katedra fotogrametrii i teledetekcji

Transkrypt

katedra fotogrametrii i teledetekcji
Akademia Rolnicza w Krakowie
Wydział Inżynierii Środowiska i Geodezji
K t d Fotogrametrii
Katedra
F t
t ii i Teledetekcji
T l d t k ji
Temat ćwiczenia:
Wyznaczenie elementów orientacji
zewnętrznej pojedynczego zdjęcia
lotniczego
Podstawy teoretyczne
Określenie położenia zdjęcia w trójwymiarowej
przestrzeni w momencie fotografowania nazywamy
orientacją zewnętrzną.
Elementy orientacji zewnętrznej to:
Xo, Yo, Zo - elementyy liniowe - współrzędne
p
ę
środka
rzutów w układzie terenowym
φ, ω, χ - elementy kątowe - kąty określające
położenie osi optycznej kamery pomiarowej względem
osi układu odniesienia.
odniesienia
KATEDRA FOTOGRAMETRII I TELEDETEKCJI
Orientacja zewnętrzna pojedynczego zdjęcia
χ
KATEDRA FOTOGRAMETRII I TELEDETEKCJI
Orientacja zewnętrzna pojedynczego zdjęcia
KATEDRA FOTOGRAMETRII I TELEDETEKCJI
Podstawy teoretyczne
Kąty φ i ω określają kierunki wychylenia osi optycznej
(podłużne i poprzeczne), natomiast χ określa
skręcenie
k
i zdjęcia
dj i (k
(kątt pomiędzy
i d d
dodatnim
d t i ki
kierunkiem
ki
osi X a główną pionową zdjęcia).
Jeżeli znane są elementy orientacji wewnętrznej
kamery (xo, yo, ck) to elementy orientacji zewnętrznej w
sposób jednoznaczny określają położenie wiązki
rzutującej
ją j w układzie terenowym
y ((tj.
j w układzie,, w
którym są one podane).
KATEDRA FOTOGRAMETRII I TELEDETEKCJI
Podstawy teoretyczne
Niektóre z elementów orientacji zewnętrznej można
uzyskać wykorzystując wskazanie specjalnych
przyrządów zastosowanych w trakcie lotu
fotogrametrycznego (peryskop, statoskop, kamery
horyzontalne, GPS).
Jednak częściej elementy orientacji zewnętrznej
wyznacza się
i na zasadzie
d i przestrzennego
t
wcięcia
i i
wstecz, z wykorzystaniem zależności pomiędzy
współrzędnymi
p
ę y tłowymi
y pomierzonymi
p
y na zdjęciu,
ję ,
a współrzędnymi terenowymi co najmniej trzech ściśle
odpowiadających sobie punktów (jednoznaczność
identyfikacji).
identyfikacji)
KATEDRA FOTOGRAMETRII I TELEDETEKCJI
Podstawy teoretyczne
Pomiędzy płaszczyzną zdjęcia, a płaszczyzną terenu
istnieje ściśle określona zależność perspektywiczna
( t
(rzutowa).
) W szczególności
ól ś i środek
ś d k rzutów
tó O
O, punkt
kt
terenu P i odpowiadający mu punkt na zdjęciu P’ leżą
na jednej prostej - promieniu rzutującym
rzutującym.
Wektory OP
OP’ (r – w przestrzeni obrazowej) i OP (R – w
przestrzeni przedmiotowej) są współliniowe, a więc
kolinearne.
KATEDRA FOTOGRAMETRII I TELEDETEKCJI
Wektory kolinearne
KATEDRA FOTOGRAMETRII I TELEDETEKCJI
Wektory kolinearne
Jeżeli wektory są kolinearne to ich odpowiednie
współrzędne proporcjonalne (i na odwrót).
Wektory r i R można zapisać współrzędnymi ich
k ń ó czyli:
końców
li
r =
x-xo
y-yo
-ck
X-Xo
R = Y-Yo
Z-Zo
KATEDRA FOTOGRAMETRII I TELEDETEKCJI
Wektory kolinearne
Aby oba wektory wyrazić w jednym układzie
współrzędnych należy wektor r sprowadzić do układu
współrzędnych (XYZ) – „wcięcie wprzód” lub wektor R
wyrazić poprzez współrzędne w układzie zdjęcia –
„wcięcie
i i wstecz”.
”
Można
M
ż tto wykonać
k
ć poprzez obroty
b t jednego
j d
układu
kł d w
stosunku do drugiego o kąty orientacji ω, φ, χ
((odpowiednio
p
wokół osi XYZ).
)
KATEDRA FOTOGRAMETRII I TELEDETEKCJI
Wektory kolinearne
Analitycznie takie obroty wyrażają się macierzą
a11 a21 a31
Aφωχ = a12 a22 a32
a13 a23 a33
przy obrotach xyz do XYZ tj. przy przejściu
od współrzędnych na zdjęciu
do współrzędnych
p
ę y terenowych
y
lub
a11 a12 a13
ATωφχ = a21 a22 a23
a31 a32 a33
przy przejściu od współrzędnych terenowych
do współrzędnych na zdjęciu
KATEDRA FOTOGRAMETRII I TELEDETEKCJI
Elementy macierzy obrotów
Elementami macierzy są cosinusy kierunkowe tj.
cosinusy
i
kkątów
tó pomiędzy
i d jjednoimiennymi
d i i
i osiami
i i obu
b
układów
x
y
z
X
a11
a21
a31
Y
a12
a22
a32
Z
a13
a23
a33
X
Y
Z
x
a11
a12
a13
y
a21
a22
a23
z
a31
a32
a33
KATEDRA FOTOGRAMETRII I TELEDETEKCJI
Cosinusy kierunkowe
Przyjmując zalecaną przez MTF kolejność obrotów χφ
ω co odpowiada kolejności mnożenia Aωφχ
cosinusy
i
ki
kierunkowe
k
wyrażają
ż j się
i zależnościami:
l ż ś i i
a11 = cosφ cosχ
a12 = -cosφ sinχ
i
a13 = sinφ
a21 = sinω sinφ cos χ + cosω sinχ
a22 = - sinω sinφ sin χ + cosω cosχ
a23 = - sinω cosφ
a31 = cosω sinφ cos χ + sinω sinχ
a32 = cosω sinφ sin χ + sinω cosχ
a33 = cosω cosφ
KATEDRA FOTOGRAMETRII I TELEDETEKCJI
Równanie kolinearności
Mając wektory wyrażone w jednym układzie
współrzędnych korzystając z warunku kolinearności
możemy
ż
zapisać:
i ć
r = R A λ1
R = r AT λ
gdzie
i
1 1
λ1 = — = —
λ mz
Zo
λ = — = mz
-ck
KATEDRA FOTOGRAMETRII I TELEDETEKCJI
Równanie kolinearności
Wyrażając wektory przez współrzędne możemy zapisać
( przy pomiarze na diapozytywie)
x-xo
r = y-yo
-ck
= R A λ1 =
X-Xo
Y-Yo *
Z-Zo
a11 a12 a13
a21 a22 a23 * λ1
a31 a32 a33
KATEDRA FOTOGRAMETRII I TELEDETEKCJI
Równanie kolinearności
czyli
(X-X
(X
Xo)a11 + (Y-Y
(Y Yo)a12 + (Z-Z
(Z Zo)a13
x-xo = -ck ──────────────────────
(X Xo)a31 + (Y-Y
(X-X
(Y Yo)a32 + (Z-Z
(Z Zo)a33
(X Xo)a21 + (Y
(X-X
(Y-Y
Yo)a22 + (Z
(Z-Z
Zo)a23
y-yo = -ck ──────────────────────
((X-Xo)a31 + ((Y-Yo)a32 + ((Z-Zo)a33
Wzoryy te wyrażają
y
ją zależność p
pomiędzy
ę y współrzędnymi
p
ę y
na zdjęciu (x,y) a współrzędnymi terenowymi.
KATEDRA FOTOGRAMETRII I TELEDETEKCJI
Poprawki do współrzędnych tłowych
Gdyby EOZ były znane to obliczone współrzędne tłowe
(x,y) byłyby równe pomierzonym (x’,y’).
Zakłada się, że różnica pomiędzy obliczonymi i
pomierzonymi na zdjęciu współrzędnymi spowodowana
jest tylko przez EOZ.
Pomierzone współrzędne należy poprawić o wartość
(Δx Δy) poprawka jest sumą pochodnych cząstkowych
(Δx,Δy),
ze względu na wszystkie EOZ.
x - x’ + Δx = v = 0
x + Δx = x’
y + Δy = y’
y - y’ + Δy = v = 0
KATEDRA FOTOGRAMETRII I TELEDETEKCJI
Poprawki do współrzędnych tłowych
lub po zróżniczkowaniu wyrażenia otrzymamy postać:
δx
δx
δx
δx
δx
δx
x + ─ dXo + ─ dYo + ─ dZo + ─ dω + ─ dφ + ─ dχ - x’ = v = 0
δXo
δYo
δZo
δ
δω
δ
δφ
δ
δχ
δy
δy
δy
δy
δy
δy
y + ─ dXo + ─ dYo + ─ dZo + ─ dω + ─ dφ + ─ dχ - y’ = v = 0
δXo
δYo
δZo
δω
δφ
δχ
KATEDRA FOTOGRAMETRII I TELEDETEKCJI
Poprawki do współrzędnych tłowych
Takk więc
T
i jeden
j d punkt
kt d
daje
j d
dwa równania,
ó
i a zatem
t
aby
b
rozwiązać układ równań z 6-ma niewiadomymi musimy
posiadać co najmniej 3 punkty
punkty.
Równania nie są liniowe - współczynniki „a
a” wyrażają
się funkcjami trygonometrycznymi, dlatego rozkładane
są w szereg
g Taylora
y
z zachowaniem wyrazów
y
drugiego
g g
rzędu.
Rozwiązuje się je drogą iteracji (przyjmując w pierwszej
iteracji wartości przybliżone lub zerowe). W kolejnych
it
iteracjach
j h otrzymuje
t
j się
i poprawki
ki d
do wielkości
i lk ś i
poprzednich. Wielkość kątowych elementów orientacji
najczęściej wyraża się w radianach
radianach.
KATEDRA FOTOGRAMETRII I TELEDETEKCJI
Czas na VSD
KATEDRA FOTOGRAMETRII I TELEDETEKCJI

Podobne dokumenty