Regulamin Konkursu Języka Niemieckiego

Załącznik nr 16
ZAKRES WIEDZY I UMIEJĘTNOŚCI
WYMAGANY NA KONKURS JĘZYKA NIEMIECKIEGO
DLA UCZNIÓW SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH
WOJ. ZACHODNIOPOMORSKIEGO W ROKU SZKOLNYM 2009/2010
Zakres wymagań na stopień rejonowy i wojewódzki konkursu języka niemieckiego obejmuje
wiedzę i umiejętności przewidziane w podstawie programowej oraz w Europejskim Systemie
Opisu Kształcenia Językowego (poziom kompetencji zbliżony do poziomu A2).
Etap rejonowy
Stopień rejonowy polegać będzie na rozwiązaniu przez uczniów gimnazjum testu
sprawdzającego w zakresie:
rozumienia tekstu czytanego (Leseverstehen),
poprawnego stosowania konstrukcji gramatycznych oraz leksyki,
reagowania językowego,
znajomości realiów krajów niemieckojęzycznych (Landeskunde).
Etap wojewódzki
Stopień wojewódzki konkursu języka niemieckiego obejmuje sprawdzenie wiedzy
i umiejętności uczniów w zakresie:
rozumienia tekstu czytanego (Leseverstehen),
poprawnego stosowania konstrukcji gramatycznych oraz leksyki,
reagowania językowego,
znajomości realiów krajów niemieckojęzycznych (Landeskunde).
samodzielnego napisania krótkiego tekstu (np. listu, dialogu, wypowiedzi
na podany temat)
I.
Zakres leksykalny:
•
człowiek – np. dane personalne, wygląd zewnętrzny, cechy charakteru, uczucia
i emocje, zainteresowania
•
dom – np. miejsce zamieszkania, opis domu, pomieszczeń domu i ich
wyposażenia
•
szkoła – np. przedmioty nauczania, życie szkoły, plan lekcji i przedmioty,
nawiązywanie kontaktów
•
praca – np. popularne zawody i związane z nimi czynności, miejsce pracy
•
życie rodzinne i towarzyskie – np. okresy życia, członkowie rodziny,
koledzy, przyjaciele, czynności życia codziennego, formy spędzania czasu wolnego,
święta i uroczystości, styl życia, konflikty i problemy
•
żywienie – np. artykuły spożywcze, posiłki i ich przygotowanie, lokale
gastronomiczne
•
zakupy i usługi – np. rodzaje sklepów, towary, sprzedawanie i kupowanie,
korzystanie z usług, reklama
1
•
podróżowanie i turystyka – środki transportu, orientacja w terenie, hotel,
informacja turystyczna, wycieczki, zwiedzanie
•
kultura – np. dziedziny kultury, twórcy i ich dzieła, uczestnictwo w kulturze,
media
•
sport – np. dyscypliny sportowe, sprzęt sportowy, imprezy sportowe, sport
wyczynowy
•
zdrowie – np. higieniczny tryb życia, samopoczucie, choroby, ich objawy i
leczenie, uzależnienia
•
nauka i technika – np. odkrycia naukowe, wynalazki, obsługa i korzystanie
z podstawowych urządzeń technicznych, technologie informacyjno-komunikacyjne
•
świat przyrody – np. pogoda, rośliny i zwierzęta, krajobraz, zagrożenie i
ochrona środowiska naturalnego, klęski żywiołowe
•
życie społeczne – np. konflikty i problemy społeczne, przestępczość
•
elementy wiedzy o krajach obszaru języka niemieckiego oraz o kraju
ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu międzykulturowego oraz tematyki
europejskiej.
II.
Zakres struktur gramatycznych:
SKŁADNIA:
•
zdania pojedyncze: oznajmujące, pytające i rozkazujące
•
szyk wyrazów, prosty, przestawny, szyk zdania podrzędnego
•
przeczenia nein, nicht, kein, nie, niemand i ich miejsce w zdaniu
•
zdania złożone współrzędnie ze spójnikami: aber, denn, oder, und, sondern,
deshalb, sonst, trotzdem
•
zdania podrzędnie złożone ze spójnikami: dass, ob, weil, wenn, als, bevor,
obwohl, während, zdania przydawkowe
•
konstrukcje bezokolicznikowe z „zu” i bez „zu”
•
zdania okolicznikowe celu z „um....zu” i „damit”
CZASOWNIK:
•
strona czynna czasownika: Präsens, Präteritum, Perfekt, Futur I
•
czasowniki: posiłkowe sein, haben, werden, zwrotne i rozdzielnie złożone
•
czasowniki modalne w Präsens i Präteritum
•
strona bierna czasownika w Präsens i Präteritum
•
tryb rozkazujący
•
tryb przypuszczający czasowników Konjunktiv II Präteritum
PRZYMIOTNIK:
•
przymiotnik jako orzecznik
•
przymiotnik jako przydawka
•
regularne i nieregularne stopniowanie przymiotnika
•
przymiotniki w porównaniach als i wie
ZAIMEK:
•
odmiana zaimków osobowych, wskazujących, dzierżawczych, zwrotnych
i względnych,
•
zaimki nieosobowe es i das,
2
•
zaimki nieokreślone alle, einige, etwas, jeder, jemand, man, niemand, nichts,
alles,
•
zaimki pytające np. wer?, was?, wie?
LICZEBNIK:
•
liczebniki główne i porządkowe.
PRZYSŁÓWEK:
•
regularne i nieregularne stopniowanie przysłówków
•
przysłówki określone czasu i miejsca, np.: morgen, bald, dann, endlich,
damals, gestern, heute, hier, links, rechts
RZECZOWNIK:
•
użycie rodzajnika określonego i nieokreślonego
•
odmiana rzeczownika w liczbie pojedynczej i mnogiej
•
odmiana imion własnych
PRZYIMEK:
•
przyimki z celownikiem
•
przyimki z biernikiem
•
przyimki z celownikiem i biernikiem
III.
1.
2.
3.
Zakres umiejętności językowych:
•
•
•
•
•
•
•
Rozumienie wypowiedzi:
określanie głównej myśli tekstu
określanie głównej myśli poszczególnych części tekstu
znajdowanie w tekście określonych informacji
określanie intencji nadawcy/autora tekstu
określanie kontekstu wypowiedzi (np. nadawcę, odbiorcę, formę tekstu)
rozpoznawanie związków pomiędzy poszczególnymi częściami tekstu
rozróżnianie formalnego i nieformalnego stylu wypowiedzi
Tworzenie wypowiedzi ustnych:
• opisywanie ludzi, przedmiotów, miejsc, zjawisk i czynności
• opowiadanie o wydarzeniach życia codziennego
• przedstawianie faktów z przeszłości i teraźniejszości
• relacjonowanie wydarzenia z przeszłości
• wyrażanie i uzasadnianie swoich opinii, poglądów i uczuć
• przedstawianie opinii innych osób
• przedstawianie intencji, marzeń, nadziei i planów na przyszłość
• opisywanie doświadczeń swoich i innych osób
• stosowanie formalnego lub nieformalnego stylu wypowiedzi w zależności od
sytuacji
•
•
•
Tworzenie wypowiedzi pisemnych:
opisywanie ludzi, przedmiotów, miejsc, zjawisk i czynności
opowiadanie o wydarzeniach życia codziennego
przedstawianie faktów z przeszłości i teraźniejszości
3
• relacjonowanie wydarzenia z przeszłości
• wyrażanie i uzasadnianie swoich opinii, poglądów i uczuć
• przedstawianie opinii innych osób
• przedstawianie intencji, marzeń, nadziei i planów na przyszłość
• opisywanie doświadczeń swoich i innych osób
• stosowanie formalnego lub nieformalnego stylu wypowiedzi w zależności od
sytuacji
4.
Reagowanie na wypowiedzi:
•
nawiązywanie kontaktów towarzyskich (np. przedstawianie siebie i innych
osób, witanie i żegnanie, udzielanie informacji na swój temat i pytanie o dane
rozmówcy i innych osób)
•
rozpoczynanie, prowadzenie i kończenie rozmowy
•
stosowanie form grzecznościowych
•
uzyskiwanie i przekazywanie informacji i wyjaśnień
•
prowadzenie negocjacji w typowych sytuacjach życia codziennego
•
proponowanie, przyjmowanie i odrzucanie propozycji i sugestii
•
proszenie o pozwolenie, udzielanie i odmawianie pozwolenia
•
wyrażanie swoich opinii, intencji, preferencji i życzeń, pytanie o opinie,
preferencje i życzenia innych, zgadzanie się, sprzeciwianie się
•
wyrażanie swoich emocji
•
proszenie o radę i udzielanie rady
•
wyrażanie próśb i podziękowań oraz zgody lub odmowy wykonania prośby
•
wyrażanie skargi, przeprosin, przyjmowanie przeprosin
•
proszenie o powtórzenie bądź wyjaśnienie (sprecyzowanie) tego, co powiedział
rozmówca
5.
Reagowanie w formie prostego tekstu pisanego (e-mail, wiadomość,
pocztówka, krótki list prywatny)
•
nawiązywanie kontaktów towarzyskich (np. przedstawianie siebie i innych
osób, udzielanie podstawowych informacji na swój temat i pytanie o dane rozmówcy
i innych osób)
•
uzyskiwanie i przekazywanie informacji i wyjaśnień (np. wypełnienie
formularza)
•
prowadzenie prostych negocjacji w typowych sytuacjach życia codziennego
(np. uzgadnianie formy spędzania czasu)
•
proponowanie, przyjmowanie i odrzucanie propozycji i sugestii
•
proszenie o pozwolenie, udzielanie i odmawianie pozwolenia
•
wyrażanie swoich opinii, intencji, preferencji i życzeń, pytanie o opinie,
preferencje i życzenia innych, zgadzanie się, wyrażanie sprzeciwu)
•
wyrażanie swoich emocji (np. radości, niezadowolenia, zdziwienia)
•
proszenie o radę i udzielanie rady
•
wyrażanie prośby i podziękowania oraz zgody lub odmowy wykonania prośby
•
wyrażanie skargi, przeprosin, przyjmowanie przeprosin
6.
Przetwarzanie wypowiedzi (ustnie lub pisemnie):
•
przekazywanie w języku obcym informacji zawartych w materiałach
wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach), audiowizualnych
(np. filmach, reklamach) oraz tekstach obcojęzycznych
4
•
przekazywanie w języku polskim głównych myśli lub wybranych informacji z
tekstu w języku obcym
•
przekazywanie w języku obcym informacji sformułowanych w języku polskim
7.
Stosowanie strategii komunikacyjnych (np. domyślanie się znaczenia
wyrazów z kontekstu, rozumienie tekstu zawierającego nieznane słowa i zwroty) oraz
strategii kompensacyjnych (np. zastąpienie innym wyrazem, opis, środki
niewerbalne).
IV.
Kompetencje językowe na poziomie A2 według europejskiego
systemu opisu kształcenia językowego
Kompetencja globalna: interakcja pisemna
Uczeń:
•
dysponuje wystarczającym słownictwem, aby pisać krótkie, proste notatki na znane
sobie tematy z życia codziennego.
•
potrafi zrozumieć proste listy prywatne dotyczące wydarzeń i wyrażające życzenia,
podziękowania bądź przeprosiny i reagować na nie używając prostych wyrażeń.
•
przestrzega tylko niektórych reguł ortograficznych, mimo to wypowiedź jest
zazwyczaj zrozumiała.
Kompetencja szczegółowa: interakcja pisemna
Uczeń:
•
potrafi pisać krótkie, proste notatki na temat najpilniejszych, codziennych spraw.
•
potrafi zasięgnąć i udzielić informacji na tematy dobrze znane.
•
potrafi wypełniać proste formularze, wymagające uzupełnienia danych osobowych
i związanych z wykształceniem lub pracą.
•
potrafi pisać bardzo proste listy prywatne, pocztówki i e-maile.
•
w liście formalnym potrafi stosować odpowiednie zwroty rozpoczynające,
podtrzymujące
i kończące wypowiedź pisemną
Kompetencja globalna: czytanie ze rozumieniem
Uczeń:
•
rozumie krótkie, proste teksty na znane mu konkretne tematy.
•
rozumie krótkie, proste teksty, zawierające w większości najczęściej stosowane
sformułowania oraz tzw. słowa „międzynarodowe” istniejące w wielu językach.
•
potrafi wyłowić interesujące go informacje z dłuższych tekstów na znany mu temat.
Kompetencja szczegółowa: czytanie ze rozumieniem
Uczeń:
•
potrafi wyszukiwać konkretne, możliwe do przewidzenia informacje zawarte w
prostych tekstach z życia codziennego.
•
umie zlokalizować konkretne informacje w wykazach/spisach i wybrać potrzebne
dane (np.: znaleźć w książce telefonicznej punkt usługowy lub sklep)
•
potrafi wyszukiwać konkretne, możliwe do przewidzenia informacje zawarte w
prostych materiałach codziennego użytku, np.: reklamach, prospektach, jadłospisach,
listach polecających i rozkładach jazdy.
5
•
rozumie popularne oznaczenia i ogłoszenia spotykane w miejscach publicznych,
takich jak ulice, restauracje, stacje kolejowe.
•
potrafi wyszukiwać konkretne, informacje zawarte w jasno sformułowanych
ogłoszeniach prasowych, pod warunkiem, że nie zawierają one zbyt dużo skrótów.
•
rozpoznaje konkretne informacje w napotykanych prostych materiałach tekstowych,
takich jak listy, broszury czy krótkie artykuły prasowe, w których opisano konkretne
wydarzenia.
•
rozumie krótkie i proste listy prywatne.
•
rozumie proste instrukcje obsługi sprzętu codziennego użytku – np.: automatu
telefonicznego, jeśli zawierają ilustracje.
•
rozumie podstawowe rodzaje standardowych i rutynowych listów i faksów
(zapytania, zamówienia, potwierdzenia itp.) na znane sobie tematy.
•
rozumie proste polecenia obsługi programów komputerowych.
Kompetencja globalna: produkcja - pisanie
Uczeń:
•
potrafi napisać ciąg prostych wyrażeń i zdań o własnej rodzinie, warunkach
mieszkaniowych, wykształceniu.
•
potrafi, używając prostego języka, wypowiadać się pisemnie na znane mu i
interesujące go tematy.
•
potrafi opisać o znane mu wydarzenie, stosując w wypowiedzi słowa takie jak
„zuerst”, „dann”, „nachher”, „später”, „zum Schluss” w odpowiedniej kolejności.
•
potrafi łączyć grupy słów prostymi spójnikami „und”, „aber”, „weil”.
•
potrafi stosować niektóre ważne reguły ortograficzne.
•
•
•
•
•
•
•
Kompetencja szczegółowa: produkcja - pisanie
Uczeń:
potrafi opisać znane mu osoby i posiadane przedmioty.
potrafi w formie połączonych zdań pisać o codziennych sprawach własnego otoczenia.
potrafi przedstawiać krótkie, proste opisy osobistych doświadczeń, zdarzeń i czynności.
potrafi zapisać informacje według wzoru, dotyczące znanego mu tematu.
potrafi pisać o codziennych sprawach i wyrażać przy tym swoje zdanie.
potrafi zanotować krótką, prostą wiadomość.
potrafi pisać krótkie, proste notatki na temat najpilniejszych, codziennych spraw.
Kompetencja globalna: przetwarzanie informacji z języka niemieckiego na język
ojczysty
Uczeń:
•
potrafi przekazać innym osobom w języku ojczystym najważniejsze informacje
z krótkiego, mówionego po niemiecku tekstu, jeśli dotyczy on tematyki dnia
codziennego.
•
potrafi przekazać (ewentualnie z pomocą słownika) innym osobom w języku
ojczystym najważniejsze treści prostego, jasno sformułowanego i napisanego po
niemiecku tekstu, jeśli dotyczy on najważniejszych obszarów i potrzeb życia codziennego.
Kompetencja szczegółowa: przetwarzanie informacji z języka niemieckiego na język
ojczysty
Uczeń:
6
•
potrafi wyłowić najważniejsze informacje z krótkiej wypowiedzi po niemiecku na
znane mu tematy i przekazać je innym osobom w języku ojczystym.
•
potrafi wyłowić proste informacje dotyczące innych osób (np.: pochodzenie, hobby,
wykształcenie) z krótkiej wypowiedzi po niemiecku i przekazać je innym osobom w
języku ojczystym.
•
potrafi przekazać innym osobom proste, sformułowane po niemiecku prośby /
życzenia, wskazówki, zaproszenie w języku ojczystym.
•
potrafi przekazać innym osobom w języku ojczystym niektóre ważne informacje
zawarte
w niemieckojęzycznych wykazach/spisach i ogłoszeniach o tematyce codziennej.
•
potrafi przekazać innym osobom w języku ojczystym proste informacje o
charakterze prywatnym lub ogólnym, zawarte w niemieckojęzycznym tekście o klarownej
strukturze
i opatrzonym materiałem ilustracyjnym.
•
potrafi przekazać innym osobom w języku ojczystym niektóre ważne informacje
zawarte w prostych, niemieckojęzycznych pismach.
Kompetencja globalna: przetwarzanie informacji z innego języka na język niemiecki
Uczeń:
•
potrafi prostymi słowami przekazać innym (niemieckojęzycznym) osobom w języku
niemieckim ważne informacje zawarte w wypowiedzi w ojczystym/innym języku, przy
czym czasem konieczna jest pomoc rozmówcy.
•
potrafi przekazać za pomocą prostych słów i struktur (ewentualnie z pomocą
słownika) innym osobom w języku ojczystym najważniejsze informacje z napisanego
w innym/ojczystym języku tekstu, jeśli dotyczy on codziennych lub znanych mu tematów,
przy czym przerywa wypowiedź i szuka odpowiednich słów.
Kompetencja szczegółowa: przetwarzanie informacji z innego języka na język niemiecki
Uczeń:
•
potrafi w prosty sposób przekazać innym (niemieckojęzycznym) osobom w języku
niemieckim znane mu ustne informacje, pytania, prośby w sytuacjach dnia codziennego
usłyszane w ojczystym/innym języku.
•
potrafi przekazać ustnie prostymi słowami po niemiecku pojedyncze wskazówki lub
komunikaty usłyszane w ojczystym/innym języku.
•
potrafi w prosty sposób przekazać innym (niemieckojęzycznym) osobom w języku
niemieckim najważniejsze informacje zawarte w tekstach lub napisach (w
ojczystym/innym języku) w sytuacjach dnia codziennego.
•
potrafi przekazać prostymi słowami po niemiecku innym (niemieckojęzycznym)
osobom najważniejsze informacje zawarte w listach formalnych i prywatnych.
Literatura
1.
K. Tkaczyk , Grammatik für dich, Wyd. WSiP SA,
Warszawa 2006;
2.
M. Ptak, Gramatyka niemiecka dla gimnazjum. 500
Gramm Grammatik, Wydawnictwo Szkolne PWN, Warszawa 2004;
3.
S. Bęza, Gramatyka niemiecka z ćwiczeniami dla
początkujących, Wydawnictwo Szkolne PWN, Warszawa 2002;
7
4.
Ch. Fandrych, U. Tallowitz, Klipp und klar. Gramatyka
języka niemieckiego z ćwiczeniami, Wyd. LektorKlett, Poznań 2002;
5.
A. Fischer-Mitziviris, S. Janke- Papanikolaou, So
geht’s. Fertigkeitstraining Grundstufe Deutsch, Wyd. LektorKlett, Poznań 2003;
6.
Ch. Fandrych, U. Tallowitz, Sage und Schreibe.
Słownictwo niemieckie z ćwiczeniami, Wyd. LektorKlett, Poznań 2003;
7.
E. Reymont, E. Tomiczek, Grammatik? Kein Problem!
cz. 1 i 2, Agencja Wydawnicza Jubi, Wrocław 2000;
8.
S. Bęza, Eine kleine Landeskunde der
deutschsprachigen Länder, Wyd. WSiP SA, Warszawa 2004;
9.
R. Luscher, Übungsgrammatik DaF für Anfänger, Max
Hueber Verlag, Ismaning 2002;
10.
J. Schumann, Leichte Tests, Max Hueber Verlag,
Ismaning 2002;
11.
A. Jarząbek, D. Koper, Gimnazjalne ABC. Egzamin z
języka niemieckiego, Wyd. WSiP SA, Warszawa 2008;
12.
H. Szarmach- Skaza, K. Tkaczyk, Wörter- Bäume,
Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1996;
13.
Podręczniki do nauki języka niemieckiego dopuszczone
do użytku szkolnego przez MEN dla uczniów gimnazjum.
oraz:
• inne materiały poszerzające znajomość gramatyki i słownictwa (na poziomie
średniozaawansowanym) oraz wzbogacające wiedzę o kulturze krajów
niemieckojęzycznych
• materiały rozwijające umiejętności ucznia w zakresie czterech podstawowych
sprawności językowych
• inne materiały poszerzające wiedzę o krajach niemieckojęzycznych,
• słowniki (monolingwalne i bilingwalne)
• www.oesterreich.at;
www.schweiz.ch;
www.liechtenstein.li;
www.deutschland.de; www.tatsachen-ueber-deutschland.de
8