z582-09 - Urząd Miasta Opola

Załącznik
do uchwały nr LV/582/09
Rady Miasta Opola
z dnia 24 września 2009 r.
MIEJSKI PROGRAM
PROFILAKTYKI I ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH NA 2010 ROK
I. WPROWADZENIE
Nadużywanie oraz uzależnienie od alkoholu jest jednym z zasadniczych problemów
zdrowotnych w wielu krajach, także i w Polsce. Większość osób nadużywających czy uzależnionych
nie leczy się, a wielu spośród nich nie jest świadoma, że już dawno przekroczyła próg szkodliwego
używania tej substancji. Nadużywanie alkoholu prowadzi nie tylko do poważnych problemów
społecznych czy zdrowotnych w życiu jednostki, ale powoduje także szkodliwe następstwa natury
emocjonalnej, społeczno-ekonomicznej na poziomie rodziny i społeczeństwa.
Miejski Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na 2010 rok
określa lokalną strategię w zakresie profilaktyki oraz minimalizacji szkód społecznych
i indywidualnych wynikających z używania alkoholu. Program jest kontynuacją zadań realizowanych
w latach ubiegłych. Adresowany jest do wszystkich grup społecznych w jakikolwiek sposób
związanych z problemem alkoholowym, bądź zagrożonych prawdopodobieństwem jego wystąpienia.
Określa kierunki podejmowanych działań w zakresie profilaktyki i rozwiązywania problemów
alkoholowych zgodnie z art. 41 ustawy z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości
i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2007r. Nr 70, poz. 473 z późniejszymi zmianami).
Zgodnie z treścią tej ustawy zadania w zakresie przeciwdziałania alkoholizmowi wykonuje się przez
odpowiednie kształtowanie polityki społecznej, w szczególności: tworzenie warunków sprzyjających
realizacji potrzeb, których zaspakajanie motywuje do powstrzymywania się od spożywania alkoholu;
działalność wychowawczą i informacyjną; ograniczanie dostępności do alkoholu; leczenie,
rehabilitację i reintegrację osób uzależnionych od alkoholu a także zapobieganie negatywnym
następstwom nadużywania alkoholu i ich usuwanie oraz przeciwdziałanie przemocy w rodzinie.
Program zakłada działania promujące świadomość istniejącego prawa oraz propagujące postawy
i zachowania zgodnie z nim, działania ograniczające dzieciom i młodzieży dostęp do środków
psychoaktywnych oraz promowanie w lokalnym środowisku wspomnianych inicjatyw.
II. CELE PROGRAMU
Celem strategicznym Programu jest ograniczenie na terenie miasta Opola występowania negatywnych
zjawisk będących konsekwencją nadużywania alkoholu.
Celami szczegółowymi Programu są:
1) ograniczenie skali występowania ryzykownych zachowań u dzieci i młodzieży poprzez
realizację działań profilaktycznych,
2) zwiększanie pomocy terapeutycznej, rehabilitacyjnej i postrehabilitacyjnej dla osób
uzależnionych od alkoholu, członków ich rodzin oraz ofiar przemocy w rodzinie,
3) poprawa sytuacji społecznej osób zagrożonych wykluczeniem społecznym poprzez udzielanie
kompleksowej pomocy psychospołecznej, prawnej i pomocy w odbudowie prawidłowych
więzi rodzinnych,
4) wsparcie działań służących ograniczeniu występowania zjawiska kierowania pojazdami
w stanie nietrzeźwości,
5) zwiększenie dostępu do oferty pomocowej poprzez wspomaganie działalności instytucji,
stowarzyszeń i osób fizycznych służącej rozwiązywaniu problemów alkoholowych, innych
uzależnień oraz przemocy domowej.
Powyższe cele osiągane będą poprzez realizację zadań zgrupowanych w 5 obszarach:
1. profilaktyka,
2. pomoc psychospołeczna i prawna,
3. terapia, rehabilitacja i postrehabilitacja,
4. edukacja publiczna,
5. interwencje.
III. ZADANIA PROGRAMU W POSZCZEGÓLNYCH OBSZARACH.
OBSZAR 1 – PROFILAKTYKA
1. Prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie rozwiązywania
problemów alkoholowych i przeciwdziałania narkomanii, w szczególności dla dzieci, młodzieży
i dorosłych poprzez realizację nowoczesnych programów profilaktycznych.
2. Tworzenie warunków sprzyjających prawidłowemu rozwojowi społecznemu, psychicznemu
i fizycznemu dzieci i młodzieży poprzez:
1) prowadzenie pozalekcyjnych zajęć sportowych,
2) dożywianie dzieci uczestniczących w pozalekcyjnych programach opiekuńczowychowawczych i socjoterapeutycznych,
3) wspieranie bieżącej działalności świetlic środowiskowych,
4) realizację programu budowy placów zabaw.
OBSZAR 2 – POMOC PSYCHOSPOŁECZNA I PRAWNA
1. Zwiększanie dostępności do pomocy psychospołecznej i prawnej dla osób uzależnionych od
alkoholu i członków ich rodzin, a w szczególności dla osób doznających i stosujących
przemoc poprzez prowadzenie poradnictwa prawnego.
2. Organizacja wakacyjnych form wyjazdowych o charakterze rekreacyjno- profilaktycznym dla
dzieci i młodzieży żyjących w najbliższym otoczeniu osób uzależnionych od alkoholu
oraz w rodzinach dotkniętych wykluczeniem społecznym lub nim zagrożonych – Akcja
LATO 2010.
3. Podejmowanie działań mających na celu przeciwdziałanie przemocy w rodzinie, w tym:
1) dofinansowanie działalności specjalistycznych miejsc pomocy dla ofiar przemocy
w rodzinie (Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie - Ośrodek Interwencji Kryzysowej),
2) dofinansowanie działalności specjalistycznych miejsc pomocy dla osób, które swoim
zachowaniem dają powód do zgorszenia w miejscu publicznym lub zakładzie pracy,
znajdują się w okolicznościach zagrażających ich życiu lub zdrowiu albo zagrażają życiu
lub zdrowiu innych osób (Miejski Ośrodek Pomocy Osobom Bezdomnym
i Uzależnionym).
2
OBSZAR 3 – TERAPIA, REHABILITACJA I POSTREHABILITACJA
1. Zwiększanie dostępności do pomocy terapeutycznej dla osób uzależnionych od alkoholu,
dorosłych dzieci alkoholików, ich rodzin oraz osób doznających i stosujących przemoc
poprzez:
1) realizację dodatkowych programów terapeutycznych,
2) intensyfikację działań w zakresie rozpatrywania wniosków o skierowanie na leczenie oraz
motywowanie do podjęcia leczenia odwykowego.
2. Zwiększanie dostępności do pomocy rehabilitacyjnej i postrehabilitacyjnej dla osób
uzależnionych, członków ich rodzin oraz osób doznających i stosujących przemoc, poprzez:
1) finansowanie wyjazdów terapeutycznych i socjoterapeutycznych dla osób uzależnionych
i ich rodzin w okresie rehabilitacji i postrehabilitacji,
2) wdrażanie
podczas
zorganizowanych
wyjazdów
wakacyjnych
programów
resocjalizacyjnych,
3) wspieranie prowadzenia Klubu Abstynenta,
4) dofinansowanie prowadzenia Klubu Integracji Społecznej.
3. Wspieranie działalności interdyscyplinarnego zespołu diagnostyczno-terapeutycznego dla
rodzin z problemem alkoholowym.
OBSZAR 4 – EDUKACJA PUBLICZNA
1. Wspieranie akcji na rzecz przeciwdziałania nietrzeźwości kierowców poprzez:
1) organizowanie kampanii edukacyjnych,
2) finansowanie szkoleń dla sprzedawców napojów alkoholowych,
3) realizację podczas kursów na prawo jazdy programów edukacyjnych.
2. Promowanie działań edukacyjnych i profilaktycznych ukierunkowanych na ograniczanie
zjawiska picia alkoholu przez kobiety w ciąży.
3. Uruchamianie programów edukacyjnych zaadresowanych do rodziców mających na celu
zaangażowanie ich w oddziaływania profilaktyczne wobec dzieci oraz rozwijanie
umiejętności wychowawczych rodziców.
4. Organizowanie i finansowanie udziału w konferencjach i szkoleniach z zakresu profilaktyki
i rozwiązywania problemów alkoholowych, dystrybucja i wydawanie materiałów
informacyjno-edukacyjnych.
5. Przeprowadzenie badań jakościowych i ilościowych wskazujących na stan problemów
alkoholowych w mieście Opolu.
OBSZAR 5 – INTERWENCJE
1. Podejmowanie interwencji w związku z naruszeniem zakazu reklamy i promocji napojów
alkoholowych oraz sprzedaży alkoholu nieletnim, nietrzeźwym, na kredyt lub pod zastaw.
2. Występowanie przed sądem w charakterze oskarżyciela publicznego w przypadku naruszenia
prawa tj. przepisów określonych w art. 131 i 15 ustawy o wychowaniu w trzeźwości
i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.
3
IV. MIEJSKA KOMISJA ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH
I. Działania:
1. Podejmowanie czynności zmierzających do orzeczenia o zastosowaniu wobec osoby
uzależnionej od alkoholu obowiązku poddania się leczeniu w zakładzie lecznictwa
odwykowego, z udziałem Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w zakresie sporządzania
informacji z wywiadów środowiskowych.
2. Prowadzenie z osobami uzależnionymi od alkoholu rozmów motywujących do podjęcia
leczenie odwykowego.
3. Opiniowanie wniosków o wydanie zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych pod
względem zgodności lokalizacji punktu sprzedaży z obowiązującą uchwałą Rady Miasta
Opola w sprawie ustalenia liczby punktów sprzedaży napojów zawierających powyżej 4,5%
alkoholu (z wyjątkiem piwa), przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży, jak
i w miejscu sprzedaży, zasad usytuowania miejsc sprzedaży napojów alkoholowych na terenie
miasta Opola i w sprawie wprowadzenia zakazu sprzedaży, podawania, spożywania oraz
wnoszenia napojów alkoholowych w niektórych miejscach i obiektach na terenie miasta
Opola.
4. Kontrolowanie placówek prowadzących sprzedaż napojów alkoholowych w zakresie
przestrzegania zasad i warunków korzystania z zezwolenia, w miarę możliwości
z przedstawicielami organów porządku publicznego tj. Straży Miejskiej.
5. Prowadzenie działalności profilaktycznej wśród dzieci i młodzieży.
6. Podnoszenie kwalifikacji zawodowych członków Komisji poprzez udział w kursach
i szkoleniach.
II. Zasady wynagradzania członków Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych:
1. Członkowie Komisji otrzymują wynagrodzenie za udział w posiedzeniu Komisji w wysokości
12% aktualnie obowiązującego w 2010 roku minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego
przez Radę Ministrów.
2. Wynagrodzenie za udział w pracach Komisji wypłacane jest na podstawie imiennej listy
obecności, w terminie do 20 dnia następnego miesiąca.
V. FINANSOWANIE PROGRAMU
1. Finansowanie programu będzie dokonywane w ramach środków własnych Miasta uzyskanych
z opłat za wydanie zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych.
2. Prezydent Miasta Opola zarządzeniem w sprawie Planu finansowo-rzeczowego w układzie
zadaniowym do Miejskiego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów
Alkoholowych na 2010 rok dokona szczegółowego podziału środków finansowych
przeznaczonych na realizację zadań niniejszego Programu.
VI. REALIZATORZY PROGRAMU
1. Bezpośrednimi realizatorami zadań Programu będą:
1) w obszarze 1:
- zadanie 1 – opolskie szkoły, Straż Miejska, organizacje pozarządowe
- zadanie 2.1 – Wydział Kultury, Sportu i Turystyki Urzędu Miasta Opola
- zadanie 2.2 – Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Opolu
4
- zadanie 2.3 – Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Opolu (prowadzenie 1 świetlicy przy
Ośrodku Readaptacji Społecznej „Szansa”), organizacje pozarządowe
- zadanie 2.4 – Wydział Lokalowy Urzędu Miasta Opola
2) w obszarze 2:
- zadanie 2 – Wydział Oświaty Urzędu Miasta Opola
- zadanie 3.1 – Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie – Ośrodek Interwencji Kryzysowej
- zadanie 3.2 – Miejski Ośrodek Pomocy Osobom Bezdomnym i Uzależnionym w Opolu
3) w obszarze 3:
- zadanie 1.2 – Miejska Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Opolu
- zadanie 2.1 – Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Opolu
- zadanie 2.2 – Pogotowie Opiekuńcze w Opolu
- zadanie 2.4 – Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Opolu
4) w obszarze 4:
- zadanie 4 – Miejski Ośrodek Pomocy Osobom Bezdomnym i Uzależnionym w Opolu,
Wydział Polityki Społecznej Urzędu Miasta Opola, organizacje pozarządowe
- zadanie 5 – specjalistyczna firma badawcza.
2. Pozostałe zadania ujęte w poszczególnych obszarach zlecone zostaną do realizacji
organizacjom pozarządowym statutowo zajmującym się profilaktyką i rozwiązywaniem
problemów alkoholowych na podstawie ogłoszonego przez Wydział Polityki Społecznej
Urzędu Miasta Opola otwartego konkursu ofert.
VII. MONITORING REALIZACJI PROGRAMU
1. Koordynację realizacji zadań niniejszego Programu prowadzi Wydział Polityki Społecznej
Urzędu Miasta Opola.
2. Po zakończeniu realizacji zadań Programu jego realizatorzy zobowiązani są do przedstawienia
sprawozdań z realizacji poszczególnych zadań.
3. Monitoring realizacji Programu prowadzony będzie poprzez:
a) sprawozdania wewnętrzne dla:
- Wydziału Budżetu Urzędu Miasta Opola,
b) sprawozdania zewnętrzne dla:
- Opolskiego Urzędu Marszałkowskiego,
- Państwowej
Agencji
Rozwiązywania
Problemów
Alkoholowych
w Warszawie (ankieta PARPA G1).
4. Informacja o realizacji Programu przedstawiona zostanie Komisji Społecznej Rady Miasta
Opola w terminie do dnia 30 kwietnia 2011 roku.
5