7 "starych" metod
Transkrypt
7 "starych" metod
7 "starych" metod Wpisany przez Ćwiklicki Marek wtorek, 09 grudnia 2008 18:57 - Poprawiony piątek, 21 sierpnia 2009 15:46 Siedem klasycznych metod TQM nosi też nazwę siedmiu podstawowych lub starych narzędzi kontroli jakości. Określenie „stare” jest stosowane, aby odróżnić ten zbiór od siedmiu „nowych” metod TQM. Propozycja zebrania tych metod pochodzi od K. Ishikawy, który w pracy What is Total Quality Control z 1982 r. przekonywał, że za ich pomocą można rozwiązać większość, bo aż 95% problemów jakościowych [Bank 1996, s. 86]. K. Ishikawa propagował zastosowanie 7 klasycznych metod TQM w ramach cyklu pracy kół jakości. Wybór metod nie był przypadkowy. K. Ishikawa starał się „zdemokratyzować” statystyczne metody czyli spowodować, żeby nawet osoba znająca tylko podstawy statystyki mogła je zastosować w codziennej pracy. Metody te zostały dobrane tak, aby wspierać statystyczną kontrolę jakości, która dominowała w początkowych stadiach rozwoju koncepcji zarządzania jakością. Do zbioru siedmiu klasycznych metod TQM K. Ishikawa zaliczył: 1. Wykres przyczynowo-skutkowy ((ang. Cause-and-effect diagram), zwany także wykresem Ishikawy lub wykresem rybich ości), pozwalający na identyfikację przyczyn problemu oraz wskazanie na powiązania między nimi. 2. Wykres Pareto (ang. Pareto analysis) określany również mianem wykresu Pareto-Lorenza , pozwalający na uszeregowaniu przyczyn pod względem wybranych kryteriów. 3. Histogram (ang. histogram) ukazujący różnice w pewnych mierzalnych jednostkach częstotliwości wystąpień lub, jak często pojawia się każda odmienna wartość w zbiorze danych. 4. Arkusz kontrolny (ang. check sheet), będący prostym narzędziem graficznym służącym do zbierania i porządkowania informacji na temat jakiegoś zjawiska (problemu) . 1/4 7 "starych" metod Wpisany przez Ćwiklicki Marek wtorek, 09 grudnia 2008 18:57 - Poprawiony piątek, 21 sierpnia 2009 15:46 5. Wykresy (ang. graphs), ukazujące w sposób graficzny podstawowe cechy zjawiska. 6. Karty kontrolne ((ang. control chart) niektórzy autorzy włączają w to karty kontrolne Shewarta) wskazujące czy nastąpiło przekroczenie ustalonych parametrów. 7. Wykres rozrzutu (ang. scatter diagram), nazywany też wykresem korelacji, określający związki między parami zmiennych w formie graficznej, przedstawiając każdą zmienną na osobnej osi. Propozycja siedmiu metod kontroli jakości K. Ishikawy została powszechnie przyjęta w literaturze przedmiotu, jednak nie odbyło się bez korekt. I tak, zamiast wykresów pojawia się najczęściej wykres przebiegu (ang. run chart), zamiast arkusza kontrolnego – flowchart ukazujący przepływy produktów, dokumentów wewnątrz organizacji i umożliwiający projektowanie ich nowego stanu [King 1989, s. 1-13; Bechtell 1995, s. 145]. W miejsce flowchartu lub wykresu przebiegu niektórzy podają opis techniki stratyfikacji (ang. stratification ), umożliwiającej oddzielenie danych uzyskanych z różnych źródeł w sposób ukazujący wzorzec [Tague 2004, s. 15]. Natomiast S. Mizuno zaznacza, że wykresy kontrolne zamieniane są na stratyfikację i twierdzi, że nie ma jednego stałego zbioru siedmiu metod kontroli jakości [Mizuno 1988, s. 22]. S. Shiba i D. Walden w jednym punkcie wymieniają wykresy/stratyfikację. Dodają również, że w niektórych firmach włącza się flowchart zamiast arkusza kontrolnego [Shiba, Walden 2001, s. 12]. W rezultacie zbiór klasycznych siedmiu metod TQM różni się w zależności od autora lub instytucji (por. tabela) Tabela. Zestawienie siedmiu klasycznych metod TQM wg różnych autorów i instytucji 2/4 7 "starych" metod Wpisany przez Ćwiklicki Marek wtorek, 09 grudnia 2008 18:57 - Poprawiony piątek, 21 sierpnia 2009 15:46 a Shiba i Walden w jednym punkcie wymieniają wykresy i stratyfikację W opracowaniu TQC Solutions autorstwa JUSE Problem Solving Research Group wymienia się jako „7 QC tools” klasyczne metody. W przypisie dodano, że w innej pracy wydanej przez JUSE wykresy i karty kontrolne traktowane są jako jedna metoda, a stratyfikacja jest dodano jako siódma. Natomiast w pracy “JUSE QC Fact Sheet Series 1. 7 QC Tools” autorstwa: Katsuya Hosotani wymienionych jest łącznie osiem metod . b 3/4 7 "starych" metod Wpisany przez Ćwiklicki Marek wtorek, 09 grudnia 2008 18:57 - Poprawiony piątek, 21 sierpnia 2009 15:46 Z tabeli wynika, że najczęściej wymienianym przez japońskich autorów jest zestaw zaproponowany przez K. Ishikawę. Amerykańscy i polscy autorzy pomijają wykresy w zbiorze 7 klasycznych metod TQM. W zachodnich publikacjach zamiast wykresów podaje się wykres przebiegu lub stratyfikację, natomiast w polskich tekstach można spotkać flowchart zwany schematem blokowym [1] . Autorzy postanowili, że w pierwszej kolejności zostanie przedstawione oryginalne zestawienie 7 klasycznych metod według K. Ishikawy, a następnie pozostałych metod zaliczanych przez niektórych autorów do tego septetu. [1] Bardziej poprawnym tłumaczeniem byłoby wykres przebiegu lub wykres przepływu, jednak wykres przebiegu odnosi się do wykresu określanego po angielsku run chart. 4/4