Kl. I ( TEH, TI, TPS ) CHEMIA Przedmiotowy System Oceniania
Transkrypt
Kl. I ( TEH, TI, TPS ) CHEMIA Przedmiotowy System Oceniania
Kl. I ( TEH, TI, TPS ) CHEMIA Przedmiotowy System Oceniania a) przedmiotem oceniania są: - wiadomości - umiejętności - postawa ucznia i jego aktywność b) ogólne cele oceniania - rozpoznawanie przez nauczyciela poziomu i postępów w opanowaniu przez ucznia wiadomości i umiejętności w stosunku do wymagań programowych, - poinformowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych i postępach w tym zakresie, - motywowanie ucznia do dalszej pracy, - pomoc uczniowi w samodzielnym kształceniu chemicznym, - przekazanie rodzicom lub opiekunom informacji o postępach dziecka, - dostarczenie nauczycielowi informacji zwrotnej na temat efektywności jego nauczania, - prawidłowości doboru metod i technik pracy z uczniem. c) Metody i narzędzia oraz szczegółowe zasady sprawdzania i oceniania osiągnięć uczniów: - wypowiedzi ustne (przynajmniej raz w semestrze) przy odpowiedzi ustnej obowiązuje znajomość materiału z trzech ostatnich lekcji, przypadku lekcji powtórzeniowych z całego działu. - kartkówki 10 - 15min. obejmujące materiał z trzech ostatnich lekcji (nie muszą być wcześniej zapowiadane, ale mogą), nie podlegają poprawie!!! - uczniowie nieobecni na kartkówce piszą ją w najbliższym terminie (jeden tydzień), nie zgłoszenie się to wpis nb. - sprawdziany pisemne 30 min. - 1godz..(zależnie od zakresu sprawdzanego materiału), w tym testy dydaktyczne ( przynajmniej jeden w ciągu semestru) przeprowadzane po zakończeniu każdego działu, zapowiadane tydzień wcześniej. Sprawdziany mogą zawierać dodatkowe pytania (zadania) na ocenę celującą. * SPRAWDZIANY są obowiązkowe, jeżeli uczeń opuścił sprawdzian z przyczyn losowych, powinien go napisać w terminie nie przekraczającym 2 tygodnie od powrotu do szkoły. Czas i sposób do uzgodnienia z nauczycielem, nie zgłoszenie się to wpis nb. - prace pisemne powinny być ocenione i oddane w ciągu 2 tygodni. - ocenę niedostateczną ze sprawdzianu można poprawić. Poprawa jest dobrowolna, odbywa się poza lekcjami, w ciągu1 tygodnia od rozdania prac i tylko 1 raz - przy pisaniu poprawy sprawdzianu punktacja nie zmienia się, otrzymane oceny są wpisywane do dziennika obok oceny pierwotnej - nie dopuszcza się możliwości zaliczenia przedmiotu pod koniec semestru. - wszystkie prace są archiwizowane – uczniowie i ich rodzice mogą je zobaczyć i otrzymać uzasadnienie wystawionej oceny. - nie ocenia się ucznia po dłuższej nieobecności w szkole. - uczeń, który opuścił więcej niż 50 % godzin lekcyjnych w danym semestrze może być nie klasyfikowany ( warunki egzaminu klasyfikacyjnego określa WSO ) - opracowanie referatu polega na jego przygotowaniu i prezentacji ( wygłoszeniu a nie odczytaniu) - uczeń otrzymuje dodatkową ocenę za aktywność: czyli zaangażowanie w tok lekcji, udział w dyskusji, uzupełnianie dodatkowych ćwiczeń np. wypełnianie kart pracy, praca w grupach, korzystanie z różnych źródeł informacji, wypowiedzi, podczas rozwiązywania problemów. * W przypadku sprawdzianów pisemnych przyjmuje się skalę punktową przeliczaną na oceny cyfrowe wg kryteriów : celujący - 100% plus zadanie dodatkowe bardzo dobry - 100% - 91% dobry - 90% - 75% dostateczny - 74% - 51% dopuszczający - 50% - 31% niedostateczny - 30% - 0% - oceniany jest zeszyt przedmiotowy – sprawdzany jeden raz w semestrze biorąc pod uwagę staranność i systematyczność. d) zasady wystawiania oceny za I półrocze i końcoworocznej: Wystawianie oceny klasyfikacyjnej dokonuje się na podstawie ocen cząstkowych i nie jest ona średnią arytmetyczną tychże ocen, przy czym większą wagę mają oceny ze sprawdzianów (prac klasowych), w drugiej kolejności są kartkówki i aktywność ucznia. Pozostałe oceny są wspomagające. Przyjęty został współczynnik: Prace klasowe 40% Kartkówki 20% Aktywność 10% Odpowiedź ustna 20% Praca domowa + zeszyt ćwiczeń + zeszyt przedmiotowy 10%. *** Sposoby korygowania niepowodzeń szkolnych i podnoszenia osiągnięć uczniów. 1. Możliwość poprawy oceny z pracy klasowej – sprawdzianu w przypadku oceny niedostatecznej. 2. Umożliwienie zwolnienia z pracy klasowej, kartkówki lub odpowiedzi ustnej w wyjątkowych przypadkach losowych. 3. Uzupełnienie braków z przedmiotu w ramach konsultacji z nauczycielem w przypadku zgłoszenia chęci przez ucznia. 4. Możliwość zgłoszenia nie przygotowania ucznia raz w semestrze przy 1 godz. w tygodniu (ale nie dotyczy zapowiedzianych sprawdzianów o zaistniałym fakcie uczeń powinien poinformować nauczyciela przed lekcją) i 2 razy w semestrze przy 2 godz. w tygodniu(odpowiedź ustna) oraz zgłoszenia 1 raz braku pracy domowej lub braku zeszytu. 5. Rozwijanie zainteresowań i poszerzanie wiadomości na zajęciach dodatkowych. OBNIŻENIE WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH - nauczyciel jest zobowiązany na podstawie pisemnej opinii poradni psychologicznej (do tego upoważnionej) obniżyć wymagania edukacyjne w stosunku do ucznia, u którego stwierdzono deficyty rozwojowe. PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA (PSO) W SZKOLE PONADGIMNAZJALNEJ W MIASTKU DLA KLAS I Dział 1. BUDOWA ATOMU 1 2 3 4 dobry bardzo dobry Ocena: dopuszczający dostateczny Uczeń: 1 wymieni cząstki budujące atom (protony, elektrony, neutrony); poda definicje i oznaczenia liczb: atomowej i masowej; zdefiniuje pierwiastek chemiczny; poda definicję izotopu oraz wskaże różnice między atomami tworzącymi izotopy danego pierwiastka; poda jednostkę masy atomowej, w której zazwyczaj wyraża się masy atomów i cząsteczek; obliczy masy cząsteczkowe typowych związków chemicznych; przedstawi podział układu okresowego pierwiastków na grupy i okresy; 2 zinterpretuje symboliczny zapis nuklidu; obliczy masę atomową pierwiastka chemicznego na podstawie jego składu izotopowego; wyjaśni, na czym polega zjawisko promieniotwórczości; wyjaśni, jaki był wkład Marii Skłodowskiej-Curie w badania nad promieniotwórczością; poda właściwości promieniowania , ¯, i powiąże je ze skutkami działania na organizmy; wyjaśni, co to jest czas połowicznego rozpadu i umie wykorzystać je do oceny trwałości izotopu; poda, jak zapobiegać negatywnym skutkom napromieniowania; poda przykłady użytecznych zastosowań promieniowania jonizującego; wyjaśni pojęcie: konfiguracja elektronowa; zapisze konfiguracje elektronowe odczyta z układu okresowego pierwiastków o liczbach atomowych informacje niezbędne do Z od 1 do 20 oraz poda rozmieszczenie określenia budowy atomu: numer elektronów na powłokach grupy i numer okresu oraz liczbę elektronowych; atomową i liczbę masową; poda regułę helowca; poda, kto i kiedy sformułował wyjaśni, dlaczego metale tworzą prawo okresowości; kationy, a niemetale aniony; poda wymieni symbole powłok prawo okresowości w ujęciu elektronowych; współczesnym; 3 4 poda liczby cząstek: protonów, elektronów, neutronów w atomach i jonach prostych; wyjaśni, dlaczego wprowadzono jednostkę masy atomowej; uzasadni, dlaczego masy atomowe pierwiastków mają wartości ułamkowe; poda, na czym polegają przemiany: , ¯ i ; zapisze schematy przemian: i ¯; poda przykłady naturalnych i sztucznych źródeł promieniowania; wyjaśni, dlaczego chmury elektronowe w atomie tworzą warstwy zwane powłokami elektronowymi oraz jak są zbudowane; wymieni główne założenia jądrowego modelu budowy atomu; obliczy zawartość procentową danego izotopu na podstawie masy atomowej i dodatkowych informacji; wyjaśni, co to jest kwant energii; wytłumaczy, w jaki sposób powstaje widmo pobudzonego do świecenia atomu wodoru; wyjaśni, dlaczego pojęciem służącym do opisu stanu elektronu w atomie jest prawdopodobieństwo; wyjaśni pojęcie: orbital atomowy, jako obszary o największym prawdopodobieństwie wystąpienia elektronu; uzasadni prawo okresowości, odwołując się do budowy atomu; poda zakaz Pauliego i zastosuje go, zapisując konfiguracje elektronowe pierwiastków; określi kształt orbitali s i p; zapisze konfiguracje elektronowe pierwiastków o liczbach atomowych Z od 1 do 36, poda rozmieszczenie elektronów na powłokach i podpowłokach elektronowych; zapisze konfigurację elektronową dowolnych pierwiastków: jednego z bloku s i jednego z bloku p, na podstawie ich położenia w układzie okresowym; zapisze konfiguracje elektronowe pierwiastków o liczbach atomowych Z od 1 do 20, poda rozmieszczenie elektronów na powłokach i podpowłokach elektronowych; poda przykłady właściwości pierwiastków, które zmieniają się okresowo; 1 wskaże rozmieszczenie elektronów na powłokach elektronowych pierwiastków o liczbach atomowych Z od 1 do 10. 2 3 wyjaśni, co oznacza okresowość zmian; poda relację między promieniem atomu, a promieniem jonu określi pojemność powłok i podpowłok prostego; elektronowych; zapisze konfigurację elektronową wskaże elektrony walencyjne wybranych pierwiastków bloku d; i elektrony rdzenia atomowego w zapisie konfiguracji elektronowej wskaże elektrony walencyjne pierwiastków bloku s i p; i elektrony rdzenia atomowego w zapisie konfiguracji poda podział układu okresowego elektronowej wybranych pierwiastków na bloki konfiguracyjne; pierwiastków zastosuje skrócony zapis konfiguracji bloku d. elektronowej. 4 rozwiąże proste problemy dotyczące zagadnień związanych z budową atomu i jonu, np. obliczy liczbę cząstek w atomie i jonie. ocena celująca ( treści ponadprogramowe) opisze rozwój pojęcia: atom; poda założenia teorii atomistyczno-cząsteczkowej; poda osiągnięcia w dziedzinie badań nad atomem i pierwiastkami promieniotwórczymi; wymieni główne założenia teorii Bohra budowy atomu; poda główne założenia kwantowego modelu budowy atomu; wymieni liczby kwantowe charakteryzujące stan elektronu w atomie; określi główną i poboczną liczbę kwantową dla podpowłoki elektronowej; wskaże związek między liczbą kwantową a odpowiednim parametrem (to jest: rozmiarem, kształtem, położeniem orbitalu atomowego); zapisze konfiguracje elektronowe wybranych pierwiastków bloku d, w których występują promocje elektronów. Dział 2. WIĄZANIA CHEMICZNE 1 2 3 4 dobry bardzo dobry wyjaśni obserwowane zmiany elektroujemności pierwiastków w grupach i okresach układu okresowego; wyjaśni mechanizm tworzenia wiązań: kowalencyjnego, kowalencyjnego spolaryzowanego, jonowego; omówi zależność między właściwościami substancji a rodzajem występujących w nich wiązań chemicznych; zapisze wzory elektronowe związków chemicznych o budowie kowalencyjnej; określi krotność wiązania kowalencyjnego w cząsteczkach homoatomowych; wyjaśni, co się dzieje z wiązaniami w reakcji chemicznej; wyjaśni, dlaczego zapoczątkowanie niektórych reakcji egzoenergetycznych wymaga dostarczenia energii; wykaże się znajomością zasad bilansu elektronowego; zapisze równania prostych reakcji utleniania-redukcji. określi i uzasadni kierunek polaryzacji wiązania w cząsteczkach związków chemicznych; określi i wyjaśni przyczynę tworzenia wiązań wielokrotnych w cząsteczkach homoatomowych; odróżni cząsteczki polarne od niepolarnych na podstawie ich struktury przestrzennej; omówi reguły określania stopni utlenienia pierwiastków w jonie i cząsteczce nieorganicznego związku chemicznego; wykorzysta prawo zachowania masy, prawo zachowania ładunku oraz zasadę bilansu elektronowego do uzgadniania równań reakcji utleniania-redukcji zapisanych cząsteczkowo i jonowo. Ocena: dopuszczający dostateczny Uczeń: określi na podstawie tablicy elek określi, jak zmienia się troujemności rodzaj wiązania elektroujemność pierwiastków występującego w substancjach w grupach i okresach układu (kowalencyjne, kowalencyjne okresowego; spolaryzowane, jonowe); obliczy stopień utlenienia pierwiastka w jonie wyjaśni pojęcia: egzotermiczny i endotermiczny oraz zastosuje do i w cząsteczce opisu efektów energetycznych nieorganicznego związku przemian; chemicznego; zakwalifikuje przemiany chemiczne wskaże utleniacz, reduktor, ze względu na typ procesu oraz proces utleniania i proces efekty energetyczne; redukcji. wymieni reguły określania stopni utlenienia pierwiastków w jonie i cząsteczce nieorganicznego związku chemicznego; zakwalifikuje reakcje ze względu na zmianę stopni utlenienia produktów (do reakcji utleniania-redukcji); poda przykłady reakcji utlenianiaredukcji zachodzących w naszym otoczeniu. ocena celująca (treści ponadprogramowe) wyjaśni mechanizm tworzenia wiązania koordynacyjnego; wyjaśni wpływ wiązania metalicznego na właściwości metali; określi, czy dana cząsteczka jest dipolem, czy jest niepolarna; wyjaśni mechanizm tworzenia wiązania wodorowego; wyjaśni wpływ wiązania wodorowego na właściwości substancji; zapisze równania trudnych reakcji utleniania-redukcji, w tym reakcji dysproporcjonowania i synproporcjonowania; zapisze równania reakcji utleniania-redukcji z udziałem związków organicznych; wyjaśni zasadę działania ogniwa paliwowego; wyjaśni przebieg przykładowych reakcji elektrodowych zachodzących podczas elektrolizy. Dział 3. ROZTWORY. REAKCJE W ROZTWORACH 1 2 3 4 dobry bardzo dobry zaproponuje sposób odróżniania roztworów od koloidów i zawiesin; opisze przebieg hydratacji jonów; wykaże zależność między rodzajem wiązania a dysocjacją związku na jony; wyjaśni przyczynę wzrostu ilości jonów wodorowych w roztworach kwasów i jonów wodorotlenkowych w roztworach zasad; zakwalifikuje podany kwas lub zasadę do mocnych lub słabych elektrolitów; wyjaśni przebieg reakcji zobojętniania; wyjaśni wpływ zmian temperatury, stężenia, rozdrobnienia substratu w stanie stałym i katalizatora na szybkość reakcji chemicznych. omówi zasadę rozdzielenia mieszanin za pomocą destylacji; zaprojektuje sposób rozdzielenia na składniki podanej mieszaniny; wyjaśni efekt Tyndalla; poda przykład innego rozpuszczalnika niż woda, który może powodować dysocjację elektrolityczną; wyjaśni mechanizm przewodzenia prądu elektrycznego przez roztwór substancji dysocjującej na jony; zaplanuje sposób wykrycia w roztworze jonu, który może utworzyć związek trudno rozpuszczalny; poda przykład zastosowania reakcji strąceniowej do celów analitycznych; określi odczyn roztworu za pomocą wskaźników kwasowo-zasadowych; zaplanuje sposób określenia stężenia kwasu lub zasady, dysponując odpowiednim związkiem chemicznym o znanym stężeniu; Ocena: dopuszczający dostateczny Uczeń: poda definicję mieszaniny; wyjaśni, na podstawie wiedzy o budowie materii, przebieg procesu rozpuszczania; poda po 2 przykłady mieszanin jednorodnych i niejednorodnych znanych mu z życia codziennego; opisze sposoby rozdzielania składników mieszanin jednorodnych i niejednorodnych; zapisze równanie dysocjacji podanego związku chemicznego; określi rozpuszczalność wodorotlenku lub soli na podstawie tabeli rozpuszczalności; przyporządkuje do podanej wartości pH odpowiedni odczyn roztworu; poda przykłady zastosowania reakcji zobojętniania; opisze przebieg reakcji zachodzącej między solą słabego kwasu i mocniejszym kwasem; opisze przebieg reakcji zachodzącej między solą słabej zasady i mocniejszą zasadą; wykaże różnice między mieszaninami niejednorodnymi i jednorodnymi; zaklasyfikuje mieszaninę jako niejednorodną lub jednorodną na podstawie jej właściwości; opisze właściwości koloidów; poda reguły klasyfikowania mieszanin na roztwory, koloidy i zawiesiny; wykaże podstawowe różnice we właściwościach roztworów, koloidów i zawiesin; poda przykłady koloidów spotykanych w życiu codziennym; opisze przebieg koagulacji i peptyzacji; poda, korzystając z tablicy rozpuszczalności, pary jonów, które mogą utworzyć substancję trudno rozpuszczalną; zapisze równanie reakcji zobojętniania (w postaci cząsteczkowej, jonowej i skróconej jonowej) między podanym kwasem i zasadą; 1 poda przykłady soli ulegających hydrolizie; określi odczyn roztworu podanej soli słabego kwasu i mocnej zasady lub słabej zasady i mocnego kwasu; poda czynniki, od których zależy szybkość reakcji chemicznych; poda przykłady z życia codziennego związane z oddziaływaniem na szybkość reakcji chemicznych. 2 poda barwy wskaźników takich, jak: fenoloftaleina, oranż metylowy, lakmus, wskaźnik uniwersalny w roztworach o określonym odczynie; zapisze, z uwzględnieniem kolejnych etapów, równanie reakcji dysocjacji kwasu zawierającego w cząsteczce więcej niż jeden atom wodoru; określi przybliżoną wartość pH roztworu za pomocą wskaźnika uniwersalnego; poda przykłady zastosowania informacji o wartości pH w życiu codziennym; poda reguły klasyfikacji tlenków na: kwasowe, zasadowe, amfoteryczne i obojętne; wykaże zależność właściwości chemicznych tlenku od położenia w układzie okresowym wchodzącego w jego skład pierwiastka; zapisze w postaci cząsteczkowej i jonowej równanie reakcji między solą słabego kwasu (zasady) a mocniejszym kwasem (zasadą); zapisze w postaci jonowej równanie reakcji hydrolizy podanej soli; opisze przebieg doświadczeń wykazujących wpływ temperatury, stężenia, rozdrobnienia substratu w stanie stałym i katalizatora na 3 4 zaprojektuje doświadczenia, pozwalające na określenie charakteru chemicznego tlenków; wyjaśni, dlaczego roztwory soli słabych kwasów i mocnych zasad oraz słabych zasad i mocnych kwasów nie mają odczynu obojętnego; wyjaśni, dlaczego węglan wapnia praktycznie nie ulega hydrolizie; poda przybliżoną zależność szybkości reakcji od temperatury. 1 2 szybkość reakcji chemicznych. 3 4 ocena celująca (treści ponadprogramowe) opisze zjawisko elektroforezy; wyjaśni zasadę rozdziału mieszanin za pomocą ekstrakcji; poda przykłady praktycznego zastosowania elektrolizy; przedstawi kolejne etapy rozwoju pojęć: kwas i zasada; poda budowę jonu oksoniowego (hydroniowego); wyjaśni, dlaczego kolejne etapy dysocjacji kwasów zachodzą w coraz mniejszym stopniu; wyjaśni zmiany właściwości kwasowych fluorowcowodorów; opisze autodysocjację wody; poda zmiany charakteru kwasowo-zasadowego tlenków chromu i manganu; przedstawi na przykładach znaczenie biokatalizatorów dla funkcjonowania organizmów; zastosuje poznane właściwości kwasowo-zasadowe związków chemicznych oraz reakcje, którym ulegają sole w roztworach wodnych, do identyfikacji substancji; poda przyczyny powstawania kwaśnych opadów. Dział 4. OBLICZENIA CHEMICZNE 1 2 3 4 dobry bardzo dobry wyjaśni poznane prawa (prawo zachowania masy, prawo stałości składu, prawo stosunków objętościowych), posługując się wiedzą o budowie materii; wykaże zależność między molem substancji a jej masą molową i objętością molową (dla gazów); obliczy masę atomu danego pierwiastka chemicznego wyrażoną w gramach; poda wzór pozwalający na obliczenie stosunku, w jakim należy zmieszać dwa roztwory o znanym stężeniu, by otrzymać roztwór o zadanym stężeniu; wyjaśni zjawisko kontrakcji; ustali wzór związku chemicznego na podstawie stosownych obliczeń; wymieni sposoby zatężania i rozcieńczania roztworów. wykaże role teorii w rozwoju wiedzy chemicznej; obliczy gęstość danego gazu w warunkach normalnych; sporządzi krzywą rozpuszczalności dla danej substancji i na tej podstawie dokona odpowiednich obliczeń; opisze sposób przygotowania roztworu danej substancji o określonym stężeniu procentowym i molowym; obliczy stężenie roztworu po jego rozcieńczeniu lub zatężeniu. Ocena: dopuszczający dostateczny Uczeń: poda prawo zachowania masy; poda prawo stałości składu; poda prawo stosunków objętościowych; obliczy masę substancji, znając masy pozostałych substancji uczestniczących w reakcji chemicznej; poda definicję mola i masy molowej; poda wartość objętości molowej gazów w warunkach normalnych; wykona podstawowe obliczenia chemiczne, z zastosowaniem pojęć: mol, masa molowa i objętość molowa gazów; wyjaśni pojęcia: roztwór, roztwór nasycony, roztwór nienasycony, roztwór przesycony; wyjaśni pojęcie: rozpuszczalność; wyjaśni, od czego zależy rozpuszczalność ciał stałych w cieczach, gazów w cieczach i cieczy w cieczach; opisze przebieg doświadczeń pozwalających na sformułowanie prawa zachowania masy, prawa stałości składu i prawa stosunków objętościowych; wykaże zależność między stosunkiem objętości gazowych substratów i produktów reakcji a odpowiednimi współczynnikami stechiometrycznymi w równaniu tej reakcji; obliczy masę atomu, liczbę moli, liczbę drobin, ilość substancji reagującej z daną ilością innej substancji, ilość produktu z danej ilości substratu; opisze czynności prowadzące do otrzymania roztworów nasyconych i nienasyconych; poda zależność rozpuszczalności substancji od temperatury i ciśnienia (dla gazów); obliczy ilość substancji, którą można rozpuścić w danych warunkach, posługując się danymi z krzywych rozpuszczalności; 1 odczyta rozpuszczalność danej substancji z odpowiedniego wykresu; zdefiniuje i poda wzór stężenia procentowego; obliczy stężenie procentowe roztworu; poda definicję stopnia dysocjacji oraz odpowiedni wzór. 2 3 zdefiniuje i poda wzór stężenia molowego; obliczy stężenie molowe roztworu; obliczy stężenie molowe i procentowe roztworu, mając daną ilość substancji rozpuszczonej i rozpuszczalnika; obliczy ilość substancji rozpuszczonej i rozpuszczalnika potrzebną do przygotowania danej ilości roztworu o określonym stężeniu procentowym i molowym; przeliczy stężenie procentowe roztworu na molowe i odwrotnie; obliczy pH, znając stężenie jonów wodoru oraz pOH, znając stężenie jonów wodorotlenkowych (dla stężeń jonów będących całkowitymi potęgami 10); wyjaśni, co to są elektrolity mocne i elektrolity słabe. ocena celująca (treści ponadprogramowe) rozwiąże zadania o wyższym stopniu trudności z zakresu rozpuszczalności, stechiometrii wzorów i równań reakcji; określi moc elektrolitu na podstawie podanej wartości stopnia dysocjacji; obliczy pH i pOH roztworów elektrolitów słabych. 4 Dział 5. WŁAŚCIWOŚCI PIERWIASTKÓW CHEMICZNYCH 1 2 3 4 dobry bardzo dobry zidentyfikuje oraz sklasyfikuje pierwiastki chemiczne na podstawie opisu reakcji chemicznych (którym ulegają) lub ich właściwości fizycznych i chemicznych; porówna aktywność chemiczną metali (na podstawie szeregu aktywności); zaprojektuje doświadczenia pozwalające otrzymać w laboratorium tlen i wodór; zapisze równania reakcji wybranych pierwiastków z tlenem, wodorem, kwasami, siarką i chlorem; zaprojektuje doświadczenia ilustrujące różnice w aktywności metali i fluorowców; zaprojektuje doświadczenia pozwalające otrzymać tlenki, wodorotlenki, kwasy i sole; zaklasyfikuje substancje na podstawie ich właściwości fizycznych i chemicznych; zaprojektuje i wykona doświadczenia pozwalające otrzymać w laboratorium tlen i wodór; omówi metody otrzymywania wodoru na skalę przemysłową; wyjaśni pojęcie: mieszanina piorunująca; poda produkty reakcji na podstawie znajomości substratów i warunków przebiegu reakcji; zidentyfikuje i sklasyfikuje substancje na podstawie opisu reakcji chemicznych lub ich właściwości fizycznych i chemicznych; zaprojektuje doświadczenia chemiczne ilustrujące różnice w aktywności litowców i fluorowców; zapisze równania reakcji zachodzących w procesie wielkopiecowym; wyjaśni przyczyny i skutki Ocena: dopuszczający dostateczny Uczeń: poda nazwy pierwiastków chemicznych o największym rozpowszechnieniu w skorupie ziemskiej; wymieni formy występowania pierwiastków chemicznych w przyrodzie; wskaże w układzie okresowym położenie metali i niemetali; omówi właściwości fizyczne oraz zastosowanie grafitu i diamentu; poda najważniejsze nieorganiczne związki węgla (CO, CO2, H2CO3, CaCO3) oraz omówi ich właściwości; zapisze proste równania reakcji chemicznych, jakim ulegają pierwiastki chemiczne i ich typowe związki nieorganiczne; wyjaśni pojęcie: korozja na przykładzie żelaza i stali; wyjaśni pojęcie: alotropia; omówi rolę tlenu w procesach zachodzących w przyrodzie; scharakteryzuje właściwości fizyczne metali i niemetali; omówi zastosowanie najbardziej użytecznych metali; omówi właściwości fizyczne i chemiczne niektórych pierwiastków chemicznych; wyjaśni pojęcie: substancja higroskopijna; określi kierunek zmiany aktywności chemicznej w grupie (litowce, berylowce, fluorowce); narysuje i omówi wzory strukturalne związków o budowie kowalencyjnej, np. H2O, HCl, NH3; zapisze równania reakcji chemicznych, jakim ulegają pierwiastki chemiczne i ich typowe związki nieorganiczne; omówi zastosowania najważniejszych metali; poda najważniejsze odmiany alotropowe znanych pierwiastków; 1 2 wymieni zastosowania typowych metali; wyjaśni pojęcia: surowce mineralne, tworzywa pochodzenia mineralnego; wymieni najważniejsze surowce mineralne. wyjaśni pojęcia: eutrofizacja wód, dziura ozonowa; określi, co to są: rudy metali; omówi proces wielkopiecowy; wymieni składniki zaprawy wapiennej, zaprawy gipsowej oraz surowców do produkcji szkła; wymieni metody otrzymywania wybranych niemetali; wymieni zastosowania substancji: amoniaku, kwasu siarkowego(VI), kwasu azotowego(V) oraz kwasu solnego. 3 4 porówna właściwości fizyczne i chemiczne litowców i berylowców; wyjaśni przyczynę różnych właściwości odmian alotropowych pierwiastków; omówi proces wielkopiecowy; wyjaśni pojęcie: korozja oraz omówi sposoby ochrony metali i ich stopów przed korozją; wyjaśni skutki działania dziury ozonowej na życie na Ziemi; omówi zastosowania pierwiastków chemicznych oraz ich najważniejszych związków; omówi zasady postępowania z substancjami szkodliwymi i niebezpiecznymi; omówi sposoby otrzymywania zaprawy wapiennej, zaprawy gipsowej, szkła; omówi procesy otrzymywania: gazu wodnego, amoniaku, kwasu siarkowego(VI), kwasu azotowego(V) oraz kwasu solnego. eutrofizacji wód; wyjaśni przyczyny i skutki osteoporozy; wymieni rudy metali oraz omówi i wyjaśni metody wydzielania metali z rud; zapisze równania reakcji zachodzących podczas twardnienia zaprawy wapiennej, zaprawy gipsowej, produkcji szkła; wyjaśni metody otrzymywania wybranych niemetali; poda odpowiednie równania reakcji opisujące procesy otrzymywania: gazu wodnego, amoniaku, kwasu siarkowego(VI), kwasu azotowego(V) oraz kwasu solnego; wyjaśni przyczyny powstawania kwaśnych opadów i smogu oraz ich skutki i sposoby im zapobiegania. ocena celująca (treści ponadprogramowe) wskaże wzory nadtlenków i ponadtlenków wśród wzorów chemicznych związków tlenu z innymi pierwiastkami; zbilansuje nietypowe równania reakcji utleniania-redukcji (np. metali z kwasami utleniającymi); zaprojektuje doświadczenia pozwalające wykazać amfoteryczny charakter substancji; zapisze równania reakcji z udziałem związków kompleksowych; wyjaśni zasadę działania ogniwa paliwowego; uzasadni, dlaczego wodór określa się mianem „paliwa przyszłości”; zidentyfikuje związki litowców i berylowców na podstawie wyników analizy płomieniowej; wytłumaczy, pisząc odpowiednie równania reakcji, na czym polega dezynfekcyjne działanie chloru (np. chlorowanie wody w basenach); wyjaśni, co to jest aluminotermia i jakie jest jej praktyczne znaczenie; wyjaśni, zapisując odpowiednie równania reakcji, dlaczego nie używa się już ołowiu do produkcji rur wodociągowych; wyjaśni przyczyny stosowania w przemyśle motoryzacyjnym: benzyny bezołowiowej; wyjaśni, na czym polega elektrolityczna metoda otrzymywania metali z rud. *** ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który w stopniu podstawowym nie opanował wiadomości i umiejętności wymaganych na ocenę dopuszczającą. Opracowała i realizuje : mgr Katarzyna Wasilewska Kl. II ( TEH, TI, TPS ) Chemia LEKCJA nr 1 06.09.2011r. TEMAT: Lekcja organizacyjna - zapoznanie z programem nauczania , kryteriami oceniania i wymaganiami. Liczba godzin planowanych na realizację programu nauczania: * dział nr 6 Budowa związków organicznych. Węglowodory * dział nr 7 Pochodne węglowodorów * dział nr 8 Związki organiczne o znaczeniu biologicznym * dział nr 9 Chemia w naszym życiu - 11 godz. 11 godz. 8 godz. 3 godz. Razem - 33 + 1 ( lekcja organizacyjna ) i 2 lekcje rezerwowe dla nauczyciela( są to obliczenia przy 1 godz. lekcyjnych tygodniowo). 2. Przedmiotowy System Oceniania a) przedmiotem oceniania są: - wiadomości - umiejętności - postawa ucznia i jego aktywność b) ogólne cele oceniania - rozpoznawanie przez nauczyciela poziomu i postępów w opanowaniu przez ucznia wiadomości i umiejętności w stosunku do wymagań programowych, - poinformowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych i postępach w tym zakresie, - motywowanie ucznia do dalszej pracy, - pomoc uczniowi w samodzielnym kształceniu chemicznym, - przekazanie rodzicom lub opiekunom informacji o postępach dziecka, - dostarczenie nauczycielowi informacji zwrotnej na temat efektywności jego nauczania, - prawidłowości doboru metod i technik pracy z uczniem. c) Metody i narzędzia oraz szczegółowe zasady sprawdzania i oceniania osiągnięć uczniów: - wypowiedzi ustne (przynajmniej raz w semestrze) przy odpowiedzi ustnej obowiązuje znajomość materiału z trzech ostatnich lekcji, przypadku lekcji powtórzeniowych z całego działu. - kartkówki 10 - 15min. obejmujące materiał z trzech ostatnich lekcji (nie muszą być wcześniej zapowiadane, ale mogą), nie podlegają poprawie!!! - uczniowie nieobecni na kartkówce piszą ją w najbliższym terminie (jeden tydzień), nie zgłoszenie się to wpis nb. - sprawdziany pisemne 30 min. - 1godz..(zależnie od zakresu sprawdzanego materiału), w tym testy dydaktyczne ( przynajmniej jeden w ciągu semestru) przeprowadzane po zakończeniu każdego działu, zapowiadane tydzień wcześniej. Sprawdziany mogą zawierać dodatkowe pytania (zadania) na ocenę celującą. * SPRAWDZIANY są obowiązkowe, jeżeli uczeń opuścił sprawdzian z przyczyn losowych, powinien go napisać w terminie nie przekraczającym 2 tygodnie od powrotu do szkoły. Czas i sposób do uzgodnienia z nauczycielem, nie zgłoszenie się to wpis nb. - prace pisemne powinny być ocenione i oddane w ciągu 2 tygodni. - ocenę niedostateczną ze sprawdzianu można poprawić. Poprawa jest dobrowolna, odbywa się poza lekcjami, w ciągu1 tygodnia od rozdania prac i tylko 1 raz - przy pisaniu poprawy sprawdzianu punktacja nie zmienia się, otrzymane oceny są wpisywane do dziennika obok oceny pierwotnej - nie dopuszcza się możliwości zaliczenia przedmiotu pod koniec semestru. - wszystkie prace są archiwizowane – uczniowie i ich rodzice mogą je zobaczyć i otrzymać uzasadnienie wystawionej oceny. - nie ocenia się ucznia po dłuższej nieobecności w szkole. - uczeń, który opuścił więcej niż 50 % godzin lekcyjnych w danym semestrze może być nie klasyfikowany ( warunki egzaminu klasyfikacyjnego określa WSO ) - opracowanie referatu polega na jego przygotowaniu i prezentacji ( wygłoszeniu a nie odczytaniu) - uczeń otrzymuje dodatkową ocenę za aktywność: czyli zaangażowanie w tok lekcji, udział w dyskusji, uzupełnianie dodatkowych ćwiczeń np. wypełnianie kart pracy, praca w grupach, korzystanie z różnych źródeł informacji, wypowiedzi, podczas rozwiązywania problemów. * W przypadku sprawdzianów pisemnych przyjmuje się skalę punktową przeliczaną na oceny cyfrowe wg kryteriów : celujący - 100% plus zadanie dodatkowe bardzo dobry - 100% - 91% dobry - 90% - 75% dostateczny - 74% - 51% dopuszczający - 50% - 31% niedostateczny - 30% - 0% - oceniany jest zeszyt przedmiotowy – sprawdzany jeden raz w semestrze biorąc pod uwagę staranność i systematyczność. d) zasady wystawiania oceny za I półrocze i końcoworocznej: Wystawianie oceny klasyfikacyjnej dokonuje się na podstawie ocen cząstkowych i nie jest ona średnią arytmetyczną tychże ocen, przy czym większą wagę mają oceny ze sprawdzianów (prac klasowych), w drugiej kolejności są kartkówki i aktywność ucznia. Pozostałe oceny są wspomagające. Przyjęty został współczynnik: Prace klasowe 40% Kartkówki 20% Aktywność 10% Odpowiedź ustna 20% Praca domowa + zeszyt ćwiczeń + zeszyt przedmiotowy 10%. *** Sposoby korygowania niepowodzeń szkolnych i podnoszenia osiągnięć uczniów. 1. Możliwość poprawy oceny z pracy klasowej – sprawdzianu w przypadku oceny niedostatecznej. 2. Umożliwienie zwolnienia z pracy klasowej, kartkówki lub odpowiedzi ustnej w wyjątkowych przypadkach losowych. 3. Uzupełnienie braków z przedmiotu w ramach konsultacji z nauczycielem w przypadku zgłoszenia chęci przez ucznia. 4. Możliwość zgłoszenia nie przygotowania ucznia raz w semestrze przy 1 godz. w tygodniu (ale nie dotyczy zapowiedzianych sprawdzianów o zaistniałym fakcie uczeń powinien poinformować nauczyciela przed lekcją) i 2 razy w semestrze przy 2 godz. w tygodniu(odpowiedź ustna) oraz zgłoszenia 1 raz braku pracy domowej lub braku zeszytu. 5. Rozwijanie zainteresowań i poszerzanie wiadomości na zajęciach dodatkowych. OBNIŻENIE WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH - nauczyciel jest zobowiązany na podstawie pisemnej opinii poradni psychologicznej (do tego upoważnionej) obniżyć wymagania edukacyjne w stosunku do ucznia, u którego stwierdzono deficyty rozwojowe. 3.Wymagania na poszczególne stopnie PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA (PSO) W SZKOLE PONADGIMNAZJALNEJ W MIASTKU DLA KLAS II Dział 6. BUDOWA ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH. WĘGLOWODORY 1 2 3 4 dobry bardzo dobry Ocena: dopuszczający dostateczny 1 2 3 4 wyjaśni przyczyny różnej budowy poszczególnych węglowodorów; rozróżni izomery i homologi spośród podanych związków chemicznych; zapisze równania reakcji substytucji atomów wodoru w cząsteczce metanu atomami chloru, równania reakcji addycji: wodoru, wody i fluorowcowodorów do cząsteczek etylenu i acetylenu oraz równanie reakcji nitrowania benzenu; zapisze równanie reakcji polimeryzacji etylenu, propylenu i chlorku winylu; poda przemysłowe metody otrzymywania etylenu, acetylenu i benzenu; wyjaśni, co to jest liczba oktanowa; scharakteryzuje właściwości chemiczne alkanów, alkenów, alkinów i benzenu, podając odpowiednie równania reakcji chemicznych; zaprojektuje doświadczenia odróżniające poszczególne grupy węglowodorów od siebie; ustali wzór sumaryczny węglowodoru na podstawie jego składu procentowego i gęstości; wyjaśni, na czym polega proces krakingu i reformingu; wyjaśni, na czym polega proces koksowania węgla kamiennego; wykona obliczenia stechiometryczne na podstawie wzoru sumarycznego i równania reakcji. Uczeń: poda skład pierwiastkowy związków organicznych; odróżni wzory sumaryczne, wzory strukturalne i wzory półstrukturalne związków organicznych (mając różne wzory, pogrupuje je); dokona podziału węglowodorów; poda wzory ogólne szeregów homologicznych: alkanów, alkenów i alkinów; wyjaśni zasady nazewnictwa węglowodorów; wymieni nazwy i wzory sumaryczne początkowych dziesięciu alkanów; narysuje wzory strukturalne prostych węglowodorów na podstawie ich nazwy z szeregu holmologicznego; poda stan skupienia alkanów w zależności od liczby atomów węgla w cząsteczce; poda produkty reakcji spalania węglowodorów przy różnym dostępie powietrza; wskaże naturalne źródła występowania węglowodorów w przyrodzie; poda założenia teorii organicznej powstawania ropy naftowej oraz zilustruje na odpowiednim przykładzie izomerię szkieletową i izomerię położenia podstawnika; poda nazwę systematyczną rozgałęzionego węglowodoru (do 6 atomów w cząsteczce) na podstawie jego wzoru strukturalnego lub półstrukturalnego; wskaże różnice w budowie cząsteczek: alkanów, alkenów, alkinów oraz węglowodorów aromatycznych; scharakteryzuje właściwości fizyczne metanu, etylenu, acetylenu i benzenu; zapisze równania reakcji całkowitego spalania, półspalania i zwęglania metanu, etylenu, acetylenu i benzenu; wymieni charakterystyczne reakcje dla alkanów, alkenów, alkinów i benzenu; wyjaśni pojęcia: węglowodór nasycony, węglowodór nienasycony, monomer, polimer; zidentyfikuje typy reakcji (podstawiania, przyłączania, polimeryzacji) na podstawie podanych równań reakcji; zdefiniuje pojęcia: kraking, reforming; wymieni produkty destylacji ropy naftowej; omówi proces konwersji gazu ziemnego, zapisując odpowiednie równanie reakcji. 1 wyjaśni, w jaki sposób jest wydobywana ropa naftowa; poda założenia teorii organicznej powstawania gazu ziemnego; poda zasady bezpiecznego stosowania węglowodorów. 2 3 4 omówi proces konwersji gazu ziemnego. ocena celująca (treści ponadprogramowe) określi rzędowość wskazanych atomów węgla w cząsteczce alkanu; poda produkty reakcji: podstawiania alkanów o trzech i więcej atomach węgla w cząsteczce, przyłączania do niesymetrycznych cząsteczek węglowodorów nienasyconych; wyjaśni podstawowe procesy (m.in.: destylację, kraking, reforming) związane z otrzymywaniem paliw samochodowych. Dział 7. POCHODNE WĘGLOWODORÓW 1 2 3 4 dobry bardzo dobry Ocena: dopuszczający dostateczny Uczeń: poda wzory i nazwy grup funkcyjnych: fluorowcopochodnych węglowodorów, amin, alkoholi, fenoli, aldehydów, ketonów, kwasów karboksylowych i estrów; poda wzory ogólne: fluorowcopochodnych węglowodorów, amin, alkoholi, fenoli, aldehydów, ketonów, kwasów karboksylowych i estrów; poda wzory: metanolu, etanolu, metanalu, kwasu metanowego i etanowego; omówi właściwości fizyczne: etanolu, glicerolu, metanalu, propanonu, kwasu etanowego; poda przykłady zastosowań: etanolu, glicerolu, metanalu, propanonu, kwasu etanowego; poda produkty reakcji: utleniania alkoholu i aldehydu, alkoholu z metalem i kwasem, kwasów karboksylowych z metalami, tlenkami metali i wodorotlenkami; poda (wymiennie) nazwy zwyczajowe i systematyczne: prostych alkoholi, aldehydów, ketonów i kwasów karboksylowych; zapisze wzory półstrukturalne, czterech początkowych przedstawicieli danego szeregu homologicznego; określi rzędowość danego alkoholu; omówi właściwości chemiczne i fizyczne: fluorowcopochodnych węglowodorów, amin, alkoholi, fenoli, aldehydów, ketonów i kwasów karboksylowych; poda charakter chemiczny amin i fenolu; poda metody otrzymywania: fluorowcopochodnych węglowodorów, amin, alkoholi, fenoli, aldehydów, ketonów i kwasów karboksylowych; zapisze równania reakcji charakterystyczne dla danej grupy związków; poda nazwy systematyczne estrów; narysuje wzory estrów, znając ich zapisze równania reakcji otrzymywania przedstawicieli każdej z grup pochodnych węglowodorów; wyjaśni przyczyny określonych właściwości fizycznych: fluorowcopochodnych węglowodorów, amin, alkoholi, fenoli, aldehydów, ketonów i kwasów karboksylowych; wyjaśni przyczyny zasadowego charakteru amin, kwasowego charakteru fenoli; porówna właściwości alkoholi o różnej rzędowości; porówna właściwości alkoholi mono- i polihydroksylowych; porówna właściwości alkoholi i fenoli; poda przemysłowe metody otrzymywana: etanolu, etanalu i kwasu etanowego; poda nazwy systematyczne i zwyczajowe estrów; napisze przykładowe równania reakcji zilustrowane schematami: CxHy R X R OH R CHO RCOOH CxHy R X R OH R1 CO R2 CxHy R X R NH2; nazwie produkty reakcji chemicznych zilustrowanych powyższymi schematami; nazwie typy reakcji chemicznych występujących w zapisach schematów; 1 dostrzeże szkodliwe działanie alkoholu metylowego i etylowego na organizm człowieka; omówi budowę cząsteczek estrów; omówi podstawowe właściwości fizyczne estrów; omówi występowanie i zastosowanie estrów. 2 3 4 nazwy; wyjaśni, na czym polega reakcja zaprojektuje doświadczenia estryfikacji, zapisując wykazujące właściwości redukujące wyjaśni, na czym polega reakcja estryfikacji; odpowiednie równania reakcji; aldehydów, kwasowe fenoli i kwasów karboksylowych, omówi proces hydrolizy estrów poda odpowiednie równania zasadowe amin; w środowisku kwaśnym i zasadowym; reakcji procesu hydrolizy estrów w środowisku kwaśnym wyjaśni, od jakich czynników zależy wskaże zagrożenia wynikające i zasadowym; przebieg reakcji estryfikacji; z kontaktu z niektórymi pochodnymi węglowodorów. wyjaśni, co to są estry kwasów nieorganicznych. zaprojektuje doświadczenia odróżniające: aldehydy od ketonów, alkohole monohydroksylowe od alkoholi polihydroksylowych; narysuje wzory strukturalne najprostszych hydroksykwasów; wykona obliczenia stechiometryczne na podstawie wzoru sumarycznego i równania reakcji chemicznej. ocena celująca (treści ponadprogramowe) narysuje wzory izomerów różnego typu, dla typowych jednofunkcyjnych pochodnych węglowodorów; opisze metody otrzymywania hydroksykwasów; wyjaśni, na czym polega odwracalność i nieodwracalność procesu hydrolizy estrów; zapisze równania reakcji otrzymywania estrów kwasów nieorganicznych; poda nazwy systematyczne estrów kwasów nieorganicznych; zapisze równania reakcji, mając podane kolejne substancje wyjściowe, pośrednie i końcowe w danym ciągu przemian z udziałem pochodnych węglowodorów. Dział 8. ZWIĄZKI ORGANICZNE O ZNACZENIU BIOLOGICZNYM 1 2 3 4 dobry bardzo dobry Ocena: dopuszczający dostateczny Uczeń: poda wzór ogólny tłuszczów (glicerydów); wymieni źródła tłuszczów; omówi rolę tłuszczów w diecie człowieka; omówi biologiczne znaczenie: tłuszczów, cukrów prostych, wielocukrów oraz białek; omówi zastosowanie: tłuszczów, dwucukrów, wielocukrów; podzieli cukry na cukry proste, dwucukry i wielocukry; omówi właściwości fizyczne: tłuszczów, cukrów prostych, dwucukrów, wielocukrów, białek i aminokwasów; omówi występowanie: tłuszczów, cukrów prostych, dwucukrów, wielocukrów; poda przykłady wielocukrów; wyjaśni budowę cząsteczek aminokwasów; omówi klasyfikację aminokwasów białkowych; wyjaśni pojęcia: białko proste, białko wyjaśni, od czego zależy stan skupienia tłuszczów; poda nazwy tłuszczów (glicerydów) na podstawie podanych wzorów półstrukturalnych; narysuje wzory półstrukturalne tłuszczów (glicerydów) znając ich nazwy; zapisze równania hydrolizy tłuszczów w środowisku kwaśnym i zasadowym oraz poda nazwy powstających produktów; wyjaśni, na czym polega proces utwardzania tłuszczów; przyporządkuje podane cukry do cukrów prostych, dwucukrów i wielocukrów; wymieni grupy funkcyjne wchodzące w skład cząsteczki cukru prostego; zakwalifikuje cukier prosty do grupy: aldoz, ketoz, aldopentoz, ketoheksoz itd.; wyjaśni różnicę w pojęciach: wzór projekcyjny Fischera i wzór w tzw. projekcji Hawortha; rozpozna wzory glukozy i fruktozy w projekcji Fischera i Hawortha; wyjaśni, na czym polega proces fotosyntezy i napisze odpowiednie równanie reakcji; zapisze równanie reakcji obrazujące proces utwardzania tłuszczów; opisze przebieg doświadczenia chemicznego umożliwiającego wykrywanie skrobi; wyjaśni właściwości amfoteryczne aminokwasów, zapisując odpowiednie równania reakcji chemicznych; poda nazwy przykładowych wielocukrów; poda nazwy systematyczne wybranych aminokwasów; wyjaśni strukturę pierwszo-, drugo- i trzeciorzędową białek. zaprojektuje doświadczenie chemiczne umożliwiające odróżnienie tłuszczów nasyconych od nienasyconych (poda obserwacje oraz napisze odpowiednie równanie reakcji); rozpozna wzory rybozy i deoksyrybozy w projekcji Fischera i Hawortha; rozpozna odmiany: -glukozy i -glukozy oraz fruktozy i -fruktozy; omówi sposób przeprowadzenia prób Tollensa i Trommera dla cukrów prostych i dwucukrów (odczynniki, warunki, obserwacje); wyjaśni, w jaki sposób można przewidzieć na podstawie struktury cząsteczki, czy cukier ma właściwości redukujące; napisze równanie reakcji hydrolizy sacharozy; 1 złożone. 2 omówi budowę cząsteczki sacharozy (wskaże i nazwie poszczególne fragmenty); poda produkty hydrolizy sacharozy; wyjaśni, z czego wynika brak właściwości redukujących wielocukrów; w podanych zapisach wzorów rozpozna fragment cząsteczki skrobi i celulozy, amylozy i amylopektyny; poda produkt hydrolizy skrobi i celulozy; wyjaśni pojęcie: -aminokwas; wyjaśni pojęcia: wiązanie -1,4-Oglikozydowe oraz -1,6-O-glikozydowe; wymieni przykładowe aminokwasy oraz poda ich symbole; wyjaśni, w jaki sposób powstaje wiązanie peptydowe, zapisując odpowiednie równania reakcji; wyjaśni pojęcia: oligopeptyd, polipeptyd oraz jon obojnaczy; poda czynniki wywołujące wysalanie białka oraz proces denaturacji białka. 3 4 wymieni nazwy produktów powstających w wyniku hydrolizy przykładowych wielocukrów; omówi doświadczenie chemiczne umożliwiające wykrywanie białek (odczynniki, warunki, obserwacje); wyjaśni strukturę czwartorzędową białek. ocena celująca (treści ponadprogramowe) wyjaśni izomerię cis-trans na przykładzie cząsteczek tłuszczów (glicerydów); narysuje wzory w tzw. projekcji Hawortha: glukozy, fruktozy, rybozy i deoksyrybozy mając do dyspozycji ich wzory w projekcji Fischera. Dział 9. CHEMIA W NASZYM ŻYCIU 1 2 3 4 dobry bardzo dobry Ocena: dopuszczający dostateczny Uczeń: wyjaśni, czym zajmuje się chemia; wyjaśni różnicę w pojęciach: polimer, tworzywo sztuczne; omówi podstawowe właściwości fizyczne i chemiczne polimerów; poda podstawowe zastosowania wybranych polimerów; wyjaśni, czym zajmuje się chemia leków; wyjaśni, co to są choroby cywilizacyjne; omówi skutki nieprawidłowego zażywania leków; omówi skutki zażywania substancji uzależniających: narkotyków, alkoholu i nikotyny; wymieni źródła zanieczyszczeń środowiska przyrodniczego; omówi sposoby zapobiegania degradacji środowiska przyrodniczego; wyjaśni pojęcie: substancje niebezpieczne; wymieni przykłady powszechnie znanych substancji niebezpiecznych; wyjaśni, czym zajmuje się chemia zapisze równania reakcji nieorganiczna, organiczna, fizyczna polimeryzacji różnych i analityczna; monomerów i poda nazwy produktów wymieni mineralne, roślinne i zwierzęce wielkocząsteczkowych; surowce przemysłu chemicznego; poda równania reakcji poda przykłady produktów lekkiej opisujące przemianę i ciężkiej syntezy organicznej; metaboliczną alkoholu wymieni kilka głównych gałęzi etylowego. przemysłu chemicznego; wyjaśni pojęcia: monomer, mer, polimer naturalny, sztuczny i półsyntetyczny oraz poda odpowiednie przykłady; zapisze równania reakcji polimeryzacji różnych monomerów i poda nazwy produktów wielkocząsteczkowych; wyjaśni, na czym polega proces polimeryzacji i polikondensacji; wymieni nazwy grup funkcyjnych, mając do dyspozycji wzór półstrukturalny substancji aktywnej wybranego leku oraz określi ich właściwości chemiczne (kwasowe, zasadowe itd.); wyjaśni, co to są polimery biomedyczne; wymieni chemiczne źródła zanieczyszczeń powietrza wymieni przykłady produktów najważniejszych gałęzi przemysły chemicznego w Polsce; poda główny produkt depolimeryzacji wybranych polimerów; poda nazwy chemiczne powszechnie wykorzystywanych substancji aktywnych oraz ich lecznicze zastosowanie; narysuje wzór półstrukturalny kwasu acetylosalicylowego oraz poda równanie reakcji jego otrzymywania; omówi przebieg doświadczenia hydrolizy kwasu acetylosalicylowego (warunki, obserwacje), zapisze odpowiednie równanie reakcji; wymieni główne składniki dymu nikotynowego; wyjaśni pojęcia: substancja toksyczna, rakotwórcza, mutagenna, uczulająca, drażniąca. 1 wymieni ogólne zasady postępowania w wypadku: zatrucia doustnego, zatrucia drogami oddechowymi, skażenia skóry oraz skażenia oczu. 2 3 4 atmosferycznego; wyjaśni pojęcie: smog; poda przyczyny zanieczyszczenia wód powierzchniowych i gruntowych; wymieni przemysłowe źródła skażenia gleb; wyjaśni, na czym polega proces eutrofizacji; wyjaśni oznaczenia wybranych substancji niebezpiecznych. ocena celująca (treści ponadprogramowe) zapisze równania reakcji polikondensacji wybranych monomerów; omówi toksykologię wybranych substancji niebezpiecznych. *** ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który w stopniu podstawowym nie opanował wiadomości i umiejętności wymaganych na ocenę dopuszczającą. Opracowała i realizuje : mgr Katarzyna Wasilewska ZAPOZNAŁEM(AM) SIĘ Z P.S.O I KRYTERIAMI OCEN Z CHEMII NA ROK SZKOLNY 2011/2012 – W ZESPOLE SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH W MIASTKU. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30.