Kl. I ( TEH, TI, TPS ) CHEMIA Przedmiotowy System Oceniania

Transkrypt

Kl. I ( TEH, TI, TPS ) CHEMIA Przedmiotowy System Oceniania
Kl. I ( TEH, TI, TPS ) CHEMIA
Przedmiotowy System Oceniania
a) przedmiotem oceniania są:
- wiadomości
- umiejętności
- postawa ucznia i jego aktywność
b) ogólne cele oceniania
- rozpoznawanie przez nauczyciela poziomu i postępów w opanowaniu przez ucznia
wiadomości i umiejętności w stosunku do wymagań programowych,
- poinformowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych i postępach w tym
zakresie,
- motywowanie ucznia do dalszej pracy,
- pomoc uczniowi w samodzielnym kształceniu chemicznym,
- przekazanie rodzicom lub opiekunom informacji o postępach dziecka,
- dostarczenie nauczycielowi informacji zwrotnej na temat efektywności jego nauczania,
- prawidłowości doboru metod i technik pracy z uczniem.
c) Metody i narzędzia oraz szczegółowe zasady sprawdzania i oceniania osiągnięć uczniów:
- wypowiedzi ustne (przynajmniej raz w semestrze) przy odpowiedzi ustnej obowiązuje
znajomość materiału z trzech ostatnich lekcji, przypadku lekcji powtórzeniowych z całego
działu.
- kartkówki 10 - 15min. obejmujące materiał z trzech ostatnich lekcji (nie muszą być wcześniej
zapowiadane, ale mogą), nie podlegają poprawie!!!
- uczniowie nieobecni na kartkówce piszą ją w najbliższym terminie (jeden tydzień), nie
zgłoszenie się to wpis nb.
- sprawdziany pisemne 30 min. - 1godz..(zależnie od zakresu sprawdzanego materiału), w
tym testy dydaktyczne ( przynajmniej jeden w ciągu semestru) przeprowadzane po
zakończeniu każdego działu, zapowiadane tydzień wcześniej. Sprawdziany mogą zawierać
dodatkowe pytania (zadania) na ocenę celującą.
* SPRAWDZIANY są obowiązkowe, jeżeli uczeń opuścił sprawdzian z przyczyn losowych,
powinien go napisać w terminie nie przekraczającym 2 tygodnie od powrotu do szkoły.
Czas i sposób do uzgodnienia z nauczycielem, nie zgłoszenie się to wpis nb.
- prace pisemne powinny być ocenione i oddane w ciągu 2 tygodni.
- ocenę niedostateczną ze sprawdzianu można poprawić. Poprawa jest dobrowolna, odbywa
się poza lekcjami, w ciągu1 tygodnia od rozdania prac i tylko 1 raz
- przy pisaniu poprawy sprawdzianu punktacja nie zmienia się, otrzymane oceny są
wpisywane do dziennika obok oceny pierwotnej
- nie dopuszcza się możliwości zaliczenia przedmiotu pod koniec semestru.
- wszystkie prace są archiwizowane – uczniowie i ich rodzice mogą je zobaczyć i otrzymać
uzasadnienie wystawionej oceny.
- nie ocenia się ucznia po dłuższej nieobecności w szkole.
- uczeń, który opuścił więcej niż 50 % godzin lekcyjnych w danym semestrze może być nie
klasyfikowany ( warunki egzaminu klasyfikacyjnego określa WSO )
- opracowanie referatu polega na jego przygotowaniu i prezentacji ( wygłoszeniu a nie
odczytaniu)
- uczeń otrzymuje dodatkową ocenę za aktywność: czyli zaangażowanie w tok lekcji, udział
w dyskusji, uzupełnianie dodatkowych ćwiczeń np. wypełnianie kart pracy, praca w grupach,
korzystanie z różnych źródeł informacji, wypowiedzi, podczas rozwiązywania problemów.
* W przypadku sprawdzianów pisemnych przyjmuje się skalę punktową przeliczaną na oceny
cyfrowe wg kryteriów :
celujący
- 100% plus zadanie dodatkowe
bardzo dobry - 100% - 91%
dobry
-
90% - 75%
dostateczny
-
74% - 51%
dopuszczający -
50% - 31%
niedostateczny -
30% - 0%
- oceniany jest zeszyt przedmiotowy – sprawdzany jeden raz w semestrze biorąc pod uwagę
staranność i systematyczność.
d) zasady wystawiania oceny za I półrocze i końcoworocznej:
Wystawianie oceny klasyfikacyjnej dokonuje się na podstawie ocen cząstkowych i nie jest ona
średnią arytmetyczną tychże ocen, przy czym większą wagę mają oceny ze sprawdzianów (prac
klasowych), w drugiej kolejności są kartkówki i aktywność ucznia. Pozostałe oceny są
wspomagające.
Przyjęty został współczynnik:
Prace klasowe
40%
Kartkówki
20%
Aktywność
10%
Odpowiedź ustna
20%
Praca domowa + zeszyt ćwiczeń + zeszyt przedmiotowy 10%.
*** Sposoby korygowania niepowodzeń szkolnych i podnoszenia osiągnięć uczniów.
1. Możliwość poprawy oceny z pracy klasowej – sprawdzianu w przypadku oceny
niedostatecznej.
2. Umożliwienie zwolnienia z pracy klasowej, kartkówki lub odpowiedzi ustnej w
wyjątkowych przypadkach losowych.
3. Uzupełnienie braków z przedmiotu w ramach konsultacji z nauczycielem w przypadku
zgłoszenia chęci przez ucznia.
4. Możliwość zgłoszenia nie przygotowania ucznia raz w semestrze przy 1 godz. w tygodniu (ale
nie dotyczy zapowiedzianych sprawdzianów o zaistniałym fakcie uczeń powinien
poinformować nauczyciela przed lekcją) i 2 razy w semestrze przy 2 godz. w
tygodniu(odpowiedź ustna) oraz zgłoszenia 1 raz braku pracy domowej lub braku zeszytu.
5. Rozwijanie zainteresowań i poszerzanie wiadomości na zajęciach dodatkowych.
OBNIŻENIE WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH - nauczyciel jest zobowiązany na
podstawie pisemnej opinii poradni psychologicznej (do tego upoważnionej) obniżyć
wymagania edukacyjne w stosunku do ucznia, u którego stwierdzono deficyty
rozwojowe.
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA (PSO) W SZKOLE
PONADGIMNAZJALNEJ W MIASTKU DLA KLAS I
Dział 1. BUDOWA ATOMU
1
2
3
4
dobry
bardzo dobry
Ocena:
dopuszczający
dostateczny
Uczeń:
1
 wymieni cząstki budujące atom
(protony, elektrony, neutrony);
 poda definicje i oznaczenia liczb:
atomowej i masowej;
 zdefiniuje pierwiastek
chemiczny;
 poda definicję izotopu oraz
wskaże różnice między atomami
tworzącymi izotopy danego
pierwiastka;
 poda jednostkę masy atomowej,
w której zazwyczaj wyraża się
masy atomów i cząsteczek;
 obliczy masy cząsteczkowe
typowych związków
chemicznych;
 przedstawi podział układu
okresowego pierwiastków na
grupy i okresy;
2
 zinterpretuje symboliczny zapis
nuklidu;
 obliczy masę atomową pierwiastka
chemicznego na podstawie jego składu
izotopowego;
 wyjaśni, na czym polega zjawisko
promieniotwórczości;
 wyjaśni, jaki był wkład Marii
Skłodowskiej-Curie w badania nad
promieniotwórczością;
 poda właściwości promieniowania ,
¯,  i powiąże je ze skutkami działania
na organizmy;
 wyjaśni, co to jest czas połowicznego
rozpadu i umie wykorzystać je do
oceny trwałości izotopu;
 poda, jak zapobiegać negatywnym
skutkom napromieniowania;
 poda przykłady użytecznych zastosowań promieniowania jonizującego;
 wyjaśni pojęcie: konfiguracja
elektronowa;
 zapisze konfiguracje elektronowe
 odczyta z układu okresowego
pierwiastków o liczbach atomowych
informacje niezbędne do
Z od 1 do 20 oraz poda rozmieszczenie
określenia budowy atomu: numer elektronów na powłokach
grupy i numer okresu oraz liczbę
elektronowych;
atomową i liczbę masową;
 poda regułę helowca;
 poda, kto i kiedy sformułował
 wyjaśni, dlaczego metale tworzą
prawo okresowości;
kationy, a niemetale aniony; poda
 wymieni symbole powłok
prawo okresowości w ujęciu
elektronowych;
współczesnym;
3
4
 poda liczby cząstek: protonów,
elektronów, neutronów w atomach
i jonach prostych;
 wyjaśni, dlaczego wprowadzono
jednostkę masy atomowej;
 uzasadni, dlaczego masy atomowe
pierwiastków mają wartości
ułamkowe;
 poda, na czym polegają
przemiany: , ¯ i ;
 zapisze schematy przemian:
 i ¯;
 poda przykłady naturalnych
i sztucznych źródeł promieniowania;
 wyjaśni, dlaczego chmury
elektronowe w atomie tworzą
warstwy zwane powłokami
elektronowymi oraz jak są
zbudowane;
 wymieni główne założenia
jądrowego modelu budowy atomu;
 obliczy zawartość procentową
danego izotopu na podstawie masy
atomowej i dodatkowych informacji;
 wyjaśni, co to jest kwant energii;
 wytłumaczy, w jaki sposób powstaje
widmo pobudzonego do świecenia
atomu wodoru;
 wyjaśni, dlaczego pojęciem
służącym do opisu stanu elektronu
w atomie jest prawdopodobieństwo;
 wyjaśni pojęcie: orbital atomowy,
jako obszary o największym
prawdopodobieństwie wystąpienia
elektronu;
 uzasadni prawo okresowości,
odwołując się do budowy atomu;
 poda zakaz Pauliego i zastosuje go,
zapisując konfiguracje elektronowe
pierwiastków;
 określi kształt orbitali s i p;
 zapisze konfiguracje elektronowe
pierwiastków o liczbach atomowych
Z od 1 do 36, poda rozmieszczenie
elektronów na powłokach
i podpowłokach elektronowych;
 zapisze konfigurację elektronową
dowolnych pierwiastków: jednego
z bloku s i jednego z bloku p, na
podstawie ich położenia w układzie
okresowym;
 zapisze konfiguracje elektronowe
pierwiastków o liczbach atomowych Z od 1 do 20, poda
rozmieszczenie elektronów na
powłokach i podpowłokach
elektronowych;
 poda przykłady właściwości
pierwiastków, które zmieniają się
okresowo;
1
 wskaże rozmieszczenie
elektronów na powłokach
elektronowych pierwiastków
o liczbach atomowych
Z od 1 do 10.
2
3
 wyjaśni, co oznacza okresowość zmian;  poda relację między promieniem
atomu, a promieniem jonu
 określi pojemność powłok i podpowłok
prostego;
elektronowych;
 zapisze konfigurację elektronową
 wskaże elektrony walencyjne
wybranych pierwiastków bloku d;
i elektrony rdzenia atomowego
w zapisie konfiguracji elektronowej
 wskaże elektrony walencyjne
pierwiastków bloku s i p;
i elektrony rdzenia atomowego
w zapisie konfiguracji
 poda podział układu okresowego
elektronowej wybranych
pierwiastków na bloki konfiguracyjne;
pierwiastków
 zastosuje skrócony zapis konfiguracji
bloku d.
elektronowej.
4
 rozwiąże proste problemy dotyczące
zagadnień związanych z budową
atomu i jonu, np. obliczy liczbę
cząstek w atomie i jonie.
ocena celująca ( treści ponadprogramowe)








opisze rozwój pojęcia: atom; poda założenia teorii atomistyczno-cząsteczkowej;
poda osiągnięcia w dziedzinie badań nad atomem i pierwiastkami promieniotwórczymi;
wymieni główne założenia teorii Bohra budowy atomu;
poda główne założenia kwantowego modelu budowy atomu;
wymieni liczby kwantowe charakteryzujące stan elektronu w atomie;
określi główną i poboczną liczbę kwantową dla podpowłoki elektronowej;
wskaże związek między liczbą kwantową a odpowiednim parametrem (to jest: rozmiarem, kształtem, położeniem orbitalu atomowego);
zapisze konfiguracje elektronowe wybranych pierwiastków bloku d, w których występują promocje elektronów.
Dział 2. WIĄZANIA CHEMICZNE
1
2
3
4
dobry
bardzo dobry
 wyjaśni obserwowane zmiany
elektroujemności pierwiastków w grupach
i okresach układu okresowego;
 wyjaśni mechanizm tworzenia wiązań:
kowalencyjnego, kowalencyjnego
spolaryzowanego, jonowego;
 omówi zależność między właściwościami
substancji a rodzajem występujących
w nich wiązań chemicznych;
 zapisze wzory elektronowe związków
chemicznych o budowie kowalencyjnej;
 określi krotność wiązania kowalencyjnego
w cząsteczkach homoatomowych;
 wyjaśni, co się dzieje z wiązaniami
w reakcji chemicznej;
 wyjaśni, dlaczego zapoczątkowanie
niektórych reakcji egzoenergetycznych
wymaga dostarczenia energii;
 wykaże się znajomością zasad bilansu
elektronowego;
 zapisze równania prostych reakcji
utleniania-redukcji.
 określi i uzasadni kierunek
polaryzacji wiązania
w cząsteczkach związków
chemicznych;
 określi i wyjaśni przyczynę
tworzenia wiązań wielokrotnych
w cząsteczkach homoatomowych;
 odróżni cząsteczki polarne od
niepolarnych na podstawie ich
struktury przestrzennej;
 omówi reguły określania stopni
utlenienia pierwiastków w jonie
i cząsteczce nieorganicznego
związku chemicznego;
 wykorzysta prawo zachowania
masy, prawo zachowania ładunku
oraz zasadę bilansu elektronowego
do uzgadniania równań reakcji
utleniania-redukcji zapisanych
cząsteczkowo i jonowo.
Ocena:
dopuszczający
dostateczny
Uczeń:
 określi na podstawie tablicy elek określi, jak zmienia się
troujemności rodzaj wiązania
elektroujemność pierwiastków
występującego w substancjach
w grupach i okresach układu
(kowalencyjne, kowalencyjne
okresowego;
spolaryzowane, jonowe);
 obliczy stopień utlenienia
pierwiastka w jonie
 wyjaśni pojęcia: egzotermiczny
i endotermiczny oraz zastosuje do
i w cząsteczce
opisu efektów energetycznych
nieorganicznego związku
przemian;
chemicznego;
 zakwalifikuje przemiany chemiczne  wskaże utleniacz, reduktor,
ze względu na typ procesu oraz
proces utleniania i proces
efekty energetyczne;
redukcji.
 wymieni reguły określania stopni
utlenienia pierwiastków w jonie
i cząsteczce nieorganicznego
związku chemicznego;
 zakwalifikuje reakcje ze względu na
zmianę stopni utlenienia produktów
(do reakcji utleniania-redukcji);
 poda przykłady reakcji utlenianiaredukcji zachodzących w naszym
otoczeniu.
ocena celująca (treści ponadprogramowe)









wyjaśni mechanizm tworzenia wiązania koordynacyjnego;
wyjaśni wpływ wiązania metalicznego na właściwości metali;
określi, czy dana cząsteczka jest dipolem, czy jest niepolarna;
wyjaśni mechanizm tworzenia wiązania wodorowego;
wyjaśni wpływ wiązania wodorowego na właściwości substancji;
zapisze równania trudnych reakcji utleniania-redukcji, w tym reakcji dysproporcjonowania i synproporcjonowania;
zapisze równania reakcji utleniania-redukcji z udziałem związków organicznych;
wyjaśni zasadę działania ogniwa paliwowego;
wyjaśni przebieg przykładowych reakcji elektrodowych zachodzących podczas elektrolizy.
Dział 3. ROZTWORY. REAKCJE W ROZTWORACH
1
2
3
4
dobry
bardzo dobry
 zaproponuje sposób odróżniania
roztworów od koloidów i zawiesin;
 opisze przebieg hydratacji jonów;
 wykaże zależność między
rodzajem wiązania a dysocjacją
związku na jony;
 wyjaśni przyczynę wzrostu ilości
jonów wodorowych w roztworach
kwasów i jonów
wodorotlenkowych w roztworach
zasad;
 zakwalifikuje podany kwas lub
zasadę do mocnych lub słabych
elektrolitów;
 wyjaśni przebieg reakcji
zobojętniania;
 wyjaśni wpływ zmian temperatury,
stężenia, rozdrobnienia substratu
w stanie stałym i katalizatora na
szybkość reakcji chemicznych.
 omówi zasadę rozdzielenia
mieszanin za pomocą destylacji;
 zaprojektuje sposób rozdzielenia na
składniki podanej mieszaniny;
 wyjaśni efekt Tyndalla;
 poda przykład innego
rozpuszczalnika niż woda, który
może powodować dysocjację
elektrolityczną;
 wyjaśni mechanizm przewodzenia
prądu elektrycznego przez roztwór
substancji dysocjującej na jony;
 zaplanuje sposób wykrycia
w roztworze jonu, który może
utworzyć związek trudno
rozpuszczalny;
 poda przykład zastosowania reakcji
strąceniowej do celów analitycznych;
 określi odczyn roztworu za pomocą
wskaźników kwasowo-zasadowych;
 zaplanuje sposób określenia stężenia
kwasu lub zasady, dysponując
odpowiednim związkiem
chemicznym o znanym stężeniu;
Ocena:
dopuszczający
dostateczny
Uczeń:
 poda definicję mieszaniny;
 wyjaśni, na podstawie wiedzy
o budowie materii, przebieg
procesu rozpuszczania;
 poda po 2 przykłady mieszanin
jednorodnych i niejednorodnych
znanych mu z życia codziennego;
 opisze sposoby rozdzielania
składników mieszanin
jednorodnych i niejednorodnych;
 zapisze równanie dysocjacji
podanego związku chemicznego;
 określi rozpuszczalność
wodorotlenku lub soli na
podstawie tabeli rozpuszczalności;
 przyporządkuje do podanej
wartości pH odpowiedni odczyn
roztworu;
 poda przykłady zastosowania
reakcji zobojętniania;
 opisze przebieg reakcji
zachodzącej między solą słabego
kwasu i mocniejszym kwasem;
 opisze przebieg reakcji
zachodzącej między solą słabej
zasady i mocniejszą zasadą;
 wykaże różnice między mieszaninami
niejednorodnymi i jednorodnymi;
 zaklasyfikuje mieszaninę jako
niejednorodną lub jednorodną na
podstawie jej właściwości;
 opisze właściwości koloidów;
 poda reguły klasyfikowania mieszanin
na roztwory, koloidy i zawiesiny;
 wykaże podstawowe różnice we
właściwościach roztworów, koloidów
i zawiesin;
 poda przykłady koloidów
spotykanych w życiu codziennym;
 opisze przebieg koagulacji
i peptyzacji;
 poda, korzystając z tablicy
rozpuszczalności, pary jonów, które
mogą utworzyć substancję trudno
rozpuszczalną;
 zapisze równanie reakcji
zobojętniania (w postaci
cząsteczkowej, jonowej i skróconej
jonowej) między podanym kwasem
i zasadą;
1
 poda przykłady soli ulegających
hydrolizie;
 określi odczyn roztworu podanej
soli słabego kwasu i mocnej
zasady lub słabej zasady
i mocnego kwasu;
 poda czynniki, od których zależy
szybkość reakcji chemicznych;
 poda przykłady z życia
codziennego związane
z oddziaływaniem na szybkość
reakcji chemicznych.
2
 poda barwy wskaźników takich, jak:
fenoloftaleina, oranż metylowy,
lakmus, wskaźnik uniwersalny
w roztworach o określonym odczynie;
 zapisze, z uwzględnieniem kolejnych
etapów, równanie reakcji dysocjacji
kwasu zawierającego w cząsteczce
więcej niż jeden atom wodoru;
 określi przybliżoną wartość pH
roztworu za pomocą wskaźnika
uniwersalnego;
 poda przykłady zastosowania
informacji o wartości pH w życiu
codziennym;
 poda reguły klasyfikacji tlenków na:
kwasowe, zasadowe, amfoteryczne
i obojętne;
 wykaże zależność właściwości
chemicznych tlenku od położenia
w układzie okresowym wchodzącego
w jego skład pierwiastka;
 zapisze w postaci cząsteczkowej
i jonowej równanie reakcji między
solą słabego kwasu (zasady)
a mocniejszym kwasem (zasadą);
 zapisze w postaci jonowej równanie
reakcji hydrolizy podanej soli;
 opisze przebieg doświadczeń
wykazujących wpływ temperatury,
stężenia, rozdrobnienia substratu
w stanie stałym i katalizatora na
3
4
 zaprojektuje doświadczenia,
pozwalające na określenie
charakteru
chemicznego tlenków;
 wyjaśni, dlaczego roztwory soli
słabych kwasów i mocnych zasad
oraz słabych zasad i mocnych
kwasów nie mają odczynu
obojętnego;
 wyjaśni, dlaczego węglan wapnia
praktycznie nie ulega hydrolizie;
 poda przybliżoną zależność
szybkości reakcji od temperatury.
1
2
szybkość reakcji chemicznych.
3
4
ocena celująca (treści ponadprogramowe)











opisze zjawisko elektroforezy;
wyjaśni zasadę rozdziału mieszanin za pomocą ekstrakcji;
poda przykłady praktycznego zastosowania elektrolizy;
przedstawi kolejne etapy rozwoju pojęć: kwas i zasada;
poda budowę jonu oksoniowego (hydroniowego);
wyjaśni, dlaczego kolejne etapy dysocjacji kwasów zachodzą w coraz mniejszym stopniu;
wyjaśni zmiany właściwości kwasowych fluorowcowodorów;
opisze autodysocjację wody;
poda zmiany charakteru kwasowo-zasadowego tlenków chromu i manganu;
przedstawi na przykładach znaczenie biokatalizatorów dla funkcjonowania organizmów;
zastosuje poznane właściwości kwasowo-zasadowe związków chemicznych oraz reakcje, którym ulegają sole w roztworach wodnych, do identyfikacji
substancji;
 poda przyczyny powstawania kwaśnych opadów.
Dział 4. OBLICZENIA CHEMICZNE
1
2
3
4
dobry
bardzo dobry
 wyjaśni poznane prawa (prawo
zachowania masy, prawo stałości
składu, prawo stosunków
objętościowych), posługując się
wiedzą o budowie materii;
 wykaże zależność między molem
substancji a jej masą molową
i objętością molową (dla gazów);
 obliczy masę atomu danego
pierwiastka chemicznego
wyrażoną w gramach;
 poda wzór pozwalający na
obliczenie stosunku, w jakim
należy zmieszać dwa roztwory
o znanym stężeniu, by otrzymać
roztwór o zadanym stężeniu;
 wyjaśni zjawisko kontrakcji;
 ustali wzór związku chemicznego
na podstawie stosownych
obliczeń;
 wymieni sposoby zatężania
i rozcieńczania roztworów.
 wykaże role teorii w rozwoju
wiedzy chemicznej;
 obliczy gęstość danego gazu
w warunkach normalnych;
 sporządzi krzywą rozpuszczalności
dla danej substancji i na tej
podstawie dokona odpowiednich
obliczeń;
 opisze sposób przygotowania
roztworu danej substancji
o określonym stężeniu procentowym
i molowym;
 obliczy stężenie roztworu po jego
rozcieńczeniu lub zatężeniu.
Ocena:
dopuszczający
dostateczny
Uczeń:
 poda prawo zachowania masy;
 poda prawo stałości składu;
 poda prawo stosunków objętościowych;
 obliczy masę substancji, znając
masy pozostałych substancji
uczestniczących w reakcji
chemicznej;
 poda definicję mola i masy
molowej;
 poda wartość objętości molowej
gazów w warunkach normalnych;
 wykona podstawowe obliczenia
chemiczne, z zastosowaniem pojęć:
mol, masa molowa i objętość
molowa gazów;
 wyjaśni pojęcia: roztwór, roztwór
nasycony, roztwór nienasycony,
roztwór przesycony;
 wyjaśni pojęcie: rozpuszczalność;
 wyjaśni, od czego zależy
rozpuszczalność ciał stałych
w cieczach, gazów w cieczach
i cieczy w cieczach;
 opisze przebieg doświadczeń
pozwalających na sformułowanie
prawa zachowania masy, prawa
stałości składu i prawa stosunków
objętościowych;
 wykaże zależność między stosunkiem
objętości gazowych substratów
i produktów reakcji a odpowiednimi
współczynnikami stechiometrycznymi
w równaniu tej reakcji;
 obliczy masę atomu, liczbę moli,
liczbę drobin, ilość substancji
reagującej z daną ilością innej
substancji, ilość produktu z danej
ilości substratu;
 opisze czynności prowadzące do
otrzymania roztworów nasyconych
i nienasyconych;
 poda zależność rozpuszczalności
substancji od temperatury i ciśnienia
(dla gazów);
 obliczy ilość substancji, którą można
rozpuścić w danych warunkach,
posługując się danymi z krzywych
rozpuszczalności;
1
 odczyta rozpuszczalność danej
substancji z odpowiedniego
wykresu;
 zdefiniuje i poda wzór stężenia
procentowego;
 obliczy stężenie procentowe
roztworu;
 poda definicję stopnia dysocjacji
oraz odpowiedni wzór.
2
3
 zdefiniuje i poda wzór stężenia
molowego;
 obliczy stężenie molowe roztworu;
 obliczy stężenie molowe i procentowe
roztworu, mając daną ilość substancji
rozpuszczonej i rozpuszczalnika;
 obliczy ilość substancji rozpuszczonej
i rozpuszczalnika potrzebną do
przygotowania danej ilości roztworu
o określonym stężeniu
procentowym i molowym;
 przeliczy stężenie procentowe
roztworu na molowe i odwrotnie;
 obliczy pH, znając stężenie jonów
wodoru oraz pOH, znając stężenie
jonów wodorotlenkowych (dla stężeń
jonów będących całkowitymi
potęgami 10);
 wyjaśni, co to są elektrolity mocne
i elektrolity słabe.
ocena celująca (treści ponadprogramowe)
 rozwiąże zadania o wyższym stopniu trudności z zakresu rozpuszczalności, stechiometrii wzorów i równań reakcji;
 określi moc elektrolitu na podstawie podanej wartości stopnia dysocjacji;
 obliczy pH i pOH roztworów elektrolitów słabych.
4
Dział 5. WŁAŚCIWOŚCI PIERWIASTKÓW CHEMICZNYCH
1
2
3
4
dobry
bardzo dobry
 zidentyfikuje oraz sklasyfikuje
pierwiastki chemiczne na podstawie
opisu reakcji chemicznych (którym
ulegają) lub ich właściwości
fizycznych i chemicznych;
 porówna aktywność chemiczną
metali (na podstawie szeregu
aktywności);
 zaprojektuje doświadczenia
pozwalające otrzymać
w laboratorium tlen i wodór;
 zapisze równania reakcji wybranych
pierwiastków z tlenem, wodorem,
kwasami, siarką i chlorem;
 zaprojektuje doświadczenia
ilustrujące różnice w aktywności
metali i fluorowców;
 zaprojektuje doświadczenia
pozwalające otrzymać tlenki,
wodorotlenki, kwasy i sole;
 zaklasyfikuje substancje na
podstawie ich właściwości
fizycznych i chemicznych;
 zaprojektuje i wykona
doświadczenia pozwalające
otrzymać w laboratorium tlen
i wodór;
 omówi metody otrzymywania
wodoru na skalę przemysłową;
 wyjaśni pojęcie: mieszanina
piorunująca;
 poda produkty reakcji na podstawie
znajomości substratów i warunków
przebiegu reakcji;
 zidentyfikuje i sklasyfikuje
substancje na podstawie opisu
reakcji
chemicznych lub ich właściwości
fizycznych i chemicznych;
 zaprojektuje doświadczenia
chemiczne ilustrujące różnice
w aktywności litowców
i fluorowców;
 zapisze równania reakcji
zachodzących w procesie
wielkopiecowym;
 wyjaśni przyczyny i skutki
Ocena:
dopuszczający
dostateczny
Uczeń:
 poda nazwy pierwiastków
chemicznych o największym
rozpowszechnieniu w skorupie
ziemskiej;
 wymieni formy występowania
pierwiastków chemicznych
w przyrodzie;
 wskaże w układzie okresowym
położenie metali i niemetali;
 omówi właściwości fizyczne oraz
zastosowanie grafitu i diamentu;
 poda najważniejsze nieorganiczne
związki węgla (CO, CO2, H2CO3,
CaCO3) oraz omówi ich właściwości;
 zapisze proste równania reakcji
chemicznych, jakim ulegają
pierwiastki chemiczne i ich typowe
związki nieorganiczne;
 wyjaśni pojęcie: korozja na
przykładzie żelaza i stali;
 wyjaśni pojęcie: alotropia;
 omówi rolę tlenu w procesach
zachodzących w przyrodzie;
 scharakteryzuje właściwości
fizyczne metali i niemetali;
 omówi zastosowanie najbardziej
użytecznych metali;
 omówi właściwości fizyczne
i chemiczne niektórych
pierwiastków chemicznych;
 wyjaśni pojęcie: substancja
higroskopijna;
 określi kierunek zmiany
aktywności chemicznej w grupie
(litowce, berylowce, fluorowce);
 narysuje i omówi wzory
strukturalne związków o budowie
kowalencyjnej, np. H2O, HCl,
NH3;
 zapisze równania reakcji
chemicznych, jakim ulegają
pierwiastki chemiczne i ich typowe
związki nieorganiczne;
 omówi zastosowania
najważniejszych metali;
 poda najważniejsze odmiany
alotropowe znanych pierwiastków;
1
2
 wymieni zastosowania typowych
metali;
 wyjaśni pojęcia: surowce mineralne,
tworzywa pochodzenia mineralnego;
 wymieni najważniejsze surowce
mineralne.
 wyjaśni pojęcia: eutrofizacja wód,
dziura ozonowa;
 określi, co to są: rudy metali;
 omówi proces wielkopiecowy;
 wymieni składniki zaprawy
wapiennej, zaprawy gipsowej oraz
surowców do produkcji szkła;
 wymieni metody otrzymywania
wybranych niemetali;
 wymieni zastosowania substancji:
amoniaku, kwasu siarkowego(VI),
kwasu azotowego(V) oraz kwasu
solnego.
3
4
 porówna właściwości fizyczne
i chemiczne litowców i berylowców;
 wyjaśni przyczynę różnych
właściwości odmian alotropowych
pierwiastków;
 omówi proces wielkopiecowy;
 wyjaśni pojęcie: korozja oraz omówi
sposoby ochrony metali i ich stopów
przed korozją;
 wyjaśni skutki działania dziury
ozonowej na życie na Ziemi;
 omówi zastosowania pierwiastków
chemicznych oraz ich
najważniejszych związków;
 omówi zasady postępowania
z substancjami szkodliwymi
i niebezpiecznymi;
 omówi sposoby otrzymywania
zaprawy wapiennej, zaprawy
gipsowej, szkła;
 omówi procesy otrzymywania: gazu
wodnego, amoniaku, kwasu siarkowego(VI), kwasu azotowego(V)
oraz kwasu solnego.
eutrofizacji wód;
 wyjaśni przyczyny i skutki
osteoporozy;
 wymieni rudy metali oraz omówi
i wyjaśni metody wydzielania metali
z rud;
 zapisze równania reakcji
zachodzących podczas twardnienia
zaprawy wapiennej, zaprawy
gipsowej,
produkcji szkła;
 wyjaśni metody otrzymywania
wybranych niemetali;
 poda odpowiednie równania reakcji
opisujące procesy otrzymywania:
gazu wodnego, amoniaku, kwasu
siarkowego(VI), kwasu
azotowego(V) oraz kwasu solnego;
 wyjaśni przyczyny powstawania
kwaśnych opadów i smogu oraz ich
skutki i sposoby im zapobiegania.
ocena celująca (treści ponadprogramowe)












wskaże wzory nadtlenków i ponadtlenków wśród wzorów chemicznych związków tlenu z innymi pierwiastkami;
zbilansuje nietypowe równania reakcji utleniania-redukcji (np. metali z kwasami utleniającymi);
zaprojektuje doświadczenia pozwalające wykazać amfoteryczny charakter substancji;
zapisze równania reakcji z udziałem związków kompleksowych;
wyjaśni zasadę działania ogniwa paliwowego;
uzasadni, dlaczego wodór określa się mianem „paliwa przyszłości”;
zidentyfikuje związki litowców i berylowców na podstawie wyników analizy płomieniowej;
wytłumaczy, pisząc odpowiednie równania reakcji, na czym polega dezynfekcyjne działanie chloru (np. chlorowanie wody w basenach);
wyjaśni, co to jest aluminotermia i jakie jest jej praktyczne znaczenie;
wyjaśni, zapisując odpowiednie równania reakcji, dlaczego nie używa się już ołowiu do produkcji rur wodociągowych;
wyjaśni przyczyny stosowania w przemyśle motoryzacyjnym: benzyny bezołowiowej;
wyjaśni, na czym polega elektrolityczna metoda otrzymywania metali z rud.
*** ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który w stopniu podstawowym nie
opanował wiadomości i umiejętności wymaganych na ocenę dopuszczającą.
Opracowała i realizuje :
mgr Katarzyna Wasilewska
Kl. II ( TEH, TI, TPS ) Chemia
LEKCJA nr 1
06.09.2011r.
TEMAT: Lekcja organizacyjna - zapoznanie z programem nauczania ,
kryteriami oceniania i wymaganiami.
Liczba godzin planowanych na realizację programu nauczania:
* dział nr 6
Budowa związków organicznych. Węglowodory * dział nr 7
Pochodne węglowodorów
* dział nr 8
Związki organiczne o znaczeniu biologicznym
* dział nr 9
Chemia w naszym życiu
-
11 godz.
11 godz.
8 godz.
3 godz.
Razem - 33 + 1 ( lekcja organizacyjna ) i 2 lekcje rezerwowe dla
nauczyciela( są to obliczenia przy 1 godz. lekcyjnych tygodniowo).
2. Przedmiotowy System Oceniania
a) przedmiotem oceniania są:
- wiadomości
- umiejętności
- postawa ucznia i jego aktywność
b) ogólne cele oceniania
- rozpoznawanie przez nauczyciela poziomu i postępów w opanowaniu przez ucznia
wiadomości i umiejętności w stosunku do wymagań programowych,
- poinformowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych i postępach w tym
zakresie,
- motywowanie ucznia do dalszej pracy,
- pomoc uczniowi w samodzielnym kształceniu chemicznym,
- przekazanie rodzicom lub opiekunom informacji o postępach dziecka,
- dostarczenie nauczycielowi informacji zwrotnej na temat efektywności jego nauczania,
- prawidłowości doboru metod i technik pracy z uczniem.
c) Metody i narzędzia oraz szczegółowe zasady sprawdzania i oceniania osiągnięć uczniów:
- wypowiedzi ustne (przynajmniej raz w semestrze) przy odpowiedzi ustnej obowiązuje
znajomość materiału z trzech ostatnich lekcji, przypadku lekcji powtórzeniowych z całego
działu.
- kartkówki 10 - 15min. obejmujące materiał z trzech ostatnich lekcji (nie muszą być wcześniej
zapowiadane, ale mogą), nie podlegają poprawie!!!
- uczniowie nieobecni na kartkówce piszą ją w najbliższym terminie (jeden tydzień), nie
zgłoszenie się to wpis nb.
- sprawdziany pisemne 30 min. - 1godz..(zależnie od zakresu sprawdzanego materiału), w
tym testy dydaktyczne ( przynajmniej jeden w ciągu semestru) przeprowadzane po
zakończeniu każdego działu, zapowiadane tydzień wcześniej. Sprawdziany mogą zawierać
dodatkowe pytania (zadania) na ocenę celującą.
* SPRAWDZIANY są obowiązkowe, jeżeli uczeń opuścił sprawdzian z przyczyn losowych,
powinien go napisać w terminie nie przekraczającym 2 tygodnie od powrotu do szkoły.
Czas i sposób do uzgodnienia z nauczycielem, nie zgłoszenie się to wpis nb.
- prace pisemne powinny być ocenione i oddane w ciągu 2 tygodni.
- ocenę niedostateczną ze sprawdzianu można poprawić. Poprawa jest dobrowolna, odbywa
się poza lekcjami, w ciągu1 tygodnia od rozdania prac i tylko 1 raz
- przy pisaniu poprawy sprawdzianu punktacja nie zmienia się, otrzymane oceny są
wpisywane do dziennika obok oceny pierwotnej
- nie dopuszcza się możliwości zaliczenia przedmiotu pod koniec semestru.
- wszystkie prace są archiwizowane – uczniowie i ich rodzice mogą je zobaczyć i otrzymać
uzasadnienie wystawionej oceny.
- nie ocenia się ucznia po dłuższej nieobecności w szkole.
- uczeń, który opuścił więcej niż 50 % godzin lekcyjnych w danym semestrze może być nie
klasyfikowany ( warunki egzaminu klasyfikacyjnego określa WSO )
- opracowanie referatu polega na jego przygotowaniu i prezentacji ( wygłoszeniu a nie
odczytaniu)
- uczeń otrzymuje dodatkową ocenę za aktywność: czyli zaangażowanie w tok lekcji, udział
w dyskusji, uzupełnianie dodatkowych ćwiczeń np. wypełnianie kart pracy, praca w grupach,
korzystanie z różnych źródeł informacji, wypowiedzi, podczas rozwiązywania problemów.
* W przypadku sprawdzianów pisemnych przyjmuje się skalę punktową przeliczaną na oceny
cyfrowe wg kryteriów :
celujący
- 100% plus zadanie dodatkowe
bardzo dobry - 100% - 91%
dobry
-
90% - 75%
dostateczny
-
74% - 51%
dopuszczający -
50% - 31%
niedostateczny -
30% - 0%
- oceniany jest zeszyt przedmiotowy – sprawdzany jeden raz w semestrze biorąc pod uwagę
staranność i systematyczność.
d) zasady wystawiania oceny za I półrocze i końcoworocznej:
Wystawianie oceny klasyfikacyjnej dokonuje się na podstawie ocen cząstkowych i nie jest ona
średnią arytmetyczną tychże ocen, przy czym większą wagę mają oceny ze sprawdzianów (prac
klasowych), w drugiej kolejności są kartkówki i aktywność ucznia. Pozostałe oceny są
wspomagające.
Przyjęty został współczynnik:
Prace klasowe
40%
Kartkówki
20%
Aktywność
10%
Odpowiedź ustna
20%
Praca domowa + zeszyt ćwiczeń + zeszyt przedmiotowy 10%.
*** Sposoby korygowania niepowodzeń szkolnych i podnoszenia osiągnięć uczniów.
1. Możliwość poprawy oceny z pracy klasowej – sprawdzianu w przypadku oceny
niedostatecznej.
2. Umożliwienie zwolnienia z pracy klasowej, kartkówki lub odpowiedzi ustnej w
wyjątkowych przypadkach losowych.
3. Uzupełnienie braków z przedmiotu w ramach konsultacji z nauczycielem w przypadku
zgłoszenia chęci przez ucznia.
4. Możliwość zgłoszenia nie przygotowania ucznia raz w semestrze przy 1 godz. w tygodniu (ale
nie dotyczy zapowiedzianych sprawdzianów o zaistniałym fakcie uczeń powinien
poinformować nauczyciela przed lekcją) i 2 razy w semestrze przy 2 godz. w
tygodniu(odpowiedź ustna) oraz zgłoszenia 1 raz braku pracy domowej lub braku zeszytu.
5. Rozwijanie zainteresowań i poszerzanie wiadomości na zajęciach dodatkowych.
OBNIŻENIE WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH - nauczyciel jest zobowiązany na
podstawie pisemnej opinii poradni psychologicznej (do tego upoważnionej) obniżyć
wymagania edukacyjne w stosunku do ucznia, u którego stwierdzono deficyty
rozwojowe.
3.Wymagania na poszczególne stopnie
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA (PSO) W SZKOLE
PONADGIMNAZJALNEJ W MIASTKU DLA KLAS II
Dział 6. BUDOWA ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH. WĘGLOWODORY
1
2
3
4
dobry
bardzo dobry
Ocena:
dopuszczający
dostateczny
1
2
3
4
 wyjaśni przyczyny różnej
budowy poszczególnych węglowodorów;
 rozróżni izomery i homologi
spośród podanych związków
chemicznych;
 zapisze równania reakcji
substytucji atomów wodoru
w cząsteczce metanu atomami
chloru, równania reakcji addycji:
wodoru, wody
i fluorowcowodorów do
cząsteczek etylenu i acetylenu
oraz równanie reakcji nitrowania
benzenu;
 zapisze równanie reakcji
polimeryzacji etylenu, propylenu
i chlorku winylu;
 poda przemysłowe metody
otrzymywania etylenu, acetylenu
i benzenu;
 wyjaśni, co to jest liczba
oktanowa;
 scharakteryzuje właściwości
chemiczne alkanów, alkenów,
alkinów i benzenu, podając
odpowiednie równania reakcji
chemicznych;
 zaprojektuje doświadczenia
odróżniające poszczególne grupy
węglowodorów od siebie;
 ustali wzór sumaryczny
węglowodoru na podstawie jego
składu
procentowego i gęstości;
 wyjaśni, na czym polega proces
krakingu i reformingu;
 wyjaśni, na czym polega proces
koksowania węgla kamiennego;
 wykona obliczenia stechiometryczne
na podstawie wzoru sumarycznego
i równania reakcji.
Uczeń:
 poda skład pierwiastkowy związków
organicznych;
 odróżni wzory sumaryczne, wzory
strukturalne i wzory półstrukturalne
związków organicznych (mając
różne wzory, pogrupuje je);
 dokona podziału węglowodorów;
 poda wzory ogólne szeregów
homologicznych: alkanów, alkenów
i alkinów;
 wyjaśni zasady nazewnictwa
węglowodorów;
 wymieni nazwy i wzory sumaryczne
początkowych dziesięciu alkanów;
 narysuje wzory strukturalne
prostych węglowodorów na
podstawie ich nazwy z szeregu
holmologicznego;
 poda stan skupienia alkanów
w zależności od liczby atomów
węgla w cząsteczce;
 poda produkty reakcji spalania
węglowodorów przy różnym
dostępie powietrza;
 wskaże naturalne źródła
występowania węglowodorów
w przyrodzie;
 poda założenia teorii organicznej
powstawania ropy naftowej oraz
 zilustruje na odpowiednim
przykładzie izomerię szkieletową
i izomerię położenia podstawnika;
 poda nazwę systematyczną
rozgałęzionego węglowodoru (do 6
atomów w cząsteczce) na podstawie
jego wzoru strukturalnego lub
półstrukturalnego;
 wskaże różnice w budowie
cząsteczek: alkanów, alkenów,
alkinów oraz węglowodorów
aromatycznych;
 scharakteryzuje właściwości fizyczne
metanu, etylenu, acetylenu i benzenu;
 zapisze równania reakcji całkowitego
spalania, półspalania i zwęglania
metanu, etylenu, acetylenu i benzenu;
 wymieni charakterystyczne reakcje
dla alkanów, alkenów, alkinów
i benzenu;
 wyjaśni pojęcia: węglowodór
nasycony, węglowodór nienasycony,
monomer, polimer;
 zidentyfikuje typy reakcji
(podstawiania, przyłączania,
polimeryzacji) na podstawie
podanych równań reakcji;
 zdefiniuje pojęcia: kraking,
reforming;
 wymieni produkty destylacji ropy
naftowej;
 omówi proces konwersji gazu
ziemnego, zapisując odpowiednie
równanie reakcji.
1
wyjaśni, w jaki sposób jest
wydobywana ropa naftowa;
 poda założenia teorii organicznej
powstawania gazu ziemnego;
 poda zasady bezpiecznego
stosowania węglowodorów.
2
3
4
 omówi proces konwersji gazu
ziemnego.
ocena celująca (treści ponadprogramowe)
 określi rzędowość wskazanych atomów węgla w cząsteczce alkanu;
 poda produkty reakcji: podstawiania alkanów o trzech i więcej atomach węgla w cząsteczce, przyłączania do niesymetrycznych cząsteczek węglowodorów
nienasyconych;
 wyjaśni podstawowe procesy (m.in.: destylację, kraking, reforming) związane z otrzymywaniem paliw samochodowych.
Dział 7. POCHODNE WĘGLOWODORÓW
1
2
3
4
dobry
bardzo dobry
Ocena:
dopuszczający
dostateczny
Uczeń:
 poda wzory i nazwy grup
funkcyjnych: fluorowcopochodnych
węglowodorów, amin, alkoholi,
fenoli, aldehydów, ketonów,
kwasów karboksylowych i estrów;
 poda wzory ogólne:
fluorowcopochodnych
węglowodorów, amin, alkoholi,
fenoli, aldehydów, ketonów,
kwasów karboksylowych i estrów;
 poda wzory: metanolu, etanolu,
metanalu, kwasu metanowego
i etanowego;
 omówi właściwości fizyczne:
etanolu, glicerolu, metanalu,
propanonu, kwasu etanowego;
 poda przykłady zastosowań: etanolu,
glicerolu, metanalu, propanonu,
kwasu etanowego;
 poda produkty reakcji: utleniania
alkoholu i aldehydu, alkoholu
z metalem i kwasem, kwasów
karboksylowych z metalami,
tlenkami metali i wodorotlenkami;
 poda (wymiennie) nazwy zwyczajowe
i systematyczne: prostych alkoholi,
aldehydów, ketonów i kwasów
karboksylowych;
 zapisze wzory półstrukturalne,
czterech początkowych
przedstawicieli danego szeregu
homologicznego;
 określi rzędowość danego alkoholu;
 omówi właściwości chemiczne
i fizyczne: fluorowcopochodnych
węglowodorów, amin, alkoholi,
fenoli, aldehydów, ketonów i kwasów
karboksylowych;
 poda charakter chemiczny amin
i fenolu;
 poda metody otrzymywania:
fluorowcopochodnych
węglowodorów, amin, alkoholi,
fenoli, aldehydów, ketonów i kwasów
karboksylowych;
 zapisze równania reakcji
charakterystyczne dla danej grupy
związków;
 poda nazwy systematyczne estrów;
 narysuje wzory estrów, znając ich
 zapisze równania reakcji
otrzymywania przedstawicieli
każdej z grup pochodnych
węglowodorów;
 wyjaśni przyczyny określonych
właściwości fizycznych:
fluorowcopochodnych
węglowodorów, amin, alkoholi,
fenoli, aldehydów, ketonów
i kwasów karboksylowych;
 wyjaśni przyczyny zasadowego
charakteru amin, kwasowego
charakteru fenoli;
 porówna właściwości alkoholi
o różnej rzędowości;
 porówna właściwości alkoholi
mono- i polihydroksylowych;
 porówna właściwości alkoholi
i fenoli;
 poda przemysłowe metody
otrzymywana: etanolu, etanalu
i kwasu etanowego;
 poda nazwy systematyczne
i zwyczajowe estrów;
 napisze przykładowe równania
reakcji zilustrowane schematami:
CxHy
R X
R OH
R CHO
RCOOH
CxHy
R X
R OH
R1 CO R2
CxHy
R X
R NH2;



 nazwie produkty reakcji
chemicznych zilustrowanych
powyższymi schematami;
 nazwie typy reakcji chemicznych
występujących w zapisach
schematów;
1
 dostrzeże szkodliwe działanie
alkoholu metylowego i etylowego
na organizm człowieka;
 omówi budowę cząsteczek estrów;
 omówi podstawowe właściwości
fizyczne estrów;
 omówi występowanie
i zastosowanie estrów.
2
3
4
nazwy;
 wyjaśni, na czym polega reakcja  zaprojektuje doświadczenia
estryfikacji, zapisując
wykazujące właściwości redukujące
 wyjaśni, na czym polega reakcja
estryfikacji;
odpowiednie równania reakcji;
aldehydów, kwasowe fenoli
i kwasów karboksylowych,
 omówi proces hydrolizy estrów
 poda odpowiednie równania
zasadowe amin;
w środowisku kwaśnym i zasadowym; reakcji procesu hydrolizy estrów
w środowisku kwaśnym
 wyjaśni, od jakich czynników zależy
 wskaże zagrożenia wynikające
i zasadowym;
przebieg reakcji estryfikacji;
z kontaktu z niektórymi pochodnymi
węglowodorów.
 wyjaśni, co to są estry kwasów
nieorganicznych.
 zaprojektuje doświadczenia
odróżniające: aldehydy od ketonów,
alkohole monohydroksylowe od
alkoholi polihydroksylowych;
 narysuje wzory strukturalne
najprostszych hydroksykwasów;
 wykona obliczenia stechiometryczne
na podstawie wzoru sumarycznego
i równania reakcji chemicznej.
ocena celująca (treści ponadprogramowe)






narysuje wzory izomerów różnego typu, dla typowych jednofunkcyjnych pochodnych węglowodorów;
opisze metody otrzymywania hydroksykwasów;
wyjaśni, na czym polega odwracalność i nieodwracalność procesu hydrolizy estrów;
zapisze równania reakcji otrzymywania estrów kwasów nieorganicznych;
poda nazwy systematyczne estrów kwasów nieorganicznych;
zapisze równania reakcji, mając podane kolejne substancje wyjściowe, pośrednie i końcowe w danym ciągu przemian z udziałem pochodnych
węglowodorów.
Dział 8. ZWIĄZKI ORGANICZNE O ZNACZENIU BIOLOGICZNYM
1
2
3
4
dobry
bardzo dobry
Ocena:
dopuszczający
dostateczny
Uczeń:
 poda wzór ogólny tłuszczów
(glicerydów);
 wymieni źródła tłuszczów;
 omówi rolę tłuszczów w diecie
człowieka;
 omówi biologiczne znaczenie:
tłuszczów, cukrów prostych,
wielocukrów oraz białek;
 omówi zastosowanie: tłuszczów,
dwucukrów, wielocukrów;
 podzieli cukry na cukry proste,
dwucukry i wielocukry;
 omówi właściwości fizyczne:
tłuszczów, cukrów prostych,
dwucukrów, wielocukrów, białek
i aminokwasów;
 omówi występowanie: tłuszczów,
cukrów prostych, dwucukrów,
wielocukrów;
 poda przykłady wielocukrów;
 wyjaśni budowę cząsteczek
aminokwasów;
 omówi klasyfikację aminokwasów
białkowych;
 wyjaśni pojęcia: białko proste, białko
 wyjaśni, od czego zależy stan skupienia
tłuszczów;
 poda nazwy tłuszczów (glicerydów) na
podstawie podanych wzorów
półstrukturalnych;
 narysuje wzory półstrukturalne tłuszczów
(glicerydów) znając ich nazwy;
 zapisze równania hydrolizy tłuszczów
w środowisku kwaśnym i zasadowym oraz
poda nazwy powstających produktów;
 wyjaśni, na czym polega proces
utwardzania tłuszczów;
 przyporządkuje podane cukry do cukrów
prostych, dwucukrów i wielocukrów;
 wymieni grupy funkcyjne wchodzące
w skład cząsteczki cukru prostego;
 zakwalifikuje cukier prosty do grupy:
aldoz, ketoz, aldopentoz, ketoheksoz itd.;
 wyjaśni różnicę w pojęciach: wzór
projekcyjny Fischera i wzór w tzw. projekcji Hawortha;
 rozpozna wzory glukozy i fruktozy
w projekcji Fischera i Hawortha;
 wyjaśni, na czym polega proces fotosyntezy
i napisze odpowiednie równanie reakcji;
 zapisze równanie reakcji
obrazujące proces
utwardzania tłuszczów;
 opisze przebieg
doświadczenia chemicznego
umożliwiającego wykrywanie
skrobi;
 wyjaśni właściwości
amfoteryczne aminokwasów,
zapisując odpowiednie
równania reakcji
chemicznych;
 poda nazwy przykładowych
wielocukrów;
 poda nazwy systematyczne
wybranych aminokwasów;
 wyjaśni strukturę pierwszo-,
drugo- i trzeciorzędową
białek.
 zaprojektuje doświadczenie
chemiczne umożliwiające
odróżnienie tłuszczów
nasyconych od nienasyconych
(poda obserwacje oraz napisze
odpowiednie
równanie reakcji);
 rozpozna wzory rybozy
i deoksyrybozy w projekcji
Fischera i Hawortha;
 rozpozna odmiany:
-glukozy i  -glukozy oraz fruktozy i  -fruktozy;
 omówi sposób przeprowadzenia
prób Tollensa i Trommera dla
cukrów prostych i dwucukrów
(odczynniki, warunki,
obserwacje);
 wyjaśni, w jaki sposób można
przewidzieć na podstawie
struktury cząsteczki, czy cukier
ma właściwości redukujące;
 napisze równanie reakcji
hydrolizy sacharozy;
1
złożone.
2
 omówi budowę cząsteczki sacharozy
(wskaże i nazwie poszczególne fragmenty);
 poda produkty hydrolizy sacharozy;
 wyjaśni, z czego wynika brak właściwości
redukujących wielocukrów;
 w podanych zapisach wzorów rozpozna
fragment cząsteczki skrobi i celulozy,
amylozy i amylopektyny;
 poda produkt hydrolizy skrobi i celulozy;
 wyjaśni pojęcie: -aminokwas;
 wyjaśni pojęcia: wiązanie -1,4-Oglikozydowe oraz -1,6-O-glikozydowe;
 wymieni przykładowe aminokwasy oraz
poda ich symbole;
 wyjaśni, w jaki sposób powstaje wiązanie
peptydowe, zapisując odpowiednie
równania reakcji;
 wyjaśni pojęcia: oligopeptyd, polipeptyd
oraz jon obojnaczy;
 poda czynniki wywołujące wysalanie
białka oraz proces denaturacji białka.
3
4
 wymieni nazwy produktów
powstających w wyniku
hydrolizy przykładowych
wielocukrów;
 omówi doświadczenie chemiczne
umożliwiające wykrywanie
białek (odczynniki, warunki,
obserwacje);
 wyjaśni strukturę czwartorzędową białek.
ocena celująca (treści ponadprogramowe)
 wyjaśni izomerię cis-trans na przykładzie cząsteczek tłuszczów (glicerydów);
 narysuje wzory w tzw. projekcji Hawortha: glukozy, fruktozy, rybozy i deoksyrybozy mając do dyspozycji ich wzory w projekcji Fischera.
Dział 9. CHEMIA W NASZYM ŻYCIU
1
2
3
4
dobry
bardzo dobry
Ocena:
dopuszczający
dostateczny
Uczeń:
 wyjaśni, czym zajmuje się chemia;
 wyjaśni różnicę w pojęciach:
polimer, tworzywo sztuczne;
 omówi podstawowe właściwości
fizyczne i chemiczne polimerów;
 poda podstawowe zastosowania
wybranych polimerów;
 wyjaśni, czym zajmuje się chemia
leków;
 wyjaśni, co to są choroby cywilizacyjne;
 omówi skutki nieprawidłowego
zażywania leków;
 omówi skutki zażywania substancji
uzależniających: narkotyków,
alkoholu i nikotyny;
 wymieni źródła zanieczyszczeń
środowiska przyrodniczego;
 omówi sposoby zapobiegania
degradacji środowiska
przyrodniczego;
 wyjaśni pojęcie: substancje
niebezpieczne;
 wymieni przykłady powszechnie
znanych substancji niebezpiecznych;
 wyjaśni, czym zajmuje się chemia
 zapisze równania reakcji
nieorganiczna, organiczna, fizyczna
polimeryzacji różnych
i analityczna;
monomerów i poda nazwy
produktów
wymieni
mineralne,
roślinne
i
zwierzęce

wielkocząsteczkowych;
surowce przemysłu chemicznego;
 poda równania reakcji
 poda przykłady produktów lekkiej
opisujące przemianę
i ciężkiej syntezy organicznej;
metaboliczną alkoholu
 wymieni kilka głównych gałęzi
etylowego.
przemysłu chemicznego;
wyjaśni
pojęcia:
monomer,
mer,
polimer

naturalny, sztuczny i półsyntetyczny oraz
poda odpowiednie przykłady;
 zapisze równania reakcji polimeryzacji
różnych monomerów i poda nazwy
produktów wielkocząsteczkowych;
 wyjaśni, na czym polega proces
polimeryzacji i polikondensacji;
 wymieni nazwy grup funkcyjnych, mając
do dyspozycji wzór półstrukturalny
substancji aktywnej wybranego leku oraz
określi ich właściwości chemiczne
(kwasowe, zasadowe itd.);
 wyjaśni, co to są polimery biomedyczne;
 wymieni chemiczne źródła
zanieczyszczeń powietrza
 wymieni przykłady produktów
najważniejszych gałęzi przemysły
chemicznego w Polsce;
 poda główny produkt
depolimeryzacji wybranych
polimerów;
 poda nazwy chemiczne powszechnie
wykorzystywanych substancji
aktywnych oraz ich lecznicze
zastosowanie;
 narysuje wzór półstrukturalny kwasu
acetylosalicylowego oraz poda
równanie reakcji jego
otrzymywania;
 omówi przebieg doświadczenia
hydrolizy kwasu
acetylosalicylowego (warunki,
obserwacje), zapisze odpowiednie
równanie reakcji;
 wymieni główne składniki dymu
nikotynowego;
 wyjaśni pojęcia: substancja
toksyczna, rakotwórcza, mutagenna,
uczulająca, drażniąca.
1
 wymieni ogólne zasady
postępowania w wypadku: zatrucia
doustnego, zatrucia drogami
oddechowymi, skażenia skóry oraz
skażenia oczu.
2
3
4
atmosferycznego;
 wyjaśni pojęcie: smog;
 poda przyczyny zanieczyszczenia wód
powierzchniowych i gruntowych;
 wymieni przemysłowe źródła skażenia
gleb;
 wyjaśni, na czym polega proces eutrofizacji;
 wyjaśni oznaczenia wybranych substancji
niebezpiecznych.
ocena celująca (treści ponadprogramowe)
 zapisze równania reakcji polikondensacji wybranych monomerów;
 omówi toksykologię wybranych substancji niebezpiecznych.
*** ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który w stopniu podstawowym nie
opanował wiadomości i umiejętności wymaganych na ocenę dopuszczającą.
Opracowała i realizuje :
mgr Katarzyna Wasilewska
ZAPOZNAŁEM(AM) SIĘ Z P.S.O I KRYTERIAMI OCEN Z CHEMII NA ROK SZKOLNY 2011/2012 –
W ZESPOLE SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH W MIASTKU.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.

Podobne dokumenty