Liczba uczniów, których rodzice wyjechali w celach zarobkowych za

„Wpływ migracji zarobkowej rodziców
na sytuację dziecka pozostawionego w
kraju”
KURATORIUM OŚWIATY W LUBLINIE
18 grudnia 2009
„Wpływ migracji zarobkowej rodziców na sytuację
dziecka pozostawionego w kraju”
Prezentacja wyników badania pilotażowego
realizowanego w ramach projektu badawczego:
„SYTUACJA EDUKACYJNA I WYCHOWAWCZA DZIECI
I MŁODZIEŻY, KTÓRYCH RODZICE WYJECHALI W
CELACH ZAROBKOWYCH ZA GRANICĘ”
2
„Wpływ migracji zarobkowej rodziców na sytuację
dziecka pozostawionego w kraju”
•
Badaniem objętych zostało 215 szkół z terenu województwa lubelskiego: placówki
wychowania przedszkolnego, szkoły podstawowe, gimnazja, licea ogólnokształcące,
licea profilowane, technika, zasadnicze szkoły zawodowe.
Zadanie zrealizowało 200 szkół i placówek :
• placówek wychowania przedszkolnego - 60
• szkół podstawowych – 64, w tym 4 szkoły podstawowe specjalne
• gimnazjów – 31, w tym 2 gimnazja specjalne
• liceów ogólnokształcących - 17
• liceów profilowanych - 4
• techników - 10
• zasadniczych szkół zawodowych - 14, w tym 3 szkoły specjalne przysposabiające do
pracy, 2 szkoły zawodowe specjalne.
3
„Wpływ migracji zarobkowej rodziców na sytuację
dziecka pozostawionego w kraju”
Ogólna liczba uczniów w objętych badaniem
pilotażowym szkołach/placówkach
• Liczba uczniów ogółem 32759
• Liczba chłopców 16711
• Liczba dziewcząt 15418
4
„Wpływ migracji zarobkowej rodziców na sytuację
dziecka pozostawionego w kraju”
• Zgodnie z instrukcją dotyczącą realizacji projektu w wyborze
szkół do badania pilotażowego uwzględniono zróżnicowanie
szkół/placówek ze względu na liczbę mieszkaoców danej
miejscowości, w której znajduje się szkoła, oraz udział
w badaniach dyrektorów szkół/placówek publicznych
i niepublicznych, w tym także specjalnych.
• Dyrektorzy wytypowanych do badania pilotażowego szkół
otrzymali, w Globalnym Systemie Obsługi Kuratorium (GSOK),
do wypełnienia ankietę. Zostali poproszeni aby równolegle po
jej wypełnieniu w wersji elektronicznej wydrukowad ankietę
i przesład do Kuratorium Oświaty w wersji tradycyjnej.
5
„Wpływ migracji zarobkowej rodziców na sytuację
dziecka pozostawionego w kraju”
Cel główny badania:
• Diagnoza rozmiarów emigracji zarobkowej rodziców oraz ocena jej skutków
edukacyjno- wychowawczych dla dzieci i młodzieży.
Cele szczegółowe:
1. Określenie, oszacowanie liczby dzieci będących w zasięgu oddziaływania szkół
i placówek opiekuńczo-wychowawczych, których rodzice wyjechali w celach
zarobkowych za granicę.
2. Opisanie sytuacji wychowawczo-edukacyjnej tych dzieci z uwzględnieniem
nieobecności obydwojga rodziców, nieobecności jedynie jednego z rodziców,
będących pod opieką bliskiej rodziny, pozostających pod opieka dalszej rodziny lub
innych osób .
3. Rozpoznanie sytuacji formalno-prawnej tych dzieci w kontekście kodeksu rodzinnego
i opiekuńczego.
4. Oszacowanie rozmiarów, form, nasilenia zaburzeń edukacyjno-wychowawczych
u dzieci, których rodzice wyjechali do pracy za granicę.
6
„Wpływ migracji zarobkowej rodziców na sytuację
dziecka pozostawionego w kraju”
Liczba uczniów, których oboje rodzice wyjechali w celach
zarobkowych za granicę, w badanych szkołach wynosi 735, co
stanowi 2,24% ogółu uczniów badanych szkół.
WZ-P: 0,59% WM: 1% WW-M: 3,69%
Liczba i odsetek uczniów w skali województwa z uwzględnieniem
typów szkół/placówek przedstawia się następująco:
• Gimnazja dla młodzieży: 19 - 0,31%
• Licea ogólnokształcące: 38 - 0,67%
• Licea profilowane: 4 - 0,88%
• Przedszkola:10 - 0,16%
• Szkoły podstawowe: 635 - 6,04%
• Technika: 13 - 0,53%
• Zasadnicze szkoły zawodowe: 22 - 1,23%
7
„Wpływ migracji zarobkowej rodziców na sytuację
dziecka pozostawionego w kraju”
Liczba i odsetek uczniów których rodzice wyjechali w celach zarobkowych
za granicę , w skali województwa z uwzględnieniem kategorii
miejscowości, w której znajduje się szkoła/placówka:
• miasto 20-49 tys. mieszkaoców: 621 - 9,10%
WZ-P:1.08% /WW-M: 1,7%
• miasto 50-100 tys. mieszkaoców: 50 - 0,64%
WZ-P:1,24 /WW-M: 1,8%
• miasto poniżej 20 tys. mieszkaoców: 31 - 0,42%
WZ-P: 0,87% /WW-M: 1%
• miasto pow. 500tys mieszkaoców: 3 - 0,12%
WZ-P:0,34% /WW-M: 2%
• wieś: 30 - 0,36%
WZ-P:0,33%/WW-M: 2,7%
8
„Wpływ migracji zarobkowej rodziców na sytuację
dziecka pozostawionego w kraju”
Liczba uczniów, których jedno z rodziców (w przypadku wychowywania tylko
przez jednego z rodziców) wyjechało w celach zarobkowych za granicę
wynosi 741 co stanowi 2,26%
WM: 0,06% WZ-P: 0,71%)
Liczba i odsetek uczniów w skali województwa z uwzględnieniem typów szkół/placówek:
• Gimnazja dla młodzieży (bez specjalnych): 17 - 0,28%
• Licea ogólnokształcące: 16 - 0,28%
• Licea profilowane: 2 - 0,44%
• Przedszkola: 4 - 0,06%
• Szkoły podstawowe: 680 - 6,47%
• Technika: 12 - 0,48%
• Zasadnicze szkoły zawodowe: 10 - 0,56%
Liczba i odsetek uczniów w skali województwa z uwzględnieniem kategorii miejscowości, w
której znajduje się szkoła/placówka:
• miasto 20-49 tys. mieszkaoców:
617 - 9,04%
• miasto 50-100 tys. mieszkaoców: 26 - 0,34%
• miasto poniżej 20 tys. mieszkaoców: 17 - 0,23%
• miasto pow. 500tys mieszkaoców: 6 - 0,24%
• wieś: 75 - 0,90%
9
„Wpływ migracji zarobkowej rodziców na sytuację
dziecka pozostawionego w kraju”
Liczba uczniów (i odsetek), których jedno z rodziców (w przypadku
wychowywania przez oboje rodziców) wyjechało w celach zarobkowych
za granicę przedstawia się następująco: 2475, co stanowi 7,56%
WM: 1% WZ-P: 7,32%)
Liczba i odsetek uczniów w skali województwa z uwzględnieniem typów szkół/placówek:
• Gimnazja dla młodzieży: 587 - 9,58%
• Licea ogólnokształcące: 242 - 4,29%
• Licea profilowane: 25 - 5,49%
• Przedszkola: 300 - 4,76%
• Szkoły podstawowe: 1137 - 10,83%
• Technika: 132 - 5,33%
• Zasadnicze szkoły zawodowe: 69 - 3,87%
Liczba i odsetek uczniów w skali województwa z uwzględnieniem kategorii miejscowości, w której znajduje
się szkoła/placówka:
• miasto 20-49 tys. mieszkańców: 1184 - 17,36%
• miasto 50-100 tys. mieszkańców: 342 - 4,41%
• miasto poniżej 20 tys. mieszkańców: 444 - 6,03%
• miasto pow. 500tys mieszkańców: 50 - 1,99%
• wieś: 455 - 5,48%
10
„Wpływ migracji zarobkowej rodziców na sytuację
dziecka pozostawionego w kraju”
• Liczba uczniów, których rodzice wyjechali w celach
zarobkowych za granicę wynosi 3951 co stanowi 12,06%
ogółu uczniów badanych szkół
WM-M: 3,69% WZ-P:0,59% WM: 1%
• w tym 814 liczba chłopców,
• 717 liczba dziewcząt - z zaznaczeniem, że 128 z 200
szkół i placówek wypełniło tabelę wykazując podział
na chłopców i dziewczęta.
11
„Wpływ migracji zarobkowej rodziców na sytuację
dziecka pozostawionego w kraju”
Szkoły/placówki zetknęły się z trudnościami natury formalno – prawnej
wynikającymi z faktu nieobecności rodzica/rodziców ucznia
w kraju.
Jako trudności wymieniano:
•
•
•
•
•
•
•
•
pozostawienie dzieci pod opieką osób, które nie sprawują formalnej opieki nad nimi,
brak kontaktu ze strony rodziców,
brak opieki nad dziećmi,
pogorszenie zachowania oraz braki w nauce,
problemy z informowaniem rodziców o zagrożeniach ocenami niedostatecznymi,
trudności z uzyskaniem zgody dotyczącej np. udziału dziecka w różnych imprezach,
wyjazdach, formach aktywności pozalekcyjnej oraz wszelkich innych sytuacjach, w
których zgoda rodzica jest niezbędna: usprawiedliwienia, zwolnienia z lekcji; trudności
z zapisaniem dziecka do lekarza;
trudności z zapisaniem ucznia do szkoły,
uczniowskie konflikty z prawem (demoralizacja, uzależnienia, nierealizowanie
obowiązku szkolnego),
brak możliwości sprawdzenia, czy dziecko spełnia obowiązek szkolny poza granicami
kraju,
12
„Wpływ migracji zarobkowej rodziców na sytuację
dziecka pozostawionego w kraju”
Respondenci jako źródło informacji
o wyjeździe rodzica/rodziców uczniów wskazywali:
• samych rodziców:
liczba uczniów
odsetek uczniów, których
rodzice wyjechali za granicę
430
10,88%
WM 45% WW-M: 11,08%
• samych uczniów:
358
9,06%
WM 31% WW-M: 19,50%
• innych członków rodziny: 42
1,06%
WM 2% WW-M: 6,59%
• innych rodziców:
15
0,38%
WW-M: 0,14%
• innych uczniów:
11
0,28%
WW-M: 0,84% WZ-P:
• nauczycieli:
82
2,08%
WW-M: 26,09%
• pedagogów/
psychologów szkolnych:
25
0,63%
WM 13% WW-M: 15,29%
•
Inne osoby:
6
0,15%
WW-M: 4,21%
13
„Wpływ migracji zarobkowej rodziców na sytuację
dziecka pozostawionego w kraju”
Wskazywane przez szkoły/placówki
źródło informacji i wiedzy
o sytuacji ucznia związanej z wyjazdem rodzica/rodziców w celach zarobkowych za granicę, to:
Liczba uczniów
• rodzice:
odsetek uczniów, których
rodzice wyjechali za granicę
895
22,65%
WM 41% WW-M: 19,92%
• uczniowie:
538
13,62%
WM 22% WW-M: 28,05%
• inni członkowie rodziny:
81
2,05%
WM 3% WW-M: 8,98%
• rodzice innych uczniów:
14
0,35%
WW-M: 1,40%
• inni uczniowie:
22
0,56%
WM 26% WW-M: 0,70%
• nauczyciele:
190
4,81%
WW-M: 32,12%
• pedagog/psycholog szkolny:
171
4,33%
WM : 17% WW-M: 29,17%
• inne osoby:
30
0,76%
WW-M: 3,93%
14
„Wpływ migracji zarobkowej rodziców na sytuację
dziecka pozostawionego w kraju”
W sytuacji, gdy oboje rodzice (lub jeden z rodziców w przypadku
wychowywania ucznia tylko przez jednego z rodziców) wyjechali w
celach zarobkowych za granicę, formalną lub nieformalną opiekę
nad dziedmi sprawują następujące osoby:
Formalna opieka nad uczniami :
Liczba uczniów odsetek uczniów, których
rodzice wyjechali za granicę
• Dziadkowie
58
1,47%
WM:5,6% WW-M:4,07%
• Dorosłe rodzeostwo
9
0,23%
WW-M:0,98%
• Inni krewni
22
0,56%
WM:0,4%. WW-M:0,56%
• Instytucje opiekuocze
• Ktoś inny
1
21
0,03%
0,53%
WW-M:0,14%
15
„Wpływ migracji zarobkowej rodziców na sytuację
dziecka pozostawionego w kraju”
Nieformalną opiekę nad uczniami sprawują wg. Informacji, jakie posiadają
szkoły :
Liczba uczniów
• Dziadkowie
187
odsetek uczniów, których
rodzice wyjechali za granicę
4,73%
WM:9% WW-M:15,15%
• Dorosłe rodzeostwo
27
0,68%
WM:2% WW-M:3,79%
• Inni krewni
29
0,73%
WM:2% WW-M:2,10
• Sąsiedzi
1
0,03%
WW-M:0,7%
• Podmiot opieki - ktoś inny- 13
0,33%
WW-M:0,42%
16
„Wpływ migracji zarobkowej rodziców na sytuację
dziecka pozostawionego w kraju”
Najistotniejsze problemy wskazywane przez
•
respondentów, związane z wyjazdem rodziców,
na jakie napotykają sami uczniowie i szkoły,
•
to:
•brak poczucia bezpieczeństwa
•wysoka absencja uczniów, obniżająca się
frekwencja, wagary
•tęsknota za rodzicem, rozluźnienie więzi pomiędzy
dzieckiem a rodzicem
•brak zainteresowania ze strony rodziców,
możliwość rozpadu rodziny
brak poczucia wsparcia bliskiej osoby w
rozwiązywaniu problemów, brak właściwych relacji z
otoczeniem
labilność emocjonalna, nadwrażliwość
obniżone poczucie wartości, brak pewności siebie
chęć zwrócenia na siebie uwagi
trudności w nawiązaniu przyjaźni w klasie
płaczliwość
zaburzony system wartości, brak autorytetu,
utrata autorytetów moralnych
agresja, bunt, buta
•
•
•
•
trudności w nauce, niepowodzenia szkolne, brak
motywacji do nauki
osamotnienie uczniów, problemy emocjonalne
związane z poczuciem samotności, przejawy
zachowań nieadekwatnych do sytuacji
możliwość dostania się do grup patologicznych
brak osoby do której mogą sie zwrócić z
problemami
konieczność radzenia sobie w życiu, przejęcia
obowiązków rodzica - "wymuszona dorosłość",
uczeń musi więcej czasu poświęcać na zajęcia
domowe, kosztem czasu przeznaczonego na
naukę lub rozrywkę, konieczność podjęcia
zwiększonej liczby obowiązków, np. opieka nad
młodszym rodzeństwem, prace polowe
brak odpowiedniego nadzoru, brak
systematycznej kontroli ze strony rodzica
17
„Wpływ migracji zarobkowej rodziców na sytuację
dziecka pozostawionego w kraju”
• Liczba uczniów, u których w ocenie badanych respondentów wystąpiła
zmiana sytuacji edukacyjnej i wychowawczej w następujących
zakresach: frekwencja szkolna, wyniki w nauce, relacje z rówieśnikami,
sytuacja materialna, zachowanie ucznia;
Frekwencja szkolna:
• Nastąpiła poprawa 11 - 0,28%
WZ-P:1,54% WM:0,4% WW-M:3,23%
• Nastąpiło pogorszenie 194 - 4,91%
WZ-P:24,53% WM:11% WW-M:11,64%
• Nie ma zmian 1224,6 - 30,99%
WZ-P:63% WW-M:54,42%
18
„Wpływ migracji zarobkowej rodziców na sytuację
dziecka pozostawionego w kraju”
Wyniki w nauce (nie dotyczy przedszkoli):
•
Nastąpiła poprawa 20 - 0,51%
WZ-P:4,33% WM:41% WW-M:1,96%
• Nastąpiło pogorszenie 220 - 5,57%
WZ-P:31,22% WM:0% WW-M:8,84%
• Nie ma zmian 914 - 23,13%
WM: 36% WW-M:58,77%
Relacje z rówieśnikami:
• Nastąpiła poprawa 28 - 0,71%
WZ-P:4,63% WM:1% WW-M:1,54%
• Nastąpiło pogorszenie 106 - 2,68%
WZ-P:12,61% WM:7% WW-M:6,45%
• Nie ma zmian 1052 - 26,63%
WM:62% WW-M:58,49%
19
„Wpływ migracji zarobkowej rodziców na sytuację
dziecka pozostawionego w kraju”
Sytuacja materialna:
•
Nastąpiła poprawa 641 - 16,22%
WZ-P:38,75% WW-M:14,45%
• Nastąpiło pogorszenie 12 - 0,30%
WZ-P:4,77% WW-M:1,96%
• Nie ma zmian 562 - 14,22%
WW-M:54,70%
Zachowanie ucznia:
• Nastąpiła poprawa 16 - 0,40%
WZ-P:6,17% WM:0% WW-M:2,24%
• Nastąpiło pogorszenie 204 - 5,16%
WZ-P:24,46% WM:9% WW-M:15,29%
• Nie ma zmian 1048 - 26,52%
WM:65% WW-M:58,84%
20
„Wpływ migracji zarobkowej rodziców na sytuację
dziecka pozostawionego w kraju”
• 46 badanych szkół dostrzegło/wskazało potrzebę
podejmowania działań wobec uczniów, których oboje
lub jeden z rodziców wyjechało w celach zarobkowych
za granicę;
• 68 szkół nie dostrzega takiej potrzeby, pozostałe 86
z 200 badanych nie zajęło stanowiska w tej sprawie.
21
„Wpływ migracji zarobkowej rodziców na sytuację
dziecka pozostawionego w kraju”
• Podejmowane przez szkolę działania wobec uczniów, których sytuacja domowa
wymagała interwencji:
Najczęściej wymieniane formy, którymi objęto uczniów:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Pomoc w nauce, konsultacje, koła zainteresowań,
Współpraca z rodzicami celem ustalenia opiekuna tymczasowego
Opieka pedagoga szkolnego , rozmowy wychowawcy klasy, wizyty domowe wychowawcy klasy ,
monitorowanie postępów w nauce i frekwencja
Zwracanie uwagi na frekwencję i wyniki nauczania uczniów
Kontakty z kuratorami sądowymi;
Współpraca z Miejskim Ośrodkiem Pomocy Rodzinie
Wywiad środowiskowy
Skierowanie do poradni psychologiczno- pedagogicznej w celu przeciwdziałania zaistniałym
trudnościom
Pomoc w zakresie dożywiania
Współpraca z policją
Zgłoszenie do GOPS w sprawie opłacania obiadów w stołówce szkolnej
Wzmacnianie poczucia własnej wartości u dzieci
Rozmowy prewencyjne z policjantem oraz strażnikiem miejskim
Kierowanie uczniów do poradni psychologiczno-pedagogicznej
22
„Wpływ migracji zarobkowej rodziców na sytuację
dziecka pozostawionego w kraju”
Uogólnione wnioski z badao
• Liczba uczniów, których rodzice wyjechali w celach zarobkowych
za granicę wynosi ogółem 3951 co stanowi 12,06% ogółu
uczniów badanych szkół/placówek,
WM: 1% WZ-P: 0,59% WW-M: 3,69%
• niepokojący jest fakt, że 1476 uczniów pozostaje całkowicie
bez opieki rodziców (wyjechali oboje lub jeden samotnie
wychowujący dziecko) – stanowi to 4,5% uczniów badanych
szkół
• uczniowie, których rodzice wyjechali w celach zarobkowych za
granicę w dużej mierze pochodzą z miast wielkości: 20-49 tys.
mieszkaoców
23
„Wpływ migracji zarobkowej rodziców na sytuację
dziecka pozostawionego w kraju”
•
•
•
•
•
•
•
Trudności natury formalno – prawnej wynikającymi z faktu nieobecności
rodzica/rodziców ucznia w kraju jakie napotyka szkoła to głównie:
pozostawienie dzieci pod opieką osób, które nie sprawują formalnej opieki nad nimi,
brak opieki nad dziedmi,
problemy formalne związane z przyjęciem dziecka do szkoły/placówki,
trudności z uzyskaniem zgody dotyczącej np. udziału dziecka w różnych imprezach,
wyjazdach, formach, aktywności pozalekcyjnej oraz wszelkich innych sytuacji,
w których zgoda rodzica jest niezbędna - usprawiedliwienia, zwolnienia z lekcji,
udział w wycieczce szkolnej, trudności w egzekwowaniu frekwencji ucznia, trudności
formalne przy przenoszeniu uczniów do innej klasy lub do innego typu szkoły,
trudności w informowaniu o zagrożeniach ocenami niedostatecznymi przy klasyfikacji
śródrocznej i koocowej,
trudności z zapisaniem dziecka do lekarza;
brak możliwości sprawdzenia, czy dziecko spełnia obowiązek szkolny poza granicami
kraju,
24
„Wpływ migracji zarobkowej rodziców na sytuację
dziecka pozostawionego w kraju”
• ile o fakcie wyjazdu rodziców za granicę informują szkołę głównie sami
rodzice i uczniowie, a słaba jest w tej kwestii wiedza pedagogów szkolnych i
nauczycieli,
• pedagodzy maja oni lepsze rozeznanie w sytuacji materialnej danego ucznia,
• formalną opiekę nad dziećmi sprawują głównie dziadkowie, inni krewni ale
i ktoś inny; jednakże należy zwrócić uwagę na fakt, że prawdopodobnie
często za formalne powierzenie opieki przyjmowane jest powiadomienie
szkoły, kto będzie opiekował się dzieckiem, przekazanie szkole/placówce
informacji na piśmie lub poświadczenia notarialnego,
• nieformalną opiekę nad dziećmi sprawują głównie dziadkowie, inni krewni i
rodzeństwo, w mniejszym stopniu inne osoby;
25
„Wpływ migracji zarobkowej rodziców na sytuację
dziecka pozostawionego w kraju”
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Najczęściej wymieniane w ankietach problemy, na które napotykają uczniowie, to:
zaburzenia emocjonalne- poczucie osamotnienia, samotnośd, tęsknota za rodzicami
obniżone poczucie własnej wartości
brak poczucia bezpieczeostwa
częstsze opuszczanie zajęd lekcyjnych, niska frekwencja, wagary
pogorszenie wyników w nauce, trudności w nauce
złe relacje z rówieśnikami
zwiększona agresja
brak wsparcia w trudnych sytuacjach
tolerowanie niewłaściwych zachowao społecznych
brak środków finansowych koniecznośd ubiegania się o zasiłki
koniecznośd radzenia sobie w życiu, przejęcia obowiązków rodzica - "wymuszona
dorosłośd”
nadmiar obowiązków w gospodarstwie domowym
konflikty z prawem;
26
„Wpływ migracji zarobkowej rodziców na sytuację
dziecka pozostawionego w kraju”
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Problemy, na które napotyka szkoła w pracy z uczniami to głównie:
utrudniony (czasem brak) kontaktu z opiekunem prawnym, rzadszy kontakt z
rodzicem, mniejsza dyspozycyjność rodzica-utrudniony kontakt
nadmierne usprawiedliwianie zaniedbań szkolnych dziecka, ochrona dziecka
przed występującymi trudnościami
brak kontaktu z domem rodzinnym w przypadku problemowych zachowań
dziecka
przeszkody administracyjno-prawne przy braku formalnego reprezentanta
rodzica ze szkołą
pogorszenie wyników w nauce, obniżenie motywacji do nauki rozluźnienie
dyscypliny, pogorszenie zachowania
większa absencja
brak jednolitych postaw wychowawczych
pojawiający się problem palenia papierosów i spożywania napojów
alkoholowych
agresywne zachowanie ucznia
27
„Wpływ migracji zarobkowej rodziców na sytuację
dziecka pozostawionego w kraju”
•
•
•
•
•
• Wskazywana przez respondentów zamiana sytuacji edukacyjnej i
wychowawczej w obszarze:
frekwencja: zadaniem respondentów u 30,99% uczniów nie ma zmian,
wyniki w nauce: zdaniem respondentów u 23,15% uczniów nie ma zmian, w
przypadku 5,5% uczniów nastąpiło pogorszenie,
relacje z rówieśnikami: zdaniem respondentów u 26,63% uczniów nie ma
zmian,
sytuacja materialna: w przypadku 16,22% nastąpiła poprawa, a 14,22% nie
ma zmian,
zachowanie ucznia: w odniesieniu do 26,52% uczniów zmian nie zauważono,
5,16% nastąpiło pogorszenie
28
„Wpływ migracji zarobkowej rodziców na sytuację
dziecka pozostawionego w kraju”
Działania najczęściej podejmowane przez szkołę:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
monitorowania obecności uczniów na lekcjach
rozmowy telefoniczne z rodzicami dziecka, ustalenie zasad i sposobu kontaktu z
rodzicami
pomoc w nauce, konsultacje, koła zainteresowań, zajęcia pozalekcyjne
rozmowy indywidualne z uczniem, rozmowy i motywowanie do nawiązywania
właściwych kontaktów z rówieśnikami,
pomoc pedagoga szkolnego, interwencja w sprawie eliminowania wagarów
zajęcia o charakterze integracyjnym, wypełnianie wolnego czasu poprzez różnorodne
dodatkowe formy pracy - rajdy, biwaki, wycieczki, koła przedmiotowe, artystyczne,
sportowe,
kontakt z opiekunem prawnym, ustanowienie prawnego opiekuna np. w formie
notarialnej, współpraca z rodzicami celem ustalenia opiekuna tymczasowego
współpraca z Miejskim Ośrodkiem Pomocy Rodzinie, Policją, kierowanie uczniów do
poradni psychologiczno-pedagogicznej, kontakty z kuratorami sądowymi,
angażowanie ucznia w działania wynikające z programu wychowawczego szkoły,
monitorowanie przez wychowawcę zachowania dziecka
29
„Wpływ migracji zarobkowej rodziców na sytuację
dziecka pozostawionego w kraju”
• Dziękuję za uwagę 
30