Zaliczka jako nieodpłatne świadczenie

Zaliczka jako nieodpłatne świadczenie
Wpisany przez Tomasz Burczyński
Jakie w konkretnej sytuacji było stanowisko Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi?
Wyrok WSA w Łodzi z dnia 18 lipca 2008 r., I SA/Łd 364/08, nieprawomocny
W przypadku, gdy podmiot otrzymuje zaliczkę na podstawie zawartej z kontrahentem
umowy na wykonanie określonego przedmiotu i nie wykonuje swoich zobowiązań,
przeznaczając uzyskane w ten sposób środki finansowe na własne potrzeby - i nie
ponosi konsekwencji finansowych swoich działań, ponieważ zamawiający nie domaga
się zwrotu należności
otrzymuje nieodpłatne świadczenie w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15
lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: u.p.d.o.p.)
1
Na mocy umowy zawartej w dniu 25 kwietnia 2001 r. z PPH „O" Spółce powierzono wykonanie
prac określonych w załączniku. Zgodnie z treścią tej umowy PPH „O" wpłaciła na konto Spółki
przedpłatę w kwocie 530.000,00 zł na poczet jej wykonania. W ramach zawartej umowy Spółka
wykonała jedynie badania studialne. Nie wykonała natomiast umowy i mimo żądań kontrahenta
nie zwróciła zaliczki.
Organy podatkowe przyjęły, że otrzymana zaliczka stanowiła de facto nieodpłatne świadczenie
od PPH „O", które miało postać nieoprocentowanej pożyczki. W tym przypadku przychodem
Spółki jest kwota odsetek od kredytu bankowego, jaki musiałaby zaciągnąć na finansowanie
swojej działalności, gdyby nie otrzymała pieniędzy od kontrahenta. Wartość tego świadczenia
określono na podstawie informacji z banków, w wysokości odsetek, jakie musiałaby zapłacić
Spółka od udzielonego jej przez bank kredytu.
1/3
Zaliczka jako nieodpłatne świadczenie
Wpisany przez Tomasz Burczyński
Na skutek skargi Spółki sprawę rozpoznał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi. Sąd
odwołał się do dwóch uchwał Naczelnego Sądu Administracyjnego dotyczących nieodpłatnych
świadczeń 2 , wskazując, że pojęcie nieodpłatnego świadczenia ma szerszy zakres na gruncie
art. 12 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.p. niż w prawie cywilnym. Obejmuje ono bowiem wszystkie zjawiska
gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego
podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób
prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą
ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.
Zdaniem Sądu bezpłatne umożliwienie Spółce korzystania z przekazanych środków
finansowych dawało jej możliwość dysponowania określoną kwotą pieniężną. W takiej sytuacji
odpada potrzeba zaciągnięcia oprocentowanego kredytu. Wspomniana możliwość sama w
sobie stanowi więc korzyść o konkretnym wymiarze finansowym. A zatem jeżeli podmiot
otrzymuje środki finansowe na podstawie zawartej z kontrahentem umowy na wykonanie
określonego przedmiotu i nie spłaca swoich zobowiązań, przeznaczając zaoszczędzone w ten
sposób środki finansowe na własne potrzeby, i nie ponosi konsekwencji finansowych swoich
działań, ponieważ zamawiający nie domaga się zwrotu należności - korzyść ekonomiczna
spółki jest ewidentna. Zachodzi bowiem sytuacja, w której Spółka korzysta nieodpłatnie z
cudzego kapitału, dysponując określoną kwotą pieniężną bez potrzeby zaciągnięcia
oprocentowanego kredytu. Trafne jest zatem stanowisko organów podatkowych, że otrzymanie
nieodpłatnego świadczenia, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.p., polegało na
bezpłatnym korzystaniu z kwoty zaliczki przekazanej na podstawie umowy.
W rezultacie Sąd oddalił skargę.
1. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.
2. Uchwała z dnia 18 listopada 2002 r., FPS 9/02, ONSA z 2003 r., nr 2, poz. 47 oraz
uchwała z dnia 16 października 2006 r., II FPS 1/06, ONSAiWSA z 2006 r., nr 6, poz. 153.
2/3
Zaliczka jako nieodpłatne świadczenie
Wpisany przez Tomasz Burczyński
3/3