Załącznik Nr 1 do Uchwały cz 2

Transkrypt

II. Uwarunkowania rozwoju
A. Informacje wstępne
W oparciu o art. 10 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym niniejsza
zmiana studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy
Olszanka w zakresie uwarunkowań uwzględnia:
1) dotychczasowe przeznaczenie, zagospodarowanie i uzbrojenie terenu,
2) stan ładu przestrzennego i wymogi jego ochrony,
3) stan środowiska, w tym stan rolniczej i leśnej przestrzeni produkcyjnej, wielkości
i jakości zasobów wodnych oraz wymogi ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu
kulturowego,
4) stan dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej,
5) warunki i jakości życia mieszkańców, w tym ochrony ich zdrowia,
6) zagrożenia bezpieczeństwa ludności i jej mienia,
7) potrzeby i możliwości rozwoju gminy,
8) stan prawny gruntów,
9) występowanie obiektów i terenów chronionych na podstawie przepisów odrębnych,
10) występowanie obszarów naturalnych zagrożeń geologicznych,
11) występowanie udokumentowanych złóż kopalin oraz zasobów wód podziemnych,
12) występowanie terenów górniczych wyznaczonych na podstawie przepisów odrębnych,
13) stan systemów komunikacji i infrastruktury technicznej, w tym stopnia uporządkowania
gospodarki wodno-ściekowej, energetycznej oraz gospodarki odpadami,
14) zadania służące realizacji ponadlokalnych celów publicznych,
15) wymagania dotyczące ochrony przeciwpowodziowej.
Uwarunkowania zdefiniowano jako obiektywne okoliczności rozwoju tkwiące
w otoczeniu, istniejącym stanie zagospodarowania oraz funkcjonowaniu sfery ekologicznej,
społecznej, gospodarczej i infrastruktury technicznej.
Powyższe zjawiska przyrodnicze, społeczne, kulturowe, ekonomiczne i przestrzenne
wskazują na bariery, ograniczenia i pożądane kierunki zmian.
Odniesienia przestrzenne do analizowanych uwarunkowań zagospodarowania obrazuje
rysunek zmiany studium pt. „Uwarunkowania rozwoju gminy” w skali 1:10 000.
B. Uwarunkowania zewnętrzne
Gmina Olszanka położona jest w zachodniej części województwa
między Opolem a Wrocławiem, bezpośrednio przy autostradzie A – 4.
opolskiego,
1. Podstawowe dane o Gminie:
 Dane gminne wg stanu na 2012 r.:
Powierzchnia Gminy
Ilość mieszkańców Gminy
Liczba sołectw
1) Czeska Wieś
2) Gierszowice
92,6 km2
5 009
10
405 mieszkańców
347 mieszkańców
6
3) Jankowice Wielkie
4) Janów
5) Krzyżowice
6) Michałów
7) Obórki
8) Olszanka
9) Pogorzela
10) Przylesie
782 mieszkańców
299 mieszkańców
557 mieszkańców
495 mieszkańców
311 mieszkańców
471 mieszkańców
567 mieszkańców
775 mieszkańców
Gmina Olszanka jest wspólnotą samorządową, którą tworzą mieszkańcy, zamieszkujący
środkowozachodnią część województwa opolskiego o powierzchni 92,6 km2 tj. 0,9 %
powierzchni województwa. Południowo – wschodnia część gminy położona jest w obrębie
korytarza ekologicznego doliny Nysy Kłodzkiej. Pozostała część gminy dzięki dwóm
korytarzom ekologicznym – Doliny Pępickiego Potoku i Doliny Przyleskiego Potoku,
posiada powiązania z węzłowym obszarem europejskim jakim jest Dolina środkowej Odry.
Od strony północnej gmina graniczy z gminą Brzeg i Skarbimierz, od wschodu z gminą
Lewin Brzeski, od południowego wschodu z gminą Niemodlin, od południa z gminą
Grodków i Niemodlin, a od zachodu z gminą Grodków i Wiązów w województwie
dolnośląskim.
 wg GUS wg stanu na 31 XII 2011 r.:
(wg danych GUS powierzchnia gminy wynosi 9276 ha, natomiast wg danych gminy 9260 ha)
Podział terytorialny
Miejscowości wiejskie
Sołectwa
Powierzchnia
jedn.
jedn.
ha
10
10
9276
osoba
osoba
osoba
%
osoba
%
osoba
%
osoba
na 1000
ludności
na 1000
ludności
na 1000
ludności
na 1000
5011
54
1010
20,2
3198
63,8
803
16,0
99
55
Ludność
Ludność faktycznie zamieszkała
Ludność na 1 km2
W wieku przedprodukcyjnym (17 lat i mniej)
W wieku produkcyjnym
W wieku poprodukcyjnym
Kobiety na 100 mężczyzn
Zgony
Przyrost naturalny
Urodzenia żywe
Małżeństwa
11,0
-2
-0,4
53
10,6
35
7,0
7
ludności
Bezrobotni
Ogółem
Mężczyźni
Kobiety
osoba
323
osoba
140
osoba
183
Budownictwo mieszkaniowe (oddane do użytkowania)
Budynki mieszkalne
bud.
12
Mieszkania
miesz.
12
Izby
izba
66
Powierzchnia użytkowa mieszkań
m2
1844
Gospodarka komunalna
%
Korzystający z wodociągu
96,8
ludności
%
Korzystający z kanalizacji
59,2
ludności
%
Korzystający z gazociągu
0,0
ludności
Zużycie wody z wodociągów w gospodarstwach domowych
m3
27,0
w miastach na 1 mieszkańca
Zużycie energii elektrycznej w gospodarstwach domowych
kWh
0,0
w miastach na 1 mieszkańca
Zużycie gazu z sieci w gospodarstwach domowych na
m3
0,0
1 mieszkańca
Szkolnictwo i wychowanie przedszkolne
Wsp. solaryzacji brutto - szkoły podstawowe
%
97,52
Wsp. solaryzacji brutto - szkoły gimnazjalne
%
70,86
Szkoły podstawowe
ob.
4
Uczniowie
osoba
275
Absolwenci
osoba
50
Szkoły gimnazjalne
ob.
1
Uczniowie
osoba
124
Absolwenci
osoba
43
Przedszkola
ob.
5
Miejsca
msc
170
Dzieci
osoba
158
Turystyka
Hotele
ob.
Pensjonaty
ob.
Miejsca noclegowe
miejsce
Korzystający z noclegów
osoba
Udzielone noclegi
nocleg
Biblioteki
Biblioteki i filie
ob.
5
Czytelnicy w ciągu roku
osoba
631
Czytelnicy bibliotek publicznych na 1000 ludności
osoba
126
Podmioty gospodarcze
jedn. gosp.
Ogółem
339
jedn. gosp.
Sektor publiczny
20
8
jedn. gosp.
Sektor prywatny
jedn. gosp.
Sekcja A - Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo
jedn. gosp.
Sekcja C - Przetwórstwo przemysłowe
Sekcja E – Dostawa wody, gospodarowanie ściekami i
jedn. gosp.
odpadami oraz działalność związana z rekultywacją
jedn. gosp.
Sekcja F - Budownictwo
Sekcja G - Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów
jedn. gosp.
samochodowych włączając motocykle
jedn. gosp.
Sekcja H – Transport i gospodarka magazynowa
Sekcja I – Działalność związana z zakwaterowaniem i
jedn. gosp.
usługami gastronomicznymi
jedn. gosp.
Sekcja J – Informacja i komunikacja
jedn. gosp.
Sekcja K – Działalność finansowa i ubezpieczeniowa
Sekcja L – Działalność związana z obsługą rynku
jedn. gosp.
nieruchomości
Sekcja M – Działalność profesjonalna, naukowa i
jedn. gosp.
techniczna
Sekcja N – Działalność w zakresie usług administrowania i
jedn. gosp.
działalność wspierająca
jedn. gosp.
Sekcja P – Edukacja
jedn. gosp.
Sekcja Q – Opieka zdrowotna i pomoc społeczna
Sekcja R – Działalność związana z kulturą, rozrywką i
jedn. gosp.
rekreacją
Sekcja S i T – Pozostała działalność usługowa oraz
gospodarstwa domowe zatrudniające pracowników;
jedn. gosp.
gospodarstwa domowe produkujące wyroby i świadczące
usługi na własne potrzeby
Ochrona przyrody
Parki narodowe
ha
Rezerwaty przyrody
ha
Parki krajobrazowe
ha
Obszary chronionego krajobrazu
ha
Pomniki przyrody
szt.
319
32
30
2
63
85
16
5
3
14
6
16
7
18
7
2
25
16,8
-
2. Położenie Gminy w regionie rolnym województwa opolskiego
Gmina Olszanka położona jest w zachodniej części województwa opolskiego, w której
z uwagi na warunki naturalne środowiska przyrodniczego, jego zasoby i dotychczasowy
sposób ich wykorzystania oraz tradycje gospodarcze regionu dominującą funkcją jest
rolnictwo. Uzupełniającą funkcją jest gospodarka wodna (z racji lokalizacji na terenie
Gminy licznych ujęć wód dla potrzeb komunalnych miast: Wrocław i Brzeg oraz
własnych).
W strefie tej, a zwłaszcza w gminie Olszanka, preferencją winny być objęte działania na
rzecz rozwoju funkcji bazujących na produkcji rolnej i przetwórstwie rolno-spożywczym.
Wg regionalizacji fizyczno-geograficznej J. Kondrackiego Gmina Olszanka leży na
obszarze makroregionu Niziny Śląskiej, na pograniczu dwóch jednostek
mezoregionalnych:
9
-
-
Równiny Wrocławskiej, w mikroregionie Równiny Grodkowskiej – obejmuje cały
obszar Gminy za wyjątkiem jej najbardziej południowej części, stanowi płaską
równinę wodno-lodowcową i częściowo moreny dennej, pokrytej warstwą utworów
lessowych i lessopodobnych,
Doliny Nysy Kłodzkiej – obejmująca południowy fragment Gminy, stanowi
płaskodenną, rozległą formę dolinną z systemem teras zlewowych z pokrywami
madowymi i nadzalewowych.
Pod względem morfologicznym obszar gminy cechuje się głównie monotonną,
płaskorówninną rzeźbą terenu.
Podłoże geologiczne terenu stanowią skały krystaliczne proterozoiku.
Generalnie najważniejszą formacją decydującą o budowie geologicznej większości
terenów gminy są osady czwartorzędowe.
Budowa geologiczna gminy sprzyja występowaniu piasków i żwirów, lessów i glin
lessopodobnych.
Gmina położona jest w całości w dorzeczu rzeki Odry. Głównymi rzekami na terenie
Gminy są Nysa Kłodzka odwadniająca południowo-wschodnią część Gminy oraz Potok
Pępicki i Potok Przyleski należące do zlewni rzeki Odry i odwadniające pozostały obszar
Gminy.
W okolicach wsi Pogorzela i Czeska Wieś występują niewielkie „oczka” wodne.
Wody podziemne na terenie Gminy reprezentowane są przez wody przypowierzchniowe,
gruntowe i wgłębne.
Warunki klimatyczne Gminy są ciepłe i umiarkowane. Średnia temperatura w okresie
wegetacyjnym wynosi 14,5 o C .
10
3. Położenie gminy w systemie powiązań przyrodniczych
 południowo-wschodnia część Gminy położona jest w obrębie korytarza ekologicznego
doliny Nysy Kłodzkiej – korytarza ekologicznego o randze krajowej wg koncepcji
krajowej sieci ekologicznej ECONET POLSKA - jednego z głównych elementów
wojewódzkiego systemu obszarów chronionych, 

 pozostała część gminy, dzięki dwóm korytarzom ekologicznym - Doliny
Pępickiego Potoku i Doliny Przyleskiego Potoku, posiada powiązania z węzłowym
obszarem rangi europejskiej jakim jest Dolina Środkowej Odry, 

 Gmina powiązana jest hydrologiczne z Województwem Dolnośląskim poprzez
strefę ochrony pośredniej zlewni chronionej rzeki Nysy Kłodzkiej, stanowiącej źródło
zasilania ujęć wodnych miasta Wrocławia, zgodnie z Rozporządzeniem Dyrektora
Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej we Wrocławiu z dnia 4 lutego 2013 r.
w sprawie ustanowienia strefy ochronnej ujęcia wody powierzchniowej dla
miasta Wrocławia zlokalizowanej na terenie m. Wrocław oraz powiatów:
wrocławskiego, oławskiego w województwie dolnośląskim oraz powiatu
brzeskiego w województwie opolskim, ogłoszone w Dzienniku Urzędowym
Województwa Opolskiego z dnia 7 lutego 2013 r. (poz. 418) oraz z podziemną
strukturą wodonośną czwartorzędowej doliny kopalnej Przylesie – Prądy,

 na terenie Gminy Olszanka znajdują się dwie strefy ochrony pośredniej:
ujęcia wody Gierszowice, ustanowione Rozporządzeniem Dyrektora RZGW
z 30 czerwca 2005 r.
 ujęcia wody Obórki, ustanowione Rozporządzeniem Dyrektora RZGW nr 14/2006
z 19 grudnia 2006 r.
5) budowa geologiczna gminy sprzyja występowaniu surowców pospolitych, głównie
piasków i żwirów, lessów i glin lessopodobnych.
Na terenie gminy znajduje się złoże piasku i żwiru „Michałów”, którego zasoby
geologiczne bilansowe zgodnie z „Bilansem zasobów złóż kopalin w Polsce wg
stanu na 31 XII 2011 r.” wynoszą 6 tys. t.
Złoże jest obecnie eksploatowane na podstawie koncesji Starosty Brzeskiego
określającej obszar i teren górniczy „Michałów” ważnej do 9 lipca 2019 r.

4. Położenie gminy w stosunku do obszarów zurbanizowanych
Gmina Olszanka ciąży w swych powiązaniach funkcjonalnych ku siedzibie powiatu
w mieście Brzeg (5-10 km), w dużo mniejszym stopniu do Grodkowa i Lewina
Brzeskiego (15-20 km).
Układ taki ze względu na przewidywany dojazd do autostrady przez teren Gminy
z Brzegu i Lewina Brzeskiego wpływa znacząco na możliwości rozwoju i napływu
kapitału inwestycyjnego na obszar gminy.
5. Powiązania komunikacyjne
Gmina Olszanka położona jest w strategicznym miejscu układu drogowego województwa
opolskiego. Przez obszar gminy po jej południowo - zachodniej stronie przebiega
częściowo autostrada A-4 relacji Zgorzelec-Medyka oraz droga krajowa Nr 94 w części
11
północno – wschodniej gminy na szlaku Wrocław - Opole.
Dzięki węzłowi autostradowemu „Przylesie” zapewniona jest dostępność do:
− europejskiego szlaku komunikacyjnego: Saksonia/Brandenburgia – Śląsk – Małopolska
– Ukraina Zachodnia.
− droga krajowa Nr 94 zapewnia dostępność do Opola – centrum społecznogospodarczego województwa, ośrodka administracyjnego i usługowego,
Podstawowy szkielet komunikacyjny tworzą drogi wojewódzkie i powiatowe włączające
gminę Olszanka w system powiązań regionalnych i międzyregionalnych.
Drogi te zapewniają wszystkim mieszkańcom dostępność do:
− Olszanki, Pogorzeli – lokalnego ośrodka administracyjno-usługowo-gospodarczego,
− Brzegu – miejskiego ośrodka subregionalnego, administracyjno-usługowogospodarczego,
− Grodkowa, Lewina Brzeskiego – miejskich ośrodków regionalnych.
Zjazd z autostrady w okolicach wsi Przylesie jest usytuowany dokładnie w połowie drogi
pomiędzy Wrocławiem a Opolem dwoma miastami wojewódzkimi oddalonym od siebie
o 100 km. Gmina posiada miejsca obsługi podróżnych we wsi Jankowice Wielkie
i Wierzbnik. Droga wojewódzka nr 401, biegnąca w kierunku południowym do drogi
krajowej nr 46 oraz kierunku północno-wschodnim, przecina Gminę Olszanka łącząc
węzeł przyleski z miastem Brzeg. Przez teren Olszanki prowadzi również linia kolejowa
Brzeg – Grodków - Nysa z możliwością odtworzenia ruchu kolejowego do granicy
czeskiej.
Układ kolejowy wiąże obszar gminy z obszarami sąsiednimi poprzez lokalną linię
Brzeg - Grodków – Nysa (nr 288). Stanowi ona ważne połączenie z miastem Brzeg, gdzie
znajduje się węzeł komunikacji kolejowej.
Linia magistralna Wrocław-Opole-Katowice nie posiada stacji na obszarze gminy.
Najbliższe stacje znajdują się w Łosiowie, Brzegu i Lewinie Brzeskim.
6. Powiązania infrastrukturalne
Źródła zasilania w energię elektryczną znajdują się poza granicami gminy Olszanka.
Zasilanie odbywa się poprzez linie średniego napięcia wyprowadzone z GPZ-ów:
„Hermanowice” oraz „Gracze”.
Przez obszar gminy w jej północnej części, przebiega gazociąg wysokoprężny gazu
ziemnego relacji Wrocław-Zdzieszowice. Jest to jednak przebieg tranzytowy – bez stacji
redukcyjno-pomiarowych, umożliwiających realizację sieci niskiego ciśnienia.
Przez teren gminy przebiega kanał przerzutowy wody pitnej dla Wrocławia – Pępicki
Potok (Pępicki Kanał). Rocznie transportowana jest nim woda w ilości ponad 30 mln m3.
Kanałem tym przerzucana jest woda z Nysy Kłodzkiej do rzeki Oławy, która jest źródłem
wody surowej dla stacji uzdatniania wody miasta Wrocławia. Ujęcie wody dla miasta
Wrocławia posiada wyznaczoną strefę ochrony.
C. Uwarunkowania wewnętrzne
1. Uwarunkowania wynikające z przepisów prawa miejscowego
Wraz z wejściem w życie ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu
12
i zagospodarowaniu przestrzennym (t.j Dz. U. z 2012 r., poz.647 ze zmianami) gmina
utraciła plan ogólny gminy Olszanka – tzn. po 31.12.2003 r. w myśl art. 87 ust. 3 ustawy,
kiedy to wszystkie plany zagospodarowania przestrzennego uchwalone przed 1 stycznia
1995 r. utraciły moc.
Aktualnie gmina posiada 5 planów miejscowych, przyjęte uchwałami:
- nr XXX/297/2002 Rady Gminy Olszanka z dnia 22 marca 2002 r. dla terenów
zorganizowanej działalności inwestycyjnej w rejonie węzła autostradowego p.n.
„Przylesie”,
- nr XXX/296/2002 Rady Gminy Olszanka z dnia 22 marca 2002 r. dla strefy
dopuszczalnego zainwestowania wsi Krzyżowice,
- nr XXVII/172/2009 Rady Gminy Olszanka z dnia 30 marca 2009 r. w sprawie
zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obejmującego tereny
zorganizowanej działalności inwestycyjnej w rejonie węzła autostradowego Przylesie
we wsi Przylesie,
- nr XXXIV/210/2009 Rady Gminy Olszanka z dnia 1 grudnia 2009 r. w sprawie
miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obejmującego obszar w
rejonie miejscowości Przylesie, Obórki i Jankowice Wielkie w gminie Olszanka,
- nr XXIX/173/2012 Rady Gminy Olszanka z dnia 30 listopada 2012 r. w sprawie
miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obszaru obejmującego tereny
wzdłuż napowietrznej dwutorowej linii elektroenergetycznej 110 kV relacji
Groszowice-Hermanowice w granicach gminy Olszanka.
Pozostałe działania inwestycyjne, nie wymagające zmian przeznaczenia gruntów rolnych i
leśnych na cele nierolne i nieleśne.
Powyższe czynniki powodują, iż gmina ma znaczne rezerwy pod budownictwo
produkcyjne uspołecznionych gospodarstw rolnych oraz terenów przeznaczonych pod
budownictwo mieszkaniowe, które jednak nie są scalone, nie stanowią mienia
komunalnego i nie są uzbrojone.
W związku z powyższym konieczne jest wskazanie w kierunkach rozwoju gminy terenów
do opracowania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego.
2. Uwarunkowania środowiskowe rozwoju przestrzennego gminy
Środowiskowe uwarunkowania rozwoju przestrzennego gminy określone są przez
istniejące obiektywnie zjawiska, wynikające z istniejącego stanu zagospodarowania
i funkcjonowania układu społecznego, ekologicznego, gospodarczego i infrastruktury
technicznej.
Uwarunkowania te mogą wpływać w sposób sprzyjający rozwojowi gminy (preferencje
np. dla turystyki i rekreacji, osadnictwa, gospodarki leśnej itp.) bądź ograniczający
(bariery przyrodnicze, konflikty środowiskowe) możliwości pożądanego kierunku
rozwoju i zaspakajania potrzeb i aspiracji.
Obowiązujące w kraju ustawodawstwo w zakresie ochrony środowiska
i zagospodarowania przestrzennego wprowadza jako podstawę wszelkich działań
rozwój zrównoważony, tj. rozwój społeczno-gospodarczy, w którym dla
wyrównania szans dostępu do środowiska następuje integrowanie działań
gospodarczych, społecznych i politycznych z zachowaniem równowagi przyrodniczej
oraz trwałości podstawowych procesów przyrodniczych – potrzeby i aspiracje rozwojowe
społeczeństwa muszą uwzględniać i muszą być dostosowane do możliwości jakie stwarza
środowisko.
13
Przeprowadzone prace diagnostyczne w zakresie rozpoznania zasobów środowiska oraz
funkcjonowania
przyrody
pozwalają
dokonać
kwalifikacji
uwarunkowań
przestrzenno-środowiskowych na następujące grupy:

uwarunkowania ograniczające (bariery) możliwości swobodnego dysponowania
terenem – obejmują one głównie przyrodnicze struktury i elementy chronione,
stanowiące ekologiczne bariery rozwoju urbanizacji, 

uwarunkowania konfliktowe ograniczające bądź warunkujące rozwój przestrzenny
obszarów, związane ze zjawiskami niekorzystnie wpływającymi na otoczenie (np.
zanieczyszczenie atmosfery, hałas) lub wymuszające wyłączenia pewnych obszarów
z możliwości ich pełnego wykorzystania,

preferencje obszarowe dla realizacji
rozwojowych (szanse rozwoju). 

określonych,
pożądanych
kierunków
1) Bariery ekologiczne rozwoju urbanizacji, obejmują obszary o największych walorach
i zasobach przyrodniczo-krajobrazowych, wskazane do ukształtowania i ochrony w
postaci systemu ekologicznego (rangi lokalnej i regionalnej). Często z uwagi na
elementy i charakter systemu obszary te preferowane są dla rozwoju funkcji
rekreacyjnych, ekologicznych i biotycznych.
W gminie Olszanka ekologiczne bariery rozwoju urbanizacji stanowią:
−
obszar mający znaczenie dla Wspólnoty „Opolska Dolina Nysy Kłodzkiej”,
−
rezerwat przyrody „Przylesie” stanowiący gminny węzeł ekologiczny,
−
użytek ekologiczny „Kanał Młyński”,
−
kompleksy leśne o różnym poziomie zrównoważenia ekologicznego, pełniące
funkcje ochronne, biotopotwórcze, klimatyczne, wodochronne, stabilizujące
warunki ekologiczne w najbliższym otoczeniu, występujące w zachodniej części
gminy w okolicy Przylesia oraz w dolinie Nysy Kłodzkiej, obszar leśny Michałów.
− dolina rzeczna Nysy Kłodzkiej pełniąca funkcje naturalnego łącznika pomiędzy
obszarami zasilającymi a zasilanymi – droga przepływu biomasy,
zapewniająca ciągłość przestrzenną, podnosząca naturalną odporność układu,
pełniąca funkcje wentylacyjno–klimatyczne; doliny Pępickiego Potoku,
Przyleskiego Potoku, Gierszowickiego Potoku jako obszary o znacznym stopniu
deformacji dla celów pełnienia funkcji łącznikowej
wymagają prac
renaturalizacyjnych, przywracających ich naturalne funkcje przyrodnicze,
− zbiorowiska roślinności siedlisk wilgotnych i bagiennych jako obszary
występowania cennych zasobów przyrodniczych,
−
zespoły zadrzewień i zakrzewień śródpolnych, nadające krajobrazowi
mozaikowatość, zapewniające bioróżnorodność, tworzące nisze ekologiczne
dla zwierzyny płowej i ptactwa, jak również zadrzewienia przydrożne (szpalery,
ciągi jednostronne, pojedyncze egzemplarze).
2) Obszary konfliktowe obejmujące elementy ograniczające rozwój przestrzenny bądź
wymuszające podejmowanie zespolonych działań celem optymalnego wykorzystania
zasobów lub ochrony elementów (struktur).
14
W gminie Olszanka obszary konfliktowe obejmują:
− chronione struktury wodonośne – kopalną dolinę czwartorzędową Prądy–Przylesie
oraz użytkowe poziomy wodonośne - czwartorzędowy i trzeciorzędowy stanowiące bieżące i potencjalne źródło zaopatrzenia w wodę dla celów pitnych
i gospodarczych; z uwagi na budowę geologiczną terenu, formy te winny być
objęte zespołem kompleksowych działań chroniących ich zasoby ilościowe
i jakościowe przed postępującą urbanizacją,
−
strefę ochrony pośredniej ujęć wody dla miasta Wrocławia zgodnie z
Rozporządzeniem Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej we
Wrocławiu z dnia 4 lutego 2013 r. w sprawie ustanowienia strefy ochronnej
ujęcia wody powierzchniowej dla miasta Wrocławia zlokalizowanej na terenie
m. Wrocław oraz powiatów: wrocławskiego, oławskiego w województwie
dolnośląskim oraz powiatu brzeskiego w województwie opolskim, ogłoszone w
Dzienniku Urzędowym Województwa Opolskiego z dnia 7 lutego 2013 r. (poz.
418)
−
ujęcia wodne i ich strefy ochronne jako obszary bezpośredniego zasilania dla
wodociągów zbiorowych, grupowych nie wskazane do zainwestowania oraz
wymagające dostosowania dopuszczalnych sposobów użytkowania do pełnionych
funkcji,
−
strefy ograniczonego użytkowania i zagrożenia higieniczno-sanitarnego gminnego
składowiska odpadów w Obórkach i oczyszczalni ścieków w Gierszowicach,
Krzyżowicach i Jankowicach Wielkich,
−
strefy ograniczonego użytkowania linii energetycznych wysokich napięć 110 kV
relacji Hermanowice – Gracze i Hermanowice – Pawłów,
−
strefy ograniczonego użytkowania autostrady A4 Zgorzelec – Medyka oraz drogi
krajowej nr 94 Zgorzelec – Medyka,
−
strefę ograniczonego użytkowania wzdłuż linii kolejowej Gliwice – Opole –
Wrocław oraz Nysa – Brzeg,
−
strefy izolacji (zagrożenia sanitarnego) lokalnych cmentarzy wiejskich,
−
strefę zalewów powodziowych w dolinie Nysy Kłodzkiej.
3) Preferencje rozwojowe obejmują obszary zasobów i walorów stwarzających
możliwości dla pożądanych kierunków rozwoju gminy. Obszary preferowane mogą
pokrywać się
z wyznaczonymi wcześniej barierami ekologicznymi, które –
podporządkowane funkcji podstawowej – mogą dostarczyć potrzebnych impulsów
rozwojowych.
Na terenie gminy Olszanka obszary preferencji obejmują:
−
obszary dla rozwoju funkcji turystycznych i rekreacyjnych – bardzo mały
udział
powierzchni o cechach zbliżonych do naturalnych nie sprzyja
wykształceniu się funkcji turystyczno-rekreacyjnych; obszary przydatne dla
pełnienia funkcji ograniczają się do kompleksu leśnego w rejonie wsi Przylesie
(istniejący i projektowany do powiększenia rezerwat „Przylesie”), gdzie przebiega
15
−
−
tematyczny szlak turystyczny zabytków polichromii, oraz doliny Nysy
Kłodzkiej (możliwość realizacji rekreacji codziennej i specjalistycznej:
jeździeckiej, rowerowej). Istotnym elementem sprzyjającym turystyce
i rekreacji jest szlak turystyczny Szlak Średniowiecznych Polichromii (zwany też
Szlakiem Polichromii Brzeskich) biegnący przez część gminy Olszanka,
a stanowiący trasę okrężną o długości ok. 52 km.
tereny przydatne dla rozwoju funkcji żywieniowej, w szczególności rozwoju
rolnictwa zintegrowanego (system produkcji w harmonijny sposób wykorzystujący
postęp techniczny i biologiczny w uprawie, nawożeniu i ochronie roślin; stosuje
przemysłowe środki produkcji w umiarkowanych ilościach, wspierających
całokształt stosowanych zabiegów agrotechnicznych); na obszarze gminy
Olszanka funkcja ta z uwagi na bardzo duży potencjał produkcyjny stanowiła i
będzie stanowić funkcję wiodącą na terenie Gminy,
tereny przydatne dla celów gospodarki leśnej – dominujący udział użytków
rolnych w ogólnej powierzchni gminy ogranicza możliwości prowadzenia
gospodarki leśnej; na obszarze istniejących kompleksów leśnych – całość
lasów zakwalifikowana jest do lasów ochronnych – gospodarka leśna wymaga
podporządkowania funkcji ochronnej – wodochronnej; wskazane zachowanie
kompleksów leśnych dla pełnienia funkcji osłonowych rezerwatu przyrody
„Przylesie” oraz podnoszenia funkcji retencyjnej w dolinie Nysy Kłodzkiej.
3. Uwarunkowania demograficzne
Wg danych GUS na dzień 31 grudnia 2011 r. w PUP w Brzegu zarejestrowanych
było 323 bezrobotnych z terenu gminy Olszanka, z czego 183 osób stanowiły
kobiety. Na terenie powiatu brzeskiego stopa bezrobocia wynosiła 20,3% przy
czym dla województwa opolskiego ten wskaźnik kształtował się na poziomie 13,3%.
1) Bariery demograficzne rozwoju
Podstawowymi barierami rozwoju gminy z punktu widzenia potencjału ludzkiego
mogą stać się:

− deformacja struktur demograficznych, zwłaszcza występujący proces defeminizacji
wyrażającej się wysoką przewagą mężczyzn w stosunku do liczby kobiet w grupie
wieku 20 - 39 lat. Szacuje się, że na wsi na 100 mężczyzn w tym wieku (okres
zawierania małżeństw) przypada 88 kobiet (w województwie – 97). Stan taki nie
sprzyja właściwej reprodukcji ludności. 
− ujemny przyrost naturalny, będący następstwem spadającej liczby zawieranych
małżeństw i urodzeń, oraz utrzymującej się wysokiej umieralności mężczyzn,

− proces starzenia się ludności, przejawiający się wzrostem udziału ludności
w wieku poprodukcyjnym z 11,9 % w 1988 r. do 16,0 % w 2011 r.,

− odpływ ludności z nasileniem przypadającym na pierwszą połowę lat 90-tych, gdy
przewyższał przyrost naturalny przeciętnie 2,5-krotnie. Obecnie zjawisko migracji
osłabło, ale w związku z minimalnym przyrostem naturalnym w dalszym ciągu
następuje ubytek liczby ludności. 
16
2) Uwarunkowania rozwoju ludności
Prognoza demograficzna dla gminy Olszanka została opracowana na podstawie
przewidywanego potencjału demograficznego województwa (dane BPP w Opolu –
Pracownia
Planu
Zagospodarowania
Przestrzennego
Województwa)
z
uwzględnieniem optymistycznej wersji zakładającej korzystne dla gminy tendencje
migracyjne.
Perspektywiczny rozwój demograficzny gminy uwarunkowany jest przede wszystkim
dotychczasowymi procesami rozwojowymi i ukształtowaną już strukturą ludności.
Wskazane uwarunkowania nie są zbyt korzystne.
Istotną przesłanką dla konstrukcji prognozy pomigracyjnej jest przyjęcie
założenia, iż skutkiem realizacji strategii rozwoju gminy będzie jej aktywizacja
gospodarcza dzięki zagospodarowaniu stref koncentracji działalności gospodarczej,
opartych na dogodnym położeniu komunikacyjnym gminy (sąsiedztwo węzła
Przylesie, oraz przebieg dróg dojazdowych łączących pobliski ośrodek subregionalny
tj. miasto Brzeg z autostradą).
W następstwie ożywienia gospodarczego, czego przejawem będzie wzrost liczby
miejsc pracy głównie w sektorze działalności pozarolniczej (składy, magazyny,
handel hurtowy, drobna wytwórczość, obsługa ruchu komunikacyjnego, itp.), nastąpi
spodziewane zahamowanie dotychczasowych migracji z terenu gminy
a w perspektywie niewielki dodatni przyrost migracyjny.
Średnioroczny przyrost naturalny w gminie
Olszanka
Tab. 1
Wyszczególnienie
1981 – 85
1986 - 90
1991 - 95
2
3
urodzenia
123
zgony
przyrost naturalny
1
2001 2005
2006 –
2010
2001 –
2010
4
1996 2000
5
6
7
8
108
77
61
66
66
66
47
44
51
52
44
51
48
76
63
26
9
22
15
19
Średnioroczne saldo migracji w gminie Olszanka
Tab. 2
Wyszczególnienie
saldo migracji
ogółem
1981 – 85
1986 - 90
1991 - 95
1996 2000
2001 2005
2006 –
2010
2001 –
2010
-68
-70
-64
-22
2
5
3
a) Placówki oświatowe na terenie gminy:

Publiczny Zespół Szkolno-Przedszkolny w Olszance im. Brygady
Partyzanckiej Grunwald. W skład zespołu wchodzi:
1. Publiczne Gimnazjum w Olszance
2. Publiczna Szkoła Podstawowa w Olszance
3. Publiczne Przedszkole w Olszance z/s w Pogorzeli
17
4.
Publiczne Przedszkole w Krzyżowicach
Publiczny Zespół Szkolno-Przedszkolny w Przylesiu
Publiczna Zespół Szkolno-Przedszkolny w Jankowicach Wielkich
Szkoła Podstawowa Stowarzyszenia Przyjaciół Szkół Katolickich w
Michałowie



Struktura ludności Gminy Olszanka wg wieku
Tab. 6
Wyszczególnienie
2000
2005
2010
100,0 %
100,0 %
100,0 %
100,0 %
28,7
28,0
25,2
25,1
0– 2
3,6
3,5
4,2
4,1
3– 6
5,7
5,7
6,0
6,7
7 - 14
14,2
13,5
10,8
10,8
15 – 17
5,2
5,3
4,2
3,5
56,4
57,0
59,0
58,2
14,9
15,0
15,8
16,7
Ogółem
Przedprodukcyjni /0 –
17/
1997
Produkcyjni 18 – 59/64
Poprodukcyjni 60/65
i więcej
Liczba ludności Gminy Olszanka
Tab. 7
Wyszczegól
nienie
Stan w
roku 1997
Prognoza
Przyrost w okresach:
2000
2005
2010
1998 2000
2001 2005
2006 2010
Ogółem
5087
5150
5270
5370
63
120
100
0-17
1462
1442
1328
1348
-20
-114
20
0–2
183
180
221
220
-3
41
-1
3–6
291
294
316
360
3
22
44
7 – 14
723
695
570
580
-28
-125
10
15 – 17
265
273
221
188
8
-52
-33
18 – 59/64
60/65
i więcej
2868
2935
3109
3125
67
184
16
757
773
833
897
16
60
64
b) Ochrona zdrowia mieszkańców:
Na terenie Gminy działają następujące placówki ochrony zdrowia:
- Ośrodek Zdrowia w Olszance,
- Ośrodek Zdrowia w Przylesiu,
18
-
Ośrodek Zdrowia w Czeskiej Wsi.
W ośrodkach zdrowia w Olszance i Przylesiu działają : Apteka i Punkt Apteczny.
Opiekę specjalistyczną mieszkańcy uzyskują w powiatowej i wojewódzkiej służbie
zdrowia.
(wg aktualnych danych gminy)
c) Rolnictwo:
Gmina Olszanka ze względu na swoje położenie oraz na wieloletnie tradycje jest gminą
głównie rolniczą i głównym źródłem utrzymania mieszkańców jest praca w rolnictwie.
Zgodnie ze spisem rolnym opracowanym w 2010 roku na terenie gminy Olszanka
liczba gospodarstw rolnych prowadzonych indywidualnie wynosi 643 gospodarstw
rolnych. Łączna powierzchnia gospodarstw rolnych na terenie gminy
prowadzonych indywidualnie to 4758 ha. Tak więc średnia powierzchnia jednego
gospodarstwa rolnego prowadzonego przez osobę fizyczną to 7,46 ha.
Na terenie gminy działa także 14 gospodarstw rolnych prowadzonych przez osoby
prawne i łączna powierzchnia tych gospodarstw to 2.393,05 ha, a średnia wielkość
takiego gospodarstwa to 170,94 ha. Wśród gospodarstw prowadzonych przez osoby
prawne są:
• Spółki z o.o.
powierzchnia 1.337,45 ha,
• Rolnicze Spółdzielnie Produkcyjne powierzchnia 885,47 ha,
• Agencja Nieruchomości Rolnych powierzchnia 85,31 ha,
• Parafie
powierzchnia 62,79 ha,
• Lasy Państwowe
powierzchnia 22,03 ha.
Gospodarstwa na terenie gminy charakteryzują się wysoką kulturą rolną, wydajnością
i innowacyjnością. Rolnicy indywidualni odstępują od produkcji zbóż czy uprawy
buraków. Jest tu wielu plantatorów rzepaku, a także następuje zmiana profilu produkcji
na warzywno – owocową co pozwala na dywersyfikację struktury upraw wśród
rolników indywidualnych.
d) Działalność gospodarcza
Na terenie gminy w 2011 r. zarejestrowanych było 258 osób fizycznych
prowadzących działalność gospodarczą. Dominującą formą działalnością wśród
mieszkańców jest handel i drobne usługi. Najbardziej znaczące firmy prowadzące
działalność na terenie gminy to:
• DUMPER Prace Ziemne Łukasz Wijas - głównym profilem firmy są prace
ziemne oraz wynajem maszyn budowlanych wraz z obsługą operatorską,
• "MAGMAR" Brzeg sp. z o.o. z siedzibą w Pogorzeli - producent
lampionów, zniczy i świec ekologicznych,
• Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna w Jankowicach Wielkich - działalność w
zakresie produkcji roślinnej i zwierzęcej (tucz trzody chlewnej),
• Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna w Przylesiu - działalność w zakresie
produkcji roślinnej,
• Zakład Usług Studniarskich i Wiertniczych "GEOWIT" - usługi w zakresie
kompleksowej budowy wodociągów, wierceń studni i wierceń
poszukiwawczych,
• Przedsiębiorstwo Rolno-Usługowo-Handlowe "JANPOL" sp. z o.o. działalność w zakresie produkcji roślinnej i zwierzęcej,
• Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowe "SKARBISZÓW" sp. z o.o. produkcja pasz, handel nawozami i węglem, skup zboża,
• Zakład Rolno-Usługowy "JANÓW" s.c. w Janowie – produkcja roślinna,
• Przedsiębiorstwo Rolno-Przetwórcze "ROLA" sp. z o.o. - działalność w
zakresie produkcji roślinnej i zwierzęcej,
19
•
Przedsiębiorstwo Wielobranżowe w Krzyżowicach - produkcja materiałów
budowlanych,
"EURO-LAS" s.c. - produkcja tarcicy i konstrukcji dachowych, usługi leśne
w zakresie zagospodarowania lasu.
Na terenie gminy mają również swoje placówki:
• Poczta Polska w Olszance i Przylesiu.
• Bank Spółdzielczy Grodków-Łosiów w Pogorzeli, który świadczy usługi
bankowe dla dużej części mieszkańców,
• Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji we Wrocławiu, które
posiada tutaj kanał przerzutowy wody z Nysy Kłodzkiej wraz z szeregiem
urządzeń i pomp.
• Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Brzegu ze stacją uzdatniania wody
dla miasta Brzeg i systemem studni głębinowych.
(Uwaga: zmiana nazw, właścicieli, ilości itp. nie wymaga zmian zapisów studium)


4.
Uwarunkowania kulturowe – stan i ochrona dziedzictwa kulturowego
Ustawa z 13 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. Nr
162, poz. 1568 ze zmianami) poddaje ochronie w szczególności:
• zabytki nieruchome wpisane do rejestrów,
• inne zabytki nieruchome, znajdujące się w gminnej ewidencji zabytków,
• parki kulturowe – nie występują na terenie gminy.
Ponadto studium uwzględnia występujące na terenie gminy zabytki archeologiczne
będące świadectwem wielowiekowej historii, w postaci stanowisk archeologicznych,
z których część została wpisana do rejestru zabytków.
1) Zasoby kulturowe terenu – tożsamość miejsca
Gminę Olszanka zaliczyć można do terenów bogatych w zasoby dziedzictwa
kulturowego. Świadczą o tym liczne stanowiska archeologiczne z różnych epok oraz
zachowane zabytkowe obiekty.
Gmina stanowi przykład rozwoju urbanistyki oraz zabudowy na przełomie XIX
i XX w. Ślady osadnictwa prehistorycznego w chwili obecnej udokumentowanych
jest 43 znaleziskami o ściśle określonej lokalizacji. Spośród wszystkich stanowisk
archeologicznych 7 wpisanych zostało do rejestru zabytków województwa
opolskiego.
Najliczniej reprezentowane są stanowiska i osady z okresu średniowiecznego, prócz
nich występują także stanowiska z okresu kamienia i kultury łużyckiej. Ponadto
znanych jest wiele śladów pradziejowego osadnictwa, odkrytych w okresie
międzywojennym, ale bliżej niezlokalizowanych bądź nie potwierdzonych w terenie.
Dlatego należy uzgadniać wszelkie większe prace ziemne na terenie gminy,
szczególnie przy realizacji inwestycji liniowych, a także inwestycji kubaturowych
na terenach zabudowanych (lub w ich sąsiedztwie).
Do najcenniejszych zabytków (również w skali województwa i Śląska) a zarazem
stanowiących wizytówkę gminy Olszanka, zaliczyć można zespół klasztorny
w Michałowie, kościoły w Obórkach i Krzyżowicach oraz założenia pałacowo-dworskie
w Janowie i Obórkach.
20
2) Zabytki nieruchome wpisane do Gminnej ewidencji zabytków:
Lp.
1.
2.
1.
2.
3.
4.
5.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
zabytkowa architektura sakralna,
zespoły zabudowań folwarcznych,
budynki mieszkalne i gospodarcze,
mała architektura.
Lokalizacja
Czeska Wieś
Gierszowice
Janów
Jankowice Wielkie
Obiekt
kościół filialny p. w. Najświętszego Serca Pana Jezusa
dwór, później szkoła
kościół filialny p. w. Matki Boskiej Szkaplerznej
ogrodzenie kościoła filialnego p. w. Matki Boskiej Szkaplerznej
spichlerz w zagrodzie nr 18
budynek gospodarczy w zagrodzie nr 18
dom nr 22
pałac w zespole parkowym
park w zespole pałacowym
spichlerz w zespole pałacowym
czworak w zespole folwarcznym
altana w zespole folwarcznym
ogrodzenie zespołu pałacowego z bramą
budynek gospodarczy w zespole pałacowym
szkoła, obecnie dom nauczyciela nr 1
dom nr 3A
dom w zagrodzie nr 4
dom i stodoła nr 6
dom i budynek gospodarczy nr 9
dom nr 13
stodoła i budynek gospodarczy nr 18
dom i stodoła nr 22
dom nr 25
dom nr 26
trafostacja koło nr 13
kościół filialny p. w. Wniebowzięcia NMP
ogrodzenie kościoła filialnego
dwór w zespole parkowym
park w zespole dworskim
oficyna w zespole dworsko-folwarcznym
czworak w zespole folwarcznym
obora w zespole folwarcznym
stodoła w zespole folwarcznym
stodoła w zespole folwarcznym
kuźnia w zespole folwarcznym
spichlerz w zespole folwarcznym
brama wjazdowa zespołu dworskiego
dom przy kościele filialnym
dom nr 8
dom nr 18
dom nr 20
dom nr 60
21
23.
24.
25.
26.
27.
28.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
Krzyżowice
Michałów
dom i budynek gospodarczy nr 75-76
cmentarz parafialny
szkoła
kościół filialny p. w. NMP
ogrodzenie kościoła filialnego
pałac w zespole folwarcznym
rządcówka w zespole folwarcznym
dom w zespole folwarcznym
gospoda, obecnie sklep nr 75
szkoła
willa, obecnie przedszkole
dom nr 4
dom i stodoła nr 6
dom mieszkalno-gospodarczy i stodoła nr 10
dom nr 11
dom i stodoła nr 13dom i wycug nr 14
dom mieszkalno-gospodarczy nr 19
dom nr 20
dom nr 22
dom nr 24
dom nr 25
dom nr 33
dom nr 23
dom nr 38
dom nr 41
dom i budynki gospodarcze nr 43
dom nr 44
lamus koło nr 48
dom nr 49
cmentarz parafialny
obejście grobowe na cmentarzu
kaplica pałacowa, później kościół parafialny rzymsko-katolicki p.
w. św. Jadwigi
pałac, później plebania kościoła parafialnego rzymsko-katolickiego
p. w. św. Jadwigi
stodoła i budynek gospodarczy przy plebanii kościoła rzymskokatolickiego
ogrodzenie zespołu pałacowo-kościelnego
kościół gotycki, później ewangelicko-augsburski p. w. św. Michała
ogrodzenie kościoła ewangelicko-augsburskiego
plebania kościoła ewangelicko-augsburskiego z budynkiem
gospodarczym, obecnie dom mieszkalny nr 126
szkoła podstawowa nr 125
remiza koło nr 24
dawna gospoda, później świetlica wiejska nr 112
dawna gospoda i stodoła nr 24
dawna piekarnia i budynki gospodarcze nr 21
stodoła nr 3
dom nr 11
dom nr 12
dom nr 13
dom nr 20
stodoła nr 22-23
dom nr 30
22
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.
35.
36.
37.
38.
39.
40.
41.
42.
43.
44.
45.
46.
47.
48.
49.
50.
51.
52.
53.
54.
1.
2.
3.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
Obórki
Olszanka
dom i budynki gospodarcze nr 31
dom i obora nr 33
dom nr 34
stodoła nr 37
dom nr 38
dom mieszkalno-gospodarczy i lamus nr 40
dom i wycug z budynkiem gospodarczym nr 41
dom i wycug nr 42
dom nr 45
dom i wycug nr 50
dom młynarza w zespole młyna nr 52
zespół młyna elektrycznego nr 52
dom nr 53
dom nr 69
dawna mleczarnia i budynek gospodarczy nr 74
dom nr 75
dom i wycug nr 76A
dom mieszkalno-gospodarczy i budynek gospodarczy nr 78
dom nauczyciela nr 82
dom nr 91
kościół rzymsko-katolicki p. w. św. Piotra i Pawła
dwór w zespole parkowym
park w zespole dworskim
dom nr 4
budynek gospodarczy nr 11
dom nr 13
dom nr 15
dom i gołębnik nr 17
dom nr 20
dom i budynek gospodarczy nr 20A
dom nr 27
dom nr 28
dom (wycug) i budynek gospodarczy nr 28
dom nr 30
kuźnia nr 30
stodoła i budynek gospodarczy nr 33
gołębnik nr 35
23
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.
35.
36.
37.
38.
39.
40.
41.
42.
43.
44.
45.
46.
47.
48.
49.
50.
51.
52.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.
Pogorzela
stodoła w zagrodzie nr 36
dom nr 43
dom nr 48A
dom nr 58
dom (wycug) i budynek gospodarczy nr 61
dom nr 68
dwór w zespole folwarcznym, obecnie dom nr 8
oficyna w zespole dworskim, obecnie dom nr 8
obora w zespole dworskim, obecnie budynek gospodarczy nr 8
młyn elektryczny, obecnie dom nr 3
budynek gospodarczy młyna, obecnie dom nr 3
gorzelnia, później płatkarnia
budynek magazynu w zespole gorzelni
stacja kolejowa PKP
dom, obecnie poczta nr 21
wieża ciśnień
trafostacja
kościół parafialny p. w. Najświętszego Serca Pana Jezusa
ogrodzenie kościoła parafialnego
plebania kościoła parafialnego
dom nr 1
szkoła, później przedszkole nr 3
dom i stodoła nr 7
dom nr 8
dom nr 16
dom nr 19
obora 24
kuźnia, koło nr 27
dom i stajnia nr 34
świetlica nr 35
dom mieszkalno-gospodarczy nr 38A
dom nr 39
dom nr 41
dom nr 45
dom nr 46
dom nr 57
dom nr 58
dom nr 65
24
35.
36.
37.
38.
39.
40.
41.
42.
43.
44.
45.
46.
47.
48.
49.
50.
51.
52.
53.
54.
55.
56.
57.
58.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
dom nr 66
dom i obora nr 68
dom nr 77
dom w zagrodzie nr 78B
dom nr 80
dom nr 81
stodoła i budynek gospodarczy , ok. nr 83
dom nr 87
dom nr 88
dom nr 92
dom nr 93
kościół filialny rzymsko-katolicki p. w. św. Stanisława Kostki
dom nr 6
dom nr 13
dom nr 49
dom nr 54
dom nr 56
dom nr 57
dom nr 58
dom nr 80
dom nr 106
dom nr 139
dom nr 149
dom nr 150
dom nr 164
Przylesie

3)
Obiekty zabytkowe wpisane do rejestru zabytków wojewódzkiego
opolskiego (stan na 31 grudnia 2012 r.), chronione na zasadach określonych
przepisami odrębnymi dotyczącymi ochrony zabytków:
lp. miejscowość
Nr rej. w
woj.
opolskim
1
Czeska Wieś
717/64 z
2
Czeska Wieś
1966/72 z
3
Gierszowice
706/64 z
4
5
Gierszowice
Gierszowice
1486/66 z
.1487/66 z
Obiekt
Kościół filialny
rzymsko-katolicki pw.
Najświętszego Serca
Pana Jezusa
Dwór, później szkoła
Kościół filialny
Matki Boskiej
Szkaplerznej
Dom nr 22
Spichlerz w zagrodzie
nr 18
Data wpisu
Materiał
6.03.1964 r.
Cegła
ok.1300/1718
15.11.1972
r.
2.03.1964 r.
Ceglany
ok.1825, lata 20-te XX
20w.
Ceglany
ok.1300, 1503, XVII w.
8.08.1966 r.
9.08.1966 r
datowanie
XIX w.
Ceglany
ok.1830 r., lata 70-XX
w.
25
9.08.1966 r.
4.05.1965 r.
Ceglany
Ceglany
3ćwierć XIX w.
5.05.1965
Ceglany
ok.1800 r.
5.05.1965 r.
Ceglany
1854 r.
5.05.1965 r.
Ceglany
ok. poł.XIX w.
5.05.1965 r.
Ceglany
ok. poł.XIX w.
1488/66 z
Dom w zagrodzie nr 18
Kościół filialny
Wniebowzięcia
Najświętszej Marii
Panny
Dwór w zespole
parkowym
zabudowania
folwarczne: Oficyna
zabudowania
folwarczne: stodoła
zabudowania
folwarczne: obora
Dom przy kościele
9.08.1966 r.
Ceglany
ok.1825 r., lata 80-te
XX w.
2176/87 z
1489/66 z
Dwór
Czworak
1.10.1987 r.
9.08.1966 r.
Ceglany
Ceglany
I poł XVIII w., 1913 r.
1490/66 z
84/83 z
393/58 z
Spichlerz dworski
Park
Kościół filialny
Wniebowzięcia
Najświętszej Marii
Panny wraz z
ogrodzeniem
Gospoda
9.08.1966 r.
1.10.1983 r.
1.07.1958 r.
ceglany
I poł XIX w.
Mieszany XV w. , 1580 r., ok.
9.08.1966 r.
Ceglany
Kościół ewangelicki pw.
Św. Michała
Kaplica pałacowa
później Kościół
parafialny rzymskokatolicki pw. Św.
Jadwigi
Pałac, później plebania
kościoła parafialnego
Dom nr 40
Kościół ewangelicki,
później rzymskokatolicki pw. św. Piotra
i Pawła
Dwór ob. dom nr 64
8.03.1966 r.
Ceglany
22.10.1959
r.
Ceglany
lata 1615 – 18 , 1715-18,
1820, 1910-12
3.05.1965 r.
Ceglany
lata 1615 – 18 , 1715-18,
1820, 1910-12
9.08.1966 r.
29.04.1963
r.
Ceglany ok.1830 r.
Mieszany XV w., XVI w., XVII w.
23.06.1993
r.
13.07.1981
r.
3.05.1965 r.
10.01.1964
r.
Ceglany
1825 r., 1888 r.
-
Ok. 1830 r.
Ceglany
Ceglany
ok.1720 r., ok. 1920 r.
10.08.1966
Ceglany.
10.08.1966
10.08.1966
r.
10.08.1966
r.
10.08.1966
r.
10.08.1966
r.
10.08.1966
r.
21.01.1966
r.
Ceglany.
ceglany
pocz.XIX w. Lata 20-te
XX w
XIX w.
6
7
Gierszowice
Jankowice
Wielkie
1487/66 z
989/65 z
8
Jankowice
Wielkie
Jankowice
Wielkie
Jankowice
Wielkie
Jankowice
Wielkie
Jankowice
Wielkie
Janów
Janów
990/65 z
9
10
11
12
13
14
15 Janów
16 Janów
17 Krzyżowice
990/65 z
990/65 z
990/65 z
771/64 z
18 Krzyżowice
1493/66 z
19 Michałów
1182/66 z
20 Michałów
601/59 z
21 Michałów
981/65 z
22 Michałów
23 Obórki
1504/66 z
679/63 z
24 Obórki
2320/93 z
25 Obórki
59/81 z
Park
26 Olszanka
27 Pogorzela
982/65 z
696/64 z
28 Pogorzela
1508/66 z
Dwór
Kościół, parafialny
Najświętszego Serca
Pana Jezusa
Szkoła
29 Pogorzela
30 Pogorzela
1509/66 z
1511/66 z
Zajazd
Dom nr 77
31 Pogorzela
1512/66 z
Dom nr 78
Pogorzela
1513/66 z
Dom nr 92
33 Pogorzela
1514/66 z
Dom nr 93
34 Pogorzela
1510/66 z
Kuźnia
35 Przylesie
1078/66 z
Kościół filialny
św. Stanisława Kostki
32
pocz. XIV w. XVI w. ,
1843 r.
ok. 1825 r., lata 20-te
XX w.
koniec XVIII w.
1900 r.
8.04.1964 r.
ok.1825 r., lata 70-te
XX w.
XIV w., 1826-27 r.
1755 r.
I poł XIV w. , 1600 r.,
1830r.
I ćwierć. XIX w. Lata
80-te XX w.
ceglany
Ok.1825 r. lata Lata 80te XX w.
ceglany
Ok. 1830 r. lata 70-te
XX w.
ceglany
1833 r. lata 70-te XX w.
ceglany
Ok.1836 r.
ceglany
XIV w., 1713 r., 1793 r.,
pocz. XX w.
26
5)
36 Przylesie
1515/66 z
Dom nr 6
37 Przylesie
1516/66 z
Dom nr 13
38 Przylesie
1517/66 z
Dom nr 49
39 Przylesie
1518/66 z
Dom nr 54
40 Przylesie
1519/66 z
Dom nr 56 i spichlerz
przy domu nr 55
41 Przylesie
1520/66 z
Dom nr 57
42 Przylesie
1521/66 z
Dom nr 58
43 Przylesie
1522/66 z
Dom nr 79
44 Przylesie
1523/66 z
45 Przylesie
1524/66 z
Dom nr 80 ze
spichlerzem
Dom nr 106
46 Przylesie
1525/66 z
Dom nr 127
47 Przylesie
1526/66 z
Dom nr 139
48 Przylesie
1527/66 z
Dom nr 149
49 Przylesie
1528/66 z
Dom nr 150
50 Przylesie
1529/66 z
Dom nr 164
10.08.1966
r.
10.08.1966
r.
10.08.1966
r.
10.08.1966
r.
10.08.1966
r.
zm. decyzji
27.01.1970
r.
10.08.1966
r.
ceglany
II ćw. XIX w. , lata 70te XX w.
ceglany
I poł. XIX w.
ceglany
ceglany
ceglany
Ok.1850 r., lata 70-te
XX w.
ceglany
10.08.1966
r.
10.08.1966
r.
10.08.1966
r.
10.08.1966
r.
10.08.1966
r.
10.08.1966
r.
10.08.1966
r.
10.08.1966
r.
10.08.1966
r.
ceglany
Ok.1825 r. II ćw. XIX
w. , lata 70-te XX w. i
2008 r.
XX w.
ceglany
I poł. XIX w.
ceglany
XX w.
ceglany
ceglane
XIX w.
ceglany
ceglany
I poł. XIX w., lata 70-te
XX w.
ceglany
ceglany
XX w.
Wykaz stanowisk archeologicznych na terenie gminy Olszanka ujętych
w rejestrze zabytków WO PSOZ oraz proponowanych do wpisu do
rejestru:
Czeska Wieś
1) stanowisko nr 1 – osada średniowieczna, stanowisko położone na dz. nr ewid. 100
i 101.
2) stanowisko nr 3 – punkt osadniczy – kultura średniowieczna, stanowisko położone
na dz. nr ewid. 490.
Gierszowice
1) stanowisko nr 1 – ślad osadniczy z okresu średniowiecza, stanowisko położone na
dz. nr ewid. 392.
2) stanowisko nr 2 – ślad osadniczy - neolit, stanowisko położone na dz. nr ewid. 358/2.
Jankowice Wielkie
1) stanowisko nr 2 – osada hutnicza – kultura przeworska, stanowisko położone na dz.
nr ewid. 164.
Uwaga: – obiekt wpisany do rejestru zabytków pod nr A – 804 / 88
2) stanowisko nr 3 – ślad osadnictwa – epoka kamienia, stanowisko położone na dz. nr
ewid. 44.
27
Janów
1) stanowisko nr 4 – osada – kultura cyklu, wstęgowego, ślad osadnictwa – kultura
łużycka, osada z wczesnego średniowiecza, stanowisko
położone na dz. nr ewid. 54.
2) stanowisko nr 5 – osada kultury przeworskiej, osada z wczesnego średniowiecza,
stanowisko położone na dz. nr ewid. 12.
3) stanowisko nr 6 – ślad osadnictwa – neolit, ślad osadnictwa – kultura łużycka, punkt
osadniczy – wczesne średniowiecze, stanowisko położone na dz. nr
ewid. 46.
4) stanowisko nr 7– ślad osadnictwa – kultura przeworska, stanowisko położone na dz. nr
ewid. 12.
Krzyżowice
1) stanowisko nr 2 – punkt osadniczy – kultura średniowieczna, stanowisko położone na dz.
nr ewid. 4/9.
2) stanowisko nr 3 – ślad osadniczy – kultura średniowieczna, stanowisko położone na dz.
nr ewid. 16.
3) stanowisko nr 4 – punkt osadniczy – kultura średniowiecza, punkt osadniczy –
kultura nowożytna stanowisko położone na dz. nr ewid. 34/1.
4) stanowisko nr 5 – punkt osadniczy – kultura średniowiecza, punkt osadniczy –
kultura nowożytna stanowisko położone na dz. nr ewid.107/2.
5) stanowisko nr 6 – osada – kultura średniowiecza, osada – kultura średniowieczna lub
nowożytna stanowisko położone na dz. nr ewid. 100/15 , 100/7 ,
100/8 , 35/3, 36 , 37 , 38.
nr ewid. 115/7.
7) stanowisko nr 8 – punkt osadniczy – wczesnośredniowieczny, punkt osadniczy średniowiecze, stanowisko położone na dz. nr ewid. 28.
Michałów
1) stanowisko nr 6 – zamczysko, stanowisko położone na dz. nr ewid. 517.
2) stanowisko nr 8 – ślad osadniczy - pradzieje, stanowisko położone na dz. nr ewid. 450.
3) stanowisko nr 9 – ślad osadniczy, stanowisko położone na dz. nr ewid. 394.
4) stanowisko nr 10 – osada hutnicza – kultura przeworska, ślad osadniczy średniowiecze, stanowisko położone na dz. nr ewid. 32/2 ,
33/1 , 33/2, 34/1.
5) stanowisko nr 11 – ślad osadniczy – kultura przeworska, stanowisko położone na dz. nr
ewid. 27/5.
Obórki
1) stanowisko nr 2 – punkt osadniczy – neolit,
2) stanowisko nr 3 – punkt osadniczy – kultura średniowieczna, stanowisko położone na
dz. nr ewid. 317.
nr ewid. 317.
28
4) stanowisko nr 5 – punkt osadniczy – epoka kamienia, stanowisko położone na dz. nr
ewid. 174.
5) stanowisko nr 6 – stanowisko hutnicze – kultura przeworska, stanowisko położone na dz.
nr ewid. 255, 256.
6) stanowisko nr 7 – stanowisko hutnicze – kultura przeworska, stanowisko położone na dz.
nr ewid. 101.
7) stanowisko nr 8 – stanowisko hutnicze – kultura przeworska, ślad osadnictwa –
kultura średniowieczna, stanowisko położone na dz. nr ewid.101.
8) stanowisko nr 9 – ślad osadnictwa – neolit, stanowisko położone na dz. nr ewid. 33.
9) stanowisko nr 10 – pracownia szklarska, stanowisko położone na dz. nr ewid. 101.
10) stanowisko nr 11 – ślad osadnictwa – epoka kamienia stanowisko położone na dz.. nr
ewid. 13/8.
11) stanowisko nr 12 – osada hutnicza – kultura przeworska, stanowisko położone na dz. nr
ewid. 13/8.
Pogorzela
1) stanowisko nr 1 – osada hutnicza – kultura przeworska, stanowisko położone na dz. nr
ewid. 323, 324.
Uwaga: – obiekt wpisany do rejestru zabytków pod nr A – 778 / 87,
2) stanowisko nr 2 – punkt osadniczy – kultura przeworska, stanowisko położone na dz.
ewid. nr 326/2 , 327.
3) stanowisko nr 3 – osada hutnicza – kultura przeworska, ślad osadnictwa – kultura
wczesnego średniowiecza stanowisko położone na dz. nr ewid.
22 , 23 , 24 , 25..
4) stanowisko nr 4 – ślad osadnictwa – starożytność, punkt osadniczy - średniowiecze,
stanowisko położone na dz. nr ewid. 171.
5) stanowisko nr 5 – stanowisko nieokreślone – średniowiecze
Uwaga: – obiekt wpisany do rejestru zabytków pod nr A – 32 / 65,
Przylesie
1) stanowisko nr 3 – punkt osadniczy, neolit , działka o nr ewid. 844/2.
2) stanowisko nr 4 – stanowisko hutnicze, produkcyjne – opisane jako stanowisko A,
działka o nr ewid. Nr 842.
3) stanowisko nr 5 – stanowisko hutnicze – kultura przeworska, stanowisko położone
na dz. nr ewid. 775, 776.
4) stanowisko nr 6 – ślad osadnictwa – epoka kamienia, stanowisko położone na dz. nr
ewid. 21/3.
5) stanowisko nr 7 – ślad osadnictwa – wczesny neolit, stanowisko położone na dz. nr
ewid. 86/1.
6) stanowisko nr 8 – punkt osadniczy - neolit, stanowisko położone na dz. nr ewid.
224.
7) stanowisko nr 9 – punkt osadniczy – kultura średniowiecza, osada – średniowieczna
lub nowożytna, stanowisko położone na dz. nr ewid. 34, 210.
29
8) stanowisko nr 10 – osada średniowieczna, stanowisko położone na dz. nr ewid.619.
9) stanowisko nr 11 – ślad osadnictwa – kultura łużycka, stanowisko położone na dz. nr
ewid. 586/1.
Strefy ochrony archeologicznej „OW” – obserwacji archeologicznej, czyli
tereny w pobliżu powyższych obszarów lub innych miejsc o dużym
prawdopodobieństwie występowania znalezisk nowych, dotąd nieznanych. Także
fragmenty terenu nie objęte dotąd poszukiwaniami archeologicznymi.
W strefie „OW” nadzór archeologiczny jest zalecany dla ochrony nowoodkrytych
stanowisk:
− przyjmuje się strefy obserwacji archeologicznej w odległości 100 m od stanowisk
archeologicznych wpisanych do rejestru zabytków,
− przyjmuje się strefy obserwacji archeologicznej w odległości 50 m od stanowisk
archeologicznych ujętych w ewidencji zabytków.
5) Strefy ochrony konserwatorskiej
W gminie Olszanka nie ma prawnie usankcjonowanych stref konserwatorskich,
niemniej występujące tu zasoby kulturowo–krajobrazowe środowiska proponuje się
objąć ochroną konserwatorską.
Propozycje wpisów ujęto w „Kierunkach rozwoju gminy”.
6) Zagrożenia dziedzictwa kulturowego
Głównym zagrożeniem dla tych ostatnich jest działalność gospodarcza człowieka.
Zagrożone również są obiekty zabytkowe znajdujące się na terenie gminy. Wynikają one
głównie z braku użytkowania obiektu lub użytkowania go w niewłaściwy sposób, a
także z technicznego zużycia istniejącej zabudowy, oraz braku pieniędzy na bieżącą
konserwację i remonty. Dotyczy to przede wszystkim obiektów mieszkalnych i
adaptowanych na mieszkalne, gospodarczych, a także przemysłowych. Częstym powodem
niszczenia obiektów zabytkowych, szczególnie mieszkalnych, jest brak świadomości
właściciela, iż obiekt wpisany jest do ewidencji zabytków oraz pogoń za
pseudonowoczesnością, a także upraszczanie prac budowlanych w trakcie wykonywania
przebudowy lub modernizacji obiektów, bez zachowania zasad kompozycji, zmiany
materiałów, wystroju elewacji czy też wprowadzania innych przypadkowych elementów i
rozwiązań architektonicznych.
Nie mniej istotny, jako element tożsamości miejsca jest zachowany na układ
ruralistyczny Michałowa oraz pozostałych wsi w gminie. Zagrożeniem skutkującym
zaburzeniem kompozycji przestrzennej w takich układach, mogą być przedsięwzięcia
inwestycyjne niezgodne z charakterem i tradycyjną formą urbanistycznoarchitektoniczną jednostki.
5. Tereny i obiekty przyrodnicze chronione na podstawie przepisów
odrębnych ( w tym wody podziemne)
Uwarunkowania wynikające z przepisów odrębnych dla obszarów położonych na terenie
gminy:
30
1) ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. Nr 92, poz. 880 ze
zmianami) wraz z rozporządzeniami:
 Obszar mający znaczenie dla Wspólnoty Natura 2000 „Opolska Dolina Nysy
Kłodzkiej” – położony jest w południowo-wschodniej części gminy. W
granicach obszaru znalazł się kilkukilometrowy, dobrze zachowany
kompleks siedlisk przyrodniczych reprezentatywny dla dolnego biegu Nysy
Kłodzkiej. Sama rzeka w obrębie ostoi posiada na większości odcinków
naturalne koryto, głęboko wcięte w bazę erozyjną doliny. Występujące
regularnie wezbrania wiosenne i letnie warunkują występowanie siedlisk
przyrodniczych będących przedmiotami ochrony w obszarze. Najbliżej
koryta, gdzie poziom wód gruntowych jest najwyższy i wody wezbraniowe
docierają najczęściej, wykształcają się zbiorowiska łęgowych lasów
wierzbowych. Są one tzw. siedliskiem priorytetowym w sieci Natura 2000.
Nieco dalej od koryta, w obszarach znajdujących się w również w zasięgu
wezbrań rzeki, występują zbiorowiska łęgów dębowo-wiązowo-jesionowych,
które w wyższych partiach doliny zastępowane są przez lasy grądowe,
zajmujące największą powierzchnię wśród siedlisk przyrodniczych ostoi (ok.
27% powierzchni obszaru). W żyznych drzewostanach grądowych możemy
wyróżnić także fragmenty starodrzewi, dochodzące nawet do wieku 140 lat.
Dojrzałe lasy tego typu są także miejscem występowania dwóch gatunków
ptaków ujętych w I załączniku Dyrektywy Ptasiej - muchołówki białoszyjej
Ficedula albicollis i dzięcioła średniego Dendrocopos medius, które możemy
traktować jako gatunki wskaźnikowe dla grądów o cechach drzewostanów
naturalnych. Regularnie pojawiające się w Nysie wysokie poziomy wód
zapewniają także istnienie starorzeczy - siedlisk zajmujących stosunkowo
niewielkie powierzchnie, mających jednak duże znaczenie dla utrzymania
lokalnej bioróżnorodności.

Leśny rezerwat przyrody Przylesie położony w zachodniej części tzw.
Wysokiego Lasu (lasu przyleskiego, dawniej Hochwald), zlokalizowanego przy
zachodniej granicy gminy, na północ od drogi wojewódzkiej nr 401, ok. 600 m na
zachód od wsi Przylesie.
Rezerwat przyrody Przylesie został powołany do życia zarządzeniem Nr 70
Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego dnia 20 czerwca 1969 r.
Obejmuje swoim zasięgiem obszar 18,64 ha Wysokiego Lasu (5,27% jego
powierzchni).
31
Rezerwat stanowi jedynie częściową (nie ścisłą) formę ochrony. Chroni fragment
lasów liściastych naturalnego pochodzenia, tworzących formy przejściowe od
grądów do olsów i łęgów olchowo-jesionowych. Drzewostan części rezerwatowej
lasu jest jedno- (drzewostan olchowy i jesionowy, z nalotami klonu i jaworu) lub
dwupiętrowy (piętro górne – dominacja dębu szypułkowego, dolne – grab
zwyczajny, jesion wyniosły, klon jawor, wiąz, lipa). Szczególnie efektownie
prezentuje się 200-letni drzewostan dębowy, stanowiący unikat na skalę kraju.
W rezerwacie stwierdzono występowanie 7 gatunków roślin chronionych: podkolana
białego (Platanthera bifolia), marzanki wonnej (Asperula odorata), wawrzynka
wilczełyko (Daphne mezereum), kopytnika pospolitego Asarum europaeum,
konwalii majowej Convallaria majalis, bluszczu pospolitego Hedera helix,.
Z dużych zwierząt można tu spotkać: sarnę, dzika oraz z ptaków: dzięcioła pstrego
dużego Dendrocopos major, sójkę Carralus glandarius, sikory, kowaliki.


użytek ekologiczny „Kanał Młyński” – którego fragment znajduje się w
południowo-zachodniej części gminy. Został on utworzony Rozporządzeniem
Nr 0151/P/9/2003 Wojewody Opolskiego z dnia 8 grudnia 2003 r. w sprawie
uznania za użytki ekologiczne i obejmuje stare koryto kanału łączącego
młyny wodne znajdujące się w miejscowości Głębocko – Osiek Grodkowski
(gmina Grodków) i Michałów, z przyległymi doń bagnami.
Proponowana do objęcia ochroną jako obszar chronionego krajobrazu:
- Dolina Przyleskiego Potoku,
- Dolina Nysy Kłodzkiej.
2) ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz. U. z 2004 r.
Nr 121, poz. 1266 ze zmianami):
• grunty rolne i leśne wymagające uzyskania zgód na zmianę przeznaczenia na cele
nierolnicze i nieleśne,
• ochrona gruntów rolnych dobrych klas – przed inwestowaniem budowlanym
poprzez wprowadzenie zakazów zabudowy w planach miejscowych,
• lasy, dolesienia na gruntach słabych klas.
3) ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 145 ze
zmianami):
• wody powierzchniowe,
• wody podziemne,
• melioracje.
4) ustawa z dnia 28 września 1991 r. o lasach (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 12, poz. 59 ze
zmianami):
• lasy na terenie gminy uznane są za lasy ochronne w kategorii lasów
wodochronnych.
6. Uwarunkowania funkcjonalne
Osadnictwo
Prognozy rozwojowe liczby ludności nie wskazują na wzrost ilościowy, należy jednak
32
przyjąć, że następować będzie proces „rozgęszczania” gospodarstw domowych (dążenie do
samodzielnego zamieszkiwania – 1 gospodarstwo rodzinne na 1 mieszkanie) oraz proces
zastępowania zużytej technicznie zabudowy (w części realizowanej na nowych działkach
budowlanych), a także proces rozbudowy dotychczasowych siedlisk.
Bariery rozwoju
Brak miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego może skutkować przede
wszystkim tym, iż:
−
nie można prowadzić skoordynowanego bieżącego zaspokajania potrzeb
inwestycyjnych ludności i podmiotów gospodarczych w odniesieniu do
terenów, które nie są gruntami budowlanymi,
− nie będzie można wprowadzać ograniczeń w użytkowaniu i zagospodarowaniu
terenów ponad te, które wynikają z przepisów szczególnych.
Ponad to ograniczeniami rozwoju są:
− niepełny standard środowiska zamieszkiwania (pomimo wyższego niż
przeciętne w województwie opolskim wyposażenia technicznego mieszkań
w instalacje i urządzenia), 
− znaczny stopień zużycia technicznego zabudowy mieszkaniowej, 

− niepełny poziom wyposażenia w elementy infrastruktury
w zakresie oświaty, zdrowia, kultury i wypoczynku. 
społecznej
7. Uwarunkowania rozwoju sfery produkcyjnej
1) Uwarunkowania zewnętrzne
a)
 polityka gospodarcza i fiskalna państwa, 
b)
 ogólna kondycja gospodarki kraju, 
c) korzystne położenie na europejskim i krajowym szlaku komunikacyjnym
(w pobliżu węzła autostradowego, z drogami dojazdowymi do autostrady
 z ośrodków miejskich: Brzegu i Lewina Brzeskiego), 
d) sąsiedztwo dużego ośrodka miejskiego jakim jest miasto Brzeg, stanowiącego
potencjalny rynek zbytu towarów - produktów rolno-spożywczych i usług. 
2) Uwarunkowania wewnętrzne
a)

b)
c)

d)

e)
f)
g)

h)
rolniczy charakter regionu; podstawowe źródło dochodów ludności gminy stanowi
indywidualna i zespołowa gospodarka rolna, 
wysoki wskaźnik jakości rolniczej przestrzeni produkcyjnej, 
wykształcone tradycje rolnicze (wysoki odsetek pracujących w działach
działalności rolniczej – 64,3 % ogółu zatrudnionych), 
korzystniejsza niż w gminach wiejskich województwa struktura obszarowa
gospodarstw indywidualnych, 
średnio rozwinięty przemysł przetwórstwa rolno-spożywczego, 
brak miejscowych zasobów surowców mineralnych – warunkujących
występowanie bądź sprzyjających rozwojowi przemysłu wydobywczego i materiałów
budowlanych, 
dostęp do zasobów wód o dobrej jakości, możliwych do wykorzystania w celach
produkcyjnych przemysłu spożywczego, 
słabo rozwinięty przemysł w gminie – zaledwie jeden większy zakład
33
 produkcyjny w Pogorzeli, 
i) niska aktywność gospodarcza mieszkańców gminy (na 1000 mieszkańców
przypada 42,3 podmiotów gospodarczych sektora prywatnego podczas gdy w
 woj. opolskim 57,0), 
j) wyższa niż przeciętnie w województwie stopa bezrobocia, 
k) korzystne położenie w układzie komunikacyjnym – pomiędzy autostradą a drogą
krajową nr 94 oraz z linią kolejową przechodzącą przez środek gminy. 
8. Uwarunkowania rozwoju komunikacji
Szczegółowy układ komunikacyjny gminy:
a) A-4 autostrada : relacji Zgorzelec – Medyka.
DK 94 relacji Krzywa – Kraków,
b) Drogi wojewódzkie:
lp.
1
numer drogi
przebieg drogi
uwagi
401
Brzeg – Grodków – Pakosławice – Przylesie –
Obórki – Krzyżowice
Droga 401 w Obórkach łączy
się z drogą 458, a w Krzyżowicach z drogą 462
2
458
3
462
Obórki – Jankowice Wielkie - Czeska Wieś –
Michałów - Lewin Brzeski
Stobrawa – Kopanie - Janów – Pogorzela –
Olszanka – Krzyżowice
c) drogi powiatowe
lp.
1
numer drogi
1178 O
2
3
4
5
1179 O
1180 O
1181 O
1504 O
6
1901 O
przebieg drogi
uwagi
Przylesie – granica gminy - Pępice
wszystkie drogi mają
nawierzchnie bitumiczne
Olszanka – Gierszowice – granica gminy
Pogorzela - Michałów
Jankowice Wielkie - Pogorzela
Jankowice Wielkie – granica gminy Wierzbnik
Czeska Wieś – droga nr 1180 O
d) drogi gminne
lp.
1
numer drogi
102301 O
2
3
4
5
102302 O
102303 O
102304 O
102305 O
6
7
8
9
102306 O
102307 O
102308 O
102309 O
przebieg drogi
uwagi
Przylesie – granica gminy Grodków
(Młodoszowice)
Przylesie – granica gminy Grodków (Wierzbnik)
Przylesie – granica gminy Skarbimierz (Pępice)
Obórki - granica gminy Skarbimierz (Pępice)
Krzyżowice - granica gminy Skarbimierz
(Pępice)
(Brzeg) granice gminy – Krzyżowice
(Brzeg) granice gminy – Gierszowice
Krzyżowice – Gierszowice – Janów
(Jasiona) granica gminy Lewin Brzeski – Janów -
34
10
11
102310 O
102311 O
granica gminy Lewin Brzeski (Strzelnik)
Olszanka – Obórki
Pogorzela – Jasiona
12
102312 O
Jasiona – Michałów
13
104306 O
droga powiatowa nr 1505 O - Michałów
14
104307 O
Lipowa – Czeska Wieś
15
102315 O
Olszanka – Czeska Wieś – Przylesie Dolne
16
104308 O
Grodków – Jankowice Wielkie – Przylesie
17
102317 O
18
102318 O
wspólny przebieg z gminą
Lewin Brzeski
Lewin Brzeski
Grodków
Grodków
Grodków
Grodków
Gierszowice – granica gminy Lewin Brzeski
(Strzelniki)
Czeska Wieś - granica gminy Lewin Brzeski
(Jasiona)
Istniejący na terenie gminy układ drogowy nie w pełni odpowiada warunkom użytkowym,
które ze względu na rodzaj prowadzonego transportu (ciężki transport samochodowy),
wymagają modernizacji.
Dodatkowym elementem jest zwiększenie ruchu drogowego związane z uruchomieniem
węzła Przylesie, w wyniku czego przez obszar gminy przechodzi ruch tranzytowy do
autostrady A4. Docelowo wymagana jest budowa obwodnic omijających najbardziej
obciążone miejscowości w gminie.
Powiązania międzygminne oraz z siedzibą administracji samorządowej w gminie są
dobre, w większości przebiegają po drogach wojewódzkich i powiatowych, podobnie
dobre jest połączenie z ośrodkiem administracji powiatowej.
e) Układ kolejowy stanowią:
Lokalna linia Brzeg - Grodków – Nysa (nr 288), która stanowi ważne połączenie
z miastem Brzeg, gdzie znajduje się węzeł komunikacji kolejowej.
Linia kolejowa magistralna relacji Wrocław – Opole – Gliwice, która została
rozbudowana i zmodernizowana.
9. Uwarunkowania rozwoju gospodarki wodnej
Gmina zwodociągowana jest w 100 %. Zaopatrzenie w wodę mieszkańców gminy
odbywa się z wodociągu komunalnego w Gierszowicach, eksploatowanego przez
Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Brzegu (zasilającego miejscowość
Olszanka, Pogorzela, Gierszowice, Krzyżowice, Obórki, Przylesie, Janów) oraz trzech
wodociągów wiejskich: wodociągu ze stacją uzdatniania wody we wsi Michałów
(zasilającego miejscowości: Michałów, Czeską Wieś), wodociągu w Jankowicach
Wielkich oraz wodociągu ze stacją uzdatniania wody w Olszance (w chwili obecnej
nieczynnego). Całkowicie zakończona jest
sieć przesyłowo-rozdzielcza w
miejscowościach Olszanka i Pogorzela i podłączona do wodociągu komunalnego w
Gierszowicach.
35
1)
wody podziemne:
wody przypowierzchniowe,
wody gruntowe,
wody wgłębne.
Wody przypowierzchniowe występują na terenie całej gminy w strefach lokalnych
obniżeń terenu na głębokości 0,1 – 0.5 m.
Wody gruntowe, czwartorzędowe wykazują lokalne zróżnicowanie w zależności od
ukształtowania terenu i tak:
- najpłycej poziom wód gruntowych występuje w dolinach rzecznych. Zasilanie ma tu
miejsce poprzez opady i drenaż cieku. Przepuszczalność gruntu jest duża (w strefie
mad średnia), w związku z czym wrażliwość na zanieczyszczenia z powierzchni ziemi
jest znaczna,
- w strefie przyległej do obszarów dolinnych, w obrębie osadów piaszczysto–
żwirowych teras nadzalewowych oraz na wysoczyźnie poziom wód gruntowych
utrzymuje się na poziomie 1,0 – 2,0 m p.p.t. Zasilanie poziomu ma charakter
infiltracyjny. Przepuszczalność gruntów jest duża, w związku z czym wrażliwość na
zanieczyszczania pochodzące z powierzchni terenu jest znaczna,
- na pozostałych terenach wody gruntowe występują w obrębie utworów
piaszczysto–żwirowych, lessach i glinach zwałowych, na głębokościach 2 – 5 m p.p.t.
Wody mają charakter swobodny lub lekko napięty, zasilanie poziomu ma charakter
infiltracyjny z opadów atmosferycznych. Przepuszczalność gruntu jest zróżnicowana
w zależności od składu mechanicznego. Na ogół jest ona średnia i mała, przez co
podatność na zanieczyszczenia jest duża i średnia,
- w strefie przyleśnej (rejon Przylesia) poziom wód gruntowych z uwagi na podciąg
kapilarny i pokrycie terenowe jest wysoki 0,5 – 1,0 m., co prowadzi do wytworzenia
wilgotnych i częściowo łęgowych siedlisk leśnych.
Wody wgłębne występują w utworach pstrego piaskowca, wapienia muszlowego,
cenomantu, trzeciorzędu i czwartorzędu.
Powszechnie występuje poziom wodonośny wykształcony w średnioziarnistych piaskach
trzeciorzędowych. Zwierciadło wód tego poziomu ma charakter artezyjski. Wydajności
uzyskane z otworów ujmujących wody tego poziomu wahają się od kilku do kilkunastu
m3/h przy depresji kilkudziesięciu metrów.
Źródłem wody dla wodociągów zbiorowych na terenie Gminy Olszanka, a także ujęć
zasilających bezpośrednio miasto Brzeg i pośrednio miasto Wrocław są wody
powierzchniowe oraz wody podziemne czwartorzędowego i trzeciorzędowego poziomu
wodonośnego. Sumaryczna wielkość rozpoznanych i udokumentowanych zasobów wód
3
podziemnych w kat. B w gminie wynosi 7385 m /d co stanowi zaledwie niecałe 0,5 %
zatwierdzonych zasobów wód podziemnych dla całego województwa opolskiego. Sama
gmina Olszanka wykorzystuje zatwierdzone zasoby eksploatacyjne zaledwie w ca 6 %,
co wynika z wielkości poborów wody przez użytkowników.
Perspektywiczne zapotrzebowanie na wodę dla całej gminy określone zostało na około
3
5 m /d.
Ujmowane wody podziemne charakteryzują się na ogół ponadnormatywną
zawartością związków żelaza i manganu, a także okresowo zawartością
zanieczyszczeń bakteriologicznych.
36
Główne zbiorniki wód podziemnych
Gmina Olszanka nie leży w zasięgu występowania głównych zbiorników wód
podziemnych (GZWP).
2) wody powierzchniowe:
Obszar gminy położony jest na obszarze jednostek planistycznych
gospodarowania wodami – jednolitych części wód powierzchniowych (JCWP):
1) Psarski Potok,
2) Dopływ spod Czeskiej Wsi,
3) Kanał Psarski Potok – przerzut wody z Nysy Kłodzkiej do Oławy,
4) Dopływ z Osieka Grodkowskiego,
5) Nysa Kłodzka od zb. Nysa do ujścia.
Zgodnie z zapisami Planu Gospodarki Wodami na obszarze dorzecza Odry:
- JCWP 1 została oceniona jako silnie zmieniona o dobrym stanie, niezagrożona
nieosiągnięciem celu środowiskowego jakim jest dobry stan ekologiczny i dobry
stan chemiczny,
- JCWP 2 – jako naturalna o dobrym stanie, niezagrożona nieosiągnięciem celu
środowiskowego jakim jest dobry stan ekologiczny i dobry stan chemiczny,
- JCWP 3 – jako sztuczna o dobrym stanie, niezagrożona nieosiągnięciem celu
środowiskowego jakim jest dobry stan ekologiczny i dobry stan chemiczny,
- JCWP 4 i 5- jako naturalne o złym stanie, zagrożone nieosiągnięciem celu
środowiskowego jakim jest dobry stan ekologiczny i dobry stan chemiczny.
Lokalizacja ujęć wód na terenie Gminy Olszanka
Lokalizacja
Obórki
Gierszowice
Gierszowice
trzeciorzędowe
Olszanka
Michałów
Jankowice Wielkie
Gierszowice
Ilość studni Zatwierdzone zasoby Obsługiwane miejscowości
eksploatacyjne [m3/h]
5
17
2
200
250
Awaryjna – 104
Miasto Brzeg
Miasto Brzeg
Miasto Brzeg
2 (obecnie
nieczynne)
2
2
19
29
Olszanka, Pogorzela
32
27
304
Michałów, Czeska Wieś
Jankowice Wielkie
Gierszowice, Janów,
Krzyżowice, Obórki, Przylesie
37
Wykaz ustanowionych stref ochronnych dla ujęć wód na terenie Gminy
Olszanka
Miejsco- Nazwa ujęcia Nazwa
wość
użytkownika
Organ
wydający
decyzję
Data
Data
Pow. terenu
utworze- ważności ochrony
nia strefy decyzji bezpośredniej
[m2]
Michałów
Ujęcie
wodociągu
„Michałów”
Wojewoda
Opolski
8.08.1995 31.12.2010
3470
136,77
Obórki
Ujęcie wód
podziemnych
Międzygminny
Zakład Wodociągów
i Kanalizacji
„Prowod”
Spółka z o.o.
w Czarnowąsach
Przedsiębiorstwo
Wodociągów
i Kanalizacji
w Brzegu Sp. z o.o.
Rozporządzenie
Wojewoda
Opolski
27.08.1975 wydana
bezterminowo
300
-
Dyrektor
RZGW
Międzygminny
Zakład Wodociągów
i Kanalizacji
„Prowod”
Spółka z o.o.
w Czarnowąsach
Przedsiębiorstwo
Wodociągów i
Kanalizacji
w Brzegu Sp. z o.o.
Rozporządzenie
Starosta
Brzeski
19.12.2006
Nr
14/2006
08.07.2002 31.12.2015
2160
-
23.04.1997 31.12.2004
300*
-
20.03.1998 31.12.2010
800
-
6.09.2002 31.12.2015
170
-
Strefa ochrony
pośredniej
Jankowice Stacja
Wielkie
wodociągowa
„Jankowice
Wielkie”
Gierszowice
Janów
Olszanka
Ujęcie wód
podziemnych
Strefa ochrony
pośredniej
Wodociąg
zakładowy
Ujęcie wód
podziemnych
„Olszanka”
Wojewoda
Opolski
Dyrektor
RZGW
Zakład Rol-Usług.
Wojewoda
Sc. Łosiów
Opolski
Międzygminny
Starosta
Zakład Wodociągów Brzeski
i Kanalizacji
„Prowod”
Spółka z o.o.
w Czarnowąsach
Pow.
terenu
ochrony
pośredniej
zewnętrzna
[ha]
30.06.2005
źródło: RZGW Wrocław (zweryfikowane)
10. Kanalizacja sanitarna
Gmina jest w 100 % skanalizowana.
Sieć kanalizacji sanitarnej w Obórkach wybudowano przy udziale środków z Kontraktu
Wojewódzkiego. Inwestorem było Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp.z.
o.o w Brzegu.
W ramach programu ISPA „ Oczyszczalnia ścieków w Brzegu” skanalizowano
w 2006/2007 roku w Gminie Olszanka cztery miejscowości: Pogorzela, Olszanka,
Janów, Krzyżowice. Ścieki z tych miejscowości tłoczone są na miejską oczyszczalnię
ścieków w Brzegu. Przy udziale środków ZPOR i własnych gminy skanalizowano
Przylesie.
Z trzech miejscowości - Czeska Wieś, Jankowice, Michałów ścieki odprowadzane są do
biologiczno-mechaniczo-chemicznej
oczyszczalni
ścieków
w
Ptakowicach
38
o przepustowości 360 m3/d.
Ścieki sanitarne ze wsi Gierszowice odprowadzane są do mechaniczno – biologicznej
oczyszczalni ścieków o przepustowości 50 m3/dw Gierszowicach (pozwolenie
wodnoprawne nr OŚ-6223/41/2002 z dnia 25.02.2003r.).
W skład urządzeń oczyszczalni ścieków w Gierszowicach wchodzą: przepompownia
ścieków, dwa osadniki wstępne, komory dmuchaw, dwa bioreaktory Sebiofikon NP –
25, dwa osadniki wtórne, poletko filtracyjne, przepompownia ścieków oczyszczonych,
studzienka pomiarowa i wylot do rzeki Sadzawy.
Gmina jest także właścicielem oczyszczalni ścieków przekazanych gminie od Agencji
Własności Rolnej Skarbu Państwa w Ptakowicach – położonej w gminie Lewin Brzeski.
Ścieki sanitarne z części gospodarstw indywidualnych odprowadzane są do zbiorników
bezodpływowych lub dołów gnilnych okresowo opróżnianych i wywożonych do
pobliskich oczyszczalni lub na użytki rolne.
11. Uwarunkowania rozwoju energetyki
Sieci niskiego i średniego napięcia
Przez teren gminy przebiegają dwie linie napowietrzne 15 kV relacji GPZ Hermanowice
– Jankowice Wielkie – RS Michałów – GPZ Gracze oraz GPZ Hermanowice – Olszanka
– RS Michałów. Linie te są połączone mostkiem (linia 15 kV) Przylesie – Krzyżowice.
W wymienione linie napowietrzne 15 kV włączonych jest ogółem 41 stacji
transformatorowych.
Stan sieci średnich oraz niskich napięć jest dobry i sieci pokrywają w obecnej chwili
istniejące zapotrzebowanie. Jednak z uwagi projektowane tereny do intensywnego
zainwestowania w rejonie "Węzła Przyleskiego" oraz Jankowic Wielkich i Czeskiej Wsi
będą wymagały dodatkowych przedsięwzięć inwestycyjnych dla zabezpieczenia
przewidywanego, zwiększonego poboru mocy.
Sieci najwyższych napięć:
Przez teren Gminy Olszanka przebiega tranzytowa dwutorowa linia wysokiego napięcia
110 kV relacji Hermanowice – Groszowice (długość linii w granicach gminy wynosi ok.
13 km) oraz jednotorowa linia wysokiego napięcia 110 kV relacji Hermanowice –
Pawłów (długość linii w granicach gminy wynosi ok. 2,4 km).
Odbiorcy energii elektrycznej zlokalizowani na terenie gminy zasilani są za
pośrednictwem stacji transformatorowych 110/15 kV, które zlokalizowane są poza
granicami gminy.
Przewiduje się, że tereny aktywności gospodarczej zlokalizowane przy węźle
autostradowym „Przylesie” oraz w rejonie miejscowości Jankowice Wielkie, zasilane
będą za pośrednictwem stacji transformatorowych 110/15 kV, które znajdują się
poza granicami gminy.
Należą do nich:
GPZ „Grodków” − stacja wyposażona w dwa transformatory o mocy 16 MVA,
GPZ ,,Hermanowice” − stacja wyposażona w trzy transformatory o mocy:
39
1) pierwszy transformator – 16 MVA
2) drugi transformator – 31,5 MVA
3) trzeci transformator – 16 MVA
GPZ „Gracze” − stacja wyposażona w dwa transformatory o mocy 16 MVA.
12. Uwarunkowania rozwoju gazownictwa
Gmina nie jest zgazyfikowana. Mieszkańcy korzystają z gazu bezprzewodowego,
dostarczanego w butlach.
Istnieją techniczne możliwości zgazyfikowania Gminy Olszanka w oparciu
o przebiegający przez teren gminy gazociąg gazu ziemnego relacji
Zdzieszowice−Gać−Wrocław, o ciśnieniu przepływowym 6,4 MPa, przekroju 350 mm
(stanowiący główną magistralę gazu ziemnego przebiegającą przez teren województwa
opolskiego), którego długość na terenie gminy wynosi ca 1,0 km.
13. Uwarunkowania rozwoju ciepłownictwa
Na terenie gminy brak scentralizowanego systemu ciepłowniczego. Większość potrzeb
cieplnych nowych obiektów, głównie przemysłowo–usługowych, pokrywana jest z
lokalnych kotłowni węglowych i koksowych.
Nie przewiduje się rozwinięcia systemu ciepłowniczego na bazie kotłowni
węglowych lub koksowych.
Przewiduje się wymianę nieekonomicznych kotłów grzewczych na jednostki
nowoczesne o wyższej sprawności, opalane olejem opałowym lub gazem.
Dopuszcza się budowę nowych kotłowni lokalnych dla pojedynczych obiektów
usługowych,
przemysłowo-składowych
lub
rekreacyjno-wypoczynkowych.
Kotłownie te muszą jednak spełniać wszystkie uwarunkowania związane z ochroną
środowiska.
14. Uwarunkowania rozwoju telekomunikacji
Abonenci telefoniczni z terenu gminy podporządkowani są do okręgu
telefonicznego i strefy numerycznej miasta Brzeg. Sieć abonencka wykonana jest w
przeważającej części jako napowietrzna, kablowo-drutowa.
Ponadto na terenie gminy znajdują się stacje bazowe telefonii komórkowej. Gmina
posiada wykonane sieci światłowodowe na całym terenie.
15. Uwarunkowania w zakresie gromadzenia i usuwania odpadów
Gospodarka odpadami ma charakter uporządkowany i podlegający stałej kontroli.
Gospodarowanie odpadami prowadzi Zakład Higieny Komunalnej Sp. z o.o. w Brzegu.
System gospodarowania odpadami obejmuje etapy:
- gromadzenia odpadów,
- odbioru odpadów,
- zagospodarowania odpadów (składowanie).
Gromadzenie odpadów prowadzone jest przy wykorzystaniu kontenerów. Na terenach
wiejskich zastosowane zostały kontenery o pojemności 1100 i 110 l obsługujące obiekty
i placówki użyteczności publicznej oraz zabudowę mieszkalną. Odbiór odpadów
prowadzony jest w oparciu o harmonogram odbioru odpadów.
40
Odpady składowane są na gminnym składowisku odpadów komunalnych na gruntach
wsi Obórki.
Na terenie gminy powstaje ok. 487 ton odpadów (wg Powiatowego planu gospodarki odpadami)
oraz około 750 m3 osadów ściekowych (stan na 2005r.) .
Konieczna jest pełna realizacja segregacji odpadów u źródła ich powstawania.
Odpady niebezpieczne znajdujące się w strumieniu odpadów komunalnych wybierane są
po opróżnieniu pojazdu na składowisku i składowane wg rodzajów w oznaczonych
pojemnikach, lub wiatach i przekazywane do unieszkodliwienia poza teren gminy.
16. Zagrożenia bezpieczeństwa ludności i jej mienia.
1) zagrożenia powodziowe
W granicach Gminy Olszanka dwa kompleksy terenów położonych w dolinach wód
płynących są zagrożone powodzią. Dotychczas zalaniu uległy następujące obszary:
a) Lewobrzeżna dolina rzeki Nysy Kłodzkiej - w 1997 roku zalew objął głównie użytki
zielone i pola orne południowo-wschodniego fragmentu gminy począwszy od jej
granicy, którą stanowi koryto rzeki, aż po południową część zabudowy wsi
Michałów, w 1985 roku zalew był odpowiednio mniejszy i nie objął zabudowy.
b) Dolina Przyleskiego Potoku - zalew objął dolinę na długości cieku w granicach
gminy tj. na długości 5,4 km, przy szerokości zalewu od 150 do 700 m. Zalane
zostały głównie użytki zielone, grunty orne i pojedyncze budynki zabudowy m.
Przylesie.
Zgodnie ze „Studium ochrony przed powodzią zlewni rzeki Nysy Kłodzkiej poniżej
wodowskazu Bardo”, w którym ustalono granice zasięgu wód powodziowych o
określonym prawdopodobieństwie występowania oraz kierunki ochrony przed
powodzią, w studium gminy Olszanka uwzględnia się:
a) obszary szczególnego zagrożenia powodzią – określone w w/w dokumencie jako
obszary bezpośredniego zagrożenia powodzią,
b) obszary potencjalnego zagrożenia powodzią,
c) obszary wymagające ochrony przed zalaniem z uwagi na ich zagospodarowanie,
wartość gospodarczą lub kulturową.
Ponadto na mapie studium zaznaczono granice zasięgu powodzi 1997 roku. Do czasu
wykonania specjalistycznych opracowań określających zasięg i stopień ryzyka
inwestowania na terenach zagrożonych powodzią, istotnym wskaźnikiem w planowaniu
zagospodarowania przestrzennego gminy, w tym między innymi ograniczającym
lokalizację zabudowy, winny być pokazane na mapach obszary dotychczasowych
zalewów. Dotyczy to zwłaszcza terenów, gdzie zalewy obu tych powodzi nakładają się,
a więc prawdopodobieństwo pojawienia się zalewu jest odpowiednio duże.
Ograniczenie zabudowy tych terenów winno obowiązywać niezależnie od planowanych
i realizowanych urządzeń przeciwpowodziowych, które jak wykazuje doświadczenie są
zawodne.
2) Hałas
Na terenie gminy nie ma dużych miast i tzw. zakładów produkcyjnych.
Hałas może stwarzać droga krajowa 94 i autostrada A-4. Wewnątrz gminy klimat
akustyczny można tutaj uznać za dobry.
41
Po południowo - zachodniej stronie przebiega częściowo autostrada A-4 relacji
Zgorzelec-Medyka oraz droga krajowa Nr 94 w części północno – wschodniej
gminy na szlaku Wrocław – Opole, które będą stwarzać pewną uciążliwość dla
mieszkańców przyległych terenów podobnie jak linia kolejowa oraz planowany
obszar parku elektrowni wiatrowych.
3) Skażenia chemiczne
Zagrożeniem dla terenów gminy może być tranzyt związany z przewozem
niebezpiecznych substancji dla zakładów znajdujących się na terenie powiatu –
tranzyt autostradą A – 4 oraz drogą krajową nr 94.
Do lokalnego skażenia może dojść także w pobliżu stacji paliw, gdzie gromadzone
są znaczne ilości benzyny i oleju napędowego. W obrębie gminy znajdują się dwie
stacje paliw zlokalizowane w Pogorzeli i w Olszance.
4) Pożary:
Poważne zagrożenia stwarzają także pożary traw wypalanych przez miejscową
ludność w miesiącach wiosennych i jesiennych, które mogą się przenieść na budynki
mieszkalne i zalesienia.
5) Emisje spalin:
W gminie nie ma przemysłu emitującego takie zagrożenia. Istnieją źródła punktowe
z kotłowni lokalnych opalanych koksem i węglem.
6) Promieniowanie elektromagnetyczne:
Występuje wzdłuż linii energetycznych:
- linii 110 kV,
- linii 220 kV.
7) Uwarunkowania wynikające z obrony cywilnej:
Dla potrzeb obrony cywilnej konieczne jest uwzględnienie lokalizacji studni
awaryjnych, dróg ewakuacji ludności na wypadek klęsk żywiołowych, katastrof
lub wojny, oraz schronów w podziemnych budowlach.
Dla potrzeb ochrony przeciwpożarowej sieć wodociągową istniejącą
i projektowaną należy wyposażyć w hydranty zgodnie z wymaganiami Polskiej
Normy PN-B-02836 (co 80-100 m) i zgodnie z ustaleniami Komendy Powiatowej
Państwowej Straży Pożarnej dot. rodzaju i sposobu posadowienia (naziemne lub
podziemne).
Drogi dojazdowe do sztucznych i naturalnych zbiorników wodnych służących
celom ochrony przeciwpożarowej (cieki wodne z zastawkami) powinny mieć
nawierzchnię utwardzoną.
17. Stan prawny gruntów
/ wg stanu na 01.01.2008 r. – dane spr. Wydz. Geodezji, Kart. Katastru i Nier. Starostwa Powiatowego
w Brzegu /
Ogółem powierzchnia gminy
– 9 274 ha,
1) grunty skarbu państwa z wyłączeniem przekazanych w użytkowanie wieczyste
– 2 303 ha,
2) grunty skarbu państwa przekazane w użytkowanie wieczyste
–
35 ha,
3) grunty wchodzące w skład gminnego zasobu nieruchomości
– 277 ha,
42
4) grunty gminne i zw. międzygminnych przekazane w użytkowanie wieczyste – 7 ha,
5) grunty osób fizycznych
– 5 424 ha,
6) grunty spółdzielni produkcyjnych
7) grunty kościołów i związków wyznaniowych
8) grunty wchodzące w powiatowy zasób nieruchomości
9) grunty województw
10) grunty spółek prawa handlowego i partii polit. itp.
11) pow. wyrównawcza
Razem powierzchnia geodezyjna
– 747 ha,
–
72 ha,
–
25 ha,
–
28 ha
– 268 ha,
–
38 ha.
– 9 274 ha
/ wg innych danych – sprawozdań i GUS pow. ok. 9 260 ha/
Na terenie Gminy Olszanka struktura zagospodarowania powierzchni przedstawia się
następująco:
- powierzchnia ogółem
9261 ha
- użytki rolne
8073 ha (87,2%)
w tym:
- grunty orne
7535 ha (93,3%),
- sady
20 ha (0,3%),
- pastwiska
92 ha (1,1%),
- łąki
426 ha (5,3%),
- lasy
488 ha (5,3%),
- pozostałe grunty
(w tym nieużytki,
tereny zabudowane i zurbanizowane)
700ha (7,5%).
Na terenie Gminy Olszanka przeważają gleby bardzo dobre i dobre, głównie pszenne
i pszenno – buraczane wytworzone na lessach i glinach lessopodobnych. Są to głównie
gleby ciężkie i średnie w uprawie.
Klasa
Powierzchnia [ha]
Udział procentowy [%]
II
54,0
0,7
IIIa
1637,0
22,7
IIIb
1754,0
24,3
IVa
2830,0
39,1
IVb
791,0
11,0
V
149,0
2,1
VI
8,0
0,1
Grunty orne
Powierzchnia ogólna
7223,0 ha
9261,0 ha
(dane wg ww. Programu ochrony środowiska Gminy Olszanka)
18. Tereny zamknięte - wg Decyzji nr 62 MI z dnia 26 września 2005 r. w sprawie
terenów, przez które przebiegają linie kolejowe, jako terenów zamkniętych (Dz. Urz.
Min. Infrastr. z 2005 r. Nr 11, poz. 72 ze zm.)
43
Na terenie Gminy Olszanka występują wyłącznie tereny zamknięte kolejowe:
1. obręb Gierszowice
– nr ewid. działki 4/4, pow. 6,1003 ha,
2. obręb Gierszowice
– nr ewid. działki 475, pow. 5,6700 ha,
3. obręb Jankowice Wielkie – nr ewid. działki 165/4, pow. 7,6925 ha,
4. obręb Olszanka
– nr ewid. działki 12/5, pow. 6,8527 ha,
5. obręb Pogorzela
– nr ewid. działki 313, pow. 2,8000 ha,
19. Zadania rządowe
Na terenie Gminy Olszanka nie występują zadania rządowe.
20. Wykaz obowiązujących planów zagospodarowania przestrzennego na
terenie gminy:
1) zmiana planu ogólnego zagospodarowania przestrzennego gminy Olszanka,
obejmująca tereny dla strefy dopuszczalnego zainwestowania wsi Krzyżowice
uchwalona uchwałą Nr XXX/296/2002 Rady Gminy Olszanka z dnia 22 marca 2002
r. (opubl. w Dz. Urz. Woj. Opolskiego Nr 43, poz. 596).
2) zmiana planu ogólnego zagospodarowania przestrzennego gminy Olszanka,
obejmująca tereny zorganizowanej działalności inwestycyjnej w rejonie węzła
autostradowego „Przylesie” uchwalona uchwałą Nr XXX/297/2002 Rady Gminy
Olszanka z dnia 22 marca 2002 r. (opubl. w Dz. Urz. Woj. Opolskiego Nr 45, poz.
632).
3) zmiana miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obejmującego
tereny zorganizowanej działalności inwestycyjnej w rejonie węzła
autostradowego Przylesie we wsi Przylesie przyjęta uchwałą Nr
XXVII/172/2009 Rady Gminy Olszanka z dnia 30 marca 2009 r.
4) miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obejmujący obszar w rejonie
miejscowości Przylesie, Obórki i Jankowice Wielkie w gminie Olszanka
przyjęty uchwałą Nr XXXIV/211/2009 Rady Gminy Olszanka z dnia 1 grudnia
2009 roku
5) miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obszaru obejmującego tereny
wzdłuż napowietrznej dwutorowej linii elektroenergetycznej 110 kV relacji
Groszowice-Hermanowice w granicach gminy Olszanka przyjęty uchwałą Nr
XXIX/173/2012 Rady Gminy Olszanka z dnia 30 listopada 2012 r.
21. Synteza uwarunkowań rozwoju
Wynikiem rozpoznania zasobów rzeczowych i ludzkich oraz zjawisk i procesów, w tym
ich skali i tempa, jest poniższe zestawienie podstawowych słabości (zagrożeń) i sił
(szans) Gminy Olszanka, w przekroju poszczególnych sfer działalności ludzkiej tj.:
społecznej, gospodarczej, ekologicznej i łączącej je infrastrukturalnej.
44
Słabości (zagrożenia)
− deformacja struktur demograficznych –
defeminizacja
− proces starzenia się ludności- malejąca
liczebność grupy przedprodukcyjnej z jednoczesnym wzrostem liczebności grupy
poprodukcyjnej
− niski i malejący przyrost naturalny
− utrzymujące się ujemne saldo migracji
ludności
Siły (szanse)
− lepsze niż w województwie warunki
mieszkaniowe (– pow. użytk. mieszkań
większa o ok. 17,4 m2 – liczba izb na
mieszkanie wyższa o ok. 0,4)
− lepszy niż w województwie stan wyposażenia mieszkań w instalacje i urządzenia
− stosunkowo niski poziom wykształcenia
ludności
− znaczny stopień zużycia technicznego budynków (77 %)
− deficyt około 180 mieszkań
− brak rozwiniętej bazy infrastruktury społecznej w zakresie: kultury, wypoczynku i
turystyki
− wysoka stopa bezrobocia (wyższa o 3,9
pkt. od średniej w województwie)
− niska aktywność gospodarcza mieszkańców (niższy niż średni w województwie
wskaźnik liczby podmiotów gospodarczych
na 1000 mieszkańców – około 10 pkt.)
− brak miejscowych zasobów surowców
mineralnych
− brak zakładów przemysłowych w Gminie
− bardzo mały udział terenów leśnych w
strukturze użytkowania terenu
− brak przydatności terenów leśnych do pełnienia funkcji rekreacyjno - turystycznych
− brak znaczących zasobów i walorów przyrodniczo – krajobrazowych, silnie przekształcony antropogenicznie obszar Gminy
− zagrożenie powodziowe w dolinie Nysy
Kłodzkiej
− brak sieci gazowej
− słabo rozbudowana sieć telekomunikacyjna
− wysoka wartość użytkowa rolniczej przestrzeni produkcyjnej (wyższa od średniej
wojewódzkiej o 3,1 pkt.)
− dostępność do zasobów wód podziemnych
dobrej jakości
− b. dobre połączenia komunikacyjne z pobliskimi ośrodkami, stolicą województwa
oraz poprzez autostradę z Europą
− możliwość zagospodarowania projektowanych terenów przemysłowo-składowych
wzdłuż drogi dojazdowej do autostrady z
Brzegu i Lewina Brzeskiego oraz terenów
przy linii kolejowej w rejonie Czeskiej Wsi
− korzystniejsza niż przeciętnie w gminach
wiejskich woj. opolskiego struktura obszarowa gospodarstw indywidualnych
− bardzo wysokie walory rolniczej przestrzeni produkcyjnej
− wystarczające zasoby wód podziemnych
dla celów użytkowych
− korzystne warunki fizjograficzne dla realizacji zainwestowania terenu
− stosunkowo niski poziom zanieczyszczenia
środowiska (za wyjątkiem wód powierzchniowych)
− korzystne warunki klimatyczne na terenach
przewidywanych do zainwestowania
45
− niedostosowanie parametrów technicznych
dróg powiatowych i gminnych do
pełnionych funkcji
− brak miejsc obsługi podróżnych (parkingi,
stacje paliw, motele itp.)
− korzystne warunki dla rozwoju kwalifikowanych form turystyki i rekreacji (turystyka piesza, rowerowa, konna)
− walory krajoznawcze
− zorganizowana gospodarka odpadami
− zwodociągowanie wszystkich miejscowości w Gminie
− możliwość budowy sieci gazowniczej w
oparciu o przebiegający przez Gminę gazociąg wysokoprężny
22. Identyfikacja problemów
1
Sfera
działań
2
3
Problem
Źródło problemu
1. potencjalna
depopulacja
terenów wiejskich
migracje
przewyższające
przyrost naturalny
4
Stopień
utrwalenia
tendencja stała (w
ostatnich
latach słabnąca)
5
Oczekiwania
społeczne
rozwiązania
problemu
poprawa warunków
ekonomicznych
ludności
pożądana poprawa,
w tym:podniesienie
standardów
niedoinwestowanie
mieszkaniowych
infrastrukturalne
zwiększenie
jednostek osadniczych
dostępności do
usług
podstawowych
rozwój elementów
infrastruktury
technicznej (zwozjawisko
dociągowanie
powszechne we
wszystkich
wszystkich
miejscowości,
jednostkach
osadniczych (ponad rozbudowa2. niezadowalający
sieci telefonicznej i
77 %
poziom warunków
zużycie techniczne kanalizacji sanitarzamieszkiwania i
dekapitalizacja
budynków
nej) modernizacja
zaspokojenia potrzeb substancji
mieszkalnych
ciągów komunikabytowych
mieszkaniowej
cyjnych
wspieranie działań
stabilizacja stopy
w zakresie
bezrobocia na
3. bezrobocie
głębokie przemiany
przedsiębiorczości,
mieszkańców
systemowe gospodarki poziomie nieprzespołeczna gminy
kraczającym 11 %
krajowej
tworzenie miejsc
46
gospodar
cza
brak tradycji
przemysłowych
w Gminie, dominacja
Brzegu
1. brak przemysłu
2. funkcjonowanie
niska opłacalność
indywidualnych
produkcji
gospodarstw rolnych rolnej
znaczny odsetek
gospodarstw małych
w strukturze
3. przemiany
obszarowej
struktury agrarnej
indywidualnych
gospodarstw rolnych gospodarstw rolnych
4. niska aktywność
gospodarcza
mieszkańców
ekologicz zagrożenie stanu
sanitarnego
na
Infrastruktury i
komunikacji
1. budowa lokalnej
infrastruktury
2. poprawa
parametrów i
nawierzchni dróg
brak kapitału
inwestycyjnego
Brak takiego
zagrożenia
sytuacja wykazuje
wahania i
ma charakter falowy
pracy w
sektorze usług,
rzemiosła,
obsługi
komunikacyjnej
przyciągnięcie
kapitału i technologii umożliwiających efektywne
wykorzystanie
lokalizacji Gminy
w układzie
komunikacyjnym
woj. opolskiego
zmiana polityki
rolnej państwa
Wspieranie
przemian, w tym:
proces przemiany
dostępu do tanich
struktury
kredytów.
w kierunku
Rozwój doradztwa,
tworzenia dużych
podnoszenie
gospodarstw farmer- kwalifikacji
skich oraz małych
rolników, promocja
specjalistycznych
produkcji zdrowej
znajduje się
żywności i
w fazie inicjalnej
agroturystyki
Stworzenie
zjawisko trwałe
warunków dla
potencjalnych
inwestorów
Stworzenie
preferencji i ulg
podatkowych
Gmina w pełni
skanalizowana
Brak środków
finansowych
Segregacja
odpadów u źródła
Możliwość
gazyfikacji gminy
Prace stałe
47

Załącznik Nr 1 do Uchwały cz 2

Transkrypt

Podobne dokumenty

lista mikro umwo 201.. - Brzeska Wieś Historyczna

userfiles/Porównanie ofert

II Otwarte Integracyjne Mistrzostwa Województwa Opolskiego w

Zgoda właściciela obiektu.

Oświadczenie projektanta o wprowadzonych zmianach w czasie

Formularz A – karta informacyjna dla wniosku o wydanie decyzji