Informacja z kontroli bezpieczeństwa zapalniczek

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT
ul. Gdańska 38
90-730 Łódź
NIP 727-11-49-261
Regon 000136886
tel. 42 636-03-57
fax 42 636-85-50
e-mail: [email protected]
Łódź, dnia 17 lipca 2015 r.
PU.832.31.2015
Informacja
z kontroli bezpieczeństwa zapalniczek
Zgodnie z wytycznymi Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów
w Warszawie zawartymi w programie DNR-70-34(1)/15/AKL z 10 marca 2015 roku
Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Łodzi przeprowadził w II kwartale 2015r.
kontrole zapalniczek na terenie województwa łódzkiego.
I. CEL KONTROLI
Celem kontroli była ocena bezpieczeństwa zapalniczek jednorazowych i wielokrotnego
napełniania oraz eliminowanie z rynku takich zapalniczek, które mogą stwarzać zagrożenie dla
zdrowia i życia użytkowników.
II. PODMIOTOWY ZAKRES KONTROLI
Kontrole przeprowadzono w 7 podmiotach gospodarczych posiadających w obrocie
hurtowym i detalicznym zapalniczki, na terenie miasta Łodzi i województwa łódzkiego, tj.:
6 placówek handlu hurtowego
1 sklep detaliczny
III.
PRZEDMIOTOWY ZAKRES KONTROLI
Przedmiotem kontroli było sprawdzenie spełniania przez zapalniczki ogólnych wymagań
bezpieczeństwa. Kontrolą objęto zapalniczki jednorazowe oraz wielokrotnego napełniania.
Nie stwierdzono w kontrolowanych placówkach zapalniczek luksusowych oraz zapalniczek
gadżetów (fantazyjnych).
Ogółem w 7 jednostkach skontrolowano 27 partii zapalniczek pochodzących z importu w tym
20 partii zapalniczek piezoelektrycznych oraz 7 partii zapalniczek krzesiwowych.
W wyniku przeprowadzonych kontroli zakwestionowano ogółem w 1 placówce 2 partie
zapalniczek z uwagi na brak na opakowaniu zbiorczym i zapalniczce specjalnej drukowanej
instrukcji.
USTALENIA KONTROLI
Badania organoleptyczne i badania laboratoryjne
Badania organoleptyczne
Oceny bezpieczeństwa zapalniczek wprowadzonych na rynek dokonano w zakresie cech
fizycznych zapalniczek poprzez badania organoleptyczne, przeprowadzone w oparciu o
wymagane zawarte w Normach PN-EN 13869:2011 Zapalniczki. Zapalniczki z utrudnionym
uruchomieniem dla dzieci. Wymagania bezpieczeństwa i metody badań, oraz PN-EN ISO
9994:2007/A1:2008 Zapalniczki. Wymagania bezpieczeństwa.
Badaniami organoleptycznymi objęto w 7 placówkach 27 partii zapalniczek.
Na podstawie przeprowadzonych badań organoleptycznych stwierdzono, że wszystkie 27 partii
zapalniczek (zapalniczki wielokrotnego napełniania oraz zapalniczki jednorazowe) posiadało
zabezpieczenia przed uruchomieniem przez dzieci, zgodnie z wymaganiami ww. przepisów.
Dokonano
oceny
bezpieczeństwa
18
partii
zapalniczek
piezoelektrycznych
poprzez
przeprowadzenie badań organoleptycznych w zakresie poziomu siły nacisku na mechanizm
zapłonowy zapalniczek, w celu ustalenia wartości siły która powoduje pojawienie się płomienia.
Badań dokonano przy użyciu dynamometru analogowego SAUTER Model FA 100 CAPACITY
100N d=0.500N o nr fabrycznym 2506123531, data i numer świadectwa wzorcowania: 23 marca
2015r. Niepewność pomiaru została określona zgodnie z dokumentem EA-4/02.M:2013. Podane
wartości niepewności stanowią niepewność rozszerzoną przy prawdopodobieństwu rozszerzenia
ok. 95% i współczynniku rozszerzenia k=2.
W wyniku przeprowadzonych badań organoleptycznych polegających na zwiększaniu
siły nacisku powodującego zadziałanie zapalacza, w zakresie od 45N, nie stwierdzono
nieprawidłowości.
Pozostałe 9 partii zapalniczek w tym 7 krzesiwowych i 2 piezoelektryczne posiadało inny rodzaj
zabezpieczeń przed dziećmi tj.: osłonę kółka iskrzącego lub wolnego kółka iskrzącego oraz
zabezpieczenie w postaci ruchu ukośnego powodujące zadziałanie zapalacza.
W wyniku przeprowadzonych badań organoleptycznych nie stwierdzono nieprawidłowości.
2
- -
Badania laboratoryjne
Przeprowadzone badania organoleptyczne wykazały, że zapalniczki pod względem konstrukcji,
zapewniają bezpieczeństwo podczas użytkowania wyrobu, w szczególności są skutecznie
zabezpieczone przed uruchomieniem przez dzieci nie było więc podstaw do pobrania
kontrolowanych zapalniczek do badań laboratoryjnych.
Ustalenie czy produkt jest tzw. zapalniczką - gadżetem (zapalniczką fantazyjną).
W toku przeprowadzonych kontroli w 7 jednostkach nie stwierdzono w ofercie handlowej
u kontrolowanych przedsiębiorców zapalniczek - gadżetów (fantazyjnych).
Ustalenie czy produkt jest tzw. zapalniczką luksusową.
W toku przeprowadzonych kontroli w 7 jednostkach nie stwierdzono w ofercie handlowej
zapalniczek luksusowych.
Weryfikacja właściwości fizycznych zabezpieczeń przed uruchomieniem
przez dzieci.
W 7 placówkach kontrolą objęto 27 partii zapalniczek zabezpieczonych przed uruchamianiem
przez dzieci poprzez zastosowanie zwiększonej siły nacisku, powodującej zadziałanie zapalacza,
zastosowanie osłony kółka iskrzącego, wolnego kółka iskrzącego oraz zabezpieczenie w postaci
ruchu ukośnego powodujące zadziałanie zapalacza.
Kontrolowane zapalniczki poddane zostały ocenie w oparciu o:
ustawę z dnia 12 grudnia 2003r. o ogólnym bezpieczeństwie produktów (Dz. U.
z 2015r., poz. 322),
rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 26 kwietnia 2007r. w sprawie
wprowadzenia środków przewidzianych przepisami o ogólnym bezpieczeństwie
produktów w odniesieniu do zapalniczek (Dz. U. nr 77, poz. 515),
Polskich Normach PN-EN 13869+A1:2011 Zapalniczki. Zapalniczki
z utrudnionym uruchomieniem dla dzieci. Wymagania bezpieczeństwa i metody
badań, oraz PN-EN ISO 9994:2007/A1:2008 Zapalniczki. Wymagania
bezpieczeństwa.
Wytypowane do oceny zapalniczki posiadały zabezpieczenie przed uruchomieniem przez dzieci
polegające na:
- zastosowaniu zabezpieczenia o zwiększonej sile nacisku, powodującej zadziałanie zapalacza
w 18 partiach zapalniczek piezoelektrycznych,
- zastosowaniu zabezpieczenia w postaci osłoniętego kółka iskrzącego w 6 partiach zapalniczek
krzesiwowych,
- zastosowaniu zabezpieczenia w postaci wolnego kółka iskrzącego w 1 partii zapalniczek
krzesiwowych,
3
- -
- zastosowaniu zabezpieczenia w postaci ruchu ukośnego powodujące zadziałanie zapalacza
w 2 partiach zapalniczek piezoelektrycznych.
W kontrolowanych zapalniczkach nieprawidłowości nie stwierdzono.
W przypadku kontroli u producenta: weryfikacja dokumentacji dotyczącej
zabezpieczeń przed uruchomieniem przez dzieci.
Wśród kontrolowanych przedsiębiorców nie było producentów zapalniczek, w związku
z powyższym nie sprawdzano dokumentacji dotyczących zabezpieczeń przed dziećmi.
Ocena właściwości fizycznych z uwzględnieniem normy PN-EN ISO9994:2007/A1:2008 Zapalniczki. Wymagania bezpieczeństwa.
Oceny właściwości fizycznych zapalniczek dokonano w oparciu o:

ustawę o ogólnym bezpieczeństwie produktów,

wyniki badań organoleptycznych z uwzględnieniem wymagań zawartych w normie PNEN ISO-9994:2007/A1:2008 Zapalniczki. Wymagania bezpieczeństwa;
Dla 27 partii zapalniczek przeprowadzono badania organoleptyczne, w których sprawdzono
następujące parametry określone w ww. normie:
Objętość rezerwowa pojemności,
Wysokość płomienia,
Odporność na plucie lub pryskanie i migotanie płomienia,
Wygaszanie płomienia,
Nastawianie wysokości płomienia,
Wykończenie zewnętrzne.
Objętość rezerwowa pojemności.
Spośród wytypowanych 27 partii zapalniczek 7 partii posiadało transparentne obudowy co
pozwalało na sprawdzenie objętościowej rezerwy pojemności. Udział fazy ciekłej paliwa
w badanych zapalniczkach nie przekraczał 85% pojemności objętościowej zbiornika paliwa
co było zgodne z ww. normą.
Pozostałe zapalniczki posiadały obudowy nietransparentne lub metalowe w związku z tym nie
można było przeprowadzić badań objętościowych rezerwy pojemności.
Wysokość płomienia.
Wysokość płomienia sprawdzono w 7 placówkach dla 27 partii zapalniczek.
4
- -
Cztery spośród 27 badanych partii zapalniczek były to zapalniczki nienastawne gazowe.
Stwierdzono,
że
zapalniczki
te
nie
wytwarzały
płomienia
o
wysokości
większej
niż 50 mm co było zgodne w wymaganiami pkt. 3.2.1.2 w/w normy.
Pozostałe 23 partie były to zapalniczki nastawne tj.:
- 21 partii zapalniczek z palnikiem dyfuzyjnym,
- 2 partie zapalniczek z palnikiem kinetycznym.
Dla 21 partii zapalniczek z palnikiem dyfuzyjnym stwierdzono, że wysokość płomienia przy
maksymalnym ustawieniu jego wysokości nie przekraczała 120mm. Wysokość płomienia
ustawiona przez producenta nie przekraczała 100mm co było zgodne z pkt. 3.2.2.3 w/w normy.
Dla badanych 2 partii zapalniczek z palnikiem kinetycznym wysokość płomienia przy
maksymalnym ustawieniu jego wysokości nie przekraczała 75mm. Wysokość płomienia
ustawiona przez producenta nie przekraczała 60mm co było zgodne z pkt. 3.2.2.5 w/w normy.
W badanym zakresie nieprawidłowości nie stwierdzono.
Odporność na plucie lub pryskanie i migotanie płomienia.
W 7 jednostkach dla 25 partii zapalniczek sprawdzono zjawisko plucia, pryskania lub migotania
przy nastawieniu płomienia na maksymalną wysokość.
W badanym zakresie nieprawidłowości nie stwierdzono.
Wygaszanie płomienia.
W 7 jednostkach dla 27 partii zapalniczek sprawdzono wygaszanie płomienia.
Dla 21 partii zapalniczek z palnikiem dyfuzyjnym nastawnych stwierdzono, że przy
maksymalnej wysokości płomienia, po 5 sekundach nieprzerwalnego palenia, całkowite
wygaszenie płomienia nastąpiło w czasie krótszym niż 2 sekundy co było zgodne z pkt. 3.5 w/w
normy.
Dla 2 partii zapalniczek z palnikiem kinetycznym nastawnych stwierdzono, że przy
maksymalnej wysokości płomienia, po 5 sekundach nieprzerwalnego palenia, całkowite
wygaszenie nastąpiło w czasie krótszym niż 5 sekund co było zgodne z 3.5 w/w normy.
Dla 4 partii zapalniczek z palnikiem dyfuzyjnym (nienastawnych) o stałej wysokości płomienia,
stwierdzono, że po 5 sekundach nieprzerwalnego palenia, całkowite wygaszenie płomienia
nastąpiło w czasie krótszym niż 2 sekundy co było zgodne z pkt. 3.5 w/w normy.
W badanym zakresie nieprawidłowości nie stwierdzono.
Nastawianie wysokości płomienia.
Nastawienie wysokości płomienia sprawdzono dla 23 partii zapalniczek nastawnych.
5
- -
Zapalniczki posiadały obrotowy nastawnik płomienia, który znajdował się w górnej części
zapalniczki. Gdy nastawnik skierowany był w stronę użytkownika, ruch nastawnika w lewo
powodował zmniejszenie wysokości płomienia.
Wykończenie zewnętrzne.
Wytypowane do kontroli zapalniczki nie posiadały zewnętrznych ostrych krawędzi, które
mogłyby spowodować przypadkowe skaleczenie lub otarcia użytkownika gdy są trzymane lub
używane w przewidziany sposób.
Weryfikacja dokumentacji dotyczącej zgodności z normą PN-EN ISO9994:2007/A1:2008 Zapalniczki. Wymagania bezpieczeństwa.
Przedsiębiorcy, którzy prowadzili sprzedaż hurtową i detaliczną nie posiadali dokumentacji
potwierdzających zgodność zapalniczek z normą. Z uwagi na pozytywne wyniki badań
organoleptycznych nie występowano do producentów o dokumenty z badań.
Weryfikacja oznakowania (danych dotyczących identyfikacji przedsiębiorcy) (a)
oraz ostrzeżeń (b).
(a) Oznakowanie zapalniczek
Oznakowanie wszystkich 27 partii zapalniczek oceniono w oparciu o:

art. 10 ww. ustawy o ogólnym bezpieczeństwie produktów,

pkt
7
normy
PN-EN
ISO-9994:2007/A1:2008
Zapalniczki.
Wymagania
bezpieczeństwa.
Przy wszystkich partiach zapalniczek producenci zamieścili niezbędne informacje dotyczące
producenta/importera zarówno na opakowaniu zbiorczym jak i bezpośrednio na zapalniczkach.
(b) Instrukcje i ostrzeżenia
Instrukcje i ostrzeżenia dołączane do zapalniczek oceniono w oparciu o:

art. 10 ustawy o ogólnym bezpieczeństwie produktów,

pkt
6
normy
PN-EN
ISO-9994:2007/A1:2008
Zapalniczki.
Wymagania
bezpieczeństwa,

opinię
Komisji
Europejskiej
i
Komitetu
Technicznego
ISO
TC61/WG1,
funkcjonującego przy Europejskim Komitecie Normalizacyjnym (CEN), z dnia 25
marca 2009r. na temat usytuowania ostrzeżeń odnośnie bezpieczeństwa,
6
- -

opinię
Komisji
Europejskiej
i
Komitetu
Technicznego
ISO
TC61/WG1,
funkcjonującego przy Europejskim Komitecie Normalizacyjnym (CEN), z dnia 25
czerwca 2009r na temat
usytuowania ostrzeżeń odnośnie bezpieczeństwa
odnoszącego się do instrukcji wielokrotnego napełniania zapalniczek gazowych.
Prawidłowość dołączenia instrukcji i ostrzeżeń sprawdzono dla 27 wytypowanych do kontroli
partii zapalniczek.
W wyniku dokonanej oceny zakwestionowano oznakowanie 2 partii zapalniczek
gazowych: TOM z latarką EB 17 i TOM EB 15, stwierdzając brak na opakowaniu zbiorczym
i zapalniczce, specjalnej drukowanej instrukcji, wskazującej prawidłową procedurę ponownego
napełniania paliwem w bezpieczny sposób, rodzaj paliwa zalecanego przez producenta,
informacje mające na celu zapewnienie właściwego połączenia pojemnika, służącego do
wielokrotnego napełniania, z zasobnikiem zapalniczki, co jest niezgodne z pkt. 6.5.3. normy PNEN ISO 9994:2007/A1:2008 Zapalniczki. Wymagania bezpieczeństwa, w związku z pkt. 6.5
normy PN-EN ISO 9994:2007/A1:2008 Zapalniczki. Wymagania bezpieczeństwa.
Kontrolowany przedsiębiorca wycofał ze sprzedaży kwestionowane zapalniczki do czasu
poprawienia oznakowania.
Wystąpiono do dystrybutora zapalniczek na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 12 grudnia
2003 r. o ogólnym bezpieczeństwie produktów (t.j. Dz. U. z 2015 r. poz. 322) z wnioskiem o
podjęcie dobrowolnych działań zmierzających do usunięcia niezgodności poprzez dołączenie do
zapalniczek wprowadzanych do obrotu handlowego, jak również w stosunku do zapalniczek
znajdujących się w obrocie handlowym u kooperantów, specjalnej, drukowanej instrukcji
zawierającej prawidłową procedurę ponownego napełniania paliwem w bezpieczny sposób, ze
wskazaniem paliwa zalecanego przez producenta oraz podaniem odpowiednich informacji
mających na celu zapewnienie właściwego połączenia pojemnika służącego do wielokrotnego
napełniania z zasobnikiem paliwa.
W odpowiedzi dystrybutor zapalniczek poinformował o podjęciu dobrowolnych działań poprzez
dostarczenie wymaganych instrukcji do kontrolowanego przedsiębiorcy.
W pozostałych 25 partiach zapalniczek w badanym zakresie nieprawidłowości nie stwierdzono.
Wszystkie zapalniczki posiadały trwale naniesiony znak graficzny lub nazwę, identyfikujące
producenta lub dystrybutora.
7
- -