Konferencja prasowa nt. Polish Economic Outlook 3/2009 (42

Center for Social and Economic Research
Konferencja prasowa nt.
Polish Economic Outlook 3/2009 (42)
(dawniej w wersji polskiej PG TOP)
Maciej Krzak
Warszawa, 10 listopada 2009
Gospodarka w 3 kwartale br. skrócie
Wzrost gospodarczy - silniejszy niŜ oczekiwany
Bezrobocie – wolniej niŜ przewidywania
Inflacja – uporczywa, ale nieco niŜej niŜsza
Bilans bieŜący – skokowy zjazd w dól w relacji
do PKB
Głęboka nierównowaga w finansach
publicznych w 2009 r. i 2010 r.
Stan budŜetu państwa w 2009 r. lepszy niŜ zapisany w
nowelizacji
www.case-research.eu
2
Wzrost gospodarczy
Dno w 4 kw. w 2008 r.
Dreptanie w miejscu w I półroczu
Stopniowe przyspieszenie od 3 kw.2009
W 2010 r. dynamika PKB sięgnie lekko ponad
3%
Główne czynniki popytowe:
Eksport
Inwestycje publiczne w infrastrukturę
NajpowaŜniejsze ryzyko in minus: trwałość
oŜywienia światowego (w UE)
www.case-research.eu
3
Finanse publiczne – nasza prognoza
Deficyt budŜetu państwa w 3 kw. i w całym 2009
r. niŜszy niŜ załoŜony w nowelizacji budŜetu
W 2010 r. deficyt budŜetu państwa będzie niŜszy
niŜ przyjęty
WyŜsze dochody niŜ załoŜone:
NiŜsze wydatki:
WyŜsza dynamika PKB 3% w porównaniu z 1%
WyŜsza stopa inflacji
Wpłata z zysku NBP
WyŜsze dywidendy, bo silniejszy wzrost gospodarczy
Silniejsza aprecjacja złotego
Szeroki deficyt: mniejszy niŜ prognozowany przez
rząd
www.case-research.eu
4
Finanse publiczne – nasza prognoza cdn.
Dług publiczny w 2010 r. raczej nie przekroczy
55% PKB
To stanie się w 2011 r.
PowaŜne ryzyko przekroczenia, ale:
Mniejszy deficyt sektora finansów publicznych
WyŜsza dynamika PKB – mianownik w górę
Wzmocnienie złotego – spadek poziomu długu
obcego
WyŜsze dochody z prywatyzacji na fali ozywienia
światowego
www.case-research.eu
5
8
7
MF forecast
CASE forecast
6
5
4
3
2
1
0
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
Actual
CP2008
CASE
Maastricht
www.case-research.eu
2010
2011
6
Tekst specjalny: Wysoki deficyt fiskalny ustawiczna zmora nr 1 polskiej gospodarki
Deficyty w Polsce są wysokie od lat niezaleŜnie
od stanu koniunktury
Zmora:
Inaczej: wysoki deficyt strukturalny
Ryzyko destabilizacji makroekonomicznej
Przyjęcie euro uciekającym punktem
Pręgierz – procedura nadmiernego deficytu
Cel średniookresowy: deficyt strukturalny 1% PKB
Minimum dozwolonej poprawy deficytu strukturalnego
0,5% PKB rocznie
www.case-research.eu
7
Tekst specjalny: Wysoki deficyt fiskalny ustawiczna zmora nr 1 polskiej gospodarki
Odwieczne kłopoty z opanowaniem wydatków
Obecna obudowa instytucjonalna zbyt słaba
Propozycje:
Ustanowić „Radę Fiskalną” złoŜoną z
niezaleŜnych ekspertów
Wprowadzić pułap dla dynamiki wydatków w
sektorze publicznym
Przykłady:
Stopa inflacji + 1%
Nie więcej niŜ dynamika nominalnego PKB
www.case-research.eu
8
Deficyt sektora finansowe publicznych a dynamika PKB, %
8
7
6
5
4
3
2
1
0
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
fiscal deficit, % of GDP
www.case-research.eu
2005
2006
2007
2008
2009f
GDP growth %
9
Wydatki sektora finansów publicznych
47
46,4
46
45
44,6
44,3
44,2
43,9
43,8
44
43,4
42,7
43
43,3
42,6
42,2
42
41,1
41
40
39
38
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
www.case-research.eu
2004
2005
2006
2007
2008
10
Rada Fiskalna/ Rada Odpowiedzialności Fiskalnej
Koncepcja zaczerpnięta z polityki pienięŜnej
Prowadzona przez niezaleŜnych ekspertów (RPP)
DłuŜsza kadencja niŜ parlamentu i prezydenta RP
Funkcja raz w Ŝyciu
Jasny mandat/cel np. cel inflacyjny
Łatwy do rozliczenia
Przejrzystość polityki pienięŜnej i jej cele sygnalizowane w
raportach (o inflacji) i komunikatach po posiedzeniach
Rezultat:
Pozytywny wpływ na oczekiwania inflacyjne
Mniej kosztowna (w w % PKB) redukcja inflacji
www.case-research.eu
11
Rada Fiskalna/ Rada Odpowiedzialności Fiskalnej
Polityki fiskalnej nie da się prowadzić w ten
sposób
Zbyt skomplikowana
Wiele podatków
Wiele róŜnych wydatków
Proces demokratyczny – ryzyko deficytu demokratycznego
Jednak część sprawdzonych pomysłów moŜna
przenieść
Reguły dla deficytów, wydatków i długu publicznego
Powołać ciało monitorujące politykę fiskalną w oparciu o
wzorce zagraniczne
www.case-research.eu
12
Rada Fiskalna/ Rada Odpowiedzialności Fiskalnej
cdn.
Rada Fiskalna
Monitorowałaby politykę fiskalną
Przedstawiałaby ryzyko scenariuszy
Opinia RPP nie jest do końca niezaleŜna, wypada odebrać jej to
prawo
Spełniałaby rolę bufora przed presją polityczną dla ministra
finansów
Nie miałaby jednak mandatu decyzyjnego
Niezbędne warunki:
Szybszy dostęp i…
…lepsza przejrzystość informacji nt. finansów publicznych
www.case-research.eu
13
Dziękuję za uwagę
www.case-research.eu
14