38 Opisz cykl hydrogeologiczny

38. Opisz cykl hydrogeologiczny.
Cykl hydrologiczny - naturalny obieg wody na Ziemi. Obejmuje on procesy zachodzące
zarówno w atmosferze takie jak: parowanie, kondensacja, opady, transport wilgoci;
biosferze: pobieranie wody i jej oddawanie w procesie oddychania czyli transpiracji, jak i
w litosferze: wsiąkanie, spływ podziemny i powierzchniowy. W cyklu hydrologicznym
wyróŜnia się obieg duŜy i mały.
Tylko część wody na kuli ziemskiej podlega cyklowi hydrologicznemu. Znaczne jej ilości
są okresowo (w skali procesów geologicznych) wyłączone z obiegu (retencja). Do wody
wyłączonej z obiegu zalicza się:
•
•
•
lodowce i pokrywy śnieŜno-lodowe - zwłaszcza na biegunach
wodę głębinową w jeziorach, morzach i oceanach
głębinowe wody podziemne
Źródłem wód podziemnych są: infiltracja, kondensacja i niektóre procesy geologiczne
związane z powstawaniem skał i struktur budowy geologicznej.
Podstawową rolę w zasilaniu wód krąŜących w litosferze i biorących udział w obiegu wody
w przyrodzie odgrywa infiltracja (wsiąkanie) opadów atmosferycznych do podłoŜa
skalnego. Wody podziemne pochodzące z tego źródła nazywa się infiltracyjnymi lub
meteorycznymi. Są to wody odnawialne.
Ilość wody infiltrującej do podłoŜa skalnego zaleŜy od czynników klimatycznych i
własności infiltracyjnych terenu. Do czynników klimatycznych naleŜą w szczególności:
wysokość opadów atmosferycznych, ich rozkład w czasie oraz temperatura i wilgotność
powietrza.
Do własności infiltracyjnych terenu naleŜą m.in.:
— przepuszczalność skał w strefie przypowierzchniowej,
— nachylenie powierzchni terenu (im większe nachylenie, tym większa część opadu
transformuje się w odpływ powierzchniowy),
— pokrycie szatą roślinną (gęsta szata zmniejsza spływ powierzchniowy),
— zagospodarowanie terenu (np. zabudowa miejska zmniejsza infiltrację, a
uprawy rolne z reguły intensyfikują ten proces), - przemarzanie skał zmniejszające
przepuszczalność podłoŜa,
— stopień wcześniejszego nasycenia skały wodą.
Las
Opady
Grunt
Woda infiltruje grunt,
przepływa przez
niego