Smok na wirusy - Dolina Biotechnologiczna

Smok na wirusy
Wynalezienie antybiotyków uchroniło ludzkość przed większością chorób
bakteryjnych. Wciąż jednak dysponujemy zaledwie garścią lekarstw
przeciwwirusowych i w związku z tym pozostajemy bezbronni wobec
panujących epidemii grypy, AIDS oraz przerażających gorączek
krwotocznych. Z pomocą przychodzi nam nowatorski środek zwany
DRACO, który może okazać się pierwszą prawdziwie skuteczną bronią w
walce z wirusami.
Zespół naukowców z Massachusetts Institute of Technology (MIT) zaprojektował
ostatnio nowy lek przeciwwirusowy o szerokim spektrum działania, czyli DRACO.
Nie ma on jednak nic wspólnego z jaszczurkami, a jego sugestywna nazwa (z ang.
Double-stranded RNA Activated Caspase Oligomerizers) nawiązuje do sposobu
zwalczania zakażeń. Lekarstwo to kierowane jest na typ RNA produkowany
jedynie w miejscach zainfekowanych wirusem i dzięki temu potrafi identyfikować
zagrożone komórki, a następnie uśmiercać je w celu powstrzymania
rozprzestrzeniającej się choroby.
Autorem tego nowatorskiego pomysłu jest dr Todd Rider, który inspirację czerpał
z naturalnych systemów obronnych naszego organizmu. Atakujące wirusy
wytwarzają w komórkach gospodarza długie, dwuniciowe odcinki RNA (dsRNA).
Organizm ludzki posiada natomiast specjalne białka, które łączą się z tymi
łańcuchami i w ten sposób zapoczątkowują kaskady reakcji powstrzymujących
przed namnażaniem się wirusa. Tak złożony mechanizm łatwo jest jednak
przechytrzyć blokując któregokolwiek z jego licznych etapów.
Dr Rider wpadł na pomysł, aby połączyć białko wiążące dsRNA z inną cząsteczką,
indukującą wejście komórki na szlak samobójczej śmierci. Jest nią nowy lek
DRACO, który dzięki obecności naturalnych komponentów z łatwością przenika
przez błony komórkowe i wiąże się z wirusowym dsRNA, rozpoczynając tym
samym wysyłanie sygnałów inicjujących apoptozę. Jeśli komórka nie zawiera w
sobie dsRNA, lek pozostawia ją nienaruszoną. Prosty mechanizm zdaje się
uniemożliwiać wirusom nabycie odporności na nową terapię.
Ze względu na szerokie spektrum działania, metoda ta będzie mogła być
stosowana również do zwalczania całkowicie nowych wirusów i zapobiegania
epidemiom, takim jak rozprzestrzeniająca się w 2003 roku choroba SARS, czyli
zespół ostrej ciężkiej niewydolności oddechowej (od ang. Severe Acute
Respiratory Syndrome, SARS).
Jak dotychczas naukowcy przetestowali lek na piętnastu różnych wirusach, od
Rhinowirusa odpowiedzialnego za zwykłe przeziębienia, przez wirus żołądka,
polio, aż po gorączkę denga oraz kilka innych gorączek krwotocznych. Większość
testów przeprowadzono na ludzkich i zwierzęcych kulturach komórkowych oraz
myszach zainfekowanych wirusem grypy H1N1.
W każdym przypadku wykazano skuteczność nowego środka. Lek sprostał zatem
oczekiwaniom swoich twórców, którzy mają nadzieję już niedługo przebadać go
na większych zwierzętach oraz przeprowadzić badania kliniczne z udziałem ludzi.
Miejmy nadzieję, że w ten sposób zapoczątkują oni całkowicie nowy rozdział w
historii medycyny.
Literatura:
Rider Todd H. et. al., Broad-Spectrum Antiviral Therapeutics, „PLoS ONE”, Vol. 6
(2011).
Data publikacji: 27.09.2011r.