WOKÓŁ TRADYCJI

WOKÓŁ TRADYCJI
Bożonarodzeniowe tradycje w różnych regionach Polski
Bardzo piękne są polskie tradycje bożonarodzeniowe przekazywane z pokolenia
na pokolenie. Dzięki nim w naszych rodzinach podtrzymywane są bliskie rodzinne więzi.
To dzięki nim okres świąt jest wyjątkowy. Wiele z nich jest zwyczajami kultywowanymi
w całym kraju. Jednak zgodnie z powiedzeniem „co kraj, to obyczaj”, każdy region Polski
ma własne zwyczaje.
Kaszuby to region Polski, gdzie wiele zwyczajów świątecznych zostało już
zapomnianych . Na podkreślenie zasługują tradycje kultywowane na Kaszubach po dziś
dzień. W Wigilijny poranek każdy domownik robi ostatnie porządki. Porządek ma zapewnić
spokój na cały nadchodzący rok. Gdy zapada zmrok należy czekać na pojawienie się
pierwszej gwiazdy, dopiero po jej ukazaniu się można zasiąść do wigilijnej kolacji.
Po kolacji gospodarz domu udaje się do sadu, gdzie uderza siekierką w drzewka. Zwyczaj
ten zagwarantować ma obfite plony w nadchodzącym roku. Bardzo kolorowym i ważnym
elementem świąt na Kaszubach jest grupa kolędników. Wśród nich znajdziemy muzykanta,
czy wesołego diabła, którzy wędrują od domu do domu.
Na terenie Podlasia jest wiele tradycji powszechnych na całym obszarze Polski.
Są również zwyczaje wyróżniające ten obszar. Wigilijna kolacja przygotowywana jest
z plonów ziemi. Jeżeli jakiś element zostanie pominięty, w przyszłym roku zbiory będą
uboższe. Na Podlasiu przywiązuje się wagę do kolejności siadania do stołu. Pierwsi siadają
najstarsi domownicy. Wierzy się bowiem, że w tej samej kolejności domownicy będą
umierać. Na wigilijnych stołach mieszkańców Podlasia znajdziemy miedzy innymi kutię,
kaszę gryczaną, czy też barszcz z grzybami.
Wśród Śląskich tradycji na uwagę zasługują przede wszystkim potrawy. Ślązacy
podczas wigilijnej wieczerzy zajadają się między innymi zupą z konopi, kapustą z grochem,
czy pierogami z grzybami. Popularne są również piernikowe serca. Na Śląsku dużą wagę
przywiązuje się również do świątecznego drzewka. Musi być żywe, pachnące lasem.
Po kolacji wigilijnej Ślązacy rozpoczynają uroczyste kolędowanie.
W Małopolsce powiedzenie „jaka wigilia, taki cały rok” jest dobrze znane, z tego
powodu mieszkańcy starają się nie kłócić, tak by w całym nadchodzącym roku kłótni było
jak najmniej. Na wsiach na terenie Małopolski w kącie stawiany jest snop zboża. Ma on
zapewnić obfite plony w nadchodzącym roku. Oczy mieszkańców tego regionu Polski cieszą
szopki krakowskie. Podobnie jak na Kaszubach, domownicy zasiadają do kolacji wigilijnej
WOKÓŁ TRADYCJI
dopiero bo ujrzeniu pierwszej gwiazdy. Podczas wigilii na stole cały czas czeka nakrycie na
nieoczekiwanego gościa, zbłąkanego wędrowca. Wśród potraw na stołach mieszkańców
Małopolski królują kluski z makiem oraz polski karp.
Mojka to w gwarze podhalańskiej choinka. Dawniej na terenie Podhala gospodarz
przynosił żywą, pachnącą choinkę do domu, gdzie następnie dekorowano ją czerwonymi
jabłkami, cukierkami oraz zabawkami przygotowanymi przez dzieci. Dziś ta dekoracja
zastąpiona została bombkami. Pod obrus na wigilijnym stole wkładane jest sianko.
Po wieczerzy rozpoczyna się wspólne kolędowanie. Na Podhalu często trwa ono do samego
rana!
Tradycją świąteczną na Lubelszczyźnie jest pachnąca lasem choinka, która
przystrojona jest bombkami, łańcuchami oraz co istotne jabłkami, gdyż te owoce były na
biblijnym drzewie. Kolacja składa się z dwunastu potraw. Na wigilijnych stołach
mieszkańców Lubelszczyzny znajdziemy między innymi: kapustę z grochem i grzybami,
czy śledzie. Po kolacji wszystkie resztki oraz opłatek zanoszone zwierzętom. O godzinie 12
cała rodzina udaje się na uroczystą pasterkę.
Poza tradycjami świątecznymi, wymienionymi w poszczególnych regionach Polski
na uwagę zasługują również zwyczaje powszechne na terenie całego naszego kraju. Żaden
Polak nie wyobraża sobie wigilijnej kolacji, przed którą nie dzielimy się opłatkiem,
składając życzenia naszym bliskim. Na wigilijnym stole wielu Polaków gości tradycyjnie 12
bezmięsnych potraw. Oczy cieszy kolorowa choinka z pięknymi, ciepłymi lampkami.
To właśnie zwyczaje świąteczne sprawiają, że okres Bożego Narodzenia jest pełen ciepła.
Tradycje przekazywane z pokolenia na pokolenie sprawiają, że wielu z nas z utęsknieniem
czeka na świąteczny, grudniowy czas.
opr. Bożena Tytuła