docTiCz_14_11 Marcin Ziemkowski
download 
Reklamacja Transkrypt
TiCz_14_11 Marcin Ziemkowski
To ru ni u 14 (2009) aw Marcin Ziemkowski* oł aj a K op er ni k Toruń w er sy te tu M ik Przymierze wspólnoty anglikańskiej N au ko w eU ni Wprowadzenie do tekstu przymierza w ni c tw o …bo życie objawiło się. Myśmy je widzieli, o nim świadczymy i głosimy wam życie wieczne, które było w Ojcu, a nam zostało objawione – oznajmiamy wam, cośmy ujrzeli i usłyszeli, abyście i wy mieli współuczestnictwo z nami. A mieć z nami współuczestnictwo znaczy: mieć je z Ojcem i z Jego Synem Jezusem Chrystusem. Piszemy to w tym celu, aby nasza radość była pełna” (1 J 1,2–4). © Co py t ig ht b y W yd a 1. Bóg powołał nas do wspólnoty w Jezusie Chrystusie (1 Kor 1,9), która została objawiona nam przez Syna, jako życie samego Boga w Trójcy Świętej. Czym jest objawione nam życie? Święty Jan stwierdza jasno, że wspólnota życia w Kościele oznacza uczestnictwo we wspólnocie samego życia bożego, życia Trójcy Świętej. Życie to nie jest od nas dalekie. Apostołowie i ich uczniowie „widzieli je” i „zaświadczali o nim”: „we wspólnocie Kościoła uczestniczymy w życiu bożym”1. To życie Jedynego Boga, Ojca, Syna i Ducha Świętego kształtuje się i uwidacznia poprzez samo istnienie i ład Kościoła. * Marcin Ziemkowski jest pracownikiem naukowym w Wyższej Szkole Gospodarki w Bydgoszczy. 1 The Church of the Triune God, The Cyprus Statement of the International Commission for Anglican Orthodox Theological Dialogue, 2007, paragraph 1,2. TEOLOGIA_14_2009.indb 209 2010-11-04 11:24:19 2. Nasze (boże) powołanie do wspólnoty wynika z bożego zamysłu dotyczącego całego stworzenia (Ef 1,10; 3,9n.). Rozciąga się ono na całą ludzkość, aby w ten sposób, poprzez nasz udział w życiu Boga jako Ojca, Syna i Ducha Świętego, mógł On odnowić w nas Swój obraz. Według Pisma Świętego, na przestrzeni dziejów Bóg podtrzymywał to powołanie poprzez przymierza zawarte z: Noem, Abrahamem, Izraelem i Dawidem. Prorok Jeremiasz oczekiwał nowego przymierza, zapisanego w sercach a nie na kamiennych tablicach (Jr 31, 31–34). W Synu Bożym Jezusie Chrystusie dane jest nam nowe przymierze, ustanowione poprzez Jego „krew … wylaną za wielu na odpuszczenie grzechów” (Mt 26,28), potwierdzone przez Jego zmartwychwstanie (Ef 1,19–23) oraz zapieczętowane poprzez dar Ducha Świętego, wylanego w nasze serca (Rm 5,5). Do tego przymierza śmierci dla grzechu i nowego życia w Chrystusie jesteśmy ochrzczeni i uzdolnieni, by dzielić bożą wspólnotę w Chrystusie ze wszystkimi ludźmi po krańce Ziemi i stworzenia. 3. Pokornie uznajemy, że powołanie do wspólnoty i jej dar pociągają za sobą odpowiedzialność za nasze wspólne życie, w którym staramy się, poprzez łaskę, być wiernymi w służbie bożym zamysłom dla świata. Połączeni w jeden, powszechny Kościół będący Ciałem Chrystusa, który rozciąga się na całą Ziemię, służymy Jego ewangelii przez to, że zostaliśmy uzdolnieni do bycia jednym ponad dzielącymi nas murami grzechu i oddaleniem (Ef 2, 12–22). Formy życia w Kościele, zawarte w tajemnicy bożej wspólnoty, objawiają wrogim i siejącym niezgodę mocom tego świata „wieloraką mądrość Boga” (Ef 3,9–10). Wierność, uczciwość, łagodność, pokora, cierpliwość, wyrozumiałość i sama miłość, realizowane we wzajemnym szacunku i w służbie (Mk 10, 44–45) członków Kościoła i w jego duszpasterstwie, przyczyniają się do wzrostu Ciała Chrystusa ku dojrzałości (Ef 4,1–16; Kol 3, 8–17). 4. Dzięki Bożej Opatrzności, która nie opuszcza nas nawet w obliczu naszych podziałów wywołanych grzechem, na przestrzeni dziejów, w ramach Kościoła powszechnego, wyrosły różne rodziny Kościołów. Pośród nich znajduje się Wspólnota Anglikańska, która obdarza partykularnym charyzmatem i tożsamością wielu uczniów i sług Chrystusa. Doceniamy jej cudowność, piękno oraz konieczność podtrzymywania wspólnotowości w jej łonie, a także potrzebę wzajemnego zaangażowania i dyscypliny, jako świadectwa na rzecz bożej obietnicy dla świata w czasie niestałości, konfliktów i podziałów. Dlatego sprzymierzamy się, jako Kościoły Wspólnoty Anglikańskiej, na rzecz wierności bożym obietnicom poprzez historyczną wiarę którą wyznajemy, nasz kult, nasze uczestnictwo w bożej misji oraz sposób wspólnego życia. u Marcin Ziemkowski © Co py t ig ht b y W yd a w ni c tw o N au ko w eU ni w er sy te tu M ik oł aj a K op er ni k aw To ru ni 210 TEOLOGIA_14_2009.indb 210 2010-11-04 11:24:19 © Co py t ig ht b y W yd a w ni c tw o N au ko w eU ni w er sy te tu M ik oł aj a K op er ni k aw To ru ni 5. Nasze sprzymierzenie się nie ma na celu zmiany charakteru anglikańskiego wyrazu wiary chrześcijańskiej. Uznajemy za ważne uroczyste odnowienie naszego wzajemnego zaangażowania oraz wspólnego rozumienia wiary i kościelnego porządku, które są naszym dziedzictwem, aby więzi które nas łączą mogły zostać potwierdzone i wzmocnione. Czynimy to, by nasze wspólne relacje odzwierciedlały wierność samego Boga i Jego obietnice dane nam w Chrystusie (2 Kor 1,20–22). 6. Jesteśmy ludem, który żyje, uczy się i modli przez Pismo Święte i wraz z nim, jako ze słowem bożym. Staramy się uwielbiać Boga poprzez dziękczynienia i modlitwy, a także wstawiamy się we wspólnej modlitwie za ludźmi w ich potrzebach, zjednoczeni ponad licznymi kulturami i językami. Mamy przywilej uczestniczenia w apostolskiej misji niesienia ewangelii Chrystusa wszystkim narodom i ludom nie tylko w słowach, lecz także poprzez dzieła miłosierdzia i sprawiedliwości, świadczące o naturze Boga i o zwycięstwie Chrystusa nad grzechem i śmiercią. Oddajemy się także służbie na rzecz jedności podzielonych w świecie chrześcijan. Niechaj Pan pomoże nam głosić nie „ … siebie samych, lecz Chrystusa Jezusa jako Pana, a nas – jako sługi wasze przez Jezusa” (2 Kor 4,5). 7. Nasza wiara jest spójnym świadectwem na rzecz tego co otrzymaliśmy przez słowo boże oraz wielowiekowe nauczanie Kościoła. Nasze wspólne życie odzwierciedla błogosławieństwa Boga (pomimo, że ukazuje to nasze zaniedbania w wierze, nadziei i miłości) we wzrastaniu naszej Wspólnoty, jako prawdziwie globalnej rodziny. Misja którą realizujemy ma na celu służbę wielkiej obietnicy Boga w Chrystusie, dotyczącej ludzi i świata, których Bóg ukochał tak bardzo. Misja ta jest realizowana poprzez dzielenie odpowiedzialności i zarządzanie zasobami oraz we wzajemnej zależności pośród nas samych i w ramach Kościoła powszechnego. 8. Modlimy się, by Bóg pobłogosławił nasze wysiłki i słabości, odnowił i wzbogacił nasze wspólne życie oraz by wykorzystał Wspólnotę Anglikańską, poprzez współdziałanie ze wszystkimi ludźmi dobrej woli, do niesienia na całym świecie skutecznego świadectwa o nowym życiu i o nadziei odnalezionej w Chrystusie Jezusie. 211 u Przymierze Wspólnoty Anglikańskiej Przymierze Wspólnoty Anglikańskiej Preambuła Jako Kościoły Wspólnoty Anglikańskiej, pod władaniem Jezusa Chrystusa, uroczyście sprzymierzamy się poprzez następujące oświadczenia i zobowiązania. Jako lud boży, pochodzący z „…z każdego narodu i wszystkich pokoleń, TEOLOGIA_14_2009.indb 211 2010-11-04 11:24:19 212 Marcin Ziemkowski ru ni u ludów i języków… „(Ap 7,9), czynimy to aby w naszych różnych kontekstach skuteczniej głosić łaskę Boga objawioną w ewangelii, by ofiarować bożą miłość w odpowiedzi na potrzeby świata oraz by podtrzymywać jedność Ducha dzięki więzi, jaką jest pokój i abyśmy wraz z całym ludem bożym osiągnęli miarę wielkości według Pełni Chrystusa (Ef 4,3.13). To 1.Dziedzictwo naszej wiary op er ni k aw 1.1.Każdy z Kościołów potwierdza: py t ig ht b y W yd a w ni c tw o N au ko w eU ni w er sy te tu M ik oł aj a K (1.1.1) Swoją wspólnotę w jednym, świętym, powszechnym i apostolskim Kościele, czczącym jedynego prawdziwego Boga, Ojca, Syna i Ducha Świętego. (1.1.2) Powszechną i apostolską wiarę, objawioną wyłącznie w Piśmie Świętym i wyłożoną w powszechnych wyznaniach wiary, którą to wiarę Kościół jest powołany głosić na nowo w każdym pokoleniu2. Prawdziwe świadectwa tej wiary stanowią historyczne sformułowania Kościoła Anglii3, stworzone w kontekście europejskiej reformacji oraz uznane i zaaprobowane na różne sposoby przez Wspólnotę Anglikańską. (1.1.3) Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu jako zawierające wszystko to, co niezbędne do zbawienia oraz jako zasadę i podstawowy wzorzec wiary4. (1.1.4) Apostolskie wyznanie wiary jako symbol chrzcielny; nicejsko-konstantynopolitańskie wyznanie wiary jako wyczerpujące sformułowanie wiary chrześcijańskiej5. (1.1.5) Dwa sakramenty ustanowione przez samego Chrystusa – chrzest i wieczerzę pańską, sprawowane poprzez wierne używanie Chrystusowych słów ustanowienia i elementów przez Niego nakazanych6. (1.1.6) Historyczny episkopat, zaadaptowany lokalnie pod względem metod funkcjonowania, w zależności od różnorodnych potrzeb narodów i ludów powołanych przez Boga do jedności Jego Kościoła7. (1.1.7) Podzielane wzory wspólnej modlitwy i liturgii, które kształtują, podtrzymują i żywią nasze uwielbianie Boga, naszą wiarę i wspólne życie. © Co 2 Cf. The Preface to the Declaration of Assent, Canon C15 of the Church of England. 3 The Thirty-nine Articles of Religion, the 1662 Book of Common Prayer, and the Ordering of Bishops, Priests, and Deacons 4 The Chicago-Lambeth Quadrilateral of 1886/1888 5 The Chicago-Lambeth Quadrilateral of 1886/1888 6 Cf. The Chicago-Lambeth Quadrilateral 1886/1888, The Preface to the Declaration of Assent, Canon C15 of the Church of England. 7 Cf. The Chicago-Lambeth Quadrilateral 1886/1888 TEOLOGIA_14_2009.indb 212 2010-11-04 11:24:19 Przymierze Wspólnoty Anglikańskiej 213 (1.1.8) Swój udział w apostolskiej misji całego ludu bożego oraz to, że misja ta jest dzielona z innymi Kościołami i tradycjami poza tym Przymierzem. To ru ni u 1.2. We wspólnym przeżywaniu tego dziedzictwa wiary w różnorodnych kontekstach, każdy z Kościołów, polegając na Duchu Świętym, zobowiązuje się do: © Co py t ig ht b y W yd a w ni c tw o N au ko w eU ni w er sy te tu M ik oł aj a K op er ni k aw (1.2.1) nauczania i działania w ciągłości i w zgodności z Pismem Świętym oraz powszechną i apostolską wiarą, porządkiem i tradycją, otrzymanymi przez Kościoły Wspólnoty Anglikańskiej, świadome powszechnych zgromadzeń Wspólnoty i ekumenicznych uzgodnień. (1.2.2) podtrzymywania i głoszenia wzoru chrześcijańskiego rozumowania teologicznego i moralnego oraz zakorzenionej w nim dyscypliny, która odpowiada nauczaniu Pisma Świętego i powszechnej tradycji. (1.2.3) świadczenia poprzez to rozumowanie o odnowieniu ludzkości i całego stworzenia przez śmierć i zmartwychwstanie Chrystusa oraz do odzwierciedlania świętości, którą w konsekwencji Bóg obdarza swój lud i której od niego wymaga. (1.2.4) słuchania, czytania, nauczania oraz wewnętrznego przeżywania Pisma Świętego w naszych różnych kontekstach, ożywianego poprzez uważną, wspólnotową jego lekturę oraz trudne świadczenie o nim, będące udziałem wszystkich wiernych, zawarte w nauczaniu biskupów i synodów oraz w wynikach dokładnych studiów świeckich i ordynowanych uczonych. (1.2.5) zapewnienia, że teksty biblijne będą przyjmowane, czytane i interpretowane wiernie, z szacunkiem, wyczerpująco i spójnie, z oczekiwaniem, że Pismo Święte nadal oświeca i przekształca Kościół i jego członków, a poprzez nich – jednostki, kultury i społeczeństwa. (1.2.6) zachęcania do profetycznego i wiernego przywództwa w posługiwaniu i misji oraz bycia nań otwartym, aby uzdalniać lud boży do odpowiadania mocy ewangelii, poprzez odważne świadectwo w świecie. (1.2.7) dążenia we wszystkim do podtrzymywania uroczystego zobowiązania do troski i utrzymywania wspólnoty eucharystycznej, w zgodzie z istniejącym porządkiem kościelnym, wraz z naszymi wysiłkami, w obliczu Boga, na rzecz pełniejszego urzeczywistnienia wspólnoty wszystkich chrześcijan. (1.2.8) uczestnictwa we wspólnym pielgrzymowaniu całego Ciała Chrystusa ku pełni prawdy, do której wiedzie nas Duch Święty, aby ludzie ze wszystkich narodów mogli być uwolnieni dla przyjęcia nowego i obfitego życia w Panu Jezusie Chrystusie. TEOLOGIA_14_2009.indb 213 2010-11-04 11:24:19 214 Marcin Ziemkowski 2.Życie które dzielimy z innymi: nasze anglikańskie powołanie © Co py t ig ht b y W yd a w ni c tw o N au ko w eU ni w er sy te tu M ik oł aj a K op er ni k aw To ru ni (2.1.1) wspólnotę jako dar Boga dany, aby lud boży ze wschodu i z zachodu, z północy i z południa mógł wspólnie głosić chwałę bożą i być zarówno znakiem bożego panowania w Duchu Świętym, jak i pierwszymi owocami bożego odkupienia świata w Chrystusie. (2.1.2) wdzięczność za hojną opatrzność bożą rozciągającą się na nas od wieków: nasze początki w Kościele apostołów; wspólne starożytne tradycje; bogatą historię Kościoła w Wielkiej Brytanii i Irlandii ukształtowaną przez reformację oraz powstanie naszej globalnej wspólnoty w wyniku szerokiej działalności misyjnej Kościoła; nasze nieustanne kształtowanie przez Ducha Świętego poprzez dary i ofiarne świadectwo anglikanów z całego świata; nasze wezwania do bardziej rozwiniętego, wspólnotowego życia. (2.1.3) pokornie nasze powołanie do stałej pokuty za braki w okazywaniu cierpliwości i miłosierdzia oraz w rozpoznawaniu Chrystusa w sobie nawzajem; nasze niewłaściwe używanie hojnych darów bożych; nasze upadki w realizowaniu bożego wezwania do służenia i nasze wykorzystywanie jednych przez drugich. (2.1.4) imperatyw Bożej misji do której wezwana jest cała Wspólnota, powołanie i błogosławieństwo poprzez które każdy Kościół jest połączony z innymi w Chrystusie w dziele ustanawiania bożego panowania. Wraz ze stałym rozwojem Wspólnoty w ogólnoświatową rodzinę niezależnych Kościołów, stajemy w obliczu wyzwań i możliwości misyjnych na poziomach: lokalnym, regionalnym i międzynarodowym. W tym dziele pielęgnujemy nasze misjonarskie dziedzictwo, jako umożliwiające anglikanom charakterystyczne możliwości współpracy misyjnej. (2.1.5) nasza wspólną misję będącą powołaniem dzielonym z innymi Kościołami i tradycjami, pozostającymi poza tym przymierzem. Dostrzegamy szanse na odkrywanie życia pełnią ewangelii oraz na pojednanie i wspólną misję z Kościołami na całym świecie. Potwierdzamy ekumeniczne powołanie anglikanizmu do pełnej, widzialnej jedności Kościoła, w myśl modlitwy Chrystusa: „aby byli jedno”. Zawieramy w sobie pełniejszy wymiar niezgłębionej, odkupieńczej miłości Chrystusa wraz ze świętymi ze wszystkich miejsc i czasów. u 2.1Każdy z Kościołów potwierdza 2.2Uznając powyższe stwierdzenia, każdy z Kościołów, polegając na Duchu Świętym, zobowiązuje się do: (2.2.1) odpowiedzi na boże wezwanie do podejmowania ewangelizacji i do współudziału w uzdrawiającej i jednającej misji „na rzecz naszego błogo- TEOLOGIA_14_2009.indb 214 2010-11-04 11:24:19 © Co py t ig ht b y W yd a w ni c tw o N au ko w eU ni w er sy te tu M ik oł aj a K op er ni k aw To ru ni sławionego lecz rozbitego, zranionego i upadłego świata”8 oraz do dzielenia się danymi nam od Boga zasobami duchowymi i materialnymi, we wzajemnej odpowiedzialności. (2.2.2) realizowania tej misji, która jest misją Boga w Chrystusie9: (2.2.2.a) „głoszenia Dobrej Nowiny o Królestwie Bożym” oraz do przywodzenia wszystkich do pokuty i wiary; (2.2.2.b) „nauczania, chrzczenia i wychowywania nowych wyznawców”, kształtowania na uczniów ludzi ze wszystkich narodów (Mt 28,19) poprzez ożywiającą moc Duch Świętego10 i do przyciągania ich do jednego Ciała Chrystusa, którego wiara, powołanie i nadzieja stanowią jedno w Panu (Ef 4,4–6); (2.2.2.c) „odpowiadania na ludzkie potrzeby poprzez pełną miłości służbę”, ukazującą boże władanie w pokornym posługiwaniu najbardziej potrzebującym (Mk 10,42–45; Mt 18,4; 25,31–45); (2.2.2.d) „dążenia do przekształcania niesprawiedliwych struktur społeczeństwa”, jako Kościół stojący czujnie z Chrystusem, który zwiastuje narodom świata zarówno sąd jak i zbawienie11 oraz do manifestowania, poprzez nasze działania, przekształcającej mocy Ducha Świętego w imię bożej sprawiedliwości12; (2.2.2.e) „dążenia do ochrony całości stworzenia oraz do podtrzymywania i odnawiania życia ziemi”, jako do zasadniczych aspektów naszej misji we wspólnocie13. (2.2.3) angażowania się w tę misję z pokorą i otwartością na ciągłe nawracanie się w obliczu naszych niewierności i upadków w niesieniu świadectwa. (2.2.4) ożywiania i odnawiania struktur misyjnych, które będą wyzwaniem budzącym cały lud boży do pracy, modlitwy i do wspierania szerzenia ewangelii. (2.2.5) kształtowania swej misji poprzez radosne i pełne czci wielbienie Boga i wdzięczność za to, że w naszej wspólnocie eucharystycznej „Chrystus jest źródłem i celem jedności Kościoła oraz odnowy społeczności ludzkiej”14. 215 u Przymierze Wspólnoty Anglikańskiej 8 IASCOME Report, ACC–13 9 The five Marks of Mission are set out in the MISSIO Report of 1999, building on work at ACC–6 and ACC–8. 10 Church as Communion n26 11 WCC 1954 Evanston, Christ the Hope of the World 12 Moscow Statement, 43 13 IARCCUM, Growing Together in Unity and Mission,118 14 Baptism, Eucharist and Ministry, WCC. TEOLOGIA_14_2009.indb 215 2010-11-04 11:24:19 216 Marcin Ziemkowski 3. nasza jedność i wspólne życie © Co py t ig ht b y W yd a w ni c tw o N au ko w eU ni w er sy te tu M ik oł aj a K op er ni k aw To ru ni (3.1.1) że przez nasz udział w chrzcie i w eucharystii jesteśmy włączeni w jedno ciało Kościoła Jezusa Chrystusa i wezwani przez Niego do podejmowania wszelkich wysiłków na rzecz pokoju i budowania naszego wspólnego życia. (3.1.2) postanowienie o życiu we Wspólnocie Kościołów. Każdy z nich, ze swymi biskupami w synodzie, kształtuje i reguluje swoje sprawy i lokalną odpowiedzialność za misję poprzez własny system zarządzania i prawa – stąd jest określany jako pozostający „we wspólnocie z autonomią i odpowiedzialnością”15. Zawierzając Duchowi Świętemu, który powołuje nas i uzdalnia do życia we wspólnym kulcie i modlitwie jedni za drugich, we wzajemnej miłości, zaangażowaniu i w służbie, staramy się potwierdzić nasze wspólne życie poprzez instrumenty Wspólnoty, dzięki którym nasze Kościoły mają możliwość wspólnego dostosowywania się do zamysłu Chrystusa. Kościoły Wspólnoty Anglikańskiej są związane „nie poprzez centralną władzę legislacyjną i egzekucyjną, lecz przez wzajemną lojalność, ożywianą dzięki wspólnej radzie biskupów w konferencji”16 i dzięki innym instrumentom Wspólnoty. (3.1.3) główną rolę biskupów, jako strażników i nauczycieli wiary, przewodników w misji i jako widzialnych znaków jedności, reprezentujących Kościół powszechny na poziomie lokalnym oraz Kościół lokalny na poziomie powszechnym, a także Kościoły lokalne we wzajemnych relacjach. Ich posługiwanie dokonuje się osobiście, kolegialnie, dla wspólnoty eucharystycznej i w jej ramach. Otrzymujemy i kultywujemy historyczne, trójstopniowe posługiwanie biskupów, księży i diakonów ordynowanych do służby w Kościele bożym. Wszystkich ochrzczonych wzywają oni do misji chrystusowej. (3.1.4) znaczenie instrumentów Wspólnoty Anglikańskiej w asystowaniu namysłom nad naszą wspólną wiarą, życiem i misją, wyrażaniu ich i praktykowaniu. Życiu wspólnoty towarzyszy ciągłe obcowanie z różnymi rodzajami władzy apostolskiej, od synodów i rad biskupich do lokalnych świadków, czemu wtóruje nieustanne interpretowanie i artykułowanie powszechnej wiary członków Kościoła (consensus fidelium). Prócz licznych i rozmaitych więzi podtrzymujących nasze wspólne życie, uznajemy cztery szczególne instrumenty, wyrażające wspólnotową służbę, na poziomie Wspólnoty Anglikańskiej. I. Przyznajemy arcybiskupowi Canterbury, jako zasiadającemu na stolicy Canterbury z którą historycznie anglikanie pozostają w komunii, prymat honoru u 3.1 każdy z Kościołów potwierdza: A Letter from Alexandria, the Primates, March 2009. Lambeth Conference 1930. 15 16 TEOLOGIA_14_2009.indb 216 2010-11-04 11:24:19 ni c tw o N au ko w eU ni w er sy te tu M ik oł aj a K op er ni k aw To ru ni i szacunku w kolegium biskupów Wspólnoty Anglikańskiej, jako pierwszemu wśród równych (primus inter pares). Będąc centrum i środkiem jedności, arcybiskup zwołuje konferencję w Lambeth, spotkanie prymasów i przewodniczy anglikańskiej radzie konsultacyjnej. II. Konferencja w Lambeth wyraża biskupią kolegialność w świecie, gromadzi wspólnie biskupów dla modlitwy, rady, konsultacji i pokrzepienia w ich posłudze strzeżenia wiary i jedności Wspólnoty oraz przysposabia świętych do dzieła posługiwania (Ef 4,12) i misji. III. Anglikańska rada konsultacyjna składa się ze świeckich, duchownych i biskupów, reprezentujących nasze Kościoły17. Ułatwia ona współpracę Kościołów Wspólnoty Anglikańskiej, koordynuje międzynarodowe, anglikańskie zaangażowanie ekumeniczne i misyjne, wzywa Kościoły do wzajemnej odpowiedzialności oraz doradza w kwestii rozwijających się struktur prowincjalnych18. IV. Spotkanie prymasów jest zwoływane przez arcybiskupa Canterbury dla wzajemnego wsparcia, modlitwy i rady. Autorytet prymasów uczestniczących w spotkaniu wyrasta z ich pozycji, jako starszych rangą biskupów w ich prowincji oraz stąd, że pozostają oni w dialogu ze swoimi izbami biskupów i są ulokowani w strukturach synodalnych19. Podczas spotkania prymasów są oni razem z moderatorami powołani do współpracy, jako przedstawiciele swych prowincji, w misji i w sprawach doktrynalnych, moralnych i pastoralnych, posiadających ogólnowspólnotowe znaczenie. Każdy z instrumentów jest odpowiedzialny za wzajemne konsultowanie się, odpowiadanie sobie oraz wspieranie siebie nawzajem i Kościołów Wspólnoty20. Instrumenty mogą inicjować proces rozważania i namysłu oraz kierować nim dla Wspólnoty i jej Kościołów. 217 u Przymierze Wspólnoty Anglikańskiej W yd a w 3.2Potwierdzając nasze życie we wzajemnej zależności, każdy z Kościołów polegając na Duchu Świętym zobowiązuje się do: © Co py t ig ht b y (3.2.1) brania pod uwagę dobra Wspólnoty w korzystaniu z własnej autonomii, wspierania prac instrumentów Wspólnoty poprzez dostępne zasoby duchowe i materialne oraz przyjmowania efektów tych prac z gotowością do ich rozważenia i zastosowania wynikających z nich wskazań. (3.2.2) szanowania ustrojowej autonomii każdego z kościołów Wspólnoty Anglikańskiej, przy jednoczesnym podtrzymywaniu ich wzajemnej odpowie- Constitution of the ACC, Article 3 and Schedule. Cf. the Objects of the ACC are set out in Article 2 of its Constitution. 19 Report of the Windsor Continuation Group, 69. 20 Cf IATDC, Communion, Conflict and Hope, paragraph 113. 17 18 TEOLOGIA_14_2009.indb 217 2010-11-04 11:24:19 Marcin Ziemkowski w ni c tw o N au ko w eU ni w er sy te tu M ik oł aj a K op er ni k aw To ru ni dzialności i zależności w Ciele Chrystusa21 oraz odpowiedzialności każdego z Kościołów przed Wspólnotą jako całością22. (3.2.3) wspólnego spędzania czasu, z otwartością i cierpliwością, na teologicznych debatach i refleksjach, by słuchać się nawzajem, modlić i studiować w celu rozważania woli bożej. Takie: modlitwa, studium i debata są zasadniczymi cechami Kościoła szukającego przewodnictwa Ducha Świętego w dążeniu do pełni prawdy i w głoszeniu ewangelii na nowo w każdym pokoleniu. Pewne sprawy, postrzegane początkowo jako kontrowersyjne bądź nowe, mogą z powodzeniem powodować nasze głębsze rozumienie znaczenia bożego objawienia; inne mogą okazywać się rozproszeniem czy wręcz przeszkodą dla wiary. Stąd wszystkie takie kwestie muszą być poddawane wspólnemu namysłowi w życiu Kościoła. (3.2.4) poszukiwania wspólnej opinii z innymi Kościołami, poprzez rady Wspólnoty, w sprawach ogólnej wagi na sposób zgodny z Pismem Świętym, powszechnymi standardami wiary i z prawem kanonicznym naszych Kościołów. Każdy z Kościołów będzie podejmował szerokie konsultacje z innymi Kościołami Wspólnoty Anglikańskiej oraz z instrumentami i komisjami Wspólnoty. (3.2.5) działania z pracowitością, troskliwością i roztropnością w odniesieniu do jakiejkolwiek aktywności mogącej wywołać kontrowersje, która poprzez swoją intensywność, materię bądź rozmiar może zagrażać jedności Wspólnoty oraz skuteczności lub wiarygodności jej misji. (3.2.6) w sytuacji konfliktu, do uczestniczenia w mediowanych rozmowach obejmujących bezpośrednie spotkania na uzgodnionych warunkach, z nastawieniem na ich powodzenie. (3.2.7) zachowywania w pamięci, że wzajemne więzi i miłość Chrystusa przynaglają nas zawsze do utrzymywania wspólnoty tak bliskiej, jak to tylko możliwe. u 218 W yd a 4. nasze sprzymierzone życie razem © Co py t ig ht b y Każdy z Kościołów potwierdza następujące zasady oraz procedury i polegając na Duchu Świętym zobowiązuje się do wcielania ich w życie. 4.1Przyjęcie przymierza (4.1.1) Każdy z Kościołów przyjmujących to przymierze potwierdza, że czyni to jako zaangażowanie się w relację w poddaniu się Bogu. Każdy z Kościołów dobrowolnie ofiarowuje to zaangażowanie na rzecz innych, by wzrastać 21 Toronto Congress 1963, and the Ten Principles of Partnership. 22 Cf. the Schedule to the Dar es Salaam Communiqué of the Primates’ Meeting, Feb ruary 2007. TEOLOGIA_14_2009.indb 218 2010-11-04 11:24:19 y W yd a w ni c tw o N au ko w eU ni w er sy te tu M ik oł aj a K op er ni k aw To ru ni bardziej we wspólnocie kościelnej i we wzajemnej zależności, które są podstawowe dla Kościołów Wspólnoty Anglikańskiej. Stanowi ona społeczność Kościołów narodowych bądź regionalnych w ramach jednego, świętego, powszechnego i apostolskiego Kościoła. Każdy z Kościołów Wspólnoty dzieli z pozostałymi więzi wierności wobec Chrystusa, wyrażane poprzez wspólną wiarę i ład, dziedzictwo kultu, życia i misji oraz gotowość do życia we wzajemnej zależności. (4.1.2) Przyjmując to przymierze, każdy z Kościołów dostrzega w nim wyznanie wiary, misji i współzależności życia, które są zgodne z jego własnym życiem oraz doktryną i praktyką wiary chrześcijańskiej, które otrzymał. Uznaje on te elementy jako zasadnicze dla życia Wspólnoty Anglikańskiej a zatem dla relacji pomiędzy sprzymierzającymi się Kościołami. (4.1.3) To wzajemne zaangażowanie nie oznacza poddania się jakiejkolwiek zewnętrznej jurysdykcji kościelnej. Żaden z elementów tego przymierza nie powinien być postrzegany jako zmiana jakiejkolwiek części konstytucji i kanonów któregokolwiek z Kościołów Wspólnoty, bądź też jako ograniczenie jego autonomii. Przymierze nie umożliwia któremukolwiek z Kościołów bądź agend Wspólnoty kontrolowania lub kierowania jakimkolwiek Kościołem Wspólnoty Anglikańskiej. (4.1.4) Każdy z Kościołów Wspólnoty Anglikańskiej, jako uznany zgodnie z konstytucją anglikańskiej rady konsultacyjnej, jest zaproszony do uczestnictwa w tym przymierzu, zgodnie z własnymi procedurami konstytucyjnymi. (4.1.5) Instrumenty Wspólnoty mogą zaprosić inne Kościoły do przyjęcia przymierza w oparciu o procedury ustalone przez anglikańska radę konsultacyjną dla zmiany listy jej członkostwa. Przyjęcie przymierza nie oznacza prawa do uznania przez instrumenty jedności lub członkostwa w nich, o czym powinny decydować same instrumenty. (4.1.6) Przymierze nabiera dla Kościoła mocy wówczas, gdy zostanie przyjęte w oparciu o procedury jego konstytucji i kanonów. 219 u Przymierze Wspólnoty Anglikańskiej ig ht b 4.2Utrzymywanie przymierza i rozwiązywanie sporów © Co py t (4.2.1) Przymierze działa, by wyrażać wspólne zaangażowanie i wzajemną odpowiedzialność, utrzymujące każdy z Kościołów w relacji wspólnoty. Uznanie tego przymierza i wierność mu umożliwiają wzajemne uznawanie się i wspólnotę. Uczestnictwo w przymierzu oznacza uznanie przez każdy z Kościołów tych elementów, które muszą być podtrzymywane w jego własnym życiu i za które jest on odpowiedzialny przed Kościołami z którymi jest we Wspólnocie, aby utrzymywać relacje wyrażone w przymierzu. (4.2.2) Komitet stały Wspólnoty Anglikańskiej, odpowiedzialny przed anglikańską radą konsultacyjną i spotkaniem prymasów, będzie monitorował TEOLOGIA_14_2009.indb 219 2010-11-04 11:24:19 działanie przymierza w życiu Wspólnoty Anglikańskiej, w imieniu jej instrumentów. Pod tym względem komitet stały będzie wspierany przez ewentualne inne komitety i komisje, które mogą powstać w celu asystowania mu w wypełnianiu jego funkcji i doradzania komitetowi w kwestiach związanych z przymierzem. (4.2.3) Gdy powstaną wątpliwości na temat znaczenia przymierza bądź też zgodności działania sprzymierzonego Kościoła z przymierzem, wówczas obowiązkiem każdego ze sprzymierzonych Kościołów jest dążenie do realizacji zobowiązań z rozdziału 3.2. Wątpliwości takie mogą być podnoszone przez sam Kościół, inny sprzymierzony Kościół bądź też przez instrumenty Wspólnoty. (4.2.4) Gdy porozumienie nie zostanie osiągnięte, sprawa winna zostać przedłożona komitetowi stałemu, który powinien dołożyć wszelkich starań by je ułatwić. W tym celu może on zasięgać rady ciał które uzna on za stosowne do rozwiązania problemu i uniknięcia potencjalnych konsekwencji zeń wynikających. Gdy będzie to właściwe, komitet stały powinien przedstawić problem do skonsultowania zarówno anglikańskiej radzie konsultacyjnej jak i spotkaniu prymasów. (4.2.5) Komitet stały może poprosić Kościół o zawieszenie kontrowersyjnego działania. Gdy Kościół odmawia takiego zawieszenia, komitet stały może rekomendować któremukolwiek z instrumentów Wspólnoty wyciągnięcie wynikających z tego konsekwencji. Mogą one oznaczać tymczasowe ograniczenie lub zawieszenie uczestnictwa w tym instrumencie do zakończenia procesu opisanego poniżej. (4.2.6) W oparciu o sugestię otrzymaną z anglikańskiej rady konsultacyjnej i ze spotkania prymasów, komitet stały może zadeklarować, że działanie bądź decyzja jest lub będzie „niezgodna z przymierzem”. (4.2.7) Na podstawie otrzymanej porady, komitet stały powinien sporządzić rekomendację dotyczącą konsekwencji wynikających z działania niezgodnego z przymierzem. Rekomendacje te mogą być adresowane do Kościołów Wspólnoty Anglikańskiej lub do instrumentów Wspólnoty i odnosić się do tego, na ile decyzja sprzymierzonego Kościoła narusza bądź ogranicza wspólnotę pomiędzy nim a innymi Kościołami Wspólnoty oraz jakie są tego praktyczne konsekwencje. Każdy Kościół lub każdy instrument winien określić czy akceptuje takie rekomendacje czy też nie. (4.2.8) Uczestnictwo w podejmowaniu decyzji przez komitet stały lub instrumenty Wspólnoty w odniesieniu do podrozdziału 4.2 powinno być ograniczone do członków instrumentów Wspólnoty będących reprezentantami Kościołów, które przyjęły przymierze lub są w trakcie jego przyjmowania. (4.2.9) Każdy z Kościołów uruchomi, zgodnie z własnymi konstytucjami i kanonami, mechanizmy, agencje lub instytucje które będą nadzorowały utrzymywanie potwierdzeń i zobowiązań przymierza w jego życiu oraz zwracały się do instrumentów Wspólnoty w sprawach odnoszących się doń. u Marcin Ziemkowski © Co py t ig ht b y W yd a w ni c tw o N au ko w eU ni w er sy te tu M ik oł aj a K op er ni k aw To ru ni 220 TEOLOGIA_14_2009.indb 220 2010-11-04 11:24:19 Przymierze Wspólnoty Anglikańskiej 221 aw To ru ni (4.3.1) Każdy ze sprzymierzonych Kościołów może zadecydować o wycofaniu się z przymierza. Choć takie działanie nie oznacza automatycznie wycofania się z instrumentów Wspólnoty czy też odmówienia mu anglikańskiego charakteru, to jednak może ono wywoływać pytania dotyczące sensu przymierza i zgodności z zasadami w nim zawartymi, a także uruchomić postanowienia wyłożone powyżej, w podrozdziale 4.2. u 4.3 Wycofanie się z przymierza op er ni k 4.4 Tekst przymierza i jego poprawki yd a w ni c tw o N au ko w eU ni w er sy te tu M ik oł aj a K (4.4.1) Przymierze składa się z tekstu wyłożonego w tym dokumencie w preambule, rozdziałach: od pierwszego do czwartego i w deklaracji. Wprowadzenie do tekstu przymierza, które winno być zawsze dołączane doń nie stanowi części przymierza, lecz powinno być zgodnym z nim autorytetem w rozumieniu jego celu. (4.4.2) Każdy ze sprzymierzających się Kościołów, a także każdy z instrumentów Wspólnoty może przedłożyć propozycję poprawki do dokumentu instrumentom Wspólnoty, za pośrednictwem komitetu stałego, który powinien przesłać propozycję do anglikańskiej rady konsultacyjnej, spotkania prymasów, sprzymierzonych Kościołów i do każdego innego ciała, które uważa za właściwe do doradzania w tej sprawie. Komitet stały, w świetle uzyskanych rad, sporządzi rekomendację dotyczą propozycji i przedłoży ją wraz z ewentualnymi poprawkami sprzymierzonym Kościołom. Komitet stały stworzy procedurę dla ogłoszenia poprawki W Nasza deklaracja © Co py t ig ht b y Z radością i stanowczym postanowieniem deklarujemy, że nasze Kościoły, oddając się owocnej służbie, uczestniczą w przymierzu Wspólnoty Anglikańskiej i wiążą się ze sobą ściślej w prawdzie i miłości Chrystusa, któremu wraz z Ojcem i Duchem Świętym niech będzie chwała na wieki. Amen. „Bóg zaś pokoju, który na mocy krwi przymierza wiecznego wywiódł spomiędzy zmarłych Wielkiego Pasterza owiec, Pana naszego Jezusa, niech was uzdolni do wszelkiego dobra, byście czynili Jego wolę, sprawując w was, co miłe jest w oczach Jego, przez Jezusa Chrystusa, któremu chwała na wieki wieków . Amen.” (Hebr. 13.20, 21) TEOLOGIA_14_2009.indb 221 2010-11-04 11:24:19 TEOLOGIA_14_2009.indb 222 2010-11-04 11:24:19 © py t Co y ht b ig tw o ni c w yd a W te tu sy er w eU ni N au ko w oł aj a ik M K op er ni k aw To ru ni u TEOLOGIA_14_2009.indb 223 2010-11-04 11:24:19 © py t Co y ht b ig tw o ni c w yd a W te tu sy er w eU ni N au ko w oł aj a ik M K op er ni k aw To ru ni u TEOLOGIA_14_2009.indb 224 2010-11-04 11:24:19 © py t Co y ht b ig tw o ni c w yd a W te tu sy er w eU ni N au ko w oł aj a ik M K op er ni k aw To ru ni u
