Biuletyn Informacyjny ZPORR Województwa Śląskiego
Transkrypt
Biuletyn Informacyjny ZPORR Województwa Śląskiego
silesia re g i o n Nr 2/2005 Biuletyn Informacyjny ZPORR ISSN 1734-6886 Projekt wspó∏finansowany przez Uni´ Europejskà Pi´kne Âlàska Sieç na rzecz Wzornictwa i praktyczne Zasobna kasa regionu Najlepsze praktyki Jak korzystamy z Europejskiego Funduszu Spo∏ecznego? Unia Europejska Ârodki pozyskane przez jednostki samorzàdowe w podziale na powiaty w ramach dzia∏ania 2.2 „Wyrównywanie szans edukacyjnych poprzez programy stypendialne” k∏obucki 1036 ◗ 1 626 093 1250 ◗ 1 336 500 m. Cz´stochowa 1980 ◗ 3 577 760 cz´stochowski 1296 ◗ 928 000 426 ◗ 781 540 1477 ◗ 1 233 500 lubliniecki 448 ◗ 766 220 497 ◗ 307 500 myszkowski 495 ◗ 892 350 810 ◗ 609 000 zawierciaƒski tarnogórski 885 ◗ 1 531 216 1039 ◗ 1 460 990 1014 ◗ 630 414 b´dziƒski 600 ◗ 361 500 168 ◗ 305 290 557 ◗ 307 500 gliwicki m. Bytom 115 ◗ 206 740 m. Dàbrowa Górnicza 36 ◗ 64 382 130 ◗ 73 500 m. Gliwice 51 ◗ 84 990 500 ◗ 327 191 34 ◗ 51 000 m. Sosnowiec 406 ◗ 685 210 60 ◗ 95 786 549 ◗ 327 000 m. Katowice m. Jaworzno 36 ◗ 64 130 miko∏owski 480 ◗ 329 313 m. Mys∏owice 82 ◗ 145 085 raciborski rybnicki 380 ◗ 670 460 42 ◗ 59 265 390 ◗ 165 850 144 ◗ 60 100 260 ◗ 225 215 m. Rybnik 157 ◗ 264 710 378 ◗ 223 500 m. ˚ory wodzis∏awski 355 ◗ 601 760 125 ◗ 205 900 694 ◗ 409 200 278 ◗ 159 000 m. Jastrz´bie Zdr. 100 ◗ 125 800 170 ◗ 85 500 272 ◗ 174 000 m. Tychy 85 ◗ 144 170 bieruƒsko-l´dzinski 114 ◗ 193 091 257 ◗ 162 900 64 ◗ 96 000 pszczyƒski woj. Êlàskie 711 ◗ 1 199 150 616 ◗ 414 000 bielski 319 ◗ 560 090 cieszyƒski 900 ◗ 1 613 610 500 ◗ 464 000 550 ◗ 419 000 m. Bielsko-Bia∏a 994 ◗ 1 692 530 200 ◗ 150 000 tarnogórski 1039 ◗ 1 460 990 m. Bytom 600 ◗ 361 500 gliwicki 115 ◗ 206 740 130 ◗ 73 500 rybnicki 42 ◗ 59 265 144 ◗ 60 100 126 ◗ 73 500 m. Ruda Âl. 141 ◗ 90 000 ˝ywiecki 1746 ◗ 3 177 060 m. Chorzów m. Gliwice m. Âwi´toch∏owice 60 ◗ 95 786 202 ◗ 163 500 500 ◗ 327 191 30 ◗ 49 920 510 ◗ 333 000 406 ◗ 685 210 m. Piekary Âl. 36 ◗ 64 382 m. Zabrze 910 ◗ 764 771 135 ◗ 154 500 typ I – dla uczniów szkó∏ ponadgimnazjalnych typ II – dla studentów m. Siemianowice Âl. 215 ◗ 159 000 m. Katowice k∏obucki 36 ◗ 64 130 miko∏owski 480 ◗ 329 313 82 ◗ 145 085 pszczyƒski 260 ◗ 225 215 711 ◗ 1 199 150 616 ◗ 414 000 èród∏o: UMWÂ, stan na maj 2005 r. I typ 168 ◗ 305 209 II typ 557 ◗ 307 500 liczba stypendystów nazwa powiatu kwota stypendiów ogó∏em (w z∏) Infografika: Mariusz Mamet/MacMap W numerze: Pi´kne i praktyczne Zamek Sztuki i Przedsi´biorczoÊci w Cieszynie realizuje projekt popularyzujàcy wzornictwo przemys∏owe str. 4 Monta˝ finansowy Nale˝a∏oby si´ zastanowiç nad zmianà obecnego sposobu planowania bud˝etu województwa - mówi El˝bieta Stolorz-Krzisz, skarbnik Województwa Âlàskiego str. 6 System ograniczonego zaufania Granty dla przedsi´biorczych Jak Âlàsk korzysta z dzia∏ania 2.5 Promocja przedsi´biorczoÊci str. 9 Rozwój kariery Dzia∏ania ZPORR wdra˝ane przez WUP w Katowicach skupiajà si´ na podnoszeniu i zmianie kwalifikacji pracowników str. 10 Wydarzenia WieÊci ze Âlàska i z Brukseli str. 12 Dobry projekt Jak przygotowaç projekt, by uzyska∏ dofinansowanie ze Êrodków ZPORR str. 14 REGION SILESIA Biuletyn Informacyjny ZPORR wydawany jest na zamówienie Urz´du Marsza∏kowskiego Województwa Âlàskiego ul. Ligonia 46, 40-037 Katowice Wydzia∏ Programowania Rozwoju i Funduszy Europejskich tel.: +48 (32) 20 78 376 fax: +48 (32) 25 53 758 e-mail: [email protected] http://zporr.silesia-region.pl Wydawca: Smartlink s.c. ul. KoÊcierzyƒska 7, 60-446 Poznaƒ e-mail: [email protected], www.funduszeonline.pl Redakcja: Jerzy Gontarz i Andrzej Szoszkiewicz Wspó∏praca z redakcjà: Ewelina Budziƒska (UMWÂ) Projekt i sk∏ad: ICON - Studio Grafiki Komputerowej Druk: ECHO STUDIO Biuletyn REGION SILESIA jest wydawany przy wsparciu finansowym Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego Zdj´cie na ok∏adce: Wystawa „Kooperacje”, Âlàski Zamek Sztuki i Przedsi´biorczoÊci w Cieszynie Szanowni Paƒstwo, Zapraszam do lektury kolejnego wydania Biuletynu Informacyjnego ZPORR „SILESIA REGION” – wydawnictwa, którego celem jest popularyzacja doÊwiadczeƒ i dobrych praktyk przy korzystaniu z funduszy strukturalnych w naszym regionie. Pierwszy numer Biuletynu by∏ poÊwi´cony dzia∏aniom wspó∏finansowanym z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i przedstawia∏ proces dystrybucji w naszym regionie Êrodków przeznaczonych na rozwój infrastruktury w pierwszym okresie wdra˝ania ZPORR. Tematem wiodàcym drugiego numeru Biuletynu „SILESIA REGION” jest Europejski Fundusz Spo∏eczny, który znacznie ró˝ni si´ od Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. EFS nie koncentruje si´ na rozwoju infrastruktury lecz na zasobach ludzkich. Projekty finansowane w ramach tego funduszu wspierajà dokszta∏canie, doskonalenie lub zmian´ kwalifikacji zawodowych oraz rozwój innowacyjnoÊci i konkurencyjnoÊci regionu. W dziale „Projekty dla Âlàska” prezentujemy projekt „Âlàska sieç na rzecz wzornictwa”, który uzyska∏ dofinansowanie w ramach dzia∏ania 2.6 ZPORR „Regionalne Strategie Innowacyjne i transfer wiedzy”. Uwa˝am, i˝ upowszechnianie dobrych praktyk jest jednym z najlepszych sposobów na zilustrowanie po˝ytecznego wykorzystania dost´pnych Êrodków. To tak˝e wskazówka dla potencjalnych wnioskodawców w kolejnych etapach ubiegania si´ o dofinansowanie z UE. Ju˝ dziÊ rysuje si´ realna perspektywa wp∏ywu unijnego wsparcia na korzystne przeobra˝enia naszych miast, firm i instytucji, a tak˝e wzrost konkurencyjnoÊci regionu w skali kraju i Europy. W tym wydaniu Biuletynu znajdà Paƒstwo tak˝e podsumowanie konkursów w ramach Priorytetu II ZPORR, wspó∏finansowanego w∏aÊnie z EFS. Realizacja dzia∏ania 2.2 ZPORR - „Wyrównywanie szans edukacyjnych poprzez programy stypendialne” umo˝liwi∏a wsparcie 21 tysi´cy uczniów i studentów z rodzin o najni˝szych dochodach. Dobre doÊwiadczenia z pierwszego okresu wdra˝ania funduszy strukturalnych w naszym regionie (2004-2006) przydadzà si´ w kolejnym okresie wykorzystania unijnych Êrodków pomocowych. W latach 2007-2013 fundusze przeznaczone na rozwój regionów b´dà du˝o wy˝sze. Ju˝ dziÊ, opierajàc si´ na nabytym doÊwiadczeniu, powinniÊmy projektowaç jak najlepsze wykorzystanie tych pieni´dzy. Wyra˝am nadziej´, i˝ zakres poruszanej w Biuletynie tematyki oraz eksperci wypowiadajàcy si´ na tych ∏amach pomogà Paƒstwu w pokonywaniu skomplikowanych procedur dotyczàcych unijnych funduszy i nie∏atwej drogi do ich pozyskiwania. Micha∏ Czarski Marsza∏ek Województwa Âlàskiego silesia region Kluczowà rol´ w realizacji projektów odgrywajà jasne i precyzyjne wytyczne - mówi Ma∏gorzata ¸àcka-Matusiewicz, z-ca dyrektora Wydzia∏u Programowania Rozwoju Funduszy Europejskich str. 8 3 Nie chodzi o to, by wzornictwo traktowaç jedynie jako pomys∏y. Na wzornictwo patrzymy pod kàtem ergonomii, funkcjonalnoÊci, wykorzystania nowych technologii i materia∏ów mówi Ewa Go∏´biowska, dyrektor Âlàskiego Zamku Sztuki i Przedsi´biorczoÊci w Cieszynie Co zainspirowa∏o Panià do stworzenia projektu Âlàska Sieç na rzecz Wzornictwa? To nie by∏a kwestia inspiracji, w∏aÊciwie pracowa∏am nad tym od 5 lat. Najpierw by∏ projekt inwestycyjny - centrum przedsi´biorczoÊci w miejscu niewykorzystanej od lat cz´Êci zamku i nieistniejàcej ju˝ starej oran˝erii. Potem przysz∏a kolej na projekt sieci. Pisanie projektu to by∏ proces wielomiesi´czny. Zacz´liÊmy na poczàtku ubieg∏ego roku. Potem w maju 2004 r. odby∏a si´ w Cieszynie konferencja w ramach Regionalnej Strategii Innowacji. Mia∏a pokazaç, co producenci mogà zyskaç dzi´ki wzornictwu. Projekt zwiàzany z siecià, która ma ∏àczyç projektantów i przedsi´biorców, musi mieç praktyczny wymiar. By∏am przekonana, ˝e wzornictwo jest wa˝ne dla Êlàskich producentów. Nawiàza∏am kontakt z polskimi projektantami z krwi i koÊci. MyÊl´ tu na przyk∏ad o szefowej Fundacji Rzecz Pi´kna - Czes∏awie Frejlich, Michale Stefanowskim i Polskim Stowarzyszeniu Projektantów Przemys∏owych czy Januszu Konaszewskim, Êwietnym projektancie maszyn i narz´dzi. To wszystko zaowocowa∏o projektem. Czy naszych przedsi´biorców trzeba uczyç wzornictwa? Sà takie przedsi´biorstwa, które sobie Êwietnie radzà na ró˝nych rynkach i eksportujà swoje wyroby. Ich nie musimy uczyç, to oni mogà nas czegoÊ nauczyç. Z drugiej strony sà przedsi´biorcy, przewa˝nie ma∏e firmy rodzinne, które uwa˝ajà, ˝e jest wszystko w porzàdku, dopóki udaje si´ im sprzedawaç swoje wyroby. Badania prowadzone na u˝ytek Regionalnej Strategii Innowacji przez Akademi´ Ekonomicznà w ¸odzi pokaza∏y, ˝e od jednej trzeciej do dwóch trzecich (w zale˝noÊci od brzmienia pytania) przedsi´biorstw jest przekonana, ˝e albo musi modernizowaç stary produkt, albo zainwestowaç w nowy. Ale jedynie 5% uwa˝a, ˝e potrzebuje do tego projektanta i ˝e wzornictwo produktu jest wa˝ne. Projektant dla przedsi´biorcy to cz´sto osoba zbyt kreatywna, ba, czasami nawet podejrzana. Projektowanie w Polsce jest przedmiotem wyk∏adanym w aka- demii sztuk pi´knych. W tej sytuacji lokalny producent parówek nawet sobie nie wyobra˝a, jak projektant móg∏by mu pomóc. W naszym kraju, obcià˝onym dziedzictwem socjalizmu, wcià˝ utrudniona jest synergia nauki i biznesu. Tymczasem wspó∏czeÊnie dziedziny te raczej nie mogà bez siebie istnieç. Dobrze, ˝e pan u˝ywa s∏owa nauka, a nie sztuka. Wzornictwo jako dyscyplina grupowa, nasycone jest specjalistycznà wiedzà, to rzeczywiÊcie nauka. Cz´Êç u˝ytkowników ciàgle uwa˝a, ˝e wzornictwo zawiera w sobie jedynie element innowacyjnoÊci bàdê kreatywnoÊci. Tu jednak nie chodzi o to, by wzornictwo traktowaç jedynie jako pomys∏y. Owszem, z radoÊcià przyjmujemy wystaw´ „Wobec konsumpcji”, która nasycona jest pomys∏ami. Nie sà to jednak prototypy gotowe do wdro˝enia. Na wzornictwo patrzymy pod kàtem ergonomii, funkcjonalnoÊci, wykorzystania nowych technologii i materia∏ów. W takim przypadku wzornictwo ma coraz wi´cej wspólnego z naukà. Czy projekt przerodzi si´ w coÊ trwa∏ego? Zakoƒczenie projektu Âlàska Sieç na rzecz Wzornictwa zaplanowaliÊmy na po- ∏ow´ 2007 r. Dla nas istotne jest, w jaki sposób poprowadziç przedsi´biorc´ i projektanta we wspólnej pracy do efektu, jakim jest zmodernizowany wyrób bàdê silna, rozpoznawalna na rynku marka. Ju˝ myÊlimy o kolejnych projektach. Ten projekt jest zdecydowanie promocyjny; zostanie po nim pismo, którego wydawanie chcemy utrzymaç, baza danych (powinna byç stale poszerzana), strona internetowa i oczywiÊcie know-how, kontakty i wspólne przedsi´wzi´cia, a wreszcie Âlàski Zamek Sztuki i Przedsi´biorczoÊci jako sprawdzone miejsce spotkaƒ projektantów i przedsi´biorców. Czy za wczeÊnie mówiç o pierwszych efektach funkcjonowania projektu? Jest kilka zidentyfikowanych potrzeb. Mamy równie˝ w∏asne przyk∏ady pokazujàce drog´ od potrzeby, poprzez pomys∏ i produkt, a˝ do towaru na rynku. Na razie sà to produkty na ma∏à skal´, raczej promocyjne. WypuÊciliÊmy „zamkowe ciasteczka” w specjalnie zaprojektowanym opakowaniu, a tak˝e smycze i koszulki z cieszyƒskim wzorem. Sà one bardzo ch´tnie kupowane. Opakowanie na ciasteczka zaprojektowane zosta∏o przez Micha∏a Latko, pozosta∏e produkty przez Magd´ Herzyk - oboje projektanci stu- diujà w ASP w Katowicach. To przekonuje, ˝e nie ma produktu bez projektanta. Przed nami powa˝ne zadania: konferencja i wystawa, które pokazujà, ˝e projektant jest niezb´dny przy produkcji narz´dzi, sprz´tu pomiarowego, medycznego. Te dyscypliny sà w Polsce i na Âlàsku na stosunkowo wysokim poziomie, ale jeÊli chodzi o sfer´ projektowà, to bardzo wiele im brakuje. Tu zyskaliÊmy silnych partnerów. Wróci∏am w∏aÊnie z rozmów w Finlandii. Kraj ten opiera swój sukces w znacznym stopniu na wspó∏pracy projektantów i producentów. Finlandia zajmuje pierwsze bàdê zaraz za USA drugie miejsce pod wzgl´dem konkurencyjnoÊci i innowacyjnoÊci gospodarczej. Nie ma w∏asnych surowców naturalnych, wysz∏a z kryzysu gospodarczego. Finom udaje si´ zachowaç osiàgni´cia klasyków wzornictwa. Przyk∏adem jest Marimekko; tekstylia tej firmy zaprojektowane w latach 50. i 60. ciàgle si´ sprzedajà. To fenomen. U nas klasyka wzornictwa - to, co mamy najlepszego - jest pochowane w szafach; najwi´ksze skarby Ministerstwo Kultury wywioz∏o do Otwocka. Nie wykorzystujemy swoich atutów. Rozmawia∏ Jerzy Gontarz Zdjecia: archiwum Âlàskiego Zamku Sztuki i Przedsi´biorczoÊci, JG PROJEKTY DLA ÂLÑSK A PI¢KNE bez projektanta silesia region szawie - mówi dyrektor Ewa Go∏´biowska. Projekty te majà wspólny cel: wykorzystanie potencja∏u projektantów i artystów dla pobudzenia rozwoju gospodarczego Âlàska i wzmocnienia konkurencyjnoÊci przedsi´biorstw. Jak to ma wyglàdaç w praktyce? - StworzyliÊmy tu miejsce spotkaƒ dla producentów i projektantów, organizujemy wystawy, konferencje, dni otwarte i warsztaty poÊwi´cone wzornictwu - mówi Iwona Kubieƒ-Heller, mened˝er projektu Âlàska Sieç na rzecz Wzornictwa. Zamek planuje zorganizowaç tak˝e konkurs „Âlàska Rzecz” i zamierza promowaç „Najlepsze Dyplomy” z dziedziny wzornictwa przemys∏owego. Plany na ten rok to: 3 konferencje, 3 warsztatów, 4 wystawy, 2 dni otwarte i 5 spotkaƒ informacyjno-doradczych. Z efektami wszystkich tych dzia∏aƒ mo˝na si´ zapoznawaç na stronie www. zamekcieszyn. pl. W ramach projektu Zamek dwa razy do roku wydawa∏ b´dzie biuletyn poÊwi´cony wzornictwu. - W ramach projektu powstaje te˝ internetowa baza danych, która b´dzie praktycznym narz´dziem kojarzenia Êlàskich firm i projektantów. Pierwotnie zak∏adaliÊmy, ˝e znajdzie si´ w niej 350 rekordów (dane o 300 producentach zainteresowanych skorzystaniem z us∏ug zwiàzanych z projektowaniem oraz opisy specjalizacji i portfolio 50 projektantów). Z tego, co widzimy, baza ju˝ na starcie Á P Nie ma produktu 4 rojekt Âlàskiej Sieci na rzecz Wzornictwa powstawa∏ i by∏ zatwierdzany, gdy jeszcze nie istnia∏a instytucja, która mia∏a go wdra˝aç. W 2004 r. burmistrz Cieszyna Bogdan Ficek podpisywa∏ wniosek sk∏adany do Urz´du Marsza∏kowskiego w Katowicach, zapewniajàc, ˝e przedsi´wzi´cie b´dzie realizowane przez Âlàski Zamek Sztuki i Przedsi´biorczoÊci w Cieszynie. I rzeczywiÊcie instytucj´ t´ miasto powo∏a∏o do ˝ycia 1 stycznia 2005 r., tego samego dnia wystartowa∏ projekt. - Naszà misjà jest przekonanie przedsi´biorców, ˝e korzystanie ze wzornictwa ma sens i ˝e si´ op∏aca - mówi Ewa Go∏´biowska, dyrektor Âlàskiego Zamku Sztuki i Przedsi´biorczoÊci w Cieszynie i pomys∏odawca ca∏ego przedsi´wzi´cia. Jest to projekt realizowany dzi´ki dotacjom (∏àcznie 1,12 mln z∏) z Europejskiego Funduszu Spo∏ecznego w ramach dzia∏ania 2.6 Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego. Nie jest to pierwsze przedsi´wzi´cie realizowane w tym miejscu przy unijnym wsparciu. Ju˝ od 2000 r. Ewa Go∏´biowska przygotowywa∏a koncepcj´ utworzenia centrum przedsi´biorczoÊci na cieszyƒskim wzgórzu zamkowym, tu˝ przy granicy z Czechami. Wreszcie w 2004 r. w miejscu dawnej oran˝erii wybudowano nowe centrum oraz wyremontowano i zaadoptowano do nowych celów cz´Êç zamku i wolnostojàcy budynek na jego dziedziƒcu. Inwestycja ta powstawa∏a w nieca∏y rok; jej wartoÊç wynios∏a ok. 12 milionów z∏otych (75% pochodzi∏o ze Êrodków Phare SpójnoÊç Spo∏eczna i Gospodarcza 2001, a 25% z bud˝etu paƒstwa, Urz´du Marsza∏kowskiego oraz gminy Cieszyn). - By∏am w sta∏ym kontakcie z architektami i ekspertami, którzy przygotowywali t´ inwestycj´. Du˝o jeêdzi∏am i obserwowa∏am, jak funkcjonujà tego typu oÊrodki w Polsce i u naszych sàsiadów w Brnie, Bratys∏awie czy Budapeszcie. PrzyglàdaliÊmy si´ te˝ dzia∏alnoÊci Instytutu Wzornictwa Przemys∏owego w War- silesia region i praktyczne Dzi´ki Êrodkom z Europejskiego Funduszu Spo∏ecznego w Cieszynie utworzono centrum spotkaƒ projektantów i przedsi´biorców. Projekt zaowocuje o˝ywieniem relacji mi´dzy tymi dwoma Êrodowiskami. W Polsce w dziedzinie wzornictwa jest wiele do nadrobienia, a skorzystajà na tym producenci, no i w efekcie klienci 5 Jerzy Gontarz 6 Wystawa „Wobec konsumpcji” w cieszyƒskim zamku Âlàskie, podobnie jak pozosta∏e województwa, zapewnia prefiansowanie projektów w ramach II priorytetu ZPORR i dzia∏ania 3.4 w ramach III priorytetu. Jakie Êrodki sà zaplanowane na ten cel w bud˝ecie województwa? W 2005 r. na prefinansowanie projektów, które uzyska∏y promes´ z funduszy strukturalnych zabezpieczyliÊmy w bud˝ecie regionu kwot´ 55,2 mln z∏. Dzi´ki dobrej kondycji finansowej województwa, nie musieliÊmy staraç si´ o po˝yczk´ z Banku Gospodarstwa Krajowego. Zabezpieczenie Êrodków w∏asnych znacznie usprawni∏o uruchomienie p∏atnoÊci. Jeszcze w grudniu 2004 r., dokonaliÊmy pierwszych p∏atnoÊci na programy stypendialne uczniów i studentów w ramach dzia∏ania 2.2 ZPORR. W 2005 r. przelaliÊmy Êrodki na prefinansowanie pozosta∏ych dzia∏aƒ, tj. 2.1, 2.3, 2.4, 2.5 i 2.6. W jakiej formie przekazywane sà Êrodki na realizacj´ projektów, ile trafi∏o ju˝ do projektodawców i jaki jest sposób ich rozliczania? Ârodki przekazywane sà projektodawcom w formie dotacji celowych. Na podstawie zawartych umów i z∏o˝onych wniosków o p∏atnoÊç, do wi´kszoÊci projektodawców trafi∏a zaliczka stanowiàca 20% wartoÊci projektu w ∏àcznej kwocie 24,85 mln z∏. Wyp∏ata kolejnych transz uzale˝niona jest od rozliczenia minimum 80% kwoty przekazanej zaliczki. Wniosek o wyp∏at´ powinien zawieraç prawid∏owo wype∏niony formularz wniosku o p∏atnoÊç, zestawienie faktur potwierdzone za zgodnoÊç z orygina∏em, dokumenty potwierdzajàce dokonanie wydatków uj´tych we wniosku, kopie wyciàgów bankowych potwierdzajàce dokonanie p∏atnoÊci, harmonogram p∏atnoÊci na dwa kolejne kwarta∏y oraz tabel´ rozliczenia dotacji. Cz´Êç projektodawców - chodzi tu g∏ównie o gminy i powiaty finansujàce stypendia studenckie i uczniowskie z∏o˝y∏o ju˝ wniosek o wyp∏at´ drugiej transzy. Przekazanie wnioskowanych Monta˝ finansowy kwot odbywa si´ po dokonaniu formalnej i merytorycznej weryfikacji otrzymanych dokumentów finansowych pod kàtem kwalifikowalnoÊci poniesionych wydatków oraz zgodnoÊci z obowiàzujàcymi przepisami. Czy do bud˝etu Województwa Âlàskiego wp∏yn´∏y Êrodki z Unii Europejskiej stanowiàce refundacj´ poniesionych wydatków? Warunkiem niezb´dnym do uzyskania refundacji w ramach Europejskiego Funduszu Spo∏ecznego jest z∏o˝enie przez instytucj´ wdra˝ajàcà, którà jest Samorzàd Województwa (w przypadku dzia∏aƒ 2.2, 2.5, 2.6 i 3.4 ZPORR) i Wojewódzki Urzàd Pracy (w przypadku dzia∏aƒ 2.1, 2.3 i 2.4), do instytucji poÊredniczàcej, czyli Urz´du Wojewódzkiego, wniosku o p∏atnoÊç dla ca∏ego dzia∏ania, opierajàc si´ na szczegó∏owo zweryfikowanych i rozliczonych wnioskach o p∏atnoÊç od poszczególnych projektodawców. Po weryfikacji formalnej i merytorycznej instytucja poÊredniczàca sk∏ada zbiorczy wniosek o p∏atnoÊç do instytucji zarzàdzajàcej (Ministerstwo Gospodarki i Pracy), równoczeÊnie przekazujàc Êrodki Samorzàdowi Województwa. Od grudnia 2004 r. do lipca 2005 r. wystàpiliÊmy o refundacj´ wydatków, sk∏adajàc siedem wniosków o p∏atnoÊç do Âlàskiego Urz´du Wojewódzkiego na ∏àcznà kwot´ 1,4 mln z∏ (z czego: stypendia dla studentów obejmujà kwot´ 1,3 mln z∏, stypendia dla uczniów - 100 tys. z∏). Kwota ta stanowi podstaw´ do refundacji rozliczonej zgodnie z procedurami cz´Êci Êrodków przekazanych projektodawcom w ramach 20% zaliczki. W ostatnim czasie na rachunek dzia∏ania 2.2 ZPORR wp∏yn´∏a kwota 161 tys. z∏ jako refundacja poniesionych wydatków za okres od 15 wrzeÊnia 2004 r. do 14 marca 2005 r. Nale˝y zauwa˝yç, ˝e monta˝ finansowy realizowanych projektów oprócz Êrodków z funduszy strukturalnych obejmuje równie˝ Êrodki z rezerwy celowej bud˝etu paƒstwa, stanowiàce wspó∏finansowanie ponoszonych wydatków. Do koƒca lipca 2005 roku wysokoÊç otrzymanej dotacji celowej z bud˝etu paƒstwa na wspó∏finansowanie dzia∏aƒ wynios∏a 7,7 mln z∏. Projekty mogà byç rozliczane do po∏owy 2008 roku, a wi´c bud˝et województwa musi byç planowany w d∏u˝szej perspektywie. Jakie okresy planowania obowiàzujà obecnie? Zgodnie z ustawà o finansach publicznych, przy uchwalaniu bud˝etu województwa stosowana jest zasada rocznoÊci bud˝etu. Patrzàc jednak z perspektywy zadaƒ realizowanych z udzia∏em Êrodków unijnych jako procesów d∏ugotrwa∏ych i wieloletnich, nale˝a∏oby si´ zastanowiç nad zmianà obowiàzujàcych przepisów finansowych i tym samym uelastycznieniem zasady rocznoÊci bud˝etu. W celu zabezpieczenia odpowiednich Êrodków finansowych zarówno po stronie dochodów, jak i wydatków na kolejne lata bud˝etowe dla prawid∏owej realizacji dzia∏aƒ ZPORR Sejmik Województwa Âlàskiego podjà∏ uchwa∏y intencyjne, wyra˝ajàce wol´ prefinasowania zadaƒ w kolejnych latach. Uchwa∏y takie dajà podstaw´ do uj´cia w projekcie bud˝etu tzw. „sztywnego” wydatku, a równoczeÊnie pozwalajà Zarzàdowi Województwa zaciàgaç d∏ugoletnie zobowiàzania na zadania okreÊlone w tych uchwa∏ach. Czy wejÊcie do Unii Europejskiej sprawi∏o, ˝e zmieni∏ si´ sposób planowania i wykonania bud˝etu? W art. 124 ustawa o finansach publicznych narzuca obowiàzek okreÊlenia w uchwale bud˝etowej wydatków na programy i projekty realizowane ze Êrodków funduszy strukturalnych i Funduszu SpójnoÊci. Tak wi´c na etapie planowania bud˝etu wymagana jest znajomoÊç zasad programowania Êrodków funduszy strukturalnych i zasad finansowania projektu, z których wynika koniecznoÊç zaplanowania Êrodków na ich realizacj´ w wysokoÊci umo˝liwiajàcej zachowanie p∏ynnoÊci finansowej, zapewniajàcej mo˝liwoÊç poniesienia wydatku. Wspomniane wczeÊniej uchwa∏y intencyjne wpisujà si´ w prace nad zmianà sposobu planowania bud˝etu. Rozmawia∏ Andrzej Szoszkiewicz Zdjecia: archiwum UMW NASZA ROZMOWA Projekty realizowane z udzia∏em funduszy unijnych to procesy wieloletnie, nale˝a∏oby si´ zatem zastanowiç nad zmianà obecnego sposobu planowania bud˝etu województwa - mówi El˝bieta STOLORZ-KRZISZ, skarbnik Województwa Âlàskiego silesia region PROJEKTY DLA ÂLÑSK A ironià i humorem, inni z pe∏nà akceptacjà, starajàc si´ wpasowaç we wspó∏czesnà przestrzeƒ i zaspokoiç wspó∏czesne potrzeby. Wi´kszoÊç z prezentowanych tam przedmiotów to g∏ównie wyraz stosunku twórcy do otaczajàcego Êwiata, lecz - jak podkreÊla dyrektor Ewa Go∏´biowska w wi´kszoÊci daleko im do wdro˝enia. Partnerem dla projektanta jest przedsi´biorca, który potrzebuje nie tylko rzeczy ∏adnej, ale i praktycznej. Cieszyn stworzy∏ szans´ na o˝ywienie na Âlàsku wzornictwa przemys∏owego. Na nowe firmy zajmujàce si´ projektowaniem, promowaniem turystyki, wsparciem biznesu czekajà w Centrum Sztuki i Przedsi´biorczoÊci, czyli nowej oran˝erii, nowoczesne biura do wynaj´cia. Równolegle realizowany jest tu inny projekt: Regionalna Sieç Promocji i Transferu Technologii (równie˝ w ramach dzia∏ania 2.6 Regionalne strategie innowacyjne i transfer wiedzy ZPORR). To kolejny pomost - tym razem mi´dzy przedsi´biorcami a specjalistami od nowych technologii. Âlàsk przestaje si´ kojarzyç z upadajàcymi ga∏´ziami gospodarki, to dynamicznie rozwijajàcy si´ region, gdzie ceni si´ zarówno tradycj´, jak i innowacyjnoÊç. silesia region Á b´dzie wi´ksza. To najlepsza p∏aszczyzna kontaktu mi´dzy Êrodowiskiem producentów i ludzi zajmujàcych si´ wzornictwem - dodaje Iwona Kubieƒ-Heller. Zamek zapewnia producentom i projektantom dost´p do specjalistycznych pracowni: tkaniny, nowych mediów, wzornictwa, a nawet ceramiki. W jednym z pomieszczeƒ stoi przygotowany do pracy beskidzki warsztat tkacki. W Cieszynie zatroszczono si´ o wymierajàce zawody i rzemios∏a, ale nie do celów muzealnych. - Po∏àczenie tradycyjnych wzorów i technologii z nowymi materia∏ami daje czasem zaskakujàco dobre efekty - przekonuje Iwona Kubieƒ-Heller, pokazujàc koszulki bawe∏niane i smycze z tradycyjnym wzorem beskidzkim i logo Zamku oraz „zamkowe ciasteczka”. To zarazem przyk∏ad tego, ile projektant mo˝e wnieÊç do istniejàcego produktu. - Wyroby te majà nadzwyczajne wzi´cie - dowiedzia∏em si´ w sklepiku zlokalizowanym przy punkcie informacji turystycznej (jednà z misji Zamku jest rozwój turystyki). A zatem wzornictwo si´ op∏aca. W lipcu i sierpniu by∏a w Zamku czynna wystawa „Wobec konsumpcji”. Projektanci poprzez swoje wzory manifestujà stosunek do wspó∏czesnego Êwiata konsumpcji. Jedni robià to z buntem lub 7 zaufania silesia region Kluczowà rol´ w realizacji projektów odgrywajà jasne i precyzyjne wytyczne. Bez tego wszyscy poruszajà si´ po omacku - mówi Ma∏gorzata ¸àcka-Matusiewicz, zast´pca dyrektora Wydzia∏u Programowania Rozwoju i Funduszy Europejskich 8 Kieruje Pani wdra˝aniem dzia∏aƒ II priorytetu ZPORR, wspó∏finansowanych z Europejskiego Funduszu Spo∏ecznego? Tak, nasz Wydzia∏ zajmuje si´ organizowaniem konkursów, wyborem projektów, zapewnieniem Êrodków finansowych na finansowanie wybranych projektów i ich rozliczaniem, monitorowaniem, a tak˝e kontrolà. Identycznà rol´ w przypadku dzia∏aƒ 2.1, 2.3 i 2.4 w imieniu Samorzàdu Województwa odgrywa Wojewódzki Urzàd Pracy w Katowicach. Wdra˝anie, dzia∏aƒ 2.5 - jak poprzednie dofinansowanego z Europejskiego Funduszu Spo∏ecznego oraz 3.4 - wspó∏finansowanego z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, zlecono GórnoÊlàskiej Agencji Rozwoju Regionalnego SA. Dzia∏ania 2.2 i 2.6 sà wdra˝ane przez nasz Wydzia∏. Âlàsk jest po pierwszych konkursach w ramach tych dzia∏aƒ. Jakie problemy pojawi∏y si´ od momentu rozpocz´cia wdra˝ania ZPORR? Od momentu wejÊcia Polski do Unii Europejskiej w procesie wykorzystania funduszy strukturalnych zacz´∏y funkcjo- re podpadajà pod ten punkt. Faktur´ takà musi podpisaç dyrektor na potwierdzenie, ˝e tego rzeczywiÊcie wymaga szko∏a czy program nauczania. JeÊli podczas naszej kontroli napotkamy dowód zakupu piórnika, który formalnie nie jest wymagany przez szko∏´, to powstaje problem. To samo z kalkulatorami, gdzie w nawiasie umieszczono zapis „tylko dla uczniów szkó∏ ekonomicznych”. JeÊli zaÊ szko∏a wymaga od ucznia klasy matematycznej kalkulatora, to uznaç taki wydatek, czy nie? To sà problemy, z którymi Instytucja Wdra˝ajàca spotyka si´ na co dzieƒ. Czy jeÊli napotkamy podczas kontroli takà problematycznà faktur´, to mamy kwestionowaç ca∏y projekt? Wystarczy wspomnieç, ˝e w krajach „starej pi´tnastki”, gdzie programy tego typu funkcjonujà od lat, nikt nie kontroluje w ten sposób faktur. W Polsce niestety jest inaczej. To nie jest problem braku zaufania do beneficjenta? Wydaje mi si´, ˝e niestety tak. Ten pi´trowy system stworzono w∏aÊnie z braku zaufania i nadmiernej ostro˝noÊci. Z jednej strony robi si´ konkurs i zach´ca wszystkich do udzia∏u w programie, a z drugiej strony wymaga si´ dokumentowania ka˝dego zakupu. Paƒstwo ma ograniczone zaufanie do podmiotów, którym powierza okreÊlone zadania - jest w tym coÊ nielogicznego. W∏aÊnie zakoƒczy∏ si´ kolejny konkurs w ramach dzia∏ania 2.2, ale czy wyp∏acono wszystkie stypendia za ubieg∏y rok szkolny i akademicki? Realizacja ubieg∏orocznych projektów zosta∏a przed∏u˝ona do wrzeÊnia-paêdziernika bie˝àcego roku. W naszym województwie jest a˝ 21 tys. stypendystów obj´tych tym programem. Rzeczywiste rozpocz´cie realizacji projektów na prze∏omie 2004 i 2005 roku oraz skomplikowany system rozliczania spowodowa∏ opóênienia w wyp∏atach stypendiów. Na Âlàsku wykorzystano ca∏à alokacj´ na stypendia typu II (dla studentów). Czy to oznacza, ˝e studen- Unijne stypendia W nowym roku szkolnym 2005/2006 na projekty stypendialne dla uczniów w skali ca∏ego kraju przewidziane jest ok. 50 mln euro, a dla studentów ok. 8 mln euro. W Województwie Âlàskim w roku akademickim 2005/06 nie przewidziano konkursu na stypendia dla studentów z uwagi na wykorzystanie ca∏oÊci Êrodków przewidzianych na lata 2004-2006 Pracownicy Referatu ds. Koordynacji Wdra˝ania podczas oceny wniosków o p∏atnoÊci w pierwszym roku przyznawania stypendiów unijnych. Ârodki na stypendia dla uczniów mogà byç wykorzystane w obecnym roku szkolnym, po podpisaniu umów na dofinansowanie projektów. Jednak tempo ich wykorzystania zale˝y od projektodawców, sprawnej i szybkiej rekrutacji stypendystów oraz posiadania przez nich dokumentów poÊwiadczajàcych poniesienie wydatków umo˝liwiajàcych refundacje poniesionych kosztów. Aby u∏atwiç Beneficjentom proces przekazywania stypendiów oraz umo˝liwiç uczniom szersze wykorzystanie przyznanej pomocy, zaplanowano wprowadzenie zmian. ci do 2006 r. ju˝ nie otrzymajà unijnych stypendiów? MieliÊmy zamiar przesunàç (realokowaç) pieniàdze z innych dzia∏aƒ w ramach II priorytetu. W tym celu wydatkowaliÊmy wszystkie pieniàdze na stypendia typu II - to by∏ podstawowy warunek realokacji. Drugi warunek jest jednak taki, ˝e w ramach wszystkich dzia∏aƒ ZPORR-owskich musi byç zrealizowanych co najmniej 10% p∏atnoÊci w postaci refundacji. Realizacja tego warunku jest niestety opóêniona. MGiP ju˝ zapowiedzia∏o, ˝e spraw realokacji w ramach drugiego priorytetu nie b´dzie rozpatrywa∏o. Uwa˝am, ˝e jako Instytucja Wdra˝ajàca powinniÊmy mieç mo˝liwoÊç podejmowania samodzielnych decyzji. Póki co, bez zgody MGiP na realokacj´, mogliÊmy w tym roku og∏osiç tylko konkurs dla uczniów z obszarów wiejskich. Dzia∏anie 2.6 równie˝ obejmuje stypendia - tyle ˝e dla doktorantów. W pierwszym rozdaniu pojawi∏y si´ tylko cztery takie projekty. Czy b´dà og∏aszane osobne konkursy, dotyczàce jedynie stypendiów doktoranckich? Nie planujemy og∏aszaç konkursów tylko na jeden rodzaj projektów – stypendia dla doktorantów. Stypendia doktoranckie stanowià w ramach tego dzia∏ania tylko jeden z obszarów wsparcia i traktowane sà na równi z innymi. Dlatego te˝ konkurs og∏aszany w IV kwartale bie˝àcego roku b´dzie obejmowa∏ wszystkie rodzaje projektów. W województwie Êlàskim wp∏yn´∏o sporo projektów dotyczàcych regionalnych sieci innowacyjnych. Tak, przewa˝ajà projekty, w których liderami sà jednostki naukowe. W ramach dzia∏ania 2.6 realizujemy równie˝ w∏asny projekt „Stworzenie regionalnego monitoringu innowacji w województwie Êlàskim INNOBSERVATOR SILESIA I”, który jest bardzo pomocny we wdra˝aniu regionalnych strategii innowacyjnych. Zach´ca∏abym do aktywniejszego udzia∏u przedsi´biorstwa - one równie˝ mogà byç liderami projektów. Taki uk∏ad gwarantowa∏by szybsze wdra˝anie i komercjalizacj´ innowacyjnych rozwiàzaƒ. Jak Âlàsk przygotowuje si´ do nast´pnej perspektywy finansowej 2007-2013? Nad koncepcjà nowych programów równie˝ pracuje nasz Wydzia∏, konkretnie Referat ds. Programowania i Monitoringu. Jest to bardzo korzystne dla nas rozwiàzanie, gdy˝ w tym procesie programowania mo˝na wykorzystaç doÊwiadczenia z wdra˝ania ZPORR, po∏àczyç wiedz´ osób, które programujà i które wdra˝ajà program operacyjny. Nie powstaje wi´c nic w oderwaniu od praktyki. Rozmawia∏ Jerzy Gontarz Zdj´cia: archiwum UMWÂ, JG SUMMA ograniczonego nie stypendiów uczniom szkó∏ ponadgimnazjalnych. Czy teraz - po licznych protestach - wprowadzona zostanie taka mo˝liwoÊç? Kluczowà sprawà jest w∏aÊciwe podejÊcie do specyfiki realizacji projektów stypendialnych. Sàdz´, ˝e stypendia jako forma wsparcia powinny byç nieskomplikowane w realizacji. Tworzàc zapisy dla tego dzia∏ania, trzeba mieç na uwadze, jak w praktyce b´dzie wyglàdaç realizacja tego procesu. Trzeba postawiç si´ na miejscu ucznia (ostatecznego beneficjenta) oraz na miejscu osoby czy instytucji, która przygotowuje projekty. To widaç, ˝e program tworzono dla kogoÊ, kto doskonale zna procedury programowania, zasad´ n + 2, zasady podzia∏u Êrodków w UE, regulacje dotyczàce kwalifikowalnoÊci wydatków. Zapisy te jednak sà niezrozumia∏e dla beneficjentów, a tym bardziej dla ostatecznych odbiorców pomocy. Programu nie stworzono z myÊlà o tym, kto b´dzie z niego korzysta∏, lecz zwracajàc uwag´ na to, by wpasowaç wszystko w bardzo skomplikowany system. Dlatego w najbli˝szej przysz∏oÊci, a na pewno w kolejnym okresie programowania 2007-2013, nale˝y mo˝liwie najbardziej uproÊciç system przyznawania pomocy i uczyniç go bardziej przyjaznym projektodawcom oraz innym instytucjom zaanga˝owanym w proces wdra˝ania. Te stypendia to przecie˝ pomoc dla uczniów i studentów, którzy sà w trudnej sytuacji? Na pozór wydawa∏oby si´, ˝e nie ma nic prostszego. Niestety w ca∏y ten proces trzeba zmieÊciç po∏ow´ ustawodawstwa o szkolnictwie ponadgimnazjalnym i wy˝szym, rachunkowoÊci itd. Najwi´cej problemów rodzi si´ na etapie kontroli faktur. W Uzupe∏nieniu ZPORR wymienia si´ wydatki kwalifikowane, które podlegajà refundacji. WÊród nich jest pozycja „inne wydatki, obligatoryjnie wymagane przez szko∏´”. W konsekwencji szko∏a musi przejrzeç wszystkie faktury i wy∏owiç spoÊród nich te, któ- silesia region SUMMA System nowaç obok siebie dwa ró˝ne systemy bud˝etowania: wieloletni w UE i roczny w Polsce. Powoduje to trudnoÊci na wszystkich szczeblach administracji i samorzàdu z formalnym zabezpieczeniem Êrodków na realizacj´ projektów wspó∏finansowanych z funduszy unijnych. Inny problem dotyczy jakoÊci zapisów programowych i pojawiajàcych si´ tam rozbie˝noÊci. Niejednokrotnie to, co do tej pory by∏o w∏aÊciwe w którymÊ z programów, po jakimÊ czasie staje si´ nieuprawnione - i na odwrót. My jako Instytucja Wdra˝ajàca cz´sto mamy problem z w∏aÊciwà interpretacjà przepisów, dlatego te˝ trudno oczekiwaç od projektodawców dobrego zrozumienia systemu. Do tego dochodzà k∏opoty z refundacjà dotacji. Staramy si´ jednak jak najlepiej wspó∏pracowaç z projektodawcami i rozwiàzywaç nasze wspólne problemy. Przyk∏adowo w dzia∏aniu 2.6 - Regionalne strategie innowacyjne i transfer wiedzy, preferowane sà projekty realizowane przez partnerstwa. Z drugiej jednak strony istnieje zapis, zgodnie z którym Êrodki mo˝na przelewaç tylko z jednego konta. W przypadku partnerstwa, gdy ka˝dy z partnerów ma okreÊlone zadania, sprawa si´ komplikuje. Trzeba rozstrzygnàç, czy zgodne z zasadami ksi´gowania jest zakupienie us∏ugi przez jednego z partnerów, a regulowanie nale˝noÊci przez innego. Tego typu problemy, zwiàzane z codziennà praktykà, wstrzymujà chyba realizacj´ nie tylko poszczególnych projektów, ale i ca∏ego programu? Cz´stokroç tak to wyglàda. Ministerstwo Gospodarki i Pracy przekonuje nas, ˝e my jako Instytucja Wdra˝ajàca powinniÊmy, w takich przypadkach, samodzielnie podejmowaç decyzje i odwa˝niej wdra˝aç programy. Ale to oznacza, ˝e mamy braç na siebie odpowiedzialnoÊç za obszar podlegajàcy MGiP, które jest Instytucjà Zarzàdzajàcà ZPORR. OdpowiedzialnoÊç za niedociàgni´cia w zapisach - mówiàc wprost. Jakà rol´ w takim razie odgrywa Instytucja Wdra˝ajàca? Nasza rola jest niewdzi´czna, bo mimo ˝e odpowiadamy za ca∏oÊç wdra˝ania ZPORR - to mamy wp∏yw jedynie na prac´ nad projektami, na to które i jak dobre projekty otrzymajà rekomendacj´ do dofinansowania. Kluczowà rol´ w realizacji projektów odgrywajà jasne, precyzyjne i stabilne wytyczne, za co odpowiada Instytucja Zarzàdzajàca. Bez tego wszyscy poruszajà si´ po omacku i „ciàgnà wóz” w swoim kierunku, mimo i˝ przyÊwieca nam wspólny cel - jak najlepsze i najefektywniejsze wykorzystanie szansy w postaci funduszy strukturalnych. W dzia∏aniu 2.2 uniemo˝liwiono w tamtym roku zaliczkowe wyp∏aca- 9 Granty dla przedsi´biorczych Anna Bobka, kierownik sekcji ds. ZPORR w GARR: - 300-400 osób za∏o˝y firmy w wyniku obecnie realizowanych projektów. Ch´tnych do skorzystania z oferty dzia∏ania 2.5 by∏o trzykrotnie wi´cej W ramach konkursu do GórnoÊlàskiej Agencji Rozwoju Regionalnego, której samorzàd województwa powierzy∏ wdra˝anie tego dzia∏ania, nap∏yn´∏o 47 wniosków na kwot´ prawie 37 mln z∏. Kilka projektów odpad∏o na etapie oceny formalnej, a po ocenie merytorycznej do dofinansowania zarekomendowano 16 projektów na kwot´ 14,3 mln z∏ (tyle w∏aÊnie wynosi alokacja na lata 2004-2005). silesia region Pobudzanie przedsi´biorczoÊci 10 Jest to znakomity instrument pobudzania przedsi´biorczoÊci w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego. Szeroko poj´te instytucje szkoleniowe (projektodawcy) prowadzà rekrutacj´ kandydatów na przysz∏ych przedsi´biorców (beneficjenci ostateczni), zapraszajàc ich do udzia∏u w szkoleniach i projektach doradztwa, a póêniej pomagajàc im wype∏niaç wnioski o tzw. wsparcie pomostowe (700 z∏ przez pó∏ roku, z mo˝liwoÊcià przed∏u˝enia do 12 miesi´cy) i inwestycyjne (do 5000 euro). Z pomocy tej mogà skorzystaç osoby fizyczne, nie zarejestrowane jako bezrobotne zamierzajàce rozpoczàç dzia∏alnoÊç gospodarczà, które nie by∏y w∏aÊcicielami przedsi´biorstwa i nie prowadzi∏y dzia∏alnoÊci gospodarczej po 1 stycznia 2004 r. Przy czym priorytetowo traktowane sà osoby odchodzàce z rolnictwa, zagro˝one utratà zatrudnienia oraz m∏odzie˝ do 25. roku ˝ycia. - Ze wzgl´du na du˝e zainteresowanie tym instrumentem wsparcia cz´Êç projektów zak∏ada selekcj´ uczestników szkoleƒ. W takim wypadku z kandydatami b´dà prowadzone rozmowy kwalifikacyjne, mo˝liwe sà równie˝ testy psychologiczne, sprawdzajàce predyspozycje do prowadzenia w∏asnej firmy - mówi Anna Bobka, kierownik sekcji ds. ZPORR w GARR. - Wi´kszoÊç projektów zak∏ada przygotowanie do za∏o˝enia i prowadzenia w∏asnej firmy grupy ok. 30 osób. Du˝à rol´ odgrywa tu trener sprawujàcy indywidualnà opiek´ nad uczestnikiem projektu. Od niego w du˝ym stopniu zale˝y sukces ka˝dego nowo za∏o˝onego mikroprzedsi´biorstwa. Zastrzyk gotówki O dotacj´ jednorazowà (do 5000 euro) uczestnik projektu mo˝e wystàpiç ju˝ po zarejestrowaniu w∏asnej dzia∏alnoÊci gospodarczej. - Beneficjent ostateczny sk∏ada w tym celu prosty wniosek do projektodawcy, do∏àczajàc biznesplan (sporzàdzony pod okiem trenera). Instytucja prowadzàca szkolenie b´dzie rekomendowaç taki wniosek, ale ostateczna decyzja nale˝y do Komisji Oceny Projektów - wyjaÊnia Anna Bobka. Nale˝y podkreÊliç, ˝e przedsi´biorca wnioskujàcy np. o 20 000 z∏ musi, wy∏o˝yç z w∏asnej kieszeni co najmniej 25% projektu, tj. oko∏o 6 600 z∏. - NowoÊcià w programie jest to, ˝e dotacja inwestycyjna mo˝e byç przeznaczona na Êrodki obrotowe, np. na zakup towaru na pó∏ki. Jest to niejako odpowiedê na oczekiwania beneficjentów ostatecznych tego programu - mówi Anna Bobka. Luki w przepisach - Ministerstwo Gospodarki i Pracy wreszcie opublikowa∏o wzory wniosków i umów dla beneficjentów ostatecznych. Brakuje wprawdzie jeszcze wzorów za∏àczników, ale - wed∏ug zapowiedzi i one wkrótce zostanà opublikowane. To u∏atwi realizacj´ i rozliczanie projektów. Jest jeszcze troch´ luk w przepisach dotyczàcych tego dzia∏ania, dlatego zorganizujemy spotkania dla projektodawców, podczas których wszystko b´dziemy wyjaÊniaç - mówi Barbara Daniel, wiceprezes zarzàdu GórnoÊlàskiej Agencji Rozwoju Regionalnego. Wi´kszoÊç projektodawców to agencje rozwoju lokalnego. Ich projekty równie˝ majà zasi´g lokalny, ale przewa˝nie sà to instytucje, które majà ju˝ doÊwiadczenie w korzystaniu z Europejskiego Funduszu Spo∏ecznego (z niego w∏aÊnie wspó∏finansowane jest dzia∏anie 2.5). WÊród projektów zakwalifikowanych do wsparcia znalaz∏ si´ projekt w∏asny GórnoÊlàskiej Agencji Rozwoju Regionalnego - jedyny, który swym zasi´giem obejmuje ca∏e woj. Êlàskie. W przysz∏ym roku do wykorzystania b´dzie ok. 10 mln z∏. Bioràc pod uwag´ popularnoÊç tego programu na Âlàsku, równie˝ w przysz∏ym roku odb´dzie si´ prawdopodobnie tylko jeden konkurs. (AS) Konkursy Na pierwszy konkurs (25.10.2004 - 31.01.2005) z∏o˝ono 90 wniosków do dzia∏ania 2.1, 5 do dzia∏ania 2.3 i 3 do dzia∏ania 2.4. Po wszystkich etapach oceny dyrektor WUP podpisa∏ 19 umów o dofinansowanie projektów w ramach dzia∏ania 2.1 ZPORR, 2 umowy w ramach dzia∏ania 2.3 i 3 w ramach dzia∏ania 2.4. Projekty z pierwszego dzia∏ania dotyczà g∏ównie szkoleƒ dla osób doro- Rozwój kariery nie z∏o˝onych wniosków. Dyrektor Wojewódzkiego Urz´du Pracy w Katowicach na podstawie rekomendacji KOP zatwierdzi∏ do realizacji 6 wniosków w ramach dzia∏ania 2.1 oraz 1 wniosek z dzia∏ania 2.3. - Negocjujemy z pozosta∏ymi projektodawcami wysokoÊç przyznanego im dofinansowania, dlatego nie mo˝na jeszcze podaç ca∏kowitej kwoty wsparcia tych projektów - mówi Przemys∏aw Koperski. SUMMA N ajwi´kszà popularnoÊcià w ca∏ej Polsce cieszy si´ dzia∏anie 2.1: Rozwój umiej´tnoÊci powiàzany z potrzebami regionalnego rynku pracy i mo˝liwoÊci kszta∏cenia ustawicznego w regionie. Wi´kszoÊç WUP-ów ma problem z pozyskaniem dobrych projektów w ramach dzia∏aƒ 2.3 i 2.4 (odpowiednio: Reorientacja zawodowa osób odchodzàcych z rolnictwa i Reorientacja zawodowa osób zagro˝onych procesami restrukturyzacyjnymi). Pieniàdze pod kontrolà Sà to bardzo atrakcyjne dzia∏ania, poniewa˝ projektodawca otrzymuje 100-procentowy zwrot kosztów kwalifikowalnych. Przy umiej´tnym monta˝u finansowym nie musi równie˝ anga˝owaç w∏asnych Êrodków. Ju˝ w momencie wystartowania projektu mo˝e otrzymaç ZPORR to nie tylko twarda infrastruktura, z czym program jest najcz´Êciej kojarzony. Oferuje te˝ instrumenty wspierania polityki zatrudnienia, wspó∏finansowane z Europejskiego Funduszu Spo∏ecznego. Dzia∏ania wdra˝ane przez WUP-y skupiajà si´ na podnoszeniu i zmianie kwalifikacji pracowników Trudne dzia∏ania Dzia∏ania 2.3 oraz 2.4 cieszà si´ zdecydowanie mniejszym zainteresowaniem ze wzgl´du na niejasnà interpretacj´ przepisów oraz specyfik´ grup docelowych. - Wnioskodawcy ostro˝nie podchodzà do tych dzia∏aƒ, bo na przyk∏ad nie do koƒca wiadomo, które bran˝e i sektory gospodarki mo˝na uznaç za zagro˝one procesami restrukturyzacyjnymi - wyjaÊnia Przemys∏aw Koperski, dyrektor Wojewódzkiego Urz´du Pracy w Katowicach. - Projektodawcy muszà si´ tu wykazaç lepszà znajomoÊcià problematyki danej grupy ni˝ w przypadku dzia∏ania 2.1, gdzie du˝o ∏atwiej o ch´tnych do udzia∏u w projekcie szkoleniowym. W tej chwili grupy robocze pracujà nad doprecyzowaniem wytycznych do dzia∏aƒ 2.3 i 2.4. W∏aÊnie ze wzgl´du na niejasnoÊç zapisu dotyczàcego mo˝liwoÊci udzia∏u w projekcie pracowników sektora górniczego i hutniczego niektórzy beneficjenci zrezygnowali z realizacji projektów. - Problem górnictwa dotyczy jednak kwestii bardziej zwiàzanych z brakiem podnoszenia kwalifikacji zawodowych ni˝ potrzebà reorientacji zawodowej - mówi dyrektor Przemys∏aw Koperski. s∏ych (m. in. kursy j´zyków obcych, zastosowanie technik informatycznych, kursy bran˝owe); dwa projekty majà charakter badawczy (kompleksowa analiza i monitoring rynku pracy). Projekty realizowane w ramach 2.3 to szkolenia dla rolników i domowników w celu nabycia nowych kwalifikacji zawodowych, a projekty w ramach dzia∏ania 2.4 koncentrujà si´ na indywidualnym doradztwie zawodowym, treningach psychologicznych, aktywizacji zawodowej, poÊrednictwie pracy oraz na szkoleniach zawodowych. 19 kwietnia tego roku WUP og∏osi∏ kolejne konkursy w ramach ZPORR z alokacji Êrodków na rok 2005. Do koƒca lipca w ramach dzia∏ania 2.1 do WUP wp∏yn´∏o 80 wniosków na ∏àcznà wnioskowanà kwot´ dofinansowania 83 213 060,78 z∏, a wi´c trzykrotnie przekraczajàcà tegorocznà alokacj´. RoÊnie zainteresowanie pozosta∏ymi formami wsparcia. Po szeÊç wniosków wp∏yn´∏o do dzia∏ania 2.3 (na ∏àcznà kwot´ dofinansowania 6 304 741, 12 z∏) i do dzia∏ania 2.4 (na kwot´ 6 988 060,45 z∏). Pod obrady Komisji Oceny Projektów w czerwcu przekazano 14 popraw- Pracownicy Wydzia∏u Obs∏ugi EFS w Wojewódzkim Urz´dzie Pracy w Katowicach. W Êrodku Przemys∏aw Koperski, dyrektor WUP 20% jego wartoÊci w formie zaliczki. Po wykorzystaniu i rozliczeniu 80% ka˝dej transzy mo˝e si´ ubiegaç o kolejne. Pod obrady KOP trafiajà wnioski poprawne pod wzgl´dem formalnym. - Sprawdzamy m. in. spójnoÊç danych, zgodnoÊç z obowiàzujàcym prawem, poprawnoÊç rachunkowà bud˝etu, kompletnoÊç za∏àczników - mówi Bartosz Olma, kierownik Punktu Informacyjnego EFS w katowickim WUP. - Beneficjenci zobowiàzani sà do z∏o˝enia zabezpieczeƒ prawid∏owej realizacji umowy, najcz´Êciej w formie gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej oraz weksla in blanco. Czy ktoÊ czuwa nad prawid∏owoÊcià wydatków i przebiegiem szkoleƒ? - Cz∏onkowie KOP znajà ceny rynkowe szkoleƒ i tu nie przejdà ˝adne sztucznie zawy˝one koszta. W swoich strukturach mamy te˝ zespo∏y, które kontrolujà poprawnoÊç realizacji ka˝dego z projektów oraz na bie˝àco monitorujà jakoÊç pomocy udzielanej beneficjentom - mówi (JG) dyrektor Koperski. Zdj´cia: JG (2x) silesia region SUMMA Ju˝ w pierwszym konkursie w ramach dzia∏ania 2.5 Promocja przedsi´biorczoÊci, og∏oszonym 17 stycznia tego roku, wyczerpano alokacj´ na lata 2004-2005. Program ten jest bardzo popularny zarówno wÊród projektodawców, jak i kandydatów na przedsi´biorców 11 Szczyt w Brukseli Nowa strona ZPORR Pod adresem http: //zporr. silesia-region. pl/ uruchomiono nowy serwis dotyczàcy Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego 2004-2006 w województwie Êlàskim. Nowa szata graficzna oraz zmieniona struktura informacji z pewnoÊcià pozwolà ∏atwiej poruszaç si´ po serwisie. Obs∏uga strony wspó∏finansowana jest ze Êrodków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. silesia region Pieniàdze dla najmniejszych firm 12 Od 1 od 30 wrzeÊnia trwa w woj. Êlàskim kolejny konkurs w ramach ZPORR, dzia∏anie 3.4 Mikroprzedsi´biorstwa. - Odwo∏aliÊmy planowany na czerwiec nabór, gdy˝ trwa∏a ocena wniosków z∏o˝onych do 30 marca - wyjaÊnia Barbara Daniel, wiceprezes zarzàdu GórnoÊlàskiej Agencji Rozwoju Regionalnego, wdra˝ajàcej dzia∏ania 2.5 i 3.4 ZPORR. Ocena si´ wyd∏u˝y∏a, bo w pierwszym konkursie (od 1 do 30 marca br.) przedsi´biorcy z∏o˝yli a˝ 224 wnioski na ∏àcznà kwot´ 26,7 mln z∏, a wi´c znacznie przekraczajàcà alokacj´ na 2005 r. - Nikomu wi´c nie chcieliÊmy dawaç nadziei ani przysparzaç niepotrzebnej pracy. Istnia∏o pewne prawdopodobieƒstwo, ˝e ca∏à kwot´ zarezerwowanà na ten rok przeznaczymy na wspó∏finansowanie projektów z∏o˝onych w marcu. W lipcu, po zakoƒczeniu oceny merytorycznej, opublikowaliÊmy list´ rankingowà projektów rekomendowanych do wsparcia. Do dofinansowania zakwalifikowaliÊmy 115 wniosków na ∏àcznà kwot´ 13,4 mln z∏, co wyczerpuje ponad po∏ow´ tegorocznej alokacji na to dzia∏anie. Teraz b´dzie prawdziwa konkurencja mi´dzy projektodawcami - podkreÊla Barbara Daniel. W ostatnim konkursie b´dzie si´ liczy∏ ka˝dy punkt przyznany w trakcie oceny wniosków. Projektów sp∏ynie prawdopodobnie wi´cej i lepiej przygotowanych. Dotacje otrzymajà tylko ci, którzy znajdà si´ na czele listy rankingowej. Na lata 2004-2005 zarezerwowano 22,5 mln z∏. Na rok 2006 r. kwota dost´pnych funduszy wynosi ok. 17 mln z∏. WysokoÊç dost´pnej kwoty jest jednak uzale˝niona od przysz∏orocznego kursu euro. SEKAP 53 jednostki samorzàdu terytorialnego wdro˝à System Elektronicznej Komunikacji Administracji Publicznej w woj. Êlàskim (SEKAP). Przedstawiciele samorzàdów lokalnych województwa Êlàskiego podpisali umow´ ramowà oraz umowy szczegó∏owe dotyczàce realizacji systemu SEKAP. System przyspieszy za∏atwianie formalnoÊci w urz´dach. Beneficjentami b´dà mieszkaƒcy oraz przedsi´biorcy, którzy poprzez Internet b´dà mogli za∏atwiç m. in. sprawy meldunkowe, sk∏adaç wnioski i formularze, uiszczaç op∏aty skarbowe, a tak˝e za∏atwiaç sprawy zwiàzane z prowadzeniem dzia∏alnoÊci gospodarczej. System umo˝liwi sprawnà, wewn´trznà komunikacj´ mi´dzy instytucjami, co przyspieszy podejmowanie decyzji administracyjnych. Gminy i powiaty uczestniczàce w pro- W lipcu br. w Brukseli odby∏o si´ spotkanie dyrektorów odpowiedzialnych za programowanie i wdra˝anie funduszy strukturalnych w regionach z przedstawicielami Dyrekcji Generalnej ds. Polityki Regionalnej Komisji Europejskiej (obecni byli te˝ m. in. przedstawiciele MGiP). - Mimo braku rozstrzygni´ç dotyczàcych perspektywy finansowej na lata 2007-2013, wiadomo, ˝e Unia przeznaczy dla Polski w ramach funduszy strukturalnych kilkadziesiàt miliardów euro. W Polsce jednak system pozyskiwania Êrodków i procedury przygotowywania projektów sà skomplikowane, do tego dochodzi specyfika polskiej administracji i zbli˝ajàce si´ wybory; zosta∏o wi´c niewiele czasu na dobre przygotowanie si´ - powiedzia∏ Manfred Beschel z Dyrekcji Generalnej ds. Polityki Regionalnej Komisji Europejskiej (szef Jednostki H. 1, odpowiedzialnej za Polsk´). - Nie wystarczà dobre programy, niezb´dne sà szybkie i precyzyjne rozwiàzania. Beschel niepokoi∏ si´, ˝e Komisja Europejska nie otrzyma∏a jeszcze wniosków o p∏atnoÊci zwiàzane z realizacjà projektów w Polsce, a jedynie deklaracje poniesionych wydatków. Piotr ˚uber, dyrektor Departamentu Polityki Regionalnej MGiP, zapewnia∏, ˝e do Ministerstwa Gospodarki i Pracy wp∏ywajà ju˝ wnioski o p∏atnoÊç, a realizacja niektórych projektów jest bardzo zaawansowana. Poniewa˝ w nowej perspektywie finansowej rola regionów wzroÊnie, Komisja oczekuje realnego zaanga˝owania przedstawicieli samorzàdów wojewódz- cji nie mo˝e przekroczyç 60 000 euro dla jednego projektu. Minimalna kwota dotacji to 10 000 euro. Wnioski mo˝na sk∏adaç do 17 paêdziernika 2005 r. (dla projektów rozpoczynajàcych si´ mi´dzy 15 kwietnia a 31 sierpnia 2006 r.) oraz do 1 marca 2006 r. dla projektów rozpoczynajàcych si´ mi´dzy 1 wrzeÊnia a 31 grudnia 2006 r. Pe∏ny tekst zaproszenia do sk∏adania wniosków oraz formularze zg∏oszeniowe i za∏àczniki sà dost´pne na nast´pujàcej stronie internetowej: http: //europa. eu. int/comm/ towntwinning/call/call_en. html. Transport publiczny w UE KE w Urz´dzie Marsza∏kowskim Na 1 i 2 wrzeÊnia br. zaplanowano wizyt´ przedstawicieli Dyrekcji Generalnej Komisji Europejskiej ds. Polityki Regionalnej w Urz´dzie Marsza∏kowskim Województwa Âlàskiego. Celem wizyty jest zapoznanie przedstawicieli KE z systemem wdra˝ania Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego w regionie oraz przedstawienie doÊwiadczeƒ instytucji zaanga˝owanych w jego wdra˝anie, jak równiez. przedstawienie prac nad dokumentami programowymi na kolejny okres programowania 2007-2013. Jednym z celów wizyty jest te˝ nawiàzanie bezpoÊrednich kontaktów z przedstawicielami regionalnymi, w szczególnoÊci z departamentami wszystkich instytucji zaanga˝owanych we wdra˝anie funduszy strukturalnych w regionie. Granty na partnerstwo Unia Europejska promuje mi´dzynarodowà wspó∏prac´ miast, tworzenie sieci mi´dzy w∏adzami lokalnymi oraz dialog pomi´dzy obywatelami UE. W ramach konkursu UE „Promowanie aktywnego obywatelstwa europejskiego” mo˝na uzyskaç wsparcie na projekty rozwoju partnerstwa miast. Granty mo˝na uzyskaç na partnerskie projekty dotyczàce: organizacji konferencji tematycznych, których celem jest pog∏´bienie znajomoÊci polityk europejskich; seminariów szkoleniowych umo˝liwiajàcych zdobycie wiedzy i umiej´tnoÊci koniecznych do organizacji projektów partnerskich; kampanii informacyjnych promujàcych partnerstwo miast. W projektach powinni braç udzia∏ partnerzy zagraniczni. Bud˝et konkursu wynosi 2,5 mln euro. Przyznana dotacja nie mo˝e przekroczyç 60% ca∏kowitej kwoty kosztów kwalifikowanych projektu. Kwota dota- 20 lipca Komisja Europejska przyj´∏a projekt rozporzàdzenia w sprawie transportu publicznego - poinformowa∏o Biuro Regionalne Województwa Âlàskiego w Brukseli. Ten znowelizowany tekst pozwoli lepiej zorganizowaç sieç transportu publicznego i skuteczniej finansowaç us∏ugi publiczne. „Samorzàdy b´dà samodzielnie bàdê przy pomocy w∏asnych jednostek zapewniaç transport lokalny lub powierzaç te us∏ugi wyspecjalizowanym operatorom” – stwierdzi∏ Jacques Barrot, wiceprzewodniczàcy Komisji Europejskiej, odpowiedzialny za polityk´ transportowà. Jego zdaniem, zmodyfikowane rozporzàdzenie zapewni zarówno jakoÊç, jak i finansowanie us∏ug publicznych. Aktualnie obowiàzujàce rozporzàdzenie z 1969 roku nie przystaje do wspó∏czesnej sytuacji w transporcie pasa˝erskim. Samorzàdy b´dà zobowiàzane do dokonywania tych wyborów w sposób jawny, tak aby zarówno mieszkaƒcy czy potencjalni us∏ugodawcy znali zasady i podstawy wyboru dokonanego przez w∏adze. Wed∏ug projektu rozporzàdzenia samorzàdy b´dà zobowiàzane rok wczeÊniej og∏aszaç zamiar zmiany czy wprowadzenia nowej formy us∏ug w dziedzinie transportu zbiorowego. Projekt rozporzàdzenia wprowadza te˝ jasne regu∏y naliczania subwencji przyznawanych operatorom transportu publicznego. Kompensata ma uwzgl´dniaç realne koszty i rozsàdny zysk operatora. Poszanowanie tych regu∏ zwolni samorzàdy terytorialne z obowiàzku notyfikowania w Komisji Europejskiej tych subwencji jako pomocy publicznej. WYDARZENIA kich w proces przygotowania, negocjacji, monitorowania oraz oceny nowych programów. Komisja przygotowa∏a informacje, jak powinien przebiegaç proces planowania oraz jaka b´dzie rola ró˝nych Dyrekcji Generalnych KE w dzia∏aniach dotyczàcych funduszy strukturalnych. Wi´cej o nowych funduszach na stronach internetowych KE. Droga ekspresowa Z utrudnieniami ruchu mogà si´ spotkaç kierowcy podró˝ujàcy drogà S1 z Bielska-Bia∏ej przez Skoczów do Cieszyna. Obecnie prowadzona budowa i modernizacja tej drogi jest wspó∏finansowana ze Êrodków Funduszu SpójnoÊci. Po zakoƒczeniu prac znacznie skróci si´ czas przejazdu na tym odcinku, na razie kierowcy muszà si´ uzbroiç w cierpliwoÊç… silesia region WYDARZENIA jekcie otrzymajà urzàdzenia i oprogramowanie do wdro˝enia bezpiecznego podpisu elektronicznego. Teraz lider projektu - Województwo Âlàskie - wraz z pozosta∏ymi partnerami ubiega si´ o jego dofinansowanie w ramach dzia∏ania 1.5. Infrastruktura spo∏eczeƒstwa informacyjnego Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego. Ca∏kowita wartoÊç przedsi´wzi´cia wynosi 27 mln z∏. Istnieje mo˝liwoÊç uzyskania dotacji z Unii Europejskiej w wysokoÊci 75 % kosztów projektu. Województwo Âlàskie przygotowujàc si´ do realizacji projektu powo∏a∏o w czerwcu 2005 roku Âlàskie Centrum Spo∏eczeƒstwa Informacyjnego (ÂCSI), do zadaƒ którego nale˝y m. in. zarzàdzanie i wdra˝anie projektu SEKAP. W przysz∏ym roku rozpocznà si´ testy systemu, a jego wprowadzenie do u˝ytku jest przewidziane na rok 2007. Po zakoƒczeniu wdra˝ania projektu system b´dzie udost´pniony innym samorzàdom i instytucjom. Zdj´cia: JG (2x) 13 Dobry projekt S tworzenie dobrego projektu nie jest rzeczà ∏atwà. Kluczem do sukcesu jest takie uj´cie pomys∏u w formie wniosku aplikacyjnego, by spe∏niajàc wymogi programu, wykazaç cele projektu oraz sposób, w jaki przyczyni si´ on do rozwoju danej dziedziny lub obszaru. ZnajomoÊç zasad Dla sprawnego przygotowania wniosku o dofinansowanie oraz dokumentacji, niezb´dne jest zapoznanie si´ z wytycznymi zawartymi w Uzupe∏nieniu ZPORR, instrukcjà wype∏nienia wniosku oraz innymi zasadami okreÊlonymi przez Instytucj´ Zarzàdzajàcà, czyli Ministerstwo Gospodarki i Pracy. Wszystkie te informacje publikowane sà na stronach Urz´du Marsza∏kowskiego Województwa Âlàskiego pod adresem: http: //zporr. silesia-region. pl. W Urz´dzie funkcjonuje tak˝e Punkt Informacyjny, w którym beneficjenci mogà otrzymaç niezb´dne informacje oraz skonsultowaç przygotowywany projekt. silesia region Geneza projektu 14 Dla ka˝dego projektu zg∏aszanego do ZPORR konieczne jest wykazanie zgodnoÊci z zapisami Strategii Rozwoju Województwa oraz w przypadku projektów zg∏aszanych do wybranych dzia∏aƒ priorytetu Rozwój lokalny - zgodnoÊç z planem rozwoju lokalnego lub programem rewitalizacji. Uzasadnienie to potwierdza fakt, i˝ planowane przedsi´wzi´cia wynikajà z realnych potrzeb spo∏ecznych oraz przyczyniajà si´ do konsekwentnej realizacji za∏o˝onej polityki rozwoju w skali regionalnej lub lokalnej. Studium wykonalnoÊci Projekty infrastrukturalne wymagajà przygotowania studium wykonalnoÊci. Poprawnie opracowane zawiera: podstawowe informacje charakteryzujàce przedsi´wzi´cie, uzasadnienie celu realizacji projektu wynikajàce z potrzeb spo∏ecz- Procedura wyboru projektów Konkursowa formu∏a naboru projektów o charakterze infrastrukturalnym wià˝e si´ z czterostopniowym procesem oceny i wyboru: 1. Ocena formalna - weryfikacji zostaje poddany wniosek i wszystkie za∏àczone dokumenty. Warunkiem dopuszczenia do kolejnego etapu jest spe∏nienie wszystkich wymogów programu, m.in. pe∏na zgodnoÊç projektu z celami okreÊlonymi w ZPORR, zapewnienie w∏asnego wk∏adu finansowego, a w wypadku inwestycji infrastrukturalnych przedstawienie studium wykonalnoÊci projektu. 2. Ocena merytoryczno-techniczna dokonywana jest przez ekspertów reprezentujàcych Marsza∏ka, Wojewod´ oraz instytucje regionalne. Podczas tego etapu oceniana jest trwa∏oÊç projektu, wykonalnoÊç instytucjonalna i techniczna, wp∏yw na realizacj´ polityk horyzontalnych UE oraz kompleksowoÊç projektów. Podstawowym dokumentem poddawanym ocenie ekspertów jest studium wykonalnoÊci. 3. U∏o˝enie rankingu projektów - który dokonywany jest przez Regionalny Komitet Sterujàcy, b´dàcy cia∏em opiniodawczo-doradczym Zarzàdu Województwa. Wszystkie pozytywnie ocenione przez ekspertów projekty zestawiane sà wed∏ug kryterium zgodnoÊci z za∏o˝eniami Strategii Rozwoju Województwa b´dàcej podstawowym dokumentem okreÊlajàcym kierunki polityki regionalnej. 4. Decyzja o wyborze projektów Zarzàd Województwa wybiera projekty rekomendowane przez Regionalny Komitet Sterujàcy w oparciu o dost´pnoÊç Êrodków w ramach poszczególnych dzia∏aƒ. Jakich b∏´dów unikaç Najcz´Êciej pope∏niane b∏´dy formalne, dyskwalifikujàce projekt ju˝ na pierwszym etapie oceny: • brak potwierdzenia finansowego wk∏adu w∏asnego lub niewystarczajàcy wk∏ad • niezgodnoÊç pomi´dzy tabelà ukazujàcà kategorie kosztów, a tabelà êróde∏ finansowania • brak dokumentacji technicznej zgodnej z zakresem rzeczowym opisanym we wniosku • brak obliczenia znaczàcego dochodu netto generowanego przez projekt • wskaêniki produktu i rezultatu dobrane nieadekwatnie do charakteru projektu • brak za∏àczników. noÊci lokalnej lub wizji rozwoju regionu, szczegó∏owà analiz´ ekonomicznà i finansowà. Studium powinno ukazywaç korzyÊci spo∏eczne i gospodarcze. Jest to dokument, który poÊwiadcza „dojrza∏oÊç” projektu. Dla projektów, przy których wdro˝eniu wymagane jest zastosowanie odpowiedniej technologii, w studium nale˝y uwzgl´dniç analiz´ wariantu wyboru danego rozwiàzania. Wa˝nym elementem jest tak˝e potwierdzenie wykonalnoÊci technicznej i instytucjonalnej zwiàzanej z zapewnieniem trwa∏oÊci projektu. Krytycznym elementem studium jest prawid∏owo przeprowadzona analiza finansowa i ekonomiczna, która nale˝y wykonaç zgodnie z „Ekspertyzà dotyczàca metodologii obliczania znaczàcego przychodu netto” opracowanà na zlecenie MGiP. Wspó∏finansowanie projektu Jednym z podstawowych warunków dofinansowania projektu jest zapewnienie przez wnioskodawc´ wk∏adu w∏asnego oraz potwierdzenie tego odpowiednimi dokumentami. Wnioskodawca mo˝e tak˝e jako wk∏ad w∏asny wykazaç Êrodki pochodzàce z kredytu lub innych êróde∏ - w takim przypadku konieczne jest przedstawienie promesy kredytowej lub odpowiedniej deklaracji finansowej. Realizacja projektu Zaakceptowanie projektu do dofinansowania to zaledwie po∏owa sukcesu. O powodzeniu ca∏ego przedsi´wzi´cia przesàdzaç b´dzie tak˝e sprawna i terminowa realizacja zgodnie z za∏o˝onym harmonogramem oraz osiàgni´cie zaplanowanych celów - naruszenie zasad programu bàdê niewywiàzanie si´ z za∏o˝eƒ przedstawionych we wniosku mo˝e skutkowaç koniecznoÊcià zwrotu dotacji. Anna S∏upina kierownik Referatu ds. Wyboru Projektów Pracownicy Wydzia∏u Programowania Rozwoju i Funduszy Europejskich. Na pierwszym planie (od lewej): Ma∏gorzata ¸ÑCKA-MATUSIEWICZ (z-ca dyrektora), Adriana SOLECKA (kierownik Referatu ds. Programowania i Monitorowania), El˝bieta BIE¡KOWSKA (dyrektor Wydzia∏u), Anna S¸UPINA (kierownik Referatu ds. Wyboru Projektów) i Ma∏gorzata STA (z-ca dyrektora) NAJLEPSZE PRAKTYKI Jak przygotowaç projekt, by uzyska∏ dofinansowanie ze Êrodków Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego? Prostej recepty nie ma, ale podajemy wskazówki, które pomogà osiàgnàç cel Unia Europejska Europejski Fundusz Spo∏eczny Dokàd po informacje o ZPORR na Âlàsku Urzàd Marsza∏kowski Województwa Âlàskiego Wydzia∏ Programowania Rozwoju i Funduszy Europejskich ul. Ligonia 46, 40-037 Katowice punkt konsultacyjny - pokój nr 367 tel.: (32) 20 78 197, 20 78 366, 20 78 368 e-mail: [email protected] http://zporr.silesia-region.pl Dzia∏ania 2.5 i 3.4 GórnoÊlàska Agencja Rozwoju Regionalnego SA ul. Wita Stwosza 31, 40-042 Katowice tel.: (32) 201 40 56 fax: (32) 257 95 29 e-mail: [email protected] www.zporr.garr.pl Dzia∏ania 2.1, 2.3 i 2.4 Wojewódzki Urzàd Pracy w Katowicach Wydzia∏ Obs∏ugi Europejskiego Funduszu Spo∏ecznego Punkty informacyjne EFS ul. Powstaƒców 41a, 40-024 Katowice tel.: (32) 207 79 88 fax: (32) 209 07 07 ul. Piastowska 40, 43-300 Bielsko-Bia∏a tel.: (33) 813 62 16 fax: (33) 822 06 71 al. Niepodleg∏oÊci 20/22, 42-200 Cz´stochowa tel.: (34) 363 40 51 fax: (34) 363 80 89 http://wup-katowice.pl/ Âlàski Urzàd Wojewódzki Biuro Zarzàdzania Funduszami Europejskimi ul. Jagielloƒska 25, 40-032 Katowice tel.: (32) 20 77 174 fax: (32) 0 77 225 e-mail: [email protected]