Przewaga szybkiej strzały

Polskie Łucznictwo 3D
Przewaga szybkiej strzały
12.08.2009.
Wiele mówi się zarówno o łukach łagodnych jak i "demonach prędkości", o szybkościach strzał,...które
przykładowo w dyscyplinie 3D są kluczowe.
A jak mają się te aspekty w dziedzinie realnych polowań z lukiem ?...o tym jest wlaśnie poniższy artykuł.
Przewaga szybkiej strzały Posted By Bowhunting.com Staff at 12/31/2008 12:00:00 AM
Tłumaczenie: Piotr Kociołek Niektórzy ludzie twierdzą, że wolą strzelać wolniejszymi strzałami.
Przypuszczam, że uważają oni wolniejszą strzałę za celniejszą. Mogło to być trafne spostrzeżenie, w
czasach kiedy używano prostych, topornych łuków bloczkowych i grotów myśliwskich z wielkimi ostrzami.
W przeciwieństwie do używających łagodniejszych łuków, ja nie widzę obecnie zalet strzelania wolną
strzałą. Poniżej przedstawiam 4 najważniejsze powody – dlaczego szybsza strzała jest lepsza.
1. Bardziej płaska trajektoria
Przez zwykłe przejście na lżejsze strzały, możecie zwiększyć skuteczność waszych strzałów, osiągając
bardziej płaską trajektorię lub szybsze trafienie. Lżejsza strzała będzie jednak posiadać mniejszą energię
kinetyczną. Kiedy mówi sie o korzyściach z szybkiej strzały, pierwszą rzeczą, o jakiej myśli większość
myśliwych – to mały margines błędu w trakcie oceny odległości. Szybka strzała leci bardziej
płasko co robi się niezwykle istotne, kiedy strzelacie odległości powyżej 25 yardów. Na dystansie do 25
yardów, ocena odległości nie jest zbyt istotna dla rezultatu strzału. Jeśli ocenicie 22-yardową odległość
jako dystans 17-yardowy, wasz strzał będzie dalej dobry (być może traficie ciut niżej). Ale jeśli ocenicie
odległość 30-yardową, jako 35 yardów, będzie to kompletnie inna sytuacja. Jeżeli macie zamiar strzelać
celniej, wasza ocena odległości musi powodować trafienia śmiertelne. Jednakże szybkość strzały nie
zniweluje dużego błędu w ocenie odległości, natomiast może być pomocna kiedy mylicie się o kilka
yardów.Myśl, że wasz nowy dalmierz odwali za was całą robotę, może być kusząca. Jeśli będziecie mieli
czas na jego użycie - to zgoda. To są niesamowite urzadzenia. Ja swój wręcz kocham. Niestety w
przypadku ok. 25% strzałów z zasiadki na drzewie, nie mam czasu użyć mojego dalmierza. Jego użycie
było możliwe w ok. 50% sytuacji, ale kiedy strzelałem dużo w minionych sezonach, praktyka pomogła mi
oceniać odległość lepiej - używając szybkiego dalmierza. Nie żebym nie był zachłanny na wielkie byki, ale
kiedy wykonuję polowanie, mam większe szanse, kiedy mam czas na strzał.Co oznacza, że kiedy
spotykam się z szybkim zbliżaniem się zwierzyny, muszę na oko oceniać odległość w 25% moich
strzałów. Jasne, podobnie jak większość myśliwych-łuczników odmierzałem wcześniej odległości do
charakterystycznych punktów terenu, wokół mojego stanowiska, z nadzieją, że zapamiętam te pomiary.
Ale często byłem za bardzo spanikowany by używając tych punktów - ocenić odległość lepiej niż z
grubsza. Los strzału zależy od mojej oceny odległości gdy po prostu patrzę na zwierzynę. Tak jest kiedy
mam możliwość strzelać szybką strzałą.
Kiedy masz czas by użyć dalmierza I określić dokładny dystans strzału, nie ma wielkiej konieczności
używania szybkich strzał.
Liczbowo: Po pierwsze, zacznę od strzały o szybkości 240fps. Jeśli stoisz w płaskim terenie i celujesz
używając pina odpowiadającego 30 yardom, trafisz w cel o średnicy 7”, jeśli dystans do celu
zawiera się pomiędzy 24,6 – 33,9 yarda. Odcinek na którym strzała jest zdolna trafić w cel, ma
długość 9,3 yarda. Teraz, gdy podwyższysz szybkość do 290fps, twoje strzały będą trafiać w ten cel na
odcinku 20,6 – 35,5 yarda. Odcinek skuteczny zwiększy się do 14,9 yarda. To jest wystarczająca
wartość by spowodować różnicę. Jeśli kiedyś przytrafi ci się lekki rykoszet, zobaczysz, że ten zapas kilku
yardów może być bardzo istotny. Ja będę się starał o każdy yard o jaki będe mógł.
2. Strzelanie przez otwory Jedno z moich najbardziej przykrych „pudeł”, spowodowało
utratę leśnego karibu. Spędzam cały dzień starając się by byk znalazł się w zasięgu mojego łuku.
Przeprawiam się kilka mil przez bagna, a dzień mija, bez okazji na posiłek lub wodę. W końcu, późnym
popołudniem osiągam dystans ok. 40 yardów. Wytropiłem go na małej zadrzewionej wysepce wokół
której nie było nic oprócz zarośli. Mój GPS pokazywał 8 mil od miejsca gdzie zostawiłem mojego
przewodnika. Byk właśnie wstawał i zamierzał odejść.
Kiedy strzelamy poprzez przerwy w krzewach, szybka Strzała przejdzie przez nie łatwiej niż wolna, po
pierwsze dlatego, że nie potrzebuje aż tak szerokiego otworu.
Jedyny otwór w zaroślach, przez który mogłem dostrzec jego komorę był niżej, w dole, tak więc stanąłem
w szerokim rozkroku, by uzyskać stabilną postawę do strzału, wycelowałem i nacisnąłem spust. Strzała
http://www.cypher.home.pl/sekcjalucznicza
Kreator PDF
Utworzono 8 March, 2017, 01:03
Polskie Łucznictwo 3D
poszła łukiem i trzasnęła o gałąź powyżej mojej linii celowania. O tym jednym nie pomyślałem w trakcie
tych kilku sekund, jakie miałem na oddanie strzału. Żegnaj byku…
Utraciłem 3 inne duże zwierzęta (jeden – to był mulak, jestem pewien, że był ponad 190 calowy i
2 inne wielkie jelenie wirginijskie) ponieważ moje strzały zrykoszetowały o gałęzie, powyżej linii
celowania. Muszę od czasu tej nauczki skupiać się na każdym strzale, ale jestem pewien, że wciąż będzie
tak samo, kiedy otwór przez który chcę strzelić, jest zbyt mały.
Liczbowo: powiedzmy, że jesteś gotowy by wykonać strzał z odległości 40 yardów do pięknego byka,
który się pasie. Namierzasz go dalmierzem i poznajesz dystans z dokładnością do 0,5 yarda. Strzelałeś
już na odległość 40 yardów – więc jest to dla ciebie łatwe. To jak zielone światło na przejściu dla
pieszych.
Jest jednak jeden problem: musisz strzelić przez otwór w gałęziach, znajdujący się 20 yardów od Ciebie.
Jeśli strzelasz strzałą 240fps, przeleci ona 12,1” ponad twoją linią celowania, przechodząc przez
ten otwór (będzie to musiała być niezła dziura). Jeśli strzelasz Strzałą 290fps, poleci ona 8,3”
ponad twoją linią celowania, przelatując przez ten otwór. Ta szybsza strzała pozwoli strzelać przez otwór
który jest o 4” mniejszy.
Myślę, że to duża sprawa. Faktycznie, chciałbym strzelać szybką strzałą nawet gdyby to o czym
napisałem wyżej - było jedyną korzyścią - jaką można uzyskać.
3. Zwierzęta odskakujące na odgłos cięciwy Wiele jeleni przysiada na odgłos strzału by unieść grzbiet
rozpoczynając ucieczkę. To często jest powodem chybionych strzałów lub trafień ponad komorę. Trafiłem
wiele jeleni w różne miejsca i jeszcze muszę wyciągnąć stały wniosek o najlepszym miejscu do
celowania, kiedy odławiany jeleń mógłby przysiąść w trakcie strzału.
Kiedy odławiany jeleń przez
odgłos cięciwy przysiada by odskoczyć – łanie przysiadają nieco niżej na odgłos strzału niż byki
– Dodatkowo, szybka strzała zmniejsza zakres w jakim jeleń poruszy się zanim Strzała osiągnie
cel.
Ja także muszę przewidywać o ile strzał będzie zbyt głośny i jak to oddziałuje na prawdopodobieństwo, że
jeleń poruszy się zanim Strzała dotrze do celu. Widziałem jelenia, który obrócił się wokół, kiedy strzeliłem
z bardzo łagodnego łuku.
Tu jest właśnie sedno, gdyż uważam, że szybkość strzały jest tak istotna, kiedy strzela się do tak
płochliwych zwierząt reagujących na odgłos cieciwy. Muszę jeszcze strzelać z luku bloczkowego tak
łagodnego, że jeleń nie słyszy go z odległości 40 yardów w ciągu dnia. Jeleń słyszy lepiej co robimy.
Jednakże lekko pod wiatr, jeżeli inny jeleń przechodzi w pobliżu i kiedy polowanie odbywa się w gąszczu,
widziałem byki i łanie kompletnie nie reagujące na odgłos łagodnego łuku. Poza tym one są o wiele
bardziej płochliwe jeżeli zostały już wcześniej zaniepokojone twoim zachowaniem, co wyklucza wszelkie
korzyści jakie można by uzyskać ze stosowania łagodnego łuku.
Co do łuku mam mieszane uczucia. Łagodny jest dobry i szybki jest OK; żaden nie wydaje się bardziej
odpowiedni. Faktycznie, obydwa są równoważne. Niestety to wy musicie wybrać. Z tego powodu,
najlepszą receptą – jest szybka Strzała (ok. 6 - 6,5grs/1# siły naciągu łuku) z której będziecie
mogli strzelać nawet najłagodniejszym łukiem.
Waga strzały jest kluczowym parametrem w uzyskaniu
szybszego lotu strzały, jednakże liczy się także konstrukcja łuku, siła i długość naciągu.
Liczbowo: Ostatnio starałem sie określić jak nisko jeleń może przysiąść pomiędzy momentem jak usłyszy
strzał a momentem trafienia strzałą. Oczywiście, szybsza Strzała będzie u celu wcześniej, tak że jeleń nie
zdąży przysiąść zbyt nisko. To jest szczególnie ważne, wg mnie, przy strzałach z odległości 25-35
yardów. Na tym dystansie jeleń jest wystarczająco blisko by usłyszeć nawet łagodny łuk, a jeszcze
wystarczająco daleko, by móc przysiąść nisko.
Musiałem przyjąć kilka założeń, by poprzeć je końcowymi wynikami. Na przykład, zakładam że jeleń w
0,05sek. po usłyszeniu odgłosu wystrzału, rozpocznie ruch, w przybliżeniu podobnie jak najlepsi
sportowcy-sprinterzy. To jest jedynie przypuszczenie. Biorąc takie założenie, określiłem, że z 30 yardów,
strzelając ze stanowiska na drzewie, jeleń przysiądzie w przybliżeniu 16 3” jeśli strzelimy strzałą
230fps. On może mieć nawet czas na wykonanie niewielkiego obrotu. Natomiast zdąży przysiąść około 9
1” przy strzale 280fps. To jest 7 1” różnicy !
Kiedy celujemy strzałą 230fps do zaniepokojonego byka, będziemy musieli celować pod jego tułów (16
3” jest długim odcinkiem). Ciężko jest przewidzieć co zrobić gdy nie wiesz na pewno jak jeleń
zareaguje na strzał. On może przysiąść ale nie musi. Będziesz to wiedział jedynie po fakcie. Wolałbym
raczej mieć szybką strzałę i celować w dół komory. Jeśli przysiądzie, powinienem mieć strzałę w górnej
części komory. Jeśli przysiądzie niewiele, strzelę środek komory a jeśli on nie ruszy się, trafię w dół
komory. Jedyna droga do takiego luksusu, to strzelać szybką strzałą.
Z krótkiego dystansu, reakcja na odgłos cieciwy nie jest problemem. Znowu szybkość strzały jest mniej
istotna na krótkim dystansie niż jest to na średniej lub długiej odległości. Na przykład, z 10 yardów jeleń
przysiada 1” lub mniej, z wolniejszą strzałą i prawie w ogóle nie przysiada przy szybszej strzale.
4. Więcej energii kinetycznej
Tak długo jak utrzymujesz ten sam ciężar strzały, powodujący że jest szybsza, daje ci to wiele korzyści.
http://www.cypher.home.pl/sekcjalucznicza
Kreator PDF
Utworzono 8 March, 2017, 01:03
Polskie Łucznictwo 3D
Wielu ekspertów zgadza się, że wartość energii kinetycznej jest najlepszym miernikiem zdolności
penetracji strzał. Cięższe strzały będą pochłaniać więcej energii łuku i to zamienia się na większą energię
kinetyczną. Jednak możecie także zwiększyć energię kinetyczną przez zastosowanie szybszego łuku bez
zmiany strzał. Dzisiejsze łuki są o wiele lepsze od swoich poprzedników. Możesz z nich strzelać celniej i
szybszymi strzałami. Dzisiejsze groty myśliwskie ze zmniejszoną powierzchnią ostrzy są jednocześnie
bardziej celne przy większych szybkościach strzał
Jest wiele bardzo szybkich łuków na dzisiejszym rynku. Zrobiłem kiedyś zestawenie porównawcze kilku
najszybszych. Jeśli strzelasz z łuku którego szybkość IBO zawiera się w zakresie 300-305fps, strzelasz z
łuku średnio-szybkiego. Są teraz łuki wytwarzające szybkość wg IBO ponad 320fps z wybaczalną
wysokością cieciwy i wygodnym cyklem naciągu. W tej dziedzinie, technologia stale ulepsza osiągi
nowoczesnych łuków.
Wielu ludzi nie widzi sensu strzelania strzałą która przechodzi 5” na drugą stronę zwierzęcia.
Zgadzam się, ta dodatkowa energia nie spowoduje niczego dobrego, jeśli zawsze strzelasz tylko do worka
z miękkimi szmatami, ale co dzieje się jeśli czasem strzelisz i trafisz byka, na przykład w kość łopatki.
Przypomnij sobie, łopatka nie jest tak daleko od strefy w którą celujesz. Jest niezbędne by taki
niefortunny strzał zamienić na strzał śmiertelny. Najlepszy sposób by to zrobić, to strzelać najbardziej
typowymi broadhead’ami o małej średnicy, które dostarczają dużo energii kinetycznej. Liczbowo:
Możesz wyliczyć energię stosując następujące oznaczenia: KE = całkowita waga strzały w grs, podzielona
przez 450,800 I następnie pomnożona przez szybkość strzały w fps - do kwadratu. Przyjmując że
strzelasz 450-cio granową strzałą z szybkością 240fps, twoja KE wyniesie 57,5 ft-lb. Teraz jeśli możesz
podnieść szybkość tej samej strzały do 290fps, twoja KE osiągnie 79,3 ft-lb. Strzelając tą sama strzałą z
szybszego łuku zwiększysz penetrację strzały o 38% !
W końcu prawdopodobnie nie osiągniesz pełnych 50fps przez zwykłą zmianę łuku na szybszy, ale nawet
jeśli zwiększysz energię o 30% lub nawet o 25%, poczujesz różnicę.
Wnioski
Szybkość strzały jest wciąż bardzo ważną częścią ogólnego powodzenia na polowaniu. Znam myśliwychłuczników którzy nigdy nie poszliby na polowanie z łukiem wolniejszym niż 300fps. Ja na ogół strzelam z
ok. 285-290fps. Jest wiele powodów które uzasadniają taki wybór. Strona negatywna jest taka, że łuk
jest lekko głośniejszy. Ale i tak moje łuki są bardziej łagodne dzisiaj niż były 10 lat wcześniej. Jeśli
wybierasz odpowiedni łuk, możesz w rzeczywistości wypróbować strzelanie z szybkiego i łagodnego. Weź
najlepszy. Wg strony internetowej: http://www.bowhunting.com
http://www.cypher.home.pl/sekcjalucznicza
Kreator PDF
Utworzono 8 March, 2017, 01:03