tutaj - Federa

MAM PRAWO NR 3 (134) / 2015
BIULETYN FEDERACJI NA RZECZ KOBIET I PLANOWANIA RODZINY
FEDERACJA OD 1999 ROKU POSIADA SPECJALNY STATUS KONSULTACYJNY
PRZY RADZIE EKONOMICZNO- SPOŁECZNEJ ONZ (ECOSOC)
**************************************************
Jeśli nie możesz odczytać Biuletynu, wejdź na stronę Federacji
**************************************************
POLUB NAS NA FACEBOOKU
Od Redakcji
Działalność Federacji
Federacja inauguruje kampanię „Solidarne w zdrowiu”
Federacja i Ponton prezentują wyniki monitoringu podręczników do Wychowania do życia w rodzinie
Federacja w polskiej delegacji na 59. sesję CSW ONZ
Wiadomości z kraju
Prezydent podpisał zgodę na ratyfikację Konwencji antyprzemocowej
Marzec Miesiącem Świadomości Raka Jajnika
Pikieta „Stop Torturowaniu Kobiet”
Manify w całej Polsce
Wiadomości ze świata
Kolejna próba ograniczania dostępu do legalnej aborcji w Hiszpanii
Parlament Europejski przyjął rezolucję w sprawie równouprawnienia kobiet i mężczyzn w 2013 roku.
Federacja w mediach – wybrane wystąpienia
Karolina Więckiewicz w „Czarno na białym” TVN24
„Gazeta Wyborcza” o monitoringu podręczników do WdŻ
„Newsweek polska” o monitoringu podręczników do WdŻ
1
Polecamy
Projekt „Jestem Mamą w Polsce” dla emigrantek
Linki
Od Redakcji
„Dziewczyna powinna zdawać sobie sprawę, że więcej niż chłopiec płaci za nietrafny wybór bo nie ma
równości w naturze. On jest dawcą życia “siewcą”, natomiast jej ciało “glebą”, w której wzrastało
nowe życie. Postawa chłopców, którzy stają się ojcami, bywa różna.” Tak o różnicach płci piszą autorki
podręcznika do gimnazjum „Wędrując ku dorosłości. Wychowanie do życia w rodzinie” pod redakcją
Teresy Król. Zawartość podręczników zatwierdzonych przez Ministerstwo Edukacji Narodowej do
przedmiotu, którego celem ma być przekazywanie „wiedzy o życiu seksualnym człowieka”, od dawna
wzbudzała oburzenie Federacji i Grupy Edukatorów Seksualnych Ponton, która od kilkunastu lat
edukuje polską młodzież. Dzięki pozyskaniu funduszy EOG udało się nam rozpocząć realizację szeroko
zakrojonego projektu monitoringu edukacji seksualnej w Polsce. Jednocześnie Federacja realizuje
także projekt monitoringu realizacji praw kobiet w obszarze zdrowia reprodukcyjnego. Uzyskamy dzięki
nim aktualną wiedzę na temat dostępu do aborcji, antykoncepcji i edukacji seksualnej w Polsce.
Pierwszym etapem monitoringu edukacyjnego była analiza merytoryczna podręczników do przedmiotu
WdŻ. Jej wyniki, przedstawione na konferencji prasowej, są poruszające. Czym innym jest przeczytanie
wyrwanych z kontekstu cytatów z książek, a czym innym całościowe spojrzenie na cztery dopuszczone
obecnie do użytku podręczniki. Obraz, jaki się wyłania – od warstwy graficznej, przez słowną, aż po
treści merytoryczne – pokazuje, że zatwierdzone przez MEN pozycje nie mają nic wspólnego ze
standardami nowoczesnej edukacji seksualnej. Są to zbiory prywatnych opinii autorek, które nie kryją
się ze swoimi skrajnie konserwatywnymi poglądami i mylą edukację seksualną z wychowaniem
religijnym i moralnym. Smuci, że rzetelne podręczniki, jak „Kim jestem”, autorstwa Tomasza Garstki
Michała Kostrzewskiego i Jacka Królikowskiego, zostały wykreślone z listy zaakceptowanych
podręczników pod wpływem nieprzychylnej opinii rzeczoznawców, w tym katolickiego księdza, którzy
zamiast wiedzą naukową posłużyli się zbiorem własnych uprzedzeń, by książkę usunąć z listy MEN-u.
Mamy nadzieję, że wyniki monitoringu Federacji i Pontonu oraz prowadzonej równocześnie na zlecenie
Ministerstwa przez Instytut Badań Edukacyjnych kontroli realizacji edukacji seksualnej w Polsce,
skłonią Rząd i instytucje oświatowe do reform i lepszego wdrażania przedmiotu WdŻ w każdej szkole
w kraju. Młodzi ludzie nie powinni być zakładnikami i zakładniczkami politycznych gierek – wiedza o
relacjach, seksualności, zapobieganiu dyskryminacji i przemocy jest im niezbędna już dziś.
Działalność Federacji
Federacja inauguruje kampanię „Solidarne w zdrowiu”
Federacja na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny zainaugurowała kampanię informacyjno – edukacyjną
pt. „Solidarne w zdrowiu”, której celem jest ochrona zdrowia reprodukcyjnego. Podczas konferencji
prasowej, która rozpoczęła akcję, zaproszeni goście dyskutowali nt. dostępu do antykoncepcji
awaryjnej, bezpieczeństwa jej stosowania oraz powszechnych mitów związanych z jej użytkowaniem.
W konferencji wzięli udział następujący goście: prof. dr hab. Magdalena Środa, Instytut Filozofii,
Uniwersytet Warszawski, prof. dr hab. n. med. Violetta Skrzypulec - Plinta, ginekolożka, mec. Katarzyna
Bondaryk, kancelaria adwokacka Katarzyna Bondaryk oraz organizatorki debaty: Krystyna Kacpura,
2
Dyrektorka Federy wraz z Anką Grzywacz, koordynatorką programową i edukatorką seksualną w
ramach Grupy Edukatorów Seksualnych Ponton.
Prof. Violetta Skrzypulec-Plinta podkreśliła, że ciąże u bardzo młodych kobiet wiążą się z powikłaniami
i przedwczesnymi porodami. Dlatego w 2015 r. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zwróciła
szczególną uwagę na tę grupę kobiet, które są narażone na powikłania okołoporodowe i stwierdziła,
że poradnictwo antykoncepcyjne jest najważniejszym poradnictwem, jakie wprowadza się w ramach
wizyty lekarskiej.
Ekspertki zgodziły się, że antykoncepcja awaryjna ma na celu pomóc doraźnie w zapobieganiu ciąży,
przy niezabezpieczonym stosunku płciowym lub w sytuacji gdy użyta forma antykoncepcji zawiodła.
Dyrektorka Federy, Krystyna Kacpura podkreśliła także, że antykoncepcji awaryjnej nie należy mylić z
aborcją – „aborcja skutkuje przerwaniem rozwijającej się ciąży, a antykoncepcja awaryjna działa zanim
kobieta zajdzie w ciążę”.
Goście spotkania zwrócili również uwagę, że Komisja Europejska w styczniu br. zmieniła kategorię
dostępności antykoncepcji awaryjnej leku ellaOne, tzw. „pigułki po”, wydawanej bez recepty. Prof.
Skrzypulec-Plinta podkreśliła, że ellaOne opóźnia owulację o 5 dni, czyli przesuwa ją w czasie tak, że
zajście w ciąże jest praktycznie niemożliwe – „skuteczność tej metody jest największa, jeśli pigułka
zostanie przyjęta jak najszybciej po niezabezpieczonym stosunku. Jeżeli jest to okres poowulacyjny, to
lek nie wpłynie na płód”, powiedziała prof. Skrzypulec-Plinta. Zaznaczyła też, że antykoncepcja
awaryjna nie zastępuje antykoncepcji regularnej i jest przeznaczona do stosowania w sytuacjach
wyjątkowych.
Według mec. Katarzyny Bondaryk farmaceuta nie może odmówić sprzedaży leku ellOne ponieważ
klauzula sumienia, jaka jest zapisana w kodeksie etyki farmaceuty, nie jest źródłem obowiązującego
prawa w Polsce. Dodała również, że Ministerstwo Zdrowia przygotowuje projekt rozporządzenia, który
wprowadzi ograniczenie sprzedaży tabletki ellaOne dla osób poniżej 15. roku życia.
Koordynatorka programowa Federacji, Anka Grzywacz powiedziała z kolei, że Federacja wraz z innymi
organizacjami pozarządowymi wystosowały indywidualną opinię w sprawie projektu rozporządzenia
resortu zdrowia. Wyraziła zdziwienie, że w uzasadnieniu do rozporządzenia wpisano, że wiek
dojrzałości płciowej dziewcząt to 15 lat – „wiek dojrzałości płciowej ma miejsce zdecydowanie
wcześniej niż ustawodawca zakłada. Jest to także forma wyparcia realiów, bo przecież polskie
dziewczęta współżyją przed 15. rokiem życia”.
Anka Grzywacz podkreśliła również, że w Polsce brakuje odpowiedniej edukacji seksualnej. Wg
wyników badania Grupy Edukatorów Seksualnych Ponton „Jaka Edukacja”, blisko 14% uczniów nie
miało zajęć z Wychowania do życia w rodzinie na żadnym poziomie edukacji. Dodała także, że
„edukacja seksualna jest najmniej dostępna na poziomie ponadgimnazjalnym, czyli w okresie
szczególnie ważnym dla młodzieży ponieważ jest to wiek pierwszych kontaktów seksualnych.
Niepokojące jest również demonizowanie nowoczesnych metod antykoncepcji”, dodała Grzywacz.
Na zakończenie dyskusji prof. Magdalena Środa powiedziała, że rozumie osoby, które ze względu na
wiarę nie stosują antykoncepcji. Mimo to „niedopuszczalne jest żeby normy życia seksualnego
stanowione w obrębie jednej religii ograniczały wolność tych, którzy nie są osobami wierzącymi".
Federacja i Ponton prezentują wyniki monitoringu podręczników do Wychowania do życia w rodzinie
3
26 marca 2015r. odbyła się konferencja prasowa Federacji na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny oraz
Grupy Edukatorów Seksualnych Ponton ‘Gleba i siewca, czyli o seksualności w podręcznikach WdŻ’
dotycząca podręczników do przedmiotu Wychowanie do życia w rodzinie.
Konferencja stanowiła podsumowanie monitoringu merytorycznego zawartości podręczników WdŻ,
prowadzonego przez Grupę Ponton w ramach projektu ‘Kontrola realizacji prawa młodzieży do
edukacji seksualnej’ realizowanego w ramach programu Obywatele dla Demokracji finansowanego z
Funduszy EOG.
W konferencji wzięli udział: Aleksandra Józefowska, koordynatorka Grupy Ponton; Anka Grzywacz,
koordynatorka programowa Federacji, edukatorka seksualna; dr Maria Pawłowska, edukatorka
seksualna, wykładowczyni PAN, autorka analizy podręczników; Alina Synakiewicz, edukatorka
seksualna, pedagożka, trenerka, autorka analizy podręczników; Tomasz Garstka, psycholog, autor
podręcznika wycofanego przez MEN.
Autorki analizy podręczników do Wychowania do życia w rodzinie omówiły treści zawarte w
podręcznikach do WdŻ i przedstawiły najbardziej poruszające cytaty. Dr Maria Pawłowska podkreśliła,
że podręczniki są przestarzałe i przedstawiają stereotypowe role dziewcząt i chłopców. Alina
Synakiewicz, omawiając adekwatność podręczników do współczesnych czasów, wskazała na brak
informacji dotyczących cyberprzemocy, sekstingu czy groomingu w podręcznikach. Podręczniki
przedstawiają tylko model rodziny nuklearnej, nie biorąc pod uwagę innych modeli rodzinnych. Alina
Synakiewicz wyraziła również zaniepokojenie sposobem przekazywania informacji o przemocy
seksualnej, mogącego prowadzić do wtórnej wiktymizacji ofiary przemocy. Wskazała również na
pominięcie profilaktyki zdrowotnej w podręcznikach.
Koordynatorka Pontonu Aleksandra Józefowska porównała pytania młodzieży, jakie otrzymuje Ponton
na telefonie zaufania, z odpowiedziami, jakich może udzielać podręcznik WdŻ. Młodzież zadaje wiele
pytań dotyczących własnego zdrowia, wizyty u ginekologa czy urologa; niestety w podręcznikach nie
znajdzie informacji na ten temat. Aleksandra Józefowska podkreśliła również, że młodzież skarży się na
podręczniki, z których korzystają nauczyciele – w badaniu Pontonu ‘Sprawdzian (z) WdŻ’ młodzi ludzie
stwierdzali, że podręczniki są przestarzałe oraz homofobiczne.
Tomasz Garstka, jeden z autorów podręcznika, ‘Kim jestem?’ opowiedział o przyczynach, z jakich
podręcznik nie został dopuszczony do użytku przez Ministerstwo Edukacji Narodowej. Mimo że w
2003r. podręcznik otrzymał pozytywną recenzję prof. Zbigniewa Lwa-Starowicza oraz Jacka
Jakubowskiego z Polskiego Towarzystwa Psychologicznego, nie został ostatecznie dopuszczony do
użytku przez MEN.
Skrót analizy merytorycznej podręczników, omawiający najważniejsze wnioski, jest dostępny tutaj.
Zapraszamy również do zapoznania się z wybranymi cytatami z podręczników.
Federacja w polskiej delegacji na 59. sesję CSW ONZ
W dniach 9-20 marca br. odbyła się w Nowym Jorku 59. Sesja Komisji ds. Statusu Kobiet ONZ. Już po
raz drugi przedstawicielki Federacji, która od wielu lat posiada status organizacji doradczej przy
ECOSOC, znalazły się w składzie oficjalnej polskiej delegacji. Na czele delegacji stanęła Pełnomocniczka
Rządu ds. Równego Traktowania prof. Małgorzata Fuszara. W pierwszym tygodniu naszą organizację
reprezentowała jej dyrektorka Krystyna Kacpura, w drugim prawniczka Karolina Więckiewicz. W
4
obradach jako reprezentantka trzeciego sektora wzięła także udział koordynatorka regionalnej sieci
ASTRA Marta Szostak.
Federacja zgłosiła na sesję swoje pisemne stanowisko. Zwraca w nim uwagę na trudności i bariery w
realizacji praw reprodukcyjnych dla dziewcząt i kobiet w Europie Środkowej i Wschodniej. Tekst
stanowiska można przeczytać tutaj [EN]
Sesja rozpoczęła się od przyjęcia, w obecności ministrów, deklaracji politycznej, upamiętniającej 20.
rocznicę IV. Światowej Konferencji na rzecz Kobiet.
Wiadomości z kraju
Prezydent podpisał zgodę na ratyfikację Konwencji antyprzemocowej
Prezydent Bronisław Komorowski podpisał ustawę wyrażającą zgodę na ratyfikację konwencji
antyprzemocowej. Nie jest to jednoznaczne z ratyfikacją Konwencji Stambulskiej o zapobieganiu i
zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej, teraz Prezydent czeka na podpis Rządu i MSZ,
ale zapowiedział, że podpisze ratyfikację „bez zbędnej zwłoki”.
/Na podstawie „Gazety Wyborczej”/
Marzec Miesiącem Świadomości Raka Jajnika
W Polsce po raz pierwszy obchodzony jest Miesiąc Świadomości Raka Jajnika. Wiele miejsc w Polsce
zostanie oświetlonych na turkusowo - symbolem tego nowotworu jest właśnie wstążeczka w takim
kolorze. Organizatorami kampanii są Stowarzyszenie na Rzecz Walki z Chorobami Nowotworowymi
Sanitas, Stowarzyszenie Kobiet z Problemami Onkologiczno-Ginekologicznymi Magnolia oraz Polskie
Amazonki Ruch Społeczny. Zachęcamy do regularnych badań profilaktycznych. Więcej informacji i
porad dla kobiet cierpiących na nowotwór strefy intymnej oraz bliskich im osób na stronie kampanii
„Dla niej możemy więcej” http://www.dlaniejmozemywiecej.pl/
Pikieta „Stop Torturowaniu Kobiet”
16 marca Dyrektorka Federacji Krystyna Kacpura wzięła udział w pikiecie zorganizowanej przez przed
Sejmem „Stop Torturowaniu Kobiet”. Protest był reakcją na medialne doniesienia, że prokuratura
może umorzyć postępowanie, w sprawie doktora Chazana, który odmówił kobiecie noszącej
śmiertelnie chory płód prawa do legalnej aborcji choć pacjentce przysługiwało takie prawo. Federacja
podpisała także list otwarty „Codziennika Feministycznego”
Manify w całej Polsce
Na początku marca w całym kraju odbyły się Manify. Maszerująco Dzień Kobiet obchodziłyśmy m.in. w
Poznaniu, Wrocławiu, Koszalinie, Trójmieście i Warszawie. W stolicy hasłem przewodnim było
„Wszystkie jestesmy u siebie”, w Krakowie „Feminizm dla zdrowia”, a w Łodzi „Rewolucje kobiet”.
Wiadomości ze świata
5
Kolejna próba ograniczania dostępu do legalnej aborcji w Hiszpanii
Hiszpańska Partia Ludowa zgłosiła projekt ustawy, w myśl której 16- i 17-letnie dziewczynki będą
musiały uzyskać zgodę rodziców na zabieg aborcji, nawet w przypadku narażenia się w ten sposób na
poważny konflikt czy przemoc ze strony opiekunów. Odwołanie od niezgodnej z wolą dziewczyny
decyzji rodziców mogłoby nastąpić tylko na drodze sądowej. Zabiegi przerwania ciąży u małoletnich
dziewcząt to w Hiszpanii 3,6% wszystkich aborcji. List z apelem o niezaostrzanie ustawy wystosowało
22 organizacji prawnoczłowieczych, zbierane są tez podpisy pod petycją Amnesty International. Link
Parlament Europejski przyjął rezolucję w sprawie równouprawnienia kobiet i mężczyzn w 2013 roku.
10 marca europosłanki i posłowie przyjęli 411 głosami za, przy 205 głosach sprzeciwu i 52
wstrzymujących się przyjęli we wtorek nieustawodawczą (czyli niewiążącą) rezolucję w sprawie
równouprawnienia płci. Posłowie podkreślają, że kobiety powinny mieć kontrolę nad swoim zdrowiem
seksualnym i reprodukcyjnym oraz wiążącymi się z nim prawami szczególnie poprzez łatwy dostęp do
środków antykoncepcyjnych i możliwość aborcji. Tekst sprawozdania
Federacja w mediach – wybrane wystąpienia
Karolina Więckiewicz w „Czarno na białym” TVN24
Link do wyemitowanego 26 marca reportażu Czarno na białym TVN24 na temat decyzji Angeliny Jolie
o prewencyjnym zabiegu usunięcia jajników. Komentuje prawniczka Federy Karolina Więckiewicz
„Gazeta Wyborcza” o monitoringu podręczników do WdŻ
W „Gazecie Wyborczej” ukazał się artykuł Justyny Sucheckiej i Macieja Orłowskiego o podręcznikach
do Wychowania do Życia w Rodzinie i monitoringu Federy i Pontonu. Link
„Newsweek polska” o monitoringu podręczników do WdŻ
W tygodniku „Newsweek Polska” ukazał się artykuł „Edukacja seksualna: 9 kłamstw, których uczą w
szkole”, który przywołuje fragmenty analizy merytorycznej podręczników do WdŻ, przeprowadzonej
przez Federację i Ponton. Link
Polecamy
Projekt „Jestem Mamą w Polsce” dla emigrantek
Jesteś migrantką i masz dziecko lub jesteś w ciąży? Polskie Forum Migracyjne i Fundacja Rodzić po
Ludzku realizują projekt dla Ciebie! https://mamawpolsce.wordpress.com/
Linki
6
Strona Grupy Edukatorów Seksualnych Ponton
www.ponton.org.pl
Sieć ASTRA
www.astra.org.pl
Sieć ASTRA Youth
http://www.astra.org.pl/youth/
Otrzymałaś/łeś ten biuletyn, ponieważ został on zaprenumerowany ze strony Federacji lub została
zadeklarowana chęć otrzymania tej publikacji elektronicznej poprzez e-mail lub zapisanie się na listę
dystrybucyjną. Jest to jednoznaczne ze zgodą na wykorzystanie i przetwarzanie danych osobowych w
celach dystrybucyjnych przez Federację na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny oraz na umieszczenie ich
w adresowej bazie danych Federacji z siedzibą: 00-150 Warszawa, Nowolipie 13/15. Jeśli chcesz
zrezygnować z subskrypcji napisz na adres
Biuletyn przygotowała Anka Grzywacz współpraca: zespół Federacji
UWAGA: Jeżeli cytujesz informacje z naszego Biuletynu lub naszej strony www.federa.org.pl, prosimy
o podanie źródła cytatu. Propozycje, ciekawe newsy itp. prosimy przesyłać na Ten adres redakcji
Biuletynu Mam Prawo
Pomóż nam być zawsze po stronie kobiet!
Wpłać dowolną kwotę na nasze cele statutowe lub ustal polecenie zapłaty.
Federacja na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny
ul. Nowolipie 13/15; 00-150 Warszawa
BP PKO S.A. 15 Oddział w Warszawie, Aleje Jerozolimskie 7
45 1020 1156 0000 7902 0060 3951
Federacja na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny
ul. Nowolipie 13/15, 00-150 Warszawa tel/fax 022 6359395,
e-mail: [email protected]
http://www.federa.org.pl
7
Telefon Zaufania dla Kobiet 022 635 93 92 od poniedziałku do piątku 16.00-20.00
8