Działalność Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i
Transkrypt
Działalność Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i
129 DZIA£ALNOŒÆ WOJEWÓDZKIEGO FUNDUSZU OCHRONY ŒRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ W KATOWICACH W 2002 ROKU W 2002 roku minê³o dziewiêæ lat funkcjonowania Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Œrodowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach. W tym okresie sta³ siê on znacz¹c¹ instytucj¹ wspieraj¹c¹ finansowanie ochrony œrodowiska i gospodarki wodnej w regionie. Zakres, sposób oraz warunki dofinansowania zadañ w 2002 roku okreœlone zosta³y w „Zasadach udzielania i umarzania po¿yczek, udzielania dotacji oraz dop³at do oprocentowania preferencyjnych kredytów i po¿yczek na lata 2002-2003”. Wojewódzki Fundusz Ochrony Œrodowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach dzia³a na podstawie ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 roku Prawo ochrony œrodowiska (Dz.U. Nr 62, poz. 627 z póŸn. zm.) oraz statutu nadanego przez Zarz¹d Województwa. Przy ustalaniu zasad dofinansowania zadañ uwzglêdniona zosta³a trudna sytuacja bud¿etu Pañstwa, pogarszaj¹ca siê kondycja finansowa gmin oraz podmiotów gospodarczych. Informacja o dzia³alnoœci WFOŒiGW w Katowicach w roku 2002 zosta³a og³oszona w Dzienniku Urzêdowym Województwa Œl¹skiego. Wprowadzono w 2002 roku nowe, korzystne dla wnioskodawców elementy w zakresie podwy¿szenia udzia³u œrodków WFOŒIGW do 75% w przypadku inwestycji, wyd³u¿enia okresu sp³aty po¿yczek do lat 10, rozszerzenia mo¿liwoœci udzielania dotacji (np. na wspomaganie pilotowych zadañ zwi¹zanych z unieszkodliwianiem azbestu w œrodowisku, wspieranie wykorzystania lokalnych Ÿróde³ energii odnawialnej, dzia³ania z zakresu rolnictwa ekologicznego) oraz zastosowania szczególnej preferencji dla zadañ gmin poprzez: · rozszerzenie zakresu przyznawania dotacji na inwestycje, np. na zadania z zakresu ochrony wód, · zwiêkszenie mo¿liwoœci umorzenia po¿yczek do 50% kwoty po¿yczki, · mo¿liwoœæ umorzenia po¿yczki bezpoœrednio po zakoñczeniu i rozliczeniu zadania, · mo¿liwoœæ obni¿enia oprocentowania po¿yczek dla gmin o najni¿szych dochodach w³asnych, · wspó³finansowanie projektów korzystaj¹cych ze œrodków Funduszu ISPA oraz SAPARD. Wojewódzki Fundusz jest instrumentem ekonomicznym regionalnej polityki ekologicznej. W ramach swojej dzia³alnoœci Fundusz wspó³dzia³a z komisjami Sejmiku Województwa Œl¹skiego, Zarz¹dem Województwa i wydzia³ami Urzêdu Marsza³kowskiego, Œl¹skim Urzêdem Wojewódzkim oraz urzêdami gmin i powiatów. „Zasady…” zosta³y uzupe³nione o zaaprobowane przez Radê Nadzorcz¹ szczegó³owe regulaminy dofinansowania zadañ. Dokumenty te porz¹dkowa³y procedury i pozwala³y na eliminowanie uznaniowoœci w zakresie dofinansowania podobnego zakresu zadañ realizowanych przez ró¿ne podmioty. Gospodaruj¹c œrodkami finansowymi w 2002 roku Wojewódzki Fundusz kierowa³ siê rozporz¹dzeniem Ministra Ochrony Œrodowiska, Zasobów Naturalnych i Leœnictwa z dnia 29 grudnia 1998 roku w sprawie gospodarki finansowej Narodowego Funduszu Ochrony Œrodowiska i Gospodarki Wodnej oraz wojewódzkich funduszy ochrony œrodowiska i gospodarki wodnej (Dz.U. Nr 3, poz. 17), a tak¿e zasadami okreœlonymi przez Radê Nadzorcz¹. Informacje dotycz¹ce zasad i form udzielania pomocy przez WFOŒiGW w Katowicach oraz wzory obowi¹zuj¹cych dokumentów o dofinansowanie dostêpne s¹ na stronie internetowej Wojewódzkiego Funduszu www.wfosigw.katowice.pl. Strona ta zawiera tak¿e rejestr udzielonej pomocy ze œrodków Wojewódzkiego Funduszu. DZIA£ALNOŒÆ WFOŒiGW Opracowa³ Zespó³ Planowania, Sprawozdawczoœci i Spraw Miêdzynarodowych 130 1. Gospodarowanie œrodkami pieniê¿nymi WFOŒiGW w Katowicach w 2002 roku W roku 2002 kontynuowano dzia³ania maj¹ce na celu zapewnienie efektywnoœci gospodarowania œrodkami, w tym zachowanie przez Wojewódzki Fundusz funkcji pewnego i terminowego p³atnika. Udzielenie dofinansowania ze œrodków Wojewódzkiego Funduszu poprzedzane by³o analiz¹ wielkoœci planowanego efektu ekologicznego i kosztu jego uzyskania, zabezpieczenia udzielanych po¿yczek, a tak¿e niektórych dotacji. Uruchamianie œrodków nastêpowa³o w ratach, z uwzglêdnieniem zasady uruchamiania kolejnych rat dopiero po rozliczeniu kwot wczeœniej przekazanych. Prowadzone by³y kontrole realizacji rzeczowej i finansowej zadania u wnioskodawcy. W³aœciw¹ realizacjê umów egzekwowano tak¿e poprzez interwencje pisemne lub wstrzymanie wyp³at. W uzasadnionych przypadkach, na proœbê wnioskodawcy, umowy by³y aneksowane. Kolejny rok podejmowano dzia³ania dla efektywnego zagospodarowania powierzonych Wojewódzkiemu Funduszowi œrodków Rz¹du Szwajcarii przeznaczonych na wsparcie realizacji przedsiêwziêæ z zakresu ograniczenia niskiej emisji zanieczyszczeñ do powietrza. Funkcjonowa³y 3 linie kredytów preferencyjnych za poœrednictwem banków, co umo¿liwi³o dostêp do œrodków Funduszu osobom fizycznym i ma³ym przedsiêbiorcom. Poprzez warunki umorzeñ udzielonych po¿yczek inicjowano realizacjê kolejnych zadañ ekologicznych, d¹¿ono te¿ do wspó³udzia³u innych œrodków w finansowaniu zadañ ochrony œrodowiska i gospodarki wodnej w regionie, w tym przede wszystkim œrodków Narodowego Funduszu Ochrony Œrodowiska i Gospodarki Wodnej. Stan Funduszu na pocz¹tku 2002 roku wynosi³ 671,2 mln, z czego nale¿noœci z tytu³u udzielonych po¿yczek wynosi³y 451,2 mln z³. W ci¹gu roku nast¹pi³o zwiêkszenie Funduszu o 188,8 mln z³, z czego 124,8 mln z³ stanowi³y op³aty i kary za gospodarcze korzystanie ze œrodowiska, 55,8 mln z³ stanowi³y przychody finansowe (z oprocentowania po¿yczek oraz z tytu³u odsetek od lokowania czasowo wolnych œrodków pieniê¿nych). Wydatki (zmniejszaj¹ce fundusz) wynios³y 153,3 mln z³ i obejmowa³y wydatki: dotacje, dop³aty do odsetek bankowych kredytowanych zadañ, umorzenia po¿yczek, nagrody za dzia³alnoœæ w dziedzinie ochrony œrodowiska oraz koszty dzia³alnoœci operacyjnej i finansowej, w tym koszty dzia³alnoœci organów i biura Wojewódzkiego Funduszu. W porównaniu do lat poprzednich wykorzystanie to jest wy¿sze i jest wynikiem wzrostu udzia³u dotacyjnych form w dofinansowaniu zadañ. Tabela 1. Gospodarowanie œrodkami Wojewódzkiego Funduszu i Gospodarki Wodnej w Katowicach w latach 2000 - 2002 * Stan funduszu, w znaczeniu finansowym, jest to wartoœæ funduszu w³asnego, na który sk³ada siê: fundusz statutowy, fundusz rezerwowy, zysk roku obrotowego oraz niepodzielony zysk z lat ubieg³ych. 131 Stan funduszu na koniec 2002 roku wyniós³ 706,7 mln z³, oraz 6,2 mln z³ rezerw na zobowi¹zania i inne fundusze specjalne. Podstawowe informacje o gospodarowaniu œrodkami Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Œrodowiska i Gospodarki Wodnej zawarto w tabeli 1. Analizuj¹c stan funduszu w ostatnich latach (tabela 1), stwierdza siê sukcesywny jego wzrost, co œwiadczy o stabilnej sytuacji finansowej Wojewódzkiego Funduszu. O racjonalnym sposobie gospodarowania œrodkami Funduszu œwiadczy równie¿ wysokoœæ œrodków dyspozycyjnych na dofinansowanie przedsiêwziêæ ekologicznych. Œrodki te w roku 2002 (z pominiêciem funduszu rezerwowego, bie¿¹co wypracowywanego zysku, funduszy specjalnych) wynios³y 361,2 mln z³, t.j. o 60,7 mln z³ wiêcej ni¿ w roku 2001. Znacz¹cy udzia³ w œrodkach dyspozycyjnych mia³y obok op³at i kar z tytu³u gospodarczego korzystania ze œrodowiska (34,5 %) równie¿ sp³aty rat po¿yczek (32,6%) oraz odpis z podzia³u zysku za rok 2001 (12 %). Porównuj¹c do lat poprzednich, œrodki dyspozycyjne na finansowanie zadañ ochrony œrodowiska i gospodarki wodnej sukcesywnie wzrasta³y, co pozwoli³o na utrzymanie wiod¹cej pozycji Wojewódzkiego Funduszu w finansowaniu zadañ ochrony œrodowiska i gospodarki wodnej w regionie. Stan zobowi¹zañ na koniec roku wyniós³ 307,1 mln z³, z przeznaczeniem na wyp³aty do 2007 roku. Tak wysoka pozycja zobowi¹zañ wynika z udzia³u œrodków Wojewódzkiego Funduszu (161,1 mln z³) w dofinansowaniu zadañ realizowanych ze œrodków funduszu przedakcesyjnego ISPA przez gminy: Gliwice, Rybnik i Ruda Œl¹ska, z którymi podpisano umowy przedwstêpne w 2002 roku. Zaanga¿owanie Funduszu ISPA w tych przedsiêwziêciach wynosi ³¹cznie 562,4 mln z³ (140,1 mln EUR). 2. Wnioski o dofinansowanie zadañ ekologicznych ¿yczkê wyniós³ 3,1% (w 2001 roku - 7,12%) znacz¹co poni¿ej stopy redyskonta weksli (oprocentowanie to kszta³towa³o siê w granicach 14% na pocz¹tku roku i obni¿y³o siê do 7,5% na koniec 2002 roku). W ramach linii kredytowych prowadzonych przez banki zawarto 332 umowy na kwotê 8,2 mln z³. Funkcjonowa³y trzy linie w Banku Ochrony Œrodowiska S.A. oraz Górnoœl¹skim Banku Gospodarczym S.A. dla finansowania: · zadañ w celu ograniczenia emisji zanieczyszczeñ do powietrza atmosferycznego (dla systemów grzewczych i obiektów o zapotrzebowaniu mocy cieplnej do 200 kW), · budowy systemów oczyszczaj¹cych lub odprowadzaj¹cych œcieki (dla oczyszczalni œcieków o przepus3 towoœci do 500 m , w tym oczyszczalni przydomowych) i kanalizacji sanitarnej wraz z przykanalikami oraz dowóz œcieków obejmuj¹cy zakup samochodów asenizacyjnych lub cystern), · zagospodarowania odpadów, wy³¹cznie w ramach selektywnej systemowej gospodarki odpadami w gminie. Najwiêkszym zainteresowaniem cieszy³a siê linia na ograniczenie emisji zanieczyszczeñ do powietrza atmosferycznego, z której udzielono 309 kredytów, wyp³acaj¹c 6,3 mln z³. Z wnioskami o umorzenie czêœci po¿yczek wyst¹pi³o w 2002 roku 139 inwestorów. Podpisano umowy umorzenia z 96 inwestorami i jedn¹ umowê ugody, a kwota umorzeñ wynios³a 45,7 mln z³. Z 20 po¿yczkobiorcami umowy umorzenia zostan¹ spisane w 2003 roku na ³¹czn¹ kwotê 5,8 mln z³. Umorzone œrodki finansowe wspomaga³y u wiêkszoœci inwestorów realizacjê kolejnych zadañ ekologicznych, zwiêkszaj¹c tym samym pulê œrodków na finansowanie ochrony œrodowiska w województwie œl¹skim. Ogó³em, w ramach wszystkich form dofinansowania, zawarto w 2002 roku 1440 umów. Kwota dofinansowania objêta umowami wynios³a 517,3 mln z³, z czego kwota do wyp³aty po 2002 roku wynosi 307,1 mln z³. 3. Wyp³aty w 2002 roku Globalna kwota wydatków na wspomo¿enie realizacji przedsiêwziêæ ekologicznych w ramach wszystkich form finansowania wynios³a 306,5 mln z³. W formie po¿yczek i dotacji wyp³acono 251,1 mln z³, w tym na realizacjê inwestycji 218,6 mln z³ i na dzia³alnoœæ pozainwestycyjn¹ 32,5 mln z³. Uwzglêdniaj¹c wyp³aty w ra- mach linii kredytowych oraz dop³aty do oprocentowania bankowych kredytów wielkoœæ pomocy finansowej na dzia³alnoœæ inwestycyjn¹ w 2002 roku wynios³a 273,1 mln z³. Udzia³ wydatków na zadania inwestycyjne wyniós³ 89,1% wydatków ogó³em. W ramach poszczególnych priorytetów najwy¿sz¹ kwotê DZIA£ALNOŒÆ WFOŒiGW W 2002 roku do Wojewódzkiego Funduszu wp³ynê³o 1141 wniosków o dofinansowanie realizacji przedsiêwziêæ ekologicznych na kwotê ogó³em 809,4 mln z³. Po weryfikacji merytorycznej i formalno-prawnej do dalszego rozpatrzenia zakwalifikowano 1097 wniosków. Wnioskowana kwota pomocy finansowej na rok 2002 wynosi³a 317,1 mln z³. Ostatecznie Zarz¹d i Rada Nadzorcza zaaprobowa³y udzielenie pomocy finansowej w wysokoœci 212,7 mln z³ na realizacjê 971 zadañ. £¹cznie ze zobowi¹zaniami z lat poprzednich kwota przyznana na pomoc finansow¹ na realizacjê 1238 przedsiêwziêæ ekologicznych w 2002 roku wynios³a 297,2 mln z³. Lista zadañ priorytetowych przyjêtych do dofinansowania w 2002 roku objê³a 688 zadañ inwestycyjnych oraz 676 zadañ pozainwestycyjnych. Z 1364 wniosków umieszczonych na liœcie zadañ priorytetowych na 2002 rok: · dla 1238 wniosków podjête zosta³y uchwa³y o dofinansowaniu, · 69 zadañ zosta³o skreœlonych z listy z uwagi na brak uzupe³nieñ wymaganych przez Wojewódzki Fundusz dokumentów, · 57 zadañ zosta³o przeniesionych przez wnioskodawców do realizacji w 2003 roku. Spe³nienie wymogów formalno-prawnych przez wnioskuj¹cych o œrodki Wojewódzkiego Funduszu pozwoli³o na zawarcie 1011 umów na kwotê 463,3 mln z³, w tym 327 umów o po¿yczkê na kwotê 382,5 mln z³ oraz 684 umowy o dotacjê na kwotê 80,8 mln z³. W stosunku do 2001 roku zawarto wiêcej o 191 umów dotacji i po¿yczek. Wartoœæ tych umów by³a wy¿sza o 224,8 mln z³. Œrednia wartoœæ umów (z wy³¹czeniem linii kredytowych) wynios³a 458,2 tys. z³, natomiast umów o po¿yczkê 1170,0 tys z³. Wartoœci te s¹ nieco wy¿sze od podobnych w roku 2001 (odpowiednio 294,4 tys. z³ i 824,5 tys. z³). Œredni wskaŸnik oprocentowania zawartych umów o po- 132 Tabela 2. Dofinansowanie realizacji zadañ proekologicznych w 2002 roku Udzielona pomoc [tys. z³] Lp. Inne Kierunek dzia³ania Inwestycje: Ochrona zasobów wodnych, w tym: - ochrona wód 1.1 - gospodarka wodna, w tym 1.2 urz¹dzenia p. powodziowe 2 Gospodarka odpadami i ochrona powierzchni ziemi 3 Ochrona powietrza I 1 5 Zapobieganie powa¿nym awariom Inne II Dzia³alnoœæ pozainwestycyjna: 1 Ochrona przyrody i krajobrazu 2 4 Po¿yczki Dotacje Umorzenia 164 919,7 72 486,0 53 695,7 23 590,1 45 721,2 27 484,6 350,5 262,5 8 247,3 965,0 65 129,7 4 455,7 26 892,6 262,5 965,0 7 356,4 19 134,4 592,0 14 912,0 8 650,9 1 738,8 2,8 959,1 76 899,5 15 937,2 16 465,9 85,1 6 323,2 500,1 5 517,6 122,1 Dop³aty Linie Akcje do kredytów kredytowe i udzia³y 70,1 Ogó³em 273 004,5 124 788,2 97 705,5 27 082,8 57,8 26 321,3 115 710,9 6 017,7 31,9 12,3 166,3 32 508,2 14 382,5 32 508,2 14 382,5 Edukacja ekologiczna 4 599,4 4 599,4 3 Zarz¹dzanie œrodowiskowe: 7 109,0 7 109,0 3.1 - monitoring œrodowiska 4 907,4 4 907,4 1 469,3 1 469,3 472,7 472,7 259,7 259,7 6 417,3 6 417,3 6 042,0 6 042,0 375,4 375,4 - programy, badania naukowe, - opracowania 3.3 - programy i projekty miêdzynarodowe 3.4 - wspomaganie systemu kontroli op³at 4 Inne, w tym: 3.2 4.1 - profilaktyka zdrowotna dzieci 4.2 - rolnictwo ekologiczne III Nagrody za dzia³alnoœæ Ogó³em (I+II+III) 999,5 164 919,7 86 203,9 wydatków poniesiono na przedsiêwziêcia z zakresu ochrony zasobów wodnych (124,8 mln z³) 40,7% wydatków ogó³em ze œrodków Wojewódzkiego Funduszu a nastêpnie z zakresu ochrony powietrza atmosferycznego (115,8 mln z³) 37,8% . W tej kwocie najwy¿szy udzia³ maj¹ wydatki na ograniczenie tzw. niskiej emisji. W celu dofinansowania przedsiêwziêæ w zakresie obejmuj¹cym gospodarkê odpadami wyp³acono 26,2 mln z³ (8,5%), na zapobieganie powa¿nym awariom 6,0 mln z³ (2%). Na zadania pozainwestycyjne wydatkowano 33,5 mln z³, 45 721,2 350,5 8 247,3 70,1 306 512, 2 co stanowi 10,9% wydatków ogó³em. Najwy¿szy udzia³ w wydatkach na zadania pozainwestycyjne mia³y: ochrona przyrody i krajobrazu, zarz¹dzanie œrodowiskowe, profilaktyka zdrowotna dzieci, edukacja ekologiczna. Analizuj¹c wyp³aty w podziale na grupy wnioskodawców stwierdza siê, ¿e w roku 2002 najwiêcej œrodków finansowych Wojewódzkiego Funduszu otrzyma³ sektor finansów publicznych (49%), w dalszej kolejnoœci - przedsiêbiorcy (42%) i organizacje pozarz¹dowe (6%). Wysokoœæ dokonanych wyp³at na poszczególne kierunki dzia³añ przedstawiono w tabeli 2. 4. Osi¹gniête efekty rzeczowe i ekologiczne Z udzia³em œrodków Wojewódzkiego Funduszu w roku 2002 realizowano 1071 zadañ, w tym 545 zadañ inwestycyjnych oraz 526 zadañ pozainwestycyjnych. W roku 2002 zakoñczono realizacjê 386 zadañ inwestycyjnych z zakresu ochrony œrodowiska i gospodarki wodnej dofinansowywanych ze œrodków Wojewódzkiego Funduszu. Zakoñczone inwestycje i zadania pozainwestycyjne stworzy³y mo¿liwoœæ: - ograniczenia emisji zanieczyszczeñ do atmosfery o: • 2 119 Mg/a zanieczyszczeñ py³owych, • 885 Mg/a SO2 • 280 Mg/a NOX 133 - 3 oczyszczania 84,6 tys. m /d œcieków w 19 nowo wybudowanych b¹dŸ zmodernizowanych oczyszczalniach œcieków, doprowadzania do oczyszczalni 37,1 tys. m3/d œcieków kolektorami sanitarnymi o d³ugoœci 184 km, deponowania zgodnie z wymogami ochrony œrodowiska 4,7 tys. Mg/a odpadów komunalnych, zrekultywowanie 2,8 ha sk³adowisk, zwiêkszenia wydajnoœci ujêæ wody pitnej o 60 m3/h, wybudowania 21 km sieci wodoci¹gowej, odbudowy i modernizacji obwa³owañ w zlewni rzeki Wis³y na d³ugoœci 2,8 km, regulacji rzek na odcinku 4,7 km, usuniêcia szkód powodziowych poprzez odbudowê urz¹dzeñ hydrotechnicznych i regulacjê rzek i potoków na d³ugoœci 133,7 km i doposa¿enia w niezbêdny sprzêt magazynów przeciwpowodziowych, Do najwa¿niejszych zadañ przekazanych do eksploatacji w 2002 roku, realizowanych z udzia³em œrodków Wojewódzkiego Funduszu nale¿a³y m. in.: · z ochrony wód: - oczyszczalnie œcieków dla miasta Gliwice o przepustowoœci 51 tys. m3/d, - lokalne oczyszczalnie w Sosnowcu (dla osiedla Bór), gminy MiedŸno, Bieruñ, Kochanowice, Istebnej w Jaworzynce, Lyski, Ujso³y, Panki i Przystajni, - rozbudowa i modernizacja oczyszczalni komunalno przemys³owej w Tychach Czu³owie o przepustowoœci 8,6 tys. m3/d, - lokalne oczyszczalnie œcieków przemys³owych dla Maskpol S.A. w Konieczkach (345 m3/d) i Zak³adów Miêsnych Aleksandria (150 m3/d), - rozbudowa sieci kanalizacji sanitarnej w Cieszynie (6,1 km), Lyskach (5,9 km), MiedŸnie (10,9 km), Ornontowicach (4,1km), Paw³owicach (7,3 km), Por¹bce (20,5 km), Przystajni (4,7 km), Szczekocinach (6,4 km), Ujso³ach (7,1 km), Wêgierskiej Górce (6,8 km), WoŸnikach (6,1 km), ¯ywcu (4,8 km). · z gospodarki wodnej: - odbudowa urz¹dzeñ hydrotechnicznych, regulacja rzek i potoków na terenie województwa dla przywrócenia prawid³owego sp³ywu wód, - regulacja rzeki Rawy w Katowicach na odcinku 263 m, - wymiana czêœciowa sieci azbestowo - cementowej w Czêstochowie, Imielinie, Gaszowicach o ³¹cznej d³ugoœci 12,2 km, - budowa wodoci¹gu przesy³owego Parkoszowice - Rudniki 1,6 km (gmina W³odowice) oraz magistralnego do Ornontowic 2,2 km. · z gospodarki odpadami i ochrony powierzchni ziemi: - zak³ad segregacji i przerobu odpadów komunalnych w Rybniku o wydajnoœci 15000 Mg/a, - stacja odzysku surowców wtórnych w Wojkowicach o wydajnoœci 1500 Mg/a, - ujêcie biogazu do produkcji energii elektrycznej i cieplnej na sk³adowisku w Knurowie o wydajnoœci 3,5 mln m3/a, - sk³adowisko odpadów przemys³owych w Hucie Cynku „Miasteczko Œl¹skie” o powierzchni 2,75 ha. · z ochrony powietrza i ochrony przed ha³asem: - zmodernizowane 139 niskosprawnych lokalnych kot³owni, - zadania dla zmniejszenia emisji py³ów, takie jak: modernizacja elektrofiltra kot³a WP -70 w ciep³owni PEC Gliwice Sp. z o.o. (o 120 Mg/a), modernizacja instalacji odci¹gowej z pieców w MetalCo Sp. z o.o. w Œwiêtoch³owicach (o 297,3 Mg/a py³u cynkowego), - inwestycje w celu zmniejszenia emisji py³owo - gazowej w wyniku modernizacji systemu ciep³owniczego w lokalnych kot³owniach komunalnych i przemys³owych (np. ZEC Katowice Sp. z o.o, PPH „Polskie Odczynniki Chemiczne” Gliwice , PKM Gliwice Sp. z o.o., PEC Bytom Sp. z o.o., Przedsiêbiorstwie Energetycznym Systemy Ciep³ownicze S.A. w Czêstochowie, w kompleksie budynków Zespo³u Pieœni i Tañca „Œl¹sk” w Koszêcinie), - zadania dla wykorzystania odnawialnych Ÿróde³ energii: zabudowa 4 pomp ciep³a w Oœrodku Rekolekcyjnym w Bielsku Bia³ej, zabudowa kot³ów opalanych trocinami z odpadów poprodukcyjnych w „Nobile” Sp. z o.o. Bielsko - Bia³a, kot³ownia opalana biomas¹ w Szkole Podstawowej w Janowie, - wymiana taboru autobusowego na spe³niaj¹cy normê EURO-3 przez przedsiêbiorstwa komunikacji miejskiej w Gliwicach, Katowicach, Tychach, Sosnowcu, Cieszynie. - zakoñczono 1 zadanie z zakresu ochrony przed ha³asem obejmuj¹ce zabudowê ekranów dŸwiêkoch³onnych wzd³u¿ ul. Beskidzkiej w Tychach na odcinku o d³. 1 km. · z zakresu zapobiegania powa¿nym awariom: Wynikiem dofinansowania zadañ jest doposa¿enie jednostek Pañstwowej Stra¿y Po¿arnej w pojazdy gaœnicze i do usuwania ska¿eñ poprzez zakup 14 specjalistycznych samochodów oraz sprzêtu i substancji do usuwania katastrof ekologicznych i chemicznych. 5. Dzia³ania pozainwestycyjne W wyniku realizacji 526 zadañ pozainwestycyjnych uzyskane zosta³y nastêpuj¹ce efekty rzeczowe i ekologiczne w ramach poszczególnych priorytetów: · w zakresie ochrony przyrody i krajobrazu: - przebudowano drzewostany na powierzchni 1575,42 ha, i zalesiono nieu¿ytki i grunty porolne na powierzchni 130,36 ha, - rozbudowano i zmodernizowano infrastrukturê przeciwpo¿arow¹ na terenie nadleœnictw, i doposa¿ono w niezbêdny sprzêt patrole ekologiczne utworzone w 22 nadleœnictwach, - - w ramach akcji ,,PosadŸ swoje drzewko” i ,,Wojsko chroni œrodowisko naturalne” posadzono 128000 szt. sadzonek drzew i krzewów, wykonano ciêcia i zabiegi pielêgnacyjne 907 drzew oraz przeprowadzono wycinkê drzew chorych w iloœci 456 szt. w ramach prac pielêgnacyjnych w parkach zabytkowych w ¯ywcu, Pszczynie, Jaworzu, Bestwinie, Rydu³towach, Bielsku-Bia³ej, Reptach, Rybnej, £aziskach Rybnickich, Rybniku, Brynku, Œwierklanach i Chorzowie, w ramach ochrony gatunkowej zwierz¹t i roœlin odbu- DZIA£ALNOŒÆ WFOŒiGW - 134 dowano populacjê rodzimego gatunku skorupiaka-raka szlachetnego w 4 ciekach wodnych, zabezpieczono 140 miejsc rozrodu p³azów wykonano system zabezpieczeñ w rejonie wêdrówek p³azów g³ównymi szlakami komunikacyjnymi na obszarze parków krajobrazowych, - prowadzono hodowlê ¿ubrów w rezerwacie ¯ubrowisko, - odbudowano murawy kserotermiczne w rezerwatach ,,Smoleñ” i ,,Parkowe”, - w ramach usuwania szkód w œrodowisku przyrodniczym usuniêto szkody w drzewostanach Nadleœnictwa Katowice i Nadleœnictwie Wêgierska Górka, - dla promocji ochrony przyrody wykonano 7 œcie¿ek dydaktyczno-przyrodniczych w miejscowoœciach Herby, Koniecpol, Ustroñ, Rybnik, Rudziniec, Racibórz, Bielsko-Bia³a, o ³¹cznej d³ugoœci 30 km, wraz z zamontowaniem 232 tablic dydaktyczno-informacyjnych i wydaniem folderów informacyjnych, oznakowano 7 nowych tras rowerowych o ³¹cznej d³ugoœci 188,2 km, zamontowano 61 tablic informacyjno-edukacyjnych. · w ramach edukacji ekologicznej: - przeprowadzono 25 konferencji, sympozjów, szkoleñ i warsztatów, w których wziê³o udzia³ 3098 uczestników, wydano 8300 egz. materia³ów pokonferencyjnych, poseminaryjnych i warsztatowych, - zorganizowano olimpiady wiedzy ekologicznej (szczebel wojewódzki i krajowy) z udzia³em 361 uczniów, przeprowadzono 29 konkursów, w których wziê³o udzia³ 3576 dzieci i m³odzie¿y, - przeprowadzono warsztaty ekologiczne w oœrodkach edukacji ekologicznej z udzia³em 4691 uczniów, - uzupe³niono bazê techniczno-dydaktyczn¹ w oœrodkach edukacji ekologicznej i nowotworzonych kierunkach i specjalizacjach z zakresu ochrony œrodowiska w uczelniach województwa œl¹skiego, - - - wyemitowano w ramach promocji ochrony œrodowiska w mediach 94 audycji radiowych oraz wydano 749 kolumn druku w prasie o zasiêgu wojewódzkim, ponadlokalnym i lokalnym, dofinansowano udzia³ w targach ekologicznych „INTERECO 2001” w Katowicach oraz „POLECO 2002” w Poznaniu jednostek samorz¹dowych, uczelni, organizacji pozarz¹dowych oraz podmiotów gospodarczych, przeprowadzono akcje „Tydzieñ Ziemi”, „Czysta Jura” oraz „Sprz¹tanie Œwiata”, zorganizowano wystawy niskoemisyjnych kot³ów wêglowych oraz wystawy „Ciep³o przyjazne œrodowisku”, które obejrza³o ok. 80000 zwiedzaj¹cych. · w ramach zarz¹dzania œrodowiskowego: - w zakresie regionalnego monitoringu œrodowiska by³y prowadzone sta³e badania w podsystemie monitoringu powietrza, w tym w sieci automatycznych stacji pracuj¹cych w systemie alertowoostrzegawczym, monitoringu wód powierzchniowych, wód podziemnych, gleb oraz ha³asu, · w ramach innych zadañ z zakresu ochrony œrodowiska i gospodarki wodnej: - w ramach profilaktyki zdrowotnej dzieci akcji „zielonych szkó³” z wyjazdów zdrowotnych skorzysta³o 42887 dzieci z terenów przekroczeñ dopuszczalnych norm zanieczyszczeñ œrodowiska, objêto 3301 dzieci badaniami profilaktycznymi (w ramach walki z o³owic¹), profilaktyk¹ zdrowotn¹ w miejscu zamieszkania objêto ok. 2000 dzieci. - wykonano wapnowanie gleb o podwy¿szonej kwasowoœci i zanieczyszczonych metalami ciê¿kimi lub na terenach popowodziowych wysiano 6783,85 ton wapna nawozowego na powierzchni 2297,69 ha. 6. Dzia³ania dla pozyskania œrodków pomocowych Kontynuowano w 2002 roku dzia³ania dla wykorzystania pozyskanych œrodków Rz¹du Szwajcarii (5 mln z³) na realizacjê projektu „Obni¿enie emisji do powietrza poprzez zastosowanie lub wykorzystanie niskoemisyjnych Ÿróde³ ciep³a opalanych wêglem ma terenie Województwa Œl¹skiego”. Warunkiem wykorzystania tych œrodków by³o równoleg³e przeznaczenie œrodków na ten cel przez Wojewódzki Fundusz. W 2002 roku podpisano 90 umów o dofinansowaniu przedsiêwziêæ z udzia³em œrodków Rz¹du Szwajcarii na ³¹czn¹ kwotê 4 mln z³. Z kwoty tej wydatkowano w 2002 roku 3,2 mln z³. Wojewódzki Fundusz wystêpowa³ jako instytucja zabezpieczaj¹ca finansowy wk³ad strony polskiej na realizacjê przedsiêwziêæ w regionie z funduszu ISPA, a tak¿e wspieraj¹ca finansowo prawid³owe przygotowanie aplikacji o œrodki z tego Funduszu. Podjêto decyzje o równoleg³ym finansowaniu ze œrod- ków Wojewódzkiego Funduszu projektów miast Gliwice, Ruda Œl¹ska i Rybnik oraz o finansowym wsparciu realizacji 7 projektów z udzia³em przedakcesyjnego funduszu SAPARD. Wojewódzki Fundusz zaanga¿owa³ siê w prace zwi¹zane z sporz¹dzeniem wstêpnej listy projektów przewidzianych do finansowania z Funduszu Spójnoœci. Opracowano listê regionalnych projektów wnioskowanych do dofinansowania z Funduszu Spójnoœci. Lista, obejmuj¹ca 30 projektów, przekazana zosta³a do Departamentu Integracji Europejskiej w Ministerstwie Œrodowiska i do Narodowego Funduszu Ochrony Œrodowiska i Gospodarki Wodnej. Z przedstawionej przez Wojewódzki Fundusz listy projektów - 19 znajduje siê w indykatywnym wykazie inwestycji w zakresie ochrony œrodowiska do dofinansowania ze œrodków Funduszu Spójnoœci w latach 2004 - 2006 og³oszonym przez Ministerstwo Œrodowiska.