64 Wydarzenia W obiektywie. Polski czerwiec Marsz Wolności

DEMOKRATYCZNY
W obiektywie. Polski czerwiec
Komitet Obrony Demokracji uczcił 27 rocznicę wyborów czerwcowych z 4 VI 1989 roku.
Polska była pierwszym krajem należącym do bloku wschodniego, w którym odbyły się
wolne wybory. Wydarzenie to, jak w dominie, pociągnęło za sobą upadek komunistycznych rządów w pozostałych krajach.
Wydarzenia
Przegląd Demokratyczny nr 4-5 (4-5/2016), 31 lipca 2016
Ulicami wielu miast przeszły KOD-owskie marsze pod hasłem „Wszyscy dla wolności”
W wielu regionach organizowano pikniki i happeningi. Było to bardzo radosne święto.
W Warszawie wraz z KOD-em maszerowali dwaj byli prezydenci Rzeczpospolitej Polskiej:
Bronisław Komorowski i Aleksander Kwaśniewski. W Krakowie na zakończenie marszu
rozdawano patriotyczny, biało-czerwony deser – truskawki z bezami.
Marsz Wolności
Warszawa, 4 czerwca
Z prawej: Prezydenci Aleksander Kwaśniewski i Bronisław Komorowski pozdrawiają manifestujących ze sceny. Na górze: handel przedmanifestacyjny kwitnie na Placu Bankowym. Chociaż 4 czerwca był to Plac Wolności. Na dole: gorące powitanie ekipy motocyklowej KODu. Fot. Monika Nowak-Ruchała.
64
Przegląd Demokratyczny nr 4-5 (4-5/2016), 31 lipca 2016
DEMOKRATYCZNY
Marsz Wolności
Kraków, 4 czerwca
„Proszę państwa,
dzisiaj, 4 czerwca 1989 roku,
skończył się w Polsce
komunizm”.
Joanna Szczepkowska
Z lewej: młody KOD dumnie kroczy królewskim traktem. Z prawej: Adam Mickiewicz stracił głowę na widok tylu ludzi ubranych na biało lub czerwono. W środku: bębniarze małopolscy w akcji. Fot. Maciej Kwiatkowski, Anna Stroszek
65
Przegląd Demokratyczny nr 4-5 (4-5/2016), 31 lipca 2016
DEMOKRATYCZNY
Przestrzeń
Wolności,
czyli
jakiej Polski
chcemy?
„Przyszliśmy tutaj,
aby nauczyć się słuchać,
dyskutować, budować siłę
i pojednanie. Musimy wiedzieć,
jakiej wolności pragniemy”
Mateusz Kijowski
5 czerwca odbyła się w Warszawie
konferencja prezentująca założenia
programu Przestrzeń wolności.
Od góry: udział w konferencji wzięli
też prezydenci: Aleksander Kwaśniewski i Bronisław Komorowski;
fot. Marek Ryćko.
Pośrodku: twórca i koordynator projektu, Olgierd Świerzewski; fot. Monika Nowak-Ruchała.
Na dole: Prof. Blikle – opiekun Rady
Ekspertów projektu Przestrzeń Wolności; fot. Marek Ryćko.
66
Przegląd Demokratyczny nr 4-5 (4-5/2016), 31 lipca 2016
DEMOKRATYCZNY
Czterdziestolecie
wydarzeń czerwca
1976
Płock i Ursus
„ jako młoda dziewczyna
chodziłam ulicami Ursusa
z kolegą, niby na randkę
i patrzyliśmy, kogo aresztują,
kogo wywożą.
Nikt na nas nie zwracał uwagi,
a my widzieliśmy wszystko
i meldowali dalej”
wspomnienia mieszkanki Ursusa
25 czerwca, po opublikowaniu przemówienia ówczesnego premiera Piotra Jaroszewicza
z zapowiedzią podwyżek cen żywności, wybuchły strajki m.in. w Ursusie, Radomiu i Płocku. Aresztowano i pobito wielu robotników. Dla ich obrony 23 września powstał Komitet
Obrony Robotników.
67
DEMOKRATYCZNY
Czterdziestolecie Czerwca 1976
Radom, 28 czerwca
Wydarzenia
Przegląd Demokratyczny nr 4-5 (4-5/2016), 31 lipca 2016
Polska wkroczyła w epokę późnego Gierka. Dziennik telewizyjny doniósł o „wybrykach” w Ursusie, Płocku i Radomiu.
Następnego dnia usłyszeliśmy nieznane dotychczas słowa: ścieżki zdrowia,
powtarzane ze zgrozą. W całym kraju
organizowano wiece, na których trzeba
było potępiać „warchołów z Radomia
i Ursusa”. Wprowadzono kartki na cukier...
Na poprzedniej stronie z lewej: obchody
wydarzeń w Płocku. Z prawej: znaczki okolicznościowe KOD-u. Fot. Monika
Nowak-Ruchała. Z prawej– manifestacja
KOD-u w Radomiu. Ponbiżej – brygada
motocyklistów w akcji. Fot. U góry – Monika Nowak-ruchała. Pozostałe: Dagmara Głodowicz.
wydarzenia radomskie zapoczątkowały zjednoczenie się
inteligenckiej opozycji, co bardzo
pomogło później Solidarności.
Był to kolejny krok na drodze do
wyborów 4 czerwca 1989 r.
68
DEMOKRATYCZNY
Sześćdziesięciolecie Czerwca 1956
Poznań, 28 czerwca
Wydarzenia
Przegląd Demokratyczny nr 4-5 (4-5/2016), 31 lipca 2016
Poznań 1956: 28 czerwca rozpoczął się pierwszy w PRL
strajk generalny, po którym nastąpiły masowe demonstracje. W wyniku pacyfikacji dokonanej przez wojsko zginęło lub zmarło z odniesionych ran 58 osób. Wydarzenia
te przyspieszyły kres epoki stalinizmu w Polsce.
„Są już goście.
Wśród nich kombatanci Czerwca’56,
z pielęgniarką Aleksandrą Banasiak,
która pod ostrzałem kul ratowała
rannych. Wznosimy hasła, które
towarzyszyły demonstrantom 60 lat
temu: „Żądamy obniżki cen”, „Żądamy
chleba”, „Chcemy żyć”.”
Tamara Olszewska
W rocznicę tych wydarzeń ulicami poznania przeszła manifestacja KOD-u. Otwierała ją
grupa rekonstrukcyjna w strojach historycznych. Fot. Andrzej Waligóra.
69