Rada uzgadnia stanowisko w sprawie restrukturyzacji i

PL
RADA
UII EUROPEJSKIEJ
Bruksela, 27 czerwca 2013 r.
(OR. en)
11228/13
PRESSE 270
Rada uzgadnia stanowisko w sprawie restrukturyzacji
i uporządkowanej likwidacji banków
Rada określiła dziś1 swoje stanowisko w sprawie projektu dyrektywy ustanawiającej ramy
na potrzeby prowadzenia działań naprawczych oraz restrukturyzacji i uporządkowanej
likwidacji instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych (11148/1/13 REV 1).
Wezwała prezydencję do rozpoczęcia negocjacji z Parlamentem Europejskim, tak by
można było przyjąć dyrektywę w pierwszym czytaniu, jeszcze przed końcem roku.
Dyrektywa, której dotyczy wniosek, ma na celu zapewnienie organom krajowym
wspólnych uprawnień i instrumentów, które umożliwiałyby zapobieganie kryzysom
bankowym i przeprowadzenie w zorganizowany sposób restrukturyzacji i uporządkowanej
likwidacji dowolnej instytucji finansowej w przypadku upadłości, przy utrzymaniu
niezbędnych operacji bankowych i ograniczeniu do minimum narażenia podatników na
straty.
Dyrektywa ta miałaby ustanowić szereg instrumentów służących radzeniu sobie
z potencjalnymi kryzysami bankowymi na trzech etapach: przygotowanie i zapobieganie,
wczesna interwencja oraz restrukturyzacja i uporządkowana likwidacja.
Instytucje byłyby zobowiązane do opracowania planów naprawy i ich corocznej
aktualizacji; plany te miałyby określać środki, które instytucje podejmą, by odzyskać
pozycję finansową w razie znacznego jej pogorszenia. Organy ds. restrukturyzacji
i uporządkowanej likwidacji musiałyby dla każdej instytucji przygotować plany
restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, przedstawiając w nich działania, które
mogłyby podjąć w przypadku spełnienia przez daną instytucję warunków umożliwiających
jej restrukturyzację i uporządkowaną likwidację.
Organy miałyby również prawo wyznaczania dla instytucji zarządców nadzwyczajnych,
w przypadku gdyby sytuacja finansowa danej instytucji znacznie się pogorszyła lub gdyby
stwierdzono poważne naruszenia przepisów prawa.
1
Porozumienie osiągnięto na posiedzeniu Rady do Spraw Gospodarczych
i Finansowych.
PRASA
Rue de la Loi 175
B – 1048 BRUKSELA
Tel.: +32 (0)2 281 6319
Faks: +32 (0)2 281 8026
[email protected] http://www.consilium.europa.eu/Newsroom
11228/13
1
PL
Główne środki służące restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji miałyby obejmować:
–
zbycie przedsiębiorstwa lub jego wyodrębnionej części;
–
powołanie instytucji pomostowej (tymczasowe przeniesienie „dobrych” aktywów
banku do podmiotu publicznego);
–
wydzielenie aktywów (przeniesienie aktywów o obniżonej jakości do podmiotu
zarządzającego aktywami);
–
środki w zakresie umorzenia lub konwersji długu (przeniesienie strat na
akcjonariuszy i niezabezpieczonych wierzycieli zgodnie z hierarchią
uprzywilejowania).
Umorzenie lub konwersja długu
Instrument ten pozwoliłby organom ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji
dokonywać umorzenia lub konwersji na kapitał własny roszczeń akcjonariuszy
i wierzycieli instytucji upadających lub zagrożonych upadłością. W myśl uzgodnionego
dziś podejścia ogólnego Rady kwalifikujące się depozyty osób fizycznych oraz mikro-,
małych i średnich przedsiębiorstw, a także zobowiązania na rzecz Europejskiego Banku
Inwestycyjnego miałyby pierwszeństwo przed roszczeniami zwykłych
niezabezpieczonych, nieuprzywilejowanych wierzycieli i deponentów z dużych
przedsiębiorstw. System gwarancji depozytów, który zawsze byłby uruchamiany
w przypadku gwarantowanych depozytów (tj. o wartości poniżej 100 000 EUR), stałby
wyżej w hierarchii niż kwalifikujące się depozyty.
Wyłączenia
Niektóre rodzaje zobowiązań byłyby na stałe wyłączone z umorzenia i konwersji:
–
gwarantowane depozyty;
–
zobowiązania zabezpieczone, w tym obligacje zabezpieczone;
–
zobowiązania w stosunku do pracowników upadających instytucji, np. stałe
składniki wynagrodzenia i świadczenia emerytalne;
–
zobowiązania w stosunku do wierzycieli komercyjnych wynikające z dostawy dla
instytucji towarów lub świadczenia na jej rzecz usług, które mają krytyczne
znaczenie dla prowadzenia przez nią bieżącej działalności;
–
zobowiązania wynikające z uczestnictwa w systemach płatniczych,
o rezydualnym terminie zapadalności poniżej siedmiu dni;
–
zobowiązania międzybankowe, które mają pierwotny termin zapadalności krótszy
niż siedem dni.
Krajowe organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji miałyby również prawo
uznaniowo wyłączać lub częściowo wyłączać niektóre zobowiązania z następujących
względów:
11228/13
2
PL
1)
poddanie danego zobowiązania umorzeniu lub konwersji nie jest w rozsądnym
terminie możliwe;
2)
wyłączenie jest konieczne, by zapewnić ciągłość funkcji krytycznych;
3)
wyłączenie jest konieczne, by uniknąć efektu domina;
4)
wyłączenie jest konieczne, by uniknąć obniżenia wartości, które zwiększyłoby
straty poniesione przez innych wierzycieli.
Organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji byłyby w stanie zrekompensować
fakt uznaniowego wyłączenia niektórych zobowiązań poprzez przeniesienie tych strat na
pozostałych wierzycieli, o ile żaden wierzyciel nie znajdzie się przez to w mniej korzystnej
sytuacji niż miałoby to miejsce w ramach zwykłego postępowania upadłościowego, lub
poprzez wkład z funduszu na cele restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji (zob.
poniżej).
Fundusz na cele restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji
Dyrektywa zobowiązałaby państwa członkowskie, co do zasady, do utworzenia takich
funduszy ex ante, dzięki czemu instrumenty restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji
będą mogły być skutecznie stosowane. Te krajowe fundusze miałyby w terminie 10 lat
osiągnąć docelowy poziom co najmniej 0,8% gwarantowanych depozytów wszystkich
instytucji kredytowych, które uzyskały zezwolenie na terytorium ich państwa. By fundusze
mogły osiągnąć ten docelowy poziom, instytucje miałyby dokonywać corocznych
wkładów, w zależności od swoich zobowiązań – nie wliczając funduszy własnych –
skorygowanych o ryzyko.
W drodze wyłączenia ze stosowania tego przepisu państwa członkowskie miałyby prawo
utworzyć krajowy mechanizm finansowania powstały dzięki obowiązkowym wkładom,
zamiast ustanawiać odrębny fundusz. Jednak państwa członkowskie musiałyby zgromadzić
co najmniej tę samą kwotę środków i udostępniać ją swoim organom ds. restrukturyzacji
i uporządkowanej likwidacji niezwłocznie na ich żądanie.
Państwa członkowskie same podejmowałyby decyzję, czy wolą połączyć środki na
potrzeby funduszu na cele restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji oraz systemu
gwarancji depozytów, czy zachować ich odrębność. W obu przypadkach połączony
docelowy poziom środków byłby taki sam. Zgodnie z podejściem ogólnym Rady
w sprawie proponowanej dyrektywy dotyczącej systemu gwarancji depozytów,
uzgodnionym w czerwcu 2011 r. (11359/11), ustalony docelowy poziom wynosi 0,5%
gwarantowanych depozytów. Udzielanie pożyczek między krajowymi funduszami na cele
restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji odbywałoby się na zasadzie dobrowolności.
Fundusze na cele restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji zapewniałyby tymczasowe
wsparcie instytucjom objętym restrukturyzacją i uporządkowaną likwidacją za pomocą
pożyczek, gwarancji, nabywania aktywów lub w postaci kapitału dla banków
pomostowych. Środki z funduszu mogłyby również być przeznaczane na rekompensaty dla
akcjonariuszy i wierzycieli, jeśli i w zakresie w jakim straty przez nich poniesione
w wyniku konwersji i umorzenia byłyby wyższe niż straty, które ponieśliby oni wskutek
zwykłego postępowania upadłościowego, w myśl zasady „niepogarszania sytuacji
wierzycieli”.
11228/13
3
PL
Kompromisowe podejście Rady zapewnia krajowym organom ds. restrukturyzacji
i uporządkowanej likwidacji elastyczność – choć obwarowaną ścisłymi kryteriami
i jedynie w wyjątkowych przypadkach – w zakresie wyłączania zobowiązań i korzystania
z funduszy na cele restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, aby pokryć straty lub
dokapitalizować daną instytucję. Jednak z takiej elastyczności można byłoby skorzystać
wyłącznie w sytuacji, w której akcjonariusze i wierzyciele danej instytucji mieliby ponieść
straty równe co najmniej 8% wartości wszystkich zobowiązań, wliczając fundusze własne,
lub w wyjątkowych okolicznościach – 20% aktywów instytucji ważonych ryzykiem,
w przypadku gdy mechanizm finansowania restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji
dysponuje wkładami ex-ante, których wartość odpowiada co najmniej 3%
gwarantowanych depozytów.
Pułap wkładu do funduszu na cele restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji zostałby
ustalony na poziomie 5% wszystkich zobowiązań instytucji. W wyjątkowych
okolicznościach, w przypadku gdy limit ten został osiągnięty i po tym, jak wszystkie
niezabezpieczone, nieuprzywilejowane zobowiązania inne niż kwalifikujące się depozyty
zostały poddane konwersji lub umorzeniu, organ ds. restrukturyzacji i uporządkowanej
likwidacji może szukać finansowania z innych źródeł.
Minimalna zdolność do pokrycia strat
Aby instytucje zawsze miały dostateczną zdolność do pokrycia strat, w podejściu ogólnym
Rady przewidziano, że krajowe organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji
powinny dla każdej instytucji ustanowić minimalne wymogi w zakresie funduszy własnych
i kwalifikujących się zobowiązań, w zależności od wielkości tej instytucji, ryzyka, na jakie
jest narażona, oraz jej modelu biznesowego. Dzięki przeglądowi, który zostanie
przeprowadzony w 2016 roku, Komisja będzie mogła – w oparciu o zalecenia
Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego – wprowadzić zharmonizowane minimalne
wymogi w zakresie funduszy własnych i kwalifikujących się zobowiązań mające
zastosowanie do wszystkich banków.
~
~
~
Wniosek dotyczący dyrektywy ma na celu przetransponowanie do prawa unijnego
zobowiązań podjętych na szczycie grupy G-20 w Waszyngtonie w listopadzie 2008 r.,
kiedy to przywódcy wezwali do dokonania przeglądu systemów restrukturyzacji
i uporządkowanej likwidacji oraz prawa upadłościowego, tak „by umożliwiały one
zorganizowaną likwidację dużych i złożonych transgranicznych instytucji finansowych”.
Na podstawie art. 114 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej dyrektywa musi
zostać przyjęta większością kwalifikowaną przez Radę w porozumieniu z Parlamentem
Europejskim.
11228/13
4
PL