
•
utworzenie grupy usamodzielniania dla wychowanków lokalnych
placówek opiekuńczo-wychowawczych,
3.5. podejmowanie działań wspierających rozwój usług opiekuńczych,
w tym specjalistycznych dla osób starszych i niepełnosprawnych
- rozpoznawanie potrzeb i oczekiwań dotyczących ofert pomocy (w tym
pomocy społecznej) dla osób starszych i niepełnosprawnych,
- tworzenie placówek opieki dla osób przewlekle chorych lub w „jesieni Ŝycia”,
- tworzenie mieszkań chronionych dla osób starszych i niepełnosprawnych.
4. Poprawa warunków mieszkaniowych.
4.5. stworzenie sprawnego systemu gospodarowania mieszkaniami
i zarządzania komunalnym zasobem mieszkaniowym
- adaptacja pomieszczeń i obiektów na mieszkania komunalne (ok. 235
mieszkań) (tab. 2, poz.27).
4.6. pomoc dla osób niepełnosprawnych w budowie domów i mieszkań
bez barier – pomoc w uzyskaniu dofinansowania
- adaptacja obiektów i pomieszczeń na mieszkania socjalne (ok. 235
mieszkań) (tab. 2 poz.26).
5. Wzmacnianie więzi rodzinnych, przeciwdziałanie tendencjom
odśrodkowym w rodzinie.
Kierunki działań:
5.1.monitorowanie
sytuacji
i
problemów
rodzin
w
5.2. wspieranie działań słuŜących wzmacnianiu rodziny
- rozwój działalności ośrodków wspierających rodzinę,
- tworzenie warunków do prowadzenia grup samopomocowych wspierających
rodziny problemowe.
5.3. opracowanie programów profilaktycznych przeciwdziałających
niekorzystnym zjawiskom w rodzinach,
5.4. wspieranie poradnictwa rodzinnego,
5.5. tworzenie pozaistytucjonalnych form opieki nad dzieckiem, w tym:
- wspieranie zastępczych form opieki nad dzieckiem,
regionie,
- tworzenie rodzinnych domów dziecka,
- tworzenie pogotowi rodzinnych.
5.6. inicjowanie tworzenia szkół dla rodziców
- organizowanie konferencji i spotkań w grupach roboczych dla przedstawicieli
samorządów, powiatowych centrów pomocy rodzinie oraz innych podmiotów
prowadzących działania prorodzinne.
6. Propagowanie zdrowego stylu Ŝycia i aktywnego wypoczynku.
Kierunki działań:
6.1. stworzenie miejskiej sieci ośrodków turystyki i rekreacji,
6.2. promocja systemu rekreacji wewnątrz Miasta,
6.3. renowacja i utworzenie systemów szlaków pieszych
- modernizacja parków miejskich,
6.4. utrzymanie i poprawa standardu istniejącej bazy instytucjonalnej
sportowej i rekreacyjnej
6.5. stworzenie zróŜnicowanej jakościowo oferty spędzania czasu
wolnego
6.6. turystyczno-rekreacyjne zagospodarowanie zbiorników wodnych
6.7. wspieranie budowy rekreacyjnych tras rowerowych i konnych
6.8. rozbudowa Programu „Zdrowie i Sprawność”.
7. Poprawa stanu bezpieczeństwa publicznego.
Kierunki działań:
7.1. wsparcie dla zorganizowania w Sosnowcu Ośrodka Konsultacyjnego
Pomocy dla Ofiar Przestępstw,
7.2. podejmowanie działań, udział w realizacji programów
zwiększających bezpieczeństwo publiczne w Mieście, w tym program
„Bezpieczne Miasto”
- utworzenie Centrum Zarządzania Kryzysowego i Powiadamiania
Ratowniczego,
- rozbudowa systemu monitoringu,
- rozbudowa systemu powszechnego ostrzegania i alarmowania mieszkańców
na wypadek nadzwyczajnego zagroŜenia w celu dąŜenia do objęcia tym
systemem wszystkich mieszkańców Miasta,
- doskonalenie działań słuŜb inspekcji i straŜy,
- siedziba Prokuratury Rejonowej i Sądu Gospodarczego (tab. 2 poz. 34).
7.3. działanie w regionalnym Forum na Rzecz Bezpieczeństwa Obywateli,
7.4. współdziałanie w załoŜeniu sieci stacji GPS.
V. Powiatowa Strategia Rozwiązywania
Problemów Społecznych – cel
strategiczny
Efektem działań wynikających ze strategii rozwoju polityki społecznej kraju,
strategii rozwoju województwa śląskiego, strategii rozwoju miasta Sosnowca
oraz
diagnozy
problemów
społecznych
miasta
winna
być
budowa
zintegrowanego systemu pomocy społecznej.
CEL STRATEGICZNY
PRZECIWDZIAŁANIE
MARGINALIZACJI I WYKLUCZENIU SPOŁECZNEMU
OSÓB ORAZ RODZIN W PROBLEMIE POPRZEZ BUDOWĘ ZINTEGROWANEGO
SYSTEMU POMOCY I WSPARCIA
Tworząc zintegrowany system pomocy społecznej, zakłada się, Ŝe rozwojowi gospodarczemu
powinna towarzyszyć dbałość o zapewnienie mieszkańcom miasta bezpieczeństwa socjalnego oraz
przeciwdziałanie zjawiskom marginalizacji i społecznego wykluczenia osób i grup społecznych.
Pomoc
społeczna
(
zgodnie
z
obowiązującą
ustawą
o
pomocy
społecznej
z dnia 29 listopada 1990 r. - Dz.U. z 1998 r. Nr 64, poz.414 z późniejszymi zmianami) jest instytucją
polityki społecznej państwa mającą na celu umoŜliwienie osobom i rodzinom przezwycięŜenie
trudnych sytuacji Ŝyciowych, których nie są one w stanie pokonać wykorzystując własne środki ,
moŜliwości i uprawnienia. Celem pomocy społecznej jest wsparcie w zaspokajaniu niezbędnych
potrzeb Ŝyciowych osób i rodzin oraz umoŜliwienie im bytowania w warunkach odpowiadających
godności człowieka. Pomoc społeczna powinna w miarę moŜliwości doprowadzić do Ŝyciowego
usamodzielnienia osób i rodzin oraz ich integracji ze środowiskiem. Celem pomocy społecznej jest
takŜe zapobieganie zjawiskom marginalizacji i społecznego wykluczenia.
Nowocześnie rozumiany system pomocy społecznej w swoich działaniach obejmuje takie
podstawowe obszary jak:
• diagnozowanie zjawisk i problemów społecznych oraz indywidualnych rodzących zapotrzebowanie
na róŜne formy pomocy i społecznego wsparcia,
• kształtowanie infrastruktury socjalnej i tworzenie warunków organizacyjnych dla świadczenia
pomocy,
• profesjonalne prowadzenie pracy socjalnej
• aktywizacja środowisk, rodzin oraz osób
Całościowe, zintegrowane podejście do systemu pomocy i społecznego
wsparcia znajduje swoje odzwierciedlenie we wszystkich wymienionych wyŜej
obszarach jego funkcjonowania. Dotyczy systemowego charakteru diagnozy, w
której jednostka w problemie jest traktowana jako całość psycho – fizyczna i
jednocześnie część szerszych systemów społecznych, w których uczestniczy.
Organizacyjne warunki świadczenia usług z kolei uwzględniają wszystkie
podmioty zarówno państwowe, samorządowe, pozarządowe oraz prywatne.
W obszarze pracy socjalnej mamy do czynienia z wielopoziomową
interwencją systemową, która łączy działania podejmowane na poziomie:
makrosystemów (społeczności), mezosystemów (organizacji i grup) oraz
mikrosystemów
(jednostek
i rodzin).
Zakłada się, Ŝe zintegrowany system pomocy społecznej w mieście
przyczyni się do poprawy bezpieczeństwa socjalnego mieszkańców
zwiększając
dostępność
i zakres usług w środowisku lokalnym.
Tworząc tego rodzaju system naleŜy kierować się zasadą pomocniczości
, która uwzględnia potencjał i moŜliwości jednostek, grup społecznych oraz
środowisk lokalnych w rozwiązywaniu problemów i trudnych sytuacji
Ŝyciowych.
BUDOWA ZINTEGROWANEGO SYSTEMU POMOCY SPOŁECZNEJ
METODOLOGIA TWORZENIA SYSTEMU
Administracyjne
i
prawne
uwarunkowania
sprawiają,
Ŝe
realizacja
i osiągnięcie tego celu jest wyłącznie moŜliwa poprzez współpracę i aktywizację
wszystkich
podmiotów
działających
w
mieście
na
rzecz
osób
społecznie
wykluczonych i zmarginalizowanych.
Istotnym
załoŜeniem
osiągania
celu
strategicznego
jest
takŜe
animacja
i aktywizacja środowisk lokalnych oraz podległych im słuŜb społecznych.
Pierwszym załoŜeniem strategicznym osiągania celu jest diagnoza
zjawisk
i problemów społecznych w wąskim oraz szerokim rozumieniu zagadnienia.
Wąskie to diagnoza kwestii społecznych w pomocy społecznej. Szeroka
płaszczyzna analizy wymaga badań wszystkich
instytucji społecznych
zlokalizowanych na terenie gminy, jak i obejmujących swoim działaniem jej
mieszkańców. Centrum koordynacyjnym diagnoz w obydwu wariantach moŜe
być z ramienia samorządu Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej przy bardzo
stanowczym wsparciu Zarządu oraz decydentów władz lokalnych. Diagnoza
musi
być
prowadzona
według
wspólnego
scenariusza
i standardu zbierania danych.
Drugie załoŜenie strategiczne osiągania celu to mechanizm realizacji procesu diagnozy. Musi
on stać się elementem funkcjonowania administracji samorządowej a nie działaniem akcyjnym, które
moŜe
być
odczytane
w zbiorowościach lokalnych jako jednorazowe przedsięwzięcie. Powinno być określone jako podstawa
gminnych szacunków i prognoz dotyczących kwestii społecznych i sposobów ich rozwiązywania.
Trzecie załoŜenie strategiczne osiągania celu to bilans lokalnych zasobów instytucjonalnych
słuŜących do rozwiązywania kwestii społecznych.
Tworząc tego rodzaju system naleŜy kierować się zasadą
pomocniczości, która uwzględnia potencjał i moŜliwości jednostek, grup
społecznych oraz środowisk lokalnych w rozwiązywaniu problemów i trudnych
sytuacji Ŝyciowych.
Zakłada się, Ŝe MOPS budując zintegrowany system pomocy społecznej będzie
pełnił rolę:
1. Centrum wypracowywania mechanizmów porozumienia na rzecz zintegrowanego lokalnego
systemu pomocy społecznej w mieście.
2. Koordynatora baz danych na temat wszystkich instytucji i organizacji pomocy społecznej w
mieście.
3. Centrum
diagnozowania,
monitorowania
problemów
i
bilansowania
potrzeb
w zakresie pomocy społecznej.
4. Centrum
opracowywania
raportów
sektorowych
o
problemach
społecznych
w regionie (uzaleŜnienie alkoholowe, niepełnosprawność, długotrwałe bezrobocie i inne).
5. Forum tworzenia powiatowego lobby na rzecz współpracy instytucji w realizacji
kierunków
strategii rozwiązywania problemów społecznych.
Oczekiwane rezultaty
Tworzenie zintegrowanego systemu pomocy społecznej w powiecie przynosi wielorakie korzyści
zarówno
bezpośrednim
adresatom
systemu
pomocy
jak
i instytucjom oraz organizacjom tworzącym ten system. Bezpośredni beneficjent systemu otrzymuje
pełniejszą pomoc oraz wsparcie, bardziej dostosowane do jego złoŜonych potrzeb i problemów. Jest
to efektem szerszej i jednocześnie pogłębionej diagnozy , obszerniejszego i lepiej wspierającego go
systemu instytucjonalnych zasobów pomocy społecznej oraz pracy socjalnej prowadzonej na
wszystkich społecznych poziomach jego funkcjonowania.
Pośrednimi beneficjentami zintegrowanego systemu są wszystkie
sektory oraz instytucje wchodzące w skład systemu. Instytucje te i system jako
całość działają sprawniej, elastycznie reagując na występujące problemy a
przez to działając bardziej ekonomicznie. Elementem zintegrowanego systemu
pomocy społecznej jest więc system współpracy i współdziałania instytucji i
organizacji rządowych, samorządowych, pozarządowych oraz prywatnych.
Stanowią go określone zasady współpracy instytucji oraz organizacji, a takŜe
określone reguły finansowania oraz standardy świadczonych usług.
Proces: od inwentaryzacji poprzez diagnozę do strategii rozwiązywania
problemów i kwestii społecznych pozwoli z jednej strony na określenie posiadanych
zasobów, z drugiej na poznanie kluczowych problemów oraz sposobów ich
rozwiązywania.
Przy
konstruowaniu
sektorowych
strategii
naleŜy
pamiętać
o absolutnie niezbędnej koordynacji działań organizacji pozarządowych oraz władz
państwowych i samorządowych.
Zintegrowany system pomocy społecznej wydaje się być jedyną drogą gwarantującą władzom
lokalnym rzeczywiste rozwiązywanie problemów społecznych.
VI. Priorytety strategiczne
I. Diagnozowanie i monitorowanie problemów i kwestii
społecznych w mieście
II. Przeciwdziałanie marginalizacji i wykluczeniu
społecznemu mieszkańców Sosnowca dotkniętych
róŜnorodnymi problemami społecznymi
III. Rozwój infrastruktury instytucjonalnej umoŜliwiającej
kompleksowe rozwiązywanie problemów i kwestii
społecznych
IV. Profesjonalizacja i standaryzacja działań oraz usług na
rzecz osób w problemie
V. Aktywizacja społeczności lokalnych Sosnowca oraz rozwój
róŜnorodnych form działań samopomocowych
VI. Rozwój organizacji pozarządowych oraz wolontariatu i ich
współpraca z samorządem i instytucjami sektora
publicznego
VII. Cele pośrednie
1.
Zwiększenie efektywności i jakości społecznego oddziaływania
instytucji pomocy i wsparcia społecznego w Sosnowcu poprzez
aktywizowanie społeczności lokalnych miasta i prowadzenie działań
środowiskowych.
2.
Aktywizacja i pomoc w osiągnięciu samodzielności przez osoby
zagroŜone lub dotknięte marginalizacją społeczną, bezrobotne
i poszukujące pracy, niezaradne oraz znajdujące się w trudnych
sytuacjach Ŝyciowych.
3.
Stworzenie zintegrowanego środowiskowego systemu wsparcia
rodziny w prawidłowym wypełnianiu funkcji opiekuńczowychowawczych.
4.
Aktywizacja osób niepełnosprawnym i ich rodzin w celu wzmocnienia
lub odzyskania zdolności do samodzielnego funkcjonowania
w społeczeństwie.
5.
Standaryzacja usług opiekuńczych i socjalnych.
6.
Przeciwdziałanie marginalizacji ludzi starszych, poprawa jakości ich
Ŝycia oraz rozwój róŜnych form ich aktywności.
7.
Integracja środowisk objętych systemem wsparcia ze społecznością
lokalną oraz przełamywanie barier w stosunku do osób korzystających
z róŜnych form pomocy społecznej.
8.
Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie.
9.
Profilaktyka uzaleŜnień dzieci i młodzieŜy.
10.
Zapobieganie bezdomności oraz pomoc osobom bezdomnym.
11.
Zapobieganie marginalizacji osób ze środowisk przestępczych
i przeciwdziałanie powrotowi do zachowań przestępczych.
PROGRAM
CENTRUM AKTYWNOŚCI LOKALNEJ
I.
Cel programu
Celem programu jest zwiększenie efektywności i jakości społecznego oddziaływania instytucji
pomocy i wsparcia społecznego w Sosnowcu poprzez aktywizowanie społeczności lokalnych
miasta i prowadzenie działań środowiskowych.
II.
Adresaci programu
Adresatem programu są społeczności lokalne zamieszkujące na terenie miasta Sosnowca oraz
jednostki i grupy osób dotknięte róŜnorodnymi problemami społecznymi
III.
Realizator programu
Koordynatorem programu jest Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej współpracujący
z partnerami: Samorząd, Instytucje sektora publicznego, Organizacje pozarządowe,
mieszkańcy miasta.
IV.
Charakterystyka programu
Dobrze zorganizowane i pręŜnie działające społeczności lokalne stanowią waŜny element
społeczeństwa demokratycznego. Tworzony w ich obrębie kapitał społeczny stanowi istotny czynnik
uruchamiania lokalnego potencjału społecznego na rzecz rozwiązywania lokalnych problemów
społecznych. Szczególna rola w aktywizowaniu społeczności lokalnych przypada profesjonalnie
prowadzonej pracy socjalnej. W obliczu nowych uwarunkowań społecznych związanych z procesem
gwałtownych przeobraŜeń społeczno-ekonomicznych akcent przesuwa się na te koncepcje pracy
socjalnej, które opierają się na podejściu systemowym [tworzeniu strategii rozwiązywania problemów
z uwzględnieniem wszystkich czynników środowiskowych], podejściu społeczno-ekologicznym
[uwzględnianie znaczenia przestrzeni społecznej, w której równoprawnymi partnerami są mieszkańcy,
pracownicy socjalni, kadra instytucji społecznych oraz wolontariusze], aktywizowaniu nie tylko
pojedynczych osób i grup, ale takŜe ich lokalnego otoczenia. Idea Centrum Aktywności Lokalnej ma
słuŜyć aktywizowaniu społeczności lokalnych i tworzeniu poczucia przynaleŜności do danego miejsca i
lokalnej grupy. CAL nie jest nową organizacją, lecz sposobem działania realizowanym przez istniejące
juŜ organizacje pozarządowe lub instytucje samorządowe. Nowatorstwo tej koncepcji polega na tym,
Ŝe ludzie pracując tą metodą nie koncentrują się tylko na jednym obszarze działania, np. problemach
społecznych, ekologii czy kulturze, lecz patrzą na daną społeczność całościowo, starając się
odpowiadać na wszelkie potrzeby artykułowane przez środowisko. Największą wartością CAL-u jest
angaŜowanie mieszkańców w działalność na rzecz ich społeczności lokalnej.
W praktyce pracy metodą CAL-u na poziomie miasta kształtuje się system
umoŜliwiający:
a) praktyczną współpracę trzech sektorów Ŝycia społecznego (publicznego,
pozarządowego i rynkowego),
b) stworzenie jednego szerokiego modelu edukacyjnego dla osób i organizacji
z róŜnych branŜ i dziedzin (kultura, pomoc społeczna, ekologia, szkoły,
prasa lokalna, kluby spółdzielcze, świetlice),
c) samorozwój programu w postaci nowych inicjatyw np. Punktów Informacji
Obywatelskiej,
d) stałego kontaktu z nowymi inspiracjami edukacyjnymi,
e) atrakcyjną i efektywną metodę pracy edukacyjnej opartej o trening grupowy,
studia przypadków, system konsultacji i praktycznego samokształcenia,
f) stałe wzbogacanie programu o nowe obszary i sposoby rozwijania kapitału
społecznego swego środowiska (partnerstwo, lobbying, reklama i sztuka
społeczna, marketing społeczny),
g) kształcenie grupy animatorów–trenerów pozwalających poszerzać
oddziaływanie programu,
h) specjalistyczną ofertę programową (praca z niepełnosprawnymi,
młodzieŜą, grupami marginalnymi, sąsiedzka czujność, ekologia),
i) stałą współpracę uczestniczących w programie osób (korporacja
animatorów społecznych) i instytucji (porozumienie Centrów Aktywności
Lokalnej).
V.
Metodologia programu
„PomóŜmy ludziom, aby pomogli sami sobie" to naczelna zasada programu
CAL realizowanego w 70 miejscowościach w całym kraju. Zainicjowało go w
1998 r. Biuro Obsługi Ruchu Inicjatyw Społecznych BORIS a koordynację
przejęło w 2000 roku specjalnie powołane Stowarzyszenie Centrum Wspierania
Aktywności Lokalnej CAL, dąŜąc do stworzenia kompleksowego systemu
szkoleń lokalnych liderów z zakresu organizowania i rozwijania społeczności
lokalnej oraz systemu szerokiego wsparcia merytorycznego tego typu
działalności. Adresatami projektu są przede wszystkim ludzie naleŜący do
małych społeczności, np. mieszkańcy osiedli - ci, którzy dotychczas miejsce
swojego zamieszkania traktowali jako sypialnię i nie czuli się
z nim związani. Obok nich adresatami projektu są teŜ instytucje lokalne, które
z jednej strony uczestniczą w jego realizacji, ale takŜe w oparciu o wiedzę jaką
otrzymują, dokonują reorganizacji. Ich oferta jest dopasowana do oczekiwań
mieszkańców, a one same stają się przyjazne dla środowisk, w których
działają. NaleŜy podkreślić, Ŝe do realizacji idei CAL (a zarazem uczestnictwa w
projekcie) konieczne jest przekonanie liderów/decydentów o zaletach tej
metody. Właśnie dlatego do uczestnictwa w projekcie zapraszani są liderzy.
WaŜne jest bowiem, by osoby wprowadzające u siebie tę metodę pełniły
funkcję decyzyjną w prowadzonej przez siebie instytucji. Jest to niezbędne
wobec konieczności przeformułowania dotychczasowych metod pracy na
działanie metodą środowiskową.
Praca metodą CAL-u oznacza przyjęcie następujących zasad:
•
realne, fizyczne miejsce, które ma słuŜyć oŜywieniu i integracji społeczności lokalnej
(a więc np. siedziba określonej instytucji społecznej);
•
działanie w odpowiedzi na rozpoznane potrzeby środowiska, które wyznaczają
kierunki działań podejmowanych przez liderów;
•
działanie na róŜnych polach, nie zawęŜając swojej aktywności do jednej grupy (np.
niepełnosprawnych czy osób starszych) lub obszaru (np. ekologii, pomocy społecznej czy
kultury);
•
promowanie metod pracy wolontarystycznej i zespołowej, działanie przez ludzi
i zarazem dla ludzi;
•
wspieranie inicjatyw lokalnych poprzez animowanie i opracowywanie projektów,
tworzenie grup samopomocowych i sąsiedzkich, budowanie lokalnego partnerstwa na rzecz
rozwiązywania problemów, inicjowania lokalnych akcji lub wydarzeń.
VI.
Planowane efekty realizacji programu
Centrum Aktywności Lokalnej ma słuŜyć organizowaniu społeczności lokalnych
miasta i tworzeniu poczucia przynaleŜności do miejsca i grupy. Dzięki realizacji
projektu społeczność lokalna miasta Sosnowca:
• opracuje rzetelną diagnozę problemów społecznych i socjalnych, w szczególności
grup zmarginalizowanych społecznie w poszczególnych rejonach miasta
• stanie się lokalnym forum współpracy i partnerstwa wielu sił społecznych
skupionych wokół autentycznych problemów społecznych - powstanie co najmniej
jedna lokalna koalicja wokół konkretnych problemów społecznych
• przyczyni się do powstania poŜądanych przez lokalną społeczność grup
samopomocowych i obywatelskich
• włączy wolontariat w świadczenia i pomoc osobom i grupom w potrzebie
• będzie organizować wydarzenia lokalne we współpracy z lokalnymi organizacjami
i instytucjami (np. lokalny festyn)
Bezpośrednim rezultatem systemu działań właściwych dla Centrum Aktywności
Lokalnej w Sosnowcu będzie:
•
powstanie silnych i zintegrowanych społeczności lokalnych;
•
rozwój lokalnej solidarności i tworzenie więzów samopomocy;
•
wzmacnianie integracji lokalnych grup obywatelskich;
•
zaktywizowanie lokalnych instytucji samorządowych;
•
budowanie toŜsamości wspólnot lokalnych w dzielnicach i w całym mieście;
•
stworzenie grupy profesjonalnych animatorów społecznych;
•
podniesienie jakości społecznej interakcji, związków i sieci kontaktów
w społeczności lokalnej, tj. rozwój kapitału społecznego;
•
pomaganie ludziom w tworzeniu i odtwarzaniu ich własnej społeczności
lokalnej i grup społecznych jako sposobów pozwalających na radzenie sobie
i rozwiązywanie lokalnie określonych problemów oraz na przejmowanie
większej kontroli nad własnym Ŝyciem.
VII.
Celem
Cele szczegółowe programu
programu
jest
zwiększenie
efektywności
i
jakości
społecznego
oddziaływania instytucji pomocy i wsparcia społecznego w Sosnowcu poprzez
aktywizowanie społeczności lokalnych miasta i poprzez prowadzenie działań
środowiskowych.
Celami szczegółowymi programu są:
1.
Wytypowanie i przygotowanie liderów do realizacji programu Centrum
Aktywności Lokalnej
2.
Rozpoznanie środowiska lokalnego – diagnoza zasobów, problemów
społecznych i potrzeb
3.
Rozwijanie komunikacji społecznej w środowisku lokalnym
4.
Promowanie pracy wolontarystycznej
5.
Budowanie lokalnego partnerstwa
6.
Aktywizacja i mobilizacja mieszkańców dla rozwiązywania grupowych
i środowiskowych problemów
VIII. Harmonogram realizacji programu
Cele
szczegółowe
Działania
szczegółowe
Działania
•
Rezultaty
I. Przygotowanie kadry
do realizacji
programu CAL
1. System szkoleń
szkolenie władz
samorządowych
• szkolenie
pracowników
systemu pomocy
społecznej
• szkolenie kadr
instytucji sektora
publicznego
i
organizacji
pozarządowych
Przeszkoleni liderzy do
realizacji programu
II. Rozpoznanie
środowiska
lokalnego
w formie badania
1. System szkoleń
•
Mapa zasobów,
problemów społecznych
i potrzeb środowiska
lokalnego
•
•
2. Badanie problemów
•
społeczności lokalnej
•
instytucje
i
organizacje
osoby publiczne,
grupy nieformalne
miejsca
społecznego
działania,
kanały komunikacji
zidentyfikowanie
głównych problemów
środowiska
lokalnego,
wyłonienie grup
osób dotkniętych
poszczególnymi
problemami
i kwestiami
społecznymi
3. Badanie potrzeb
• prowadzenie badań
społeczności lokalnej
socjologicznych
wśród mieszkańców
społeczności
• określenie ich
potrzeb oraz
oczekiwań
• określenie stopnia
zainteresowania
aktywnym
uczestnictwem
w projekcie
III. Rozwijanie
komunikacji
społecznej
w środowisku
lokalnym
1. Prowadzenie
informacji
obywatelskiej
•
przygotowanie
informatora
o lokalnych usługach
społecznych
• zorganizowanie i
prowadzenie
prostego poradnictwa
w zakresie róŜnych
problemów
• dystrybucja
Posiadanie informatora
o lokalnych usługach.
Punkt informacji
i poradnictwa.
Wykaz spraw
zgłaszanych przez
mieszkańców.
Dokumentacja medialna
[prasa, radio, telewizja].
2. Barometr problemów
lokalnych
•
•
•
3. Współpraca
z
mediami lokalnymi
•
•
IV. Promowanie pracy
wolontarystycznej
1. Program pracy
wolontariuszy
•
•
•
V. Budowanie lokalnego 1. Promowanie idei
partnerstwa
Centrum Aktywności
Lokalnej
•
•
•
materiałów
informacyjnych
organizowanie
spotkań
obywatelskich
pośredniczenie w
komunikacji
pomiędzy
mieszkańcami a
samorządem i
instytucjami
aktualizowanie
mapy zasobów i
potrzeb
stałe informowanie
mediów
prowadzenie
kampanii i akcji
informacyjnych
przygotowanie
grupy wolontariuszy i
ich przeszkolenie
przygotowanie
pracowników
etatowych do pracy z
wolontariuszami
określenie norm
pracy wolontariuszy
i systemu
dokumentacji ich
pracy
uzyskanie
akceptacji władzy
samorządowej oraz
wszystkich
znaczących sił
politycznych
i społecznych
przedstawienie
decydentom
i opinii publicznej
mapy
zidentyfikowanych
problemów
społecznych, potrzeb
oraz zasobów
stałe informowanie
decydentów
o postępach
w realizacji lokalnego
programu CAL
Klub wolontariusza.
Działa koordynator ds.
wolontariatu. Istnieje
dokumentacja
określająca warunki
pracy wolontariuszy.
System szkoleń
wolontariuszy
i
pracowników
etatowych.
Wykaz partnerów
i uczestników programu.
Dokumentacja
wspólnych działań.
Wykaz problemów
wokół których
nawiązywały się
koalicje.
2. Stworzenie koalicji
• nawiązanie
CAL na rzecz
kontaktu
środowiska lokalnego
i zaproszenie do
współpracy
reprezentantów
określonego
środowiska lokalnego
• w oparciu o mapę
zasobów, problemów
oraz potrzeb
opracowanie planu
działań
• organizowanie
spotkań
monitorujących
realizowanie
zaplanowanych
działań
3. Tworzenie
• nawiązanie
partnerstwa na rzecz
kontaktu
rozwiązywania
i zaproszenie do
konkretnych
współpracy
problemów
instytucji i
społecznych
osób
zainteresowa
nych danym
problemem
•
VI. Aktywizacja
i
mobilizacja
mieszkańców dla
rozwiązywania
grupowych
i
środowiskowych
problemów.
zorganizowanie
współpracy [plan,
podział zadań,
harmonogram,
koordynacja] na rzecz
rozwiązania danego
problemu
• wspólna ocena
efektywności
1. Organizowanie
Liczba mieszkańców
• zaproszenie do
współpracy pomiędzy
współpracy lokalnych zaangaŜowania
juŜ istniejącymi
w działaniach grup.
liderów
grupami
Wykazy działających
mieszkańców
organizacji
pozarządowych, grup
2. Inicjowanie
• organizowanie
obywatelskich, grup
powstania grup
spotkań
samopomocowych.
obywatelskich
obywatelskich
Dokumentacja
• pomoc w
działalności tych grup.
samoorganizacji i
usamodzielnianiu
grup
3. Inicjowanie
• organizowanie
powstawania grup
spotkań
samopomocowych
z
osobami
dotkniętymi
podobnymi
problemami
społecznymi
•
pomoc
w organizacji grup
samopomoco-wych i
ich usamodzielnianiu
się
4. Wspieranie liderów
lokalnych
•
•
•
•
5. Wspieranie
powstawania
funkcjonowania
organizacji
pozarządowych
•
i
•
•
•
szkolenie liderów
pomoc
w organizacji spotkań
ułatwianie
kontaktów z innymi
partnerami
pomoc formalnoprawna
szkolenie
w
zakresie tworzenia
i działania organizacji
pozarządowych
pomoc
w
przekształcaniu grup
obywatelskich w
organizacje
pozarządowe
tworzenie
płaszczyzny do stałej
współpracy z
istniejącymi
i
powstającymi
organizacjami
współpraca
organizacji
pozarządowych z
samorządem
Szkolenie kadry do realizacji
programu CAL
projekt socjalny
Cel projektu:
Projekt zakłada przeprowadzenie rocznego cyklu szkoleniowego przygotowującego kadrę do realizacji
programu Centrum Aktywności Lokalnej w Sosnowcu.
Adresaci projektu:
-
Samorząd
-
Pracownicy systemu pomocy społecznej,
-
instytucje sektora publicznego,
-
organizacje pozarządowe
Realizator projektu:
-
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej
Stowarzyszenie Centrum Wspierania Aktywności Lokalnej – CAL
Sposób realizacji projektu:
W trakcie rocznego cyklu szkoleniowego, który obejmie maksymalnie 25
osobową grupę uczestników [grupa pracowników wybranych instytucji i
organizacji]
przeprowadzone
zostaną
zajęcia
w
sześciu
modułach
warsztatowych obejmujących następujące tematy:
•
ja jako animator
•
mapa zasobów lokalnych, analiza potrzeb
•
budowanie zespołu i praca z wolontariuszami
•
tworzenie lokalnego partnerstwa
•
rola organizacji pozarządowych
•
budowanie grup obywatelskich i samopomocowych
•
praca przez projekty
Osoby przeszkolone uzyskują certyfikat, który umoŜliwia szkolenie następnych
grup do pracy metodą CAL.
Etapy realizacji projektu:
Dwa dni szkoleniowe [.......]
•
Ja jako animator
•
Mapa zasobów. Analiza potrzeb
Jeden dzień szkoleniowy [.......]
•
Budowa zespołu CAL
•
Praca z wolontariuszami
Dwa dni szkoleniowe [.........]
•
Tworzenie lokalnego partnerstwa – organizowanie lokalnych zasobów
•
Rola organizacji pozarządowych
Jeden dzień szkoleniowy [.......]
•
Praca metodą projektów
Dwa dni szkoleniowe [........]
•
Mobilizowanie ludzi do działania – budowanie grup obywatelskich
i
samopomocowych
Jeden dzień szkoleniowy [......]
•
Ocena działań w środowisku
•
Strategia rozwoju MOPS jako Centrum Aktywności Lokalnej
Termin realizacji projektu:
Planuje się szkolenie kadry w latach 2003/2004r.
Źródła finansowania:
Roczny koszt szkolenia 1 osoby ok. 1400 zł
Kalkulacja kosztów rocznego szkolenia dla 25 osobowej grupy:
Rodzaj wydatku
Jednostka
Koszt
jednostki
Ilość
jednostek
Suma
Przygotowanie szkoleń i
materiałów
Dzień
700
12
8 400
Superwizja merytoryczna
Dzień
700
6
4 200
Szkoleniowcy
(2 osoby)
Dzień
700
18
12 600
Bilet
12
120
1 440
Zestaw
100
25
2 500
PodróŜ trenerów
Materiały szkoleniowe
Ewaluacja programu
(8 dni)
Suma
Dzień
700
8
5 600
34 740
Mapa potrzeb środowiska
lokalnego. Badanie
potrzeb wybranych
społeczności lokalnych
Sosnowca
projekt socjalny
Cel projektu:
Przeprowadzenie kompleksowych badań socjologicznych słuŜących określeniu
potrzeb, oczekiwań oraz stopnia aktywności społecznej mieszkańców w
rejonach pracy metodą CAL.
Adresaci projektu:
-
mieszkańcy rejonów pilotaŜowych pracy metodą CAL (środowiska lokalne)
-
instytucje i organizacje działające na terenie tych rejonów
Realizator projektu:
-
pracownicy systemu pomocy społecznej
Sposób realizacji projektu:
W wyniku przeprowadzenia badań socjologicznych powstaną mapy potrzeb
środowiska lokalnego w planowanych do pilotaŜowego wdroŜenia pracy
metodą CAL rejonach Zespołów Pomocy Społecznej – „Pogoń” oraz „Juliusz”.
Badania pozwolą na uzyskanie trojakiego rodzaju informacji. Po pierwsze,
pozwolą określić stopień zainteresowania mieszkańców społeczności lokalnej
aktywnym
uczestnictwem
w realizacji projektu CAL. Po drugie, pozwolą zrekonstruować subiektywny
obraz problemów i deficytów społecznych społeczności lokalnej, widzianych
oczyma jej mieszkańców. Po trzecie, pozwolą określić, definiowane przez
mieszkańców, potrzeby społeczności lokalnej.
Termin realizacji projektu:
•
•
•
•
•
Powielenie opracowanych ankiet – styczeń 2003
Wybór i przeszkolenie ankieterów – styczeń 2003
Prowadzenie badań ankietowych [„Pogoń”, „Juliusz”] – luty, marzec 2003
Statystyczne opracowanie materiału badawczego – kwiecień 2003
Opracowanie raportu – maj 2003
Źródła finansowania:
-
budŜet Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej
Budowa koalicji CAL na rzecz środowiska
lokalnego
projekt socjalny
Cel projektu:
Nawiązanie współpracy między znaczącymi instytucjami i organizacjami działającymi na
terenie miasta Sosnowca w celu podjęcia wspólnych działań na rzecz rozwiązywania
problemów społecznych oraz indywidualnych. Budowa trwałej koalicji na rzecz realizacji
programu CAL oraz powołanie Rady Programowej.
Adresaci projektu:
-
Samorząd,
-
Pracownicy systemu pomocy społecznej,
-
instytucje sektora publicznego,
-
organizacje pozarządowe
Realizator projektu:
Koalicja lokalna
Sposób realizacji projektu:
Na terenie Sosnowca działa wiele róŜnych instytucji, wśród których są zarówno
instytucje reprezentujące administrację rządowa, jak i samorządową. Obok
nich funkcjonuje duŜa ilość organizacji pozarządowych. Często jednak
wszystkie te podmioty działają w oderwaniu od siebie i nie szukają
sprzymierzeńców do realizacji swoich statutowych zadań. Zadaniem projektu
budowy koalicji na rzecz CAL [Punkt V.2 Programu CAL] jest zintegrowanie
działania instytucji funkcjonujących w mieście [na określonym terenie czy w
określonym
środowisku
lub
rozwiązywać
lokalnym]
łagodzić
instytucjami i organizacjami
współczesnych
społecznego,
czasów.
jednostek
by
istniejące
mogły
problemy.
reprezentującymi
Aktywizacja
one
Współpraca
róŜne
poszczególnych
uczestniczących
w
wspólnymi
Ŝyciu
sektory
siłami
pomiędzy
to wymóg
podmiotów
społecznym,
Ŝycia
jak
i
społeczności miasta jako całości jest takŜe istotnym elementem budowy
lokalnego
społeczeństwa
obywatelskiego.
Odbudowa
społeczeństwa
obywatelskiego winna polegać na tworzeniu i stałym wzmacnianiu współpracy
między róŜnymi instytucjami, organizacjami, oraz mieszkańcami miasta.
Dlatego teŜ, mając na uwadze, Ŝe jedną z podstawowych funkcji pracownika
socjalnego jest funkcja animatora społecznego polegająca na udzielaniu
pomocy
w tworzeniu struktur koniecznych dla rozwiązywania problemów zbiorowych,
naleŜy zarówno w ramach systemu pomocy społecznej jako całości,
jak i w ramach poszczególnych Rejonów Pracy Socjalnej nawiązać ścisłą
współpracę z lokalnymi instytucjami i organizacjami działającymi na terenie
Sosnowca. Do wspólnej pracy naleŜy zaprosić przedstawicieli waŜnych
instytucji
i organizacji, a takŜe osobistości Ŝycia politycznego i społecznego miasta.
Do wspólnej pracy na rzecz CAL zaproszeni zostaną:
•
Samorząd lokalny – radni
•
Pracownicy systemu pomocy społecznej
•
Placówki i instytucje pomocowe
•
Wydziały Urzędu Miasta
•
Policja
•
StraŜ Miejska
•
Sąd oraz kuratorzy
•
Prokuratura
•
SłuŜba zdrowia
•
Instytucje edukacyjne
•
Spółdzielnie mieszkaniowe
•
Organizacje pozarządowe
Cele szczegółowe:
1. Powołanie Rady Programowej CAL
Celem Rady Programowej jest wymiana informacji, wspólne wypracowywanie
strategicznych planów, budowanie koalicji wokół problemów, koordynowanie
i ewaluacja wykonywania poszczególnych działań.
2. Powołanie Zespołów do spraw wspierania aktywności lokalnej i profilaktyki środowiskowej
Celem działania zespołów jest nawiązanie współpracy między instytucjami,
organizacjami oraz osobami działającymi na terenie społeczności lokalnej
[dzielnicy, rejonu pracy socjalnej] w celu budowania wspólnych programów
naprawczych oraz aktywizacji społeczności lokalnej dla rozwiązywania lub
łagodzenia
w jej obrębie problemów i deficytów.
występujących
3. Powołanie Zespołów interdyscyplinarnych
Celem działania zespołów jest opracowywanie i wdraŜanie
projektów socjalnych dotyczących
szczegółowych problemów i deficytów społecznych.
Etapy realizacji projektu:
Działanie
Rezultat
Czas realizacji
Styczeń
2003
Wykonawca
Zorganizowanie spotkania
Zarządu Miasta, radnych,
pracownicy systemu pomocy
społecznej oraz innych
instytucji i organizacji w celu
wyboru Rady Programowej
CAL
Utworzenie Rady
Programowej CAL i
inauguracja jej pracy.
Opracowanie planu pracy
na 2003 rok.
Zorganizowanie spotkania
radnych, przedstawicieli
instytucji
i organizacji oraz osób
w rejonie „Pogoń” w celu
utworzenia zespołu ds.
wspierania aktywności lokalnej
i profilaktyki środowiskowej
Utworzenie w rejonie
Styczeń 2003
„Pogoń” Zespołu ds.
wspierania aktywności
lokalnej
i profilaktyki
środowiskowej oraz
inauguracja jego pracy.
Opracowanie planu pracy
na 2003 rok.
Pracownicy systemu
pomocy społecznej
Utworzenie w rejonie
„Juliusz” Zespołu ds.
wspierania aktywności
lokalnej
i profilaktyki
środowiskowej oraz
inauguracja jego pracy.
luty 2003
Pracownicy systemu
pomocy społecznej
Sierpień 2003
Pracownicy systemu
pomocy społecznej
Zorganizowanie spotkania
radnych, przedstawicieli
instytucji
i organizacji oraz osób
w rejonie „Juliusz” w celu
utworzenia zespołu ds.
wspierania aktywności lokalnej
i profilaktyki środowiskowej
Samorząd,
pracownicy systemu
pomocy społecznej
Opracowanie planu pracy
na 2003 rok.
Zorganizowanie spotkań
zespołów interdyscyplinarnych
[bezrobocie,
niepełnosprawność, rodzina
problemowa, uzaleŜnienia,
przestępczość i inne stosownie
do potrzeb]
Utworzenie
interdyscyplinarnych
zespołów
[według potrzeb]
Źródła finansowania:
Projekt nie wymaga ponoszenia Ŝadnych dodatkowych kosztów gdyŜ będzie realizowany w ramach
zadań statutowych poszczególnych instytucji i organizacji.
Przygotowanie informatora o lokalnych usługach
społecznych
projekt socjalny
Cel projektu:
Celem projektu jest przygotowanie i wydanie miejskiego informatora o usługach społecznych
świadczonych przez instytucje sektora publicznego i organizacje pozarządowe w Sosnowcu.
Adresaci projektu:
-
Samorząd,
-
pracownicy systemu pomocy społecznej
-
instytucje sektora publicznego, organizacje pozarządowe,
-
mieszkańcy miasta
Realizator projektu:
Instytucje i organizacje działające w mieście świadczące usługi społeczne.
Sposób realizacji projektu:
Wydawany informator o usługach społecznych realizowanych przez instytucje
i organizacje w mieście słuŜyć będzie udostępnieniu mieszkańcom miasta szczegółowej
informacji na temat moŜliwych form pomocy jakie mogą oni otrzymać
w związku z problemami których doświadczają. Ma on takŜe usprawnić funkcjonowanie
instytucji i organizacji poprzez dostarczanie ich potencjalnym klientom informacji na temat
zasad funkcjonowania instytucji, w tym np. wymaganych w danej instytucji dokumentów.
Informator powinien być dostępny we wszystkich instytucjach świadczących usługi społeczne
w mieście, a takŜe w miejscach szczególnej koncentracji mieszkańców miasta.
Cele szczegółowe:
Szczegółowe cele projektu obejmują:
•
Inwentaryzacja wszystkich instytucji i organizacji świadczących usługi społeczne w mieście
•
Zebranie
szczegółowych
danych
o
i organizacje
•
Określenie zasad partycypacji w kosztach druku
•
Opracowanie szczegółowego kosztorysu
•
Przygotowanie informatora
•
ZłoŜenie informatora do druku
•
Druk informatora
usługach
świadczonych
przez
instytucje
•
Opracowanie zasad udostępniania informatora
Termin realizacji:
-
etap przygotowawczy 2003r.
-
drukowanie informatorów 2004r.
Punkt Informacji Obywatelskiej
projekt socjalny
Cel projektu:
Zapewnienie dostępności do profesjonalnej informacji i pomocy mieszkańcom środowiska lokalnego.
Adresaci projektu:
Społeczności lokalne
Realizator projektu:
Klub wolontariusza przy MOPS
Sposób realizacji projektu:
Punkt informacji obywatelskiej, działający w ramach Centrum Aktywności Lokalnej, obsługiwany przez
jednego lub grupę wolontariuszy w następujących obszarach:
•
informacja na temat indywidualnych uprawnień obywateli
•
informacja na temat lokalnych instytucji i ich statutowych obowiązków
•
poradnictwo z zakresu Kodeksu Postępowania Administracyjnego
•
pomoc przy pisaniu podań i pism odwoławczych.
Termin i miejsce realizacji projektu:
Planuje się systematyczne uruchamianie Punktów Informacji Obywatelskiej
przy wykorzystaniu bazy lokalowej uczestników CAL.
Termin rozpoczęcia realizacji
projektu - VI 2003r.
Źródła finansowania:
-
udostępnienie informatorów (koszty w projekcie przygotowania informatorów)
-
wszelkie dodatkowe koszty oraz sposób finansowania zostaną zaplanowane zgodnie z
ustawą o działalności poŜytku publicznego i o wolontariacie.
PROGRAM
POMOCY OSOBOM BEZROBOTNYM
ORAZ ZAGROśONYM WYKLUCZENIEM SPOŁECZNYM
Cel ogólny programu:
Aktywizacja i pomoc w osiąganiu samodzielności przez osoby:
-
dotknięte bezrobociem i poszukujące pracy,
-
zagroŜone lub dotknięte marginalizacją społeczną,
-
niezaradne - znajdujące się w trudnych sytuacjach Ŝyciowych.
Program stanowi uzupełnienie podejmowanych na terenie miasta działań
promujących przedsiębiorczość i wspierających osoby poszukujące pracy.
Cele szczegółowe:
1. Upowszechnienie wśród młodzieŜy szkolnej informacji dotyczących rynku pracy, sposobów
poszukiwania pracy, oraz pomoc w planowaniu indywidualnej ścieŜki edukacyjnej.
2. Promowanie idei wolontariatu. Utworzenie Klubu Wolontariusza.
3. Stwarzanie moŜliwości do podejmowania aktywności zawodowej przez osoby bezrobotne w
ramach prac interwencyjnych.
4. Wspieranie osób fizycznych rozpoczynających działalność gospodarczą
i realizujących
program samozatrudnienia.
5. UmoŜliwienie
podopiecznym
MOPS
podjęcia
zatrudnienia
przy
pracach
społecznie
uŜytecznych organizowanych przez miasto (roboty publiczne).
6. Aktywizacja osób bezrobotnych w środowisku zamieszkania.
7. Stworzenie warunków umoŜliwiających readaptację społeczną i zawodową osobom
szczególnie zagroŜonym marginalizacją - utworzenie Centrum Integracji Społecznej.
Adresaci programu:
-
osoby poszukujące pracy, zarejestrowane w Powiatowym Urzędzie Pracy, w
szczególności osoby długotrwale bezrobotne
-
przedsiębiorcy
tworzący
nowe
miejsca
pracy
i
rozpoczynający
działalność
gospodarczą
-
osoby niepełnosprawne
-
osoby korzystające ze wsparcia pomocy społecznej
-
uczniowie szkół średnich oraz studenci wyŜszych uczelni
-
młodzieŜ opuszczająca placówki opiekuńczo – wychowawcze i rodziny zastępcze
-
osoby bezdomne realizujące indywidualny „Program Wychodzenia
z
Bezdomności”
-
osoby opuszczające zakłady penitencjarne
Sposoby realizacji programu:
1.
Upowszechnienie wśród młodzieŜy szkolnej informacji dotyczących rynku pracy,
sposobów poszukiwania pracy oraz pomoc w planowaniu indywidualnej ścieŜki
edukacyjnej
Cel realizowany będzie poprzez:
-
organizowanie spotkań informacyjnych oraz warsztatowych w szkołach gimnazjalnych
i średnich
-
organizowanie „Dni Otwartych” adresowanych do młodzieŜy szkolnej przez instytucje
zajmujące się doradztwem zawodowym
-
indywidualne konsultacje w zakresie diagnozy zasobów wewnętrznych (predyspozycji,
zainteresowań, mocnych i słabych stron).
2. Promowanie idei wolontariatu oraz utworzenie Klubu Wolontariusza przy Miejskim
Ośrodku Pomocy Społecznej.
-
zorganizowanie akcji informacyjnej dotyczącej wolontariatu
w mediach lokalnych oraz wybranych instytucjach i organizacjach
-
opracowanie procedury i zasad korzystania z usług wolontariuszy (opracowanie
regulaminu pracy wolontariusza, zasad zawierania umów, monitoringu)
-
stworzenie bazy danych o kandydatach na wolontariuszy
-
stworzenie
bazy
danych
o
osobach
fizycznych,
oczekujących na wsparcie ze strony wolontariuszy
-
utworzenie Klubu Wolontariusza
instytucjach,
organizacjach
3. Stwarzanie moŜliwości do podejmowania aktywności zawodowej przez osoby
bezrobotne w ramach prac interwencyjnych.
Cel będzie realizowany poprzez:
Kontynuację działań prowadzonych przez miasto w zakresie:
-
dofinansowywania stanowisk pracy zgodnie z umowami na prace
interwencyjne
-
stosowania ulg w stosunku do pracodawców zatrudniających osoby bezrobotne (np.:
obniŜanie stawek czynszowych, zwolnień z opłat dzierŜawnych, obniŜanie wysokości
podatku od nieruchomości itp.)
Propozycja będzie rozwaŜana corocznie przez władze miasta, natomiast podjęcie
decyzji co do realizacji zadania uzaleŜnione będzie
od potrzeb i moŜliwości
finansowych gminy , a takŜe od aktualnych uregulowań prawnych.
4. Wspieranie osób fizycznych, w tym osób korzystających z pomocy
społecznej rozpoczynających działalność gospodarczą i realizujących
program samozatrudnienia
Cel będzie realizowany poprzez:
Świadczenie profesjonalnych usług doradczych w zakresie zakładania
i
prowadzenia działalności gospodarczej dla osób zainteresowanych załoŜeniem własnej firmy:
-
ocenianie szans realizacji indywidualnych projektów (pomysłów) na prowadzenie
działalności gospodarczej (konstruowanie i ocena biznes planów),
-
organizowanie szkoleń z zakresu zakładania i prowadzenia firmy,
-
pomoc w pozyskiwaniu kapitału na uruchomienie lub rozwinięcie firmy
-
doradztwo w zakresie rozwiązywania bieŜących problemów związanych z
prowadzeniem firmy
5. UmoŜliwienie podopiecznym MOPS podjęcia zatrudnienia przy pracach
społecznie uŜytecznych organizowanych przez miasto (roboty
publiczne).
Cel będzie realizowany poprzez:
Zabezpieczenie (rezerwację) dla osób korzystających z pomocy społecznej
25% miejsc pracy
z ogólnej puli etatów tworzonych w związku z organizowaniem gminnych robót publicznych
Rekrutacja osób objętych pomocą społeczną będzie prowadzona przez Powiatowy
Urząd Pracy przy współudziale Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej, przy
czym kryterium pierwszeństwa będą miały osoby długotrwale bezrobotne.
Propozycja dotycząca organizowania gminnych robót publicznych będzie rozwaŜana corocznie przez
władze miasta, natomiast podjęcie decyzji co do realizacji zadania uzaleŜnione będzie od potrzeb i
moŜliwości finansowych gminy , a takŜe od aktualnych uregulowań prawnych.
6. Aktywizacja osób bezrobotnych w środowisku zamieszkania
Cel będzie realizowany poprzez:
1) Tworzenie mini klubów pracy (funkcjonujących na poziomie osiedli mieszkaniowych)
oraz prowadzenie mini warsztatów pozwalających na zwiększenie umiejętności w
zakresie poszukiwania pracy i radzenia sobie w sytuacjach trudnych.
2) Opracowanie i rozdystrybuowanie (w mini klubach pracy) materiałów informacyjnych o
szkołach i kursach dla osób dorosłych (informator dotyczył będzie moŜliwości
kształcenia na terenie województwa śląskiego).
3) Wzmacnianie poczucia przynaleŜności do miejsca zamieszkania – budowanie lokalnej
sieci wsparcia.
Działania aktywizujące będą realizowane w ramach Centrum Aktywności Lokalnej.
7. Stworzenie warunków umoŜliwiających readaptację społeczną i zawodową osobom
szczególnie zagroŜonym marginalizacją - utworzenie Centrum Integracji Społecznej.
Cel będzie realizowany poprzez:
1) Opracowanie programu dotyczącego readaptacji zawodowej i społecznej,
w stosunku do osób zagroŜonych bądź dotkniętych wykluczeniem
społecznym, tj. osób długotrwale bezrobotnych, bezdomnych – realizujących
indywidualny program wychodzenia z bezdomności, uzaleŜnionych – w trakcie
leczenia, opuszczających zakłady penitencjarne.
2) Określenie profilu działalności produkcyjnej, usługowej lub handlowej jednostki,
o której mowa wyŜej.
3) Wystąpienie z wnioskiem do marszałka województwa śląskiego o utworzenie
Centrum Integracji Społecznej, jako jednostki wyodrębnionej organizacyjnie
i finansowo realizującej program readaptacji zawodowej i społecznej.
4) Utworzenie jednostki o nazwie Centrum Integracji Społecznej.
Procedura tworzenia Centrum Integracji Społecznej będzie realizowana po wejściu
w Ŝycie ustawy o zatrudnieniu socjalnym.
Realizatorzy programu:
-
Agencja Rozwoju Lokalnego S.A.
-
jednostki organizacyjne pomocy społecznej
-
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej
-
MłodzieŜowe Biuro Pracy – OHP
-
Poradnie Psychologiczno - Pedagogiczne
-
Powiatowy Urząd Pracy
-
Wydział Polityki Gospodarczej i Promocji Miasta UM
Termin realizacji programu:
Lata 2002 – 2010.
Źródła finansowania:
-
budŜet miasta
-
środki PFRON
-
środki Funduszu Pracy
-
zasoby podmiotów realizujących załoŜenia programu
-
środki samorządu wojewódzkiego
-
środki pochodzące z darowizn i sponsoringu
Harmonogram działań
RODZAJ PODEJMOWANYCH
DZIAŁAŃ
PODMIOTY REALIZUJĄCE
ZADANIE
el szczegółowy pkt.1
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej
Poradnie Psychologiczno –
Pedagogiczne
Powiatowy Urząd Pracy
OHP – MłodzieŜowe Biuro Pracy
Agencja Rozwoju Lokalnego S.A.
-wykłady
-warsztaty
-poradnictwo indywidualne
ŹRÓDŁA FINANSOWANIA
ZADANIA
TERMIN REALIZACJI ZADANIA
w ramach budŜetów podmiotów
realizujących zadanie
początek realizacji zadania - luty 2003
r.
kontynuacja – na bieŜąco
w ramach budŜetów podmiotów
realizujących zadanie
gmina - w zakresie zobowiązań
wynikających
z unormowań
prawnych
realizacja pkt a i b - grudzień 2002r.
realizacja pkt c - 2003 r.
Cel szczegółowy pkt.2
a) zorganizowanie akcji promującej
wolontariat
b) opracowanie procedury
umoŜliwiającej pracę wolontariuszom
c) utworzenie Klubu Wolontariusza
RODZAJ PODEJMOWANYCH
DZIAŁAŃ
Miejski Ośrodek Pomocy
Społecznej
Lokalne ośrodki wsparcia
PODMIOTY REALIZUJĄCE
ZADANIE
ŹRÓDŁA FINANSOWANIA
ZADANIA
TERMIN REALIZACJI ZADANIA
Cel szczegółowy pkt.3
Powiatowy Urząd Pracy
Stwarzanie moŜliwości do
podejmowania aktywności zawodowej
przez osoby bezrobotne w ramach
prac interwencyjnych
stosowania
ulg
w
stosunku
do
Fundusz Pracy
decyzja o realizacji zadania będzie
rozwaŜana corocznie, począwszy od
roku 2003
i uzaleŜniona będzie od potrzeb oraz
moŜliwości finansowych i prawnych
pracodawców zatrudniających osoby właściwy wydział UM
bezrobotne (np.: obniŜanie stawek
czynszowych, zwolnień z opłat
dzierŜawnych, obniŜanie wysokości
podatku od nieruchomości itp.)
środki gminy
Cel szczegółowy pkt.4
pomoc w postaci doradztwa dla osób
zainteresowanych
( w tym podopiecznych
MOPS ) uruchomieniem działalności
gospodarczej
/ szkolenia,
pozyskiwanie kapitału, doradztwo
finansowo – prawne/
RODZAJ PODEJMOWANYCH
DZIAŁAŃ
Agencja Rozwoju Lokalnego S.A.
Powiatowy Urząd Pracy
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej
PODMIOTY REALIZUJĄCE
ZADANIE
w ramach budŜetów podmiotów
realizujących zadanie
ŹRÓDŁA FINANSOWANIA
ZADANIA
począwszy od roku 2003
TERMIN REALIZACJI ZADANIA
Cel szczegółowy pkt.5
zabezpieczenie (rezerwacja)
podopiecznym MOPS miejsc pracy
przy wykonywaniu gminnych robót
publicznych
Powiatowy Urząd Pracy
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej
budŜet gminy
decyzja o realizacji zadania będzie
rozwaŜana corocznie, począwszy od
roku 2003
i uzaleŜniona będzie od potrzeb oraz
moŜliwości finansowych gminy.
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej
Powiatowy Urząd Pracy
Agencja Rozwoju Lokalnego S.A.
MłodzieŜowe Biuro Pracy -OHP
w ramach budŜetów podmiotów
realizujących zadanie
począwszy od roku 2004
Cel szczegółowy pkt.6
-utworzenie mini klubów pracy oraz
organizowanie mini warsztatów
kształtujących umiejętności w
zakresie poszukiwania pracy
-wzmacnianie motywacji do
podnoszenia kwalifikacji zawodowych
oraz pomoc
w poszukiwaniu
pracy
- opracowanie materiałów
informacyjnych dotyczących
moŜliwości kształcenia osób
dorosłych w obrębie województwa
śląskiego
-budowa lokalnej sieci wsparcia
RODZAJ PODEJMOWANYCH
DZIAŁAŃ
PODMIOTY REALIZUJĄCE
ZADANIE
ŹRÓDŁA FINANSOWANIA
ZADANIA
TERMIN REALIZACJI ZADANIA
Cel szczegółowy pkt.7
-stworzenie odpowiednich warunków i
opracowanie programów
szkoleniowych umoŜliwiających
readaptację zawodową i społeczną
osób dotkniętych lub zagroŜonych
wykluczeniem społecznym
-przygotowanie wniosku
umoŜliwiającego wystąpienie
o
utworzenie Centrum Integracji
Społecznej
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej i
inne instytucje, które w przyszłości
zostaną zaangaŜowane w realizację
zadania
zgodnie z ustawą
zatrudnieniu socjalnym
o
po wejściu w Ŝycie ustawy
zatrudnieniu socjalnym
o
Zbuduj dzisiaj swoją przyszłość
projekt socjalny
Cel projektu:
UmoŜliwienie młodzieŜy uczącej się dokonania optymalnego wyboru ścieŜki edukacyjnej
dostosowanej do indywidualnych moŜliwości oraz aktualnego zapotrzebowania na rynku pracy.
Zwiększenie wśród młodzieŜy szkolnej wiedzy dotyczącej sposobów poruszania się na rynku pracy.
Adresaci projektu:
- uczniowie szkół gimnazjalnych, średnich oraz zasadniczych szkół zawodowych
- wychowankowie placówek opiekuńczo – wychowawczych uczęszczający
do starszych klas szkół średnich, zasadniczych oraz gimnazjów
Realizatorzy projektu:
-
-
Powiatowy Urząd Pracy
-
MłodzieŜowe Biuro Pracy – OHP
-
Agencja Rozwoju Lokalnego S.A.
-
Poradnie Psychologiczno – Pedagogiczne
szkoły gimnazjalne i ponadgimnazjalne z terenu miasta
Sposoby realizacji projektu:
1) organizowanie na terenie szkół oraz placówek opiekuńczo wychowawczych spotkań
informacyjnych i warsztatowych, prowadzonych przez doradców zawodowych zatrudnionych
w Powiatowym Urzędzie Pracy oraz w Agencji Rozwoju Lokalnego S.A.
a) opracowanie ofert zawierających informacje o zakresie i moŜliwościach
korzystania z usług świadczonych przez doradców zawodowych
b) zainteresowane ofertami szkoły i placówki opiekuńczo – wychowawcze będą
kontaktować się z doradcami zawodowymi i indywidualnie ustanawiać terminy
spotkań
c) spotkania będą miały charakter grupowy
d) program spotkań (w szczególności ich forma, rodzaj wykorzystanych
materiałów) będzie ustalany przez doradców zawodowych
e) usługi świadczone przez doradców zawodowych będą miały charakter
nieodpłatny
2) organizowanie na terenie instytucji zajmujących się doradztwem zawodowym oraz
diagnozowaniem zainteresowań i przydatności zawodowej tzw. „Dni Otwartych”
adresowanych do młodzieŜy szkolnej
a) w instytucjach zorganizowane zostaną punkty konsultacyjne promujące usługi własne
oraz świadczone przez pokrewne instytucje (głównie zakres usług oraz ich
dostępność)
b) „Dni Otwarte” organizowane będą na terenie kaŜdej z instytucji raz
w roku
c) terminy „Dni Otwartych” będą ustalane indywidualnie przez danego organizatora, ale
nie powinny pokrywać się terminami wyznaczonymi przez inne instytucje z terenu
miasta
d) akcję informacyjną o „Dniach Otwartych” prowadzić będzie organizator
3) Opracowanie ulotek informacyjnych oraz ich dystrybucja na terenie szkół
i placówek
opiekuńczo – wychowawczych, promujących moŜliwość korzystania ze specjalistycznego
poradnictwa oraz diagnozy zainteresowań
i przydatności zawodowej prowadzonej przez
psychologów i pedagogów zatrudnionych w Poradniach Psychologiczno – Pedagogicznych.
Termin realizacji projektu:
Początek realizacji – luty 2003r.
Źródła finansowania:
- w ramach budŜetów realizatorów projektów
Promowanie idei wolontariatu oraz utworzenie Klubu Wolontariusza
„Daj sobie szansę i pomóŜ innym”
projekt socjalny
Cel projektu:
Promowanie idei wolontariatu. Wzbogacenie oferty pomocowej poprzez zwiększenie
dostępności usług świadczonych przez osoby zainteresowane pracą na zasadzie
wolontariatu. Zdobywanie i poszerzanie doświadczeń zawodowych przez wolontariuszy.
Cele szczegółowe:
1) Promocja idei wolontariatu
2) Opracowanie procedury oraz zasad korzystania z usług wolontariuszy
3) Stworzenie bazy danych o kandydatach na wolontariuszy
4) Stworzenie bazy danych o osobach fizycznych, instytucjach i organizacjach oczekujących na
pomoc ze strony wolontariuszy
5) Utworzenie Klubu Wolontariusza przy Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej
Adresaci i realizatorzy projektu:
1) osoby oczekujące na wsparcie ze strony wolontariuszy, w szczególności:
osoby starsze, samotne, niepełnosprawne, dzieci wymagające pomocy w nauce,
dzieci z rodzin wielodzietnych
2) osoby zainteresowane pracą na zasadzie wolontariatu
3) MOPS, ośrodki wsparcia, świetlice środowiskowe i socjoterapeutyczne, szkoły,
placówki słuŜby zdrowia oraz instytucje i organizacje pomocowe
Podmiot odpowiedzialny za wdraŜanie projektu:
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Sosnowcu
Sposoby realizacji projektu:
1) Promowanie idei wolontariatu poprzez:
-
utworzenie strony internetowej zawierającej informacje na temat wolontariatu
-
współpraca z lokalnymi mediami na rzecz popularyzacji wolontariatu
-
opracowanie ulotek i afiszy reklamowych oraz ich dystrybucja w szkołach średnich,
wyŜszych uczelniach, instytucjach i organizacjach pomocowych, placówkach słuŜby
zdrowia, kościołach itp.
2) Stworzenie bazy danych o kandydatach na wolontariuszy oraz o osobach fizycznych, instytucjach
i organizacjach oczekujących na pomoc ze strony wolontariuszy
Bazy danych tworzone będą przez koordynatora ds. wolontariatu.
Bazy danych o kandydatach na wolontariuszy zawierać będą informacje dotyczące:
-
personaliów
-
przygotowania zawodowego
-
umiejętności
-
predyspozycji
-
preferencji w zakresie wykonywania pracy
-
dyspozycyjności
Bazy danych o instytucjach, organizacjach, oraz osobach prywatnych zawierać będą w
szczególności informacje dotyczące:
-
potrzeb i oczekiwań w zakresie korzystania z usług wolontariuszy (wiek,
umiejętności, rodzaj zlecenia)
-
potrzebnej liczby wolontariuszy
-
czasu pracy
PowyŜsze informacje opracowywane będą przy współudziale pracowników socjalnych
MOPS.
3) Utworzenie Klubu Wolontariusza
Klub będzie działał przy Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Sosnowcu.
Do
Klubu moŜe naleŜeć kaŜda osoba gotowa do nieodpłatnego niesienia pomocy
potrzebującym.
KaŜdy wolontariusz przed przystąpieniem do pracy zostanie przeszkolony, a takŜe
zapoznany z Regulaminem Pracy Wolontariusza.
Wolonatiusz będzie w pracy posługiwał się identyfikatorem, pełniącym funkcję
legitymacji.
Wolontariusze będą zatrudniani w oparciu o umowę z Miejskim Ośrodkiem Pomocy
Społecznej, ośrodkami wsparcia lub innymi podmiotami, a takŜe pomiędzy
wolontariuszem i osobami korzystającymi z jego usług.
Dla kaŜdego wolontariusza prowadzona będzie karta aktywności zawierająca
informacje
dotyczące
prac
wykonywanych
przez
wolontariusza.
Na
prośbę
wolontariuszy wydawane będą listy referencyjne, zawierające oceny ich pracy
sporządzane w oparciu o karty aktywności.
KaŜdy wolontariusz świadczący pracę na rzecz potrzebujących będzie miał
wyznaczonego opiekuna. Funkcje te pełnić będą pracownicy socjalni
z
poszczególnych rejonów opiekuńczych.
Wszelkie prace związane z działalnością Klubu prowadzone będą przez pracowników
MOPS.
Dyrektor MOPS wyznaczy osobę, która będzie pełniła funkcję koordynatora ds.
wolontariatu.
Czas realizacji projektu:
Rozpoczęcie
wdraŜania
projektu
(akcja
promocyjna;
opracowanie
procedury
umoŜliwiającej wykonywanie pracy przez wolontariuszy) – grudzień 2002.
Utworzenie Klubu Wolontariusza – rok 2003.
Koszty i źródła finansowania projektu:
Akcja promocyjna oraz opracowanie procedury dotyczącej pracy wolontariuszy –
budŜet MOPS, ośrodków wsparcia działających w systemie pomocy społecznej,
sponsoring.
Przewidywany łączny koszt zadania - 5.000 zł.
Wszelkie dodatkowe koszty oraz sposób finansowania zostaną zaplanowane zgodnie z
ustawą o działalności poŜytku publicznego i o wolontariacie
„W zamian”
projekt socjalny
Cel projektu:
Stwarzanie moŜliwości do podejmowania aktywności zawodowej przez osoby bezrobotne w ramach
prac interwencyjnych.
Adresaci projektu:
1) osoby bezrobotne z terenu miasta Sosnowca zarejestrowane w PUP
2) przedsiębiorcy
prowadzący
działalność
na
terenie
miasta
Sosnowca,
którzy w okresie ostatnich 12 miesięcy poprzedzających datę złoŜenia wniosku
nie zmniejszyli stanu zatrudnienia z przyczyn leŜących po stronie pracodawcy
Podmiot odpowiedzialny za realizację projektu:
Powiatowy Urząd Pracy, właściwy wydział Urzędu Miejskiego
Sposób realizacji projektu:
1) Kierując bezrobotnego do pracy interwencyjnej bierze się pod uwagę jego wiek,
stan zdrowia oraz rodzaje uprzednio wykonywanej pracy.
2) Pracodawca, który zatrudnił w ramach pracy interwencyjnej skierowanych
bezrobotnych na okres do 6 miesięcy otrzymuje zwrot części poniesionych
kosztów na wynagrodzenia, nagrody oraz składki na ubezpieczenie społeczne w
wysokości uprzednio uzgodnionej i wynikającej z podpisanej umowy.
3) Pracodawca, który zatrudnił w ramach prac interwencyjnych skierowanych
bezrobotnych na okres do 12 miesięcy moŜe otrzymać zwrot poniesionych
kosztów z tytułu zatrudnienia w wysokości uprzednio uzgodnionej, nie
przekraczającej jednak najniŜszego wynagrodzenia i składki na ubezpieczenie
społeczne od refundowanego wynagrodzenia za kaŜdego bezrobotnego, jeŜeli
refundacja obejmuje koszty poniesione za co drugi miesiąc ich zatrudnienia.
4) Pracodawca zatrudniający bezrobotnego przez okres dalszych 6 miesięcy (po
upływie okresu sześciomiesięcznego zatrudnienia) który zawrze z tym
pracownikiem w dalszej kolejności umowę na czas nieokreślony – moŜe otrzymać
jednorazową refundację wynagrodzenia pracownika w wysokości wcześniej
uzgodnionej, nie wyŜej jednak niŜ 150 % przeciętnego wynagrodzenia
obowiązującego w dniu spełnienia tego warunku.
Źródła finansowania:
Fundusz Pracy, gmina w zakresie stosowanych ulg.
Termin realizacji projektu:
Terminy wprowadzania w Ŝycie projektu zaleŜne będą od potrzeb oraz moŜliwości finansowych i
prawnych.
Pomoc osobom rozpoczynających działalność gospodarczą
„W kierunku przedsiębiorczości”
projekt socjalny
Cel projektu:
Przygotowanie osób do prowadzenia działalności gospodarczej.
Udzielanie wsparcia nowym przedsiębiorcom poprzez doradztwo w zakresie prowadzenia firmy.
Adresaci projektu:
- osoby zainteresowane załoŜeniem działalności gospodarczej, w tym osoby
korzystające ze wsparcia pomocy społecznej
- osoby prowadzące działalność gospodarczą
Realizatorzy projektu:
- Agencja Rozwoju Lokalnego S.A.
- Powiatowy Urząd Pracy
- Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej
Sposoby realizacji projektu:
Projekt przewiduje samozatrudnienie w ramach rozpoczęcia działalności gospodarczej przez osoby
zainteresowane, zgodnie z przedłoŜonymi przez nie projektami.
4) Indywidualne pomysły (projekty) na prowadzenie działalności gospodarczej będą
kaŜdorazowo ocenianie przez wytypowanych pracowników ARL S.A.
5) Pozytywna ocena przedłoŜonego projektu będzie warunkiem zakwalifikowania danej osoby do
uczestnictwa w cyklu szkoleń dotyczących prowadzenia firmy
6) Szkolenie będzie przygotowywało do zakładania i prowadzenia firmy. Zakres tematyczny
szkoleń będzie obejmował zagadnienia finansowo – księgowe, kadrowe, prawne i
marketingowe
7) Prowadzenie doradztwa w zakresie rozwiązywanie bieŜących problemów firmy dla osób
rozpoczynających i prowadzących działalność gospodarczą
8) Udzielanie pomocy w zakresie pozyskiwania kapitału na rozpoczęcie lub rozwinięcie
działalności firmy
9) W sytuacji gdy osoba korzystająca z pomocy społecznej wystąpi z inicjatywą prowadzenia
działalności gospodarczej, a przedłoŜony przez nią projekt zostanie pozytywnie oceniony
przez Agencję Rozwoju Lokalnego, wówczas istnieje moŜliwość ubiegania się o przyznanie
zasiłku z Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej na ekonomiczne usamodzielnienie. Zasiłek
będzie przyznawany na warunkach określonych w ustawie o pomocy społecznej.
Termin realizacji projektu:
Od roku 2003 – na bieŜąco
Źródła finansowania:
- w ramach budŜetów realizatorów projektów
Pomoc osobom rozpoczynających działalność gospodarczą
„W kierunku przedsiębiorczości”
projekt socjalny
Cel projektu:
Przygotowanie osób do prowadzenia działalności gospodarczej.
Udzielanie wsparcia nowym przedsiębiorcom poprzez doradztwo w zakresie prowadzenia firmy.
Adresaci projektu:
- osoby zainteresowane załoŜeniem działalności gospodarczej, w tym osoby
korzystające ze wsparcia pomocy społecznej
- osoby prowadzące działalność gospodarczą
Realizatorzy projektu:
- Agencja Rozwoju Lokalnego S.A.
- Powiatowy Urząd Pracy
- Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej
Sposoby realizacji projektu:
Projekt przewiduje samozatrudnienie w ramach rozpoczęcia działalności gospodarczej przez osoby
zainteresowane, zgodnie z przedłoŜonymi przez nie projektami.
10) Indywidualne pomysły (projekty) na prowadzenie działalności gospodarczej będą
kaŜdorazowo ocenianie przez wytypowanych pracowników ARL S.A.
11) Pozytywna ocena przedłoŜonego projektu będzie warunkiem zakwalifikowania danej osoby do
uczestnictwa w cyklu szkoleń dotyczących prowadzenia firmy
12) Szkolenie będzie przygotowywało do zakładania i prowadzenia firmy. Zakres tematyczny
szkoleń będzie obejmował zagadnienia finansowo – księgowe, kadrowe, prawne i
marketingowe
13) Prowadzenie doradztwa w zakresie rozwiązywanie bieŜących problemów firmy dla osób
rozpoczynających i prowadzących działalność gospodarczą
14) Udzielanie pomocy w zakresie pozyskiwania kapitału na rozpoczęcie lub rozwinięcie
działalności firmy
15) W sytuacji gdy osoba korzystająca z pomocy społecznej wystąpi z inicjatywą prowadzenia
działalności gospodarczej, a przedłoŜony przez nią projekt zostanie pozytywnie oceniony
przez Agencję Rozwoju Lokalnego, wówczas istnieje moŜliwość ubiegania się o przyznanie
zasiłku z Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej na ekonomiczne usamodzielnienie. Zasiłek
będzie przyznawany na warunkach określonych w ustawie o pomocy społecznej.
Termin realizacji projektu:
Od roku 2003 – na bieŜąco
Źródła finansowania:
- w ramach budŜetów realizatorów projektów
Aktywizacja bezrobotnych beneficjentów MOPS - umoŜliwienie podjęcia zatrudnienia przy pracach
społecznie uŜytecznych prowadzonych przez miasto.
projekt socjalny
Cel projektu:
UmoŜliwienie podjęcia zatrudnienia podopiecznym MOPS dotkniętym długotrwałym bezrobociem przy
wykonywaniu prac społecznie uŜytecznych.
Adresaci projektu:
-
poszukujący pracy beneficjenci pomocy społecznej – osoby znajdujące się
w szczególnie
trudnych sytuacjach Ŝyciowych, zwłaszcza długotrwale bezrobotni
-
osoby bezrobotne w tym osoby długotrwale bezrobotne zarejestrowane
w PUP
-
osoby o niskich kwalifikacjach zawodowych mające trudności z podjęciem pracy
Realizatorzy projektu:
- Powiatowy Urząd Pracy
- Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej
Realizacja projektu:
Zakłada się coroczne rozwaŜanie propozycji dotyczącej organizowania gminnych robót
publicznych przez władze miasta. Podjęcie decyzji o organizowaniu robót publicznych uzaleŜnione
będzie od potrzeb oraz moŜliwości finansowych gminy.
Etapy realizacji projektu:
1) przyjęcie uchwały o pracach społecznie uŜytecznych
2) wyselekcjonowanie zakładów pracy (jednostek organizacyjnych gminy
i powiatu
oraz spółek, w których udziałowcem jest gmina) zgłaszających gotowość do realizacji
zlecenia.
3) zawarcie umów pomiędzy zakładami pracy a kierownikiem Powiatowego Urzędu Pracy na
prowadzenie robót publicznych
4) rekrutacja osób bezrobotnych kierowanych do gminnych robót publicznych
-
zabezpieczenie (rezerwacja) dla osób korzystających z pomocy społecznej 25% miejsc pracy,
z ogólnej puli etatów utworzonych w związku
z organizowaniem robót
publicznych;
(w przypadku beneficjetów pomocy społecznej proces rekrutacyjny prowadzony będzie przez
Powiatowy Urząd Pracy przy współudziale Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej)
Zakłada się, Ŝe:
-
refundacja kosztów zatrudnienia osób pracujących przy gminnych robotach publicznych
wynosić będzie nie więcej niŜ kwota najniŜszego wynagrodzenia ogłaszanego przez ministra
właściwego ds. pracy
-
refundacja kosztów wynagrodzenia następować będzie z dołu po przedłoŜeniu umów o pracę
zawartych ze skierowanymi bezrobotnymi, listy płac za miesiąc podlegający refundacji oraz
listy obecności zatrudnionych bezrobotnych
-
maksymalny czas trwania prac wykonywanych przez osoby bezrobotne wynosić będzie 6
miesięcy
Termin realizacji projektu:
Terminy wprowadzania w Ŝycie projektu zaleŜne będą od potrzeb oraz moŜliwości finansowych gminy.
Potrzeby oraz moŜliwości realizacji projektu będą rozeznawane corocznie począwszy od 2003 roku.
Źródła finansowania:
- budŜet gminy
Aktywizacja bezrobotnych beneficjentów MOPS - umoŜliwienie podjęcia zatrudnienia przy pracach
społecznie uŜytecznych prowadzonych przez miasto.
projekt socjalny
Cel projektu:
UmoŜliwienie podjęcia zatrudnienia podopiecznym MOPS dotkniętym długotrwałym bezrobociem przy
wykonywaniu prac społecznie uŜytecznych.
Adresaci projektu:
-
poszukujący pracy beneficjenci pomocy społecznej – osoby znajdujące się
w szczególnie
trudnych sytuacjach Ŝyciowych, zwłaszcza długotrwale bezrobotni
-
osoby bezrobotne w tym osoby długotrwale bezrobotne zarejestrowane
w PUP
-
osoby o niskich kwalifikacjach zawodowych mające trudności z podjęciem pracy
Realizatorzy projektu:
- Powiatowy Urząd Pracy
- Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej
Realizacja projektu:
Zakłada się coroczne rozwaŜanie propozycji dotyczącej organizowania gminnych robót
publicznych przez władze miasta. Podjęcie decyzji o organizowaniu robót publicznych uzaleŜnione
będzie od potrzeb oraz moŜliwości finansowych gminy.
Etapy realizacji projektu:
5) przyjęcie uchwały o pracach społecznie uŜytecznych
6) wyselekcjonowanie zakładów pracy (jednostek organizacyjnych gminy
i powiatu
oraz spółek, w których udziałowcem jest gmina) zgłaszających gotowość do realizacji
zlecenia.
7) zawarcie umów pomiędzy zakładami pracy a kierownikiem Powiatowego Urzędu Pracy na
prowadzenie robót publicznych
8) rekrutacja osób bezrobotnych kierowanych do gminnych robót publicznych
-
zabezpieczenie (rezerwacja) dla osób korzystających z pomocy społecznej 25% miejsc pracy,
z ogólnej puli etatów utworzonych w związku
z organizowaniem robót publicznych;
(w przypadku beneficjentów pomocy społecznej proces rekrutacyjny prowadzony będzie przez
Powiatowy Urząd Pracy przy współudziale Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej)
Zakłada się, Ŝe:
-
refundacja kosztów zatrudnienia osób pracujących przy gminnych robotach publicznych
wynosić będzie nie więcej niŜ kwota najniŜszego wynagrodzenia ogłaszanego przez ministra
właściwego ds. pracy
-
refundacja kosztów wynagrodzenia następować będzie z dołu po przedłoŜeniu umów o pracę
zawartych ze skierowanymi bezrobotnymi, listy płac za miesiąc podlegający refundacji oraz
listy obecności zatrudnionych bezrobotnych
-
maksymalny czas trwania prac wykonywanych przez osoby bezrobotne wynosić będzie 6
miesięcy
Termin realizacji projektu:
Terminy wprowadzania w Ŝycie projektu zaleŜne będą od potrzeb oraz moŜliwości finansowych gminy.
Potrzeby oraz moŜliwości realizacji projektu będą rozeznawane corocznie począwszy od 2003 roku.
Źródła finansowania:
- budŜet gminy
Aktywizacja osób bezrobotnych w środowisku zamieszkania
„Puls dzielnicy”
projekt socjalny
Cel projektu:
Redukowanie negatywnych następstw psychologicznych powstałych w wyniku długotrwałego
bezrobocia.
Aktywizowanie społeczności lokalnych na rzecz zwiększenia samodzielności oraz wzmacnia więzi w
środowisku zamieszkania. Inicjowanie samopomocy.
Adresaci projektu:
Mieszkańcy osiedli, w tym beneficjenci pomocy społecznej, osoby bezrobotne, zagroŜone
marginalizacją społeczną
Realizatorzy projektu:
-
mieszkańcy poszczególnych osiedli miasta
-
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej
-
Powiatowy Urząd Pracy
-
MłodzieŜowe Biuro Pracy – OHP
-
Agencja Rozwoju Lokalnego S.A.
Sposoby realizacji projektu:
ZałoŜenia projektu będą realizowane w ramach Centrum Aktywności Lokalnej,
w poszczególnych częściach miasta
1) utworzenie mini klubów pracy (funkcjonujących na poziomie osiedli mieszkaniowych)
-
prowadzenie mini warsztatów pozwalających na zwiększenie umiejętności
w zakresie
poszukiwania pracy i radzenia sobie w sytuacjach trudnych (nauka sporządzania dokumentów
aplikacyjnych, nawiązywania kontaktów
i prowadzenia rozmów z pracodawcami,
poznawanie sposobów redukowania stresu związanego z bezrobociem i poszukiwaniem
pracy, konstruktywne rozwiązywanie konfliktów)
-
propagowanie idei ciągłego kształcenia poprzez zwiększenie dostępności informacji o
moŜliwościach kształcenia i nabywania nowych umiejętności zawodowych przez osoby
dorosłe – opracowanie materiałów informacyjnych o szkołach i kursach dla osób dorosłych
(informator dotyczył będzie moŜliwości kształcenia na terenie województwa śląskiego)
2) Wzmacnianie poczucia przynaleŜności do miejsca zamieszkania – budowanie lokalnej sieci
wsparcia poprzez:
-
zachęcanie do aktywnego uczestniczenia w Ŝyciu osiedla (podejmowanie działań m.in. na
rzecz poprawy bezpieczeństwa w środowisku zamieszkania, estetyki otoczenia)
-
rozwijanie samopomocy sąsiedzkiej
Termin realizacji projektu:
Od roku 2003 – na bieŜąco
Źródła finansowania:
- w ramach budŜetów realizatorów projektów
Centrum Integracji Społecznej
(CIS)
projekt socjalny
Cel projektu:
Stworzenie warunków umoŜliwiających adaptację osobom dotkniętym lub zagroŜonym wykluczeniem
społecznym do samodzielnego funkcjonowania w środowisku zawodowym i społecznym –
utworzenie Centrum Integracji Społecznej (CIS)
Adresaci projektu:
1. osoby bezrobotne, w szczególności długotrwale bezrobotne
2. osoby zagroŜone lub dotknięte wykluczeniem społecznym
3. osoby bezdomne realizujące indywidualny program wychodzenia
z
bezdomności
4. osoby uzaleŜnione od alkoholu i innych środków psychoaktywnych, będące
w
trakcie leczenia odwykowego
5. osoby z zaburzeniami psychicznymi
6. osoby opuszczające zakłady karne i mające trudności w integracji
ze
środowiskiem
7. uchodźcy realizujący indywidualny program integracji
Podmiot odpowiedzialny za realizację projektu:
Wytypowanie podmiotu odpowiedzialnego za realizacje projektu.
Centrum moŜe być tworzone przez gminę, Ochotnicze Hufce Pracy lub organizacje
pozarządowe. Do utworzenia Centrum wymagana jest zgoda marszałka województwa.
Realizacja projektu:
1) Wytypowanie podmiotu do realizacji zadań związanych z utworzeniem Centrum
Integracji Społecznej
2) Opracowanie programu dotyczącego readaptacji zawodowej i społecznej,
( w tym przewidywanej liczy uczestników Centrum, zasad rekrutacji oraz
sposobu organizowania zajęć) dla osób zagroŜonych bądź dotkniętych
wykluczeniem społecznym, tj. osób długotrwale bezrobotnych, bezdomnych –
realizujących indywidualny program wychodzenia z bezdomności, uzaleŜnionych
– w trakcie leczenia, opuszczających zakłady penitencjarne
3) Określenie profilu działalności produkcyjnej, usługowej lub handlowej jednostki
4) Wystąpienie z wnioskiem do marszałka województwa śląskiego o utworzenie
Centrum Integracji Społecznej, jako jednostki wyodrębnionej organizacyjnie
i finansowo realizującej program readaptacji zawodowej i społecznej
5) Utworzenie jednostki o nazwie Centrum Integracji Społecznej
Czas realizacji projektu:
Po wejściu w Ŝycie ustawy o zatrudnieniu socjalnym. Przewidywany termin rozpoczęcia
realizacji projektu: rok 2004.
Zasady finansowania projektu:
-
zasoby pochodzące ze zbiórek, darowizn oraz innych źródeł
-
dochody
własne
samorządu
wojewódzkiego
przeznaczone
na
realizację
wojewódzkiego programu profilaktyki i rozwiązywania problemu uzaleŜnień oraz
przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu
-
dochody własne samorządu gminnego, przeznaczone na realizację gminnego
programu
profilaktyki
i
rozwiązywania
przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu
-
środki Funduszu Pracy
problemów
alkoholowych
oraz
-
dochody uzyskiwane przez Centrum w
ramach prowadzonej działalności
(produkcyjnej, handlowej lub usługowej)
-
inne źródła określone w przepisach ustawy o zatrudnieniu socjalnym
Utworzenie Centrum zwiększy szansę na aktywizację zawodową i społeczną osób
znajdujących się w trudnych sytuacjach Ŝyciowych oraz uzaleŜnionych od pomocy socjalnej
państwa.
Utworzenie w ramach CIS warsztatów zawodowych o profilu
remontowo – budowlanym
podprojekt
Cel:
Nauka
zawodu
poprzez
doskonalenie
umiejętności
praktycznych
w
zakresie
wykonywania prac remontowych (m.in. malowania, tapetowania, kafelkowania,
wykonywania drobnych usług budowlanych).
Zwiększenie szans uczestników warsztatów na podjęcie pracy zarobkowej.
Sposób realizacji:
Planuje się uruchomienie warsztatów jako integralnej części CIS.
Warsztaty będą prowadzone przez instruktorów uprawnionych do organizowania
szkoleń zawodowych.
Warunkiem koniecznym do utworzenia warsztatów jest przygotowanie odpowiedniego
zaplecza technicznego.
Zakłada się, Ŝe jednym z elementów praktyki zawodowej będzie wykonywanie prac
remontowych w jednostkach wchodzących w skład systemu pomocy społecznej
( w tym w domach dziecka, ośrodkach oferujących schronienie). Uczestnicy warsztatów
będą
oferowali
równieŜ
swoje
usługi
niektórym
osobom
korzystającym
ze wsparcia MOPS, w szczególności: osobom starszym i samotnym, niepełnosprawnym,
matkom samotnie wychowującym dzieci, wychowankom opuszczającym placówki
opiekuńczo – wychowawcze rozpoczynającym samodzielne Ŝycie. Usługi świadczone
będą nieodpłatnie. Osoby na rzecz których wykonywane będą prace remontowe, będą
mogły
ubiegać
się
o
przyznanie
zasiłku
celowego
na zakup materiałów niezbędnych do wykonywania tych prac.
Planuje się prowadzenie zajęć w małych grupach. Okres szkolenia nie powinien być
krótszy niŜ 6 miesięcy.
Termin realizacji:
Po uruchomieniu Centrum Integracji Społecznej
Źródła finansowania:
Zgodnie z ustawą o zatrudnieniu socjalnym
SKOORDYNOWANY PROGRAM DZIAŁAŃ NA RZECZ
OSÓB STARSZYCH I NIEPEŁNOSPRAWNYCH
„Podajmy sobie ręce. Obok jest człowiek”
Jednym z podstawowych zadań pomocy społecznej jest pomoc osobom
i
rodzinom we wzmocnieniu i odzyskaniu zdolności do prawidłowego funkcjonowania w
społeczeństwie.
Realizując powyŜsze zadanie w oparciu o opracowaną diagnozę problemów
społecznych w mieście Sosnowcu opracowano program aktywizacji społeczności
lokalnych na rzecz osób starszych i niepełnosprawnych składający się z trzech
programów problemowych:
1. Program na rzecz poprawy sytuacji osób niepełnosprawnych - „Podajmy
sobie ręce. Razem pokonamy bariery.”
2. Program na rzecz poprawy sytuacji osób starszych - „Obok jest człowiek. Spraw by nie
był sam.”
3. Program integracji osób starszych i niepełnosprawnych ze społecznością lokalną
„Jesteśmy wśród Was. Bądźcie z nami.”
-
PROGRAM
NA RZECZ POPRAWY SYTUACJI OSÓB
NIEPEŁNOSPRAWNYCH
„Podajmy sobie ręce.
Razem pokonamy
bariery.”
Cel główny programu
Aktywizacja osób niepełnosprawnych i ich rodzin w celu wzmocnienia i odzyskania zdolności do
prawidłowego funkcjonowania w społeczeństwie.
Adresaci programu
Osoby niepełnosprawne (samotne i w rodzinach),
społeczność lokalna,
instytucje państwowe i niepaństwowe, organizacje społeczne, kościelne i inne
podmioty.
Cele szczegółowe
1. Próby określenia rozmiarów niepełnosprawności oraz podejmowanie
takich działań by jej zapobiegać.
2. Stworzenie osobom niepełnosprawnym optymalnych warunków do prawidłowego
funkcjonowania w środowisku.
3. Motywowanie
społeczności
lokalnej
do
podejmowania
działań
na
rzecz
osób
niepełnosprawnych.
Cele będą osiągane poprzez realizację konkretnych zadań :
Ad.1.Diagnozowanie przyczyn niepełnosprawności oraz podejmowanie takich
działań by jej zapobiegać.
-
utworzenie bazy danych o osobach niepełnosprawnych w mieście,
-
podejmowanie działań na rzecz poprawy środowiska naturalnego i
promowanie zdrowego stylu Ŝycia, (organizowanie róŜnego typu akcji,
promocja zdrowia, ścieŜki zdrowia, rowerowe itp.)
-
zwiększenie bezpieczeństwa na drogach, (program bezpieczeństwa w
mieście, na drogach)
- objęcie szczególną opieką kobiet w ciąŜy, niemowlęta i dzieci.
(profilaktyka,
badania prenatalne).
Oczekiwane efekty działań
-
wytworzenie w społeczności nawyku zdrowego Ŝycia i wypoczynku,
-
zwiększenie bezpieczeństwa w mieście,
-
powiększenie bazy rehabilitacyjnej oraz zwiększenie dostępności do
usług rehabilitacyjnych w placówkach słuŜby zdrowia,
Ad.2.Stworzenie osobom niepełnosprawnym optymalnych warunków do
prawidłowego funkcjonowania w środowisku.
-
wspieranie osób niepełnosprawnych w osiąganiu niezaleŜności (grupy
wsparcia, poradnictwo),
-
wspieranie rodzin z osobą niepełnosprawną (grupy wsparcia dla rodzin
z osobami niepełnosprawnymi),
-
tworzenie warunków do róŜnych form edukacji i rozwoju (tworzenie
integracyjnych grup przedszkolnych, szkół podstawowych, średnich,
wyŜszych),
-
stwarzanie warunków do zatrudniania osób niepełnosprawnych
(tworzenie miejsc pracy dla osób niepełnosprawnych, ZPCh),
-
dostosowywanie warunków mieszkaniowych do potrzeb i moŜliwości
osób niepełnosprawnych (system zamiany mieszkań, mieszkania
chronione),
-
zwiększenie dostępności do szeroko rozumianej rehabilitacji fizycznej,
psychicznej, zawodowej czy społecznej,
Oczekiwane efekty działań
-
dostosowanie placówek kulturalnych, oświatowych do potrzeb osób niepełnosprawnych,
-
aktywne działania grup wsparcia,
-
powstanie mieszkań dostosowanych do potrzeb osób niepełnosprawnych,
- działalność poradnictwa dla bezrobotnych osób niepełnosprawnych, wskazujące pracodawcom
korzyści wynikające z ich zatrudniania.
Ad.3.Motywowanie społeczności lokalnej do podejmowania działań na rzecz
osób niepełnosprawnych.
-
koordynowanie działań wszelkich organizacji działających na rzecz osób
niepełnosprawnych (zorganizowanie centrum informacyjnego, wydawanie
poradników),
-
propagowanie pozytywnych zachowań wobec osób niepełnosprawnych
sprzyjających
wzajemnej
integracji
(integracyjne
festyny,
imprezy
sportowe, pokazanie twórczości )
-
udostępnienie instytucji publicznych dla osób niepełnosprawnych
(likwidacja barier, przeszkolony, kompetentny personel).
Oczekiwane efekty działań
-
wytworzenie się więzi osób niepełnosprawnych ze środowiskiem lokalnym, wzmacniające
poczucie bezpieczeństwa i wzajemną integrację,
-
powstanie klubu wolontariusza
Realizatorzy programu
-
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej,
-
Samorząd Lokalny,
-
instytucje państwowe i niepaństwowe,
-
organizacje społeczne, kościelne i inni partnerzy.
Termin realizacji programu
Program przewidziany jest do realizacji w latach 2003 – 2010 jako uzupełnienie
programu CAL, poprzez realizację programów
i projektów
socjalnych
ukierunkowanych na konkretny problem.
Źródła finansowania
BudŜet
Miasta,
środki
PFRON,
realizatorzy poszczególnych
projektów,
sponsorzy, osoby zainteresowane posiadające własne dochody.
Harmonogram działań
Działania
Cel strategiczny
1. Próba
Działania
szczegółowe
Rezultaty
zebrani wytwor
utworzenie bazy danych o osobach
e danych o
zenie w
określenia
osobach
społeczności
niepełnosprawnych,
rozmiarów
niepełnonawyku
sprawnych
zdrowego
podejmowanie
niepełnospradziałań na rzecz
organiz Ŝycia i
wności oraz
owawypoczynku
poprawy środowiska
naturalnego
nie festynów zwięks
podejmowanie
i promowanie
promujących
zenie
działań by jej
zdrowego stylu Ŝycia zdrowy
bezpieczeńwypoczynek
stwa w
zapobiegać
zwiększenie
organiz mieście
bezpieczeństwa na
acja ścieŜek powięk
zdrowia
szenie bazy
drogach,
promo
rehabilitacyjobjęcie
wanie
nej oraz
szczególną opieką
programu
zwiększenie
bezpiecznego dostępności
kobietę w ciąŜy,
miasta
do usług
niemowlęta
upowsz rehabilitacyji dzieci.
ech-nienie
nych w
badań
placówkach
prenatalnych
słuŜby
wczesn zdrowia
e wykrywanie
i
zapobieganie
-
Realizatorzy
MOPS,
Wydział
Zdrowia,
Wydział
Edukacji,
Policja,
Samorząd
Lokalny
wad
rozwojowych
u dzieci
2. Stworzenie
-
osobom
niepełnosprawnym
-
optymalnych
warunków do
prawidłowego funkcjonowania w
środowisku
-
-
-
wspieranie osób organiz
niepełnosprawnych
owaw osiąganiu
nie grup
niezaleŜności,
wsparcia dla
osób
wspieranie
niepełnosprarodzin z osobą
wnych
niepełnosprawną,
organiz
owa-nie grup
stworzenie
wsparcia dla
warunków do
rodzin z
róŜnych form
osobami
edukacji i rozwoju,
niepełnosprawnymi
stwarzanie
utworz
warunków do
enie
zatrudniania osób
specjalistyczniepełnosprawnych,
nego systemu
poradnictwa
dostosowanie
tworze
warunków
nie miejsc
mieszkaniowych do
pracy dla
potrzeb osób
osób
niepełnosprawnych,
niepełnosprawnych
zwiększenie
tworze
dostępności do
nie grup i klas
szeroko rozumianej
integracyjrehabilitacji
nych z
odpowiednimi
dostos
owa-nie
placówek
kulturalnych,
oświatowych
do potrzeb
osób
niepełnospra
wnych
aktywn
e działania
grup wsparcia
powsta
nie mieszkań
dostosowanych do
potrzeb osób
niepełnospra
wnych
działaln
ość
poradnictwa
dla bezrobotnych osób
niepełnosprawnych,
wskazujące
pracodawcom
korzyści
wynikające
-
MOPS,
Ośrodki
Wsparcia,
PUP, Wydział
Edukacji,
Wydział
Lokalowy,
Spółdzielnie
mieszkaniow,
Organizacje
lokane,
programami
nauczania
opraco
wanie
programu
zamiany
mieszkań i
dostosowanie
ich do
potrzeb osób
niepełnosprawnych
utworz
enie
mieszkań
chronionych
3. Motywowanie -
powsta -wytworzenie
nie forum
się więzi osób
społeczności
organizacji
niepełnospra
lokalnej do
wnych ze
lokalnych
środowiskiem
wydaw
podejmowania
anie
lokalnym,
działań na
wzmacniająinformatorów
ce poczucie
i poradników
rzecz osób
organiz bezpieczeńniepełnospraw
owa-nie
stwa i
wzajemną
integracyjnych
integrację
nych imprez,
festynów,
propagowanie
zawodów
- powstanie
pozytywnych
klubu
sportowych
zachowań wobec
szkolen wolontariuosób
sza
ie osób
niepełnosprawnych
pracujących
sprzyjających
w róŜnych
wzajemnej integracji, instytucjach
do pracy
z osobami
udostępnienie
instytucji publicznych niepełnospradla osób
wnymi
niepełnosprawnych,
-
koordynowanie
działań wszelkich
organizacji
działających na
rzecz osób
niepełnosprawnych;
z ich
zatrudniania
pozyskanie
wolontariatu
-
MOPS,
Ośrodki
Wsparcia,
Władze
Miasta,
organizacje
działające na
rzecz osób
niepełnospraw
-nych
PROGRAM
NA RZECZ POPRAWY SYTUACJI OSÓB STARSZYCH
„Obok jest człowiek. Spraw by nie był sam.”
Główny cel programu
Zmniejszenie problemu marginalizacji ludzi starszych, poprawa jakości ich Ŝycia oraz rozwój
aktywności seniorów.
Adresaci programu
Ludzie starsi i ich rodziny, społeczność lokalna, instytucje państwowe
i niepaństwowe, organizacje społeczne, kościelne i inne podmioty.
Cele szczegółowe
1. Jak najdłuŜsze utrzymanie osoby starszej w jej własnym środowisku przy zachowaniu
optymalnych warunków egzystencji.
2. Zapewnienie osobom starszym odpowiednich usług socjalnych.
3. Pobudzenie aktywności społeczności lokalnych do podejmowania działań na rzecz poprawy
Ŝycia seniorów.
Ad.1. Jak najdłuŜsze utrzymanie osoby starszej w jej własnym środowisku:
-
działania aktywizujące seniorów do realizowania własnych potrzeb (wydawnictwa
informacyjne, dostęp do róŜnego typu placówek prowadzących działalność ukierunkowaną na
seniorów),
-
rozwijanie edukacji osób starszych (uniwersytet III wieku),
-
dostosowanie warunków mieszkaniowych do potrzeb i moŜliwości ekonomicznych seniorów
(zamiany góra-dół, większe-mniejsze),
-
zacieśnienie współpracy lekarza rodzinnego, pielęgniarki środowiskowej, pracownika
socjalnego (wspólne działania i plany pomocy dostosowane do indywidualnych potrzeb seniora)
-
edukacja rodziny i uwraŜliwienie jej na potrzeby i oczekiwania osoby starszej.
Oczekiwane efekty działań
- aktywna działalność grup wsparcia,
- działalność Uniwersytetu III Wieku,
- powstanie systemu mieszkań odpowiednich do potrzeb seniorów,
- współpraca środowiskowa na rzecz osób starszych.
Ad.2. Zapewnienie osobom starszym niezbędnych usług socjalnych:
-
rozwój środowiskowych placówek dziennego pobytu będących ośrodkami wsparcia seniorów
(dzienne domy pobytu, osiedlowe kluby seniora),
-
rozwój działalności usługowej na rzecz osób starszych (róŜnego typu usługi opiekuńcze),
-
adaptacja mieszkań i dostosowywanie ich do potrzeb osób starszych (mieszkania chronione,
rodzinne domy opieki),
-
dostosowanie placówek stałego pobytu do przejęcia opieki nad osobami przewlekle
somatycznie chorymi (oddział geriatryczny-czasowego pobytu, hospicjum, miejsca w domu
pomocy społecznej)
Oczekiwane efekty działań
- zmniejszenie poczucia osamotnienia poprzez zapełnienie czasu wolnego oraz nawiązanie
pozytywnych kontaktów ze środowiskiem lokalnym,
- rozwinięta sieć usług opiekuńczych,
- rozwój placówek stacjonarnych ukierunkowanych na człowieka starszego
Ad.3. Pobudzenie aktywności społeczności lokalnych do podejmowania działań na rzecz poprawy
Ŝycia seniorów :
-
koordynowanie działań wszelkich organizacji lokalnych działających na rzecz ludzi starszych
(stworzenie centrum informacyjnego),
-
promowanie pozytywnych zachowań wobec starości zwłaszcza wśród młodzieŜy (imprezy
integracyjne, szkolenia),
-
pobudzanie aktywności osób, które w najbliŜszym otoczeniu, rodzinie nie stykają się z
problemem starości do podejmowania działań na rzecz tej grupy osób (grupy pomocowe,
opracowanie programu pomocy sąsiadowi),
-
pozyskanie wolontariatu (akcje propagandowe wśród młodzieŜy szkół średnich).
Oczekiwane efekty działań
-
zrzeszenie się organizacji lokalnych i dąŜenie do jednego celu,
-
integracja osób starszych ze środowiskiem lokalnym,
-
działanie wolontariatu.
Realizatorzy programu
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej, Samorząd Lokalny, instytucje państwowe
i niepaństwowe, organizacje społeczne, kościelne i inni partnerzy.
Termin realizacji programu
Program przewidziany jest do realizacji w latach 2003 – 2010, jako uzupełnienie
programu CAL, poprzez realizację programów i projektów socjalnych
ukierunkowanych na konkretny problem.
Źródła finansowania
BudŜet Miasta, środki PFRON, realizatorzy poszczególnych projektów, sponsorzy, osoby
zainteresowane posiadające własne dochody
Harmonogram działań
Działania
Cel strategiczny
1. Jak
Działania
szczegółowe
Rezultaty
działania
organiz aktyw
aktywizujące seniorów owa-nie grup
na
najdłuŜsze
do realizowania
wsparcia
działalność
utrzymanie
grup
własnych potrzeb,
przez osoby
wsparcia,
starsze,
osoby starszej
edukacja osób
udostę działa
w jej własnym
starszych,
pnie-nie
lność
róŜnego typu
Uniwersytet
środowisku
aktywizacja osób
placówek
u III Wieku
starszych do
w tym
powst
-
Realizatorzy
MOPS,
Ośrodki
Wsparcia,
Wydział
Edukacji,
WyŜsze
Uczelnie,
Wydział
Lokalowy
Władze
przy
organizowania grup
samopomocowych,
zachowaniu
optymalnych
-
warunków
egzystencji
-
2. Zapewnienie
-
osobom
starszym
niezbędnych
-
usług
socjalnych
-
-
kulturalnych
anie
Miasta
na seniorów
systemu
i ich potrzeby mieszkań
dostosowanie
utworz
odpowiedwarunków
enie filii
nich do
mieszkaniowych do
Uniwersytetu
potrzeb
potrzeb osób
III Wieku
seniorów
starszych,
opraco współ
wanie
praca
zacieśnienie
programu
środowiskowspółpracy lekarza
zamiany
wa na rzecz
rodzinnego,
mieszkań
osób
pielęgniarki
opraco
starszych
środowiskowej i
wanie
pracownika socjalnego programu
współpracy
lekarza,
pielęgniarki
i pracownika
socjalnego
w celu
zapewnienia
osobie
starszej
optymalnych
warunków
egzystencj
grupy
wsparcia dla
rodzin
opiekujących
się osobami
starszymi
rozwój
organiz zmni MOPS,
owa-nie
środowiskowych
ejsze-nie
Ośrodki
placówek dziennego
dziennych
poczucia
Wsparcia,
pobytu,
domów
osmotnienia Władze
pobytu,
poprzez
Miasta,
rozwój działalności organiz zapełnienie organizacje
usługowej,
owa-nie
czasu
pozarządowe,
osiedlowych
kościelne
wolnego
klubów
oraz
seniora,
adaptacja
nawiązanie
organiz pozytywmieszkań i
dostosowanie ich do
owa-nie usług nych
potrzeb osób
opiekuńkontaktów
czych,
starszych,
ze
utworz
środowisdostosowanie
enie
kiem
placówek stałego
mieszkań
lokalnym,
pobytu do przejęcia
chronionych rozwi
opieki nad osobami
utworz
nięta sieć
przewlekle,
enie
usług
rodzinnych
somatycznie chorymi
opiekuńdomów opieki czych,
utworz
enie miejsc
czasowego
całodobowego pobytu
jako oddziału
geriatrycznego
utworz
enie
stacjonarnego hospicjum
utworz
enie miejsc
dla osób
przewlekle ,
somatycznie
chorych
w domach
pomocy
społecznej
koordynowanie
powsta
działań wszelkich
nie forum
organizacji lokalnych
organizacji
działających na rzecz
lokalnych,
osób starszych,
wydaw
anie
propagowanie
informatorów
pozytywnych
nakierowazachowań wobec
nych na
starości,
potrzeby ludzi
starszych,
pobudzanie
organiz
aktywności osób, które owaw najbliŜszym
nie imprez
otoczeniu, rodzinie nie integracyjstykają się z
nych,
problemem starości do organiz
podejmowania działań
owana rzecz tej grupy
nie grup
osób,
pomocowych
opraco
pozyskanie
wanie
wolontariatu
programu
pomocy
sąsiadowi,
szerze
nie idei
wolontariatu
-
3.
Pobudzanie -
aktywności
społeczności
lokalnych
do
podejmowania działań
na
rzecz poprawy
Ŝycia
-
seniorów
-
-
rozw
ój placówek
stacjonarnych
ukierunkowanych na
człowieka
starszego,
zrzes
zenie się
organizacji
lokalnych
i dąŜenie do
jednego
celu,
integr
acja osób
starszych
ze
środowiskiem
lokalnym,
działa
nie
wolontariatu
-
MOPS,
Ośrodki
Wsparcia,
Władze
Miasta,
organizacje
społeczne,
społeczności
lokalne
PROGRAM
INTEGRACJI OSÓB STARSZYCH I NIEPEŁNOSPRAWNYCH
ZE SPOŁECZNOŚCIĄ LOKALNĄ
„Jesteśmy wśród Was. Bądźcie z nami.”
Cel główny programu
Integracja środowisk objętych systemem wsparcia ze społecznością lokalną oraz przełamywanie
barier w stosunku do osób korzystających z róŜnych form pomocy społecznej.
Adresaci
Program skierowany jest do:
-
osób starszych i niepełnosprawnych, korzystających z domów pomocy społecznej i ośrodków
wsparcia oraz ich rodzin,
-
dzieci i młodzieŜy szkolnej,
-
mieszkańców miasta
Cele szczegółowe programu
1. Inicjowanie działalności profilaktycznej i samopomocowej.
2. Zmiana wizerunku osób starszych i niepełnosprawnych.
Ad.1.Inicjowanie działalności profilaktycznej i samopomocowej:
propagowanie pozytywnych zachowań wobec osób korzystających z pomocy
-
{organizowanie szeregu imprez ogólnodostępnych w środowisku lokalnym
(pikniki-festyny, wystawy, imprezy rekreacyjne)},
-
imprezy okolicznościowe (Dzień Babci, Dzień Dziecka, Mikołaj, spotkania świetlicowe, Dzień
Godności Osoby Niepełnosprawnej)
pozyskanie wolontariatu do działań pomocowych, szerzenie idei wolontariatu wśród młodzieŜy
-
i osób dorosłych.
Oczekiwane efekty działań
-
zmniejszenie poczucia osamotnienia i integracja osób starszych
niepełnosprawnych ze środowiskiem lokalnym,
-
wzajemne poznanie i współpraca pomiędzy ośrodkami wsparcia,
-
powstanie aktywnie działającego wolontariatu,
-
rozwój pomocy sąsiedzkiej,
i
-
Ad.2
uwraŜliwienie na potrzeby osób słabszych.
Zmiana wizerunku osób korzystających z róŜnych form pomocy :
informowanie mieszkańców miasta o moŜliwościach uzyskania pomocy
-
(opracowywanie i wydawanie informatora, ulotek problemowych, promowanie
i reklamowanie ośrodków wsparcia)
prezentacja działalności placówek wsparcia wchodzących w system pomocy społecznej
-
(prezentacja twórczości na terenie miasta, organizacja wystaw
i aukcji prac, występy artystyczne uczestników placówek)
Oczekiwane efekty działań
-
zmiana zachowań i odczuć społeczności wobec osób korzystających
-
zwiększenie poczucia godności wśród osób korzystających z pomocy.
z pomocy,
Realizatorzy programu
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej, Ośrodki Wsparcia, Samorząd Lokalny,
instytucje państwowe i niepaństwowe, organizacje społeczne, kościelne i inni
partnerzy.
Termin realizacji programu
Program przewidziany jest do realizacji w latach 2003 – 2010, jako uzupełnienie
programu CAL, poprzez realizację programów i projektów socjalnych
ukierunkowanych na konkretny problem.
Źródła finansowania
BudŜet Miasta, środki PFRON, realizatorzy poszczególnych projektów,
sponsorzy, osoby zainteresowane posiadające własne dochody.
Harmonogram działań
Działania
Cel strategiczny
1. Inicjowanie
Działania
szczegółowe
Rezultaty
propagowanie
organiz zmni
pozytywnych
owa-nie
ejsze-nie
działalności
zachowań wobec osób imprez
poczucia
profilaktycznej i
korzystających
ogólnodostęp osamotniez pomocy,
-nych w
nia
samopomocowej
środowisku
i integracja
pozyskanie
lokalnym
osób
wolontariatu do działań (pikniki,
starszych
pomocowych
festyny,
i niepełnowystawy,
sprawnych
imprezy
ze
rekreacyjne)
środowisorganiz kiem
owa-nie
lokalnym
imprez
wzaje
okolicznościmne
wych (dzień
poznanie i
babci,
współpraca
dziadka,
pomiędzy
dzień
ośrodkami
dziecka,
wsparcia
mikołaj, dzień powst
godności
anie
osoby
aktywnie
niepełnospra- działającewnej,
go
spotkania
wolontariatu
świetlicowe
szerze
nie idei
wolontariatu
wśród
młodzieŜy
i osób
dorosłych
-
Realizatorzy
MOPS,
Ośrodki
Wsparcia,
Organizacje
społeczne i
kościelne,
Władze
Miasta
2. Zmiana
wizerunku osób
korzystających z
róŜnych form
pomocy
opraco zmia
wanie
na
i wydawanie
zachowań
informatora,
społecznośwydaw
ci wobec
prezentacja
anie ulotek
osób
działalności placówek
problemokorzystająwsparcia wchodzących wych,
cych z
w system pomocy
promo
pomocy,
społecznej
wanie
zwięk
i reklamowaszenie
nie ośrodków poczucia
wsparcia
godności
prezent wśród osób
acja
korzystajątwórczości
cych z
uczestników
pomocy
ośrodków
wsparcia
-
informowanie
mieszkańców miasta
o moŜliwościach
uzyskania pomocy,
-
organiz
acja wystaw i
aukcji prac
występ
y artystyczne
uczestników
placówek
-
MOPS,
Ośrodki
Wsparcia,
Organizacje
społeczne i
kościelne, inni
partnerzy
Sosnowieckie forum osób i środowisk działających
na rzecz osób niepełnosprawnych
projekt socjalny
Cel projektu
Koordynacja instytucji i organizacji pozarządowych z terenu miasta wokół problemu szeroko pojętej
niepełnosprawności.
Wybór społecznego rzecznika interesów środowisk osób niepełnosprawnych. Stworzenie platformy do
wymiany poglądów i doświadczeń w pracy z osoba niepełnosprawną.
Adresaci
Instytucje i organizacje zajmujące się problemami niepełnosprawności.
Uzasadnienie i sposób realizacji projektu
Projekt
„Sosnowieckie
forum
osób
i
środowisk
działających
na
rzecz
osób
niepełnosprawnych” to rodzaj cyklicznych spotkań oraz konferencji (raz na dwa lata) z
udziałem społeczników z grona osób niepełnosprawnych oraz przedstawicieli instytucji
samorządowych
i
organizacji
społecznych
zajmujących
się
problematyką
ludzi
niepełnosprawnych.
Forum powstanie na zasadach dobrowolnego uczestnictwa wszystkich
instytucji
i organizacji.
Powołanie forum poprzedzi kampania informacyjno – organizacyjna w wyniku, której zostaną
wyłonieni uczestnicy forum.
Udział w forum poprzedzi deklaracja współdziałania wszystkich podmiotów wyraŜających akces
przystąpienia. Uczestnicy forum określają zasady działania, harmonogram spotkań i scenariusz
konferencji oraz ustalają regulamin wyboru społecznego rzecznika osób niepełnosprawnych.
Rezultaty projektu
Skoordynowanie działań oraz określenie kierunków rozwiązywania problemów osób
niepełnosprawnych.
Realizatorzy
Urząd Miasta – Pełnomocnik ds. osób niepełnosprawnych, Powiatowy Zespół
ds. orzekania o niepełnosprawności, MOPS, Zarządy Stowarzyszeń działających
na rzecz osób niepełnosprawnych.
Termin realizacji
maj 2003 rok
Koszty i źródła finansowania
Koszty wyłącznie związane z organizacją konferencji, środki PFRON, sponsorzy.
Utworzenie osiedlowych
„mini” klubów seniora
„ Klub aktywnego seniora„
projekt socjalny
Cel – istota projektu
Kluby seniora organizowane w najbliŜszym otoczeniu osoby starszej zapewniają osobie
konieczne wsparcie psychiczne, zapełniają czas wolny, angaŜują seniorów
w Ŝycie
społeczności lokalnej.
Celem ich funkcjonowaia jest poprawa kondycji psychofizycznej i aktywizacja seniorów.
Adresaci
Osoby starsze, samotne bądź mieszkające samotnie
Sposób realizacji
Spotkania klubowe przynajmniej 2 razy w tygodniu, na zasadach dobrowolności osób
korzystających.
Zapewnienie pomocy psychologicznej, elementów terapii zajęciowej
i rehabilitacji oraz
rozrywki.
Rozpropagowanie Klubów Seniora odbywać się powinno przez pracowników
socjalnych, kościół, pielęgniarki środowiskowe.
Rezultaty
projektu
Zmniejszenie poczucia osamotnienia osoby starszej, wzrost poczucia własnej
wartości i uaktywnienie osób starszych.
Realizatorzy projektu
Dzienne domy pobytu, domy pomocy społecznej, organizacje społeczne
i kościelne, wolontariusze.
Termin realizacji
Od 2003 roku
Koszty realizacji i źródła finansowania
Adaptacja i wyposaŜenie pomieszczeń, czynsz, media.
Finansowane przez realizatorów projektu, składki osób uczestniczących,
aukcje prac.
½ etatu instruktora terapii zajęciowej (ok.760 zł x 12 m-cy = 9 120 zł rocznie)
Utworzenie grupy integracyjnej dla młodzieŜy
„ BliŜej siebie „
projekt socjalny
Cel – istota projektu
Integracja młodzieŜy niepełnosprawnej fizycznie z młodzieŜą nie mającą problemów
zdrowotnych. Nauka tolerancji i wzajemnej akceptacji.
Adresaci
MłodzieŜ szkół gimnazjalnych i średnich
Sposób realizacji
Grupa integracyjna spotykać się ma przynajmniej 2 razy w tygodniu w godzinach
popołudniowych.
MłodzieŜ spotykać się powinna na zasadach dobrowolności. Rozpropagowanie grupy odbywać się
powinno poprzez pedagogów szkolnych, pracowników socjalnych, organizacje społeczne.
Rezultaty projektu
PrzybliŜenie potrzeb oraz zwiększenie wiedzy o
osobach niepełnosprawnych. Nawiązanie wspólnych
przyjaźni.
Realizatorzy projektu
Ośrodki wsparcia, organizacje społeczne, kościelne
Termin realizacji
- od 2003 roku
Koszty realizacji
ZaleŜne od lokalizacji. W skład kosztów wchodzą: adaptacja pomieszczeń,
media, płace wychowawców czy pedagogów, materiały do terapii.
Źródła finansowania
BudŜet miasta, PFRON (adaptacja), realizator programu (pozostałe koszty)
½ etatu pedagoga ( 760 zł x 12 m-cy = 9 120 zł rocznie )
.
Utworzenie mieszkań
wspólnotowych dla osób niepełnosprawnych oczekujących na
umieszczenie w domu pomocy społecznej lub wymagających
usamodzielnienia.
„Mieszkanie”
projekt socjalny
Cel – istota projektu
Mieszkania chronione pozwalają na zapewnienie prawidłowego funkcjonowania osobom
niepełnosprawnym, które z uwagi na powaŜne dysfunkcje fizyczne czy psychiczne nie mogą
przebywać samodzielnie we własnym mieszkaniu, do czasu umieszczenia ich w stacjonarnym
domu pomocy społecznej lub usamodzielnienia,
a z uwagi na stan zdrowia wymagają
opieki osób drugich.
Adresaci
Osoby niepełnosprawne – oczekujące na umieszczenie
w DPS
Sposób realizacji
Mieszkanie chronione ma być mieszkaniem rotacyjnym, przeznaczonym dla 3-5 osób
niepełnosprawnych, których stan zdrowia wymaga całodobowej opieki osób drugich.
Kierowanie do mieszkania chronionego odbywa się na podstawie wywiadu środowiskowego i wydania
decyzji administracyjnej, na czas oczekiwania na umieszczenie w DPS lub usamodzielnienia.
Rezultaty projektu
Zmniejszenie kosztów usług opiekuńczych, przy jednoczesnym zapewnieniu niezbędnej
opieki osobom niepełnosprawnym do czasu ich umieszczenia lub usamodzielnienia
Termin realizacji
-
od 2004-2005 roku
Koszty realizacji
ZaleŜne będą od wielkości i stanu technicznego mieszkań. NaleŜy je podzielić
na: koszty remontu i adaptacji, czynsz, media
Źródła finansowania
BudŜet miasta, PFRON, realizator projektu, osoby kierowane – posiadające
dochody, inne
Utworzenie grupy
samopomocowej dla rodzin opiekujących się chorym na
Alzheimera
projekt socjalny
Cel – istota projektu
Zwiększenie wiedzy w zakresie opieki i pielęgnacji nad chorym. Pomoc
w
zrozumieniu jego zachowań i potrzeb. Udzielenia wsparcia psychologicznego rodzinom a
takŜe wsparcia wynikającego z ich własnych doświadczeń. Organizowanie spotkań z
lekarzem, terapeutą, pielęgniarką.
Spotkania na zasadzie spotkań klubowych w określone z góry dni przynajmniej
2 razy w
miesiącu.
Informacje o istnieniu grupy wsparcia powinni udzielać lekarze pierwszego kontaktu, oddziały szpitale,
pielęgniarki środowiskowe.
Rezultaty projektu
Odzyskanie sił i motywacji do dalszej opieki nad chorym członkiem rodziny. Zwiększenie
wiedzy na temat choroby, moŜliwości leczenia oraz nieodwracalnych skutków. ZbliŜenie
rodzin borykających się z tym problemem.
Termin realizacji
Od 2003 roku
Koszty i finansowanie projektu
Ewentualne opłaty za wynajęcie pomieszczenia na spotkania grupy, moŜe być finansowane
przez realizatora projektu.
Utworzenie świetlicy integracyjnej dla dzieci
przy dziennych domach pobytu
projekt socjalny
Cel projektu
Integracja dzieci i osób starszych. Budowanie wzajemnych więzi, tolerancji
i
akceptacji międzypokoleniowej.
Adresaci
Dzieci ze szkół podstawowych oraz seniorzy.
Sposób realizacji
Organizacja zajęć świetlicowych dla dzieci 3 razy w tygodniu w domach dziennego pobytu
(zajęcia klubów seniora na bazie DDP 2 razy w tygodniu). Program zajęć powinien
przewidywać wspólne spotkania i imprezy dzieci i seniorów w soboty.
Rezultaty projektu
Zapewnienie opieki i czasu wolnego dzieci. Nawiązanie więzi międzypokoleniowej. Edukacja
dzieci w kierunku poszanowania i poznania problemów starszego człowieka.
Termin realizacji
wrzesień 2003 rok
Realizatorzy
DDP, wolontariusze
Koszty i finansowanie projektu
MOPS ze środków na doŜywianie dzieci,
1/2 etatu pedagoga.( 760 zł x 12 m-cy = 9 120 zł. rocznie )
Projekt prywatyzacji usług opiekuńczych
projekt socjalny
Cel projektu
Zaspokojenie potrzeb mieszkańców miasta w zakresie usług opiekuńczych,
nie zwiększając wydatków budŜetowych na ich realizację.
Adresaci
Osoby starsze i niepełnosprawne wymagające pomocy ze strony osób drugich, której nie moŜe
zapewnić najbliŜsza rodzina
Uzasadnienie projektu
MOPS zatrudnia 36 opiekunek świadczących usługi osobom wymagającym pomocy ze strony osób
drugich. Koszty związane z zatrudnieniem opiekunek stale rosną, zwiększając stawkę godzinową. W
związku z odpłatnością określoną w tabeli zwiększają się równieŜ odpłatności osób korzystających z
tych świadczeń. Sytuacja
wykonywanych
ta ma duŜy wpływ na ograniczenie i zmniejszanie ilości godzin
u chorych i niepełnosprawnych.
Sposób realizacji
MOPS będzie zlecał wykonywanie usług opiekuńczych, domowych
i
specjalistycznych organizacji lub agencji , które wygrają przetarg na sprawowanie tych usług.
Opiekunki zatrudnione w MOPS zastaną zwolnione zgodnie z prawem pracy (rozwiązanie umowy o
pracę w związku z likwidacja stanowiska). Jednocześnie w wyniku negocjacji z firmą, która wygra
przetarg większość opiekunek podejmie pracę u nowego pracodawcy.
Rezultaty projektu
Zmniejszenie kosztów świadczonych usług opiekuńczych
Realizator
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej
Termin realizacji
IV 2002 rok
Koszty i źródła finansowania
W ramach budŜetu MOPS.
Projekt nie wymaga dodatkowych środków finansowych.
Dom Pomocy Społecznej dla osób przewlekle chorych
projekt socjalny
Cel projektu
Zabezpieczenie stałej, całodobowej opieki dla osób przewlekle, somatycznie chorych, których
stan zdrowia nie kwalifikuje do umieszczenia w domu pomocy społecznej dla ludzi starych.
Adresaci
Około 20 – 30 osób przewlekle chorych, leŜących wymagających całodobowej opieki
i pielęgnacji
osób drugich.
Uzasadnienie projektu
W mieście brakuje placówki zapewniającej opiekę osobom leŜącym, przewlekle chorym,
dlatego teŜ z chwilą konieczności zapewnienia im całodobowej opieki jaką świadczy dom
pomocy społecznej, musimy zwracać się do gmin ościennych o przyjęcie osoby do placówki
znajdującej się na ich terenie. PoniewaŜ gminy nie są zobowiązane do wyraŜenia zgody
umieszczanie osób staje się dość uciąŜliwe i przeciąga się w czasie, co ma duŜe znaczenie dla
zabezpieczenia potrzeb osoby chorej.
Rezultaty projektu
Zapewnienie całodobowej opieki osobom przewlekle chorym na terenie miasta.
Termin realizacji
- 2007 rok
Koszty realizacji
ZaleŜne będą od umiejscowienia placówki. MoŜna je podzielić na: koszty
remontu
i adaptacji starego budynku bądź budowy nowego pawilonu, oraz
koszty związane
z działalnością placówki: czynsz , media, płace
pracowników ( 15 – 22 etaty ), wydatki bieŜące.
Źródła finansowanie
BudŜet miasta, PFRON, dotacje , darowizny.
Utworzenie „Rodzinnego Domu Opieki”
Projekt socjalny
Cel projektu
Zabezpieczenie całodobowych usług opiekuńczych i bytowych osobom starszym, stwarzanie
moŜliwości ekonomicznych rodzinie do rezygnacji z zatrudnienia i przejęcia opieki nad członkiem
rodziny.
Adresaci
Osoby bądź rodziny gotowe do podjęcia się opieki nad osobami wymagającymi
z powodu wieku
wsparcia w tej formie.
Sposób realizacji
Udostępnienie i zaadaptowanie lokalu przez osoby gotowe do świadczenia tej formy pomocy.
Wskazanym byłoby, aby zainteresowane osoby podejmujące się tego zadania miały pod swoją opieką
bliską osobę wymagającą opieki (np. matka, ojciec, ciotka, wujek itp.).
Rodzinny dom pomocy przeznaczony jest dla nie mniej niŜ 3 i nie więcej niŜ 8 osób.
Rezultaty projektu
Zapewnienie całodobowej opieki seniorowi w przyjaznej rodzinnej atmosferze jednocześnie
zapewnienie pracy osobom rezygnującym z zatrudnienia z uwagi na konieczność sprawowania opieki
nad chorym członkiem rodziny.
Termin realizacji
- 2005 rok
Koszty realizacji i źródła finansowania
Adaptacja i wyposaŜenie: zainteresowane osoby, środki PFRON, gmina
BieŜące koszty utrzymania: dotacja budŜetowa, odpłatność osób korzystających .
Utworzenie całodobowej, stacjonarnej placówki
opieki paliatywnej
„ Hospicjum”
Projekt socjalny
Cel projektu
Zabezpieczenie
kompleksowej,
całodobowej
opieki
(lekarskiej,
pielęgniarskiej,
psychologicznej i duchowej) osobom nieuleczalnie chorym w ostatnim stadium choroby.
Adresaci
Osoby wymagające opieki medycznej i duchowej wobec których zostało zakończone leczenie
przyczynowe a których stan zdrowia czy warunki rodzinne nie pozwalają na dalszą opiekę w miejscu
zamieszkania.
Sposób realizacji
Podstawowym zadaniem hospicjum ma być posługa wobec osoby śmiertelnie chorej poprzez
obecność przy jego łóŜku, wyraŜające się nie tylko poprzez troskliwą opiekę, pielęgnację ale równieŜ
złagodzenie cierpienia fizycznego i psychicznego, posługę duszpasterską, zapewnienie spokoju i
poczucia bezpieczeństwa na ostatnim etapie Ŝycia.
Rezultaty projektu
Zapewnienie całodobowej opieki osobom wymagającym tej formy pomocy
Realizatorzy
Organizacje kościelne, wolontariusze
Termin realizacji
- 2006-2007 rok
Koszty realizacji i źródła finansowania
Remont i adaptacja (zaleŜna od stanu technicznego budynku) – realizator
projektu, gmina, darowizny, inne
BieŜące koszty związane z funkcjonowaniem placówki ( 4 – 5 etatów pielęgniarek,
wolontariusze – kasa chorych, odpłatność chorych, darowizny, sponsorzy.
½ etatu lekarza )
MIEJSKI PROGRAM POMOCY DZIECKU I RODZINIE
„Dzień dobry-rodzino!”
MIEJSKI PROGRAM POMOCY DZIECKU I RODZINIE
„Dzień dobry-rodzino!”
Interdyscyplinarne zespoły pomocy rodzinie zagroŜonej
i niewydolnej w sprawowaniu funkcji opiekuńczych
i wychowawczych
projekt socjalny
Cel projektu:
Poprawa jakości oddziaływań społecznych i
instytucjonalnych skierowanych
na rodzinę wymagającą wsparcia ipomocy.
Cele szczegółowe:
1. Zapobieganie rozbiciu rodziny zagroŜonej umieszczeniem dziecka w opiece
instytucjonalnej.
2. Doprowadzenie do rozwiązania lub złagodzenia problemów wychowawczych w rodzinie.
Adresaci:
Rodziny z dziećmi , w których funkcjonowaniu wystąpiły zaburzenia mogące
zagraŜać dobru dziecka.
Uzasadnienie:
Utworzenie interdyscyplinarnych zespołów wsparcia rodziny ma na celu zintegrowanie
dotychczasowych działań podejmowanych oddzielnie przez pracowników róŜnych słuŜb zajmujących
się pomocą rodzinie. Zespoły te tworzyć będą : pracownik socjalny, pedagog szkolny, kurator sądowy,
policjant – dzielnicowy lub specjalista ds. nieletnich, oraz w zaleŜności od potrzeb pielęgniarka
środowiskowa, wychowawca przedszkolny, przedstawiciele innych organizacji
i stowarzyszeń pozarządowych równieŜ wskazane przez rodzinę jako osoby waŜne dla niej, mogące
wzmocnić oddziaływania zespołu na dziecko i rodzinę. Praca zespołów moŜe być wspomagana przez
wolontariuszy. Zaplanowane w czasie, zróŜnicowane w charakterze, a jednocześnie zespołowe
działanie kompetentnych osób pozwoli na zbudowanie indywidualnego systemu wsparcia rodziny i
otoczenia jej odpowiednią do potrzeb kompleksową pomocą.
Skuteczność oddziaływań wymaga ścisłej współpracy ze strony wszystkich członków rodziny z
zespołem interdyscyplinarnym.
Zespoły powoływane będą kaŜdorazowo w przypadku otrzymania zgłoszenia
ze strony sądu rodzinnego w formie wydanych zarządzeń opiekuńczych zobowiązujących rodzinę do
współpracy w rozwiązaniu swojej trudnej sytuacji oraz po potwierdzeniu przez pracownika socjalnego
faktu zaniedbań wobec dziecka
w przypadku zgłoszenia otrzymanego z innych źródeł.
Zadania i sposób realizacji:
1. Wspólne opracowanie pełnej diagnozy sytuacji rodziny :
poznanie struktury rodziny tj. pola sił w rodzinie, systemu wartości,
sposobów komunikacji, związków uczuciowych, zasobów- mocnych
stron rodziny.
2. Sporządzenie planu pracy z rodziną i ustalenie harmonogramu i rodzaju działań
poszczególnych członków zespołu oraz okresu pracy zespołu i rodziny.
3. Realizacja planu pracy z rodziną.
4. Okresowa ocena skuteczności metod pracy z rodziną.
5. Modyfikacja planu pracy z rodziną.
6. Monitorowanie funkcjonowania rodziny po zakończeniu pracy zespołu
przez pracownika socjalnego i kuratora w środowisku.
Metody pracy :
-
praca metodą systemowego podejścia do problemów rodziny
-
terapia rodzin – indywidualna i grupowa
-
działania zmierzające do poprawy komunikacji w rodzinie - trening lub terapia
-
-
poradnictwo prawne
-
pomoc materialna
-
zorganizowanie pomocy dziecku w nauce szkolnej
-
trening umiejętności wychowawczych dla rodziców
częściowa opieka dzienna – świetlice środowiskowe, socjoterapeutyczne.
Warunki niezbędne do wdroŜenia projektu:
1. Zapoznanie z projektem realizatorów tj.
- Wydział Rodzinny i Nieletnich Sądu Rejonowego w Sosnowcu
- Wydział Edukacji
- Policja
2.
Uzyskanie aprobaty dla projektu ze strony w/w instytucji i zgody na przystąpienie do jego
realizacji.
3. Zapoznanie z projektem osób bezpośrednio go realizujących tj. pedagogów
szkolnych, kuratorów sądowych, policjantów.
Realizatorzy:
1.
MOPS
2.
Wydział Edukacji
3.
Wydział Rodzinny i Nieletnich Sądu Rejonowego w Sosnowcu
4.
Policja
we współpracy z:
-
Wydziałem Zdrowia,
-
Placówkami dziennej i całodobowej opieki nad dzieckiem,
-
Kościołem,
-
organizacjami pozarządowymi,
-
wolontariatem.
Termin realizacji:
od 2003r
Koszty realizacji:
Realizacja zadania nie wymaga Ŝadnych dodatkowych kosztów i odbywać się będzie w ramach
statutowych działań poszczególnych instytucji.
Źródła finansowania:
BudŜety realizatorów.
Poradnictwo rodzinne
projekt socjalny
Cel projektu:
Upowszechnienie poradnictwa rodzinnego jako formy wczesnego wsparcia dziecka i
rodziny w środowisku. Utworzenie ogólnodostępnej sieci punktów poradnictwa
rodzinnego i specjalistycznego.
Adresaci:
1. Rodziny z dziećmi przejawiające trudności w wypełnianiu swoich funkcji
opiekuńczych i wychowawczych .
2. Dzieci i młodzieŜ odczuwająca problemy w funkcjonowaniu w środowisku
rodzinnym, szkolnym i rówieśniczym.
3. Osoby udzielające poradnictwa - pracownicy merytoryczni placówek,
ośrodków wsparcia, stowarzyszeń i organizacji społecznych.
Działania i sposoby realizacji:
-
ustalenie zasobów lokalowych i kadrowych z uwzględnieniem
istniejących poradni katolickich, pedagogiczno-psychologicznych, bazy
ośrodków
wsparcia,
Ośrodka
Adopcyjno-Opiekuńczego
oraz
stowarzyszeń i organizacji pozarządowych,
-
opracowanie
dotyczących
i
rozpowszechnianie
materiałów
informacyjnych
moŜliwości uzyskania najwłaściwszej oferty pomocy
dostosowanej do potrzeb danej rodziny i dla określonego problemu
/ulotka, plakat informacyjny/
- określenie zasad organizacyjnych pracy punktów celem uzyskania
dostępności poradnictwa dla rodzin w kaŜdej dzielnicy,
- opracowanie harmonogramu uruchamiania środowiskowych punktów
poradnictwa rodzinnego,
- nawiązanie i utrzymanie ścisłej współpracy z poradniami katolickimi
działającymi
przy parafiach, oraz punktami poradnictwa przy
stowarzyszeniach pozarządowych,
- zatrudnienie pedagoga i psychologa w wymiarze po 1/2 etatu,
utworzenie „ Forum specjalistów” jako bazy spotkań i wymiany
doświadczeń oraz informacji, samoszkolenia,
- uruchomienie telefonu zaufania.
Realizatorzy :
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej,
Ośrodki wsparcia,
Placówki opiekuńczo-wychowawcze,
Poradnie psychologiczno -pedagogiczne,
Publiczny Ośrodek Adopcyjno-Opiekuńczy,
działacze stowarzyszeń prorodzinnych, wolontariusze.
Termin realizacji:
rozpoczęcie - listopad 2002
Koszty realizacji:
-
opracowanie materiałów informacyjnych – druk ulotek i plakatów 1.000zł
- wynagrodzenie dla 2 pracowników w łacznym wymiarze czasu pracy 1
etat
24.000zł
Źródła finansowania:
-
-
budŜet miasta
działalność punktów poradnictwa finansowana będzie z bieŜących budŜetów
placówek, ośrodków wsparcia, terenowych punktów pomocy społecznej.
Pozyskiwanie kandydatów do pełnienia funkcji
rodziny zastępczej
projekt socjalny
Cel projektu:
Propagowanie idei zastępczego rodzicielstwa i pozyskiwanie kandydatów
do prowadzenia rodzinnej opieki zastępczej.
Adresaci:
Mieszkańcy miasta Sosnowca.
Uzasadnienie:
W Ŝyciu dziecka zdarzają się sytuacje nagłe, kryzysowe, w których jego dobro jest zagroŜone i
zachodzi konieczność odizolowania go od rodziny naturalnej.
Separacja szczególnie w okresie wczesnodziecięcym jest dla kaŜdego dziecka tragicznym przeŜyciem
budzącym lęk, przeraŜenie i osamotnienie. Cały jego świat,
w którym dotychczas Ŝyło dziecko zmienia się diametralnie. Negatywne reakcje związane ze stratą,
których dziecko doświadcza nasilają się jeszcze bardziej kiedy trafia ono do placówki opiekuńczowychowawczej. PrzeraŜone
i zagubione dziecko ma szanę odnaleźć się jedynie w systemie rodzinnym dającym oparcie i poczucie
bezpieczeństwa, miłości i akceptacji. Szansą prawidłowego rozwoju emocjonalnego, uczuciowego i
społecznego dla tych dzieci są róŜne formy rodzinnej opieki zastępczej.
Biorąc pod uwagę powiększającą się liczbę dzieci, które z róŜnych przyczyn
nie mogą wychowywać się w swych rodzinach naturalnych oraz uzasadnioną zasadę gradacji opieki
(umieszczenie dziecka w placówce opiekuńczej powinno następować po wyczerpaniu moŜliwości
zapewnienia opieki w rodzinie zastępczej)
istnieje pilna konieczność podjęcia intensywnych działań w celu pozyskania
jak największej liczby kandydatów wśród mieszkańców naszego miasta gotowych podjąć obowiązki
rodziny zastępczej.
Propagowanie idei zastępczego rodzicielstwa i pozyskiwanie kandydatów
na rodziców zastępczych wymaga przeprowadzenia masowej akcji medialno-informacyjnej promującej
tę formę opieki nad dzieckiem.
Sposób realizacji:
•
utworzenie strony internetowej Publicznego Ośrodka
Adopcyjno-Opiekuńczego,
•
utworzenie odrębnej strony internetowej dotyczącej tematyki
związanej z zastępczym rodzicielstwem,
•
przygotowanie ulotek informacyjnych i plakatów,
•
rozpowszechnienie materiałów w wybranych miejscach publicznych,
•
organizowanie prelekcji dla rodziców w szkołach, przedszkolach, w
organizacjach i stowarzyszeniach działających na rzecz rodziny,
•
nawiązanie współpracy z lokalnymi mediami (prasa, radio, telewizja
regionalna) w celu informowania i promowania idei rodzin zastępczych.
Realizatorzy:
Publiczny Ośrodek Adopcyjno-Opiekuńczy we współpracy
z Miejskim Ośrodkiem Pomocy Społecznej
Termin realizacji:
cyklicznie od 2003r
Koszty:
druk ulotek i plakatów: 4000zł
Źródła finansowania:
budŜet realizatora
Grupy wsparcia dla rodzin zastępczych
projekt socjalny
Cel :
Poprawa jakości zaspakajania potrzeb dziecka przebywającego w rodzinie zastępczej poprzez
edukację pedagogiczno-psychologiczną i rozwój umiejętności wychowawczych rodzin zastępczych.
Adresaci projektu:
Opiekunowie pełniący funkcję rodziny zastępczej z powierzonymi ich opiece dziećmi i pozostałymi
domownikami.
Uzasadnienie:
Niemal 90% funkcjonujących w mieście rodzin zastępczych to rodziny blisko spokrewnione z
dzieckiem. Przyjęcie zadań wynikającyh z pełnienia tej funkcji wiązało się dla dotychczasowych
dziadków, cioć, braci czy sióstr jedynie z wydaniem przez sąd odpowiedniego postanowienia
opiekuńczego i nie było poprzedzone Ŝadnym profesjonalnym przygotowaniem do sprawowania takiej
opieki. Przez wiele lat rodziny te były zdane niemal wyłacznie na siebie w sytuacjach pojawiających
się trudności związanych z opieką i wychowaniem powierzonych im dzieci. Mali podopieczni przed
umieszczeniem ich w rodzinie zastępczej bardzo często doświadczali trudnych czasem
traumatycznych sytuacji (zaniedbania, przemoc, wykorzystywanie seksualne) mających negatywny
wpływ na ich rozwój psycho-fizyczny. Niepokojące zachowania dziecka rodziły poczucie bezradności
i niezrozumienia u opiekunów, a to z kolei powodowało zaburzenia w funkcjonowaniu całego systemu
rodzinnego, którego skutkiem bywało umieszczenie dziecka
w placówce i rozwiązanie rodziny zastępczej.
Działania i sposób realizacji:
-
integracja grupy, wprowadzenie norm i zasad obowiązujących podczas spotkań,
-
dostarczanie podstawowej wiedzy dotyczącej obszarów rozwojowych dziecka oraz czynników
prowadzących do zaburzeń lub opóźnień rozwojowych,
-
nauka umiejętności efektywnego wspierania dziecka, które doświadczyło straty rodzica,
-
budowanie pozytywnej toŜsamości dziecka,
-
podtrzymywanie i budowanie kontaktów z rodzicami naturalnymi,
-
rozwijanie umiejętności wychowawczych i komunikacyjnych w rodzinie,
-
stosowanie kar i nagród w wychowaniu,
-
opieka nad dzieckiem, które doznało przemocy,
-
zagroŜenia wieku dojrzewania – problem uzaleŜnień i nieformalnych grup rówieśniczych.
Grupy wsparcia dla rodzin zastępczych liczą kaŜdorazowo od 8 do 12 osób zgodnie z wymogami
organizacyjnymi pracy w małych grupach. Dla rodziców zastępczych organizowane są zajęcia
edukacyjno-wspierające a dla dzieci kompensacyjno-terapeutyczne. Dzieci i opiekunowie dobierani są
do grupy według kryterium wiekowego dzieci oraz ze względu na specyfikę indywidualnych potrzeb
dzieci np. opóźnienia rozwojowe, zaburzenia socjalizacyjne, dzieci, które doświadczyły przemocy ze
strony rodziców itp.
Częstotliwość spotkań ustalana jest kaŜdorazowo z indywidualną grupą.
Realizatorzy projektu:
Pracownicy Publicznego Ośrodka Adopcyjno-Opiekuńczego we współpracy
z Zespołem ds. rodzin Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej.
Termin realizacji:
KaŜdorazowo w okresie trwania roku szkolnego tj. od września do czerwca.
Koszty i źródła finansowania:
Realizacja projektu nie wymaga Ŝadnych dodatkowych środków finansowych
i odbywać się będzie w ramach budŜetu Publicznego Ośrodka Adopcyjno- Opiekuńczego.
Specjalistyczne rodziny zastępcze
projekt socjalny
Cel projektu:
Zapewnienie moŜliwości uzyskania specjalistycznej opieki i wychowania dzieciom
o szczególnych potrzebach pozbawionych opieki rodziny własnej.
Adresaci:
Dzieci wymagające zapewnienia opieki poza rodziną , przejawiające zaburzenia zachowania, rozwoju
psycho-fizycznego, niepełnosprawne fizycznie lub umysłowo.
Uzasadnienie:
Wśród dzieci przebywających w placówkach opiekuńczo-wychowawczych
lub wymagających zapewnienia ciągłej całodobowej opieki, w najtrudniejszej sytuacji są takie, które ze
względu na róŜny rodzaj dysfunkji i specyficznych potrzeb mają znacznie mniejsze szanse na
umieszczenie w rodzinie zastępczej lub adopcyjnej. Placówki opiekuńcze nie są w stanie sprostać ich
indywidualnym wymaganiom wynikającym ze szczególnych potrzeb zdrowotnych lub
wychowawczych. Alternatywną formą opieki dla tej grupy dzieci mogą być profesjonalne rodziny
zastępcze specjalizujące się w pracy z dzieckiem zaburzonym emocjonalnie, upośledzonym
umysłowo, niepełnosprawnym ruchowo,
z zakłóceniami czynności spostrzegania wzrokowego lub słuchowego, a takŜe niedostosowanym
społecznie. Są to zastępcze rodziny terapeutyczne lub resocjalizacyjne.
ZauwaŜyć naleŜy, Ŝe wśród środków zapobiegania niedostosowaniu społecznemu ustawa o
postępowaniu w sprawach nieletnich wymienia m.in. umieszczenie nieletniego w rodzinie zastępczej
(art.6, ust.9).
JednakŜe rodzina taka analogicznie jak rodzina terapeutyczna wymaga odpowiedniego przygotowania
szkoleniowego i wsparcia specjalistów
w prawidłowym wypełnianiu swojej funkcji.
Sposób realizacji:
1. Pozyskanie kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej.
2. Udział kandydatów w cyklu spotkań szkoleniowych przewidzianych
w programie szkolenia dla niespokrewnionych rodzin zastępczych.
3. Uzyskanie kwalifikacji do prowadzenia rodzinnej opieki zastępczej.
4. Dokonanie wyboru rodziny predysponowanej i wyraŜającej gotowość sprawowania
specjalistycznej opieki nad dzieckiem.
5. Uzupełnienie szkolenia o dobrane indywidualnie informacje w zakresie szczególnych potrzeb
dzieci z określonymi zaburzeniami i dysfunkcjami.
6. Rekwalifikacja i uzyskanie przez rodzinę zastępczą specjalizacji w opiece
nad dzieckiem.
7. Dokonanie doboru dziecka i profesjonalnej rodziny zastępczej.
8. Przeprowadzenie procedury prawnej w celu umieszczenia dziecka
w rodzinie zastępczej.
9. Wspieranie i pomoc rodzinie w prawidłowym wypełnianiu jej funkcji.
Realizatorzy:
Publiczny Ośrodek Adopcyjno-Opiekuńczy
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej
we współpracy z placówkami opiekuńczo-wychowawczymi i Sądem Rodzinnym.
Termin realizacji:
W kaŜdym cyklu szkoleniowym prowadzonym z kandydatami na niespokrewnione rodziny zastępcze.
Koszty realizacji:
Realizacja projektu nie wymaga dodatkowych kosztów finansowych i odbywać się będzie w ramach
zadań realizatorów.
Źródła finansowania:
BudŜety realizatorów.
Rodzinne pogotowie opiekuńcze
projekt socjalny
Cel projektu:
Zapewnienie doraŜnej całodobowej opieki dziecku, którego dobro
i bezpieczeństwo jest zagroŜone.
Adresaci:
Dzieci powyŜej 3 roku Ŝycia wymagające zapewnienia natychmiastowej opieki całodobowej poza
rodziną naturalną.
Uzasadnienie:
Zgodnie z reformą systemu opieki nad dzieckiem i rodziną powiat zobowiązany jest do tworzenia form
opieki odpowiadających faktycznym potrzebom lokalnym.
Obecnie nie posiadamy w mieście Ŝadnej placówki opiekuńczej, która zapewniałaby opiekę dziecku w
nagłych, kryzysowych sytuacjach wymagających odizolowania od rodziców lub dziecku
opuszczonemu czy teŜ czasowo wymagającemu takiej opieki np. z powodu pobytu matki w szpitalu.
Pogotowie rodzinne jest formą opieki stosowaną w takich właśnie sytuacjach.
Pobyt dziecka w pogotowiu rodzinnym jest okresowy i trwa nie dłuŜej niŜ 12 miesięcy, a w
szczególonych przypadkach moŜe być przedłuŜony o kolejne
3 miesiące.
W sytuacji gdy dziecko nie moŜe wrócić pod opiekę rodziców, poszukiwana jest dla niego rodzina
adopcyjna, zastępcza długoterminowa lub w ostateczności zapewnia się pobyt w placówce
opiekuńczej.
Etapy i sposoby realizacji projektu:
-
wybranie spośród kandydatów na rodziców zastępczych osób zgłaszających gotowość do
pełnienia funkcji rodzinnego pogotowia,
-
wstępne określenie predyspozycji i warunków ( zdrowotnych, mieszkaniowych, rodzinnych)
kandydatów na pogotowie rodzinne,
-
profesjonalne przygotowanie rodziny do pełnienia funkcji pogotowia rodzinnego poprzez
udział w szkoleniu organizowanym przez Ośrodek Adopcyjno-Opiekuńczy,
-
ocena i kwalifikacja rodziny,
-
zawarcie przez starostę z wybraną rodziną umowy – zlecenia usług opiekuńczych
świadczonych przez pogotowie rodzinne,
-
nadzór, opieka i doradztwo metodyczne dla rodziny zatrudnionej jako
pogotowie rodzinne.
Realizatorzy projektu:
Publiczny Ośrodek Adopcyjno-Opiekuńczy,
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej.
Termin realizacji :
od 2003r ( w zaleŜności od pozyskania kandydatów na rodzinne pogotowie)
Koszty realizacji:
Rodzina zastępcza pełniąca funkcję pogotowia rodzinnego oraz pozostająca
w gotowości do przyjęcia dziecka otrzymuje z tego tytułu wynagrodzenie.
W przypadku małŜeństwa przysługuje ono jednemu z nich.
Wysokość wynagrodzenia wynosi od 80% podstawy – w przypadku pozostawania
w gotowości do przyjęcia dziecka – do 140% podstawy w sytuacji gdy pogotowie rodzinne zapewnia
opiekę 3 dzieciom.
Maksymalny koszt związany z wynagrodzeniem dla takiej rodziny wynosi w skali roku 27 300zł (w
oparciu o obowiązującą obecnie kwotę 1621zł jako podstawę).
Pozostałe etapy realizacji projektu tj. pozyskanie kandydatów, szkolenie, kwalifikacja, nadzór nie
wymagają dodatkowych środków finansowych
i realizowane są w ramach zadań Ośrodka Adopcyjno-Opiekuńczego i MOPS.
śródła finansowania :
budŜet realizatorów
Rodzinny Dom Dziecka
projekt socjalny
Cel:
Zabezpieczenie opieki i wychowania dzieciom całkowicie pozbawionym opieki
ze strony rodziny własnej w warunkach zbliŜonych do domu rodzinnego.
Adresaci:
Dzieci pozbawione właściwej opieki rodziców, wobec których sąd orzekł umieszczenie w placówce
opiekuńczej.
Uzasadnienie:
Na terenie miasta funkcjonują 4 placówki opiekuńcze dysponujące łącznie 151 miejscami, w tym 46
miejsc przeznaczonych jest dla dzieci poniŜej 3 roku Ŝycia.
Dom Dziecka nr 3, w którym przebywają małe dzieci zaspakaja w całości potrzeby naszego miasta w
tym zakresie. Niewystarczająca jest natomiast ilość miejsc dla dzieci starszych. Na umieszczenie w
placówce socjalizacyjnej oczekuje aktualnie
12 dzieci. Jednocześnie wymóg standaryzacji placówek (ograniczenie liczby dzieci przebywających w
placówce do 30 osób) niesie za sobą konieczność stopniowej likwidacji 10 miejsc w Domu Dziecka nr
2 co spowoduje dodatkowy wzrost potrzeb
w tym zakresie.
Rodzinna placówka opiekuńcza w swoim załoŜeniu i charakterze stwarza zbliŜone
do naturalnych warunki opieki i wychowania dzieci. Za jej utworzeniem przemawiają zarówno
faktyczne potrzeby miasta jak i względy ekonomiczne – znacznie niŜsze koszty prowadzenia w
porównaniu z placówką masową przy lepszej jakości świadczonych usług.
Optymalna ilość dzieci w placówce rodzinnej to 6-8 osób.
Sposób realizacji:
1. Pozyskanie kandydatów – małŜeństwo- wykazujących gotowość
do prowadzenia rodzinnego domu dziecka.
2. Profesjonalne przygotowanie kandydatów do prowadzenia działalności opiekuńczej wobec
dzieci pozbawionych opieki rodziców naturalnych.
3. „Próbny okres pracy” w charakterze rodziny zastępczej.
4. Pozyskanie budynku mieszkalnego lub odpowiedniego mieszkania
z przeznaczeniem na lokalizację Rodzinnego Domu Dziecka.
5. Sporządzenie pełnego kosztorysu przedsięwzięcia uwzględniającego wydatki
osobowe – wynagrodzenie, bieŜące koszty utrzymania lokalu, wyposaŜenie
domu, koszty utrzymania dzieci.
(maksymalną wysokość ryczałtów miesięcznych i rocznych na powyŜsze
wydatki określa rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej
z dnia 18 października 2001r – Dz. U. z 2001, nr 131, poz. 1465).
6. Zapewnienie
środków
finansowych
na
funkcjonowanie
Domu
–
przedstawienie planu budŜetowego.
( moŜliwość pozyskania części środków na wyposaŜenie lub adaptację lokalu
od organizacji pozarządowych).
Realizatorzy:
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej
Publiczny Ośrodek Adopcyjno-Opiekuńczy
Termin realizacji:
2003r- pozyskanie, szkolenie kandydatów do prowadzenia Rodzinnego Domu Dziecka
2004r- uzyskanie kwalifikacji do prowadzenia rodzinnej opieki zastępczej, wskazanie przez miasto
budynku lub odpowiedniego lokalu mieszkalnego dla Rodzinnego Domu Dziecka, sporządzenie
szczegółowego kosztorysu realizacji projektu
2005r- prace adaptacyjne, opracowanie regulaminu placówki, nabór dzieci, rozpoczęcie działalności.
Koszty realizacji:
Aktualnie trudne do oszacowania, uzaleŜnione od realizacji etapów przygotowawczych.
Planowany termin opracowania szczegółowego kosztorysu – 2004r.
Źródła finansowania:
BudŜet miasta.
Standaryzacja Domu Dziecka nr 2
projekt socjalny
Cel projektu:
Poprawa jakości opieki i wychowania świadczonych przez Dom Dziecka nr 2.
Adresaci:
Wychowankowie Domu Dziecka nr 2.
Uzasadnienie:
Placówka socjalizacyjna jaką jest Dom Dziecka nr 2 zobowiązana jest
do zapewnienia całodobowej ciągłej opieki dzieciom pozbawionym opieki rodziców naturalnych.
W swoich działaniach placówka musi kierować się dobrem dziecka, poszanowaniem jego praw, w tym
prawa do podtrzymywania więzi i kontaktów z rodzicami, rodzeństwem i innymi bliskimi osobami.
Zobowiązana jest zapewnić kaŜdemu wychowankowi poczucie bezpieczeństwa, umoŜliwić mu rozwój
psycho-fizyczny, zaspakajać jego indywidualne potrzeby i przygotowywać do samodzielnego Ŝycia.
Realizacja tych zadań wymaga stworzenia odpowiednich warunków zwiększających gwarancję
efektywności działań opiekuńczych i wychowawczych. Dotyczą one zarówno bazy lokalowej,
wyposaŜenia , odpowiednio przygotowanej kadry i wskazują niezbędną konieczność
zindywidualizowanej pracy z dzieckiem.
Praca wychowawcy kierującego procesem wychowania danego dziecka
i odpowiadającego za jego rezultaty wspierana jest przez zespół specjalistów: pedagoga,
psychologa,terapeuty, pracownika socjalnego.
Warunki niezbędne (minimum) do dobrej jakościowo realizacji opieki
i wychowania dziecka przebywającego w placówce określone jako standardy wskazane zostały w
rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia
1 września 2000r w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych. Termin ich osiągnięcia ustalono
do 2006r.
Oceniając stan faktyczny w Domu Dziecka nr 2 wskazano obszary wymagające
podjęcia działań zmierzających do osiągnięcia wymaganych standardów.
Etapy i sposoby realizacji:
I Warunki lokalowe:
-
utworzenie aneksu kuchenno-jadalnego do samodzielnego przygotowywania posiłków w
grupie usamodzielnienia chłopców,
-
utworzenie aneksu kuchenno-jadalnego dla drugiej grupy
usamodzielnienia dziewcząt,
-
utworzenie pokoju do zajęć terapeutycznych
-
remont łazienek dla chłopców,
-
wyodrębnienie pokoju spotkań i odwiedzin,
-
utworzenie gabinetu dla psychologa i pedagoga,
-
adaptacja i wyposaŜenie pomieszczenia do zajęć sportowych,
-
wymiana okien w budynku,
-
bieŜące remonty – stosownie do występujących potrzeb.
II WyposaŜenie:
-
zakup sprzętu i mebli do aneksów kuchennych,
-
wyposaŜenie jadalni w grupach usamodzielnienia,
-
zakup sprzętu sportowego do minisiłowni,
-
wyposaŜenie pomieszczenia do terapii,
-
wymiana mebli i doposaŜanie pokoi mieszkalnych dzieci w zaleŜności
od występujących potrzeb,
-
bieŜące uzupełnianie gier, zabawek, ksiąŜek dla dzieci,
-
zakup komputera i programów edukacyjnych dla wychowanków.
III Pracownicy:
-
zatrudnienie terapeuty,
-
zwiększenie wymiaru czasu pracy psychologa do pełnego etatu,
-
doskonalenie zawodowe wychowawców w kierunkach odpowiadających potrzebom
wychowanków,
-
zatrudnienie drugiego pracownika socjalnego,
-
doskonalenie warsztatu pracy pracowników merytorycznych w zakresie poprawy jakości
działań podejmowanych z rodziną dziecka.
IV Poprawa jakości opieki i wychowania:
-
opracowywanie diagnozy psychologiczno-pedagogicznej i środowiskowej dziecka,
-
konstruowanie, realizowanie i modyfikacja indywidualnych planów pracy
z dzieckiem,
-
intensyfikacja działań zmierzających do skrócenia czasu trwania opieki
instytucjonalnej wobec dziecka na rzecz pracy z rodziną naturalną lub
poszukiwania rodziny zastępczej,
pomoc i wpieranie rodziny w wypełnianiu jej funkcji po powrocie dziecka
-
do domu rodzinnego,
-
organizacja czasu wolnego wychowanków zgodnie z ich zainteresowaniami,
pobudzanie do zachowań prozdrowotnych, rozwoju uzdolnień
i predyspozycji indywidualnych,
-
-
pomoc w nauce, wyrównywanie deficytów rozwojowych,
przygotowywanie młodzieŜy do samodzielnego Ŝycia po opuszczeniu
placówki,
-
wsparcie i pomoc usamodzielnianych wychowanków poza placówką
-
działania integracyjne ze środowiskiem lokalnym,
-
ścisła współpraca w realizacji zadań z placówkami oświatowymi, poradnią pedagogicznopsychologiczną, ośrodkiem adopcyjno-opiekuńczym, placówkami słuŜby zdrowia, sądami,
ośrodkiem pomocy społecznej, policją.
Realizatorzy:
Dom Dziecka nr 2.
Termin:
Lata 2002 – 2006.
Koszty realizacji:
Ustalane etapowo według harmonogramu zadań w danym roku kalendarzowym.
Źródła finansowania:
BudŜet Domu Dziecka nr 2.
Integracyjny plac zabaw dla dzieci
projekt socjalny
Cel projektu :
Integracja lokalnego środowiska w dzielnicy Pogoń z wychowankami
Domu Dziecka nr 2.
Adresaci :
Dzieci i młodzieŜ z dzielnicy Pogoń, uczniowie Szkoły Podstawowej nr 26
i Zespołu Szkół Specjalnych nr 2, wychowankowie Domu Dziecka nr 2.
Uzasadnienie :
Dom Dziecka nr 2 przy ul. Suchej 21 posiada rozległy teren wokół budynku, który częściowo
przeznaczony jest na boisko do siatkówki i gry w piłkę noŜną.
W pozostałej części znajduje się piaskownica, huśtawki i drabinka do wspinania , spora część terenu
pozostaje niezagospodarowana.
Na obszarze sąsiadującego osiedla brak jest miejsc odpowiednio wyposaŜonych,
w których dzieci mogłyby rekreacyjnie spędzać czas pod opieką dorosłych. Natomiast istniejące place
zabaw przy przedszkolach przeznaczone są wyłącznie
dla małych dzieci uczęszczających do tych placówek.
Zagospodarowanie wolnego terenu wokół Domu Dziecka nr 2 i udostępnienie
go dzieciom mieszkającym i uczącym się w szkołach w dzielnicy Pogoń stwarza naturalne warunki do
środowiskowej integracji wychowanków placówki z „dziećmi
z sąsiedztwa” oraz przełamania społecznych stereotypów, według których dom dziecka postrzegany
bywa jako placówka odizolowana od środowiska.
Zadania i sposób realizacji :
-
wybranie obszaru wokół placówki na lokalizację placu zabaw,
-
dobór zestawu sprzętów do zabaw ruchowych odpowiednich dla dzieci
w wieku 6-13lat,
-
wybór oferty handlowej,
-
przygotowanie kosztorysu i ustalenie źródeł finansowania,
-
instalacja sprzętu do zabaw,
-
otwarcie placu zabaw,
-
rozpowszechnienie informacji o ogólnodostępnym placu zabaw dla dzieci plakaty, ulotki, bezpośrednie rozmowy z mieszkańcami osiedla, zaproszenie do korzystania z
placu zabaw dzieci z sąsiadującej szkoły,
-
udostępnienie sprzętu do zajęć wychowania fizycznego dla dzieci
ze Szkoły Podstawowej nr 26 i Zespołu Szkół Specjalnych nr 2,
-
organizowanie weekendowych osiedlowych konkursów sprawnościowych
dla dzieci z dzielnicy Pogoń,
-
ogniska integracyjne.
Realizatorzy :
Dom Dziecka nr 2 przy ul. Suchej 21.
Termin realizacji :
wrzesień 2002
Koszt realizacji:
ok. 12.000zł
śródła finansowania :
BudŜet Domu Dziecka nr 2 oraz udział sponsora.
MłodzieŜowy Ośrodek Terapeutyczno-Wychowawczy
projekt socjalny
Cel:
Podjęcie procesu wychowania resocjalizacyjnego wobec młodzieŜy niedostosowanej społecznie w
mieście.
Adresaci:
MłodzieŜ od 13 roku Ŝycia z zaburzeniami zachowania wynikającymi
z nieprawidłowej socjalizacji wobec, której sąd orzeka umieszczenie w placówce wychowawczej,
rodzice.
Uzasadnienie:
Na terenie miasta nie funkcjonuje obecnie Ŝadna placówka opiekuńczo-wychowawcza przeznaczona
dla młodzieŜy niedostosowanej społecznie.
Zadaniem powiatu wynikającym z ustawy o pomocy społecznej jest organizowanie
i prowadzenie opieki dla dzieci i młodzieŜy stosownie do lokalnych potrzeb.
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej przejął w styczniu 2001r zadanie kierowania dzieci i młodzieŜy
do placówek opieki całodobowej. Wobec braku moŜliwości realizacji orzeczeń sądowych
zarządzających umieszczenie nieletniego
w placówce resocjalizacyjnej na terenie naszego miasta , zwracamy się kaŜdorazowo o przyjęcie
takiego dziecka do odpowiednich placówek na terenie województwa.
Ograniczenie terenu poszukiwań miejsca w ośrodku do granic województwa wynika
z przepisów szczegółowych zawartych w rozporządzeniu Ministra Pracy
i Polityki Społecznej z dnia 1 września 2000r w sprawie placówek opieku ńczo-wychowawczych.
Tymczasem na terenie województwa śląskiego znajdują się zaledwie 3 ośrodki wychowawcze dla
chłopców i 1 dla dziewcząt. Są to duŜe masowe placówki, które zarówno z uwagi na konieczność
standaryzacji jak
i z powodów ekonomicznych (niezbędne dofinansowanie z budŜetu powiatów
na terenie, których się znajdują) wchodzą stopniowo w fazę redukcji miejsc ograniczając je do 30 i
preferując wychowanków z własnych powiatów.
Kilkuletni (2-3lata) okres oczekiwania na umieszczenie nieletniego w ośrodku wychowawczym a tym
samym brak moŜliwości realizacji oddziaływań resocjalizacyjnych powoduje postępowanie procesu
demoralizacji i wzrost ponoszonych kosztów społecznych.
Obecnie na realizację orzeczenia sądowego w postaci umieszcenia w placówce resocjalizacyjnej
oczekuje 17 chłopców i 6 dziewcząt.
Analizując sytuację rodzinną, szkolną i zdrowotną tej młodzieŜy oraz przejawiane przez nich
symptomy niedostosowania społecznego daje się wyodrębnić co najmniej dwie grupy podopiecznych:
-
nieletni będący pod dominującym wpływem nieformalnych grup rówieśniczych, ale
funkcjonujący w prawidłowym środowisku rodzinnym, których rodzice zatroskani są ich losem i
deklarują duŜą chęć współpracy
i pomocy dziecku,
-
nieletni, których zaburzona socjalizacja wynika z nieprawidłowo
wypełnianych funkcji opiekuńczo-wychowawczych rodziny.
MłodzieŜowy Ośrodek Terapeutyczno-Wychowawczy w swojej koncepcji byłby placówką otwartą
łączącą dwie formy opieki i pomocy młodzieŜy przejawiającej objawy niedostosowania społecznego:
-
hostel zapewniający całodobową opiekę i resocjalizację dla chłopców
(10-15 osób) – pobyt wyłącznie na podstawie orzeczenia sądu.
-
dzienny ośrodek terapii rodzinnej- dla rodziców i ich nastoletnich dzieci skierowanych do
placówki na podstawie orzeczenia sądu jak i na własny wniosek rodziny.
Sposób realizacji:
-
pozyskanie budynku z terenem, przeznaczonego na działalność Ośrodka,
-
opracowanie we współpracy z Uniwersytetem Śląskim – Wydział Pedagogiki
i Psychologii - Sądem Rejonowym, Wydziałem Edukacji ramowego programu
resocjalizacyjnego dla młodzieŜy,
-
opracowanie szczegółowego kosztorysu w zakresie uruchomienia placówki
i kosztów bieŜącej działalności,
-
adaptacja i wyposaŜenie lokalu,
-
opracowanie regulaminu Ośrodka,
-
ustalenie zasad realizacji obowiązku szkolnego przez wychowanków Ośrodka z
uwzględnieniem nauczania zindywidualizowanego i zajęć wyrównawczych.
-
dobór i zatrudnienie pracowników: wychowawców, terapetów, psychologa, pedagoga,
pracownika socjalnego, instruktorów zajęć.
-
nabór wychowanków do opieki całodobowej,
-
nabór wychowanków z rodzicami do opieki częściowej i terapii rodzinnej,
-
plan rozwoju Ośrodka – zagospodarowanie terenu, rozszerzenie oferty usług stosownie do
potrzeb środowiska, grupa usamodzielnienia.
Realizatorzy:
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej
w śćisłej współpracy z Sądem Rejonowym i Wydziałem Edukacji
Koszty realizacji:
Kosztorys wraz z harmonogramem wydatków opracowany zostanie po wskazaniu przez miasto
budynku przeznaczonego na lokalizację Ośrodka – 2003r
Termin realizacji:
uruchomienie placówki - 2004r.
Źródła finansowania:
BudŜet miasta.
Doskonalenie zawodowe pracowników słuŜb miejskich i
organizacji pozarządowych działających w obszarze
pomocy rodzinie
projekt socjalny
Cel projektu:
Wzrost efektywności działań pomocowych prowadzonych przez instytucje
i organizacje pozarządowe wspierające rodzinę.
Adresaci:
Pracownicy socjalni MOPS, pedagodzy szkolni, kuratorzy sądowi, policjanci, pracownicy poradni
pedagogiczno-psychologicznych, pracownicy merytoryczni placówek opiekuńczo-wychowawczych i
Ośrodka Adopcyjno-Opiekuńczego, pracownicy ośrodków wsparcia, wychowawcy świetlic
środowiskowych
i socjoterapeutycznych, pracownicy słuŜby zdrowia, członkowie stowarzyszeń
i organizacji pozarządowych zajmujący się wsparciem rodziny.
Uzasadnienie:
Skuteczność wsparcia i pomocy udzielanej rodzinie niesie za sobą konieczność podejmowania
zintegrowanych działań w szczególności przez instytucje lokalne powołane do realizacji takiej pomocy.
śadna z instytucji nie jest w tym zakresie samowystarczalna. Nawet największe osobiste
zaangaŜowanie poszczególnych pracowników szkół, jednostek pomocy społecznej czy policji w
rozwiązywanie problemów rodziny, bez komplementarnego uzupełnienia ze strony innych instytucji nie
przyniesie oczekiwanych skutków trwałej poprawy funkcjonowania rodziny, choćby ze względu na
odmienne kompetencje zawodowe tych pracowników. Wyzwania jakie niosą za sobą pojawiajace się
„nowe” problemy społeczne, „upublicznienie” utajonych do niedawna zagadnień przemocy domowej,
nieformalnych grup młodzieŜowych, wzrost agresji wśród dzieci i młodzieŜy rodzą konieczność
poszukiwania nowych ponadresortowych rozwiązań.
Wymiana informacji, wzajemne poznanie swoich zadań, obowiązków i kompetencji oraz podnoszenie
kwalifikacji zawodowych przez udział we wspólnych szkoleniach przedstawicieli róŜnych słuŜb
miejskich i organizacji pozarządowych stwarza płaszczyznę do wymiany doświadczeń i ścisłej
praktycznej współpracy
w podejmowanych działaniach, które w efekcie prowadzić powinny do wypracowania szybko
reagującego, blisko zlokalizowanego, profesjonalnego, kompleksowego systemu wsparcia i pomocy
dziecku i rodzinie.
Sposób realizacji:
1. Analiza potrzeb w zakresie tematyki szkoleń – zebranie informacji
od instytucji i organizacji.
2. Ustalenie ofert szkoleniowych moŜliwych do przeprowadzenia w ramach wzajemnego
dokształcania np. policja dla pracowników socjalnych
i pedagogów szkolnych, Ośrodek Adopcyjno-Opiekuńczy dla
kuratorów sądowych, pracowników placówek opiekuńczych,
pracowników socjalnych itp.
3. Opracowanie programu szkoleń prowadzonych przez wyspecjalizowane ośrodki doradztwa
metodycznego i ośrodki szkoleniowe.
4. Wybranie ofert szkoleniowych.
5. Ustalenie harmonogramu szkoleń – tematyka, terminy, uczestnicy.
Realizatorzy:
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej
Centrum Usług Socjalnych i Wsparcia
Termin realizacji:
od 2003r
Koszty realizacji:
Zakłada się, Ŝe szkolenia prowadzone wzajemnie przez poszczególne instytucje
i ośrodki funkcjonujące na terenie miasta świadczone będą nieodpłatnie w ramach współpracy między
instytucjami.
Wśród szkoleń prowadzonych przez wyspecjalizowane ośrodki preferowane będą takie, których
realizacja odbywać się będzie w Sosnowcu i obejmować będzie grupę 20-25 osób specjalizujących
się w pracy z rodziną dysfunkcyjną.
Koszt takich szkoleń jest znacznie niŜszy w porównaniu ze szkoleniami indywidualnymi prowadzonymi
poza terenem miasta, gdyŜ realnie obejmuje jedynie wynagrodzenie dla prowadzących, materiały
pomocnicze i ewentualnie zapewnienie noclegu i wyŜywienia ( w przypadku szkoleń dłuŜszych niŜ 1
dzień).
Baza lokalowa przewidziana jest w Centrum Usług Socjalnych i Wsparcia.
Źródła finansowania:
MOPS
PROGRAM
PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY W RODZINIE
WSTĘP
WyraŜenie - przemoc - jest uŜywane w wąskim znaczeniu dla określenia przypadków ataku
fizycznego. Rezultatem takiej przemocy moŜe być zarówno potłuczenie, jak i pozbawienie Ŝycia. Tego
rodzaju działanie, które często zaczyna się od drobnych ataków, moŜe nasilić się zarówno jeśli chodzi
o jego rozmiar, jak i częstotliwość. NaleŜy pamiętać, Ŝe przemoc wynika z działań człowieka,
które nie są przypadkowe. Przemoc jest zawsze intencjonalna, co nie oznacza, Ŝe jest podejmowana
z premedytacją.
Pracownicy socjalni Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Sosnowcu rozeznając potrzeby osób i
rodzin znajdujących się w trudnej sytuacji Ŝyciowej spotykają się z problemami przemocy domowej.
Narastająca fala przemocy w naszym mieście, bardzo często związana z uzaleŜnieniem od alkoholu
członków rodzin, była główną przyczyną powstania placówek wsparcia dla ofiar przemocy domowej.
Analiza danych sosnowieckiego Ośrodka Pomocy Społecznej pokazuje, Ŝe w roku 2001 udzielono
pomocy w formie schronienia 121 rodzinom, u których główną przyczyną do udzielenia pomocy była
przemoc. W wielu przypadkach towarzyszyła alkoholizmowi w rodzinie i ubóstwu. Dane statystyczne
Komendy Miejskiej Policji
w Sosnowcu dotyczące spisania Niebieskiej Karty wskazują na 771
przypadków, wśród których u 396 osób potwierdzono jako przemoc, a w 375 konflikty i zagroŜenia
związane z przemocą. Lokalne ośrodki wsparcia systematycznie oprócz schronienia dla ofiar,
udzielają pomocy psychologicznej i prawnej dla osób, które pozostają
lub korzystają z innych zasobów mieszkaniowych.
w środowisku rodzinnym
W samym Ośrodku Opieki i Profilaktyki
Dziecka i Rodziny w roku 2001 udzielono pomocy psychologicznej 253 osobom.
Nadrzędnym celem programu pomocy dla ofiar przemocy domowej jest osiągnięcie jak
największej efektywności planowanych działań terapeutycznych, dlatego w jego realizacji biorą
pracownicy pomocy społecznej, poradni specjalistycznych, sądu rejonowego, policji, oraz innych
instytucji, których celem jest pomoc dziecku i rodzinie.
Współpraca ta pozwala stworzyć wielopłaszczyznowe środowisko wsparcia, co stanowi pewną
gwarancję skuteczności planowanych oddziaływań w tak krótkim czasie.
Cele ogólne programu
1. Diagnoza problemów z zakresu przemocy (baza danych).
2. Zapewnienie doraźnej, całodobowej opieki stacjonarnej ofiarom przemocy
z dziećmi
i dzieciom umieszczonym w hostelu.
3. Niesienie szeroko rozumianej pomocy psychologicznej i prawnej rodzinom dotkniętym
przemocą domową, uzaleŜnieniami a takŜe innymi formami społecznego zagroŜenia.
4. Realizowanie działań w zakresie profilaktyki uzaleŜnień oraz zapobiegania przemocy
domowej.
5. Koordynowanie działań dotyczących niesienia pomocy ofiarom przemocy i ich rodzinom.
Cele szczegółowe programu
1. Ochrona ofiar przed dalszym maltretowaniem i zapewnienie pomocy w postaci poradnictwa
specjalistycznego, w szczególności pedagogiczno – psychologicznego i prawnego.
2. Pomoc w załatwianiu spraw urzędowych i innych waŜnych spraw bytowych, reprezentacja
ofiar przemocy w procesach sądowych.
3. Prowadzenie
terapii
indywidualnej
i
grupowej
w
oparciu
terapeutycznych dla dorosłych osób dotkniętych przemocą
o
realizację
programów
oraz prowadzenie zajęć
świetlicowych dla dzieci i młodzieŜy.
4. Opracowanie diagnozy socjalnej i psychologicznej rodzin z problemem alkoholowym
i dotkniętych przemocą.
5. Prowadzenie poradnictwa pedagogiczno - psychologicznego dla rodzin
w sytuacjach
kryzysowych.
6. Prowadzenie grup wsparcia i zajęć treningowych z zakresu rozwoju zasobów osobistych i
umiejętności społecznych dla osób z zewnątrz.
7. Praca ze sprawcą
przemocy
przez oddziaływanie terapeutyczne / korekcja zaburzeń
zachowania /
8. Programy edukacyjne z zakresu przeciwdziałania przemocy i alkoholizmowi.
9. Motywowanie do podejmowania działań mających na celu przerwanie przemocy w rodzinie i
poprawę sytuacji Ŝyciowej.
10. Popularyzowanie wiedzy dotyczącej zjawiska przemocy domowej oraz mechanizmów
współuzaleŜnienia.
11. Poszerzanie wiedzy dotyczącej sytuacji dziecka w rodzinie dotkniętej przemocą domową.
Sposób realizacji zadań programu /rodzaje i metody działań/
1. Terapia indywidualna, małŜeńska, rodzinna, mediacje rodzinne i poradnictwo psychologiczne i
prawne przeznaczone dla osób i rodzin dotkniętych przemocą.
2. Grupa wsparcia i grupy treningowe – Warsztaty profilaktyczno-treningowe
z zakresu
umiejętności społecznych, Trening Umiejętności Wychowawczych (dotąd prowadzone dla
uŜytkowników Miejskiego Ośrodka Opieki i Profilaktyki Dziecka i Rodziny). W roku 2002 (w
miesiącu październiku) planuje się utworzenie grupy treningowej dla ofiar przemocy oraz
grupę terapeutyczną dla sprawców przemocy.
3. Organizowanie zajęć dla dzieci i młodzieŜy w ramach funkcjonowania grup zajęciowych
dostosowanych do wieku dzieci– programy zajęć opracowywane przez prowadzących
pedagogów w ośrodkach wsparcia i świetlicach środowiskowych.
4. Pomoc prawna i pomoc socjalna.
5. Konsultacje z pracownikami specjalistycznych placówek publicznych, stowarzyszeń, wspólnot
zajmujących się problemami uzaleŜnień i przemocy w rodzinie.
6. Powołanie interwencyjnych zespołów interdyscyplinarnych.
7. Rozszerzenie i zwiększenie dostępności informacji o problemach związanych z przemocą.
8. Stały monitoring zjawisk przemocy.
Realizatorzy programu /wykonawcy zadania/
1. Miejski Ośrodek Opieki i Profilaktyki Dziecka i Rodziny w Sosnowcu
2. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Sosnowcu,
3. Świetlice środowiskowe,
4. Centrum Usług Socjalnych i Wsparcia – Ośrodek Interwencji Kryzysowej,
5. Sąd Rejonowy,
6. Prokuratura,
7. Policja,
8. Poradnia Zdrowia Psychicznego,
9. Wydział Zdrowia Urzędu Miejskiego,
10. Miejski Ośrodek Psychoterapii i Leczenia UzaleŜnienia od Alkoholu,
11. Szkoła – pedagog szkolny,
12. Kluby Abstynenta,
13. Grupy wsparcia.
Uwarunkowania gwarantujące realizację celów programowych.
1. Specjalistyczne przygotowanie osób pomagających ofiarom przemocy - psycholodzy,
pedagodzy, terapeuci, pracownicy socjalni, prawnicy, pracownicy policji i sądownictwa oraz
kadra pomocnicza.
2. Kierunkowo wykształcona kadra ustawicznie poszerzająca warsztat pracy
i
podnosząca kwalifikacje zawodowe w ramach: studiów podyplomowych, specjalistycznych
szkoleń, konsultacji, spotkań superwizyjnych, udziału
w wolontariacie.
3. Odpowiednie zaplecze i baza lokalowa jednostek i organizacji
współrealizujących program.
Charakterystyka osób objętych programem.
Analiza sytuacji Ŝyciowej ( dokonana przez pracowników socjalnych MOPS)
osób
uwikłanych w przemoc domową pozwoliła na określenie dominujących przyczyn występowania tej
dysfunkcji Ŝycia rodzinnego wśród beneficjentów Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w
Sosnowcu.
Są to:
1. NaduŜywanie alkoholu przez osoby stosujące przemoc oraz współuzaleŜnienie ofiary
przemocy,
2. Nieumiejętność rozwiązywania problemów i konfliktów rodzinnych,
3. Trudna sytuacja bytowa rodziny spowodowana brakiem pracy lub groźbą utraty
zatrudnienia,
4. Wpływ środowiska, znajomych, osoby stosującej przemoc domową oraz funkcjonowanie
mitów i stereotypów dotyczących rodziny.
Formy współpracy i udział podmiotów w realizacji programu tworzenie systemowej pomocy dziecku i rodzinie.
A. Miejski Ośrodka Pomocy Społecznej
•
sporządzanie wywiadów środowiskowych i kwalifikacja pobytu osób
w jednostkach
pomocy społecznej;
•
wspólna realizacja planu pomocy ofierze, w szczególności działania podejmowane w
jej naturalnym środowisku;
•
pomoc dzieciom i ich rodzinom uwikłanym w przemoc i uzaleŜnionym,
•
kierowanie osób ze środowiska na terapię i pomoc prawną w sprawach dotyczących
w/w zagadnień.
•
organizowanie i przeprowadzanie szkoleń dla realizatorów programu w zakresie:
a. form i moŜliwości udzielania pomocy osobom i rodzinom przez jednostki
działające w systemie pomocy społecznej w mieście
b. zasad udzielania pomocy wynikających z obowiązujących przepisów ogólnych i
prawa miejscowego
B. Miejski Ośrodek Opieki i Profilaktyki Dziecka i Rodziny
•
schronienie dla ofiar przemocy domowej
•
pomoc w postaci pracy socjalnej, poradnictwa specjalistycznego: psychologicznego
i prawnego,
•
terapię indywidualną i grupową dla dorosłych mieszkańców ośrodka oraz zajęcia
edukacyjno-profilaktyczne dla dzieci i młodzieŜy,
•
terapia i zajęcia dla osób z zewnątrz z terenu naszego miasta
•
prowadzenie szkoleń z zakresu programów profilaktycznych na terenie sosnowieckich
szkół zgodnie ze zgłoszonym zapotrzebowaniem;
•
powołanie Interwencyjnego Zespołu Interdyscyplinarnego.
C. Komenda Miejska Policji oraz Komisariaty
•
Kontynuacja pracy Policyjnych Punktów Konsultacyjnych w jednostkach pomocy
społecznej – zgodnie z podpisanymi porozumieniami,
•
stały kontakt i konsultacje w zakresie pracy z nieletnimi
•
organizowanie
spotkań
dla
policjantów,
ze
szczególnym
uwzględnieniem
przedstawicieli prewencji pod kątem zasad i metod pierwszego kontaktu i pracy z
członkami rodziny dotkniętej uzaleŜnieniem, przemocą,
będącymi w sytuacji
kryzysowej oraz form dalszej pomocy ( udzielanie informacji klientom o zakresie i
formach działalności placówek zajmujących się problemami przemocy );
•
wspieranie osób działających w obszarze zapobiegania
przemocy np. poprzez udział dzielnicowych w sytuacjach wiąŜących się
z zagroŜeniem zdrowia lub Ŝycia ofiary przemocy
D. Sąd i Prokuratura
•
współpraca w zakresie realizacji programu zajęć terapeutycznych ze sprawcą
przemocy
E. Kuratorzy Zawodowi Sądu Rejonowego w Sosnowcu – dla Osób
Dorosłych, Nieletnich i ich Rodzin:
•
konsultacja oraz realizacja wspólnych celów dla dobra dzieci i rodziny, która podjęła
mediacje lub terapię, a sprawca jest objęty dozorem kuratorskim;
•
współpraca w obronie praw dzieci, gdy niewłaściwie jest sprawowana władza
rodzicielska i rodzi się konieczność jej ograniczenia
•
organizacja
spotkań
edukacyjno-warsztatowych
i nadzorowania;
dla
kuratorów
pod
kątem
problematyki uzaleŜnień i naduŜyć w rodzinie, form pracy z jej członkami oraz
moŜliwości pomocy;
•
przez konsultacje indywidualnych przypadków i wsparcie pracy
kuratora
oddziaływaniami o charakterze profilaktyczno-terapeutycznym;
F. Poradnie Psychologiczno-Pedagogiczne
•
przeprowadzanie standardowych badań dzieci i młodzieŜy;
•
konsultacje i spotkania superwizyjne
G. Pedagog i psycholog szkolny :
•
pomocy i wspierania dzieci w środowisku szkolnym;
•
stworzenie jednolitej strategii pomocy dziecku i rodzinie;
•
weryfikacja i analiza danych;
•
organizowanie spotkań informacyjnych dla dzieci, młodzieŜy szkolnej
i rodziców (
opiekunów) o działaniach podejmowanych w zakresie profilaktyki i pomocy osobom ;
H. Poradnia Zdrowia Psychicznego, Poradnia Odwykowa i Kluby Abstynenta
Wspólnoty AA :
•
współpraca w zakresie udzielania pomocy osobom potrzebującym wsparcia
medyczno-terapeutycznego,
•
współpraca w zakresie pracy z osobami uzaleŜnionymi
współuzaleŜnionymi członkami rodzin
•
wspólne organizowanie „Otwartych Dni Trzeźwości”.
i
Ewaluacja programu - plany i strategie na przyszłość
Wszelkie załoŜenia, cele i działania realizowane w ramach programu będą ustawicznie
modernizowane i rozszerzane, podąŜając za potrzebami i moŜliwościami osób korzystających z
róŜnych form pomocy świadczonych przez zespół specjalistów zatrudnionych w placówkach
i instytucjach realizujących program.
Program realizowany będzie w oparciu o projekty socjalne.
Harmonogram działań
Cel strategiczny
Działania
1.Diagnoza problemów
Zbieranie informacji
z zakresu przemocy.
dotyczących przypadków
Rezultat
Opracowanie bazy danych
Czas realizacji
2002 –2003 r.
Realizatorzy
MOPS, ośrodki
dotyczących osób dotkniętych
wsparcia, policja,
i organizacji - realizatorzy
przemocą; wypracowanie zasad
straŜ miejska,
programu.
i form współpracy
słuŜba zdrowia,
międzyinstytucjonalnej
kuratorzy
przemocy z instytucji
sądowi.
2.Zapewnienie doraźnej,
całodobowej opieki
stacjonarnej ofiarom
Modernizacja
Zwiększona liczba miejsc
i rozbudowa miejsc
hotelowych dla ofiar i ich rodzin.
przemocy z dziećmi
hostelowych dla ofiar
i dzieciom umieszczonym
przemocy i ich rodzin
w hostelu.
X – XII 2002 r.
Lokalne ośrodki
wsparcia
3.Niesienie szeroko
Terapia indywidualna,
Wyznaczanie i pomoc
Realizowane na bieŜąco w
Ośrodki
rozumianej pomocy
małŜeńska, rodzinna,
w realizowaniu indywidualnych planów
ramach pracy ośrodków
wsparcia,
psychologicznej
mediacje rodzinne
Ŝyciowych, które miałyby na celu:
wsparcia;
i prawnej rodzinom
oraz poradnictwo
ustabilizowanie sytuacji osobistej i
dotkniętym przemocą
psychologiczne i prawne
rodzinnej, wzmocnienie poczucia
X 2002 r. zaincjonowanie
świetlice
domową, uzaleŜnieniami a
przeznaczone dla osób
bezpieczeństwa i świadomości.
działania grupy wsparcia dla
środowiskowe,
takŜe innymi formami
i rodzin dotkniętych
Udzielanie wsparcia psychologicznego i
ofiar
kluby
społecznego zagroŜenia.
przemocą.
prawnego;
i grupy terapeutycznej
młodzieŜowe.
Grupa wsparcia i grupy
Pomoc w rozwiązywaniu bieŜących
dla sprawców.
treningowe – Warsztaty
problemów związanych z róŜnymi
profilaktyczno-treningowe z
aspektami Ŝycia;
zakresu umiejętności
Wzmocnienie poczucia własnej wartości;
społecznych, Trening
Edukacja dotycząca umiejętności radzenia
Umiejętności
sobie w trudnych sytuacjach;
MOPS,
III 2003 r. – adaptacja
pokoju do przesłuchań
dzieci.
Wychowawczych. Utworzenie Nauka odreagowywania negatywnych
grupy wsparcia dla ofiar
emocji w sposób społecznie akceptowany.
przemocy oraz grupy
W ramach projektu „Mały Świadek-
terapeutycznej dla sprawców
Bezpieczne Rozmowy” - stworzenie
przemocy.
bezpiecznych warunków
do przesłuchań dzieci (świadków
przemocy i ofiar przemocy seksualnej)
4.Realizowanie działań w
Organizowanie zajęć
Edukacja z zakresu profilaktyki uzaleŜnień
zakresie profilaktyki
dla dzieci i młodzieŜy
i zagroŜeń społecznych przez realizowanie (programy, pogadanki)
świetlice
uzaleŜnień oraz zapobiegania
w ramach funkcjonowania
programów profilaktycznych i autorskich
środowiskowe,
przemocy domowej.
grup zajęciowych
Analiza zagroŜeń patologią
MOPS,
Realizacja na bieŜąco
Szkoły,
dostosowanych do wieku
policja,
społeczną wśród dzieci i młodzieŜy
dzieci i młodzieŜy.
Ośrodki wsparcia
Badania ankietowe
IV kwartał 2003 r.
wśród dzieci i młodzieŜy
W ramach projektu „Diagnoza
problemów społecznych
środowiska dzieci i młodzieŜy
w Sosnowcu”
5.Koordynowanie czynności
Współpraca pomiędzy
Zbudowanie spójnego systemu pomocy
dotyczących niesienia
organizacjami
ofiarom przemocy domowej
pomocy ofiarom przemocy i
i instytucjami zajmującymi się
ich rodzinom
pomocą ofiarom i ich
rodzinom
Cykliczne spotkania
w ramach pracy
Interwencyjnego Zespołu
Interdyscyplinarnego
Od 2003 r.
Realizatorzy
programu
Grupa wsparcia dla ofiar przemocy
projekt socjalny
Cel projektu
Popularyzowanie wiedzy dotyczącej zjawiska przemocy domowej oraz mechanizmów
współuzaleŜnienia.
Kształtowanie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach trudnych związanych z przemocą oraz
innymi okolicznościami Ŝycia codziennego.
Uzasadnienie projektu i jego adresaci
Głównym załoŜeniem grupy jest wspieranie osób znajdujących się
w podobnej, trudnej
sytuacji Ŝyciowej, której zmiana wymaga często podjęcia zdecydowanych, długofalowych i
konsekwentnych działań, zmierzających do osiągnięcia stabilizacji Ŝyciowej, równowagi psychicznej i
niezbędnych uregulowań prawnych. Grupę tworzą osoby, które wcześniej uczestniczyły w spotkaniach
indywidualnych.
Praca terapeutyczna koncentruje się na wzmacnianiu juŜ podjętych decyzji, określaniu celów
Ŝyciowych i strategii ich realizacji oraz wykorzystywaniu swoich zasobów osobistych - mocnych stron i
radzenia sobie ze swoimi ograniczeniami.
Kierunki oraz formy pracy terapeutycznej i poradnictwa dla osób z zewnątrz, dyktuje zarówno
charakter zgłaszanego problemu, gotowość do podjęcia pracy własnej oraz wyznaczone cele.
Sposób realizacji projektu
Zajęcia będą odbywały się w Miejskim Ośrodku Opieki i Profilaktyki Dziecka
i Rodziny w
Sosnowcu raz w tygodniu. Jedno spotkanie będzie trwało około dwóch godzin. Projekt jest w sferze
realizacji, w związku z czym trudno przewidzieć faktyczny czas trwania treningu. Zakłada się, Ŝe
program obejmie 19 spotkań (minimum 19 tygodni ).
Metody pracy.
1. Mini wykłady dotyczące konkretnych tematów.
2. Pomoce do poszczególnych zajęć (kwestionariusze, testy, pytania)
3. Ćwiczenia, drama, "burza mózgów", praca na problemach - techniki dostosowane do tematu
spotkania.
4. Materiały pomocnicze dla kaŜdego uczestnika systematyzujące uzyskaną wiedzę i zawierające
wskazówki dotyczące dalszego postępowania.
5. Informacje zwrotne od grupy, wymiana poglądów, dyskusja.
Realizatorzy projektu
Grupę będą prowadzić wykwalifikowani pracownicy Miejskiego Ośrodka Opieki i Profilaktyki
Dziecka i Rodziny w Sosnowcu Punktu Pomocy Terapeutycznej
i Prawnej.
Koszty realizacji projektu
Projekt nie wymaga dodatkowych środków finansowych.
Źródła finansowania
W ramach budŜetu jednostek – ośrodków wsparcia.
Termin realizacji
Od października 2002r na bieŜąco.
Grupa wsparcia dla ofiar przemocy
projekt socjalny
Cel projektu
Popularyzowanie wiedzy dotyczącej zjawiska przemocy domowej oraz mechanizmów
współuzaleŜnienia.
Kształtowanie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach trudnych związanych z przemocą oraz
innymi okolicznościami Ŝycia codziennego.
Uzasadnienie projektu i jego adresaci
Głównym załoŜeniem grupy jest wspieranie osób znajdujących się
w podobnej, trudnej
sytuacji Ŝyciowej, której zmiana wymaga często podjęcia zdecydowanych, długofalowych i
konsekwentnych działań, zmierzających do osiągnięcia stabilizacji Ŝyciowej, równowagi psychicznej i
niezbędnych uregulowań prawnych. Grupę tworzą osoby, które wcześniej uczestniczyły w spotkaniach
indywidualnych.
Praca terapeutyczna koncentruje się na wzmacnianiu juŜ podjętych decyzji, określaniu celów
Ŝyciowych i strategii ich realizacji oraz wykorzystywaniu swoich zasobów osobistych - mocnych stron i
radzenia sobie ze swoimi ograniczeniami.
Kierunki oraz formy pracy terapeutycznej i poradnictwa dla osób z zewnątrz, dyktuje zarówno
charakter zgłaszanego problemu, gotowość do podjęcia pracy własnej oraz wyznaczone cele.
Sposób realizacji projektu
Zajęcia będą odbywały się w Miejskim Ośrodku Opieki i Profilaktyki Dziecka
i Rodziny w
Sosnowcu raz w tygodniu. Jedno spotkanie będzie trwało około dwóch godzin. Projekt jest w sferze
realizacji, w związku z czym trudno przewidzieć faktyczny czas trwania treningu. Zakłada się, Ŝe
program obejmie 19 spotkań (minimum 19 tygodni ).
Metody pracy.
6. Mini wykłady dotyczące konkretnych tematów.
7. Pomoce do poszczególnych zajęć (kwestionariusze, testy, pytania)
8. Ćwiczenia, drama, "burza mózgów", praca na problemach - techniki dostosowane do tematu
spotkania.
9. Materiały pomocnicze dla kaŜdego uczestnika systematyzujące uzyskaną wiedzę i zawierające
wskazówki dotyczące dalszego postępowania.
10. Informacje zwrotne od grupy, wymiana poglądów, dyskusja.
Realizatorzy projektu
Grupę będą prowadzić wykwalifikowani pracownicy Miejskiego Ośrodka Opieki i Profilaktyki
Dziecka i Rodziny w Sosnowcu Punktu Pomocy Terapeutycznej i Prawnej.
Koszty realizacji projektu
Projekt nie wymaga dodatkowych środków finansowych.
Źródła finansowania
W ramach budŜetu jednostek – ośrodków wsparcia.
Termin realizacji
Od października 2002r na bieŜąco.
Terapia rodzinna i podsystemów rodzinnych
projekt socjalny
Cel projektu
Budowa więzi rodzinnej oraz kształtowanie umiejętności prawidłowego funkcjonowania
rodziny m.in. w aspekcie: pełnienia ról przez poszczególnych jej członków, wzajemnych relacji,
pozytywnej komunikacji, wydolności społecznej rodziny;
Uzasadnienie projektu i adresaci
Praca z ofiarami przemocy podczas spotkań indywidualnych spowodowała rozszerzenie pracy o
spotkania rodzinne, oczywiście za zgodą osób uczestniczących w terapii.
Terapia rodzinna i podsystemów rodzinnych jest jedną z form pomocy świadczonych przez lokalne
ośrodki wsparcia. Oferta skierowana jest nie tylko do ofiar przemocy, równieŜ do rodzin, w których
wskutek sytuacji kryzysowych zachwiane zostały więzi
i prawidłowe relacje rodzinne.
Sposób realizacji projektu
Częstotliwość spotkań uwarunkowana jest intensywnością problemu
rodziny.
Metody pracy.
1. Praca z rodziną jako całością;
2. Praca w podsystemach;
3. Spotkania indywidualne z poszczególnymi członkami rodziny.
Realizatorzy projektu
Ośrodki wsparcia, realizatorzy Miejskiego Programu Przeciwdziałania i Zapobiegania Przemocy
Koszt realizacji projektu
Projekt nie wymaga dodatkowych środków finansowych.
Źródła finansowania
W ramach budŜetu jednostek – ośrodków wsparcia.
Termin realizacji
Projekt realizowany na bieŜąco.
Klub MłodzieŜowy
projekt socjalny
Cel projektu
Przeciwdziałanie zjawiskom przemocy i agresji wśród dzieci i młodzieŜy przez
modelowanie pozytywnych zachowań.
Kształtowanie umiejętności spędzania wolnego czasu.
Harmonijny rozwój osobowości – psychokorekcja zaburzeń zachowania.
Uzasadnienie projektu i adresaci
W
ostatnich
kilku
latach
obserwujemy
wzrost
niekorzystnych
zjawisk
i zachowań wśród młodych ludzi. Coraz powszechniejsze i akceptowane jest
naduŜywanie alkoholu, stosowanie roŜnych uŜywek, do których młodzieŜ i dzieci
mają coraz łatwiejszy dostęp. Coraz częściej równieŜ młodzi ludzie uczestniczą
w bójkach, awanturach, kradzieŜach i przestępstwach, są agresywni i wulgarni.
Ich codzienne Ŝycie ogranicza się do zajęć szkolnych, często nudzą się, nie mają
pomysłów
i
moŜliwości
zorganizowania
sobie
czasu
wolnego,
rozwijania
swoich zdolności, umiejętności, zainteresowań, uczestnictwa w Ŝyciu kulturalnym.
Projekt pozornie nie narzuca młodzieŜy określonej propozycji spędzania czasu
w klubie, zasada otwartości i dobrowolności ma przyciągnąć osoby, które chcą
rozwijać swoje zainteresowania i aktywnie spędzać wolny czas.
Miejsce i sposób realizacji projektu
Klub MłodzieŜowy z siedzibą w Miejskim Ośrodku Opieki i Profilaktyki Dziecka
Sosnowcu
i Rodziny w
jest czynny od poniedziałku do piątku w godzinach popołudniowych, otwarty dla
wszystkich młodych mieszkańców dzielnicy Klimontów. Pracownicy Ośrodka dostosowują formy i
metody pracy zgodnie
z potrzebami grupy lub indywidualnych potrzeb uczestników.
Metody pracy
1. Praca grupowa i indywidualna.
2. Terapia zajęciowa – zajęcia taneczne.
3. Zajęcia warsztatowe.
4. Metody aktywizujące.
Realizatorzy projektu
Pracownicy Miejskiego Ośrodka Opieki i Profilaktyki Dziecka i Rodziny
w Sosnowcu.
Kalkulacja kosztów
Projekt nie wymaga dodatkowych środków finansowych.
Źródła finansowania
W ramach budŜetu Miejskiego Ośrodka Opieki i Profilaktyki Dziecka i Rodziny w Sosnowcu.
Termin realizacji
Wrzesień 2002r.
„Mały świadek – bezpieczne rozmowy”
projekt socjalny
Cel projektu
Stworzenie bezpiecznych warunków przesłuchań dla dzieci ofiar przemocy i naduŜyć
seksualnych.
Uzasadnienie projektu
Realizacja projektu jest niezbędna do zapewnienia właściwych warunków przesłuchania dziecka –
świadka przestępstwa.
„ Przyjazne miejsce” to pokój, w którym dziecku moŜna zapewnić optymalne warunki do
przesłuchania. „Małego świadka” nie moŜemy ponownie naraŜać na traumatyczne przeŜycia.
Sposób realizacji projektu
Realizacja projektu będzie polegała na odpowiednim wyposaŜeniu
urządzeniu pokoju do przesłuchań dzieci w siedzibie Miejskiego Ośrodka Opieki
i
i Profilaktyki.
Pokój powinien być dostosowany do wieku rozwojowego dzieci. Powinien mieć odpowiednią
kolorystykę i wyposaŜenie( np. zabawki, kredki, lalki - szczególnie pomocne przy przesłuchaniach
dzieci wykorzystywanych seksualnie).
Przesłuchanie będzie odbywać się przy policji w obecności psychologa. Zainstalowanie kamer
i lustra weneckiego pozwoli na obserwację oraz późniejszą analizę zgromadzonego materiału z
przesłuchania.
Realizatorzy projektu
Projekt realizowany będzie dzięki załoŜeniom porozumienia podpisanego pomiędzy Policją, Miejskim
Ośrodkiem Pomocy Społecznej oraz Miejskim Ośrodkiem Opieki
i Profilaktyki Dziecka i Rodziny.
Kalkulacja kosztów
2
Zakup lustra weneckiego (cena 1m wynosi 1200zł plus koszty oprawy); kamer rejestrujących
przesłuchanie dziecka.
Źródła finansowania
W ramach budŜetu jednostek – ośrodków wsparcia
Termin realizacji
marzec 2003r.
Interwencyjny Zespół Interdyscyplinarny
projekt socjalny
Cel projektu
Integracja instytucji budujących system wsparcia i pomocy ofiarom przemocy, szybka
interwencja specjalistów.
Uzasadnienie projektu
Projekt skierowany jest do instytucji i organizacji pomagających ofiarom przemocy i ma na celu
zintegrowanie systemu pomocy ofiarom i ich rodzinom. interdyscyplinarnego.
W skład zespołu powinni wchodzić specjaliści – psycholog, pedagog, pracownik socjalny, kurator
sądowy, policja, staŜ miejska, lekarz, wolontariusz.
Specjaliści wchodzący w skład tego zespołu dzięki swoim kompetencjom mogą szybko udzielić
wsparcia osobie poszkodowanej, udzielając pomocy mogą takŜe gromadzić dane, określając
kompleksową diagnozę problemu w mieście.
Spotkania zespołu sprecyzują zasady i formy współpracy pomiędzy poszczególnymi instytucjami.
Sposób realizacji projektu
Zaproszenie do realizacji projektu specjalistów z ww. dziedzin, a następnie opracowanie w ramach
poszczególnych instytucji form pomocy ofiarom przemocy zgodnie z ich kompetencjami, ustalenie
zasad działań interwencyjnych.
Skład zespołu jest zmienny – spotykają się specjaliści, którzy ze względu na charakter wykonywanej
pracy skuteczniej rozwiąŜą problem danej osoby czy rodziny.
Realizatorzy projektu
Podmioty uczestniczące w realizacji Miejskiego Programu Przeciwdziałania
Zapobiegania Przemocy
Koszt realizacji projektu
Projekt nie wymaga dodatkowych środków finansowych.
Źródła finansowania
Realizatorzy projektu
Termin realizacji
I kwartał 2003r.
i
Informacje na temat „Najczęściej przyjmowanych narkotyków”
projekt socjalny
Cel projektu:
Zorganizowanie akcji informacyjnej dotyczącej szkodliwości środków
psychoaktywnych.
Adresaci:
Adresatami projektu jest młodzieŜ szkolna, rodzice i opiekunowie prawni młodzieŜy
uczącej się, kadra pedagogiczna placówek opiekuńczo - wychowawczych,
wychowawcy zatrudnieni w areszcie śledczym, kuratorzy sądowi, osoby uzaleŜnione
oraz współuzaleŜnione od alkoholu i innych środków psychoaktywnych.
Sposoby realizacji:
Ulotki opracuje i odda do wydruku Zespół ds. UzaleŜnień i Bezdomności Miejskiego
Ośrodka Pomocy Społecznej.
Podstawą do opracowania ulotek będą materiały dotyczące środków
psychoaktywnych pozyskane z Prokuratury Okręgowej w Katowicach. Na ulotkach
zostaną zamieszczone adresy placówek specjalistycznych zajmujących się
leczeniem uzaleŜnień. Ponadto umieszczony będzie wykaz komisariatów. Ulotki
będą miały charakter informacyjny i edukacyjny. Ulotka będzie kierowana do
rodziców dzieci i młodzieŜy w wieku szkolnym.
Nakład ulotek zostanie uzgodniony z Wydziałem Edukacji.
Dystrybucja ulotek w ramach spotkań edukacyjnych, realizowanych przez Wydział
Zdrowia i Komendę Miejską Policji.
Realizatorzy projektu:
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej, Komenda Miejska Policji, Gminna Komisja
Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
Termin realizacji:
Początek realizacji IV kwartał 2002 roku, kontynuacja w kolejnych latach.
Koszty realizacji:
Koszt realizacji trudny do oszacowania (zaleŜny od ilości ulotek, szacunkowy koszt
1 szt. – 0.40 zł ).
Źródło finansowania:
BudŜet gminy - środki z rozdziału przeciwdziałania alkoholizmowi.
PROGRAM
POMOCY OSOBOM BEZDOMNYM ORAZ ZAGROśONYM BEZDOMNOŚCIĄ
Cel ogólny programu:
Uzupełnienie działań prowadzonych przez miasto w zakresie przeciwdziałania bezdomności oraz
poszerzanie oferty pomocowej dla osób dotkniętych problemem bezdomnosci.
Cele szczegółowe:
8. Uruchomienie sieci środowiskowych punktów poradnictwa i wsparcia dla osób z zadłuŜeniami
czynszowymi w spółdzielniach mieszkaniowych, spółkach mieszkaniowych, administracjach
Miejskiego Zakładu Zasobów Lokalowych
9. Upowszechnienie informacji dotyczących moŜliwości ubiegania się o pomoc
w formie
dofinansowania do czynszów
10. Prowadzenie akcji informacyjnej na temat moŜliwości korzystania z pomocy
wśród osób osadzonych w Areszcie Śledczym i zagroŜonych bezdomnością
po opuszczeniu zakładu penitencjarnego.
4. Uruchomienie noclegowi dla bezdomnych męŜczyzn.
Adresaci programu:
-
rodziny niezaradne Ŝyciowo, nie regulujące opłat czynszowych
-
wychowankowie placówek opiekuńczo - wychowawczych
-
osoby i rodziny zagroŜone eksmisją
-
osoby i rodziny z orzeczoną eksmisją
-
osoby opuszczające zakłady penitencjarne
-
osoby bezdomne
Sposoby realizacji programu:
1. Uruchomienie sieci środowiskowych punktów poradnictwa i wsparcia dla osób z
zadłuŜeniami
czynszowymi
w
spółdzielniach
mieszkaniowych,
spółkach
mieszkaniowych, administracjach Miejskiego Zakładu Zasobów Lokalowych
Cel będzie realizowany przy współudziale pracowników socjalnych MOPS
-
w zakresie:
prowadzenia poradnictwa na temat moŜliwości ubiegania się o pomoc w formie
dofinansowania do czynszów
-
konstruowania indywidualnych planów pomocy, w tym zawieranie kontraktów
mających na celu wychodzenie z zadłuŜenia
-
negocjowanie warunków rozkładania na raty występujących zaległości czynszowych
2. Upowszechnienie informacji dotyczących moŜliwości ubiegania się
o pomoc w
formie dofinansowania do wydatków mieszkaniowych
Cel będzie realizowany poprzez:
-
opracowanie ulotek informacyjnych na temat moŜliwości uzyskania pomocy w formie
dodatku mieszkaniowego oraz ich dystrybucja w siedzibach podmiotów realizujących
program; sukcesywna aktualizacja ulotek informacyjnych w zaleŜności od zamian w
przepisach prawnych
3. Prowadzenie akcji informacyjnej na temat moŜliwości korzystania z pomocy wśród
osób osadzonych w Areszcie Śledczym i zagroŜonych bezdomnością po opuszczeniu
zakładu penitencjarnego
Cel będzie realizowany poprzez:
-
szkolenie wychowawców Aresztu Śledczego w zakresie form i zasad przyznawania
pomocy osobom opuszczającym zakład penitencjarny
-
rozpropagowanie
ulotek
informacyjnych
dotyczących
funkcjonowania
systemu
pomocy społecznej w mieście
-
kontynuowanie współpracy określonej porozumieniem zawartym pomiędzy Miejskim
Ośrodkiem Pomocy Społecznej, a Aresztem Śledczym
-
udzielanie pomocy psychologicznej i prawnej osobom opuszczającym zakład
penitencjarny
4. Uruchomienie noclegowi dla bezdomnych męŜczyzn.
Cel będzie realizowany poprzez:
-
opracowanie załoŜeń organizacyjnych i techniczo – ekonomicznych tworzonej
jednostki
-
wybór lokalizacji noclegowni
-
wybór podmiotu prowadzącego jednostkę
-
określenie potrzeb kadrowych noclegowni
-
określenie zasad kierowania i korzystania z placówki
Realizatorzy programu:
a. Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
b. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej
c. „Caritas” Diecezji Sosnowieckiej
d. Ośrodki wsparcia
e. Poradnia Leczenia UzaleŜnień
f. Sąd Rejonowy
g. Areszt Śledczy
h. Komenda Miejska Policji
i. StraŜ Miejska
j. Stowarzyszenia
i
organizacje
działające
uzaleŜnionych
Termin realizacji programu:
Lata 2002 – 2010.
Źródła finansowania:
- budŜet gminy – środki z rozdziału przeciwdziałania alkoholizmowi
- zasoby podmiotów realizujących załoŜenia programu
- środki pochodzące z darowizn
na
rzecz
osób
Harmonogram działań
RODZAJ PODEJMOWANYCH
DZIAŁAŃ
el szczegółowy pkt.1
PODMIOTY REALIZUJĄCE
ZADANIE
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej
-prowadzenie pracy socjalnej oraz
poradnictwa
w zakresie moŜliwości korzystania z
dodatków mieszkaniowych
TERMIN REALIZACJI
ZADANIA
Początek realizacji zadania - IV
kwartał 2002
Cel szczegółowy pkt.2
-opracowanie i kolportaŜ ulotek
informacyjnych nt. dodatków
mieszkaniowych
Miejski Ośrodek Pomocy
Społecznej
początek realizacji zadania – rok
2003
Cel szczegółowy pkt.3
-szkolenie wychowawców Aresztu
Śledczego
-przygotowanie materiałów
informacyjnych
-kontynuacja współpracy miedzy
MOPS, a Aresztem Śledczym
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej
-IV kwartał 2002 r.
- rok 2003
-na bieŜąco
Cel szczegółowy pkt.4
Opracowanie załoŜeń
organizacyjnych i technicznoekonomicznych tworzonej jednostki
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej
CARITAS Diecezji Sosnowieckiej
Rok 2002
„Zostań w swoim mieszkaniu”
projekt socjalny
Cel projektu:
Celem projektu jest zapobieganie eksmisjom poprzez uruchomienie sieci środowiskowych punktów
poradnictwa i wsparcia dla osób z zadłuŜeniami czynszowymi.
Adresaci programu:
Rodziny niezaradne Ŝyciowo nieregulujące opłat czynszowych, wychowankowie placówek opiekuńczo
- wychowawczych, osoby i rodziny zagroŜone eksmisją, osoby i rodziny z orzeczoną eksmisją.
Realizatorzy projektu:
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej
Spółdzielnie Mieszkaniowe
Spółki Mieszkaniowe
Miejski Zakład Zasobów Lokalowych - Zakład BudŜetowy
Sposoby realizacji projektu:
1. Uruchomienie sieci środowiskowych Punktów Poradnictwa i Wsparcia dla osób z
zaległościami czynszowymi w spółdzielniach, spółkach, administracjach MZZL.
2. Ustalenie terminów i godzin dyŜurów.
3. Pracownicy socjalni będą prowadzili poradnictwo dotyczące zakresu i moŜliwości uzyskania
pomocy w formie dofinansowania do wydatków mieszkaniowych, spotkania będą miały
charakter indywidualny (pracownik socjalny, zadłuŜony lokator), praca pracownika socjalnego
będzie miała charakter nieodpłatny (w ramach wykonywanych obowiązków).
4. Z grupy dłuŜników będą wybierane rodziny rokujące wyjście z problemu, praca będzie
polegała na konstruowaniu indywidualnych planów pomocy, będą zawierane kontrakty mające
na celu aktywizację dłuŜników w celu wychodzenia z zadłuŜenia.
5. Pracownik socjalny wspólnie z dłuŜnikiem będzie prowadził negocjacje z administratorem
zasobów lokalowych w sprawie rozłoŜenia na raty zaległości czynszowych. Pozytywny rezultat
negocjacji będzie wiązał się z podpisaniem umowy dotyczącej szczegółowych zasad spłaty
zadłuŜenia. Umowa będzie podstawą do wyraŜenia zgody administratora zasobów lokalowych
na wystąpienie z wnioskiem o dofinansowanie do czynszu.
6. Projekt obejmuje równieŜ negocjacje w sprawie zamiany mieszkań na mniejsze lub o niŜszym
standardzie w ramach tych samych zasobów lokalowych.
Termin realizacji:
IV kwartał 2002 roku.
Koszty realizacji:
Projekt nie wymaga dodatkowych nakładów finansowych.
„Skuteczny powrót”
projekt socjalny
Cel Projektu:
Zlikwidowanie barier związanych z powrotem do Ŝycia na wolności osób po odbytej karze poprzez
prowadzenie akcji informacyjnej na temat moŜliwości korzystania z pomocy wśród osób osadzonych w
areszcie śledczym.
Adresaci:
Osoby przebywające w areszcie śledczym.
Sposób realizacji:
Pracownik Zespołu ds. UzaleŜnień i Bezdomności zgodnie z zawartym porozumieniem
prowadzi spotkania informacyjne dotyczące zasad i form przyznawania pomocy osobom
opuszczającym areszt śledczy.
Motywuje osoby oczekujące na zwolnienie do podjęcia działań pozwalających na zmianę
sposobu Ŝycia z przed osadzenia, informuje o moŜliwości skorzystania z pomocy prawnej,
psychologicznej.
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej opracuje i dostarczy do Aresztu Śledczego informatory
dotyczące funkcjonowania pomocy społecznej w mieście, aby osoby zwalniane mogły być
objęte skuteczną i profesjonalną pomocą niwelującą skutki długotrwałej izolacji.
W celu zapobiegania bezdomności osób powracających z zakładów penitencjarnych Miejski
Ośrodek Pomocy Społecznej proponuje wszechstronną pomoc ośrodków wsparcia
(schronienie, pomoc psychologiczną, terapeutyczną), motywuje do podjęcia leczenia
uzaleŜnień.
Rezultaty projektu:
Szybka i skuteczna pomoc, zapobieganie powrotom do patologicznych środowisk, zerwanie z
dotychczasowym sposobem Ŝycia, aktywizacja w kierunku readaptacji społecznej.
Termin realizacji:
Na bieŜąco.
Koszty realizacji:
Ściśle związane z ilością osób opuszczających jednostki penitencjarne i formami przyznanej pomocy.
Źródła finansowania:
BudŜet miasta Sosnowca (w ramach zadań własnych Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej)
„Spokojna noc”
projekt socjalny
Cel projektu:
Zapewnienie miejsc noclegowych dla bezdomnych męŜczyzn z terenu miasta Sosnowca, dotychczas
nieobjętych pomocą ośrodków wsparcia.
Adresaci:
Bezdomni męŜczyźni, którzy własnym staraniem nie potrafią zapewnić sobie schronienia.
Realizatorzy projektu:
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej, „Caritas” Diecezji Sosnowieckiej, Areszt Śledczy, Komenda
Miejska Policji, StraŜ Miejska, Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, organizacje
i stowarzyszenia działające na rzecz osób uzaleŜnionych.
Sposób realizacji:
Adaptacja i remont pomieszczeń, przygotowanie i wyposaŜenie (zabezpieczenie 40 miejsc
noclegowych).
Opracowanie regulaminu funkcjonowania noclegowni.
Określenie stopnia bezdomności i wyodrębnienie grup rokujących wyjście z problemu, celem
prowadzenia pracy w zakresie aktywizacji zawodowej, motywowania do leczenia uzaleŜnień.
Opracowywanie indywidualnych programów wychodzenia z bezdomności.
Termin realizacji:
IV kwartał 2002r.
Koszty realizacji:
Szacunkowy koszt adaptacji i remontu budynku wynosi około 100 000 zł WyposaŜenie w sprzęty do
pomieszczeń noclegowych, przekaŜe Centrum Usług Socjalnych i Wsparcia, sprzęt do wyposaŜenia
pozostałych pomieszczeń zakupi „Caritas” Diecezji Sosnowieckiej z własnych środków.
Źródła finansowania:
BudŜet miasta – Przeciwdziałanie alkoholizmowi.
Środki własne „Caritas” Diecezji Sosnowieckiej.
„Zostań w swoim mieszkaniu”
projekt socjalny
Cel projektu:
Celem projektu jest zapobieganie eksmisjom poprzez uruchomienie sieci środowiskowych punktów
poradnictwa i wsparcia dla osób z zadłuŜeniami czynszowymi.
Adresaci programu:
Rodziny niezaradne Ŝyciowo nieregulujące opłat czynszowych, wychowankowie placówek opiekuńczo
- wychowawczych, osoby i rodziny zagroŜone eksmisją, osoby i rodziny z orzeczoną eksmisją.
Realizatorzy projektu:
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej
Spółdzielnie Mieszkaniowe
Spółki Mieszkaniowe
Miejski Zakład Zasobów Lokalowych - Zakład BudŜetowy
Sposoby realizacji projektu:
7. Uruchomienie sieci środowiskowych Punktów Poradnictwa i Wsparcia dla osób z
zaległościami czynszowymi w spółdzielniach, spółkach, administracjach MZZL.
8. Ustalenie terminów i godzin dyŜurów.
9. Pracownicy socjalni będą prowadzili poradnictwo dotyczące zakresu i moŜliwości uzyskania
pomocy w formie dofinansowania do wydatków mieszkaniowych, spotkania będą miały
charakter indywidualny (pracownik socjalny, zadłuŜony lokator), praca pracownika socjalnego
będzie miała charakter nieodpłatny (w ramach wykonywanych obowiązków).
10. Z grupy dłuŜników będą wybierane rodziny rokujące wyjście z problemu, praca będzie
polegała na konstruowaniu indywidualnych planów pomocy, będą zawierane kontrakty mające
na celu aktywizację dłuŜników w celu wychodzenia z zadłuŜenia.
11. Pracownik socjalny wspólnie z dłuŜnikiem będzie prowadził negocjacje z administratorem
zasobów lokalowych w sprawie rozłoŜenia na raty zaległości czynszowych. Pozytywny rezultat
negocjacji będzie wiązał się z podpisaniem umowy dotyczącej szczegółowych zasad spłaty
zadłuŜenia. Umowa będzie podstawą do wyraŜenia zgody administratora zasobów lokalowych
na wystąpienie z wnioskiem o dofinansowanie do czynszu.
12. Projekt obejmuje równieŜ negocjacje w sprawie zamiany mieszkań na mniejsze lub o niŜszym
standardzie w ramach tych samych zasobów lokalowych.
Termin realizacji:
IV kwartał 2002 roku.
Koszty realizacji:
Projekt nie wymaga dodatkowych nakładów finansowych.
„Skuteczny powrót”
projekt socjalny
Cel Projektu:
Zlikwidowanie barier związanych z powrotem do Ŝycia na wolności osób po odbytej karze poprzez
prowadzenie akcji informacyjnej na temat moŜliwości korzystania z pomocy wśród osób osadzonych w
areszcie śledczym.
Adresaci:
Osoby przebywające w areszcie śledczym.
Sposób realizacji:
Pracownik Zespołu ds. UzaleŜnień i Bezdomności zgodnie z zawartym porozumieniem
prowadzi spotkania informacyjne dotyczące zasad i form przyznawania pomocy osobom
opuszczającym areszt śledczy.
Motywuje osoby oczekujące na zwolnienie do podjęcia działań pozwalających na zmianę
sposobu Ŝycia z przed osadzenia, informuje o moŜliwości skorzystania z pomocy prawnej,
psychologicznej.
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej opracuje i dostarczy do Aresztu Śledczego informatory
dotyczące funkcjonowania pomocy społecznej w mieście, aby osoby zwalniane mogły być
objęte skuteczną i profesjonalną pomocą niwelującą skutki długotrwałej izolacji.
W celu zapobiegania bezdomności osób powracających z zakładów penitencjarnych Miejski
Ośrodek Pomocy Społecznej proponuje wszechstronną pomoc ośrodków wsparcia
(schronienie, pomoc psychologiczną, terapeutyczną), motywuje do podjęcia leczenia
uzaleŜnień.
Rezultaty projektu:
Szybka i skuteczna pomoc, zapobieganie powrotom do patologicznych środowisk, zerwanie z
dotychczasowym sposobem Ŝycia, aktywizacja w kierunku readaptacji społecznej.
Termin realizacji:
Na bieŜąco.
Koszty realizacji:
Ściśle związane z ilością osób opuszczających jednostki penitencjarne i formami przyznanej pomocy.
Źródła finansowania:
BudŜet miasta Sosnowca (w ramach zadań własnych Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej)
„Spokojna noc”
projekt socjalny
Cel projektu:
Zapewnienie miejsc noclegowych dla bezdomnych męŜczyzn z terenu miasta Sosnowca, dotychczas
nieobjętych pomocą ośrodków wsparcia.
Adresaci:
Bezdomni męŜczyźni, którzy własnym staraniem nie potrafią zapewnić sobie schronienia.
Realizatorzy projektu:
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej, „Caritas” Diecezji Sosnowieckiej, Areszt Śledczy, Komenda
Miejska Policji, StraŜ Miejska, Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, organizacje
i stowarzyszenia działające na rzecz osób uzaleŜnionych.
Sposób realizacji:
Adaptacja i remont pomieszczeń, przygotowanie i wyposaŜenie (zabezpieczenie 40 miejsc
noclegowych).
Opracowanie regulaminu funkcjonowania noclegowni.
Określenie stopnia bezdomności i wyodrębnienie grup rokujących wyjście z problemu, celem
prowadzenia pracy w zakresie aktywizacji zawodowej, motywowania do leczenia uzaleŜnień.
Opracowywanie indywidualnych programów wychodzenia z bezdomności.
Termin realizacji:
IV kwartał 2002r.
Koszty realizacji:
Szacunkowy koszt adaptacji i remontu budynku wynosi około 100 000 zł WyposaŜenie w sprzęty do
pomieszczeń noclegowych, przekaŜe Centrum Usług Socjalnych i Wsparcia, sprzęt do wyposaŜenia
pozostałych pomieszczeń zakupi „Caritas” Diecezji Sosnowieckiej z własnych środków.
Źródła finansowania:
BudŜet miasta – Przeciwdziałanie alkoholizmowi.
Środki własne „Caritas” Diecezji Sosnowieckiej.
„Spokojna noc”
projekt socjalny
Cel projektu:
Zapewnienie miejsc noclegowych dla bezdomnych męŜczyzn z terenu miasta Sosnowca, dotychczas
nieobjętych pomocą ośrodków wsparcia.
Adresaci:
Bezdomni męŜczyźni, którzy własnym staraniem nie potrafią zapewnić sobie schronienia.
Realizatorzy projektu:
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej, „Caritas” Diecezji Sosnowieckiej, Areszt Śledczy, Komenda
Miejska Policji, StraŜ Miejska, Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, organizacje
i stowarzyszenia działające na rzecz osób uzaleŜnionych.
Sposób realizacji:
Adaptacja i remont pomieszczeń, przygotowanie i wyposaŜenie (zabezpieczenie 40 miejsc
noclegowych).
Opracowanie regulaminu funkcjonowania noclegowni.
Określenie stopnia bezdomności i wyodrębnienie grup rokujących wyjście z problemu, celem
prowadzenia pracy w zakresie aktywizacji zawodowej, motywowania do leczenia uzaleŜnień.
Opracowywanie indywidualnych programów wychodzenia z bezdomności.
Termin realizacji:
IV kwartał 2002r.
Koszty realizacji:
Szacunkowy koszt adaptacji i remontu budynku wynosi około 100 000 zł WyposaŜenie w sprzęty do
pomieszczeń noclegowych, przekaŜe Centrum Usług Socjalnych i Wsparcia, sprzęt do wyposaŜenia
pozostałych pomieszczeń zakupi „Caritas” Diecezji Sosnowieckiej z własnych środków.
Źródła finansowania:
BudŜet miasta – Przeciwdziałanie alkoholizmowi.
Środki własne „Caritas” Diecezji Sosnowieckiej.