112 Starosta_Layout 1

Transkrypt

ed
.
Aleksandra Karpińska1(A,B,D,E,F,G), Włodzimierz Starosta2(A,E,F,G)
1
Pracownia Sportów Rekreacyjnych Akademii Wychowania Fizycznego w Poznaniu
Zakład Teorii i Metodyki Sportu Zamiejscowego Wydziału Kultury Fizycznej w Gorzowie
Wielkopolskim Akademii Wychowania Fizycznego w Poznaniu
1
Recreational Sports Centre, The Eugeniusz Piasecki University School of Physical Education, Poznań
2
Department of Biochemistry and Sports Medicine, Non-local Department of Physical Education
in Gorzów Wielkopolski, The Eugeniusz Piasecki University School of Physical Education, Poznań
tio
np
roh
ibit
2
OCENA WYBRANYCH CECH
MORFOLOGICZNYCH ORAZ
ICH WSPÓŁZALEŻNOŚĆ
U UCZENNIC SZKÓŁ BALETOWYCH
ibu
EVALUATION OF DEVELOPMENT OF CHOSEN
MORPHOLOGICAL FEATURES AND THEIR CORRELATION
IN BALLET SCHOOL FEMALE STUDENTS
dis
tr
Słowa kluczowe: uczennice szkół baletowych, cechy morfologiczne,
typologia Sheldona, BMI
Key words: female ballet schools students, morphological features,
Sheldon’s typology, BMI
ly -
Streszczenie
rso
na
lu
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
se
-
on
Wstęp. Celem pracy była ocena rozwoju wybranych cech morfologicznych u 14-18-letnich uczennic szkół baletowych, analiza typu budowy ich ciała w świetle typologii Sheldona oraz ustalenie
współzależności pomiędzy wybranymi cechami morfologicznymi.
Materiał i metody. Badania przeprowadzono na 90 uczennicach dwóch szkół baletowych.
Uwzględniono w nich 10 pomiarów antropometrycznych. Analizę statystyczną przeprowadzono w zależności od wieku badanych. Obliczono średnie arytmetyczne, odchylenia standardowe i korelacje.
Wyniki. Uczennice szkół baletowych charakteryzowała niższa masa i wysokość ciała niż przewidują normy rozwojowe dla dzieci i młodzieży dużych miast Polski. Zanotowano niższe wartości grubości
fałdów skórno-tłuszczowych w porównaniu do dzieci nietrenujących. Analiza rozkładów somatycznych
Sheldona wykazała, że dziewczęta 14-letnie charakteryzowały się największą równowagą wszystkich
trzech komponentów w porównaniu z pozostałymi badanymi. U dziewcząt starszych przeważał typ budowy endo-ektomorficzny. Nałożenie średnich wartości wskaźnika BMI uczennic w różnych przedziałach
wiekowych na siatki centylowe wykazało rozmieszczenie wyników badanych na linii 25 centyla. Badania
wykazały istnienie silnych korelacji badanych cech morfologicznych pomiędzy sobą.
Wnioski. Wyniki przeprowadzonych badań mogą świadczyć o korzystnym wpływie wysiłku fizycznego ukierunkowanego na naukę tańca klasycznego na poziom wybranych cech morfologicznych i budowę ciała uczennic szkół baletowych.
Summary
4490
2
10
23
is c
Word count:
Tables:
Figures:
References:
y is
-
for
pe
Background. The aim of the study was to evaluate of development of chosen morphological
features at 14-18 year-old female ballet school students, to analyze their body build type according
to Sheldon’s typology, and to determine the correlation among chosen morphological features.
Material and methods. The research was conducted on 90 female students of two ballet schools.
Ten anthropometrical measurements were considered. Statistical analysis was done depending on the
age of the subjects. Arithmetic means, standard deviations and correlations were calculated.
Results. Female ballet schools students were characterized by lower body weight and height
than it is stipulated by developmental norms for children and youth of big Polish cities. Values of skinfat folds were lower in comparison to non-training children. Analysis of Sheldon’s somatic distribution
showed that balance of all three components was the largest in 14-year-old girls. In older girls, the
endo-ectomorphic build type was prevailing. The imposition of mean values of BMI index of female
students in different age groups on centile grids, indicated the distribution of the results of the subjects
on the line of 25 centiles. The research proved the existence of strong correlations between the
morphological features examined.
Conclusions. Research results may prove the beneficial influence of physical effort directed
towards learning classical dance on the level of chosen morphological features and body build of
female ballet schools students.
op
Author’s Contribution
A – Study Design
B – Data Collection
C – Statistical Analysis
D – Data Interpretation
E – Manuscript Preparation
F – Literature Search
G – Funds Collection
-
Zaangażowanie Autorów
A – Przygotowanie projektu
badawczego
B – Zbieranie danych
C – Analiza statystyczna
D – Interpretacja danych
E – Przygotowanie manuskryptu
F – Opracowanie piśmiennictwa
G – Pozyskanie funduszy
Th
Adres do korespondencji / Address for correspondence
dr Aleksandra Karpińska AWF
Pracownia Sportów Rekreacyjnych Akademii Wychowania Fizycznego w Poznaniu
61-555 Poznań, ul. Droga Dębińska 7, tel.: (0-61) 835-52-80, e-mail: [email protected]
Otrzymano / Received
Zaakceptowano / Accepted
09.11.2007 r.
05.07.2008 r.
-
Medycyna Sportowa
© MEDSPORTPRESS, 2009; 6(6); Vol. 25, 357-367
ARTYKUŁ ORYGINALNY / ORIGINAL ARTICLE
357
Proporcje budowy ciała mają duże znaczenie
w rozmaitych obszarach ludzkiej działalności [1] i zależą one w znacznej mierze od płci, wieku i aktywności fizycznej. Największe znaczenie budowy ciała
występuje we wszystkich złożonych koordynacyjnie
dyscyplinach sportu (m.in. w gimnastyce artystycznej, pływaniu, koszykówce) oraz niektórych zawodach (np. w balecie i sztuce cyrkowej). W techniczno-estetycznych dyscyplinach sportu oraz w tańcu nie
tylko dobór ćwiczeń i perfekcyjne ich wykonanie podczas zawodów, ale też proporcjonalna sylwetka znacząco wpływają na ogólne wrażenie artystyczne, jak
również na oceny sędziów. W tańcu klasycznym, jak
podaje Kijak [2], analiza wskaźników antropometrycznych wykazuje na ogół korzystne różnice w proporcjonalności budowy ciała tancerek i tancerzy,
w porównaniu z innymi kobietami i mężczyznami tej
samej populacji [3].
Niewiele dostępnych jest prac dotyczących rozwoju morfologicznego oraz budowy ciała uczniów
szkół baletowych [4,5,6,7,8,9,10,11] oraz tancerzy
zawodowych [2,3,12,13,14,15,16,17].
Ze względu na znaczenie problematyki podjęto
badania, których celem były:
1. ocena rozwoju wybranych cech morfologicznych
u 14-18-letnich uczennic szkół baletowych,
2. analiza typu budowy ich ciała w świetle typologii
Sheldona oraz wskaźnika BMI,
3. ustalenie współzależności pomiędzy badanymi
cechami morfologicznymi u badanych uczennic.
The proportions of body build have a great
significance in different areas of human activity [1]
and they depend to a large degree on the gender,
age, and physical activity. The greatest significance
of body build is observed in all coordinately complex
sports disciplines (among others, in artistic gymnastics, swimming, basketball) and in some professions
(for example in ballet and circus arts). In technical
and aesthetical sport disciplines and in dance not
only the selection of exercises and their perfect
performance during the competitions, but also the
proportional figure influences significantly the general
artistic merit and the level of judges’ ratings. In
classical dance, as states Kijak [2] the analysis of
anthropometrical indices shows in general the
beneficial differences in proportionality of body build
of female and male dancers in comparison to other
women and men of the same population [3].
There are only a few accessible works on morphological development and on body build of ballet
schools students [4,5,6,7,8,9,10,11] and professional
dancers [2,3,12,13,14,15,16,17].
Due to the significance of the topic, the main
tasks of the research were:
1. evaluation of development of chosen morphological features in 14-18 years old ballet schools
female students,
2. analysis of their body build type in the light of
Sheldon’s typology and BMI index,
3. establishing the correlation between the morphological features studied in female students examined.
ly -
dis
tr
ibu
tio
np
roh
ibit
ed
.
Background
on
-
Wstęp
Material and methods
The research was conducted on 90 female students of two ballet schools – in Poznań and in Warsaw
in September 2003. Ten anthropometrical measurements were taken into consideration: body weight
(kg); body height (cm); circumference of waist (cm);
hips circumference (cm); arm circumference (cm);
shin circumference (cm); the breadth of humeral and
femoral epiphysis (mm); sitting height (cm), and the
thickness of skin – fat folds in four places: on the arm
(mm), under the lower angle of shoulder-blade, above
the iliac crest (mm), on the shin (mm). Statistical
analysis was done depending on the age of the girls
examined. Arithmetic means, standard deviations and
correlations were calculated. Statistical analysis of the
results was used to define body build of ballet schools
female students on the basis of Sheldon’s typology
and BMI index.
The obtained research results were compared to
developmental norms of body height and weight and
to indices of weight-height proportions of children
and youth of the city of Poznań [18].
op
y is
for
pe
rso
na
lu
Badania przeprowadzono na 90 uczennicach
dwóch szkół baletowych – w Poznaniu i Warszawie,
we wrześniu 2003 roku. Uwzględniono w nich 10 następujących pomiarów antropometrycznych: masa
ciała (kg); wysokość ciała (cm); obwód talii (cm); obwód bioder (cm); obwód ramienia (cm); obwód goleni (cm); szerokość nasady kości ramiennej i udowej
(mm); wysokość podsiedzeniowa (cm); grubość fałdów skórno-tłuszczowych w czterech miejscach:
na ramieniu (mm), pod dolnym kątem łopatki (mm),
nad grzebieniem biodrowym (mm), na podudziu
(mm). Analizę statystyczną przeprowadzono w zależności od wieku badanych. Obliczono średnie arytmetyczne, odchylenia standardowe i korelacje. Analiza statystyczna wyników posłużyła do określenia
budowy ciała uczennic szkół baletowych na podstawie typologii Sheldona i wskaźnika BMI.
Zebrane wyniki badań porównano z normami rozwojowymi wysokości i masy ciała oraz ze wskaźnikami proporcji wagowo-wzrostowych dzieci i młodzieży
z Poznania [18].
se
Materiał i metody
is c
Wyniki
Th
1. Poziom cech morfologicznych uczennic
szkół baletowych
Uczennice szkół baletowych charakteryzowały
się zróżnicowanym poziomem cech morfologicznych
uzależnionym od ich wieku. Średnia wysokość ciała
uczennic szkół baletowych w wieku 14-18 lat wynio-
-
-
-
Karpińska A. i wsp., Wybrane cechy morfologiczne u uczennic szkół baletowych
358
Results
1. Level of morphological features of ballet
schools female students
Ballet schools female students were characterized by a diversified level of morphological features
depending on their age. The average body height of
ballet schools female students at the age 14-18 years
-
ed
.
tio
np
roh
ibit
ibu
dis
tr
ly -
on
se
lu
rso
na
pe
y is
op
is c
Th
Ryc. 1. Porównanie wyników wysokości ciała uczennic szkół baletowych i dziewcząt nietrenujących z Poznania [18]
Fig. 1. Comparison of results of body height of ballet schools female students and girls not undergoing training from
Poznan [18]
-
was 163.4 cm. The biggest body height characterized 17-year-old girls.
In the consecutive age brackets the results of
body height of most ballet schools female students
examined did not differ significantly from the averaged results for the girls from Poznan [18] (Fig. 1).
Only the girls at the age 14-18 practicing classical
dance obtained lower values than their peers. In the
examined 14-year-old it could be caused by the
delayed start of the puberty stage and the delay in
the dynamic an this stage increase in body height
resulting from it. Lower body height of 14- and 18year-old students could also result from the fact that
ballet schools admit shorter girls.
Ballet schools female students were characterized by rather low body weight. The largest differences
were stated between the 14-year-old and 15-year-old
girls examined. They confirmed the results of Kamiński’s research [19] and can provide the evidence
for the delayed puberty end of ballet schools female
students. The tendency for the delay of pubertal development of young dancers, gymnasts, and figure
skaters was also stated by Osiński [20].
Ballet schools female students were characterized by lower body weight than the one presented in
averaged values for Poznań children and youth [18]
(Fig. 2). The obtained results of body weight of those
girls were equivalent to the values of approximately
25 centile of centile grid.
In all age brackets the differences of body weight
of female dancers and girls who do not undergo
training were statistically significant, however, the
biggest ones were registered in 14-year-old girls.
Girls practicing dance were characterized by low
values of waist and hips circumference. The comparison of the results of waist and hips circumference
of ballet schools female students did not show
significant differences between the subjects at
for
-
sła 163,4 cm. Najbardziej znaczącą wysokością ciała charakteryzowały się dziewczęta 17-letnie.
W kolejnych przedziałach wiekowych wyniki wysokości ciała większości badanych uczennic szkół
baletowych nie różniły się istotnie od wyników uśrednionych dla dziewcząt z Poznania [18] (Ryc. 1). Jedynie dziewczęta 14- i 18-letnie, uprawiające taniec
klasyczny, uzyskały wartości niższe od rówieśniczek.
U badanych dziewcząt 14-letnich mogło to być spowodowane późniejszym rozpoczęciem okresu pokwitania i związanym z tym opóźnieniem dynamicznego
w tym okresie przyrostu wysokości ich ciała. Niższa
wysokość ciała uczennic 14- i 18-letnich mogła również wynikać z przyjęcia do szkół baletowych dziewcząt niższych.
Uczennice szkół baletowych charakteryzowały się
dość niską masą ciała. Największe różnice stwierdzono pomiędzy badanymi 14- a 15-letnimi. Potwierdziły
one wyniki badań Kamińskiego [19] i mogą świadczyć o późniejszym zakończeniu okresu pokwitania
dziewcząt ze szkół baletowych. Tendencję opóźnień
procesów dojrzewania płciowego młodych tancerzy,
gimnastyków i łyżwiarzy figurowych stwierdził też
Osiński [20].
Uczennice szkół baletowych odznaczały się niższą masą ciała niż przedstawiają wartości uśrednione dla dzieci i młodzieży z Poznania [18] (Ryc. 2).
Uzyskane wyniki masy ciała tych dziewcząt odpowiadały wartościom około 25 centyla siatki centylowej.
We wszystkich przedziałach wiekowych różnice
masy ciała tancerek i dziewcząt, które nie trenują, były istotne statystycznie; największe jednak zanotowano u dziewcząt 14-letnich.
Dziewczęta uprawiające taniec odznaczały się niskimi wartościami obwodu talii i bioder. Porównanie
wyników obwodu talii i bioder uczennic szkół baletowych nie wykazało istotnych różnic pomiędzy badanymi różnego wieku (Ryc. 3). Różnice te były nie-
-
Karpińska A. et al., Selected morphological features in ballet school female pupils
359
-
ibu
dis
tr
on
ly -
Ryc. 2. Porównanie wyników masy ciała uczennic szkół baletowych i dziewcząt nietrenujących z Poznania [18]
Fig. 2. Comparison of results of body weight of ballet schools female students and girls not undergoing training from
Poznan [18]
op
y is
Ryc. 3. Obwód talii i bioder uczennic szkół baletowych w zależności od wieku badanych (n=90)
Fig. 3. Waist and hips circumference of ballet schools female students depending on the age of subjects (n=90)
Th
is c
znaczne (nieistotne statystycznie), z wyjątkiem różnic obwodu bioder u dziewcząt 14-15-letnich. Było
to prawdopodobnie związane ze zmianą proporcji
ciała w okresie dojrzewania. Podobne rezultaty uzyskano w wyniku analizy obwodów ramienia i goleni.
-
-
for
pe
rso
na
lu
se
-
-
tio
np
roh
ibit
ed
.
360
different ages (Fig. 3). The differences were minor
(statistically not significant ), with the exception of the
differences in hips circumference in 14-15 years old
girls. It was probably connected with the change of
body proportions at puberty. Similar results were
obtained from the analysis of arm and shin circumferences.
-
ed
.
tio
np
roh
ibit
ibu
dis
tr
ly -
on
se
lu
rso
na
pe
y is
op
is c
Th
Ryc. 4. Rozkład typów somatycznych uczennic dwóch szkół baletowych w wieku 14-18 lat (n=90)
Fig. 4. Distribution of somatic types of female students of two ballet schools at the age of 14-18 years (n=90)
-
2. Body build of ballet schools female students on
the basis of Sheldon’s typology
Majority of the girls under examination occurred in
the field of endo-ektomorphy, connected with lipomatosis (Fig. 4). The result obtained shows the body
build characteristic for female gender, although
explicit ectomorphic build was expected in prospective female dancers. This may be partly explained by
the fact that anthropometrical measurements on the
basis of which body build was defined according to
Sheldon’s typology were conducted in the beginning
of September, i.e. after a holiday break. According to
Milcerowa [8], in women physically active after
a break in training, a very fast increase in adipose tissue mass is observed [21]. According to Osiński [20],
adipose tissue is a component of body built which
alternates depending on, among others, lifestyle,
nutrition, physical activity, mental stresses. That is
why in ballet schools female students the reason for
a higher level of adipose tissue mass at the beginning of a school year could be the break in trainings in the holiday period, and consequently, a few
weeks’ long change in their lifestyle. Another reason
for body fat deposition in the girls could be the fact
that some of them were at puberty stage which is
also connected with the gaining adipose tissue. This
period, characteristic for ontogenetic development,
occurred a year or two later in ballet schools female
students than in girls not undergoing training.
In ballet schools female students no significant
differences in body build were observed depending on
their age. 14-year-old girls were characterized by the
greatest balance of all three components in comparison
to the other subjects. However, part of them presented
the connection of endo- and ectomorphy (Fig. 4a).
In the group of 15-year-old girls the endo-ectomorphic body build type was prevailing. Presumably in
those girls the alternation in body build and increase in
adipose tissue mass took place at puberty (Fig. 4b).
for
-
2. Budowa ciała uczennic szkół baletowych
w świetle typologii Sheldona
Zdecydowana większość badanych znalazła się
w polu endo-ektomorfii, związanej z otłuszczeniem
ciała (Ryc. 4). Uzyskany wynik wskazuje na budowę
ciała charakterystyczną dla płci żeńskiej, choć spodziewano się u przyszłych tancerek wyraźnej budowy ektomorficznej. Częściowo można to tłumaczyć
faktem, że pomiary antropometryczne na podstawie
których określono budowę ciała w świetle typologii
Sheldona, zostały przeprowadzone na początku września, a więc po przerwie wakacyjnej. Według Milcerowej [8], u kobiet aktywnych fizycznie, po przerwie w treningach następuje bardzo szybki przyrost tkanki tłuszczowej [21]. Według Osińskiego [20], tkanka tłuszczowa jest komponentem budowy ciała zmieniającym się
w zależności od m.in. trybu życia, odżywiania, aktywności fizycznej, stresów psychicznych. Dlatego u uczennic szkół baletowych przyczyną wyższego poziomu
tkanki tłuszczowej na początku roku szkolnego mogła
być przerwa w treningach w okresie wakacyjnym i związana z tym kilkutygodniowa zmiana trybu życia. Inną
przyczyną otłuszczenia ciała dziewcząt mógł być fakt,
że część z nich znalazła się w okresie pokwitania, co
również wiązało się ze wzrostem tkanki tłuszczowej.
Ten charakterystyczny okres w rozwoju ontogenetycznym u uczennic szkół baletowych miał miejsce rok lub
dwa lata później niż u dziewcząt, które nie trenują.
U uczennic szkół baletowych nie zanotowano istotnych różnic w budowie ciała w zależności od ich wieku. Dziewczęta 14-letnie charakteryzowały się największą równowagą wszystkich trzech komponentów
w porównaniu z pozostałymi badanymi. Jednak
część z nich wykazywała połączenie endo- i ektomorfii (Ryc. 4a).
W grupie dziewcząt 15-letnich przeważał typ budowy endo-ektomorficzny. Najprawdopodobniej u dziewcząt tych nastąpiła zmiana budowy ciała i wzrost tkanki tłuszczowej w okresie dojrzewania (Ryc. 4b).
-
361
-
ibu
dis
tr
on
ly -
Ryc. 4a. Rozkład typów somatycznych uczennic szkół baletowych w wieku 14 lat (n=21)
Fig. 4a. Distribution of somatic types of ballet schools female students at the age of 14 (n=21)
y is
Ryc. 4b. Rozkład typów somatycznych uczennic szkół baletowych w wieku 15 lat (n=24)
Fig. 4b. Distribution of somatic types of ballet schools female students at the age of 15 (n=24)
Th
is c
op
U dziewcząt w wieku 16 lat obok budowy endo-ektomorficznej wystąpił typ budowy silnie ektomorficzny (Ryc. 4c). Mogło to mieć związek z zakończeniem etapu ich dojrzewania lub zwiększoną dbałością o wygląd ciała. W tym wieku dziewczęta zdają
sobie sprawę z faktu, że w tej specyficznej odmianie
ruchu proporcjonalna i szczupła sylwetka korzystniej
prezentuje się w tańcu.
Dziewczęta 17- i 18-letnie charakteryzowało większe otłuszczenia ciała – na co wskazuje rozkład ich typów w polu endo-ektomorfii (Ryc. 4d-4e).
-
-
for
pe
rso
na
lu
se
-
-
tio
np
roh
ibit
ed
.
362
In girls at the age of 16, besides the endo-ectomorphic body build, occurred strongly ectomorphic type
of body build (Fig. 4c). This could be connected with the
end of their puberty or increased care about their body
appearance. At this age girls are aware of the fact that
in this specific type of movement a proportional and
slim figure looks much better while dancing.
17- and 18-year-old girls were characterized by
larger lipomatosis – which is demonstrated by the
distribution of their types in the field of endo-ectomorphology (Fig. 4d-4e).
-
ibu
dis
tr
on
ly -
Ryc. 4c. Rozkład typów somatycznych uczennic szkół baletowych w wieku 16 lat (n=22)
Fig. 4c. Distribution of somatic types of ballet schools female students at the age of 16 (n=22)
y is
Ryc. 4d. Rozkład typów somatycznych uczennic szkół baletowych w wieku 17 lat (n=14)
Fig. 4d. Distribution of somatic types of ballet schools female students at the age of 17 (n=14)
Th
is c
op
3. Budowa ciała uczennic szkół baletowych
według wskaźnika BMI
Badane dziewczęta charakteryzowały się dość
niskim wskaźnikiem BMI (Body Mass Index – 18.6)
(Ryc. 5). Średni ich wynik mieścił się w dolnej granicy zakresu normalnej zmienności [22]. Jednak budowa ciała
uczennic 14-15-letnich charakteryzowała się I stopniem
szczupłości, a starszych 16-18-letnich mieściła się
w przedziale normalnej zmienności.
3. Body build of ballet schools female students
due to BMI
The girls examined were characterized by a rather
low BMI (Body Mass Index) – 18.6 (Fig. 5). Their average result fitted the lower limit of normal variability
range [22]. However, body build of 14-15-year-old
female students was characterized by No. 1 slenderness degree, and of the older, 16-18 years old, it fitted normal variability range.
-
-
for
pe
rso
na
lu
se
-
-
tio
np
roh
ibit
ed
.
363
-
ibu
dis
tr
on
ly -
Ryc. 4e. Rozkład typów somatycznych uczennic szkół baletowych w wieku 18 lat (n=9)
Fig. 4e. Distribution of somatic types of ballet schools female students at the age of 18 (n=9)
y is
Ryc. 5. Porównanie wartości wskaźnika BMI uczennic szkół baletowych i dziewcząt nietrenujących z Poznania
Fig. 5. Comparison of BMI value of ballet schools female students and girls not undergoing training from Poznan
is c
op
Po nałożeniu wyników wskaźnika BMI uczennic szkół
baletowych na siatkę centylową BMI dziewcząt z Poznania [23] stwierdzono, że we wszystkich przedziałach wiekowych wyniki te znajdują się przy wartości 25 centyla.
Th
4. Współzależność wyników wybranych
cech morfologicznych
Badania własne wykazały istnienie współzależności wysokości ciała uczennic dwóch szkół baletowych z różnymi cechami somatycznymi. Nie stwierdzono jedynie związków wysokości ciała z wynikami
-
-
for
pe
rso
na
lu
se
-
-
tio
np
roh
ibit
ed
.
364
Having imposed the results of BMI of ballet schools
female students on the BMI centile grid of Poznań
girls [23] it was stated that in the all age brackets the
results are near the value of 25 centile.
4. Correlation of results of chosen morphological
features
Author’s own research showed the existence of
correlation between the body height of female
students of two ballet schools with different somatic
features. The only relation that was not stated was
-
tio
np
roh
ibit
ed
.
Tab. 1a. Korelacje wyników wybranych pomiarów antropometrycznych uczennic szkół baletowych (n=90)
Tab. 1a. Correlations of results of chosen anthropometrical measurements of ballet schools female students (n=90)
ibu
dis
tr
Korelacje istotne statystycznie dla: *p<0.05, **p<0.01
Correlations statistically significant for: *p<0.05, **p<0.01
on
ly -
Tab. 1b. Korelacje wyników wybranych pomiarów antropometrycznych uczennic szkół baletowych (n=90)
Tab. 1b. Correlations of results of chosen anthropometrical measurements of ballet schools female students (n=90)
se
lu
rso
na
pe
for
Korelacje istotne statystycznie dla: *p<0.05, **p<0.01
Correlations statistically significant for: *p<0.05, **p<0.01
the relation between body height and the results of
skin-fat folds thickness and BMI.
Body weight and all the measurements of circumferences of different parts of body correlated significantly with one another and with the results of all the
remaining anthropometrical features (Tab. 1a-1b).
Dyskusja
op
Discussion
Uczennice dwóch szkół baletowych z Poznania
i Warszawy charakteryzowały się niższą masą ciała
w porównaniu do norm rozwojowych dziewcząt
w wieku 14-18 lat. Zanotowano niższe wartości grubości fałdów skórno-tłuszczowych w porównaniu
do dziewcząt nietrenujących. Analiza rozkładów somatycznych Sheldona wykazała, że badane dziew-
Female students of two ballet schools from Poznań and Warsaw were characterized by lower body
weight in comparison to developmental norms of girls
at the age 14-18. Lower values of skin-fat folds thickness in comparison to girls not undergoing training
were noticed. Analysis of Sheldon’s somatic distribution showed that the girls examined were charac-
Th
is c
y is
grubości fałdów skórno-tłuszczowych oraz wskaźnikiem BMI.
Masa ciała oraz wszystkie pomiary obwodów różnych części ciała istotnie korelowały między sobą
i z wynikami wszystkich pozostałych cech antropometrycznych (Tab. 1a-1b).
-
-
-
-
365
Wnioski
Conclusions
1. Uczennice szkół baletowych z Poznania i Warszawy charakteryzowały się zbliżoną do norm
rozwojowych wysokością ciała oraz niższymi wynikami masy ciała. Największe różnice wysokości
i masy ciała badanych, w porównaniu do średnich
wartości dziewcząt poznańskich, zanotowano
w przedziale wiekowym 14 lat.
2. Istotne statystycznie różnice obu cech zanotowano też pomiędzy wynikami uczennic 14- i 15-letnich. Wyniki te mogą świadczyć o intensywnym
przyroście tych cech oraz zmianie proporcji ciała
związanych z okresem pokwitania. Ten charakterystyczny okres w rozwoju ontogenetycznym
u uczennic szkół baletowych miał miejsce rok lub
dwa lata później niż u dziewcząt, które nie trenują. Opóźnienie to mogło być spowodowane
znacznym obciążeniem organizmu wysiłkiem fizycznym.
3. U badanych dziewcząt zanotowano nieznaczne
różnice w budowie ciała w zależności od ich wieku. Analiza rozkładów somatycznych Sheldona
wykazała, że dziewczęta 14-letnie charakteryzowały się największą równowagą wszystkich trzech
komponentów w porównaniu z pozostałymi badanymi. U dziewcząt starszych występował typ budowy ektomorficzny oraz endo-ektomorficzny.
4. Badane uczennice szkół baletowych w wieku 1415-lat charakteryzowały się, w świetle wskaźnika
BMI, I stopniem szczupłości, u starszych – 16-18letnich, budowa ciała mieściła się w dolnej granicy przedziału normalnej zmienności. Nałożenie
średnich wartości wskaźnika BMI uczennic w różnych przedziałach wiekowych na siatki centylowe wykazało rozmieszczenie wyników badanych
na linii 25 centyla.
5. Badania wykazały istnienie silnej współzależności
wyników większości cech morfologicznych uczennic szkół baletowych. Jedynie wyniki wysokości
ciała nie korelowały z grubością fałdów skórno-tłuszczowych oraz wskaźnikiem BMI.
1. Female students of ballet schools from Poznań
and Warsaw were characterized by body height
close to developmental norms and by lower
results of body weight. The greatest differences of
body height and weight of the subjects in
comparison to mean values of Poznań girls were
observed in the age range of 14.
2. Statistically significant differences of both
features were also recorded between the results
of female students at the age of 14 and 15. These
results can give evidence of the intensive
increase of these features and the alternations in
body proportions connected with puberty. This
characteristic period in ontogenetic development
occurred in ballet schools female dancers a year
or two later than in girls not undergoing training.
This delay could be caused by a significant
overload of the organism with physical effort.
3. In the girls examined slight differences in body
build depending on their age were recorded.
Analysis of Sheldon’s somatic distribution showed
that 14-year-old girls were characterized by the
greatest balance of all three components in
comparison to the rest of the subjects. In older
girls ectomorphic and endo-ectomorphic body
build type occurred.
4. The examined female students of ballet schools
at the age of 14-15 years were characterized in
the light of BMI by 1 degree of slenderness, in the
older ones –16-18 years old, body build fitted the
lower limit of normal variability range. Overlapping of average BMI values of female students in
different age brackets on centile grids revealed
the distribution of subjects’ results on the line of
25 centile.
5. The research revealed the existence of strong
correlation between majority of morphological
features of ballet schools female dancers. Only
the results of body height did not correlate with
the thickness of skin-fat folds and with BMI.
tio
np
roh
ibit
ibu
dis
tr
ly -
on
se
lu
rso
na
pe
Piśmiennictwo / References
6.
7.
8.
366
y is
op
5.
is c
3.
4.
Łaska-Mierzejewska T. (red.) Antropologia w sporcie i w wychowaniu fizycznym. Warszawa 1999; 148-150.
Kijak M. Proporcje budowy ciała zawodowych tancerzy wykonane na przyrządzie własnej konstrukcji. Praca magisterska. Warszawa 1979.
Turska I. Spotkanie ze sztuką tańca. Kraków 2000.
Claessens AL, Beumen GP, Nuyts MM, Lefevre JA, Wellens RI. Body structure, somatotype, meturation and motor performance of girl in ballet schooling. Sports Medicine Physical Fitness 1987; 27 (3): 310-317.
Karkosz K. Swoiste uwarunkowania morfologiczne i sprawnościowe dziewcząt i chłopców ze szkoły baletowej.
[W:] Socha S. (red.) Problemy dymorfizmu płciowego w sporcie. Katowice 1995.
Kaczmarczyk T. Porównanie budowy i postawy ciała chłopców ze szkoły baletowej, muzycznej i podstawowej.
Praca magisterska. Warszawa 1995.
Karpińska A. Zmienność i uwarunkowania wybranych zdolności motorycznych u uczennic szkół baletowych
w rocznym cyklu nauki. Praca doktorska. Poznań 2006.
Milicerowa H. Rozwój młodzieży w szkołach o różnym programie wychowania fizycznego. Wychowanie Fizyczne
i Sport 1959; III, 3: 403-427.
Th
1.
2.
-
ed
.
terized by endo- and ectomorphic body build types.
Overlapping of average BMI values of female students in different age brackets on centile grids revealed the distribution of most subjects’ results on
the line of 25 centile. The research revealed the existence of strong correlations of majority of examined
morphological features with one another.
for
-
częta charakteryzowały się typem budowy ciała endo- i ektomorficznym. Nałożenie średnich wartości
wskaźnika BMI uczennic w różnych przedziałach
wiekowych na siatki centylowe wykazało rozmieszczenie większości wyników badanych na linii 25 centyla. Badania wykazały istnienie silnych korelacji
większości badanych cech morfologicznych.
-
-
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
ed
.
tio
np
roh
ibit
14.
ibu
13.
dis
tr
12.
ly -
10.
11.
Pelc Z, Sobiecki J. Rozwój morfologiczny i postawa ciała dzieci ze szkoły baletowej „Fundacji Stu” w Krakowie.
[W:] Szot Z. (red.) Sport gimnastyczny i taniec w badaniach naukowych. Gdańsk 2001; 130-134.
Tanner JM. Rozwój w okresie pokwitania. Warszawa 1963.
Ziółkiewicz-Stróżyk M. Procesy rozwojowe uczennic szkoły baletowej w świetle badań morfologicznych. Praca
doktorska. Poznań 1970.
Clarkson PM, Freedson PS, Skrinar M, Keller B, Carney D. Anthropometric measurements of adolescent and professional classical ballet dancers. Sports Medicine Physical Fitness 1989; 29 (2): 157-162.
Eliakim A, Ish-Shalom S, Giladi A, Falk B, Constantini N. Assessment of body composition in ballet dancers: correlation among anthropometric measurements, bio-electrical impedance analysis and dual-energy X-ray absorptiometry. Sports Medicine 2000; 21 (8): 598-601.
Gajewska-Stańda A. Rozwój fizyczny zespołu baletowego Opery Poznańskiej. Przegląd Antropologiczny 1974; 40
(1): 171-173.
Jankowski B. Opracowanie typu sylwetki tancerza baletowego. Praca magisterska. Warszawa 1981.
Stokic E, Srdic B, Barak O. Body mass index, body fat mass and the occurrence of amenorrhea in ballet dancers.
Gynecol Endocrinol 2005; 20 (4): 195-199.
Wieliński D. Komponenty ciała człowieka w aspekcie tradycyjnych i najnowszych metod badawczych. Monografie nr 338. Poznań 2000.
Krawczyński M, Krzyżaniak A, Walkowiak J. Normy rozwojowe wysokości i masy ciała dzieci i młodzieży miasta
Poznania od 3 do 18 lat. Pediatria Praktyczna 2000; 8 (4): 341-353.
Kamiński P. Sprawność koordynacyjna dziewcząt ze szkoły baletowej na tle grupy porównawczej. Praca doktorska. AWF Katowice 2003.
Osiński W. Antropomotoryka. Wyd. II rozszerzone. Poznań 2003.
Pietraszewska J. Zróżnicowanie morfologiczne zawodników różnych dyscyplin sportowych. AWF Wrocław 1998.
Drozdowski Z. Antropometria w wychowaniu fizycznym. Poznań 1998.
Krzyżaniak A, Krawczyński M, Walkowiak J. Wskaźniki proporcji wagowo-wzrostowych w populacji dzieci i młodzieży miasta Poznania. Pediatria Praktyczna 2000; 8 (4): 355-364.
on
-
9.
y is
op
is c
Th
-
-
for
pe
rso
na
lu
se
-
367

112 Starosta_Layout 1

Transkrypt

Podobne dokumenty

FULL TEXT - Medycyna Sportowa

This copy is for personal use only

Piotr Stańczyk - Polski Przewodnik Handlowy

Ballet Magnificat – spektakl: Deliver us! (Wybaw nas!) 10

Krystyna Strycharz - Studia z historii i teorii kultury fizycznej. Ksi

kielecki teatr tańca zaprasza na kolejne wydarzenia

This copy is for personal use only