PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO
Transkrypt
PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO
Burmistrz Miasta Koła NA ŚRODOWISKO USTALEŃ Strona mgr Małgorzata Olszewska lipiec 2012WANIA 1 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO Projektu zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta Koła w rejonie ulicy Energetycznej MIEJSCOWEGO SCOWOŚCI OKUNINKA SPIS TREŚCI 1. INFORMACJE O ZAWARTOŚCI, GŁÓWNYCH CELACH PROJEKTU PLANU ORAZ JEGO POWIĄZANIACH Z INNYMI DOKUMENTAMI.....................................3 2. METODY ZASTOSOWANE PRZY SPORZĄDZANIU PROGNOZY……..………....…….…6 3. PRZEWIDYWANE METODY ANALIZY SKUTKÓW REALIZACJI POSTANOWIEŃ DOKUMENTU……………………………………………....................................................................6 4. INFORMACJE O MOŻLIWYM TRANSGRANICZNYM ODDZIAŁYWANIU NA ŚRODOWISKO......................................................................................................................................7 5. ISTNIEJĄCY STAN ŚRODOWISKA ORAZ POTENCJALNE ZMIANY TEGO STANU W PRZYPADKU BRAKU REALIZACJI PROJEKTU PLANU …………………..…....7 5.1. Wnioski wynikające z uwarunkowań ekofizjograficznych .............................................................7 5.2. Potencjalne zmiany stanu środowiska przy braku realizacji projektu zmiany planu .....................20 6. STAN ŚRODOWISKA NA OBSZARACH OBJĘTYCH PRZEWIDYWANYM ZNACZĄCYM ODDZIAŁYWANIEM..............................................................................................21 7. ISTNIEJĄCE PROBLEMY OCHRONY ŚRODOWISKA ISTOTNE Z PUNKTU WIDZENIA REALIZACJI PROJEKTU PLANU W SZCZEGÓLNOŚCI DOTYCZĄCE OBSZARÓW PODLEGAJĄCYCH OCHRONIE NA PODSTAWIE USTAWY Z DNIA 16 KWIETNIA 2004R. O OCHRONIE PRZYRODY.....................................21 8. CELE OCHRONY ŚRODOWISKA USTANOWIONE NA SZCZEBLU MIĘDZYNARODOWYM, WSPÓLNOTOWYM I KRAJOWYM, ISTOTNE Z PUNKTU WIDZENIA PROJEKTU PLANU, ORAZ SPOSOBY, W JAKICH TE CELE I INNE PROBLEMY ŚRODOWISKA ZOSTAŁY UWZGLĘDNIONE PODCZAS OPRACOWYWANIA PLANU...................................................................................... 22 9. PRZEWIDYWANE ZNACZĄCE ODDZIAŁYWANIA, W TYM ODDZIAŁYWANIA BEZPOŚREDNIE, POŚREDNIE, WTÓRNE, SKUMULOWANE, KRÓTKOTERMINOWE, ŚREDNIOTERMINOWE I DŁUGOTERMINOWE, STAŁE I CHWILOWE ORAZ POZYTYWNE I NEGATYWNE PROJEKTU M.P.Z.P., NA CELE I PRZEDMIOT OCHRONY OBSZARU NATURA 2000 ORAZ INTEGRALNOŚĆ TEGO OBSZARU, A TAKŻE NA ŚRODOWISKO...........................................................................................................24 10. ROZWIĄZANIA MAJĄCE NA CELU ZAPOBIEGANIE LUB OGRANICZENIE NEGATYWNYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO MOGĄCYCH WYNIKAĆ Z REALIZACJI USTALEŃ PLANU …………………………………... ............................................29 ONIE OSIEDLA BRZOZOWA I BLISKIE Strona 2 11. ROZWIĄZANIA ALTERNATYWNE DO ROZWIĄZAŃ ZAWARTYCH W PROJEKTOWANYM DOKUMENCIE ………………………………………………………... 30 12. PODSUMOWANIE ……………………………………………………………………………. 30 13. STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM ………………………………..31 1. INFORMACJE O ZAWARTOŚCI, GŁÓWNYCH CELACH PROJEKTU PLANU ORAZ JEGO POWIĄZANIACH Z INNYMI DOKUMENTAMI Przedmiotem oceny zawartej w niniejszej prognozie są ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta Koła w rejonie ulicy Energetycznej. Podstawę prawną prognozy oddziaływania na środowisko ustaleń tegoż planu stanowi ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z dnia 27 marca 2003 r. (Dz. U. z 2012 r. poz. 657 z późniejszymi zmianami) oraz ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko z dnia 3 października 2008 r. (Dz. U. nr 199, poz. 1227 z późniejszymi zmianami). Zakres prognozy został uzgodniony z Regionalną Dyrekcją Ochrony Środowiska w Poznaniu i Państwowym Powiatowym Inspektorem Sanitarnym w Poznaniu. Strona Przystąpienie do sporządzenia planu zagospodarowania przestrzennego Miasta Koła w rejonie ulicy Energetycznej, zostało wywołane uchwałą Rady Miejskiej w Kole nr XVII/149/2012. 3 Sporządzenie Prognozy dokonane zostało w powiązaniu z następującymi dokumentami: 1) Projektem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta Koła w rejonie ulicy Energetycznej; 2) Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Koła; 3) Opracowaniem ekofizjograficznym dla potrzeb miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego m. Koło; 4) Programem ochrony środowiska dla miasta Koło na lata 2011 – 2014 z perspektywą na lata 2015 – 2018; 5) Planem gospodarki odpadami miasta Koła ponieważ zapisy miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego uwzględniają sposoby postępowania z odpadami określone w Planie gospodarki odpadami; 6) Polityką Ekologiczną Państwa na lata 2009 - 2012 z uwzględnieniem perspektywy do roku 2016. Zapisy planu są zgodne z zapisami tego dokumentu o randze krajowej w kwestiach ochrony przyrody i krajobrazu, ochrony lasów oraz dalszej poprawy jakości środowiska i bezpieczeństwa ekologicznego (ochrona przed hałasem, awariami przemysłowymi, zapewnienie oczyszczania ścieków dla miasta). 7) Programem Ochrony Środowiska Województwa Wielkopolskiego na lata 2008–2011 z perspektywą na lata 2012–2019 , który w kwestiach przyrodniczych za cel stawia: poprawę stanu, zachowanie bioróżnorodności oraz zapobieganie degradacji środowiska naturalnego, wspieranie kompleksowych projektów z zakresu ochrony środowiska przyrodniczego (ekosystemów) na obszarach chronionych oraz zachowanie bioróżnorodności, gdzie wspierane będą działania mające na celu zachowanie zagrożonych wyginięciem gatunków oraz różnorodności genetycznej roślin, zwierząt i grzybów oraz przywracania drożności korytarzy ekologicznych, aby umożliwić prawidłowe funkcjonowanie sieci NATURA 2000, a także kształtowanie postaw społecznych sprzyjających ochronie środowiska. Ponadto ochrona i racjonalne wykorzystanie powierzchni ziemi oraz rekultywacja terenów zdegradowanych, zmniejszenie emisji zanieczyszczeń do środowiska wodnego, spełnienie wymagań prawnych w zakresie jakości powietrza są istotnymi celami zawartymi w Programie. Wymienione cele i założenia mają odniesienie w zapisach Planu stawiających za cel ochronę walorów środowiska, w tym istniejących zadrzewień i terenów leśnych, a także utrzymanie różnorodności biologicznej, poprawa jakości wód, ochrona gleb. Uchwałę podjęto w celu określenia polityki przestrzennej, wymagań ładu przestrzennego, w tym urbanistyki i architektury dla terenów położonych w rejonie ulicy Energetycznej, realizując jednocześnie zadanie własne gminy dotyczące kształtowania ładu przestrzennego miasta Koła. Wydawanie decyzji o warunkach zabudowy, w odpowiedzi na wnioski mieszkańców, mogło skutkować brakiem ładu przestrzennego oraz stanowić zagrożenie dla jakości środowiska fragmentu obszaru Natura 2000 - Dolina Środkowej Warty, na terenie którego położona jest część Koła objęta projektem miejscowego planu. Strona Na terenach objętych Planem ustala się następujące rodzaje przeznaczenia: • tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej oznaczone na rysunku planu symbolami 1MN, 2MN, 3MN, 4MN; • teren zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej oznaczony na rysunku planu symbolem MW; • teren zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej wraz z zabudową usługową oznaczony na rysunku planu symbolem MN/U; • tereny zabudowy usługowej oznaczone na rysunku planu symbolami 1U, 2U, 3U; • teren obiektów produkcyjnych, składów i magazynów oznaczony na rysunku planu symbolem P; • teren zieleni izolacyjnej oznaczony na rysunku planu symbolem ZI; • teren infrastruktury technicznej – kanalizacja oznaczony na rysunku planu symbolem K; • teren infrastruktury technicznej – elektroenergetyka oznaczony na rysunku planu symbolem E; • tereny rolnicze oznaczone na rysunku planu symbolami 1R, 2R, 3R i 4R; 4 Celem Prognozy jest określenie charakteru prawdopodobnych oddziaływań na środowisko przyrodnicze, które mogą być spowodowane realizacją zalecanych lub dopuszczonych przez plan sposobów zagospodarowania i użytkowania terenu. Zakres przedmiotowy prognozy został dostosowany do skali Planu oraz stopnia szczegółowości i precyzji jego ustaleń. Prognoza poddaje ocenie przewidywane skutki oddziaływań w kontekście ich potencjalnych wpływów na elementy środowiska i warunki życia ludzi. Także na obszary Natura 2000. Zarówno projekt planu jak i zapisy prognozy poddawane są otwartej dyskusji w toku formalno-prawnym poprzez procedurę wyłożenia tych dokumentów do publicznego wglądu. Podstawowym celem prognozy, opracowywanej równocześnie z projektem planu jest poszukiwanie i wskazanie możliwości powiązań planistycznych najkorzystniejszych dla stanu środowiska, poprzez: · Identyfikację i ocenę najbardziej prawdopodobnych wpływów na biofizyczne, zdrowotne i kulturowe komponenty środowiska określonego obszaru, jakie może wywołać realizacja dyspozycji przestrzennych zawartych w projekcie planu; · Dyskusję i współpracę autora prognozy z autorem projektu planu celem eliminacji rozwiązań i ustaleń niemożliwych do przyjęcia ze względu na ewentualne negatywne skutki dla środowiska lub zagrożenie dla zdrowia mieszkańców; · Pełne poinformowanie podmiotów planu, tj. wnioskodawców, społeczność lokalną i organy samorządu o skutkach wpływu ustaleń planu dla środowiska przyrodniczego. Prognoza ta sporządzana była etapowo i polegała na ocenie poszczególnych, kolejno powstających wariantów i wprowadzaniu możliwych poprawek do nich. Ilekroć w niniejszym dokumencie jest mowa o planie, rozumie się przez to miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla Miasta Koła w rejonie ulicy Energetycznej i analogicznie przez określenie prognoza rozumie się prognozę oddziaływania na środowisko ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta Koła w rejonie ulicy Energetycznej. Projekt planu opracowano w skali 1:1000. • • • tereny lasów oznaczone na rysunku planu symbolem 1Zl i 2ZL; teren wód powierzchniowych wraz z pasem technicznym oznaczony na rysunku planu symbolem WS; tereny komunikacji: a) tereny dróg wewnętrznych, oznaczone na rysunku symbolami 1KDW, 2KDW, b) teren drogi publicznej dojazdowej oznaczony na rysunku planu symbolem KDD, c) tereny dróg publicznych zbiorczych, oznaczone na rysunku planu symbolami 1KDZ i 2KDZ. W zakresie zasad ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego ustala się: • • nakaz aby oddziaływanie związane z przeznaczeniem terenu nie powodowało przekroczenia standardów jakości środowiska określonych w przepisach odrębnych; zakaz lokalizowania przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko oraz mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisk z dopuszczeniem inwestycji celu publicznego. W zakresie zasad ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej ustala się w granicach stref ochrony konserwatorskiej zewidencjonowanych stanowisk archeologicznych oznaczonych na rysunku planu, nakaz prowadzenia prac archeologicznych podczas inwestycji związanych z robotami ziemnymi w zakresie uzgodnionym pozwoleniem na badania archeologiczne właściwego miejscowo konserwatora zabytków przed uzyskaniem pozwolenia na budowę. W zakresie zasad ochrony i kształtowania ładu przestrzennego ustala się: • • • • • Szczegółowe ustalenia planu dla poszczególnych rodzajów przeznaczenia terenu określają m.in.: przeznaczenie podstawowe, nieprzekraczalne linie zabudowy, cechy architektoniczne budynków, wskaźnik intensywności zabudowy oraz minimalną powierzchnię terenu biologicznie czynnego, sposób ogrzewania budynków, obsługę komunikacyjną, warunki zaopatrzenia w media itp. Generalnie zapisy projektu uchwały planu są poprawne w kwestii ochrony środowiska, a szczegółowo jego ustalenia i ich ocena zostały omówione przy analizie konkretnych komponentów środowiska. 5 • nakaz sytuowania budynków przy uwzględnieniu nieprzekraczalnych linii zabudowy, zgodnie z rysunkiem planu; dla istniejących budynków zlokalizowanych poza wyznaczonymi liniami zabudowy dopuszczenie rozbiórki, rozbudowy, przebudowy, nadbudowy i remontu pod warunkiem zachowania dotychczasowej odległości od granicy pasa drogowego; dopuszczenie lokalizacji reklam, szyldów i tablic informacyjnych na elewacji budynku na wysokości kondygnacji parteru lub wolnostojących; zakaz lokalizacji reklam na ogrodzeniach; zakaz sytuowania wszelkich obiektów i urządzeń tymczasowych, które nie są ściśle związane z planowanym przeznaczeniem terenu, za wyjątkiem obiektów przeznaczonych do czasowego użytkowania w trakcie realizacji robót budowlanych; wysokość ogrodzenia: − od strony dróg – nie więcej niż 1,5 m, − nie wymienionego w lit. a – nie więcej niż 2 m; zakaz stosowania ogrodzeń pełnych oraz wykonanych z prefabrykowanych elementów betonowych od strony terenów dróg publicznych. Strona • 2. METODY STOSOWANE PRZY SPORZĄDZANIU PROGNOZY Obecnie nie funkcjonują powszechnie ujednolicone metody wykonywania strategicznych ocen oddziaływania na środowisko, dlatego też prognozę tę sporządzono przy zastosowaniu metod opisowych, analiz jakościowych wykorzystujących dostępne wskaźniki stanu środowiska oraz identyfikacji i wartościowania skutków przewidywanych zmian w środowisku, na podstawie których wyciągnięto określone wnioski. Celem ułatwienia oceny jak i prezentacji wyników oddziaływań poszczególnych funkcji terenu na środowisko było wykorzystanie uproszczonej i dostosowanej do potrzeb tegoż dokumentu analizy macierzowej. Ze względu na powszechną ogólność zapisów planu (nie zawierającego konkretnych rozwiązań realizacyjnych poszczególnych inwestycji, a jedynie przypisującego terenom określone funkcje) brak tu jest ścisłych informacji o charakterze ilościowym, a prognoza ma jedynie charakter jakościowy. Stan środowiska opiniowanego terenu i zagrożenia wynikające z realizacji ustaleń planu przedstawiono w formie opisowej, zawartej w niniejszym opracowaniu. Szczególną uwagę zwrócono na następujące zagadnienia: 1) dostosowanie funkcji, struktury i intensywności zagospodarowania przestrzennego do uwarunkowań przyrodniczych; 2) zapewnienie trwałości podstawowych procesów przyrodniczych w obszarze objętym projektem planu; 3) zapewnienie warunków odnawialności zasobów środowiska; 4) eliminowanie lub ograniczanie zagrożeń i negatywnego oddziaływania na środowisko; 5) lokalne walory środowiska, w tym na zachowanie układu ciągów powiązań przyrodniczych i walorów krajobrazowych obszaru. Celem opracowania „prognozy oddziaływania na środowisko” jest identyfikacja i przewidywanie oddziaływania zamierzeń o implikacjach środowiskowych na zdrowie ludzi oraz na środowisko biogeofizyczne, a co za tym idzie zinterpretowanie i skuteczne przekazanie informacji o tych oddziaływaniach. Prognoza zawiera możliwie wyczerpujące opisanie środowiska w jego złożoności oraz przewidywania jego zmian spowodowanych oddziaływaniem wprowadzonych doń nowych czynników. W trakcie prognozowania uwzględnia się wszystkie poziomy powiązań między przyczynami i skutkami (w tym wtórnymi) oraz proponuje działania zaradcze i korekcyjne. Zadaniem prognozy jest ocena całościowa i obiektywna przedmiotowego terenu. Do oceny interakcji między człowiekiem a środowiskiem, identyfikowania i przewidywania działań o implikacjach środowiskowych na środowisko biogeofizyczne oraz na zdrowie ludzi w prognozie oddziaływania na środowisko zastosowano głównie metodę analityczno-porównawczą. Dla zbadania stanu środowiska wykorzystano materiały archiwalne uzupełnione i zaktualizowane na podstawie bezpośrednich badań terenowych. Strona Zgodnie z art. 25 ustawy Prawo ochrony środowiska z dnia 27 kwietnia 2001 r. oraz w celu uniknięcia powielania monitorowania w myśl zasady Dyrektywy 2001/42/WE w sprawie oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko wpływ ustaleń projektu tegoż planu na środowisko przyrodnicze w zakresie: jakości poszczególnych elementów przyrodniczych, dotrzymywaniu standardów jakości środowiska, obszarach występowania przekroczeń, występujących zmianach jakości elementów przyrodniczych i przyczynach tych zmian kontrolowany będzie w ramach systemu Państwowego Monitoringu Środowiska. Wyniki prowadzonego monitoringu 6 3. PRZEWIDYWANE METODY ANALIZY SKUTKÓW REALIZACJI POSTANOWIEŃ DOKUMENTU prezentowane będą corocznie w Raportach o stanie środowiska, wydawanych w formie ogólnodostępnej publikacji, ale źródłami danych w tym zakresie mogą też być: Wojewódzka Baza Danych (prowadzona przez Marszałka Województwa), źródła administracyjne wynikające z obowiązków sprawozdawczych lub zapisów ustawowych (decyzje, zezwolenia, pozwolenia) czy badania statystyczne Głównego Urzędu Statystycznego. System monitorowania zmian zachodzących w omawianej przestrzeni opierać się powinien na okresowej ocenie przeglądu i rejestracji zmian w zagospodarowaniu przestrzennym tych obszarów prowadzonych przez Miasto i Gminę Koło. Zaś za najistotniejsze z punktu widzenia ochrony środowiska, należy uznać monitorowanie w zakresie: - kontrola stanu jakościowego wód podziemnych oraz powierzchniowych (proponowane prowadzenie badań 2 razy w roku). - obserwacje stanu powierzchni biologicznie czynnej, a w szczególności zieleni izolacyjnej i nasadzeń zieleni ogrodowej (raz na 5 lat); - inwentaryzacji gatunków fauny dotychczas występujących na tym obszarze. 4. INFORMACJE O MOŻLIWYM TRANSGRANICZNYM ODDZIAŁYWANIU NA ŚRODOWISKO Ponieważ miasto Koło jest położone we wschodniej części województwa wielkopolskiego (w odległości ok. 300 km od najbliższej granicy państwa), nie ma podstaw do prognozowania dalekosiężnych, transgranicznych oddziaływań. Nie projektuje się tu też terenów przemysłu ciężkiego czy działalności emitującej szkodliwe substancje do wód czy atmosfery oraz funkcji zmieniających warunki siedliskowe i gruntowo-wodne na tak dużą skalę. Wobec powyższego nie prognozuje się transgranicznego oddziaływania na środowiska. 5. ISTNIEJĄCY STAN ŚRODOWISKA ORAZ POTENCJALNE ZMIANY TEGO STANU W PRZYPADKU BRAKU REALIZACJI PROJEKTU PLANU Strona Pod względem fizyczno-geograficznym (w J. Kondrackiego) miasto Koło położone jest na obszarze: • Prowincji Nizina Środkowoeuropejska, • Podprowincji Niziny Środkowopolskie, • Mezoregionu: Kotlina Kolska. Kotlina Kolska jest to obszar położony nad rzeką Wartą i w najbliższej jej okolicy, we wschodniej Wielkopolsce. Kotlina leży w północno-wschodniej części Niziny Południowowielkopolskiej. Głównym miastem jest Koło. Kotlina obejmuje swoim obszarem także inne miejscowości: Brudzew, Dąbie, Grabów, Świnice Warckie, Uniejów. Od zachodu sąsiaduje z Doliną Konińską, od południowego zachodu z Wysoczyzną Turecką, od południa z Kotliną Sieradzką i Wysoczyzną Łaską, od wschodu z Wysoczyzną Kłodawską i od północy z Pojezierzem Kujawskim. Dnem kotliny płynie Warta, która w pobliżu Koła płynie kilkoma korytami i zmienia kierunek swojego biegu z południkowego w równoleżnikowy. Rzeźba rozległej kotliny zmieniała się w ciągu wieków w zależności od zmian biegu nieuregulowanej Warty, licznych szczególnie w XIX i XX wieku. Do najważniejszych należy zaliczyć zmianę koryta tej rzeki we wschodniej części wyspy miejskiej. Jeszcze w pierwszej połowie XIX wieku główny nurt Warty skręcał koło dzisiejszego mostu i biegł równolegle do ul. Kajki. Rozgałęzienie rzeki następowało wówczas powyżej mostu leżącego przy klasztorze oo. bernardynów. Dzięki temu wyspa miejska była znacznie mniejsza. Dopiero w ciągu XIX wieku wskutek przesunięcia rzeki nastąpiło 7 5.1. Wnioski wynikające z uwarunkowań ekofizjograficznych Strona Klimat okolic Koła związany jest z ogólną cyrkulacją mas powietrza napływającego głównie znad północnego Atlantyku i basenu Morza Śródziemnego. Według regionalizacji klimatycznej W. Okołowicza miasto położone jest na pograniczu regionu środkowopolskiego i subregionu kujawskiego, reprezentujących obszar słabnących wpływów Atlantyku i Bałtyku. Amplitudy temperatur są tutaj nieco mniejsze od przeciętnych w Polsce, zima jest dosyć chłodna (średnia temperatur stycznia –2,4oC), ale niezbyt długa (około 85 dni), z nietrwałą szatą śnieżną. Dłuższe (około 98 dni) i ciepłe jest lato (+18 oC w lipcu). Charakterystyczne dla tej części Polski jest niezbyt duża liczba dni pochmurnych (ok. 120). Długość trwania okresu wegetacyjnego wynosi niespełna 220 dni. Roczna suma opadów sięga 500 – 550 mm. Podobnie jak na większości terytorium kraju, również w rejonie Koła przeważają wiatry zachodnie, stanowiące blisko połowę ogółu wiatrów wiejących w ciągu roku. Wiosną i jesienią wzrasta udział wiatrów wschodnich. Nadto, stacja IMGW w Kole odnotowuje dużą (7,3%) liczbę cisz. Średnia ważona wiatrów (bez rozbicia na kierunki) sięga 4,2 m/s, a wiatry wiejące z prędkością 3-7 m/s stanowią prawie 60% ogólnego udziału wiatrów w ciągu roku. Warunki klimatu lokalnego, chociaż zbliżone do przedstawionej wyżej specyfiki makroklimatu, są jednak dosyć zróżnicowane. Największy wpływ na klimat lokalny ma obecność szerokiej doliny Warty z dużymi powierzchniami wilgotnych i podmokłych łąk oraz urozmaicona rzeźba terenów zainwestowanych. Dobrymi warunkami termicznymi, równomiernym nasłonecznieniem, małą wilgotnością powietrza i dobrym przewietrzaniem charakteryzują się powierzchnie wysoczyznowe. Zmiennymi warunkami klimatu lokalnego, wynikającymi głównie z położenia i wyniesienia terenu oraz różnic w sposobie użytkowania i zagospodarowania charakteryzują się powierzchnie terasowe prawobrzeżnej części miasta. Specyficzne warunki klimatu lokalnego mają lokalnie występujące tereny leśne, najczęściej porastające fragmenty teras nadzalewowych i pola wydmowe. Lasy te charakteryzują się z reguły nieco gorszym nasłonecznieniem (zacienienie), ale dużą zacisznością i dobrymi warunkami termiczno – wilgotnościowymi o zmniejszonych wahaniach dobowych. Są to tereny o powietrzu wzbogaconym 8 znaczne powiększenie wyspy miejskiej. Na materiałach kartograficznych z końca XVIII i początku XIX wieku wyraźnie występuje chaotyczny bieg Warty w obrębie całej kotliny. Bagienno-wodny krajobraz pradoliny nie stwarzał w przeszłości dogodnych warunków dla rozwoju osadnictwa o charakterze rolniczym. Stąd pierwotne osadnictwo zajmowało tereny leżące na terenach pradoliny. Wschodnie brzegi Kotliny Kolskiej wznoszą się kilkoma terasami 10-30 metrów ponad dno pradoliny, osiągając wysokość 120–130 m n.p.m. Najurodzajniejsze gleby skupiają się właśnie na obszarach na wschodzie i północnym wschodzie od miasta Koła. Na południowym zachodzie granicę kotliny tworzy linia brzegowa Wysoczyzny Tureckiej, która wzgórzami morenowymi dochodzi w pobliże pradoliny. Wyraźnie zarysowany brzeg pradoliny ciągnie się na zachód wysuniętej rzeczki Kiełbaski, najprawdopodobniej najbardziej na zachód wysuniętej dawnej odnogi rzeki Warty. Na północ od Koła rozciągają się pasma wzgórz morenowych Wysoczyzny Kujawskiej. Liczba ludności miasta wynosi 23 tysiące, a gęstość zaludnienia 1658 osób na km2. Obszar objęty projektem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego jest położony w „subrejonie północno zachodnim” – jak go określono w opracowaniu ekofizjograficznym – o dominującej funkcji przemysłowej, predysponowany do porządkowania i przebudowy (rozbudowy) istniejącego zainwestowania z preferencjami do różnych form aktywności gospodarczej. Strona Stan powietrza Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Poznaniu opracował ocenę roczną jakości powietrza w województwie wielkopolskim dotyczącą roku 2011. Ocenę przeprowadzono w odniesieniu do stref z uwzględnieniem kryteriów ustanowionych ze względu na ochronę zdrowia ludzi oraz ze względu na ochronę roślin. Prezentowaną ocenę wykonano w odniesieniu do nowego układu stref i zmienionych poziomów substancji, w oparciu o następujące akty prawne: Ustawa Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 nr 25, poz.150 z późniejszymi zmianami) oraz Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 03 marca 2008 r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz.U.2008, nr 47, poz. 281). Nowy podział kraju na strefy jest zgodny z zapisami założeń do projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw, stanowiącej transpozycję Dyrektywy 2008/50/WE do prawa polskiego. Według nowego podziału strefę stanowi: aglomeracja o liczbie mieszkańców powyżej 250 tysięcy, miasto o liczbie mieszkańców powyżej 100 tysięcy, pozostały obszar województwa. W ocenie za rok 2011 zgodnie z Wytycznymi do rocznej oceny jakości powietrza w strefach wykonywanej wg zasad określonych w art. 89 ustawy Prawo ochrony środowiska z uwzględnieniem wymogów dyrektywy 2008/50/WE i dyrektywy 2004/107/WE, przygotowanymi przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska, uwzględniono pył PM2,5. Miasto Koło położone jest na terenie strefy wielkopolskiej. Oceniając stan zanieczyszczenia powietrza pod kątem ochrony zdrowia używa się następujących parametrów: dwutlenek azotu NO2 , tlenki azotu NOx , dwutlenek siarki SO2, benzen C6H6 , ołów Pb, arsen As, nikiel Ni, kadm Cd, benzo(a)piren B(a)P , pył PM10 , pył PM2,5, ozon O3, tlenek węgla CO Wynikiem oceny, zarówno pod kątem kryteriów dla ochrony zdrowia jak i kryteriów dla ochrony roślin, dla wszystkich substancji podlegających ocenie, jest zaliczenie strefy do jednej z poniższych klas: • do klasy A – jeżeli stężenia zanieczyszczenia na terenie strefy nie przekraczają odpowiednio poziomów dopuszczalnych, poziomów docelowych; • do klasy B – jeżeli stężenia zanieczyszczeń na terenie strefy przekraczają poziomy dopuszczalne, lecz nie przekraczają poziomów dopuszczalnych powiększonych margines tolerancji; • do klasy C – jeżeli stężenia zanieczyszczeń na terenie strefy przekraczają poziomy dopuszczalne, poziomy docelowe powiększone o margines tolerancji, a w przypadku gdy margines tolerancji nie jest określony – poziomy dopuszczalne, poziomy docelowe; • do klasy D1 – jeżeli poziom stężeń ozonu nie przekracza poziomu celu długoterminowego; • do klasy D2 – jeżeli poziom stężeń ozonu przekracza poziom celu długoterminowego. 9 w tlen, ozon, olejki eteryczne podnoszące komfort bioklimatyczny. Tereny położone na ich obrzeżach przez dużą część roku znajdują się w zasięgu szerokofrontowego napływu czystego powietrza z kompleksów leśnych. Mało korzystnymi lub nawet niekorzystnymi warunkami termiczno wilgotnościowymi, częstym występowaniem mgieł, zastoisk chłodnego powietrza i inwersji temperatur oraz zdecydowanie ukierunkowanym przewietrzaniem wyróżniają się nisko położone powierzchnie terasowe w pradolinie Warty. Duże znaczenie, w warunkach klimatu lokalnego mają doliny drobnych cieków, stanowiące kierunki grawitacyjnego spływu wychłodzonego powietrza z wysoczyzny. Strona Wyniki oceny według kryteriów odniesionych do ochrony zdrowia – klasy wynikowe W roku 2012 na terenie województwa wielkopolskiego przeprowadzono kolejną roczną ocenę jakości powietrza atmosferycznego dotyczącą roku 2011. W wyniku oceny: • pod kątem ochrony roślin strefę wielkopolską: – dla SO2 i NOx zaliczono do klasy A, – dla ozonu zaliczono do klasy C; • pod kątem ochrony zdrowia sklasyfikowano: – dla poziomu dopuszczalnego dwutlenku siarki, dwutlenku azotu, ołowiu, benzenu, tlenku węgla oraz poziomu docelowego kadmu, arsenu, niklu – wszystkie strefy w klasie A; − dla poziomu dopuszczalnego pyłu PM2,5 – strefę wielkopolską w klasie B; − ze względu na przekroczenia poziomu dopuszczalnego dla pyłu PM10 − wszystkie strefy w klasie C, – ze względu na przekroczenia poziomu docelowego benzo(a)pirenu – wszystkie strefy w klasie C; – ze względu na przekroczenia poziomu docelowego dla ozonu strefę wielkopolską zaklasyfikowano do klasy C; – dla poziomu celu długoterminowego ozonu – wszystkie strefy w klasie D2. Przekroczenia poziomu dopuszczalnego dla pyłu PM10 dotyczą wyłącznie stężeń 24 - godzinnych. Nie są przekraczane stężenia średnie dla roku. Należy podkreślić, że stężenia pyłu PM10 wykazują wyraźną zmienność sezonową – przekroczenia dotyczą tylko sezonu zimnego (grzewczego). Zaliczenie strefy do klasy C dla danego zanieczyszczenia oznacza konieczność wyznaczenia obszarów przekroczeń i zakwalifikowanie strefy do opracowania programów ochrony powietrza. Interpretując wyniki klasyfikacji, w szczególności wskazujące na potrzebę opracowania programów ochrony powietrza, należy pamiętać, że wynik taki nie powinien być utożsamiany ze stanem jakości powietrza na obszarze całej strefy. Klasa C może oznaczać np. lokalny problem związany z daną substancją. Wyniki oceny według kryteriów odniesionych do ochrony roślin - klasy wynikowe Rezultatem końcowym oceny stref pod kątem ochrony roślin, jest określenie klas wynikowych dla poszczególnych zanieczyszczeń w danej strefie. W efekcie oceny przeprowadzonej dla 2011 roku: • dla ozonu strefie wielkopolskiej przypisano klasę C; • dla dwutlenku siarki i tlenków azotu strefę wielkopolską zaliczono do klasy A. Do głównych podmiotów gospodarczych wprowadzających gazy i pyły do powietrza, zgodnie z danymi Starostwa Powiatowego w Kole (podmioty uzyskały pozwolenie na wprowadzanie gazów i pyłów z instalacji do powietrza na terenie miasta Koło, stan na dzień 15.09.2011 r.) należą: • Zakład Wytwarzania Artykułów Ściernych „ANDRE”; • Saint-Gobain Abrasives S.A.; • M&K FOAM GmbH Sp. z o.o.; • Przedsiębiorstwo Robót Drogowo-Mostowych S.A.; • Wood-Mizer Industries Sp. z o.o.; • Masarnia Bolesław Makowski; • Energetyka Kaliska Rejonowy Zakład Energetyczny Koło; 10 Zaliczenie strefy do określonej klasy zależy od stężeń zanieczyszczeń występujących na jej obszarze i wiąże się z wymaganiami dotyczącymi działań na rzecz poprawy jakości powietrza lub na rzecz utrzymania tej jakości. Budowa geologiczna Miasto Koło położone jest w centralnej części synklinorium łódzko – mogileńskiego. Głębokie podłoże tworzą tu utwory permu, triasu, jury oraz kredy. Powierzchnię mezozoiczną budują utwory kredy górnej, wykształcone w postaci margli i wapieni oraz lokalnie piaskowców wapnistych. Strop utworów kredowych jest silnie urzeźbiony, na co wpływ ma głównie tektonika uskokowa i erozja (w okresie trzeciorzędu i czwartorzędu). W obrębie zagłębień o charakterze tektonicznym (np. rejon dworca PKP i Starego Miasta) strop utworów mezozoicznych zalega około 20-40 m n.p.m., w rejonach lokalnych kulminacji osiąga rzędne 60-75 m n.p.m. Przykrywający wcześniejsze formacje geologiczne trzeciorzęd występuje jedynie w formie szczątkowej, przy czym są to wyłącznie mioceńskie iły, mułki i piaski (o miąższości do kilkunastu metrów), wypełniające lokalne obniżenia podłoża mezozoicznego. Czwartorzęd to głównie plejstoceńskie utwory lodowcowe i wodnolodowcowe oraz postglacjalne (plejstoceńskie i holoceńskie) osady rzeczne i eoliczne. Osady lodowcowe, budujące rozległe powierzchnie wysoczyznowe usytuowane na północ i wschód od miasta, wykształcone są w postaci lodowcowych glin i piasków gliniastych, lokalnie przykrytych cienką warstwą fluwioglacjalnych piasków i żwirów oraz rozdzielone seriami osadów między morenowych. Łączna miąższość osadów glacjalnych zlodowacenia południowopolskiego i środkowopolskiego (oraz sporadycznie bałtyckiego) sięga 40-70 m. W obniżeniu związanym ze wspomnianą wyżej strefą uskokową i przypuszczalnie na dużej części teras nadzalewowych zalegają osady piaszczysto żwirowe z okresu interglacjału mazowieckiego i interglacjału emskiego, przykryte grubą warstwą holoceńskich piasków. Utwory holoceńskie to głównie aluwia terasy zalewowej Warty, wykształcone w postaci drobnych i średnich piasków (o kilku- do kilkunastometrowej miąższości) oraz lokalnie występujących namułów i torfów a ponadto nasypy terenów zurbanizowanych. Warunki gruntowe terenu miasta są dosyć zróżnicowane. W północnej i wschodniej części miasta (w podłożu obszarów wysoczyznowych) przeważają utwory bezpośredniej akumulacji lodowca – gliny, gliny piaszczyste i piaski gliniaste, najczęściej o konsystencji twardoplastycznej i półzwartej (ale często z około 1-2 metrową warstwą gruntów plastycznych i miękkoplastycznych, w strefie występowania wody gruntowej). U podnóża wysoczyzny, dominują w podłożu piaski i żwiry akumulacji wodnolodowcowej, najczęściej średniozagęszczone. Obie te strefy charakteryzują się gruntami o dobrych warunkach geotechnicznych, wystarczających do posadowienia większości obiektów budowlanych. Ograniczeniem dla zabudowy są jedynie rozległe połacie gruntów nasypowych, formowanych w sposób przypadkowy, obecnych na terenach zurbanizowanych (są to generalnie grunty nie przydatne do bezpośredniego posadowienia, dlatego ich ewentualna zabudowa wymaga dokładnego udokumentowania warunków gruntowo wodnych). W obrębie pradoliny warunki gruntowe podłoża są zróżnicowane. Obok mineralnych piasków akumulacji rzecznej i wodnolodowcowej występują bowiem lotne piaski eoliczne. Większość lokalnych obniżeń terenu, charakteryzujących się wysokim poziomem wód gruntowych, wypełniają grunty organiczne i próchniczne (torfy, namuły, muły i piaski próchnicze). Zgodnie z Rejestrem Obszarów Górniczych, Państwowego Instytutu Geologicznego na terenie miasta Koła nie występują żadne obszary górnicze. Na terenie miasta nie są wydobywane surowce mineralne. 11 Miejski Zakład Energetyki Cieplnej Sp. z o.o.; Wytwórnia pasz „WIPASZ” Sp. z o.o.; „SOKOŁÓW” S.A. – Oddział Zakłady Mięsne w Kole; Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Kole; SANITEC Koło Sp. z o.o. Strona • • • • • Teren objęty planem jest położony na płaskiej powierzchni terasy środkowej Warty, na gruntach przydatnych do zainwestowania miejskiego, na piaskach i żwirach akumulacji wód płynących, o zróżnicowanym zagęszczeniu. Poziom wody gruntowej o zwierciadle swobodnym zalega tu na głębokości ok. 2 m p.p.t. i jest uzależniony od poziomu wody w rzece. Jest to teren korzystny dla zabudowy, również dla obiektów głębiej posadowionych. Strona Wody podziemne Wody podziemne w rejonie miasta występują w kilku piętrach: • czwartorzędowym – w różnowiekowych piaskach i żwirach, • trzeciorzędowym - sporadycznie w piaskach i piaskowcach miocenu, • kredowym – w spękanych wapieniach i marglach kredy górnej. 12 Gleby Warunki glebowe m. Koła są przeciętne. Blisko 70 % ogólnej powierzchni gruntów ornych zajmują słabe gleby napiaskowe, kl. V i VI. Przy tym, dotychczasowy rozwój miasta doprowadził do częściowej degradacji a niekiedy nawet całkowitego zniszczenia warstwy glebowej. Mając na uwadze powyższe, użytki rolne stanowią mniej niż połowę ogólnej powierzchni miasta - 677 ha (48,9%) – w tym 280 ha to łąki i pastwiska w dolinie Warty. W ich granicach mieści się jednak zaledwie niewielki fragment wysoczyzny. Są to obszary zbudowane z gliny morenowej, na podłożu której wykształciły się bardzo dobre i dobre gleby bielicowe, kl. IIIa – IVb, zaliczane głównie do kompleksów żytnich: bardzo dobrego i dobrego, zdecydowanie rzadziej pszennego dobrego. W obrębie wyższych poziomów terasowych Warty dominują gleby brunatne wyługowane lub kwaśne klasy V i VI. Zazwyczaj są to gleby kompleksów żytnich: słabego i bardzo słabego, lokalnie zbożowo pastewnego słabego. Podobny charakter, chociaż z dużym udziałem mad rzecznych, mają gleby niskich teras pradolinnych. Mady rzeczne, piaszczyste i pylaste są też podłożem użytków zielonych w dnie doliny. Jedynie w obrębie niektórych starorzeczy o bardzo utrudnionej wymianie wody (lub jej braku) występują gleby wytworzone na podłożu organicznych namułów i torfów, chronione przed zmianą użytkowania. Na większości terenu gleby maja zmienioną strukturę i stosunki wilgotnościowe, bądź są zdegradowane (również wskutek akumulacji zanieczyszczeń z powietrza). Na terenie miasta przeważają grunty zabudowane i zurbanizowane. Należą do nich m. in. tereny mieszkalne, przemysłowe, tereny komunikacyjne. Są to gleby antropogeniczne – przekształcone w wyniku działalności człowieka, charakteryzujące się skróconym profilem glebowym i wykazujące znaczny stopień zagęszczenia. Spośród gruntów stanowiących własność Gminy Miejskiej Koło użytki rolne stanowią 49%, tj. 150,9878 ha, z czego grunty orne stanowią 72,0266 ha, sady 0,7852 ha, łąki trwałe 9,4420 ha, a pastwiska trwałe: 68,7340 ha. Lasy i grunty leśne na gruntach stanowiących własność Gminy Miejskiej Koło zajmują powierzchnię 33,4585 ha (11%). Pozostałe grunty stanowiące własność Gminy Miejskiej Koło (grunty pod zabudowaniami, podwórzami, drogi, wody i inne grunty użytkowe oraz nieużytki) zajmują powierzchnię 124,1595 ha (40%). Okręgowa Stacja Chemiczno-Rolnicza w Poznaniu wykonywała w 2010 roku na terenie miasta Koła badania zasobności gleby. Przebadane zostały trzy gospodarstwa rolne. Spośród przebadanych gleb, aż 86% miało odczyn bardzo kwaśny lub kwaśny. Konieczne lub wskazane jest wapnowanie 79% przebadanych gleb. Niską lub bardzo niską zawartością fosforu charakteryzowało się 57% badanych gleb. Ponad 90% badanych gleb cechowało się niską lub bardzo niską zawartością potasu. Z kolei niską lub bardzo niską zawartość magnezu stwierdzono w 65% badanych próbach gleb. Piętro trzeciorzędowe na obszarze miasta nie tworzy odrębnego poziomu, łącząc się z wodami czwartorzędu, bądź kredy. Głównym zbiornikiem wód czwartorzędowych, objętym reżimem wysokiej ochrony (OWO) jest w rejonie Koła Pradolina Warszawsko – Berlińska (GZWP nr 150). Koło położone jest na skraju GZWP nr 151 – górnokredowego zbiornika szczelinowo porowego Turek – Konin – Koło o powierzchni 1760 km2 i szacunkowych zasobach dyspozycyjnych wynoszących 240 tyś. m3/d. W 2002 roku opracowany został program monitoringu lokalnego ujęcia komunalnego dla m. Koła zatwierdzony decyzją Wojewody Wielkopolskiego z dnia 25.05.2002 roku znak: SR.Ko- IV-2-74401/02, który został wdrożony i jest regularnie prowadzony. Woda surowa z tego ujęcia poddawana jest procesom uzdatniania (odżelazianie, odmanganianie, napowietrzanie). Woda przeznaczona do spożycia przez ludzi oczyszczana jest do odpowiednich parametrów. Na bieżąco prowadzony jest monitoring wody poddanej procesom uzdatniania, przeznaczonej do spożycia przez ludzi. Na objętym opracowaniem terenie poziom wody gruntowej o zwierciadle swobodnym zalega na głębokości ok. 2 m p.p.t. i jest uzależniony od poziomu wody w rzece. Zbiornik Jeziorsko w znacznym stopniu niweluje wahania zwierciadła wody, co jest korzystne dla zabudowy, jednak środowisko naturalne ulega zmianom. Od roku 2007 na obszarze województwa wielkopolskiego badania chemizmu wód podziemnych w ramach monitoringu diagnostycznego i operacyjnego prowadzone są przez Państwowy Instytut Geologiczny w Warszawie. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Poznaniu prowadzi monitoring wyłącznie na obszarach szczególnie narażonych na zanieczyszczenie związkami azotu ze źródeł rolniczych (wyniki badań omówiono w rozdziale dotyczącym jakości wód na obszarach OSN). Strona W 2009 roku badania jakości wód podziemnych prowadzone były w ramach monitoringu operacyjnego, którym zostały objęte jednolite części wód podziemnych zagrożone nieosiągnięciem dobrego stanu. Taką część stanowi obszar powiatu kolskiego. Sieć obejmowała 71 punktów pomiarowych, z których w 33 ujmowano wody gruntowe, a w 38 − wody wgłębne; ujęcia te (za wyjątkiem dwóch) występowały w obrębie czwartorzędowego piętra wodonośnego. Kilka punktów pomiarowych położonych było w JCWPd niezagrożonych 13 Z występujących poziomów wodonośnych największe znaczenie mają utwory czwartorzędowe. Są to zasoby najłatwiej odnawialne, ale jednocześnie najbardziej narażone na zanieczyszczenia antropogeniczne. Na terenie województwa wielkopolskiego wyznaczono 18 jednolitych części wód podziemnych (JCWPd). Trzy z nich oceniono jako zagrożone nieosiągnięciem dobrego stanu. Jest to między innymi JCWPd nr 64, który obejmuje powiat kolski. Jego cechą jest intensywny drenaż spowodowany eksploatacją złóż węgla brunatnego. Od roku 2007 na obszarze województwa wielkopolskiego badania chemizmu wód podziemnych w ramach monitoringu diagnostycznego i operacyjnego prowadzone są przez Państwowy Instytut Geologiczny w Warszawie. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Poznaniu prowadzi monitoring wyłącznie na obszarach szczególnie narażonych na zanieczyszczenie związkami azotu ze źródeł rolniczych. Badania monitoringowe są prowadzone w punktach pomiarowych (studnie wiercone, piezometry) spełniających wymagania Ramowej Dyrektywy Wodnej. W skład nowej sieci wchodzi część punktów dotychczas funkcjonujących w ramach monitoringu, nowe punkty wybrane spośród istniejących otworów hydrogeologicznych (ze szczególnym uwzględnieniem czynnych ujęć wody pitnej) oraz w niewielkim stopniu nowo wykonane punkty pomiarowe. nieosiągnięciem dobrego stanu, tj. w JCWPd nr 36 (4 punkty) i JCWPd nr 42 (3 punkty). Wynikało to z wątpliwości odnośnie aktualnego stanu wód. Różnice w liczbie punktów monitoringu w latach 2008 i 2009 były spowodowane przyczynami technicznymi oraz oceną stanu wód przeprowadzoną w roku 2008. Podczas klasyfikacji jakości wody w punkcie wykorzystano następujące elementy fizykochemiczne: odczyn, temperatura, przewodność elektrolityczna, tlen rozpuszczony, ogólny węgiel organiczny, jon amonowy, antymon, arsen, azotany, azotyny, bor, bar, beryl, chlorki, chrom, tal, tytan, uran, wanad, wapń, wodorowęglany, żelazo, cyjanki, cyna, cynk, fluorki, fosforany, glin, kadm, kobalt, magnez, molibden, mangan, miedź, nikiel, ołów, potas, rtęć, selen, siarczany, sód, srebro. Ocena jakości wód została wykonana w oparciu o Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 lipca 2008 roku w sprawie kryteriów i sposobu oceny stanu wód podziemnych. Strona Wody powierzchniowe Teren miasta położony jest w całości w dorzeczu rzeki Warty. W rejonie Koła rzeka ta zmienia swój kierunek z południkowego na równoleżnikowy i kieruje się na zachód. Nieco powyżej miasta przyjmuje swój prawobrzeżny dopływ – Rgilewkę a poniżej miasta lewobrzeżną Teleszynę. Inne cieki są krótkie i na ogół okresowe (zwłaszcza te spływające z wysoczyzny). Warta w rejonie Koła jest rzeką silnie meandrującą – ślady dawnego przepływu w postaci wypełnionych wodą lub podmokłych starorzeczy są liczne. Podobnie jak większość rzek na obszarze kraju, również Wartę charakteryzuje śnieżno – deszczowy ustrój zasilania z dwoma wysokimi stanami wody w roku. Rzeka wykazuje duże wahania poziomu wody i najczęściej po wiosennych roztopach występuje z brzegów zalewając obszar dna ograniczony wałami przeciwpowodziowymi. Zestawienie wybranych stanów wody Warty: - Rzeka Warta – wodowskaz w Kole (Pz-88,093 m n.p.m. Kr) - SW - 254 cm, tj. 90.633 m n.p.m. - SWW - 387 cm, tj. 91.963 m n.p.m. - Abs. Max. - 490 cm, tj. 92.993 m n.p.m. (z 21.03.1947 r.) Kulminacje stanów występują na ogół pomiędzy lutym i kwietniem, po czym stany wody i przepływy wyraźnie się zmniejszają. Drugi okres wezbraniowy, przypadający na przełom czerwca i lipca, uzależniony jest od występowania w tym okresie ulewnych deszczów. Po wybudowaniu zbiornika Jeziorsko zmienił się reżim wód Warty, w rocznym przebiegu stanów wody zaznacza się dominacja stanów niskich, prowadząca m.in. do wysychania starorzeczy, zarastania torfianek, stopniowej zagłady zróżnicowanych zbiorowisk roślinnych oraz zmniejszenia się lęgowisk awifauny. Rejon Koła pozbawiony jest większych, naturalnych zbiorników wodnych. Sieć wód stojących tworzą głównie liczne starorzecza Warty. Największym akwenem jest wielozadaniowy zbiornik retencyjny – Zalew Ruszkowski. Usytuowanie miasta sprawia, że stan czystości rzeki Warty przepływającej przez Koło uzależniony jest w dużym stopniu od źródeł zanieczyszczeń znajdujących się poza granicami miasta. 14 Klasy jakości wód podziemnych w punktach po uwzględnieniu oceny pochodzenia wskaźników fizykochemicznych przedstawiały się następująco: wód o bardzo dobrej jakości nie oznaczono, wody dobrej jakości występowały na 7 stanowiskach, zadowalającą jakość wód stwierdzono na 48 stanowiskach, a niezadowalającą na 11 stanowiskach. W 5 otworach badania wykazały złą jakość wód. Najczęściej przekraczane − w klasie IV i V − były wartości dopuszczalne jonu amonowego, cynku, potasu, siarczanów i żelaza. Strona Charakterystyka elementów przyrody ożywionej Szata roślinna rejonu Koła jest zróżnicowana: - w północno wschodniej części terenu zdominowana jest przez zbiorowiska antropogeniczne pól uprawnych i przydomowych ogrodów, - na obszarze zabudowy miejskiej – dominuje zieleń urządzona oraz spontaniczne zbiorowiska dużych bylin, - w dnie doliny Warty występują rozległe połacie podmokłych i wilgotnych łąk (z zadrzewieniami łęgowymi i płatami borów sosnowych, porastających pola wydmowe) oraz ekstensywnie użytkowane pola uprawne. Potencjalną roślinność naturalną obszaru stanowią: - siedliska grądów – najbardziej przekształcone antropogenicznie, o dogodnych warunkach dla rozwoju rolnictwa i osadnictwa, obejmujące głównie powierzchnie wysoczyznowe oraz wykorzystywane rolniczo fragmenty teras nadzalewowych w dolinie Warty, - kontynentalne bory mieszane, charakterystyczne dla wyższych poziomów terasowych, w większości zabudowanych, - subkontynentalne bory sosnowe, typowe dla zwydmionych fragmentów teras (pól eolicznych) - łęgi jesionowo – olszowe, charakterystyczne dla rozległych, płytkich obniżeń terenowych w pradolinie, - łęgi wierzbowo – topolowe terenów zalewowych współczesnej doliny Warty, - olsy podmokłych i zabagnionych obniżeń terenowych u podnóża wysoczyzny. Dolina rzeki Warty zapewnia powiązania miasta z systemem obszarów chronionych województwa i kraju i jest ważnym obszarem węzłowym (o znaczeniu międzynarodowym) w sieci ECONET-PL. Doliną zajmująca szczególną pozycję w przyjętym przez Unię Europejską systemie ochrony wybranych elementów przyrody Natura 2000. Na terenie miasta Koło znajduję się część obszaru NATURA 2000 - Obszaru Specjalnej Ochrony Ptaków Dolina Środkowej Warty (kod: PLB300002). 15 Największym „dostawcą ścieków” jest w dalszym ciągu rzeka Ner, niosąca ścieki z Łódzkiej Aglomeracji Miejskiej. W ostatnich latach Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Poznaniu nie prowadził badań jakości wód Warty w punkcie pomiarowym zlokalizowanym na terenie miasta Koła. Badania jakości wód w tym punkcie prowadzone były w latach 1999-2006 (punkt pomiarowy zlokalizowany w 436,4 km biegu rzeki). Stan wód Warty wpływających do miasta najlepiej reprezentują wyniki badań z punktu zlokalizowanego w Dobrowie (punkt pomiarowy zlokalizowany w 446,2 km biegu rzeki). Analiza wyników badań wód Warty w roku 2009 wykonanej przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Poznaniu, zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 20 sierpnia 2008 roku w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych (Dz. U. Nr 162, poz. 1008) wskazuje, że większość wskaźników jakości wody (tlen rozpuszczony, BZT5, odczyn, azot amonowy, azot azotanowy, azot Kjeldahla, fosfor ogólny) mieściły się w klasie II. Temperatura, przewodność, substancje rozpuszczone, ogólny węgiel organiczny w klasie I, a ilości kadmu, ołowiu i ich związki oraz Benzo(a)piren wskazywały na dobry stan wody. W roku 2010 wykonano ponownie badania wód Warty w Dobrowie. Analizowano wówczas kadm, ołów oraz Benzo(b)fluoranten, Benzo(k)fluoranten, Benzo(g,h,i)perylen, Indeno(1,2,3- cd)piren, czyli wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne. Badania wykazały, że żaden z badanych chemicznych wskaźników jakości wód nie przekracza wartości określonych w załączniku nr 8 do rozporządzenia dla stanu dobrego. Strona Na terenie miasta Koła znajduje się część obszaru NATURA 2000 – Obszaru Specjalnej Ochrony Ptaków Dolina Środkowej Warty (kod: PLB300002). Całe Podlesie (nazwa dzielnicy Koła, teren projektu planu) pomiędzy ul. Toruńską, ul. Zachodnią i granicą wschodnią miasta objęte jest tą formą ochrony przyrody. Aktualnie jest to jednak teren mocno przekształcony, rolniczy z zabudową mieszkaniową, częściowo użytkowany przez przemysł i budowle infrastrukturalne. Obszar Natura 2000 obejmuje dolinę Warty pomiędzy wsią Babin (koło Uniejowa) i Dębno nad Wartą (koło Nowego Miasta n. Wartą). Powierzchnia ostoi wynosi 57 104,4 ha. 16 Roślinność rzeczywista terenów pozadolinnych odznacza się na ogół małym stopniem naturalności. Większe zespoły leśne są nieliczne i dość odległe od miasta. Drobne zalesienia i zadrzewienia mają często charakter zieleni ochronnej lub izolacyjnej. W przypadku terenu, który został objęty projektem miejscowego planu, również porośnięty jest roślinnością wprowadzoną przez człowieka. Są to rośliny uprawne, typowe dla pól i przydomowych ogrodów. We wschodniej części terenu pomiędzy ulicą Energetyczną a Toruńską występują niewielkie powierzchnie pokryte lasem sosnowym. Lasy na obszarze miasta zajmują 59,7 ha (wg GUS, dane za 2010 rok), co stanowi 3,9 % całej powierzchni miasta. Lasy są najbardziej naturalną formacją przyrodniczą związaną z krajobrazem oraz niezbędnym czynnikiem równowagi środowiska przyrodniczego. Lasy spełniają bardzo różnorodne funkcje w sposób naturalny, którymi są: - funkcje ekologiczne (ochronne) – zapewniając stabilizację stosunków wodnych, ochronę gleb przed erozją, kształtującą klimat, stabilizującą klimat atmosfery tworząc, warunki do zachowania potencjału biologicznego gatunków i ekosystemów zachowując różnorodność i złożoność krajobrazu, - funkcje produkcyjne – polegające na pozyskaniu drewna z zachowaniem odnawialności, - funkcje społeczne – służące kształtowaniu korzystnych warunków zdrowotnych i rekreacyjnych dla społeczeństwa. Na terenie Gminy Miejskiej Koło zieleń (parki, skwery, zieleńce, lasek komunalny, ogródki działkowe) zajmują łącznie powierzchnię 28,19 ha. Zgodnie z danymi Głównego Urzędu Statystycznego, Banku Danych Lokalnych w 2009 roku na terenie miasta nasadzono 1344 szt. drzew i 250 krzewów (przy ubytkach wynoszących 411 drzew), natomiast w roku 2010 na terenie miasta nasadzono 242 drzewa i 268 krzewów, ubytków w drzewostanie nie zaobserwowano. Na terenie miasta Koło istnieje 7 pomników przyrody w postaci pojedynczych drzew. Planowane jest objęcie ochroną pomnikową kolejnych 11 drzew na terenie miasta. Świat zwierzęcy miasta Koła jest typowy dla nizinnych obszarów kraju, większość występujących tu zwierząt związana jest jednak z otwartymi wilgotnymi terenami doliny Warty. Ze względu na niewielkie zalesienie, rzadko spotkać można dziki czy jelenie. Nietrudno jednak zaobserwować sarny, wśród których wykształcił sie w ostatnich latach ekotyp sarny polnej. Z drapieżników występują m.in. lisy, kuny i łasice. Coraz częściej spotyka się wydry oraz introdukowane w dorzeczu Warty bobry, pozostawiające liczne ślady swej obecności w postaci ściętych i objedzonych z kory drzew. Spośród innych ssaków najczęściej spotykane to: zając, dziki królik, jeż, ryjówka i kret. Teren miasta jest miejscem żerowania praktycznie wszystkich gatunków nietoperzy występujących w Polsce. Do najpospolitszych należą: gacek brunatny, mroczek późny i borowiec wielki. Najlepiej poznane, najbardziej widoczne są ptaki, jedyna gromada świata zwierzęcego niemal w całości podlegająca w Polsce ochronie gatunkowej. Szczególnie dogodne warunki dla żerowania i gniazdowania ptaków wodno – błotnych i drapieżnych stwarzają urozmaicone ekosystemy łąkowo – leśne i wodne doliny Warty. Strona 17 Dolina ma szerokość od 500 m do ok. 5 km, wypełniona jest przez mady i piaski, a jedynie w bezodpływowych obniżeniach występują niewielkie powierzchnie płytkich torfów. Obszar doliny jest w zróżnicowanym stopniu przekształcony i odmiennie użytkowany. Na obszarze Kotliny Kolskiej rzeka jest obustronnie obwałowana - obszary zalewowe (łąki i pastwiska, lokalne łęgi i wikliny nadrzeczne) znajdują się w strefie międzywala oraz w ujściach rzek Prosny i Kiełbaski. W obrębie Doliny Konińsko-Pyzdrskiej dolina zachowała bardziej naturalny charakter. Jej zachodnia część nie została obwałowana i podlega okresowym zalewom. Teren ten jest zajęty przez mozaikę ekstensywnie użytkowanych łąk i pastwisk, zadrzewień łęgowych oraz zarastających szuwarem starorzeczy. Zachodni fragment obszaru (na zachód od ujścia Prosny) zajmuje duży kompleks zalewowych, zbliżonych do naturalnych, starych łęgów jesionowo-wiązowych i grądów niskich. Znaczne ich fragmenty zachowały się w wyniku ochrony rezerwatowej. Na skutek wybudowania na Warcie zbiornika zaporowego Jeziorsko zmieniony został naturalny rytm hydrologiczny Warty, co pociągnęło za sobą różnorakie zmiany siedliskowe. Typy siedlisk, % pokrycia w obszarze naturowym: Inne tereny (miasta, wsie, drogi, śmietniska, kopalnie, tereny przemysłowe) 2%, Lasy iglaste 6%, Lasy liściaste 5%, Lasy mieszane 2%, Siedliska łąkowe i zaroślowe (ogólnie) 39%, Siedliska rolnicze (ogólnie) 45%, Torfowiska, bagna, roślinność na brzegach wód, młaki 1%. 18 Strona Typy siedlisk wymienione w Załączniku I Dyrektywy Rady 92/43/EWG (Dyrektywy Siedliskowej) występujące na terenie OSO Dolina Środkowej Warty: 1 Śródlądowe łąki, pastwiska i szuwary 1,0% pokrycia 2 Wydmy śródlądowe z murawami napiaskowymi 2,00% pokrycia, 3 Twardowodne oligo- i mezotroficzne zbiorniki wodne z podwodnymi łąkami ramienic 1,00 % pokrycia, 4 Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion 3,00% pokrycia 5 Naturalne, dystroficzne zbiorniki wodne 1,00% pokrycia, 6 Suche wrzosowiska 1,00% pokrycia, 7 Murawy kserotermiczne – priorytetowe są tylko murawy z istotnymi stanowiskami storczyków 2,00% 8 Górskie i niżowe murawy bliźniczkowe – płaty bogate florystycznie). Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe 3,0% pokrycia, 10 Ziołorośla górskie i ziołorośla nadrzeczne 1,00% 11 Łąki selemicowe 1,00% pokrycia, 12 Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 1,00% pokrycia, 13 Torfowiska nakredowe – 1,00 %, 14 Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny 1,00%, 15 Pomorski kwaśny las brzozowo-dębowy 1,00% pokrycia, 16 Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe 3,00% 17 Łęgowe lasy dębowo-wiązowo-jesionowe. Występują tutaj również rośliny wymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG (Dyrektywy Siedliskowej) takie jak Sasanka otwarta i Starodub łąkowy. Na terenie ostoi występują co najmniej 42 gatunki ptaków z Załącznika I Dyrektywy Rady 79/409/EWG, 18 gatunków z Polskiej Czerwonej Księgi (PCK). Obszar jest bardzo ważną ostoją ptaków wodno-błotnych, przede wszystkim w okresie lęgowym. W okresie lęgowym obszar zasiedla powyżej 10% krajowej populacji rybitwy białowąsej (PCK), powyżej 2% krajowych populacji następujących gatunków ptaków: cyranka, gęgawa, krwawodziób, płaskonos, rybitwa białoczelna (PCK), rybitwa białoskrzydła (PCK), rybitwa czarna, rycyk i co najmniej 1% populacji krajowej następujących gatunków ptaków: batalion (PCK), bąk (PCK), błotniak łąkowy, błotniak stawowy, dzięcioł średni, kropiatka, podróżniczek (PCK), brodziec piskliwy, cyraneczka, czajka, czapla siwa, dudek, dziwonia, krakwa, kulik wielki (PCK), sieweczka obrożna (PCK) i zausznik; stosunkowo wysoką liczebność osiągają: błotniak zbożowy (PCK), cyraneczka, derkacz, kszyk, ortolan, ślepowron (PCK), zimorodek i świergotek polny; prawdopodobnie gnieździ się bardzo rzadki rożeniec (PCK); Ponadto w liczebności powyżej 1% populacji krajowej występują dudek, dziwonia, pustułka i remiz, a w liczebności ok. 1% populacji krajowej - przepiórka. W okresie wędrówki jesiennej występuje czapla biała (do 23 osobników), świstun (do 1500 osobników), żuraw (do 250 osobników) i mieszane stada gęsi (do powyżej 5000 osobników). Podczas wędrówki wiosennej tokujące bataliony spotyka się w liczbie do 1200 osobników. Ssaki wymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG (Dyrektywy Siedliskowej) występujące na terenie OSO Dolina Środkowej Warty to: nocek duży, bóbr europejski, wilk i wydra europejska. Strona Klimat akustyczny. Ze względu na środowisko występowania możemy dokonać podziału hałasu na trzy podstawowe grupy: - hałas w przemyśle (przemysłowy), - hałas w pomieszczeniach mieszkalnych, użyteczności publicznej i terenach wypoczynkowych (komunalny), - hałas od środków transportu (komunikacyjny). Głównym źródłem hałasu komunikacyjnego w mieście Koło jest droga krajowa nr 92 administrowana na zdecydowanej większości odcinków przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Poznaniu. Odcinek tejże drogi krajowej w granicach administracyjnych miasta Koło o łącznej długości 1,611 km jest po zarządem miasta, natomiast pozostały odcinek o długości 3,726 km pod zarządem GDDKiA. Fragment tej drogi stanowi jednocześnie południowo – wschodnią obwodnicę Koła. Zgodnie z przeprowadzonymi w 2010 roku na zlecenie Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad pomiarami ruchu natężenie wynosiło: 1. Pomiędzy ulicami Józefa Poniatowskiego, a Bogumiła: Pojazdy lekkie – 3296 poj./dobę; Pojazdy ciężkie – 2965 poj./dobę. Udział pojazdów ciężkich w całej strukturze ruchu wynosił 47%. 2. Pomiędzy ulicami Bogumiły, a Dąbską: Pojazdy lekkie – 5402 poj./dobę; Pojazdy ciężkie – 3948 poj./dobę. Udział pojazdów ciężkich w całej strukturze ruchu wynosił 42%. Najbliższe tereny podlegające prawnej ochronie przed hałasem to zlokalizowane pomiędzy ul. Łąkową a ul. Dąbską obszary zabudowy jednorodzinnej położone od osi drogi w odległości kilkunastu metrów oraz obszary zabudowy jednorodzinnej wzdłuż ul. Bogumiła w odległości 100 metrów. Dla tego typu terenów przyjmuje się wartości dopuszczalne hałasu pochodzącego od dróg wyrażone parametrem równoważnego poziomu dźwięku A: 1. 61 dB dla przedziału odniesienia równego 16 godzinom pory dziennej (6.00-22.00); 2. 56 dB dla przedziału odniesienia równego 8 godzinom pory nocnej (22.00-6.00). Teren dla którego sporządzany jest plan położony jest po przeciwnej stronie miasta i oddziaływanie drogi nie występuje. W granicach opracowania planu występują: ulica Energetyczna (droga gminna), ulica Toruńska (powiatowa), oraz ulica Zachodnia (droga powiatowa). W granicach planu znajduje się oczyszczalnia ścieków zlokalizowana w północno - zachodniej części miasta. Zajmuje ona w granicach ogrodzenia powierzchnie równa 8,5 ha. Jest to oczyszczalnia typu mechaniczno-biologicznego z zastosowaniem środków chemicznych, o przepustowości 14 500 m3/dobę. Pracuje ona od 30 lat (budowana w latach 1976-1978). Oczyszczalnia jest stopniowo modernizowana do osiągnięcia maksymalnej redukcji zanieczyszczeń zgodnych z obowiązującymi przepisami prawa. Aktualna przepustowość oczyszczalni wynosi 10 000 m3/dobę. Dalsza modernizacja przebiegać będzie etapowo, w miarę posiadanych środków, z całkowitym jej zakończeniem planowanym na rok 2020. Przewiduje sie rozbudowę kanalizacji sanitarnej na terenie całego miasta postępującą wraz z uruchamianiem nowych terenów pod zabudowę. Przewiduje się także dalszą rozbudowę kanalizacji 19 Spotkać tu można również płazy i gady chronione: podróżniczka, jar zębatkę, muchołówkę małą i biało szyją, gąsiorka i ortolana, traszkę grzebieniastą i kumaka nizinnego. Są też ryby: różanka, piskorz i koza i bezkręgowiec kozioróg dębosz. deszczowej. Postępowanie z wodami opadowymi i roztopowymi powinno być zgodne z przepisami szczególnymi. Powierzchnia ziemi w Kole jest chroniona przed odpadami, ponieważ na terenie miasta gospodarka odpadami komunalnymi została uregulowana zgodnie z uchwałą nr XL/491/06 Rady Miejskiej w Kole z dnia 26 października 2006 r. w sprawie Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Miasta Koła. Postępowanie z odpadami na terenie miasta jest zgodne z ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. 2001 Nr 62 poz. 628, z późniejszymi zmianami). Skrajem miasta przebiega wybudowany w 1975 roku rurociąg gazu ziemnego wysokiego ciśnienia Adamów - Włocławek (Skaszyn) o średnicy Dn = 500 i ciśnieniu maksymalnym 6,4 MPa. Na odgałęzieniu gazociągu wysokiego ciśnienia znajduje się w Borkach stacja redukcyjna wysokiego ciśnienia gazu na gaz średnioprężny o ciśnieniu 0,35 Mpa o przepustowości Q = 8000 nm³/h, całkowicie zmodernizowana w 1998 r. (stacja gazowa o nazwie - Koło). Znaczna część miasta ma sieć gazową. Istnieje możliwość zaopatrzenia w gaz nowych odbiorców, istnieje rezerwa zdolności przesyłowej, to znaczy zarówno sieć gazowa jak i układ pomiarowy stacji redukcyjnej w Borkach mają dostępną przepustowość. Sieć gazowa w mieście została zrealizowana w korzystnej formie pierścienia zasilanego z jednego punktu. Na rysunku obszaru objętego projektem planu zaznaczono strefę odległości podstawowej sieci gazowej wysokiego ciśnienia Adamów – Włocławek dla lokalizacji obiektów budowlanych, terenowych, infrastruktury podziemnej i naziemnej o maksymalnej szerokości 65 m na każdą stronę gazociągu. Strefa odległości podstawowej jest odległością maksymalną od osi gazociągu i plan dopuszcza zbliżenie do tej osi pod warunkiem otrzymania zgody zarządcy sieci. Miasto Koło posiada wiele obiektów zabytkowych, na terenie objętym analizą znajdują się dwie strefy ochrony konserwatorskiej zewidencjonowanych stanowisk archeologicznych. Strona Projekt miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego porządkuje zagospodarowanie przestrzenne w rejonie ulicy Energetycznej w Kole. Umożliwia zagospodarowanie i zabudowanie na określonych zasadach niezainwestowanych terenów, ale większą część obszaru obejmuje ochroną i przeznacza na tereny leśne, rolne i zieleń izolacyjną. Konieczność rozbudowy oczyszczalni ścieków dla Koła powoduje, że nie jest korzystne przeznaczanie terenów ją otaczających pod zabudowę mieszkaniową. W związku z powyższym zabudowa taka znajdzie się jedynie wzdłuż ulicy Energetycznej. Wydawanie nowych warunków zabudowy, na podstawie ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym, mogłoby skutkować powiększaniem terenów zabudowy mieszkaniowej, co mogłoby wywołać kolizję z funkcjonującą i powiększaną oczyszczalnią. Można też spodziewać się powiększania terenów usługowych i przemysłowych o niekorzystnym oddziaływaniu na środowisko. To z kolei mogłoby niekorzystnie wpłynąć na obszar Specjalnej Ochrony Ptaków położony w Dolinie Warty oraz na terenie objętym projektem planu. Wprowadzenie ograniczeń w miejscowym planie pozwoli na taki rozwój zagospodarowania, który ochroni obszary Natura 2000. Obecnie nasilającym się, a niekorzystnym dla przestrzeni przyrodniczej zjawiskiem jest rozpraszanie zabudowy. A zatem wobec faktu dużego nacisku społecznego na zabudowywanie terenów, dość chaotycznego charakteru procedury wydawania decyzji o warunkach zabudowy oraz wprowadzania geodezyjnych podziałów na coraz to nowe tereny i lokalizowania na nich nowych budynków - w przypadku braku realizacji Planu 20 5.2. Potencjalne zmiany stanu środowiska przy braku realizacji projektu planu istnieje realne zagrożenie degradacji terenu poprzez chaotyczne, bezplanowe i pozbawione zasad jego zabudowanie. Z takim zagospodarowaniem mogą się wiązać konsekwencje w postaci zanieczyszczenia wód gruntowych poprzez niewłaściwe odprowadzanie ścieków (np. nieszczelne szamba), lub wprowadzenie ogrzewania powodującego znaczną emisję szkodliwych substancji do atmosfery. Istnieje również możliwość nieuporządkowanego rozwoju terenów usługowych i przemysłowych, które mogą powodować nieprzewidywalne obecnie emisje zanieczyszczeń do środowiska. 6. STAN ŚRODOWISKA NA OBSZARACH ZNACZĄCYM ODDZIAŁYWANIEM OBJĘTYCH PRZEWIDYWANYM W wyniku uchwalenia projektowanego planu nie przewiduje się jego znaczącego oddziaływania na jakiekolwiek tereny, a zwłaszcza na tereny Doliny Warty. Jej stan opisano w rozdziale charakteryzującym warunki przyrodnicze. Zadaniem projektowanego planu jest uporządkowanie zagospodarowania otoczenia miejskiej oczyszczalni ścieków i zachowanie terenu w takim stanie, który nie wpłynie niekorzystnie na dolinę Warty i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000. 7. ISTNIEJĄCE PROBLEMY OCHRONY ŚRODOWISKA ISTOTNE Z PUNKTU WIDZENIA REALIZACJI PROJEKTU PLANU W SZCZEGÓLNOŚCI DOTYCZĄCE OBSZARÓW PODLEGAJĄCYCH OCHRONIE NA PODSTAWIE USTAWY Z DNIA 16 KWIETNIA 2004 R. O OCHRONIE PRZYRODY Strona Potencjalne zagrożenia dla OSO „Dolina Środkowej Warty”: Zgodnie ze Standardowym Formularzem Danych zamieszczonym na oficjalnej stronie internetowej Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska, do potencjalnych zagrożeń w Dolinie Środkowej Warty należą: - ograniczenie wezbrań roztopowych, nieprzewidywalne zalewy po nawalnych deszczach letnich w okresie od czerwca do sierpnia, - zmiana reżimu hydrologicznego, - ograniczenie gospodarki łąkowej i pastwiskowej, - ekspansja roślinności krzewiastej i drzewiastej na tereny otwarte. Wszystkie zaplanowane działania mają na celu poprawę stanu środowiska przyrodniczego na terenie miasta i okolic oraz zminimalizowanie istniejących zagrożeń. Integracja aspektów ekologicznych z planowaniem przestrzennym – umieszczanie w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego odpowiednich zapisów chroniących cenne przyrodniczo tereny przed przeinwestowaniem oraz zasad ochrony przyrody i krajobrazu, zachowanie walorów i zasobów przyrodniczych z uwzględnieniem georóżnorodności i bioróżnorodności w dolinie rzeki Warty, powiększanie terenów leśnych miasta pozwoli na harmonijny rozwój Miasta Koła i właściwe funkcjonowanie Doliny Środkowej Warty. Odporność środowiska doliny jest mała a rola przyrodnicza którą spełnia – nie do przecenienia i dlatego objęto ją ochroną, ze względu na jej wysoką wartość. Jako „odporność środowiska na degradację” najczęściej rozumie się zachowanie progowych wartości parametrów otoczenia systemu 21 Częściowo na obszarze objętym planem oraz w jego sąsiedztwie położony jest obszar chroniony na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody. Jest to Specjalny Obszar Ochrony Ptaków „Dolina Środkowej Warty” (kod: PLB300002). przyrodniczego po przekroczeniu których zachodzą nieodwracalne zmiany w środowisku. Spośród wszystkich elementów środowiska na degradację najbardziej narażone są: gleby, wody, biosfera oraz krajobraz. Hydrosfera jest komponentem o najmniejszej odporności na zmiany. Ale jednocześnie jest to element środowiska geograficznego, który stosunkowo szybko regeneruje się po ustaniu uciążliwości. Ocena odporności hydrosfery polega na precyzyjnym określeniu odporności najbardziej wrażliwego na zmiany elementu (fazy) cyrkulacji wody (tzw. małego obiegu wody). Dbałość o istnienie równowagi wymaga zachowania i utrwalania dotychczasowego obiegu wody w czasie i przestrzeni. W skali gminnej należy w kolejnych etapach planowania przestrzennego zwiększać zarówno metodami techniczno – konserwatorskimi w tym zarówno przez systemową gospodarkę wodną, jak i planistycznymi. Należy modernizować istniejącą oczyszczalnię tak aby nie dopuścić do zanieczyszczenia wód gruntowych oraz Doliny Warty. Dbać o zachowanie reżimu hydrologicznego, o istnienie upraw łąkowych i pastwiskowych, nie pozwolić na wkroczenie roślinności krzewiastej i drzewiastej na ich tereny. Plan ma charakter porządkujący istniejące i przyszłe procesy zagospodarowania terenu. Na części obszaru funkcjonuje już zabudowa mieszkaniowa i przemysłowa. Plan utrzymuje taką funkcję terenów przy jednoczesnej rewitalizacji środowiska poprzez zalesianie, utrzymanie terenów rolnych, wód powierzchniowych i utworzenie zieleni izolacyjnej. Jednocześnie należy stwierdzić, że w wyniku wizji lokalnej, na terenie objętym projektem planu zagospodarowania przestrzennego nie stwierdzono występowania gatunków roślin chronionych. Szata roślinna jest, z wyjątkiem obszarów leśnych ukształtowana przez człowieka i nie charakteryzuje się bogactwem gatunków. W związku z tym zalesienie części terenu, utrzymanie pól i utworzenie pasa zieleni izolacyjnej pomiędzy zabudową mieszkaniową jednorodzinną, a zabudową przemysłową zapewni zrównoważony rozwój i funkcjonowanie tej części miasta oraz nie spowoduje niekorzystnych zmian na tereny sąsiednie. 8. CELE OCHRONY ŚRODOWISKA USTANOWIONE NA SZCZEBLU MIĘDZYNARODOWYM, WSPÓLNOTOWYM I KRAJOWYM, ISTOTNE Z PUNKTU WIDZENIA PROJEKTU PLANU, ORAZ SPOSOBY, W JAKICH TE CELE I INNE PROBLEMY ŚRODOWISKA ZOSTAŁY UWZGLĘDNIONE PODCZAS OPRACOWYWANIA PLANU Strona ● Konwencja o ochronie wędrownych gatunków dzikich zwierząt - Bonn 1979 r., która nawołuje do ochrony i o ile jest to możliwe, i właściwe, odtworzenia tych siedlisk gatunku, które są ważne dla zapobieżenia groźbie jego zagłady, zapobiegania, usuwania, kompensowania lub minimalizowania, w zależności od potrzeb niekorzystnego oddziaływania lub przeszkód w głównym korytarzu ekologicznym poważnie utrudniających bądź uniemożliwiających wędrówkę gatunków. Przedmiotowy plan zabezpiecza potrzeby ochrony Doliny Warty będącej niezwykle ważnym korytarzem ekologicznym i miejscem lęgowym dla ptaków. ● Konwencja o obszarach wodno-błotnych mających znaczenie międzynarodowe, zwłaszcza jako środowisko życiowe ptactwa wodnego - Ramsar 1971, która to mówi, że umawiające się strony opracowują i realizują swoje plany w sposób sprzyjający utrzymaniu obszarów wodno błotnych (tj. tereny bagien, błot i torfowisk lub zbiorniki wodne, tak naturalne jak i sztuczne, stałe i okresowe, 22 Analiza zapisów dotyczących środowiska przyrodniczo-kulturowego pozwala stwierdzić, że ustalenia projektu Planu są zgodne z przesłaniami dokumentów rangi ponadlokalnej i lokalnej takich jak: 23 Strona zamieszczonych w Spisie oraz w miarę możliwości racjonalnemu użytkowaniu innych obszarów wodno-błotnych znajdujących się na ich terytoriach i każdy bierze pod uwagę swoją odpowiedzialność międzynarodową za ochronę, utrzymanie oraz racjonalne użytkowanie zasobów wędrownego ptactwa. Ustalenia planu nie zakłócają funkcjonowania najbliżej zlokalizowanych obszarów wodno-błotnych, a plan poprzez zabezpieczenie miejsca pozwalającego na rozwój i funkcjonowanie oczyszczalni ścieków komunalnych chroni tego typu obszary. ● Europejska Konwencja Krajobrazowa-Florencja 2000, w myśl której krajobraz jest kluczowym elementem dobrobytu całości społeczeństwa i jednostek oraz że jego ochrona, oraz gospodarka i planowanie niesie w sobie prawa i obowiązki dla każdego człowieka, a także, że jakość i różnorodność krajobrazów europejskich stanowi wspólny zasób oraz, że ważna jest współpraca na rzecz ich ochrony, gospodarki i planowania, stwierdzić należy, że plan kształtowany jest z uwzględnieniem wniosków i potrzeb społeczeństwa, a jego celem jest harmonizowanie nowych terenów zabudowanych z potrzebami obszarów chronionych. ● Polityka ekologiczna państwa na lata 2009 – 2012, z perspektywą do roku 2016, w której podkreśla się fakt, że system planowania przestrzennego powinien w większym stopniu niż dotychczas odnosić się do lokalizacji obiektów mogących znacząco oddziaływać na środowisko, uwzględniania obszarów o szczególnych walorach przyrodniczych, optymalizowania potrzeb transportowych, wykorzystywania odnawialnych źródeł energii i zachowania proporcji pomiędzy terenami zainwestowanymi i biologicznie czynnymi. Zapisy planu są zgodne z zapisami dokumentu o randze krajowej w kwestiach ochrony przyrody i krajobrazu, ochrony lasów oraz dalszej poprawy jakości środowiska i bezpieczeństwa ekologicznego (ochrona przed hałasem, awariami przemysłowymi, zapewnienie oczyszczania ścieków dla miasta). ● Krajowy Program Oczyszczania Ścieków Komunalnych 2003, zaktualizowany obwieszczeniem Ministra Środowiska z dnia 5 kwietnia 2011 r. w sprawie ogłoszenia aktualizacji krajowego programu oczyszczania ścieków komunalnych (Dz. U. Nr 62, poz. 589), którego zapisy stanowią, że: budowę urządzeń służących do zaopatrzenia w wodę realizuje się jednocześnie z rozwiązaniem spraw gospodarki ściekowej, w szczególności przez budowę systemów kanalizacyjnych i oczyszczalni ścieków, w miejscach, gdzie budowa systemów kanalizacyjnych nie przyniosłaby korzyści dla środowiska lub powodowałaby nadmierne koszty, należy stosować systemy indywidualne, wprowadzający ścieki do wód lub do ziemi są obowiązani zapewnić ochronę wód przed zanieczyszczeniem, w szczególności poprzez budowę i eksploatację urządzeń służących tej ochronie. Projekt Planu stosuje się do powyższych zapisów zakładając rozbudowę i modernizację oczyszczalni ścieków oraz budowę sieci kanalizacyjnej. ● Regionalny Program Operacyjny Województwa Wielkopolskiego na lata 2007 – 2013, który w kwestiach przyrodniczych za cel stawia: poprawę stanu, zachowanie bioróżnorodności oraz zapobieganie degradacji środowiska naturalnego, wspieranie kompleksowych projektów z zakresu ochrony środowiska przyrodniczego (ekosystemów) na obszarach chronionych oraz zachowanie bioróżnorodności, gdzie wspierane będą działania mające na celu zachowanie zagrożonych wyginięciem gatunków oraz różnorodności genetycznej roślin, zwierząt i grzybów oraz przywracania drożności korytarzy ekologicznych, aby umożliwić prawidłowe funkcjonowanie sieci NATURA 2000, a także kształtowanie postaw społecznych sprzyjających ochronie środowiska. Również te założenia mają odniesienie w zapisach Planu stawiających za cel ochronę walorów środowiska, w tym istniejących zadrzewień i terenów leśnych, a także utrzymanie różnorodności biologicznej, poprawę jakości wód, ochronę gleb. ● Krajowa strategia ochrony i umiarkowanego użytkowania różnorodności biologicznej wraz z Programem działań – 2003 – która jest przełożeniem Konwencji o różnorodności biologicznej z 1992 r. (Rio de Janeiro). Plan zabezpiecza najcenniejsze fragmenty przyrody (dolinę rzeczną, las, łąki, zwierzęta) . 9. PRZEWIDYWANE ZNACZĄCE ODDZIAŁYWANIA, W TYM ODDZIAŁYWANIA BEZPOŚREDNIE, POŚREDNIE, WTÓRNE, SKUMULOWANE, KRÓTKOTERMINOWE, ŚREDNIOTERMINOWE I DŁUGOTERMINOWE, STAŁE I CHWILOWE ORAZ POZYTYWNE I NEGATYWNE PROJEKTU M.P.Z.P., NA CELE I PRZEDMIOT OCHRONY OBSZARU NATURA 2000 ORAZ INTEGRALNOŚĆ TEGO OBSZARU, A TAKŻE NA ŚRODOWISKO Budowa geologiczna Nie przewiduje się oddziaływania na środowisko w zakresie geologii. Ustalenia planu nie przewidują eksploatacji kopalin, które mogłyby mieć wpływ na środowisko geologiczne. Strona Wody powierzchniowe i podziemne Teren Miasta Koła, jak to opisano już powyżej, położony jest w zlewni Doliny Warty. Dolina, jest terenem o słabej odporności na zanieczyszczenia. Ponadto jako objęty ochroną wymaga zastosowania zasady daleko idącej przezorności podczas planowania nowego sposobu zagospodarowania przestrzennego. W związku z tym w projektowanym planie znajdują się zapisy uwzględniające potrzebę ochrony wód powierzchniowych i podziemnych. Na terenach zabudowy nakazuje się podłączenie wszystkich posesji do sieci wodociągowej i kanalizacyjnej. Dopuszczono możliwość stosowania zbiorników bezodpływowych oraz przydomowych oczyszczalni ścieków bytowych jako rozwiązania tymczasowego. Wyznaczono również normatywy dla minimalnej wielkości powierzchni terenu biologicznie czynnego. Na terenach infrastruktury wynosi on 15% - 20%, na terenach obiektów produkcyjnych, składów i magazynów - 20%, terenach usługowych – 25%, dla terenów mieszkaniowo-usługowych 30 %, a dla terenów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej 35%. 24 Gleby i surowce kopalne Projekt miejscowego planu nie przewiduje znaczącej ekspansji terenów zabudowanych. Większość obszaru pozostanie w użytkowaniu rolniczym lub leśnym, w związku z tym w wyniku realizacji postanowień planu nie nastąpi degradacja gleb. Na przedmiotowym terenie nie stwierdza się występowania udokumentowanych surowców mineralnych, które podlegają ochronie, a plan nie przewiduje ich eksploatacji. Na jakość gleb nie wpłynie wzmożony ruch komunikacyjny, gdyż na tym obszarze nie ma intensywnie użytkowanych dróg. Jedynie ulica Toruńska (droga powiatowa) charakteryzuje się nieco większym natężeniem ruchu. Spaliny samochodowe wpływają na akumulację metali ciężkich w glebach. Poza tym negatywne oddziaływanie na gleby wykazuje stosowanie chemicznych metod odśnieżania dróg, co przyczynia się do zasolenia i zmiany odczynu gleb. Plan zagospodarowania przestrzennego dopuszcza tymczasowo możliwość odprowadzania nieczyszczonych wód opadowych i roztopowych do gruntu, co jest zgodne z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 10 listopada 2005 r. w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego, których wprowadzenie w ściekach przemysłowych do urządzeń kanalizacyjnych wymaga uzyskania pozwolenia wodnoprawnego (Dz. U. 2005 nr 233 poz. 1988). Jednak z uwagi na małą liczbę dni z opadem śnieżnym zanieczyszczenia te nie powinny stanowić znaczącego problemu. Pozostawienie dużych powierzchni infiltracyjnych pozwoli na zatrzymanie wód opadowych w zlewni jak najdłużej, co często uchroni cieki przed gwałtownymi wezbraniami. Wody opadowe odprowadzane z powierzchni utwardzonych winny zostać odprowadzone do kanalizacji deszczowej do czasu jej wybudowania istnieje obowiązek zagospodarowania ich w granicach własnej działki nie naruszając osób trzecich. Określono obowiązek podczyszczania ścieków przemysłowych przed ich odprowadzeniem do gminnej sieci kanalizacyjnej. Przy czym i tutaj zapisy planu obligują inwestorów do właściwej gospodarki wodno-ściekowej. Na całym obszarze zasięgu planu zakazano przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko, oraz mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko z dopuszczeniem inwestycji celu publicznego co również zapobiegnie przedostawaniu się ewentualnych zanieczyszczeń do wód gruntowych. Jedyny rów melioracyjny znajdujący się na terenie objętym planowaniem pozostanie w obecnym stanie, z zabezpieczonym pasem technicznym. Możliwe jest jedynie jego skanalizowanie w przypadku kolizji z dopuszczoną zabudową. Dopuszcza się również lokalizację przejść dla pieszych oraz ścieżek rowerowych. Podsumowując można stwierdzić, że wody powierzchniowe i podziemne dzięki stosownym zapisom w planie będą właściwie chronione. Pozostawienie znacznych powierzchni infiltracyjnych pozwoli na zatrzymanie wody opadowej w zlewni nie dopuszczając do ich nazbyt szybkiego odprowadzenia. Rozbudowa kanalizacji sanitarnej i deszczowej w sposób oczywisty wpłynie na jakość wód w analizowanym obszarze. Strona Krajobraz i rzeźba terenu Teren opracowania charakteryzuje się krajobrazem płaskim, jeszcze w dużej mierze otwartym (pola uprawne, fragmenty lasu w południowo zachodniej części terenu krawędź doliny rzecznej i rów melioracyjny), a zabudowa skupiona jest wzdłuż ulicy Energetycznej i Toruńskiej. Wśród pól ponad 8 ha zajmuje oczyszczalnia ścieków. Miejscowy plan zagospodarowania, nie dopuszczając jakiejkolwiek rozbudowy kubaturowej poza terenami wyznaczonymi, chroni krajobraz. Przewiduje się korzystne oddziaływanie na środowisko zmian wywołanych planem, poprzez realizację zieleni i uporządkowane formy architektoniczne nowych obiektów. Najbardziej widocznym oddziaływaniem przekształcającym środowisko jest ubytek powierzchni biologicznie czynnej poprzez wprowadzenie nowych terenów pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną wzdłuż dróg oraz powiększony teren dla produkcji, składów i magazynów. Oddziaływania widokowe będą skutkiem zarówno uzupełnienia stanu istniejącego jak i rozmieszczenia nowej zabudowy. Zachowanie walorów krajobrazowych zależeć będzie przede wszystkim od rodzaju zagospodarowania poszczególnych działek, szczególnie zaś od kształtowania obiektów budowlanych. Plan zagospodarowania przestrzennego przewiduje wprowadzenie na opisywanym obszarze zieleni izolacyjnej, zalesienie części terenu, a także dbałość o ład przestrzenny przy tworzeniu nowych budynków w nawiązaniu do lokalnej tradycji, w sposób harmonijny, z 25 Przyroda- formy ochrony (w tym Natura 2000) i system przyrodniczy W bezpośrednim sąsiedztwie Doliny Warty pozostanie modernizowana i rozbudowywana oczyszczalnia ścieków. Będzie jednak właściwie zabezpieczona i zapewni odprowadzenie do rzeki ścieków oczyszczonych o parametrach zgodnych z posiadanym pozwoleniem wodnoprawnym na odprowadzanie ścieków. Będzie to działalność, która nie wpłynie negatywnie na środowisko. dbałością o wyraz przestrzenny całości obiektu oraz w nawiązaniu do wartościowych obiektów otoczenia. W celu ochrony walorów krajobrazowych obszaru wprowadzono ograniczenie intensywności i gabarytów zabudowy oraz realizację zieleni urządzonej. Strona Powietrze Przewidywane jest zwiększenie rozmiarów emisji zanieczyszczeń, wiążące się z funkcjonowaniem nowych terenów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, zabudowy usługowej oraz przemysłowej zaopatrzonych w drogi dojazdowe, a tym samym i niewielkim wzrostem natężenia ruchu samochodowego. Zatem stan czystości powietrza pogorszy się nieco w stosunku do stanu istniejącego, aczkolwiek w przypadku utrzymania standardów emisyjnych nie powinno dojść do przekroczenia dopuszczalnych norm, określonych w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 3 marca 2008 r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. nr 47 poz. 281), co Plan egzekwuje poniższymi ustaleniami: - w zakresie zaopatrzenia w ciepło ustala się nakaz stosowania do celów grzewczych paliw charakteryzujących się najniższymi wskaźnikami emisyjnymi, takich jak: paliwa gazowe, płynne, stałe w tym drewno i biomasa, energia elektryczna lub inne odnawialne źródła energii, - lokalizowanie zieleni izolacyjnej, wprowadzenie terenów pod zalesienie; W odniesieniu do budownictwa, czynnikami wpływającymi na poziom emisji zanieczyszczeń są: - rodzaj zasilenia w ciepło i rodzaj lokalnych źródeł ciepła, - intensywność zabudowy, - ilość i rodzaj przemysłu i usług, - liczba i rodzaj dróg. Plan zakłada zaopatrzenie obszarów zabudowy w energię cieplną również z indywidualnych źródeł ciepła opartych na paliwach niskoemisyjnych (gaz, olej opałowy, biomasa itp.). W fazie wznoszenia nowych obiektów nastąpi czasowe oddziaływanie na powietrze atmosferyczne związane z pracą urządzeń budowlanych oraz transportem materiałów na place budowy. 26 Dobra materialne, zabytki Przyjmując za dobro materialne wszystkie środki, które mogą być wykorzystane, bezpośrednio lub pośrednio, do zaspokojenia potrzeb ludzkich wymienić należy tu głównie składowe aktualnego zagospodarowania terenu jakimi są m.in.: - tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej; - tereny rolne; - tereny zieleni nie urządzonej (zakrzaczenia) i lasów; - tereny komunikacji (droga powiatowa, drogi gminna); - tereny infrastruktury technicznej (oczyszczalnia ścieków, linie elektroenergetyczne, sieć wodociągowa, sieć kanalizacji sanitarnej, kanalizacja deszczowa, gazociąg). W granicach planu znajdują się zewidencjonowane stanowiska archeologiczne oznaczone na rysunku planu, które podlegają ochronie podczas prowadzenia prac ziemnych i wymagają przeprowadzenia badań archeologicznych w zakresie uzgodnionym z właściwym miejscowo konserwatorem zabytków. Realizacja nowego planu nie wpłynie niekorzystnie na dobra materialne, ponieważ plan umożliwia i niejako wymusza rozwój infrastruktury technicznej, określa sposób harmonijnego gospodarowania przestrzenią. Ponadto, poprzez właściwe zagospodarowanie, stan terenów poddanych ochronie na podstawie przepisów o ochronie przyrody nie ulegnie pogorszeniu. W związku z wystąpieniem ruchu samochodowego w obrębie dróg wzrośnie rozmiar emisji toksycznych składników spalin. Wzrost liczby pojazdów silnikowych będzie nieznaczny w porównaniu z upowszechnianiem motoryzacji. Kolejne generacje pojazdów charakteryzują się jednak coraz większą sprawnością eliminowania toksycznych substancji zawartych w spalinach samochodowych, co pozwala zakładać, że stan atmosfery omawianego terenu, pomimo nieco zwiększonej emisji zanieczyszczeń powietrza, będzie zadowalający. W związku z powstaniem nowych punktowych źródeł emisji zanieczyszczeń powietrza wystąpią więc oddziaływania bezpośrednie, długoterminowe, a nawet stałe ograniczone swym oddziaływaniem do skali lokalnej. Strona Różnorodność biologiczna, fauna, flora Ustalenia planu, w przypadku ich pełnego wdrożenia, nie powinny stworzyć bezpośredniego zagrożenia, zarówno dla flory i fauny opisywanego terenu, jak i dla ludzi. Z lokalnym, bezpośrednim zubożeniem lub zlikwidowaniem istniejącej roślinności spotkamy się w miejscu powstania nowych obiektów na terenach dotychczas niezabudowanych i nieuzbrojonych. Ponieważ na terenach przeznaczonych pod zainwestowanie naturalne zbiorowiska roślinne występują w minimalnym stopniu, natomiast w przewadze zastąpiła ją roślinność synantropijna, ruderalna oraz roślinność ogrodowa. Oddziaływaniem pośrednim w odniesieniu do siedlisk flory i fauny na terenach zielonych (biologicznie czynnych) bezpośrednio przyległych do powierzchni nieprzepuszczalnych może być podsuszenie gruntów. Mimo niewielkiej utraty istniejących siedlisk nie prognozuje się istotnych negatywnych strat dla bioróżnorodności ze względu na zachowanie wolnych od trwałego zainwestowania przestrzeni. Można tu też powiedzieć o bezpośrednim, znaczącym pozytywnym działaniu, jakim jest zachowanie istniejących skupisk leśnych i wprowadzenie terenów dolesień wzbogacających szatę roślinną terenu. 27 Hałas W miejscowym planie uwidacznia się stan obecny m.in. drogi powiatowe. W strefie uciążliwości akustycznej tych dróg, zlokalizowano tereny przemysłowe i usługowe, które nie podlegają ochronie akustycznej, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. nr 120, poz. 826). Plan zakazuje również lokalizowania przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko oraz mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko z dopuszczeniem inwestycji celu publicznego oraz eksploatacji obiektów powodującej przekroczenie standardów jakości środowiska określonych w przepisach szczególnych. W związku z istnieniem linii elektroenergetycznych na terenie objętym planem wyznaczono strefę oddziaływania napowietrznych linii wysokiego napięcia o szerokości po 15 metrów od rzutu poziomego skrajnego przewodu linii, po przełożeniu istniejącej linii, lub jej skablowaniu, przestaje obowiązywać określona dla niej strefa oddziaływania, strefa oddziaływania, o szerokości 30 metrów, jest odległością maksymalną od osi linii elektroenergetycznej, dopuszcza się zbliżenie obiektów do linii pod warunkiem uzyskania zgody zarządcy sieci. Wyznaczono również strefę oddziaływania napowietrznych linii średniego napięcia o szerokości po 5 metrów od rzutu poziomego skrajnego przewodu linii i jak w przypadku linii wysokiego napięcia, dopuszcza się zbliżenie obiektów do linii pod warunkiem uzyskania zgody zarządcy sieci. W związku z powyższym ocenia się, że hałas nie będzie czynnikiem wpływającym negatywnie na środowisko w wyniku realizacji postanowień miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Niemożliwa jest ocena oddziaływania planu na poszczególne gatunki, gdyż brak jest szczegółowej inwentaryzacji przyrodniczej tego konkretnego obszaru, co stanowi utrudnienie w skonkretyzowaniu oddziaływań. Ludzie Bezpośredni, ale krótkotrwały lub chwilowy charakter, może mieć uciążliwość akustyczna związana z fazą budowy obiektów na poszczególnych terenach lub dostawa potrzebnych do ich późniejszego funkcjonowania towarów. W celu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia ludzi plan wprowadza zakaz realizacji nowych inwestycji zaliczanych do przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko oraz mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko z dopuszczeniem inwestycji celu publicznego w tym instalacji radiokomunikacyjnych, radionawigacyjnych i radiolokacyjnych; Projektowane zagospodarowanie terenu nie powinno zatem wprowadzić dodatkowych zagrożeń dla zdrowia ludzi (na terenie objętym projektem planu oraz na terenach pozostających w zasięgu oddziaływania wynikającego z realizacji ustaleń planu), pod warunkiem bezwzględnego wyegzekwowania wszystkich ustaleń zawartych w planie. Potencjalnym źródłem zagrożenia może być zatem niepełna realizacja wytycznych planu, dotyczących zapewnienia odpowiedniej jakości środowiska na opisywanym terenie. Powierzchnia ziemi W związku z sukcesywnym zagospodarowaniem terenów przeznaczonych pod zabudowę zwiększać się będzie ilość odpadów generowanych z obszaru opracowania. Podlegać one powinny segregacji w miejscu wytworzenia i w takim stadium być przekazywane do dalszej utylizacji. Plan ustala w tym celu składowanie zgodnie z Regulaminem utrzymania czystości i porządku w Gminie Miejskiej Koło. Potencjalne oddziaływanie realizacji ustaleń Planu na środowisko przedstawiono w postaci zestawienia tabelarycznego, gdzie: Sposób oddziaływania Ocena skutków oddziaływania 1. Różnorodność biologiczna Nie wystąpi - 2. Ludzie Zmiana krajobrazu, większy ruch pojazdów nieznaczne zwiększenie hałasu i zanieczyszczenia powietrza bezpośrednia, długoterminowe stałe, nieznaczne 3. Zwierzęta Lokalne migracje zwierząt nieznaczące 4. Rośliny Zagospodarowanie zielenią przydomowych ogródków powstałych na nieużytkach lub gruntach rolnych, zalesienia, zadrzewienia(zieleń izolacyjna) bezpośrednia, długoterminowe, stałe, pozytywne 5. Woda Mogą wystąpić zanieczyszczenia wód podskórnych związane z niewielkimi awariami typowymi dla bytowania ludności (nieszczelność szamb, wycieki z aut osobowych itp.) Ostatecznie będą lepiej chronione niż do tej pory (nakaz bezpośrednia, krótkotrwałe, nieznaczące, ostatecznie pozytywne 28 Elementy środowiska Strona Lp. podłączenia do kanalizacji). 6. Powietrze i klimat lokalny W wyniku wzrostu liczby mieszkańców nastąpi wzrost liczby samochodów co będzie skutkowało zwiększeniem emisji spalin z samochodów i nastąpi lokalne zanieczyszczenie powietrza oraz zwiększenie poziomu hałasu bezpośrednia, długoterminowe, nieznaczące 7. Powierzchnia ziemi Nowa zabudowa ( ok. 100% więcej w stosunku do obecnej) zajmować będzie kilka procent terenu bezpośrednia, długoterminowe, nieznaczące 8. Krajobraz Zmiana w użytkowaniu terenu –małe obszary gruntów rolnych zostaną wyłączone z produkcji i będą przeznaczone pod budownictwo jednorodzinne w wyznaczonych przez plan miejscach bezpośrednia, długoterminowe, stałe, nieznaczące 9. Dobra materialne Uporządkowane zagospodarowanie przestrzenne miasta Pozytywne, stałe Strona Właściwie jedynym skutkiem oddziaływania realizacji ustaleń planu, będzie niewielkie zwiększenie liczby mieszkańców tej części miasta oraz zajęcie fragmentów powierzchni pod zabudowę mieszkaniową, usługową, produkcyjną i magazynową oraz infrastrukturę. W celu przeciwdziałania potencjalnym negatywnym skutkom oddziaływań, wynikających z ustaleń Planu, na poszczególne elementy środowiska przyrodniczego, określone zostały zasady ochrony środowiska. Dotyczą one następujących aspektów: ochrona powietrza: - stosowania do celów grzewczych paliw charakteryzujących się najniższymi wskaźnikami emisyjnymi, takich jak: paliwa gazowe, płynne, stałe w tym drewno i biomasa lub inne odnawialne źródła energii, ochrona wód powierzchniowych i podziemnych: - utrzymanie rowu melioracyjnego; - objęcie całego obszaru zabudowanego zorganizowanym systemem zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków sanitarnych; - docelowo odprowadzanie wód opadowych i roztopowych do sieci kanalizacji deszczowej; ochrona gruntów: - zagospodarowanie odpadów zgodnie z ustaleniami Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy Miejskiej w Kole oraz zgodnie z regulaminem utrzymania czystości i porządku na terenie gminy; ochrona przed hałasem: - nakaz utrzymania hałasu na poziomie dopuszczalnym dla poszczególnych terenów zabudowy; - wprowadzenie zieleni izolacyjnej; 29 10. ROZWIĄZANIA MAJĄCE NA CELU ZAPOBIEGANIE LUB OGRANICZENIE NEGATYWNYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO MOGĄCYCH WYNIKAĆ Z REALIZACJI USTALEŃ PLANU ochrona zasobów przyrody: Wyznacza się teren lasu, oznaczony na rysunku planu symbolem ZL, dla którego ustala się: 1. przeznaczenie jako tereny leśne; 2. nakaz prowadzenia gospodarki leśnej zgodnie z planem urządzenia lasów; 3. dopuszczenie lokalizacji tablic informacyjnych, obiektów małej architektury oraz sieci i urządzeń infrastruktury technicznej; 4. zakaz: • lokalizacji budynków, • lokalizacji ogrodzeń pełnych, • lokalizacji reklam. Dla terenów rolniczych, oznaczonych na rysunku planu symbolami 1R, 2R, 3R i 4R ustala się: 1. zachowanie dotychczasowego użytkowania terenów - teren rolniczy; 2. dopuszczenie rozbiórki, remontów oraz przebudowy istniejących obiektów budowlanych; 3. dopuszczenie lokalizacji ciągów pieszo-rowerowych o minimalnej szerokości 4 m; 4. zakaz: • lokalizacji budynków, • lokalizacji ogrodzeń pełnych, • lokalizacji reklam. Wyznacza się teren zieleni izolacyjnej, oznaczony na rysunku planu symbolem ZI i ustala się: 1. zachowanie dotychczasowego sposobu użytkowania terenu oraz realizację nasadzeń roślinności wysokiej zimozielonej i zieleni niskiej; 2. zakaz lokalizacji budynków; 3. dopuszczenie lokalizacji sieci i urządzeń infrastruktury technicznej; 4. dopuszczenie realizacji ciągów pieszo – rowerowych, o minimalnej szerokości 4 m; 5. dopuszczenie realizacji wolnostojących tablic informacyjnych oraz obiektów małej architektury. Strona 12. PODSUMOWANIE W wyniku przeprowadzonych analiz i ocen stwierdza się, iż zaprojektowane w Planie funkcje będą miały w przewadze wpływ neutralny (brak wpływu, wpływ nieznaczący) rozumiany jako oddziaływanie słabo zauważalne, nie powodujące naruszenia standardów środowiskowych. Nie przewiduje się oddziaływań znacząco negatywnych tj. powodujących zasadniczą zmianę określonych 30 11. ROZWIĄZANIA ALTERNATYWNE DO ROZWIĄZAŃ ZAWARTYCH W PROJEKTOWANYM DOKUMENCIE Ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko mówi, że zakres prognozy oddziaływania na środowisko powinien przedstawiać rozwiązania alternatywne do rozwiązań przyjętych w projekcie planu (w szczególności w odniesieniu do obszarów Natura 2000, które na tym obszarze i w jego bezpośrednim sąsiedztwie występują). Do tekstu prognozy dołączony został poglądowy, zmniejszony rysunek Planu zachowujący stosunkowo duże tereny rolne i wprowadzający zabudowę w obrębie istniejącego układu dróg. Alternatywnym rozwiązaniem był tu wariant zerowy, tzn. brak planu. Z przeprowadzonej analizy urbanistycznej wynika w jakich miejscach mogłaby powstać nowa zabudowa, gdyby była lokalizowana w trybie przepisów ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Zwłaszcza niepokojąca byłaby sytuacja rozbudowy terenów usługowych lub przemysłowych znajdujących się na terenie obszaru objętego ochroną Natura 2000. Strona 13. STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM Przedmiotem oceny zawartej w niniejszej Prognozie są ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta Koła w rejonie ulicy Energetycznej, który to przewiduje zachowanie i niewielkie powiększenie zabudowy głównie mieszkaniowej jednorodzinnej, usługowej, oraz terenów produkcyjnych, składów i magazynów. Wprowadza nieuciążliwe usługi i utrzymuje tereny przemysłowe również o charakterze nieuciążliwym. Wprowadza nakaz izolowania zielenią funkcji przemysłowej z zabudową jednorodzinną miejscami wzbogaconą funkcją usługową. Zabrania zabudowy wyznaczonych w planie terenów rolnych i leśnych. Tereny rowów melioracyjnych nakazuje pozostawić w stanie istniejącym. Zapisy planu nie dopuszczają lokalizowania inwestycji mogących znacząco oddziaływać na środowisko. Jedyny wyjątek stanowią inwestycje celu publicznego (również oczyszczalnia ścieków), na których sankcjonuje się stan istniejący. Od uwagi i wnikliwości Burmistrza, kierującego się zasadą przezorności wynikającą z przepisów Prawa ochrony środowiska zależy, czy ewentualne przedsięwzięcia lokalizowane na tym terenie nie wpłyną niekorzystnie na środowisko. Sporządzenie Prognozy dokonane zostało w powiązaniu z szeregiem prawnie obowiązujących przyrodniczo-planistycznych dokumentów, a jej zakres został uzgodniony z Regionalną Dyrekcją Ochrony Środowiska w Poznaniu i Państwowym Powiatowym Inspektorem Sanitarnym w Poznaniu. Celem Prognozy jest określenie charakteru prawdopodobnych oddziaływań na środowisko przyrodnicze, kulturowe i warunki życia ludzi, które mogą być spowodowane realizacją zalecanych lub dopuszczonych przez Plan sposobów zagospodarowania i użytkowania terenu. Zarówno projekt Planu jak i zapisy prognozy poddawane są otwartej dyskusji w toku formalno-prawnym poprzez procedurę wyłożenia tych dokumentów do wglądu publicznego. W wyniku wdrożenia miejscowego planu nastąpi zmiana krajobrazu, zwiększy się ruch pojazdów, nieznaczne zwiększenie hałasu i zanieczyszczenia powietrza. Zagospodarowanie zielenią przydomowych ogródków powstałych na nieużytkach lub gruntach rolnych, zalesienia, zadrzewienia (zieleń izolacyjna), będą pozytywną zmianą. Mogą wystąpić zanieczyszczenia wód podskórnych związane z niewielkimi awariami typowymi dla bytowania ludności (nieszczelność szamb, wycieki z aut osobowych itp.) Ostatecznie wody będą lepiej chronione niż do tej pory (nakaz podłączenia do kanalizacji). W wyniku wzrostu liczby mieszkańców nastąpi wzrost liczby samochodów co będzie skutkowało zwiększeniem emisji spalin z samochodów i nastąpi lokalne zanieczyszczenie powietrza oraz zwiększenie poziomu hałasu. Nowa zabudowa (ok. 100% więcej w stosunku do obecnej) zajmować będzie kilka procent terenu. Korzystne dla środowiska będzie uporządkowane zagospodarowanie przestrzenne tej części Koła. Należy prognozować zrównoważony rozwój środowiska w tym rejonie, pozwalający w sposób uporządkowany rozwijać zabudowę oraz umożliwić ochronę wartościowych przyrodniczo terenów, których walory zostały dostrzeżone i docenione przez Unię Europejską. Europejska Sieć Ekologiczna Natura 2000 jest systemem ochrony zagrożonych składników różnorodności biologicznej kontynentu europejskiego, wdrażanym od 1992 r. w sposób spójny pod 31 parametrów jakości środowiska, zagrożenia dla liczebności i bioróżnorodności gatunków, bariery dla migracji, zagrożenia dla obszarów przyrodniczo cennych, w tym obszarów Natura 2000. Powyższe stwierdzenia są uwarunkowane wypełnieniem wszystkich wymienionych w projekcie uchwały działań i rozwiązań zapobiegających oraz minimalizujących czy eliminujących potencjalne negatywne oddziaływania na środowisko. względem metodycznym i organizacyjnym na terytorium wszystkich państw członkowskich Unii Europejskiej. Celem utworzenia sieci Natura 2000 jest zachowanie zarówno zagrożonych wyginięciem siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt w skali Europy, ale też typowych, wciąż jeszcze powszechnie występujących siedlisk przyrodniczych, charakterystycznych dla 9 regionów biogeograficznych W Polsce występują 2 regiony: kontynentalny (96% powierzchni kraju) i alpejski (4% powierzchni kraju). Dla każdego kraju, również dla Polski określono listę referencyjną siedlisk przyrodniczych i gatunków, dla których należy utworzyć obszary Natura 2000 w podziale na regiony biogeograficzne. Dolina Środkowej Warty znalazła się na takiej liście. Zasady zagospodarowania północo zachodniej części Koła pozwalają prognozować brak znaczącego oddziaływania na obszary Natura 2000. Środowisko przyrodnicze przedstawianego fragmentu terenu w ujęciu funkcjonalnym nie powinno ulec niekorzystnym przekształceniom. Projektowane zagospodarowanie tego terenu jest zgodne z przepisami wynikającymi z unormowań prawnych, z wytycznymi zawartymi w opracowaniu ekofizjograficznym oraz Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta Koła. Ustalenia Planu nie będą powodowały zagrożeń środowiskowych. Przewidziane zostało wprowadzenie elementów biocenotycznych wzbogacających przestrzeń, co przyczyni się do wzmocnienia bioróżnorodności tego terenu. Wprowadzenie terenów lasu i dolesień oraz zieleni izolacyjnej, zachowanie terenów rolnych, w realnym zakresie zapewni właściwe warunki ochrony siedlisk. Zachowane zostaną również odpowiednie proporcje pomiędzy różnorodnymi sposobami zagospodarowania terenu. W zakresie geologii nie stwierdza się występowania udokumentowanych surowców mineralnych, które podlegają ochronie. Wody opadowe odprowadzane z powierzchni utwardzonych i zanieczyszczonych winny zostać odprowadzone do kanalizacji deszczowej, do czasu jej wybudowania istnieje obowiązek zagospodarowania ich w granicach własnej działki. Ścieki bytowe muszą być odprowadzane do sieci kanalizacji sanitarnej. Do czasu jej wybudowania zapisy planu dopuszczają odprowadzanie ścieków bytowych do szczelnych zbiorników bezodpływowych. Nakazuje się w planie gospodarkę odpadami na zasadach określonych w Regulaminie utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Miejskiej Koło. Plan zagospodarowania przewiduje lokalizację zabudowy mieszkaniowej poza strefami zagrożonymi ponadnormatywnym hałasem. Strona Wykaz aktów prawnych: • Ustawa Prawo ochrony środowiska z dnia 27 kwietnia 2001 r. (Dz. U. z 2008 r. nr 25, poz. 150 z poźn. zm.); • Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2009 r. Nr 151, poz. 1220 ze zmianami); 32 Poza tymi uwagami można stwierdzić, że efektywne i pełne wdrożenie ustaleń Planu zagospodarowania przestrzennego stanowi wystarczające zabezpieczenie i minimalizowanie skutków oddziaływania realizacji tegoż Planu na środowisko przyrodnicze. • • • • • • • • • • • • • • • • • • • Ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz. U. z 2004 r. Nr 121, poz. 1266); Ustawa Prawo wodne z dnia 18 lipca 2001 r. (Dz. U. z 2012 r., poz 145) Ustawa z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz. U. z 2011 r. Nr 12, poz. 59 z późn. zmianami.); Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze ( Dz.U. z 2011 r. Nr 163, poz.981); Ustawa 27 kwietnia 2001 o odpadach (Dz.U. z 2010 r. Nr 185 poz.1243 ze zmianami); Ustawa z dnia 12 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie (Dz.U. Nr. 75, poz.493 oraz z 2008 r. Nr 138, poz.865); Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14.06.2007 w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. nr 120, poz. 826); Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. z 2010 r. Nr 213 poz. 1397); Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 9 kwietnia 2002 r. w sprawie rodzajów i ilości substancji niebezpiecznych, których znajdowanie się w zakładzie decyduje o zaliczeniu go do zakładu o zwiększonym ryzyku albo zakładu o dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej (Dz. U. nr 58, poz. 535); Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobow sprawdzania dotrzymania tych poziomów (Dz. U. nr 192, poz. 1883); Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 10 listopada 2005 r. w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego, których wprowadzenie w ściekach przemysłowych do urządzeń kanalizacyjnych wymaga uzyskania pozwolenia wodnoprawnego (Dz. U. 2005 nr 233 poz. 1988); Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. 2001 nr 112 poz. 1206); Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 3 marca 2008 r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. nr 47 poz. 281); Dyrektywa 2001/42/WE w sprawie oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko; Dyrektywa 85/337/EWG w sprawie oceny wpływu wywieranego przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko; Konwencja o ochronie dzikiej fauny i flory europejskiej oraz siedlisk naturalnych (Konwencja Berneńska); Konwencja o różnorodności biologicznej z 1992 r.; Konwencja o ochronie wędrownych gatunków dzikich zwierząt z 1979 r.; Konwencja o ocenach oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym z 1991 r. (Konwencja z Espoo). Opracowała mgr Małgorzata Olszewska Strona 33 • Źródło: www.natura2000.gdos.gov.pl ZAŁĄCZNIKI: 1. Projekt miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.