Style kierowania we współczesnym nadleśnictwie

Style kierowania we współczesnym nadleśnictwie
Dr inŜ. Arkadiusz Gruchała
Szkoła Główna
Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Wydział Leśny
Zakład Ekonomiki Leśnictwa
Puszczykowo 7-9 czerwca 2011 r.
Wstęp_trochę teorii
Zarządzanie:
działanie zmierzające do spowodowania funkcjonowania rzeczy,
organizacji zgodnie z celem zarządzającego. Działalność realizowana we współpracy z
innymi ludźmi w sposób zaplanowany (określone zadania, środki itp.)
Funkcje zarządzania: planowanie, organizowanie, kierowanie i kontrolowanie
Kierowanie
to nie jedynie sprawowanie władzy przez kadrę kierowniczą,
dysponującą władzą organizatorską, której źródłem jest autorytet formalny i osobisty
ale działanie zmierzające do spowodowania działania innych ludzi zgodnego z
celem tego, kto nimi kieruje (osiąganie celów przez innych ludzi)
Kierowanie jest warunkiem powodzenia działania kaŜdej organizacji we wszystkich
płaszczyznach jej działania
Fazy procesu kierowania:
uświadamianie celu działania, podejmowanie
decyzji, przekazywanie decyzji, uzasadnianie decyzji i sytuacja motywacyjna, kontrola
i ocena skutków
Składniki
kierowania:
podmiot
kierujący,
obiekt
kierowany,
proces
oddziaływania
Styl kierowania: sposób oddziaływania, forma realizacji procesu kierowania
Koncentracja uwagi na ludziach
Wstęp_trochę teorii_style kierowania model 2-wymiarowy
Przyjacielski
Kompleksowy
wysoka KL
i niska KC
wysoka KL i KC
Wyizolowany
Gorliwy
niska KL i KC
wysoka KC
i niska KL
Koncentracja uwagi na celu
Wstęp_trochę teorii_style kierowania model 3-wymiarowy
Dyrektorski
Biurokratyczny
Autokrata
Ŝyczliwy
Kompleksowy
wysoka KL i KC
KL
Przyjacielski
wysoka KL
i niska KC
Otwarty
Gorliwy
wysoka KC
i niska KL
Wyizolowany
niska KL i KC
Misjonarski
Ugodowy
KC
Olewają
Olewający
Autokratyczny
ość
n
w
kty
e
f
E
Obiekt badań
Wszystkie nadleśnictwa jednej RDLP
5 stanowisk kierowniczych
Stanowiska liniowe
Stanowiska funkcjonalne
Nadleśniczy (33 osoby)
Zastępca nadleśniczego (33 osoby)
Leśniczy (500 osób)
InŜynier nadzoru (42 osoby)
Główny księgowy (33 osoby)
Podleśniczy (339 osób)
Liczba osób objętych badaniami – 980
Liczba poprawnych zwrotów ankiet – 667 szt. (68,1%)
Metodyka badań
Metoda badań
SondaŜ diagnostyczny
uzupełnienie
Analiza dokumentów
formalnych
funkcjonowanie nadleśnictwa z punktu
widzenia obowiązującego prawa
Ankieta
stan kadry
kierowniczej
ocena funkcjonowania kadry
kierowniczej
Metodyka badań_cd
I
Oceny ankietowe - kierunki
Nadleśniczy
Główny księgowy
InŜynier nadzoru
Zastępca nadleśniczego
Leśniczy
zaleŜność liniowa
zaleŜność funkcjonalna
II
Podleśniczy
Samoocena
Wyniki badań_podstawowe style kierowania
% respondentów
podstawowe style kierowania – ocena podwładnych
55%
wyizolowany
50%
przyjacielski
45%
gorliwy
40%
kompleksowy
35%
30%
25%
20%
15%
10%
5%
0%
Nadleśniczy
Z-ca nadleśniczego
InŜynier nadzoru
Główny księgowy
Leśniczy
% respondentów
podstawowe style kierowania – samoocena
60%
wyizolowany
55%
przyjacielski
50%
gorliwy
45%
kompleksowy
40%
35%
30%
25%
20%
15%
10%
5%
0%
Nadleśniczy
Z-ca nadleśniczego
InŜynier nadzoru
Główny księgowy
Leśniczy
Wyniki badań_staŜ pracy a podstawowe style kierowania
Wyniki badań_wykształcenie a podstawowe style kierowania
Wyniki badań_szczegółowe style kierowania
szczegółowe style kierowania – ocena podwładnych
35%
% respondentów
30%
25%
20%
15%
10%
5%
0%
Nadleśniczy
lekcewaŜący
Z-ca nadleśniczego
misjonarz
autokrata
InŜy nier nadzoru
ugodowy
biurokrata
Główny księgowy
otwarty
autokrata Ŝy czliwy
Leśniczy
dy rektorski
% respondentów
szczegółowe style kierowania – samoocena
60%
55%
50%
45%
40%
35%
30%
25%
20%
15%
10%
5%
0%
Nadleśniczy
lekcewaŜący
Z-ca nadleśniczego
misjonarz
autokrata
InŜy nier nadzoru
ugodowy
biurokrata
Główny księgowy
otwarty
autokrata Ŝy czliwy
Leśniczy
dy rektorski
Wyniki badań_czas pracy a kierowanie
Etapy procesu zarządzania – wyniki brzegowe [%]
Stanowisko
planowanie
organizowanie
zasobów
kierowanie
kontrola i
ocena
2
3
4
5
Nadleśniczy
29,4 – 44,7
15,1 – 20,2
14,4 – 20,0
24,2 – 35,4
Zastępca nadleśniczego
32,5 – 44,2
18,1 – 21,9
11,5 – 17,5
21,0 – 37,2
InŜynier Nadzoru
17,5 – 34,0
4,4 – 12,0
9,4 – 21,5
33,9 – 64,9
Główny księgowy
22,6 – 33,2
14,3 – 21,5
11,0 – 18,5
36,7 – 48,4
Leśniczy
27,9 – 38,7
15,3 – 28,5
9,7 – 18,4
25,6 – 40,6
1
Wyniki badań_czas pracy a kierowanie_cd
Podsumowanie
W ocenie podwładnych ich przełoŜeni zwykle nie stosują efektywnych stylów kierowania.
Nie potwierdzają tego wyniki wyniki samooceny. W ocenie podwładnych efektywne style
kierowania najczęściej stosują inŜynierowie nadzoru i nadleśniczowie, natomiast
najrzadziej leśniczowie.
Uzyskane wyniki badań potwierdziły, Ŝe dla skutecznej realizacji zadań konieczne są nie
tylko wysokie kwalifikacje zawodowe ale i określone cechy osobowe, a takŜe umiejętność
doboru stylu kierowania. Zaprezentowany problem badawczy, tj. analiza pracy kadry
kierowniczej gospodarstwa leśnego, wymaga dalszych badań. Powinny one koncentrować
się przede wszystkim na głębszym poznaniu wpływu cech osobowych i metod pracy
kadry kierowniczej na wyniki i charakter działalności gospodarstwa leśnego.
Od ludzi – pracowników Lasów Państwowych, a konkretnie od ich wiedzy, umiejętności,
kompetencji, doświadczenia i cech osobowych zaleŜy obecnie i zaleŜeć będzie w
przyszłości stan środowiska przyrodniczego a zatem i funkcje jakie pełni lub pełnić
będzie.
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ