"Krytyka Literacka" - omówienia numerów - latarnia

Transkrypt

"Krytyka Literacka" - omówienia numerów - latarnia
"Krytyka Literacka" - omówienia numerów
There are no translations available.
Jesienne wydanie „Krytyki Literackiej” - 2016
Papierowy i cyfrowy kwartalnik (do marca 2015 r. cyfrowy miesięcznik i papierowy
półrocznik).Podstawowe obszary zainteresowań redakcji to literatura, sztuka, filozofia,
społeczeństwo. Pismo niezależne, niepoprawne politycznie, występuje przeciwko powszechnej
literackiej i artystycznej nieudolności, fałszywym autorytetom, odwróconej aksjologii i
intelektualnej miałkości. Autorami są krytycy, pisarze, intelektualiści, publicyści, przedstawiciele
środowiska akademickiego m.in. z Polski, Rosji, USA, Wielkiej Brytanii, Danii, Holandii, Włoch,
Kurdystanu, Iraku, Iranu, Izraela, Hiszpanii.
A wewnątrz bieżącego numeru:
Słowo na jesień: Barbara Toporska, Piotr Kropotkin;
● Bruno Schulz: MITYZACJA RZECZYWISTOŚCI;
● Erik La Prade: DAVID DAY: POETA W DRODZE;
● David Day: WIERSZE;
● Magdalena Lara: „GOŁO, ALE W KORONIE”;
● Jekatierina Poljanskaja: ODPRYSKI TĘCZY. WSPÓŁCZESNA POEZJA ROSYJSKA (cz.
III);
● Galina Iliuchina: WIERSZE;
● Władimir Szemszuczenko: WIERSZE;
● Bill Wolak, William Heyen: NIERUCHOMY KSIĘŻYC;
● William Heyen: WIERSZE;
● Leszek Lubicki: JAN CIĄGLIŃSKI. PIERWSZY... ROSYJSKI IMPRESJONISTA;
● Bill Wolak: WIERSZE;
● Krzysztof Jurecki: ZROZUMIEĆ I BYĆ Z SACRUM;
● Michał Krupa: MĘDRZEC Z MECOSTY;
● Tomasz Marek Sobieraj: CZTERNAŚCIE MINUT.
Przekłady: Anna Bednarczyk, Zuzanna Koncewicz, Tomasz Marek Sobieraj.
Ilustracje: Iwan Konstantinowicz Ajwazowskij, Jan Ciągliński, Mendel Grossman, Hokusai,
1 / 25
"Krytyka Literacka" - omówienia numerów
Łódź Kaliska (Marek Janiak, Andrzej Kwietniewski, Adam Rzepecki, Andrzej
Świetlik, Andrzej Wielogórski /Makary/), Aleksandr Rodczenko, Andrzej Różycki, Bruno
Schulz, Georges-Pierre Seurat, Tomasz Marek Sobieraj
.
Cena egzemplarza papierowego wynosi 10 zł. Pismo można otrzymać dokonując wpłaty (mile
widziana większa kwota) na konto dowolnego hospicjum i wysyłając potwierdzenie na adres
e-poczty redakcji.
Wersję cyfrową pisma można pobrać bez opłat z Archiwum "Krytyki Literackiej" lub czytać
online naISSUU i Scribd
www.krytykaliteracka.blogspot.com
(październik 2016)
--------------------------------------------------------------------------------------------------
Nowy numer „Krytyki Literackiej”
Pojawił się drugi w tym roku numer kwartalnika „Krytyka Literacka”. Cena egzemplarza
papierowego wynosi 10 zł. Pismo można otrzymać dokonując wpłaty (jak podaje redakcja: mile
widziana większa kwota) na konto dowolnego hospicjum i wysyłając potwierdzenie na adres
redakcyjnej e-poczty.
Wersję cyfrową można pobrać bez opłat ze strony http://chomikuj.pl/KrytykaLiteracka lub czytać
online na
http://issuu.com/krytykaliteracka
oraz http://pl.scribd.com/KrytykaLiteracka
2 / 25
"Krytyka Literacka" - omówienia numerów
A co wewnątrz numeru?
Słowo na wiosnę: Stanisław Ignacy Witkiewicz, Sokrates;
● Barbara Toporska: „Reportaż jesienny 1961” (wiersz);
● Stanisław Jasiński: „Fotografia ojczysta Jana Bułhaka”;
● Yoon-Ho Cho: wiersze;
● Kyung-Nyun Kim Richards: wiersze;
● Arkadiusz Frania: „No to w końcy ciało czy dusza?” (esej);
● Jacek Świerk: wiersze;
● Sander de Vaan, Sirkka Turkka: „Siedząc pod końskim brzuchem” (rozmowa);
● Sirkka Turkka: wiersze;
● Leszek Lubicki: „Stanisława Witkiewicza książka o Warszawie, która nigdy nie powstała”;
3 / 25
"Krytyka Literacka" - omówienia numerów
● Garous Abdolmalekian: wiersze;
● „Kropotkin. Książę anarchista”;
● Tomasz Marek Sobieraj: „Instytut” (opowiadanie);
● Andriej Bazilewskij: „Odpryski tęczy. Współczesna poezja rosyjska”;
● Ałła Szarapowa: wiersze;
● Jurij Szewczuk: wiersze;
● „Prolog do dalszej wędrówki” – rozmowa z H., autorem powieści 1946”.
Przekłady: Krzysztof Bałaban, Marcin M. Borowski, Dagmara Cieśla, Katarzyna Kordas,
Dawid Pluta, Dorota Słapa, Tomasz Marek Sobieraj, Anna Świetlik
.
Ilustracje: Iwan Konstantinowicz Ajwazowskij, Vincent van Gogh, Karol Szczeciński,
Stanisław Witkiewicz, Michael Wolgemut
.
(czerwiec 2016)
-----------------------------------------------------------------------------------------------
4 / 25
"Krytyka Literacka" - omówienia numerów
Wiosenne wydanie „Krytyki Literackiej”
Z pierwszymi wiosennymi dniami roku 2016 ukazał się nowy numer „Krytyki Literackiej”. Jak
informuje redakcja, wersję cyfrową można pobrać bez opłat ze strony
http://chomikuj.pl/KrytykaLiteracka
lub czytać online na
http://issuu.com/krytykaliteracka
oraz http://pl.scribd.com/KrytykaLiteracka
. Strona KL: www.krytykaliteracka.blogspot.com
A co w najświeższym numerze?
Słowo na wiosnę: W. Gombrowicz, S.I. Witkiewicz
● Bruno Schulz DO S.I. WITKIEWICZA (list)
● Tomasz Marek Sobieraj, Peter Thabit Jones KOLOR MOWY (rozmowa)
● Peter Thabit Jones WIERSZE
● Leszek Lubicki WOJCIECH GERSON – NAUCZYCIEL MALARZY (esej)
5 / 25
"Krytyka Literacka" - omówienia numerów
● Hassanal Abdullah WIERSZE
● Aleksander Błok WIERSZE
● Jacek Bartyzel ANTONIO GRAMSCI, czyli „Nowoczesny Książę” w walce o hegemonię
intelektualną (
esej)
● Wołodimir Krinickij WIERSZE
● Natalia Budzyńska POKUTA OSCARA WILDE’A (szkic)
● POŁUDNIOWOSŁOWIAŃSKIE PREZENTACJE POETYCKIE
● Bruno Schulz JESIEŃ (opowiadanie)
● Tomasz Marek Sobieraj DWANAŚCIE STACJI – TWELVE STATIONS TOMASZA
RÓŻYCKIEGO, czyli o czym głośno się nie mówi (
recenzja, esej)
● Adrian Nikiel SOCREALIZM PO SZWEDZKU (recenzja, esej)
● Viktor Orbán HAJRÁ, MAGYAROK! (retoryka)
● Tomasz Marek Sobieraj DWOJE NA WZGÓRZU (poezja)
6 / 25
"Krytyka Literacka" - omówienia numerów
Przekłady: Zbigniew Dmitroca, Wołodimir Krinickij, Olga Lalič-Krowicka, Tomasz Marek
Sobieraj
Ilustracje: Michelangelo Buonarroti, Albrecht Dürer, Francisco Goya, Bruno Schulz
(kwiecień 2016)
-----------------------------------------------------------------------------------------------
„Krytyka Literacka” nr 69 / 2015
Ukazało się nowe wydanie kwartalnika „Krytyka Literacka”. Jak informuje redakcja, cena
egzemplarza papierowego wynosi 10 zł. Nabywający powinni dokonać wpłaty (mile widziana
większa kwota) na konto dowolnego hospicjum (wysyłając potwierdzenie na adres poczty
redakcyjnej. Strona internetowa pisma: http://krytykaliteracka.blogspot.com/ A w bieżącym
numerze znajdziemy:
Słowo na zimę: G.K. Chesterton, „Budda”;
Jaga Rydzewska: „Dystrybucjonizm. Poglądy społeczne i ekonomiczne G.K. Chestertona”
(książka);
7 / 25
"Krytyka Literacka" - omówienia numerów
Tomasz Marek Sobieraj, Stanley H. Barkan: „Ujrzeć świat a ziarenku piasku” (rozmowa);
Stanley H. Barkan: wiersze;
Lidia Chiarelli: wiersze;
Arkadiusz Frania: „Choćby tylko samolociki z papieru” (esej);
Andriej Bazilewskij: wiersze;
Niels Hav: wiersze;
Krzysztof Jurecki, Ireneusz Zjeżdżałka: „Pobudzić wrażliwość”;
Sander de Vaan, Milagros López: „Gdzie kończy się rana” (rozmowa);
Milagros López: wiersze;
Tomasz Marek Sobieraj „Nasi obcy” (książka);
Olga Lalič-Krowicka: wiersze;
Richard K. Moore: „Orwell, Huxley i dzisiejszy świat” (esej);
8 / 25
"Krytyka Literacka" - omówienia numerów
Tomasz Marek Sobieraj: „Kadisz dla Adama” (pamięci Adama Szypera).
Przekłady: Zbigniew Mirosławski, Tomasz Marek Sobieraj.
Ilustracje: Albrecht Dürer, Michelangelo Buonarotti, Vincent van Gogh, Andrea Mantegna,
Amedeo Modigliani, Ireneusz Zjeżdżałka, Hokusai
(grudzień 2015) ------------------------------------------------------------------------------------------------
„Krytyka Literacka” nr 2-3 (67-68) / 2015
Słowo na jesień – Zbigniew Herbert, Andrzej Bobkowski ● Tomasz Marek Sobieraj
PRZECIW „INTELEKTUALISTOM” ● Krzysztof Jurecki
,
Andrzej Dudek-Dürer
ŚWIADOMOŚĆ PROCESU TRANSFORMACJI ●
Mahmoud Hosseini Zad
GDYBYŚ POSZEDŁ ZE MNĄ ●
Sander de Vaan
,
Rodaan Al-Galidi
NIE SPACERUJCIE Z PSAMI… ●
Rodaan Al-Galidi
WIERSZE ● Leszek Lubicki PANKIEWICZ
I PODKOWIŃSKI
●
Andriej Bazilewskij
ODPRYSKI TĘCZY ● Siergiej Kaługin
9 / 25
"Krytyka Literacka" - omówienia numerów
WIERSZE ● Jekatierina Poljanskaja
WIERSZE ● Shalaw Habiba
WIERSZE ●
Dariusz Pawlicki
PRZECIW LITERATOM
Przekłady: Józef Baran, Alicja Kubiak, Jadwiga Malina, Dorota Słapa, Tomasz Marek
Sobieraj
, Adam
Ziemianin
, Elżbieta Żak
Ilustracje: Hieronim Bosch, Andrzej Dudek-Dürer, Albrecht Dürer, Shalaw Habiba, Piotr
Kosiński
, Andrea Mantegna
,
Pisanello
,
Władysław Podkowiński
,
Tomasz Marek Sobieraj
Jak informuje redakcja, cena egzemplarza wynosi 10 zł. Żeby go otrzymać wystarczy wpłacić
pieniądze (mile widziana większa kwota) na konto dowolnego hospicjum i wysłać potwierdzenie
na adres e-poczty redakcji.
Strona KL na Fejsbuku:
https://www.facebook.com/pages/Krytyka-Literacka/1421404821406050?ref=br_rs
www.krytykaliteracka.blogspot.com
(wrzesień 2015)
10 / 25
"Krytyka Literacka" - omówienia numerów
---------------------------------------------------------------------------------------------
Papierowa „Krytyka Literacka” nr 1/2015
Pojawiło się wiosenna papierowa wersja „Krytyki Literackiej”. Jak dotąd, obok comiesięcznych
internetowych wydań KL, dwa razy do roku publikowano pismo na papierze. Bieżący numer
zatytułowano „Poetikon Józefa Barana”. Znaleźć w nim można ulubione wiersze poety oraz
komentarze dotyczące prezentowanych twórców. A są nimi:
Hanna Bondarenko, Andrzej Bursa, Maria Gibała, Danuta Hasiak, Jadwiga Malina, Łukasz
Nicpan, Alicja Rybałko, Jan Rybowicz, Tomasz M. Sobieraj, Adam Szyper
i
Adam Ziemianin
. Całość poprzedza krytycznoliteracki wstęp J. Barana
.
Jak informuje redakcja, kto chciałby bieżące wydanie KL posiąść, winien wpłacić minimum 10 zł
na konto dowolnego hospicjum i wysłać potwierdzenie na adres e-poczty KL. Strona
internetowa pisma: http://krytykaliteracka.blogspot.com/
Wcześniejsze numery elektronicznych wydań KL można pobrać bez opłat ze strony
http://chomikuj.pl/KrytykaLiteracka
lub czytać online na
http://issuu.com/krytykaliteracka
oraz http://pl.scribd.com/KrytykaLiteracka
11 / 25
"Krytyka Literacka" - omówienia numerów
I jeszcze jedna ważna informacja. Otrzymana niedawno z redakcji KL. Cytujemy cały list.
Ponieważ lubimy zapach papieru i farby drukarskiej, od kilku lat uzupełniamy nasz
e-miesięcznik papierowym półrocznikiem pod tym samym tytułem. Jednak siódmy rok
nieprzerwanej działalności to czas na zmiany. Dlatego od jesieni tego roku będziemy wydawać
tylko jedno pismo – papierowy kwartalnik „Krytyka Literacka”, z bezpłatnymi wersjami
elektronicznymi do czytania z ekranu, do druku i na urządzenia przenośne. Zmieni się nieco
szata graficzna i typografia oraz zawartość – pojawi się więcej literatury zagranicznej, esejów,
rozmów z artystami, pisarzami i intelektualistami.
Marcowy, 65. numer „Krytyki Literackiej” był ostatnim wydaniem miesięcznika. W kwietniu/maju
– ostatni numer papierowego półrocznika. Później czeka nas reorganizacja, restrukturyzacja,
remont siedziby i inne reformy a na koniec zasłużone wakacje. Spotkamy się na przełomie
września i października. Do zobaczenia!
(maj 2015)
-------------------------------------------------------------------------------------------
„Krytyka Literacka” nr 3/2015
W siódmym roku działalności KL redakcja zapowiada zmiany. Dotąd e-miesięcznik uzupełniany
był półrocznikiem pod tym samym tytułem. Jesienią tego roku wydawane będzie tylko jedno
pismo – papierowy kwartalnik „Krytyka Literacka”, z bezpłatnymi wersjami elektronicznymi do
12 / 25
"Krytyka Literacka" - omówienia numerów
czytania z ekranu, do druku i na urządzenia przenośne. Zmieni się nieco szata graficzna i
typografia oraz zawartość – pojawi się więcej literatury zagranicznej, esejów, rozmów z
artystami, pisarzami i intelektualistami.
A co w bieżącym numerze KL?
OD REDAKCJI Słowo na marzec – Czesław Miłosz, Zbigniew Herbert ● Ostatni taki numer,
czyli „KL” papierowym kwartalnikiem ● Jacek Durski
36 Bytów
POETIKON JÓZEFA BARANA Andrzej Bursa
POGRANICZA Arkadiusz Frania „W drodze do okna”. Na marginesie lektury 36 Bytów Jacka
Durskiego
POEZJA Stanley H. Barkan
ESEJ Leszek Lubicki „Dzieciobójstwo w Zachęcie”
POEZJA Rita Dahl
ROZMOWA Jadwiga Wierzbicka, Marek Różycki jr „Wielcy ludzie małych ojczyzn”
POEZJA Justyna Babiarz
13 / 25
"Krytyka Literacka" - omówienia numerów
RECENZJA Zbigniew Ikona-Kresowaty „Listy ponad czasem” [Józef Baran, Sławomir
Mrożek
, Scenop
is od wieczności. Listy
]
POEZJA Sukasah Syahdan
POGRANICZA Grzegorz Gniady „Pakistański teatr”
FELIETON Lech. M. Jakób „Wydawca”
PUBLICYSTYKA Krzysztof Lachowski „Korporacjonizm = faszyzm”
SZTUKA Henri de Toulouse-Lautrec „Studium aktu”.
Marcowy, 65. numer „Krytyki Literackiej” jest ostatnim wydaniem miesięcznika. W kwietniu –
ostatni numer papierowego półrocznika. Później – jak informują prowadzący pismo - czeka nas
reorganizacja, restrukturyzacja, remont siedziby i inne reformy a na koniec zasłużone wakacje.
Spotkamy się na przełomie września i października.
www.krytykaliteracka.blogspot.com
(marzec 2015)
-----------------------------------------------------------------------------------------------
14 / 25
"Krytyka Literacka" - omówienia numerów
„Krytyka Literacka” nr 2/2015
Jest już dostępny w sieci lutowy numer „Krytyki Literackiej”, który pobrać można bez opłat ze
strony http://chomikuj.pl/KrytykaLiteracka lub czytać online na
http://pl.scribd.com/KrytykaLiteracka; a na życzenie redakcja wysyła egzemplarz e-pocztą.
Rzecz dostepna jest również na Fejsbuku:
https://www.facebook.com/pages/Krytyka-Literacka/1421404821406050?ref=br_rs Numer
otwiera cytat z publikacji Stanisława Ignacego Witkiewicza O potrzebach krytyki literackiej
artystycznej
:
Wobec tego, co się dzieje z naszą literaturą, są możliwe trzy stanowiska: 1. przystosowanie,
stosowane zdaje się z tych trzech możliwości najbardziej szeroko; 2. walka, choćby
beznadziejna, walka dla walki, bez względu na klęskę lub zwycięstwo i 3. zupełna
beznadziejność i powiedzenie sobie: niech sobie wszystko diabli biorą, ja będę robił w swoim
kąciku swoje i nic mnie reszta nie obchodzi. Pierwszego nie znam, drugie zaczynałem parę razy
– bez skutku. Trzeciego na razie nie chcę, mając jeszcze w sobie pewien soupçon dawnego
fighting-man’a i mogąc może go z pewnym, choćby minimalnym pożytkiem dla ogółu
zużytkować.
Mogłoby krytyki w ogóle nie być i tak byłoby zdaje się najlepiej. taka, jaka jest, przynosi przez
nieuctwo i niski poziom intelektualny większej części swych przedstawicieli, przez swoją
„letniość” i tchórzostwo wobec najmniej nawet niebezpiecznych tematów więcej szkody niż
korzyści.
A co dalej wewnątrz numeru?
ROZMOWA Sander de Vaan, Gerdður Kristný „Wystrugasz piszczałki z moich kości”,
15 / 25
"Krytyka Literacka" - omówienia numerów
POEZJA Gerdður Kristný,
ESEJ Piotr Stanisław Król „Trzy nurty słowa w czasach PRL-u”,
ESEJ Krystyna Habrat “Rozmyślania o pracy pisarza (VI)”,
POGRANICZA Niels Hav „Poezja i antypoezja” [Nicanor Parra],
POEZJA Nicanor Parra,
ESEJ Grzegorz Gniady „Szyizm i monoteizm stosowany” [Miron Szmytkiewicz, szyita i
mistyk]
POEZJA Jacek Świerk,
POGRANICZA Alicja Kubiak „Kieszenie”,
FELIETON Marek Różycki jr „Przepraszam, z kim mam przyjemność?...”,
POEZJA Łukasz Nicpan,
SZTUKA Peter Paul Rubens „Cztery kontynenty”.
16 / 25
"Krytyka Literacka" - omówienia numerów
(luty 2015)
--------------------------------------------------------------------------------------------
„Krytyka Literacka” nr 1/2015
Pojawił się w sieci styczniowy numer „Krytyki Literackiej”. Redakcja zaprasza do lektury
elektronicznego miesięcznika, który można pobrać bez opłat ze strony
http://chomikuj.pl/KrytykaLiteracka lub czytać online na http://pl.scribd.com/KrytykaLiteracka; na
życzenie egzemplarz wysyłany jest e-pocztą. Strona na Fejsbuku:
https://www.facebook.com/pages/Krytyka-Literacka/1421404821406050?ref=br_rs A co w
pierwszym tegorocznym numerze?
OD REDAKCJI Słowo na styczeń – Paweł Jasienica ● Spotkanie literacko-muzyczne Baran – Mrożek
w Bibliotece Uniwersytetu Łódzkiego ● Łukasz Nicpan
i Krzysztof Lisowski
laureatami nagrody im.
Bednarczyków
POETIKON JÓZEFA BARANA Hanna Bondarenko
17 / 25
"Krytyka Literacka" - omówienia numerów
ESEJ Stanisław Jasiński „Henri Cartier-Bresson. Decydujący moment”
POEZJA Sander de Vaan
POGRANICZA Justyna Babiarz „Dom nadzoru” [T.M. Sobieraj, Dom Nadzoru]
POEZJA Nur Muhammad Monir [Adhar Amar]
ESEJ Dariusz Pawlicki „O nieistniejącym (jeszcze) społeczeństwie mecenasów”
POEZJA Piotr Stanisław Król
ROZMOWA Marek Różycki, Kazimiera Iłłakowiczówna „Byłam sekretarką Piłsudskiego”
POGRANICZA Marek Trojanowski „Protokół z badania” [o poezji E. Tkaczyszyna-Dyckiego]
SZTUKA Giotto di Bondone „Pokłon trzech króli”
I obszerny wyimek z wielce ciekawego eseju Dariusza Pawlickiego „O nieistniejącym
(jeszcze) społeczeństwie mecenasów”:
Kultura jest tą dziedziną ludzkiej działalności, którą, tak jak zresztą pozostałymi, w naszej części
świata, zawiaduje ministerstwo kierowane przez ministra. Nazwa tego resortu w różnych
krajach jest różna, ale najczęściej występuje w niej słowo „kultura” (choć pełna nazwa może
zawierać także inne) odmienione w drugim przypadku.
18 / 25
"Krytyka Literacka" - omówienia numerów
Ministerstwo kultury – ministerstwem kultury, ale w tej dziedzinie najwięcej mogłoby zależeć od
obywateli. Mogłoby, ale jest inaczej. Choć o tym, że oni są najważniejsi, mówi się, a jakże.
Rzecz jednak w tym, że wygłaszane są opinie jednostronne. Owa jednostronność polega na
podkreślaniu, że kultura nie może istnieć bez odbiorcy. W takich sytuacjach informuje się, jak
wiele osób obejrzało jakiś film, zakupiło tę czy inną płytę muzyczną itd. Ale nie czyni się kroku
dalej, aby pokazać/wskazać, choćby w czasie powtarzających się kłopotów finansowych
ministerstw kultury, że byłoby jak najbardziej wskazane, aby jak najwięcej spośród nas stało
się... mecenasami. A doprecyzowując: ludźmi świadomymi możliwości jakie daje/stwarza
indywidualne wspieranie kultury, czyli mecenat na skalę może niewielką, ale bardzo istotną
(zwłaszcza, kiedy weźmie się pod uwagę możliwą liczbę potencjalnych mecenasów).
Początkiem musiałoby być jednak uświadomienie sobie przez kolejne osoby, że wydają
pieniądze nie tylko, aby Coś nabyć bądź Coś zobaczyć, ale także po to, aby Jakąś inicjatywę
lub Kogoś wesprzeć. A niekiedy, dosłownie, utrzymać przy życiu.
Z tego względu dwa słowa spośród tych, jakich dotąd użyłem w tym eseju, są kluczowe ze
względu na jego przesłanie: świadomość i mecenat. A to dlatego, że uważam, iż każdy z nas,
najczęściej w sposób skromny, ale jednak, ma możliwość, swoistego rodzaju, opieki nad tą czy
inną dziedziną kultury.
Branie pod uwagę czynnika finansowego jest, oczywiście, niezbędne, wręcz konieczne. Zresztą
określenie „mecenat” zawiera wyraźne odniesienie do sfery finansowej (na takowym wsparciu,
w znacznym stopniu, polegała działalność Gajusza Cilniusza Mecenasa, od którego nazwiska
wzięła się nazwa działalności mającej na celu opiekę nad sztuką, literaturą, nauką; także nad jej
twórcami). Brak owego wsparcia, najpewniej, nie zaszkodzi tradycyjnej kulturze ludowej (to fakt,
że będącej w odwrocie), jak też jej współczesnej wersji – to znaczy popkulturze, którą
współtworzy na przykład hip-hop. Natomiast istnieć przestaną, albo zostaną ograniczone te
obszary kultury, które wymagają dłuższego czasu na powstanie dzieła bądź zakupu wielu
komponentów/elementów, aby mogło dojść do jego stworzenia.
Przykładem może być rynek prasy literackiej (ze szczególnym uwzględnieniem tej jej części,
która ukazuje się w wersji papierowej). Wspominam o czasopismach literackich, jak też
społeczno-kulturalnych (literatura jest w nich obecna, nie tylko w postaci różnych omówień,
recenzji), ponieważ wspieranie ich może służyć jako ilustracja działania indywidualnego
mecenatu. A jemu właśnie, jak już podkreślałem, przede wszystkim poświęcam ten tekst.
Przykład prasy wspomnianego rodzaju jest interesujący, choćby, z tego względu, że nakłady
19 / 25
"Krytyka Literacka" - omówienia numerów
tworzących ją tytułów są, niestety, niewielkie. Regułą jest 300 – 800 egzemplarzy. Bardzo
rzadko w grę wchodzi 2000 egzemplarzy. Lecz w sytuacji, gdy wysokość nakładu jest taka, jaka
jest, to znaczy najczęściej niska, jeden więcej sprzedany, albo zwrócony wydawcy egzemplarz,
nie jest błahą sprawą. A stała liczba zakupionych egzemplarzy (oczywiście, najlepiej, gdyby był
to stały wzrost) gwarantuje istnienie tego czy innego tytułu. Jest też dopingiem/zachętą dla
redakcji do kontynuowania działalności. Stanowi również podstawę do snucia planów na
przyszłość. I to nawet wtedy, gdy pewna liczba nabywców konkretnego tytułu, kieruje się przy
zakupie nie jego całą bądź prawie całą zawartością, ale tylko tym, że publikuje w nim autor,
którego twórczość podziwiają.
Bez względu na to z jakiego rodzaju czytelnikiem ma się do czynienia, niezmiernie ważna jest
jednak owa świadomość (najczęściej jednak jej brak), że nie chodzi wyłącznie o sam zakup. Ale
również o mecenat – świadome przyczynianie się do istnienia/trwania Czegoś. Zresztą może on
przybrać też formę darowizn przekazywanych na rzecz wybranego/wybranych tytułów. W tym
wypadku systematyczność i stała kwota nie są istotne. Liczy się bowiem każdy taki gest – jest
bowiem dodatkowym wsparciem.
Piszę o tego typu prasie, gdyż po pierwsze, jak już wspomniałem, jest znakomitym przykładem
możliwości tkwiących w każdym człowieku jako potencjalnym mecenasie.
Po drugie, zwracam na nią uwagę, gdyż powszechne są utyskiwania na szczupłość tego rynku,
na znikanie z niego kolejnych tytułów (dotąd istniejące niekiedy zastępowane są nowymi), na
ograniczanie nakładów. Wystarczy jednak zapytać jednego czy drugiego utyskiwacza w
powyższej kwestii, aby niezwykle często dowiedzieć, że nie kupuje on prasy literackiej w ogóle,
albo czyni to sporadycznie. Nie widzi bowiem zależności pomiędzy sytuacją w konkretnej
dziedzinie a swoim postępowaniem. To zresztą jest kolejny przykład na dostrzeganie przyczyny
jakiegoś zjawiska w uczynkach bądź poniechaniach ze strony Innych! Winni zawsze są Inni!
Podobnie jak z prasą, rzecz ma się z teatrami czy kinami. Nie kupując biletów do tych instytucji
sprawimy, że one w końcu przestaną istnieć. Tak więc chodząc do nich (używam formy „my”,
ale nie uczęszczam do tych placówek, przyznaję się), aby obejrzeć najnowszą inscenizację czy
też film ulubionego reżysera, winniśmy być świadomi tego, co spowoduje nasze poniechanie w
tym względzie.
Nie inaczej jest z księgarniami. Przykładowo w rejonie swego zamieszkiwania mamy dwie
księgarnie. Jedna z nich jest niewielka, z miłą atmosferą, właścicielem orientującym się
20 / 25
"Krytyka Literacka" - omówienia numerów
znakomicie w świecie książki, z tym, że ceny oferowanych w niej pozycji są wysokie. Druga
księgarnia (oferuje nie tylko książki) jest kilkupiętrowa, pośród sprzedawców wciąż pojawiają się
nowe twarze. Ale książki oferowane w niej są tańsze niż w tej pierwszej. Aby pooddychać
„książkową”, niemal intelektualną atmosferą, porozmawiać, nie tylko o nowościach, ale w ogóle
o książkach, przewertować interesujące pozycje, chodzimy do tej mniejszej. Natomiast w celu
nabycia jakiegoś tytułu – do tej większej. A gdy, po jakimś czasie, ta pierwsza upadnie,
będziemy żałować, i to bardzo, że kolejny raz zwyciężyła komercja. Zwyciężyła, gdyż jeden z
drugim, trzecia z czwartą przyczyniła się do tego. Niestety, najczęściej nie towarzyszy temu
żadna refleksja!
Ceniąc pracę jakiegoś, na przykład, grafika, choćby od czasu do czasu zakupmy pracę, która
wyszła spod jego ręki. Po to, aby miał na wikt, opierunek i kwaterunek. Bo to, że będzie tworzył,
nawet wtedy, gdy nie dokonamy żadnych zakupów, jest pewne. Nie kieruje się on bowiem
racjami ekonomicznymi. Do tego imperatyw tworzenia jest siłą nie do okiełznania – artystą się
jest, a nie bywa nim. Podobnie zresztą jest z prozaikami i poetami.
www.krytykaliteracka.blogspot.com
(styczeń 2015)
------------------------------------------------------------------------------------------------
„Krytyka Literacka” internetowa nr 12/2014 oraz papierowa nr 2/4 jesień 2014
21 / 25
"Krytyka Literacka" - omówienia numerów
Przypomnijmy: „Krytyka Literacka” ukazuje się w dwóch postaciach – elektronicznej i
papierowej. Elektroniczna, tak zwana sieciówka, pojawia się dwanaście razy w roku (czyli co
miesiąc). Zaś wydań papierowych mamy dwa w roku – wiosną i jesienią. Internetowe publikacje
(w postaci PDF) dostępne są bez kłopotu, pod adresami: http://chomikuj.pl/KrytykaLiteracka
oraz http://pl.scribd.com/KrytykaLiteracka
. A kto chciałby posiąść fizyczną postać papierowego numeru, winien wpłacić minimum 10 zł.
na konto dowolnego hospicjum i wysłać potwierdzenie na adres e-poczty redakcji.
A oto zawartość obu nowych numerów, poczynając od publikacji sieciowej.
KL nr 12/214:
OD REDAKCJI Stanisław Ignacy Witkiewicz ● Nagroda Bednarczyków – nominacje ●
Koncert literacko-muzyczny: Józef Baran, Jerzy Trela, Jakub Pawlak, Kinga Sworniowska
● Konkurs Egminy.eu ● POETIKON
JÓZEFA BARANA
– MARIA GIBAŁA
● ESEJ Grzegorz Gniady
RANKO RISOJEVIĆ
– na pograniczu kultur ● ESEJ
Krystyna Habrat
ROZMYŚLANIA O PRACY PISARZA (część V) ● POEZJA
Sylwester Gołąb
● RECENZJA
Alicja Kubiak
POCIĄG DO EMIGRACJI [
Zbigniew Masternak
, Nędzole
] ● PROZA Zbigniew Masternak
DANIE, KTÓRE ŁĄCZY LUDZI [fragmenty książki
Nędzole
] ● ESEJ
Piotr Stanisław Król
RZEKA WIEDZY Z ULICZNYCH ZAUŁKÓW Pamięci
22 / 25
"Krytyka Literacka" - omówienia numerów
Marka Nowakowskiego
● ESEJ Marek Różycki
jr. SIERGIEJ JESIENIN
– Mistrz Tajemnicy Słowa ● ROZMOWA Niels Hav
, Sander de Vaan
POEZJA NIE JEST DLA MIĘCZAKÓW ● POEZJA Niels Hav
● ESEJ Joanna Turek
NA MARGINESIE KRAWCA
TOMASZA MARKA SOBIERAJA
● ESEJ Marek Trojanowski JACEK DEHNEL
– TYTAN Z PLASTIKU ● SZTUKA Caravaggio
NARODZINY PAŃSKIE (ze św. Franciszkiem
i św. Wawrzyńcem
)
Wydanie papierowe KL nr 2/4 jesień 2014:
Adam A. Zych LIRYKA NIELUDZKIEGO ŚWIATA AUSCHWITZ ● Krzysztof Jurecki O CZYM
ŚNIĄ ANIOŁOWIE? ● Alicja Kubiak
OBCA ROSJA ● Dariusz Pawlicki
O LISTACH W LIŚCIE ●
Bolesław Faron
MECENAS I PRZYJACIEL ● Christian Medard Manteuffel
SPOTKANY POD BRAMAMI ULRO ● Niels Hav, Sander de Vaan
POEZJA NIE JEST DLA MIĘCZAKÓW ● Niels Hav
WIERSZE ● 23 / 25
"Krytyka Literacka" - omówienia numerów
Tomasz M. Sobieraj
PANOPTIKUM ● W numerze wykorzystano obrazy
Małgorzaty Wielek-Mandreli
(grudzień 2014)
----------------------------------------------------------------------------------------------
"Krytyka Literacka" nr 11 (61) 2014
Pojawił się w sieci listopadowy numer „Krytyki Literackiej”. A w nim:
OD REDAKCJI Henry David Thoreau ● Z redaktorskiego Fejsbuka: Ludzie listy piszą…
POETIKON JÓZEFA BARANA – Jan Rybowicz
ESEJ Niels Hav „Miłosz w Kopenhadze”
PATRONAT „KRYTYKI LITERACKIEJ” Józef Baran, Sławomir Mrożek Scenopis od
wieczności. Listy
24 / 25
"Krytyka Literacka" - omówienia numerów
POGRANICZA Andrzej Walter „Ty jeszcze wcale nie umarłaś”
ESEJ Anna Kokot „Demony w sukienkach”
POGRANICZA Bolesław Faron „Poezja małej ojczyzny. Józefa Barana powroty do
Borzęcina”
POGRANICZA Marek Różycki jr. „Kpiarz i >bluźnierca
25 / 25