1 KOMISJA DS. MISJI - Archidiecezja Poznańska

www.archpoznan.org.pl/synod
KOMISJA DS. MISJI
(projekt dokumentu)
I.
Aktualna sytuacja w Archidiecezji Poznańskiej
„Ty jesteś Mesjasz, Syn Boga żywego! (…) Dziś [to wyznanie] powtarzam tu, w Poznaniu,
w miejscu, w którym wyznanie to najdawniej było wypowiadane na ziemiach piastowskich,
po Chrzcie Mieszka w 966 roku. Najdawniej wypowiadały to Piotrowe wyznanie usta
biskupa, bo już w dwa lata po Chrzcie, Poznań, pierwszy w Polsce, coepit habere episcopum:
zaczął mieć swego biskupa”. Słowa Jana Pawła II z jego homilii wypowiedzianej podczas
Mszy św. w Poznaniu, 20 czerwca 1983 r., każą nam z dumą postrzegać nasze miasto i naszą
diecezję jako kolebkę chrześcijaństwa w Polsce. Poznań i ziemia wielkopolska stanowiła
przed ponad tysiącem lat miejsce misji, do którego ówcześni misjonarze przynieśli orędzie
Ewangelii i z którego rozeszło się ono następnie na całą ziemię dzisiejszej Polski. Obok
słusznej dumy, wypływającej z tego historycznego faktu, Archidiecezja Poznańska powinna
odczuwać zarazem szczególne wezwanie do odpowiedzialności za dzieło misyjne na progu
trzeciego tysiąclecia chrześcijaństwa, gdy Kościół w Polsce postrzegany jest jako ostoja
katolicyzmu w Europie i w świecie.
Synod Poznański (z 1993 r.) potwierdził całkowicie aktualność postanowień dotyczących
problematyki misyjnej zawartych w statutach (783-810) Synodu z 1968 r. Wydaje się więc,
że stan zaangażowania misyjnego archidiecezji należy przedstawić w oparciu o ww.
wskazania.
Zgodnie z postanowieniami Synodu 1968 Archidiecezja Poznańska posiada referenta
misyjnego będącego zarazem dyrektorem diecezjalnym Papieskich Dzieł Misyjnych. Stoi on
na czele Komisji misyjnej, z pomocą której podejmuje inicjatywy mające rozbudzić ducha
misyjnego duchowieństwa i wiernych oraz koordynuje działalność dekanalnych referentów
misyjnych, przed którymi stoją podobne zadania w poszczególnych dekanatach.
Na przestrzeni ostatnich 40 lat do pracy w krajach misyjnych, a więc podlegających
Kongregacji Ewangelizacji Narodów, wyjechało 13 kapłanów diecezjalnych Fidei donum.
Ośmiu z nich kontynuuje swoją posługę (4 w Brazylii, oraz po jednym w Namibii,
Kamerunie, Zambii i Kazachstanie). Stanowią oni 3% wszystkich aktualnie pracujących
na misjach polskich księży fideidonistów. Pozostali kapłani zakończyli swoją posługę, albo
pracują w innych krajach. Jeden zaś zmarł na malarię w czasie swojego pierwszego urlopu po
trzech latach pracy w Zambii.
O wiele trudniej ukazać można pośredni sposób realizacji zaangażowania misyjnego
duchowieństwa diecezjalnego, tzn. ich różnorodne działania na rzecz misji w codziennym
duszpasterstwie parafialnym. Z ankiet rozesłanych do wszystkich parafii przez
Archidiecezjalną Komisję Misyjną wynika, że w większości parafii (ok. 70%) odbywają się
regularnie – najczęściej raz w miesiącu – nabożeństwa misyjne; ok. 10% parafii posiada koło
1
www.archpoznan.org.pl/synod
misyjne dorosłych, a ok. 30% koła misyjne dzieci. Wszystkie parafie angażują się w pomoc
materialną na rzecz misji poprzez regularnie przeprowadzane zbiórki pieniędzy.
Pewien niepokój może budzić fakt znikomej przynależności duchowieństwa i wiernych
świeckich do Papieskich Dzieł Misyjnych, na których spoczywa główne zadanie w dziele
ożywiania ducha misyjnego (por. RMi 84). Jak wykazała ankieta, zaledwie jeden ksiądz
należy formalnie do Papieskiej Unii Misyjnej, nikt natomiast w całej archidiecezji nie
przynależy do Papieskiego Dzieła św. Piotra Apostoła i prawdopodobnie do Papieskiego
Dzieła Rozkrzewiania Wiary.
Duch misyjny widoczny jest w działalności zakonów i zgromadzeń zakonnych
działających na terenie Archidiecezji Poznańskiej. Z aktualnych danych wynika,
że bezpośrednio na misjach pracuje obecnie 39 zakonników i 26 sióstr zakonnych
pochodzących z archidiecezji, co stanowi odpowiednio 3,5% oraz prawie 5% wszystkich
polskich zakonników i sióstr działających w krajach misyjnych. Z zakonników najwięcej (14)
należy do Zgromadzenia Słowa Bożego, które na terenie Archidiecezji Poznańskiej posiada
nowicjat i parafię (w Chludowie) oraz do Zgromadzenia Misjonarzy Oblatów Maryi
Niepokalanej (6), które na terenie archidiecezji posiada dom prowincjalny z parafią
(w Poznaniu) oraz wyższe seminarium duchowne i parafię (w Obrze). Z zakonów żeńskich
natomiast największą liczbą misjonarek pochodzących z archidiecezji może poszczycić się
Zgromadzenie Sióstr św. Elżbiety (7) oraz Zgromadzenie Sióstr Służebniczek Niepokalanego
Poczęcia NMP i Misjonarki Miłości (po 4).
Oprócz bezpośredniego zaangażowania w dzieło misyjne wszystkie zgromadzenia
zakonne wspierają misje swoją systematyczną modlitwą i animacją misyjną, zwłaszcza
w ramach katechezy czy rekolekcji i misji. Na podkreślenie zasługuje działalność
wydawnicza propagująca zaangażowanie misyjne. Dotyczy to zwłaszcza oo. Oblatów, którzy
wydają m.in. znany dwumiesięcznik Misyjne Drogi oraz corocznie kalendarz misyjny.
Dużą nadzieję dla jeszcze większego ożywienia ducha misyjnego w Archidiecezji
Poznańskiej stanowi niedawne pojawienie się w Poznaniu Sióstr Misjonarek św. Piotra
Klawera. Można mieć uzasadnioną ufność, że dom Sióstr Klawerianek stanie się centrum
informacji i animacji misyjnej w archidiecezji. Nadzieja ta opiera się między innymi
na ścisłej współpracy sióstr z dyrektorem diecezjalnym Papieskich Dzieł Misyjnych, jaka ma
miejsce od samego początku ich obecności w Poznaniu.
Godne podkreślenia zaangażowanie w dzieło szerzenia na ziemi Królestwa Bożego
wykazują także wierni świeccy. Świadczy o tym przede wszystkim wielka ofiarność naszych
archidiecezjan, która sprawia, że od szeregu lat Archidiecezja Poznańska, obok Diecezji
Tarnowskiej, przekazuje na cele misyjne największe w Polsce środki finansowe. Świadczy to
o dużym poczuciu odpowiedzialności świeckich za dzieło misyjne Kościoła, które przejawia
się także w innych formach działalności na rzecz misji. Jest to przede wszystkim
organizowanie konkretnej pomocy dla prowadzonych przez polskich misjonarzy ośrodków
misyjnych, czy to w formie środków pieniężnych czy też koniecznych środków liturgicznych,
medycznych, odzieży, itp.
W tym miejscu wymienić należy przede wszystkim powstałą w Poznaniu 1992 r.
Fundację Pomocy Humanitarnej „Redemptoris Missio”, która – działając głównie
w poznańskim środowisku medycznym przy ścisłej jednak współpracy z duchowieństwem
i wielu wolontariuszami, zwłaszcza studentami Akademii Medycznej – gromadzi i przesyła
lekarstwa oraz środki opatrunkowe na różne placówki misyjne, a także organizuje doraźną
2
www.archpoznan.org.pl/synod
pomoc tymże ośrodkom kierując do nich w okresie wakacyjnym jako wolontariuszy
studentów medycyny.
Innym godnym uwagi dziełem świeckich jest Stowarzyszenie Dzieło Księdza
Czesława Białka kontynuujące wieloletnie działania na rzecz wspierania misji zmarłego
w 1984 r. jezuity. Skupieni w nim świeccy, w skromnych warunkach, ale niezwykle ofiarnie,
gromadzą i przekazują różnego rodzaju środki pomocy dla polskich misjonarek i misjonarzy
działających w najbiedniejszych częściach świata.
Należy zauważyć także działające zaledwie w kilkunastu parafiach archidiecezji, ale
bardzo prężnie, koła misyjne skupiające osoby zainteresowane problematyką misyjną; wiele
z tych osób czynnych jest także od lat w działalności sekcji misyjnej przy Klubie Inteligencji
Katolickiej w Poznaniu. Poprzez systematyczną modlitwę, spotkania i korespondencję
z misjonarzami, zamieszczanie informacji misyjnych w parafialnych gablotach ogłoszeń oraz
przeprowadzanie nabożeństw i zbiórek pieniężnych, skupione w kołach osoby stanowią cenne
zaplecze dla naszych misjonarzy budząc jednocześnie ducha misyjnego wśród innych
parafian.
Na podkreślenie zasługuje wreszcie zaangażowanie wielu katechetów i katechetek,
którzy przy współpracy z księżmi, a nierzadko zupełnie samodzielnie, prowadzą w niejednej
parafii lub szkole dziecięce koła misyjne uwrażliwiając najmłodszych na problemy misyjne
i umożliwiając im czynne włączanie się w pomoc misjom.
Ze szczególną radością należy odnotować, że w ostatnim czasie osoby świeckie
również w bezpośredni sposób angażują się w dzieło misyjne Kościoła idąc w ślady
dr Wandy Błeńskiej, która ponad 40 lat jako świecka misjonarka spieszyła z lekarską
i duchową pomocą mieszkańcom Ugandy. Aktualnie pracuje na misjach czworo misjonarzy
świeckich z Archidiecezji Poznańskiej (w Burundi, Papui Nowej Gwinei i Sierra Leone).
II. Nauczanie Kościoła
Tuż przed swoim wniebowstąpieniem Pan Jezus pozostawił uczniom, niejako
w testamencie, nakaz: „Idźcie na cały świat i głoście Ewangelię wszelkiemu stworzeniu!
Kto uwierzy i przyjmie chrzest, będzie zbawiony; a kto nie uwierzy, będzie potępiony”
(Mk 16, 15-16; por. Mt 28, 19). Polecenie to uczniowie odczytali jako pilną i podstawową
misję, którą z pomocą Pana niezwłocznie podjęli (por. Mk 16, 20). Od tamtego też czasu
zadanie to Kościół podejmuje nieustannie świadomy swojej odpowiedzialności za zbawienie
wszystkich ludów i każdego pojedynczego człowieka tak, aby Bóg stał się w końcu
„wszystkim we wszystkich” (1 Kor 15, 28).
Aktualność tego zadania także w dzisiejszych czasach przypomniał i uwydatnił Sobór
Watykański II, który - zwłaszcza w Dekrecie Ad gentes - podkreślił, że Kościół jest „z natury
swojej misyjny” (AG 2) i że w dzisiejszych czasach „tym usilniej wzywany jest do zbawiania
i odnawiania całego stworzenia, aby wszystko zostało odnowione w Chrystusie oraz by ludzie
w Nim właśnie tworzyli jedną rodzinę i jeden Lud Boży” (AG 1). Naukę soborową pogłębił
znacząco papież Paweł VI – zwłaszcza w Adhortacji apostolskiej Evangelii nuntiandi (1975)
– i nieustannie potwierdzał Jan Paweł II przez swoje liczne podróże apostolskie na wszystkie
kontynenty i coroczne orędzia misyjne, a szczególnie w Encyklice Redemptoris Missio
3
www.archpoznan.org.pl/synod
(1990). Już pierwsze zdania tej encykliki - kontynuując naukę soborową - podkreślają,
że działalność misyjna jest pilnym i wciąż aktualnym zadaniem Kościoła: „Misja Chrystusa
Odkupiciela, powierzona Kościołowi, nie została jeszcze bynajmniej wypełniona do końca.
Gdy u schyłku drugiego tysiąclecia od Jego przyjścia obejmujemy spojrzeniem ludzkość,
przekonujemy się, że misja Kościoła dopiero się rozpoczyna i że w jej służbie musimy
zaangażować wszystkie nasze siły” (RMi 1).
Troska o misje dotyczy wszystkich Kościołów diecezjalnych, które w tym dziele
powinny ze sobą jak najściślej współpracować i wzajemnie się ubogacać. „Każdy Kościół
partykularny winien się wspaniałomyślnie otworzyć na potrzeby innych Kościołów.
Współpraca pomiędzy Kościołami, w rzeczywistej wzajemności, która uzdalnia je do dawania
i do brania, jest także źródłem ubogacenia dla nich wszystkich i dotyczy różnych dziedzin
życia kościelnego” (RMi 64). Nawet więc te Kościoły, które same potrzebują jeszcze
misjonarzy lub borykają się z różnego rodzaju trudnościami i brakami winny wielkodusznie
dzielić się z innymi w duchu prawdziwej solidarności, szczególnie gdy chodzi o lepsze
rozmieszczenie duchowieństwa w świecie. Jest to wizja Soboru Watykańskiego II, który
w odniesieniu do posługi kapłanów naucza, że „dar duchowy, otrzymany przez prezbiterów
w święceniach, przygotowuje ich nie do jakiejś ograniczonej i zacieśnionej misji, lecz
do najszerszej i powszechnej misji zbawienia »aż po krańce ziemi«; każda bowiem posługa
kapłańska uczestniczy w owym uniwersalnym zasięgu misji powierzonej przez Chrystusa
Apostołom (PO 10, por. AG 39). Dlatego sama formacja kandydatów do kapłaństwa musi
zmierzać do tego, by byli oni »przepojeni duchem prawdziwie katolickim, dzięki któremu
przywykną wybiegać poza granice własnej diecezji, narodu lub obrządku i nieść pomoc
w potrzebach całego Kościoła, z sercem gotowym do głoszenia wszędzie Ewangelii«”
(Rmi 67).
Wydaje się, że w chwili obecnej w jakiś szczególny sposób dotyczy to Kościoła
w Polsce, który w porównaniu z innymi Kościołami obdarzony jest szczególnie wysoką liczbą
powołań. Zwrócił na to uwagę Ojciec Święty Jan Paweł II w słowach skierowanych do grupy
polskich biskupów podczas ostatniej wizyty ad limina Apostolorum w roku 1998: „Zwracają
się do mnie często biskupi z różnych stron świata z prośbą o misjonarzy z Polski. Kładę więc
wam na sercu tę sprawę. Zachęcajcie swoje wspólnoty, aby hojnie otwierały się na
działalność misyjną Kościoła we współczesnym świecie. Nic bowiem tak nie dynamizuje
życia kościelnego i nie przyczynia się do budzenia powołań, jak dawanie głosicieli Chrystusa
ludziom, którzy nie znają Jego nauki…” (por. PSPM 56).
Odpowiedzialność za misje spoczywa nie tylko na osobach duchownych, lecz także
na wiernych świeckich, na co w swym nauczaniu kładli duży nacisk papieże ostatnich
czasów. „Misje są sprawą całego Ludu Bożego: chociaż bowiem do założenia nowego
Kościoła konieczna jest Eucharystia, a zatem posługa kapłańska, to jednak misje, w różnych
swoich formach, są zadaniem wszystkich wiernych. Udział świeckich w rozkrzewianiu wiary
zaznacza się jasno od samych początków chrześcijaństwa, zarówno ze strony poszczególnych
wiernych i rodzin, jak też i całej wspólnoty ” (RMi 71). Nie wolno przecież zapomnieć,
że „wszyscy chrześcijanie, członkowie Kościoła, na mocy chrztu świętego są
współodpowiedzialni za działalność misyjną. Udział wspólnot i poszczególnych wiernych
w tym prawie i obowiązku nazywa się »współpracą misyjną«. Współpraca ta jest
zakorzeniona i przeżywana przede wszystkim w osobistym zjednoczeniu z Chrystusem: tylko
w zjednoczeniu z Nim, jak latorośl z krzewem winnym (por. J 15, 5), można przynosić dobre
owoce. Skuteczność działania na polu misyjnym Kościoła zależy od świętości życia każdego
chrześcijanina” (RMi 77).
4
www.archpoznan.org.pl/synod
Wkład świeckich w dzieło ewangelizacji zaznacza się zwłaszcza w rodzinach,
szkołach, w życiu politycznym, społecznym i kulturalnym. Nie jest to bynajmniej jakieś
nadzwyczajne zadanie świeckich chrześcijan, ale wręcz obowiązek „oparty na godności
wynikającej z chrztu świętego, przez który »świeccy otrzymują, w sobie właściwym
wymiarze, udział w potrójnym urzędzie Jezusa Chrystusa – kapłańskim, prorockim
i królewskim« (ChL 14). Dlatego też mają oni »ogólny obowiązek i zarazem prawo
współpracować – czy to indywidualnie, czy też zrzeszeni w stowarzyszeniach - ażeby Boże
przepowiadanie zbawienia było poznane przez wszystkich ludzi na całym świecie i przez nich
przyjęte. Ten obowiązek spoczywa na nich w sposób szczególny w tych okolicznościach,
w których tylko przez nich ludzie mogą usłyszeć Ewangelię i poznać Chrystusa«” (RMi 71).
Współpraca wszystkich w dziele misyjnym Kościoła powinna w szczególny sposób
wyrażać się w trosce o powołania misyjne. Troska ta „stanowi sedno współpracy: głoszenie
Ewangelii wymaga głosicieli, żniwo potrzebuje robotników, misji dokonują przede wszystkim
mężczyźni i kobiety poświęceni na całe życie dziełu Ewangelii, gotowi iść na cały świat
i nieść zbawienie” (RMi 79). Dotyczy to zwłaszcza rodzin i młodzieży. „Trzeba, żeby
rodzina, a przede wszystkim rodzice, byli świadomi tego, że powinni dawać »szczególny
wkład w sprawę misyjną Kościoła, pielęgnując powołania misyjne wśród swoich synów
i córek« (RMi 80; FC 54).
Każdy ochrzczony z kolei, który nie wyjeżdża na misje, stanowi niezbędne duchowe
i materialne zaplecze tych pierwszych: „modli się za misje i o powołania misyjne, pomaga
misjonarzom, śledzi z zainteresowaniem ich działalność, a kiedy wracają, przyjmuje ich
z taką samą radością, z jaką pierwsze wspólnoty chrześcijańskie słuchały Apostołów
opowiadających, jak wiele Bóg zdziałał przez ich przepowiadanie (por. Dz 14, 27)” (RMi 77).
Obok tych form pomocy konieczna jest także ofiara, zwłaszcza ludzi chorych.
Zbawcza wartość cierpienia ofiarowanego Bogu za misjonarzy sprawia, że „chorzy stają się
również sami misjonarzami” (RMi 78).
Dla owocności dzieła misyjnego Kościoła niezbędna jest właściwa i permanentna
formacja misyjna prowadzona w każdym Kościele lokalnym. „Pracy tej nie należy
bynajmniej pojmować jako marginalnej, ale trzeba stawiać ją w centrum życia
chrześcijańskiego. Tematyka misyjna może stanowić ogromną pomoc dla nowej
ewangelizacji narodów chrześcijańskich (…) Kościoły lokalne winny zatem ożywiać swoją
działalność duchem misyjnym, jako zasadniczym elementem ich duszpasterstwa zwyczajnego
w parafiach, stowarzyszeniach, grupach, zwłaszcza młodzieżowych. Celowi temu służy
przede wszystkim informacja poprzez czasopisma misyjne i inne pomoce audiowizualne”
(RMi 83). Nie do przecenienia jest tutaj także bezpośredni kontakt z misjonarzami.
Misyjna działalność Kościoła byłaby bardzo ograniczona, a niekiedy wręcz
niemożliwa bez odpowiednich środków materialnych i ekonomicznych. „Chodzi nie tylko
o założenie Kościoła z najkonieczniejszymi strukturami, jak kaplice, szkoły dla katechistów
i seminarzystów, mieszkania, ale także o utrzymanie dzieł charytatywnych, wychowawczych
i popierających rozwój człowieka, co stanowi bardzo szerokie pole działania, zwłaszcza
w krajach ubogich” (RMi 81). Także na tym polu jawi się ogromna możliwość i potrzeba
współpracy misyjnej wszystkich. Wsparcia materialnego na rzecz misji nie należy jednak
nigdy traktować jako jałmużny na rzecz ubogich, ale jako autentyczne „współuczestniczenie
w przepowiadaniu i w miłości względem ubogich. Wszystko, co otrzymaliśmy od Boga – tak
życie, jak i dobra materialne – nie jest nasze, ale zostało nam dane do użytku.
Wielkoduszność w dawaniu musi być zawsze oświecona i natchniona wiarą” (RMi 81).
5
www.archpoznan.org.pl/synod
W tym kontekście niezwykle ważny jest obchodzony każdego roku w przedostatnią niedzielę
października w całym Kościele Światowy Dzień Misyjny, mający na celu uwrażliwienie na
tematykę misyjną, ale również zbieranie środków materialnych, gdyż uczy on, w jaki sposób
należy dawać: w czasie sprawowania Eucharystii, a więc jako dar złożony Bogu
i przeznaczony dla wszystkich misji na świecie.
W dziele ożywiania ducha misyjnego „główne zadanie spoczywa na Papieskich
Dziełach Misyjnych (…) Cztery Dzieła Papieskie – Dzieło Rozkrzewiania Wiary, Dzieło
Świętego Piotra Apostoła, Dziecięctwo Misyjne i Unia Misyjna – mają jeden cel, którym jest
rozbudzanie w Ludzie Bożym poczucia odpowiedzialności za powszechną misję Kościoła.
Bezpośrednim i szczególnym celem Unii Misyjnej jest uwrażliwianie i formacja misyjna
kapłanów, zakonników i zakonnic, którzy ze swej strony winni troszczyć się o nią we
wspólnotach chrześcijańskich; ponadto Unia zmierza do szerzenia innych Dzieł papieskich,
których jest duszą” (RMi 84).
III. Zadania stojące przed Archidiecezją Poznańską
Wielką chlubą archidiecezji są misjonarze, zarówno księża Fidei Donum i misjonarze
świeccy, jak i pochodzący z archidiecezji zakonnicy i siostry zakonne pracujący na misjach
w swoich zgromadzeniach. Należy otoczyć ich jak największą troską, przede wszystkim
duchową, a w miarę możliwości także materialną. Troska o materialną pomoc dla misjonarzy
Fidei Donum i misjonarzy świeckich przejawia się od kilku lat przelewaniem raz do roku na
specjalne ich osobiste konta równowartości 1000 $ poprzez Komisję Misyjną Episkopatu
Polski. Wydaje się jednak godnym polecenia, ażeby przede wszystkim parafie, zwłaszcza te,
z których się wywodzą, lub w których posługiwali przed wyjazdem na misje, utrzymywały
z nimi stały kontakt, a nawet roztoczyły swego rodzaju patronat nad ich działalnością. Troska
ta powinna towarzyszyć misjonarzom również w czasie ich urlopów w kraju oraz po
definitywnym powrocie do diecezji. W przypadku księży fideidonistów za koordynację tej
pomocy odpowiedzialny jest kapłan wyznaczony do tego przez Ordynariusza.
Należy troszczyć się też o nowe powołania misyjne. Pomimo odczuwanego wciąż
niedoboru księży oraz sióstr zakonnych w archidiecezji, nie powinniśmy zamykać się na
znacznie większe pod tym względem potrzeby krajów misyjnych, ale wielkodusznie
odpowiedzieć na cytowany wyżej apel Jana Pawła II. W tym celu należy uwrażliwiać
alumnów seminariów duchownych oraz nowicjuszy i nowicjuszki zakonne na potrzeby
Kościoła Powszechnego i wzbudzać w nich gotowość do służenia, przynajmniej czasowo,
w krajach misyjnych. Synod zachęca także prezbiterów do wielkodusznego zgłaszania
biskupowi gotowości do posługi misyjnej, która byłaby konkretnym znakiem ich miłości
pasterskiej oraz dojrzałości Kościoła w Archidiecezji Poznańskiej. Kilkuletnie choćby
doświadczenie misyjne z pewnością owocowałoby również w ich posłudze kapłańskiej czy
zakonnej po powrocie do archidiecezji.
O powołania misyjne winna troszczyć się każda parafia. Niech więc modlitwa o takie
powołania stanie się stałą intencją wszystkich wspólnot parafialnych, a towarzyszyć jej
powinno ukazywanie piękna posługi misyjnej oraz uwrażliwianie wszystkich na potrzebę
nowych powołań poprzez spotkania i korespondencję z misjonarzami, dystrybucję czasopism
misyjnych, aktualne informacje misyjne oraz systematyczne poruszanie tego zagadnienia,
zwłaszcza w katechezie i w przepowiadaniu Słowa. Służyć temu może zbiór odpowiednich
pozycji w bibliotece parafialnej w postaci książek, czasopism i różnych pomocy
6
www.archpoznan.org.pl/synod
audiowizualnych; o zgromadzenie takiego zbioru należy zatroszczyć się w każdej większej
parafii i w każdym dekanacie.
Sprawą niezwykle pilną wydaje się propagowanie Papieskich Dzieł Misyjnych,
zwłaszcza wśród duchowieństwa. Brak przynależności księży, osób zakonnych
i seminarzystów do Papieskiej Unii Misyjnej, młodzieży szkolnej i akademickiej do Dzieła
św. Piotra Apostoła oraz pozostałych wiernych do Papieskiego Dzieła Rozkrzewiania Wiary
stanowi szczególne wyzwanie dla diecezjalnego dyrektora tychże Dzieł. Nie chodzi
oczywiście o spowodowanie formalnej tylko przynależności duchownych i świeckich do tych
dzieł, ale o przemyślane i długofalowe działanie informacyjne, bo to prawdopodobnie właśnie
jego brak jest podstawową przyczyną obecnego stanu rzeczy. Wsparciem dla działań
dyrektora Papieskich Dzieł Misyjnych w tym względzie powinni być przede wszystkim
dekanalni referenci misyjni oraz przełożeni seminaryjni, a w parafiach proboszczowie
i katecheci.
Kalendarz liturgiczny Archidiecezji Poznańskiej od wielu lat przypomina o obowiązku
przeprowadzania w każdej parafii comiesięcznego nabożeństwa misyjnego. Cieszy fakt, że
w większości parafii nabożeństwa te – w różnych formach - są regularnie odprawiane. Synod
zwraca się do tych parafii, które ten obowiązek zaniedbują, aby go jak najszybciej podjęły.
Impulsem do tego mogłoby być spotkanie z misjonarzem ukazującym potrzebę duchowego
i materialnego wspomagania misji. Każde takie nabożeństwo powinno zawierać trzy
elementy: informację, modlitwę i ofiarę; pomoc dla pierwszego może stanowić comiesięczna
papieska intencja misyjna podawana również w kalendarzu. Szczególnie godnym polecenia
wydaje się włączanie w to nabożeństwo różańca misyjnego. Synod zachęca istniejące
w parafiach róże Żywego Różańca, aby w swojej modlitwie uwzględniały także
systematycznie intencje misyjne.
Synod z wielkim uznaniem i wdzięcznością kieruje się do tych diecezjan, którzy
każdego roku hojnie odpowiadają na prośby o finansowe wsparcie dla różnorodnych działań
misyjnych, zwłaszcza w Światową Niedzielę Misyjną, uroczystość Objawienia Pańskiego
i drugą niedzielę Wielkiego Postu, a także w ramach zdobywającej sobie coraz więcej
zwolenników Akcji Św. Krzysztof organizowanej przez stowarzyszenie na rzecz misyjnych
środków transportu MIVA Polska.
Synod apeluje jednocześnie o kontynuowanie tej jakże potrzebnej formy
współodpowiedzialności wszystkich za dzieło misyjne Kościoła i zwraca się, zwłaszcza do
księży proboszczów, o jak najlepsze przygotowywanie informacyjne i organizacyjne tychże
zbiórek, by jeszcze lepiej wykorzystać budującą gotowość wiernych do materialnego
wspomagania misji.
W wielu diecezjach w dzieło materialnej pomocy misjom bardzo chętnie włączają się
dzieci, zwłaszcza jako „Kolędnicy misyjni” w okresie uroczystości Objawienia Pańskiego,
a także dzieci pierwszokomunijne w białym tygodniu. Te formy zaangażowania misyjnego
dzieci podjęły już z powodzeniem niektóre parafie, ale z pewnością może być ich znacznie
więcej.
Niech proboszczowie oraz księża wikariusze i katecheci, a także członkowie
parafialnych kół misyjnych wspomagają również na różne sposoby działalność istniejących
w archidiecezji dzieł misyjnych, zwłaszcza Fundacji „Redemptoris Missio” oraz
Stowarzyszenia Dzieło Księdza Czesława Białka, by ich działalność mogła się stale rozwijać
i by włączało się w nią także nowe grono współpracowników.
7
www.archpoznan.org.pl/synod
Wykaz dokumentów:
AG
Sobór Watykański II, Dekret o misyjnej działalności Kościoła Ad gentes
divinitus, W: Sobór Watykański II. Konstytucje, dekrety, deklaracje.
Poznań 1968.
CHL
Jan Paweł II, Adhortacja apostolska Christifideles laici, Pallottinum. Poznań
1989.
FC
Jan Paweł II, Adhortacja apostolska Familiaris consortio, Wrocław 1995
PO
Sobór Watykański II, Dekret o posłudze i życiu prezbiterów Presbyterorum
ordinis, W: Sobór Watykański II. Konstytucje, dekrety, deklaracje.
Poznań 1968.
PSPM
Misyjny adwent nowego tysiąclecia, W: II Polski Synod Plenarny (1991-1999),
Pallottinum, Poznań 2001.
RMi
Jan Paweł II, Encyklika Redemptoris missio, Libreria Editrice Vaticana 1990
8