Działalność zespołów interdyscyplinarnych oraz realizacja procedury

Działalność zespołów interdyscyplinarnych
oraz realizacja procedury „Niebieskie Karty”
w woj. podlaskim w okresie I-VI 2016 r.
(analiza na podstawie sprawozdania jednorazowego PRZEMOC/NK/I-VI 2016/9452.18.2016)
Zespoły interdyscyplinarne są elementami gminnych systemów przeciwdziałania
przemocy w rodzinie. Działają na podstawie porozumień zawartych między wójtem,
burmistrzem albo prezydentem miasta z podmiotami, których przedstawiciele wchodzą
w skład zespołu. Obsługę organizacyjno-techniczną zespołu zapewnia ośrodek pomocy
społecznej. Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy
w rodzinie (Dz. U. z 2015 r., poz. 1390), we wszystkich 118 gminach woj. podlaskiego
funkcjonuje zespół interdyscyplinarny, powołany przez wójta, burmistrza lub prezydenta
miasta.
Na terenie województwa w I półroczu 2016 r. wypełniono ogółem 1725 formularzy
„Niebieska Karta – A”, wszczynających procedurę „Niebieskie Karty”. Wśród
przedstawicieli służb i instytucji uprawnionych do jej wszczęcia, przeważali przedstawiciele
policji, którzy wypełnili 1555 formularzy NK-A (90,1% wszystkich formularzy), następnie
pracownicy pomocy społecznej – 127 NK-A (7,4%; OPS – 125, PCPR – 2). Przedstawiciele
pozostałych uprawnionych służb i instytucji inicjowali procedurę sporadycznie: pracownicy
oświaty – 24 (1,4%), M/GKRPA – 15 (0,9%), przedstawiciele ochrony zdrowia – 4 (0,2%).
Procedurę „Niebieskie Karty” wszczęto ogółem w 1557 rodzinach. Ponadto
kontynuowano 1742 procedury, wszczęte przed 2016 r.
W I półroczu 2016 r. odbyło się 336 posiedzeń zespołów interdyscyplinarnych.
Ich pomocą objęto 1017 rodzin.
W ramach funkcjonowania zespołów w okresie I-VI 2016 powołano 1191 grup
roboczych, które spotkały się 4397 razy. Grupy robocze objęły pomocą 2532 rodziny.
W ramach pracy zespołów interdyscyplinarnych i grup roboczych wypełniono 1194
formularze „Niebieska Karta – C” w procedurach wszczętych w 2016 r. oraz 358
formularzy „NK-C” w procedurach kontynuowanych, zawierających diagnozę sytuacji
rodziny oraz indywidualny plan pomocy osobom, co do których istnieje podejrzenie, że są
dotknięte przemocą.
Sporządzono 867 formularzy „Niebieska Karta – D” w procedurach wszczętych
w 2016 r. oraz 444 formularzy „NK-D” w procedurach wszczętych przed 2016 r.,
stanowiących plan działań wobec osób, wobec których istnieje podejrzenie, że stosują
przemoc w rodzinie.
W okresie I-VI 2016 r. zespoły interdyscyplinarne i grupy robocze podjęły decyzję
o zakończeniu 1530 prowadzonych procedur (wszczętych zarówno w 2016 r., jak
i wcześniej). W 1086 przypadkach procedurę zakończono na skutek ustania przemocy
w rodzinie i uzasadnionego przypuszczenia o zaprzestaniu dalszego stosowania przemocy
w rodzinie oraz po zrealizowaniu indywidualnego planu pomocy. W 507 przypadkach
procedurę zakończono w wyniku rozstrzygnięcia o braku zasadności podejmowania
działań.
W związku z prowadzoną procedurą „Niebieskie Karty”, gminy zapewniły
schronienie
(w specjalistycznych ośrodkach wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie, ośrodkach
interwencji kryzysowej i innych placówkach) 46 osobom z 21 rodzin.
Na podstawie art. 12a ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie w pierwszym
półroczu 2016 r. 3 dzieci zostało odebranych z rodziny (2 rodziny) przez pracowników
socjalnych w razie bezpośredniego zagrożenia ich życia lub zdrowia w związku z przemocą
w rodzinie.
Wykres: Liczba „Niebieskich Kart – A” wszczynających procedurę, sporządzonych w I półroczu 2016 r.
przez poszczególne podmioty
Oświata 24
Ochrona zdrowia 4
OPS 125
M/GKRPA 15
PCPR 2
Policja 1725
Realizacja zadań z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie wykonywanych
przez samorząd gminny – w tym podejmowanie działań w ramach procedury „Niebieskie
Karty” - jest również przedmiotem kontroli przeprowadzanych przez Wydział Polityki
Społecznej PUW w Białymstoku.
W I półroczu 2016 r. dokonano 13 kontroli ośrodków pomocy społecznej w zakresie
prawidłowości realizacji ww. zadań.
Najczęściej powtarzające się nieprawidłowości i uchybienia dotyczące
funkcjonowania zespołów interdyscyplinarnych oraz realizacji procedury „Niebieskie Karty”,
stwierdzone podczas kontroli, to m.in.:
 brak w składzie ZI przedstawicieli podmiotów wymienionych w ustawie (dotyczy
głównie organizacji pozarządowej i służby zdrowia)
 niezachowanie ustawowej częstotliwości odbywania posiedzeń ZI
 niedostosowanie składu GR do potrzeb danej rodziny
 organizowanie spotkań GR z osobami, co do których istnieje podejrzenie, że są
dotknięte przemocą w rodzinie oraz z osobami, wobec których istnieje podejrzenie, że
stosują przemoc, z zachowaniem zbyt krótkiego odstępu czasu (poniżej 60 min.)
 nierzetelne, lakoniczne uzupełnianie formularzy „Niebieska Karta – C” i „Niebieska
Karta – D”, m.in.:
- nieopracowanie indywidualnego planu pomocy osobie, co do której istnieje
podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie (bądź plan ogólnikowy,
cząstkowy, nieprecyzyjny),
- niewyznaczanie w indywidualnym planie pomocy zadań dla poszczególnych
instytucji,
- nieokreślanie częstotliwości wizyt w środowisku oraz okresowej oceny sytuacji
rodziny,
- nieokreślanie działań w stosunku do osoby, wobec której istnieje podejrzenie, że
stosuje przemoc w rodzinie, niewyznaczanie zobowiązań dla tej osoby,
- brak dokumentacji potwierdzającej podejmowanie działań przez członków ZI/GR
i realizację indywidualnego planu pomocy w stosunku do rodziny objętej
procedurą NK przez poszczególne podmioty uczestniczące w procedurze, brak
dokumentacji potwierdzającej monitorowanie rodziny w środowisku zgodnie
|z indywidualnym planem pomocy, brak dokumentacji potwierdzającej
skierowanie osób objętych procedurą NK do skorzystania ze specjalistycznego
poradnictwa lub innych form wsparcia.
W związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami oraz uchybieniami
dyrektorzy/kierownicy kontrolowanych podmiotów otrzymali zalecenia pokontrolne, ze
wskazaniem terminów ich wykonania. Realizacja zaleceń pokontrolnych jest na bieżąco
monitorowana przez zespoły kontrolne.
Sporządziła:
Idalia Wyszyńska
Białystok, 2016.07.26