412/61/13 Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Krakowie z

Transkrypt

412/61/13 Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Krakowie z
Uchwała Nr KI – 412/61/13
Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej
w Krakowie
z dnia 27 lutego 2013 r.
znak sprawy: WK-613-134/11
Kolegium Izby działając na podstawie z art. 18 ust. 1 pkt 5a i art. 25b ustawy z
dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (tekst jednolity:
Dz. U. z 2012 r. poz. 1113)
postanawia
oddalić zastrzeżenia wniesione przez Burmistrza Nowego Wiśnicza do wniosków
pokontrolnych numer: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 18, 19, 22, 24,
25, 26, 28, 29, 30, 31, 34, 35, 36, 37, 39, 40, 41, 42, 43, 44, 45, 46, 47, 48, 49, 51, 54,
55, 56, 57, 58, 60, 61, 62, 63, 64, 65, 66, 67 zawartych w wystąpieniu pokontrolnym
Regionalnej Izby Obrachunkowej w Krakowie z dnia 10 stycznia 2013 roku znak:
WK-613-134/11.
UZASADNIENIE
W okresie od dnia 15 listopada 2011 r. do dnia 14 maja 2012 r. inspektorzy
Regionalnej Izby Obrachunkowej w Krakowie, działając na podstawie przepisów
ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych
przeprowadzili kontrolę kompleksową Miasta i Gminy Nowy Wiśnicz. Ustalenia
kontroli zawarte w protokole podpisanym przez inspektorów kontroli Regionalnej
Izby Obrachunkowej w Krakowie w dniu 12 listopada 2012 r. stanowiły podstawę
skierowania do Miasta i Gminy Nowy Wiśnicz wystąpienia pokontrolnego przez
Prezesa Regionalnej Izby Obrachunkowej w Krakowie pismem z dnia 10 stycznia
2013 r. znak: WK-613-134/11.
Burmistrz Nowego Wiśnicza oraz Skarbnik Gminy skorzystali z uprawnienia
przewidzianego w art. 9 ust. 1a ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych i
odmówili podpisania protokołu kontroli.
Wyjaśnienia odmowy podpisania protokołu kontroli przez Burmistrza i
Skarbnika zostały zawarte w piśmie Znak: SK.1710.7.2011 z dnia 15 listopada 2012
roku skierowanym do Prezesa Izby, które wpłynęło do Regionalnej Izby
Obrachunkowej w Krakowie 20 listopada 2012 roku.
Wystąpienie pokontrolne wpłynęło do kontrolowanej jednostki w dniu 14
stycznia 2013 r.
W dniu 28 stycznia 2013 r., z zachowaniem terminu ustawowego, do
Regionalnej Izby Obrachunkowej w Krakowie wpłynęło drogą elektroniczną
skierowane przez Burmistrza Nowego Wiśnicza pismo z dnia 24 stycznia 2013 roku
znak: SK.1710.7.2011 wraz z 2 załącznikami, zawierające zastrzeżenia do wniosków
pokontrolnych numer: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 18, 19, 22, 24,
25, 26, 28, 29, 30, 31, 34, 35, 36, 37, 39, 40, 41, 42, 43, 44, 45, 46, 47, 48, 49, 51, 54,
55, 56, 57, 58, 60, 61, 62, 63, 64, 65, 66, 67 . Wystąpienie pokontrolne zawierało 67
wniosków, Burmistrz nie odwołał się od 13.
Kolegium Izby rozpatrując przedmiotowe zastrzeżenia, po przeanalizowaniu
treści wystąpienia pokontrolnego Prezesa Regionalnej Izby Obrachunkowej
w Krakowie do Burmistrza Nowego Wiśnicza z dnia 10 stycznia 2013 r. wraz
z odpowiednimi ustaleniami kontroli udokumentowanymi w protokole kontroli
kompleksowej oraz załącznikami do protokołu, stwierdziło co następuje:
1. Wniosek pokontrolny nr 1
Wniosek pokontrolny nr 1 brzmiał: „Konsekwentne realizowanie wniosków
pokontrolnych, wydawanych przez Regionalną Izbę Obrachunkową w Krakowie,
mających na celu usunięcie w sposób trwały nieprawidłowości, stwierdzonych w
czasie kontroli przeprowadzonych przez ww. instytucję”.
Powyższy wniosek został sformułowany w związku ze stwierdzonymi przez
Inspektorów kontroli przypadkami niewykonania wniosków pokontrolnych
przedstawionych w piśmie Prezesa Regionalnej Izby Obrachunkowej w Krakowie
znak WK-6006-18/2007 z dnia 22 czerwca 2007 r.
Wnoszący zastrzeżenie do wniosku pokontrolnego nr 1 nie podważył ustaleń
faktycznych, tj. nie twierdzi, że wykonano wcześniej wystosowane wnioski.
Kontrolującym zarzucono niewłaściwe przypisanie odpowiedzialności – w tym
przypadku Burmistrzowi, ponieważ zdaniem wnoszącego zastrzeżenia „nie można
więc przypisać odpowiedzialności za nieprawidłowe przeprowadzenie inwentaryzacji
kierownikowi jednostki w tym punkcie, gdyż zapis o odpowiedzialności z tytułu
nadzoru znajduje się w formule ogólnej zamieszczonej na końcu zaleceń
pokontrolnych”.
W ocenie Kolegium Izby wniosek został sformułowany prawidłowo, nadto w
zgłoszonym zastrzeżeniu brak zarzutu naruszenia prawa poprzez błędną jego
wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie – art. 9 ust. 4 ustawy z dnia 7 października
1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych, gdyż jego treść zawiera jedynie
kwestionowanie przez wnoszącego zastrzeżenia odpowiedzialności Burmistrza za
przeprowadzenie inwentaryzacji konta 080.
Zauważa się także, iż osobą odpowiedzialną za wykonanie wniosków pokontrolnych
wydanych w wyniku przeprowadzonych czynności kontrolnych jest Burmistrz.
2. Wniosek pokontrolny nr 2
Wniosek pokontrolny nr 2 brzmiał: „Prowadzenie ewidencji księgowej zobowiązań
z tytułu dostaw i usług, inwestycji rozpoczętych oraz kosztów w sposób zapewniający
rzetelne i jasne przedstawienie sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku
finansowego, m.in. poprzez wprowadzanie do ksiąg rachunkowych okresu
2
sprawozdawczego w postaci zapisu każdego zdarzenia, które nastąpiło w tym okresie
sprawozdawczym, stosownie do przepisów określonych w art. 4 ust. 1 oraz art. 20 ust.
1 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r.
Nr 152, poz. 1223 z późn. zm.)”.
Powyższy wniosek został sformułowany w związku ze stwierdzonymi w wyniku
kontroli nieprawidłowościami przedstawionymi w „opisie nieprawidłowości do
wniosku pokontrolnego nr 2”. Kontrolujący ustalili bezspornie, iż liczne faktury z
tytułu dostaw i usług - szczegółowo wymienione w tabelach do opisu
nieprawidłowości, nie zostały ujęte w ewidencji księgowej Urzędu Miejskiego
odpowiednio wg stanu na: 31.12.2005 r., 31.12.2006 r., 31.12.2007 r., 31.12.2008 r.,
31.12.2009 r. oraz 31.12.2010 r., pomimo że wpłynęły do Urzędu w terminach
umożliwiających prawidłowe ujęcie ich w księgach, w roku którego dotyczyły.
Wnoszący zastrzeżenia twierdzi natomiast, iż cyt.: „Nie można zgodzić się z opisem
nieprawidłowości zawartym do wniosku pokontrolnego nr 2, gdyż dotyczył on zdarzeń
gospodarczych powiązanych z realizacją inwestycji w trakcie realizacji której musiało
dojść do jej zatrzymania ze względu na warunki techniczne realizacji, a także
inwestycji i Remontów realizowanych przez funkcjonujące przy Urzędzie
gospodarstwo pomocnicze – Zakład Remontowo – Budowlany, do którego
funkcjonowania potrzebne były materiały. Przepływ dokumentów finansowych
pomiędzy ZRB a Urzędem Miejskim powodował trudności w zachowaniu
memoriałowej (…)”.
Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Krakowie rozpatrując
zastrzeżenie do wniosku pokontrolnego nr 2 zwróciło uwagę, iż w istocie Burmistrz
Nowego Wiśnicza wniósł zastrzeżenie do opisu nieprawidłowości. Nie kwestionuje
przy tym samego faktu nieterminowego ujmowania dowodów księgowych w
stosownej ewidencji, wskazując jedynie na okoliczności uzasadniające wstrzymywanie
lub opóźnianie ujęcia prawidłowo wystawionych faktur w księgach rachunkowych
Urzędu Miejskiego.
Tak sformułowane przez Burmistrza zastrzeżenie nie zasługuje na uwzględnienie
w myśl art. 9 ust. 4 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach
obrachunkowych. Zastrzeżenie wniesione do wniosku pokontrolnego nr 2 - w części
dotyczącej niewłaściwie przypisanej odpowiedzialności poszczególnych osób za
powstanie nieprawidłowości nie jest przedmiotem rozpatrywania przez Kolegium
Izby.
3. Wniosek pokontrolny nr 3
Wniosek pokontrolny nr 3 brzmiał: „Prowadzenie zapisów w księgach rachunkowych
Urzędu Miejskiego w sposób rzetelny, odzwierciedlający stan rzeczywisty, stosownie
do postanowień ujętych w art. 24 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o
rachunkowości (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r. Nr 152, poz. 1223 z późn. zm.)”.
Powyższy wniosek został sformułowany w związku ze stwierdzoną w wyniku
kontroli nieprawidłowością przedstawioną w „opisie nieprawidłowości do wniosku
pokontrolnego nr 3”, polegającą na bezspornym zaniechaniu ujęcia zobowiązań w
3
księgach rachunkowych Urzędu Miejskiego wg stanu na: 31.12.2009 r., 31.12.2010 r.
oraz 31.12.2011 r. Odniesienie kwot zobowiązań nieujętych do kwot zobowiązań
ujętych w księgach rachunkowych i w bilansach oraz do sumy bilansowej, pozwoliło
na ocenienie ich jako istotnych dla sytuacji finansowej i majątkowej Gminy, co
skutkowało sformułowaniem nieprawidłowości dotyczącej nierzetelności ksiąg
rachunkowych w oparciu o art. 24 ust. 1 i 2 ustawy o rachunkowości.
Kolegium Izby zwraca uwagę, że stosownie do przepisów art. 9 ust. 3 i 4 ustawy
o regionalnych izbach obrachunkowych prawo wniesienia zastrzeżeń przysługuje
wyłącznie do wniosków zawartych w wystąpieniu pokontrolnym, a podstawą
zgłoszenia zastrzeżenia może być tylko zarzut naruszenia prawa poprzez błędną jego
wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie. Burmistrz nie podnosi żadnej z ww.
przesłanek dopuszczających wniesienie zastrzeżeń, jak również nie kwestionuje
ustalonego stanu faktycznego - w zakresie istotnym dla sformułowanego wniosku.
Wnoszący zastrzeżenia po raz kolejny próbuje uzasadnić i usprawiedliwić fakt
dopuszczenia do nieprawidłowości, chociaż nawet w tym zakresie – co stwierdza
Kolegium Izby, treść zastrzeżeń nie odpowiada stanowi faktycznemu, ustalonemu
przez kontrolujących.
4. Wniosek pokontrolny nr 4
Wniosek pokontrolny nr 4 brzmiał: „Prowadzenie ksiąg rachunkowych Urzędu
Miejskiego w Nowym Wiśniczu i budżetu Gminy Nowy Wiśnicz, zgodnie z wymogami
rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 5 lipca 2010 r. w sprawie szczególnych
zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek
samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów
budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek
budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr
128, poz. 861 z późn. zm.), ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst
jednolity Dz. U. z 2009 r. Nr 152, poz. 1223 z późn. zm.) oraz przepisami
wewnętrznymi, poprzez dokonywanie ewidencji w księgach rachunkowych zgodnie z
zasadami wynikającymi z ww. wymogów.
Treść wniesionego zastrzeżenia do wniosku pokontrolnego nr 4 odnosi się
wyłącznie do przypisania odpowiedzialności poszczególnym osobom. W zgłoszonym
przez Burmistrza zastrzeżeniu nie została podniesiona żadna z ustawowo określonych
podstaw do jego wniesienia, stąd wniosek nie zasługuje na uwzględnienie – w oparciu
o art. 9 ust. 4 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach
obrachunkowych.
5. Wniosek pokontrolny nr 5.
Wniosek pokontrolny nr 5 brzmiał: „Wprowadzanie do ksiąg rachunkowych danego
okresu sprawozdawczego w postaci zapisu, każdego zdarzenia gospodarczego, które
nastąpiło w tym okresie sprawozdawczym, zgodnie ze wskazaniami art. 20 ust. 1
ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r. Nr
4
152, poz. 1223 z późn. zm.), w szczególności po zakończeniu realizacji inwestycji,
przyjmowanie na stan środków trwałych wartości uzyskanych efektów inwestycyjnych.
Powyższy wniosek został sformułowany w związku ze stwierdzoną w wyniku
kontroli nieprawidłowością przedstawioną w „opisie nieprawidłowości do wniosku
pokontrolnego nr 5”, polegającą na przyjęciu inwestycji związanej z budową pawilonu
szatniowego w Starym Wiśniczu na stan środków trwałych (konto 011) w 2011 r. z
naruszeniem przepisu art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 29 września 2009 r. o
rachunkowości, gdyż nie jest to zdarzenie gospodarcze, które dotyczy roku 2011.
Wnoszący zastrzeżenia stwierdził, że cyt.: „nie można było dotrzymać zapisów
art. 20 ust. 1 ustawy o rachunkowości gdyż przed końcowym oddaniem
podstawowego budynku szatniowego zapadła decyzja o konieczności jego modyfikacji
w związku z akceptacją Ministra Sportu na przeznaczenie tej części budynku jako
pomieszczenia szatniowego dla Orlika, który zlokalizowany jest nieopodal. W
związku z powyższym nie mogła być zakończona podstawowa inwestycja ponieważ
„nałożyła” się na nią realizacja drugiej inwestycji tj. Zespołu boisk kilkofunkcyjnych,
na których część stanowi szatnia. W wyniku tej decyzji należało zmodyfikować
przyłącza mediów. Całkowite przyjęcie inwestycji podstawowej nastąpiło po
zrealizowaniu Orlika i przyjęciu jego na środki trwałe”.
Rozpatrując wniesione zastrzeżenie do wniosku pokontrolnego nr 5 Kolegium
Izby ustaliło, że dla przedmiotowego zadania prowadzono wyodrębnioną ewidencję
nakładów inwestycyjnych na samodzielnym koncie analitycznym. Zadanie, które w
zastrzeżeniu nazwano „podstawowym” prowadzone było oddzielnie i niezależnie od
innych. Zakończenie realizacji inwestycji związanej z budową pawilonu szatniowego
w Starym Wiśniczu nastąpiło przed 2011 rokiem, co potwierdzają między innymi
zapisy na koncie analitycznym i dokumenty przedstawione do kontroli, w tym decyzja
z dnia 14.07.2009 r. Nr PINB.5025-45/09 Powiatowego Inspektora Nadzoru
Budowlanego w Bochni w jakiej udzielono pozwolenia na użytkowanie budynku
pawilonu szatniowego wraz z przyłączami: wodociągowym, kanalizacji sanitarnej,
energetycznym oraz wewnętrznymi instalacjami.
Argumentacja wnoszącego zastrzeżenie - o nierozerwalnym powiązaniu tej
inwestycji z innym zadaniem nie znajduje żadnego oparcia w ustalonym stanie
faktycznym i tym samym nie można uzależniać zapisów księgowych dotyczących
zakończenia jednej inwestycji od innej. Efekt inwestycyjny został osiągnięty przed
2011 rokiem, zatem wartość początkowa tego środka trwałego powinna być
zaewidencjonowana na koncie 011 przed 2011 rokiem, zgodnie z treścią art. 20 ust. 1
cytowanej ustawy o rachunkowości: „Do ksiąg rachunkowych okresu
sprawozdawczego należy wprowadzić, w postaci zapisu, każde zdarzenie, które
nastąpiło w tym okresie sprawozdawczym”.
Tak sformułowane i argumentowane zastrzeżenie nie może zostać uwzględnione,
wobec treści art. 9 ust. 4 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych.
.
6. Wniosek pokontrolny nr 6.
5
Wniosek pokontrolny nr 6 brzmiał: Naliczanie w ewidencji księgowej Urzędu
Miejskiego w Nowym Wiśniczu odsetek od zobowiązań wymagalnych zgodnie
z przepisem określonym w § 8 ust. 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia
5 lipca 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla
budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek
budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy
celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami
Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 128, poz. 861 z późn. zm.).
Powyższy wniosek został sformułowany w związku ze stwierdzoną w wyniku
kontroli nieprawidłowością przedstawioną w „opisie nieprawidłowości do wniosku
pokontrolnego nr 6”, którą stanowiło nienaliczenie w ewidencji księgowej Urzędu
Miejskiego w Nowym Wiśniczu w kwocie 562,07 zł na dzień 31.12.2010 r. i w kwocie
2.119,84 zł na dzień 31.03.2011 r. odsetek od zobowiązań wymagalnych z tytułu
niewypłaconego dodatkowego wynagrodzenia rocznego za 2010 r. dla pracowników
zlikwidowanego z dniem 30.11.2010 r. Zakładu Remontowo-Budowlanego
działającego jako gospodarstwo pomocnicze przy Urzędzie Miejskim i w
konsekwencji niewykazanie ich w sprawozdaniu Rb-28S z wykonania planu
wydatków budżetowych Urzędu Miejskiego za okres od początku roku do dnia
31.12.2010 r. i do dnia 30.03.2011 r. (i w konsekwencji w sprawozdaniach Rb-28S
zbiorczych gminy za ww. okresy).
W treści wniesionego zastrzeżenia Burmistrz stwierdza, iż „dodatkowe
wynagrodzenie roczne za 2010 r. należne pracownikom zlikwidowanego z dniem 30
listopada 2010 r. gospodarstwa pomocniczego wypłacono po terminie określonym
ustawą z dnia 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla
pracowników jednostek sfery budżetowej (Dz. U. Nr 160, poz. 1080 z późn. zm.) gdyż
zasadności wypłaty „trzynastki” dla tych pracowników budziła duże wątpliwości w
związku ze zmianą cytowanej ustawy dokonaną ustawą z dnia 27 sierpnia 2009 r.
Przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1241 z
późn. zm.). Wskazuje, iż: „pojawiły się interpretacje, że za 2010 r. pracownicy
gospodarstw pomocniczych utracili prawo do dodatkowego wynagrodzenia rocznego.
W myśl tych interpretacji, skoro ustawa o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym w
kształcie obowiązującym od 1 stycznia 2010 r. nie wymienia pracowników
gospodarstw pomocniczych, tej grupie pracowników trzynasta pensja nie przysługuje”.
Rozpatrując wniesione zastrzeżenie Kolegium Izby ustaliło, iż z dniem 30
listopada 2010 roku zlikwidowano Gospodarstwo Pomocnicze przy Urzędzie
Miejskim w Nowym Wiśniczu pod nazwą Zakład Remontowo Budowlany.
Dodatkowe wynagrodzenie roczne za 2010 r. należało się pracownikom
zlikwidowanego z dniem 30 listopada 2010 r. Gospodarstwa, na podstawie art. 36 ust.
2 w związku z art. 2 pkt 3 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach
samorządowych obowiązującego w brzmieniu przed dniem 1 stycznia 2011 r.
W związku z likwidacją ww. gospodarstwa pomocniczego winno się pracownikom
tego gospodarstwa wypłacić dodatkowe wynagrodzenie roczne w oparciu o art. 5
ust. 3 ustawy z dnia 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla
pracowników jednostek sfery budżetowej, wskazującego w treści, że cyt.:
6
„Pracownikowi, z którym rozwiązano stosunek pracy w związku z likwidacją
pracodawcy, wynagrodzenie roczne wypłaca się w dniu rozwiązania stosunku pracy.”
W związku z nieuregulowaniem zobowiązań z powyższego tytułu, przyjęcie
i zaewidencjonowanie między innymi tych zobowiązań, w księgach Urzędu
Miejskiego nastąpiło z dniem 30.11.2010 r., natomiast dodatkowe wynagrodzenie
roczne wypłacono w dniu 21.04.2011 r. (poza jednym pracownikiem, któremu
wypłacono to wynagrodzenie w dniu 20.01.2011 r.). Zatem na dzień 31.12.2010 r. i na
dzień 31.03.2011 r. było to zobowiązanie wymagalne, od którego winno się naliczyć i
ująć odsetki w ewidencji księgowej Urzędu Miejskiego w Nowym Wiśniczu, na
podstawie § 8 ust. 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 5 lipca 2010 r. w
sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa,
budżetów
jednostek samorządu
terytorialnego,
jednostek budżetowych,
samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz
państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami
Rzeczypospolitej Polskiej, a w przypadku 2010 r. ówcześnie obowiązującego § 7 ust.
8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 lipca 2006 r. w sprawie szczególnych
zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek
samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych.
Przepis ten wskazuje, że „Odsetki od należności i zobowiązań, w tym również tych,
do których stosuje się przepisy dotyczące zobowiązań podatkowych, ujmuje się
w księgach rachunkowych w momencie ich zapłaty, lecz nie później niż pod datą
ostatniego dnia kwartału w wysokości odsetek należnych na koniec tego kwartału”.
Kolegium Izby nie podziela poglądu Burmistrza, iż rozpatrywana kwestia
dotycząca interpretacji przepisów budziła na tyle duże wątpliwości, co mogłoby
uprawniać do niezastosowania odpowiednich (wskazanych powyżej) przepisów prawa.
Nadto, nawet z treści wniesionego zastrzeżenia wynika fakt, iż pomimo znajomości
stanowiska wyrażonego w piśmie z dnia 15 listopada 2010 r., opublikowanego
na stronie internetowej lubelskiej RIO, w którym MPiPS wskazuje, że art. 36 ust. 2
ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. Nr 223,
poz. 1458 z późn. zm.) stanowi samoistną przesłankę uznania prawa pracownika
samorządowego do dodatkowego wynagrodzenia rocznego (Burmistrz przytacza je w
piśmie wnoszącym zastrzeżenia) podjęto decyzję o nienaliczeniu i niewypłaceniu
dodatkowego wynagrodzenia rocznego dla pracowników zlikwidowanego z dniem
30.11.2010 r. gospodarstwa pomocniczego, a następnie nie naliczono odsetek.
7. Wniosek pokontrolny nr 8.
Wniosek pokontrolny nr 8 brzmiał: Przedstawianie stanu należności w księgach
rachunkowych Urzędu Miejskiego zgodnie ze stanem rzeczywistym, w celu wykazania
rzetelnie i jasno sytuacji majątkowej i finansowej jednostki, stosownie do wskazań
przepisów art. 4 ust. 1 w powiązaniu z art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 29 września 1994 r.
o rachunkowości (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r. Nr 152, poz. 1223 z późn. zm.).
Powyższy wniosek sformułowano w oparciu o nieujęcie w ewidencji księgowej
Urzędu Miejskiego w Nowym Wiśniczu należności wg stanu na dzień 31.12.2011 r. w
kwocie 27.612,32 zł, przypadających Gminie Nowy Wiśnicz z tytułu rozliczeń z
7
jednostkami Ochotniczych Straży Pożarnych, za energię elektryczną i gaz,
korzystających z budynków gminnych na podstawie zawartych w dniu 03.01.2011 r.
umów, a w jednym przypadku bez zawarcia stosownej umowy z OSP.
Wnoszący zastrzeżenia stwierdził m.in., że „nierzetelnie przeprowadzona
kontrola, nie tylko tego zagadnienia, skutkuje błędnym przypisaniem
odpowiedzialności. Główny księgowy nie mógł przypisać należności z w/w tytułów
gdyż nie dysponował umowami określającymi wzajemne rozliczanie się OSP z Gminą
Nowy Wiśnicz. Nie można w sposób jednoznaczny wyliczyć kwot rzeczywistych
należności, a zatem nie można ich przypisać ponieważ dotyczą one tylko zwrotu za
media, a te są co roku wielkością zmienną. W umowie nie określono ryczałtowego
zwrotu. Różny jest stopień aktywności poszczególnych OSP a zatem różne jest zużycie
mediów. Błędnie zastosowano art. 4 ustawy o rachunkowości w powiązaniu z art. 20
ust. 1 tej ustawy. Dochowano należytej staranności przy próbie pozyskania należności
od Ochotniczych Straży Pożarnych w Gminie Nowy Wiśnicz”.
Rozpatrując zastrzeżenie, Kolegium Izby stwierdziło, iż fakt niedysponowania
przez Głównego księgowego umowami określającymi wzajemne rozliczanie się OSP z
Gminą Nowy Wiśnicz nie stanowi w tej sprawie żadnego usprawiedliwienia,
natomiast stwierdzenie, iż: „nie można w sposób jednoznaczny wyliczyć kwot
rzeczywistych należności, a zatem nie można ich przypisać ponieważ dotyczą one tylko
zwrotu za media” nie znajduje potwierdzenia w ustalonym stanie faktycznym. Jak
wynika z protokołu kontroli, nieprawidłowość ujęta w opisie do wniosku
pokontrolnego Nr 8 została stwierdzona po przeprowadzonej kontroli zagadnienia
związanego z rozliczeniami dokonywanymi pomiędzy Gminą Nowy Wiśnicz a
jednostkami OSP z terenu Gminy Nowy Wiśnicz, na podstawie przedstawionych
umów zawartych z OSP, zestawienia rozliczeń z OSP sporządzonego przez Burmistrza
oraz wpływów dochodów ewidencjonowanych w księgach Urzędu Gminy. Wbrew
twierdzeniu Burmistrza, przy zachowaniu zwykłej staranności i dopilnowaniu tematu,
możliwym było dokładne wyliczenie należności przypadających Gminie i ujęcie ich w
księgach rachunkowych okresu, którego dotyczą – czyli roku 2011. Zaniechanie w
powyższym zakresie spowodowało naruszenie art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 29 września
1994 r. o rachunkowości.
Przywołana argumentacja nie wyczerpuje ustawowych przesłanek określonych
art. 9 ust. 4 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych i nie zasługuje na
uwzględnienie
8. Wniosek pokontrolny nr 9.
Wniosek pokontrolny nr 9 brzmiał: Zaliczanie wydatków dokonanych w toku
wykonywania planu finansowego do właściwej klasyfikacji budżetowej zgodnie z
rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej
klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków
pochodzących ze źródeł zagranicznych (Dz. U. Nr 38, poz. 207 z późn. zm.).
W treści zastrzeżenia do ww. wniosku brak zarzutu naruszenia prawa poprzez
błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie – art. 9 ust. 4 ustawy z dnia 7
8
października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych. Treść zastrzeżenia
zawiera jedynie kwestie związane z odpowiedzialnością za nieprawidłowość, co nie
jest przedmiotem rozpatrywania przez Kolegium Izby. Tak sformułowany wniosek nie
zasługuje na uwzględnienie.
9. Wniosek pokontrolny nr 10.
Wniosek pokontrolny nr 10 brzmiał: Rzetelne przeprowadzanie inwentaryzacji
zobowiązań i inwestycji rozpoczętych, zgodnie z przepisem określonym w art. 26
ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r. Nr
152, poz. 1223 z późn. zm.), a w przypadku ujawnienia w toku inwentaryzacji różnic
między stanem rzeczywistym, a stanem wykazanym w księgach rachunkowych należy je
wyjaśnić i rozliczyć w księgach rachunkowych tego roku obrotowego, na który
przypadał termin inwentaryzacji stosownie do wskazań ujętych w art. 27 ust. 2 ww.
ustawy.
Powyższy wniosek został sformułowany w związku ze stwierdzoną w wyniku
kontroli nieprawidłowością przedstawioną w „opisie nieprawidłowości do wniosku
pokontrolnego nr 10”, polegającą na nieujawnieniu i nieujęciu w ewidencji księgowej
Urzędu Miejskiego w roku, którego dotyczyły – faktur, z których wynikały
zobowiązania Urzędu Miejskiego oraz zwiększenia stanu księgowego inwestycji
rozpoczętych.
Wnoszący zastrzeżenia wskazuje jedynie ogólnie, iż: „należy jednoznacznie
stwierdzić, że wszelkie dokumenty finansowo - księgowe ujmowano w księgach
rachunkowych niezwłocznie po ich wpływie do Wydziału Finansowo – Budżetowego i
Podatków. Na tej podstawie przeprowadzono inwentaryzację”.
Kolegium Izby stwierdziło, iż w treści zastrzeżenia do ww. wniosku brak zarzutu
naruszenia prawa poprzez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie – art.
9 ust. 4 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych, zatem wniosek nie zasługuje
na uwzględnienie.
Niemniej jednak, Kolegium zauważa, iż zawarte w zastrzeżeniu stwierdzenie w
żadnym stopniu nie oznacza, że prawidłowo przeprowadzano inwentaryzację, która
jest procesem obszernym i złożonym. Celem inwentaryzacji jest ustalenie stanu
rzeczywistego aktywów i pasywów i na tej podstawie doprowadzenie danych
wynikających z ksiąg rachunkowych do zgodności ze stanem rzeczywistym.
Weryfikacja stanu rzeczywistego inwestycji rozpoczętych jest możliwa jedynie w
przypadku brania pod uwagę w trakcie inwentaryzacji wszystkich znajdujących się w
Urzędzie Miejskim dokumentów potwierdzających ich wartość, a nie tylko tych
ujętych w księgach rachunkowych. Nieprawidłowości zostały szczegółowo opisane w
protokole kontroli.
10. Wniosek pokontrolny nr 11.
Wniosek pokontrolny nr 11 brzmiał: Prawidłowe uregulowanie kwestii dyspozycji
środkami pieniężnymi zgodnie z wymogami art. 59 ustawy z dnia 8 marca 1990 r.
o samorządzie gminnym (tekst jednolity Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591
9
z późn. zm.) i art. 54 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach
publicznych (Dz. U. poz. 157, poz. 1240 z późn. zm.).
Treść wniesionego zastrzeżenia była następująca cyt.: „Właściwa współpraca z
jednostką kontrolowaną mogła doprowadzić do wyeliminowania tej nieprawidłowości.
Przystąpiono do realizacji zalecenia zawartego we wniosku pokontrolnym 11”.
Wnoszący zastrzeżenia nie podniósł zarzutu naruszenia prawa poprzez błędną
jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie – art. 9 ust. 4 ustawy z dnia 7
października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych. W związku z
powyższym zastrzeżenie nie zasługuje na uwzględnienie.
11. Wniosek pokontrolny nr 12.
Wniosek pokontrolny nr 12 brzmiał: Podjęcie skutecznych działań zapewniających
rzetelne i prawidłowe pod względem merytorycznym i formalno-rachunkowym
sporządzanie sprawozdań jednostkowych Urzędu Miejskiego Rb-Z o stanie
zobowiązań wg tytułów dłużnych oraz poręczeń i gwarancji oraz Rb-28S z wykonania
planu wydatków budżetowych, a w konsekwencji również sprawozdań zbiorczych
Gminy, zgodnie z § 10 ust. 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 marca 2010
r. w sprawie sprawozdań jednostek sektora finansów publicznych w zakresie operacji
finansowych (Dz. U. Nr 43, poz. 247) oraz z § 9 ust. 1 rozporządzenia Ministra
Finansów z dnia 3 lutego 2010 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej (Dz. U. Nr
20, poz. 103). Wykazywanie w ww. sprawozdaniach zobowiązań wymagalnych zgodnie
z ich definicjami określonymi w przytoczonych powyżej przepisach prawa, tj. w § 2 ust.
1 pkt 4 załącznika nr 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 marca 2010 r. (w
zakresie sprawozdań Rb-Z), a także w § 8 ust. 2 pkt 5 załącznika nr 39 do
rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 3 lutego 2010 r. (w zakresie sprawozdań
Rb-28S).
Powyższy wniosek został sformułowany w związku ze stwierdzoną w wyniku
kontroli nieprawidłowością przedstawioną w „opisie nieprawidłowości do wniosku
pokontrolnego nr 12”. Kolegium Izby przy rozstrzyganiu niniejszego zastrzeżenia
wzięło pod uwagę stan faktyczny ustalony przez Inspektorów podczas kontroli.
Na podstawie protokołu kontroli, Kolegium Izby ustaliło, iż kontrolowana
jednostka posiadała zobowiązania wymagalne, powstałe na skutek nieuregulowania w
terminie:
 faktur wymienionych w tabelach ujętych przy opisie nieprawidłowości do wniosku
pokontrolnego nr 12,
 dodatkowego wynagrodzenia rocznego pracowników zlikwidowanego w dniu
30.11.2010 Zakładu Remontowo – Budowlanego działającego jako gospodarstwo
pomocnicze przy Urzędzie Miejskim (na koniec IV kwartału 2010 r. i I kwartału
2011 r.),
 odpisu na ZFŚS (na koniec II kwartału 2010 r., IV kwartału 2010 r., II kwartału
2011 r. i III kwartału 2011 r.).
10
Wymienione wyżej zobowiązania bezspornie nie zostały wykazane w sporządzanych
sprawozdaniach Rb-28S i Rb-Z Urzędu Miejskiego oraz zbiorczych sprawozdaniach
Gminy (wg ww. okresów), czym naruszono przepisy § 9 ust. 1 rozporządzenia
Ministra Finansów z dnia 3 lutego 2010 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej
(w zakresie sprawozdań Rb-28S) oraz w § 10 ust. 4 rozporządzenia Ministra Finansów
z dnia 4 marca 2010 r. w sprawie sprawozdań jednostek sektora finansów publicznych
w zakresie operacji finansowych (w zakresie sprawozdań Rb-Z).
Wnosząc zastrzeżenia Burmistrz wskazał cyt.: „Zastrzeżenie (chodzi chyba o
ustalenia kontroli, zachowana pisownia oryginalna) są spowodowane zbyt daleko
idącą interpretacją zebranego materiału. W żadnym wypadku nie doszło do
„zaniechania” wykazywania prawidłowych danych w sprawozdaniach budżetowych w
wyniku braku kontroli zarządczej. Nie było też żadnego celowego działania, które
mogło by zmierzać do zaniżenia zobowiązań wymagalnych według tytułów dłużnych,
poręczeń i gwarancji. Tym samym nie naruszono przepisów określonych w § 10 ust. 4
rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 marca 2010 r. w sprawie sprawozdań
jednostek sektora finansów publicznych w zakresie operacji finansowych, a także
przepisu określonego w § 9 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 3 lutego
2010 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej i nie uchybiono przepisom art. 68
ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych”.
Odnosząc się do powyższych zarzutów, Kolegium Izby stwierdza, że w sytuacji
występowania w jednostce zobowiązań wymagalnych, a nie zostały one wykazane w
sprawozdaniach – to wbrew twierdzeniu Burmistrza, doszło do zaniechania ich
wykazania. Powyższy fakt pozostaje najistotniejszy, gdyż stanowił podstawę do
sformułowania wniosku pokontrolnego. Usprawiedliwieniem zaniechania nie może
być podniesiona przez Burmistrza okoliczność: „(…) że wszelkie dokumenty
finansowo - księgowe ujmowano w księgach rachunkowych niezwłocznie po ich
wpływie do Wydziału Finansowo – Budżetowego i Podatków. Na tej podstawie
sporządzano wszelkie sprawozdania. Data wpływu poszczególnych dokumentów
finansowo – księgowych do Wydziału Finansowo Budżetowego i Podatków była od
Skarbnika Gminy i Głównej Księgowej niezależna”.
Kwestia, czy zaniechanie wykazania było świadome i celowe, czy też
nieumyślne, nie była przedmiotem ustaleń kontroli i rozważań Kolegium.
Burmistrz podniósł ponadto, że: „w zestawieniu, które dotyczy IV kwartału 2010
r. uwzględniono kwoty zobowiązań wymagalnych, które nie stanowiły w rzeczywistości
zobowiązań wymagalnych gdyż do każdego z tych zobowiązań zawarto stosowne
porozumienie przesuwające termin płatności. Powyższe dotyczy zobowiązań przejętych
przez Urząd Miejski w Nowym Wiśniczu po zlikwidowanym Zakładzie Remontowo –
Budowlanym Gospodarstwo Pomocniczym Urzędu Miejskiego w Nowym Wiśniczu.
Płatności dokonywano w terminach zgodnych z porozumieniami”.
Do wniesionych zastrzeżeń dołączono kserokopie faktur i porozumień
przesuwających terminy płatności. Kolegium Izby nie wzięło pod uwagę ww.
materiałów dołączonych jako załączniki, jednakże nawet gdyby wziąć je pod uwagę,
to i tak nie zmienia to istotnych ustaleń – w kontekście treści sformułowanego
wniosku pokontrolnego.
Z protokołu kontroli wynika, że w trakcie kontroli Inspektorzy nie otrzymali
porozumień przesuwających terminy płatności dotyczących dołączonych obecnie w
11
załączniku faktur. Ustalono również, że w trakcie kontroli Burmistrz Nowego
Wiśnicza był proszony o wyjaśnienia dotyczące nieterminowych płatności
przedmiotowych faktur: nr FA/1756/2010/F z dnia 26.11.2010 r., nr 852/2010 z dnia
23.11.2010 r., f-ra nr 413/11/2010 z dnia 08.11.2010 r., f-ra nr F/2/332 z dnia
23.11.2010 r., f-ra F/3/3123 z dnia 30.11.2010 r., f-ra nr 1028/10/BO z dnia
14.10.2010 r., f-ra nr 0074/10/FVS z dnia 13.09.2010 r., f-ra nr 418/10 z dnia
30.11.2010 r., f-ra nr 0086/10/FVS z dnia 18.10.2010 r. - prośba o wyjaśnienie została
skierowana do Burmistrza w piśmie z dnia 24.04.2012 r., odpowiedź Burmistrza –
pismo z dnia 2.05.2012 r. (załącznik Nr II/12 do protokołu kontroli). W wyjaśnieniu
złożonym przez Burmistrza brak jakiejkolwiek wzmianki o tym, że dysponuje
porozumieniami przesuwającymi terminy płatności ww. faktur, jak również nie
przedstawiono do kontroli tych porozumień. F-ra nr 0050/10/FVS z dnia 28.11.2010 r.
– prośba o wyjaśnienie została skierowana do Burmistrza w piśmie z dnia 14.03.2012
r. (poz. nr 8), odpowiedź Burmistrza – pismo z dnia 12.04.2012 r. (załącznik nr II/12
do protokołu kontroli). W wyjaśnieniu złożonym przez Burmistrza brak jakiejkolwiek
wzmianki o tym, że dysponuje porozumieniem przesuwającym termin płatności ww.
faktury, jak również nie przedstawiono do kontroli takiego porozumienia.
Z powodów opisanych powyżej, zastrzeżenie wniesione do wniosku
pokontrolnego nr 12 nie zasługuje na uwzględnienie.
12. Wniosek pokontrolny nr 13.
Wniosek pokontrolny nr 13 brzmiał: Sporządzanie sprawozdań zbiorczych Gminy
na podstawie sprawozdań jednostkowych – w przypadku sprawozdania Rb-Z
o stanie zobowiązań wg tytułów dłużnych oraz poręczeń i gwarancji zgodnie
z przepisem określonym w § 4 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4
marca 2010 r. w sprawie sprawozdań jednostek sektora finansów publicznych
w zakresie operacji finansowych (Dz. U. Nr 43, poz. 247), natomiast w zakresie
sprawozdania Rb-28S z wykonania planu wydatków budżetowych zgodnie
z zapisem ujętym w § 6 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia
3 lutego 2010 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej (Dz. U. Nr 20, poz. 103).
Wnoszący zastrzeżenia nie podniósł zarzutu naruszenia prawa poprzez błędną
jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie – art. 9 ust. 4 ustawy z dnia 7
października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych. W związku z
powyższym, zastrzeżenie nie zasługuje na uwzględnienie.
13. Wniosek pokontrolny nr 14.
Wniosek pokontrolny nr 14 brzmiał: Sprawdzanie pod względem formalno –
rachunkowym sprawozdań jednostkowych Rb-Z o stanie zobowiązań wg tytułów
dłużnych oraz poręczeń i gwarancji i Rb-28S z wykonania planu wydatków
budżetowych i włączanie do sprawozdań zbiorczych wyłącznie sprawozdań
jednostkowych sporządzonych prawidłowo w ww. zakresie, stosownie do przepisów
określonych:
12
 w zakresie sprawozdań Rb-Z – w § 10 ust. 6 i 7 rozporządzenia Ministra Finansów
z dnia 4 marca 2010 r. w sprawie sprawozdań jednostek sektora finansów
publicznych w zakresie operacji finansowych (Dz. U. Nr 43, poz. 247),
 w zakresie sprawozdań Rb-28S – w § 9 ust. 3 i 5 rozporządzenia Ministra
Finansów z dnia 3 lutego 2010 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej
(Dz. U. Nr 20, poz. 103).
Powyższy wniosek został sformułowany w związku ze stwierdzoną w wyniku
kontroli nieprawidłowością przedstawioną w „opisie nieprawidłowości do wniosku
pokontrolnego nr 14”, polegającą na włączeniu do sprawozdań zbiorczych Gminy RbZ o stanie zobowiązań wg tytułów dłużnych oraz poręczeń i gwarancji na koniec II
kwartału 2011 r. i Rb-28S z wykonania planu wydatków budżetowych za okres od
początku roku do dnia 30.06.2011 r. sporządzonych w dniu 21.07.2011 r., danych
wynikających ze sprawozdań jednostkowych Rb-Z i Rb-28S Publicznej Szkoły
Podstawowej w Chronowie, Publicznej Szkoły Podstawowej w Muchówce, Zespołu
Szkół w Królówce, Zespołu Szkół w Nowym Wiśniczu, Zespołu Szkół w Starym
Wiśniczu, Przedszkola Samorządowego w Nowym Wiśniczu i Przedszkola
Samorządowego w Starym Wiśniczu, pomimo że sprawozdania te były nieprawidłowe
pod względem formalnym, gdyż nie zostały podpisane w miejscu wyznaczonym na
podpis Głównego Księgowego.
Wnoszący zastrzeżenia nie zakwestionował ustalonego stanu faktycznego,
usiłując jedynie uzasadnić brak wymaganych podpisów na sprawozdaniach.
Kolegium Izby stwierdza, że nieprawidłowość, której dotyczy ww. wniosek
pokontrolny ma charakter formalny i polega na braku podpisu w miejscu
wyznaczonym w sprawozdaniu na podpis głównego księgowego. Wbrew twierdzeniu
Burmistrza, w żadnym miejscu nie zostało stwierdzone, że „sprawozdania są
merytorycznie błędne”. Bezspornie dopuszczono do włączenia niepodpisanych
sprawozdań jednostkowych Rb-Z i Rb-28S sporządzonych w dniu 08.07.2011 r., które
wpłynęły do Urzędu Miejskiego z 7 placówek oświatowych - do sprawozdań
zbiorczych Gminy na koniec II kwartału 2011 r. W związku z powyższym wniosek
pokontrolny w przedstawionym brzmieniu, czyli w istocie obejmujący „sprawdzanie
pod względem formalno – rachunkowym sprawozdań jednostkowych” jest zasadny i
prawidłowy.
14. Wniosek pokontrolny nr 15.
Wniosek pokontrolny nr 15 brzmiał: Realizowanie celów kontroli zarządczej
określonych w art. 68 ust. 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych
(Dz. U. Nr 157, poz. 1240 z późn. zm.), zapewniając wiarygodność sprawozdań
zbiorczych Gminy Rb-Z o stanie zobowiązań wg tytułów dłużnych oraz poręczeń i
gwarancji i Rb-28S z wykonania planu wydatków budżetowych, poprzez wykazywanie
w powyższych sprawozdaniach danych prawidłowych pod względem merytorycznym,
zgodnie z przepisami określonymi:
13
 w zakresie sprawozdania Rb-Z – w § 10 ust. 4 rozporządzenia Ministra Finansów z
dnia 4 marca 2010 r. w sprawie sprawozdań jednostek sektora finansów
publicznych w zakresie operacji finansowych (Dz. U. Nr 43, poz. 247),
 w zakresie sprawozdania Rb-28S – w § 9 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów
z dnia 3 lutego 2010 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej (Dz. U. Nr 20,
poz. 103).
Powyższy wniosek został sformułowany w związku ze stwierdzoną w wyniku
kontroli nieprawidłowością przedstawioną w „opisie nieprawidłowości do wniosku
pokontrolnego nr 15”. Kolegium Izby przy rozstrzyganiu niniejszego zastrzeżenia
zauważa, że wnosząc zastrzeżenia Burmistrz w żadnym miejscu nie wskazał
przepisów, które zostały przez Izbę naruszone poprzez błędną ich wykładnię lub
niewłaściwie zastosowanie - art. 9 ust. 4 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o
regionalnych izbach obrachunkowych, a także nie zakwestionował ustalonego stanu
faktycznego. W treści zastrzeżeń znajduje się jedynie kilka powodów mających
uzasadnić powstanie nieprawidłowości.
15. Wniosek pokontrolny nr 16.
Wniosek pokontrolny nr 16 brzmiał: Zapewnienie prawidłowego sporządzania
sprawozdań budżetowych Gminy Rb-27S z wykonania planu dochodów budżetowych
stosownie do wymogów rozporządzenia Ministra Finansów z dnia
3 lutego 2010 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej (Dz. U. Nr 20, poz. 103),
poprzez wykazywanie w nich danych z tytułu otrzymanych dotacji celowych
w wysokości, która wpłynęła na rachunek jednostki w okresie sprawozdawczym,
zgodnie z zapisem ujętym w przepisach w § 9 ust. 1 i ust. 2 w powiązaniu
z zapisem ujętym w § 3 ust. 4 pkt 3 załącznika nr 39 do ww. rozporządzenia.
Powyższy wniosek został sformułowany w związku ze stwierdzoną w wyniku
kontroli nieprawidłowością przedstawioną w „opisie nieprawidłowości do wniosku
pokontrolnego nr 16”.
Kolegium Izby stwierdza, że wnoszący zastrzeżenia nie podniósł zarzutu
naruszenia prawa poprzez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie – art.
9 ust. 4 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych.
W treści zastrzeżeń stwierdzono jedynie, że: „pracownik przygotowujący
sprawozdanie zastosował w w/w przypadku instrukcję zawartą w przepisie § 3 ust. 4
pkt 3 załącznika nr 39 do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 3 lutego 2010 r. w
sprawie sprawozdawczości budżetowej zgodnie z interpretacją zawartą w poradniku
Rachunkowość budżetowa”. W związku z powyższym, zastrzeżenie nie zasługuje na
uwzględnienie.
16. Wniosek pokontrolny nr 18.
Wniosek pokontrolny nr 18 brzmiał: Wykazywanie w części C sprawozdania Rb-Z
o stanie zobowiązań wg tytułów dłużnych oraz poręczeń i gwarancji zadłużenia
14
z tytułu pożyczek zaciągniętych na współfinansowanie projektu finansowanego
z udziałem środków o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy o finansach
publicznych, zgodne z postanowieniami ujętymi w § 9 załącznika nr 9 do
rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 marca 2010 r. w sprawie sprawozdań
jednostek sektora finansów publicznych w zakresie operacji finansowych (Dz. U. Nr 43
poz. 247).
Powyższy wniosek został sformułowany w związku ze stwierdzoną w wyniku
kontroli nieprawidłowością, przedstawioną w „opisie nieprawidłowości do wniosku
pokontrolnego nr 18”, polegającą na niewykazaniu w części C sprawozdań Rb-Z o
stanie zobowiązań wg tytułów dłużnych oraz poręczeń i gwarancji Gminy Nowy
Wiśnicz dotyczących ostatniego kwartału 2010 r. oraz poszczególnych kwartałów
2011 r., zadłużenia z tytułu pożyczki nr P/082/10/38-7, zaciągniętej w WFOŚiGW na
udział własny, tj. współfinansowanie projektu finansowanego z udziałem środków, o
których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy o finansach publicznych.
Wnoszący zastrzeżenia stwierdza, że: „Nie możemy zatem zgodzić się ze
stanowiskiem zawartym we wniosku pokontrolnym nr 18 , które wskazuję na
obowiązek wykazywania w części C sprawozdania Rb-Z tylko zobowiązań na
współfinansowanie projektu finansowanego z udziałem środków, o których mowa w
art. 5 ust. 1 pkt 2 u.f.p. – wniosek jest źle sformułowany”.
Po przeanalizowaniu materiałów dotyczących przedmiotowego wniosku, Kolegium
Izby jednoznacznie stwierdza, że wbrew twierdzeniu Burmistrza, z treści wniosku
pokontrolnego nr 18 nie wynika, jakoby w części C sprawozdania Rb-Z należało
wykazywać tylko zobowiązania na współfinansowanie projektu finansowanego z
udziałem środków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 u.f.p. Podniesiony przez
Burmistrza zarzut nie ma odzwierciedlenia w stanie faktycznym,. Wniosek istotnie
traktuje o konieczności prawidłowego wykazywania zadłużenia z tytułu pożyczek
zaciągniętych na współfinansowanie projektu finansowanego z udziałem środków o
których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy o finansach publicznych, ale nie wskazuje
że „tylko” lub „wyłącznie” takie zobowiązania należy wykazywać w części C ww.
sprawozdania. Z powodów przedstawionych powyżej, zastrzeżenie wniesione do
przedmiotowego wniosku pokontrolnego nie zasługuje na uwzględnienie.
17. Wniosek pokontrolny nr 19.
Wniosek pokontrolny nr 19 brzmiał: Podjęcie skutecznych działań zapewniających
prawidłowe sporządzanie sprawozdań budżetowych Urzędu Miejskiego w Nowym
Wiśniczu, stosownie do wymogów rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 3 lutego
2010 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej (Dz. U. Nr 20, poz. 103), poprzez
ujmowanie w nich danych wynikających z prowadzonej ewidencji księgowej Urzędu
Miejskiego, w szczególności przedstawianie w nich czterocyfrowej klasyfikacji
paragrafów stosownie do wskazań rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 2 marca
2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i
rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (Dz. U. Nr 38 poz.
207 z późn. zm.).
15
Powyższy wniosek został sformułowany w związku ze stwierdzoną w wyniku
kontroli nieprawidłowością przedstawioną w „opisie nieprawidłowości do wniosku
pokontrolnego nr 19”, polegającą na nieprawidłowym sporządzeniu jednostkowego
sprawozdania Urzędu Miejskiego w Nowym Wiśniczu Rb-28S za okres od początku
roku do dnia 30.09.2011 r., poprzez wykazanie w nim danych niezgodnych z
ewidencją księgową Urzędu.
W zgłoszonym zastrzeżeniu nie została podniesiona żadna z ustawowo
określonych podstaw do wniesienia zastrzeżenia, dlatego tak sformułowane
zastrzeżenie, wobec treści art. 9 ust. 4 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych
nie zasługuje na uwzględnienie – Kolegium Izby odniosło się jednak do zastrzeżenia.
Wnosząc zastrzeżenie do przedmiotowego wniosku, Burmistrz stwierdził m.in.:
„sprawozdanie sporządzone zostało ze wskazaniem odpowiednich paragrafów,
zgodnie z ewidencją księgową i zapisem Rozporządzenia w sprawie szczegółowej
klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków
pochodzących ze źródeł zagranicznych zgodnie z którym klasyfikacja paragrafów
wydatków i środków jest czterocyfrowa. Dopisane poza kolumną paragrafu litery
alfabetu miały na celu jedynie charakter informacyjny (informacja o wykonaniu planu
wydatków dot. poszczególnych zadań ze środków dotacji) i nie wpływały na zmianę
szczegółowości budżetowej”.
Kolegium Izby stwierdza: sprawozdanie winno zostać sporządzone zgodnie z
zasadami wynikającymi z rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 3 lutego 2010 r. w
sprawie sprawozdawczości budżetowej, między innymi zgodnie z § 9 ust. 2, tj. kwoty
wykazane w sprawozdaniach powinny być zgodne z danymi wynikającymi z
ewidencji księgowej. Przedstawione do kontroli sprawozdanie było sprawozdaniem
jednostkowym Rb-28S z wykonania planu wydatków budżetowych Urzędu
Miejskiego za okres od początku roku do dnia 30.09.2011 r. Było to także
sprawozdanie, na podstawie którego sporządzono sprawozdanie zbiorcze Rb-28S z
wykonania planu wydatków budżetu Gminy Nowy Wiśnicz za okres od początku roku
do dnia 30.09.2011 r.
W ww. sprawozdaniu jednostkowym w kolumnie 5 „Zaangażowanie” wykazano
paragrafy klasyfikacji budżetowej z ręcznie dopisaną literą alfabetu, np. 4110A,
4110B, 4110C., podczas gdy ewidencja księgowa zaangażowania wydatków jest
prowadzona na koncie 998 do paragrafów klasyfikacji budżetowej o końcówkach „0”
np. 4110. Oznacza to, że w ww. sprawozdaniu wykazano (po zsumowaniu
poszczególnych paragrafów) kwotę równą tej z ewidencji księgowej, ale
w podziałkach klasyfikacji budżetowej niezgodnej z ewidencją księgową, w której nie
występują czterocyfrowe paragrafy opatrzone literą alfabetu.
W przedłożonych zastrzeżeniach Burmistrz zaznacza, że analityczna ewidencja
księgowa konta 130 była prowadzona z podziałem na poszczególne zadania
i obejmowała poszczególne wydatki w ramach danego zadania. Przedmiotem
nieprawidłowości nie było wykazanie w sprawozdaniu danych z zakresu wydatków
wykonanych – tj. danych wynikających z konta 130.
Nieprawidłowość, na podstawie której sporządzono wniosek Nr 19 dotyczy danych
wykazanych w kolumnie Nr 5 „Zaangażowanie”, gdzie ujmuje się kwoty z ewidencji
księgowej prowadzonej do konta 998 –„Zaangażowanie wydatków budżetowych roku
bieżącego” a nie konta 130 - „Rachunek bieżący jednostki”.
16
W związku z powyższym, dane wykazane w sprawozdaniu nie wynikają z ewidencji
księgowej, która to ewidencja konta 998 – nie przedstawia takiej szczegółowości jaką
przedstawiono w sprawozdaniu.
Ponadto należy zaznaczyć, że w rozdziale 4 instrukcji Nr 39 do rozporządzenia
Ministra Finansów z dnia 3 lutego 2010 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej,
w § 8 ust. 1 wskazano jasno, że cyt.: „ Sprawozdania jednostkowe są sporządzane w
szczegółowości: dział, rozdział, paragraf; sumowaniu podlegają kwoty
wyszczególnione w rozdziałach” – zapis ten odpowiada kolumnom 1, 2 i 3 tego
sprawozdania. Natomiast szczegółowa klasyfikacja dochodów i wydatków w podziale
na działy, rozdziały i paragrafy jest przedstawiona w rozporządzeniu Ministra
Finansów z dnia 2 marca 2010 r., w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów,
wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł
zagranicznych, nie wskazuje paragrafów składających się z czterech cyfr oraz litery
alfabetu.
Nie można zatem zgodzić się ze stwierdzeniem Burmistrza cyt.: „Dopisanie poza
kolumną paragrafu litery alfabetu miały na celu jedynie charakter informacyjny
(informacja o wykonaniu planu wydatków dot. poszczególnych zadań ze środków
dotacji) i nie wpływa na zmianę szczegółowości budżetowej”, gdyż wskazanie
paragrafów składających się z czterech cyfr oraz litery alfabetu narusza postanowienia
prawa w zakresie poprawności jego sporządzenia ujęte w § 9 ust. 1 ww.
rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie klasyfikacji budżetowej w powiązaniu z
załącznikiem Nr 4 „Klasyfikacja paragrafów wydatków i środków (z objaśnieniami)”
do rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów,
wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł
zagranicznych.
18. Wniosek pokontrolny nr 22.
Wniosek pokontrolny nr 22 brzmiał: Przestrzeganie przepisu określonego w art. 44
ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157,
poz. 1240 z późn. zm.), w którym wskazano, że wydatki publiczne winny być
dokonywane w wysokości i terminach wynikających z wcześniej zaciągniętych
zobowiązań, poprzez respektowanie terminów płatności faktur i rachunków
wystawionych przez kontrahentów z tytułu zrealizowanych dostaw i usług.
Powyższy wniosek został sformułowany w związku ze stwierdzoną w wyniku
kontroli nieprawidłowością przedstawioną w „opisie nieprawidłowości do wniosku
pokontrolnego nr 22”. Kolegium Izby przy rozstrzyganiu niniejszego zastrzeżenia
zauważa, iż wniesione przez Burmistrza zastrzeżenie o treści: „Nie uznanie przez
kontrolujących zawartych porozumień z kontrahentami na mocy których następowało
przesunięcie terminów płatności co zgodnie z zawartymi umowami stanowiło podstawę
ustalająca Nowy termin płatności od którego nie należy liczyć odsetek” jest zbyt
ogólne, gdyż nie wskazano, które porozumienia nie uznane przez kontrolujących
wnoszący zastrzeżenia ma na myśli. Z protokołu kontroli wynika, iż kontrolujący w
17
trakcie kontroli nie uznali wielu porozumień przedstawionych przez kontrolowaną
jednostkę (po szczegółowej i wnikliwej analizie każdego przypadku) – jednak należy
mieć na uwadze, że jedną z najczęściej występujących przyczyn nieuznania
porozumień (raczej jednostronnych oświadczeń) - był brak podpisu wykonawcy.
Trudno zatem traktować większość nie uznanych dokumentów w kategorii
„porozumienia”, jako że zawierały wyłącznie podpis Burmistrza Nowego Wiśnicza.
Natomiast odsetki zapłacone przez Urząd Miejski, których kwoty wymieniono w
opisie nieprawidłowości do wniosku pokontrolnego nr 22 nie wynikały z nieuznania
porozumienia przez kontrolujących, ale z nieterminowym regulowaniem zobowiązań
przez wnoszącego zastrzeżenia, które skutkowało wystawieniem not odsetkowych
przez wykonawców.
Dla porządku należy wskazać, że w zgłoszonym zastrzeżeniu nie została
podniesiona żadna z ustawowo określonych podstaw do wniesienia zastrzeżenia,
dlatego tak sformułowane zastrzeżenie, wobec treści art. 9 ust.4 ustawy o regionalnych
izbach obrachunkowych nie zasługuje na uwzględnienie.
19. Wniosek pokontrolny nr 24.
Wniosek pokontrolny nr 24 brzmiał: Przeznaczanie na wydatki związane z realizacją
budżetu Gminy Nowy Wiśnicz, środków pieniężnych stanowiących wyłącznie środki
publiczne, stosownie do przepisów art. 6 ust. 1 w związku z art. 5 ustawy
z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240
z późn. zm.).
Powyższy wniosek został sformułowany w związku ze stwierdzoną w wyniku
kontroli nieprawidłowością przedstawioną w „opisie nieprawidłowości do wniosku
pokontrolnego nr 24”, polegającą na przeznaczeniu w 2011 r. na realizację budżetu
Gminy Nowy Wiśnicz środków pieniężnych pochodzących z rachunku bankowego
depozytów, na jakim gromadzone są sumy związane z wniesionymi przez
kontrahentów wadiami, a także zabezpieczeniami należytego wykonania umów.
Wnoszący zastrzeżenia podniósł, że: „w zakresie środków pieniężnych
zgromadzonych na rachunku depozytów stwierdza się, że przelewy środków z konta
sum depozytowych dokonywane były nieumyślnie, m.in. w roku 2009 wynikało to z
mylnego przelewu na koniec roku na konto budżetu w związku z dyspozycją
przekazaną do banku o przelewaniu na konto budżetu środków ze wszystkich jednostek
organizacyjnych gminy i poszczególnych kont Urzędu Miejskiego”.
Z uwagi na to, że w zgłoszonym zastrzeżeniu nie została podniesiona żadna z
ustawowo określonych podstaw do wniesienia zastrzeżenia, tak sformułowane
zastrzeżenie - wobec treści art. 9 ust. 4 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych
nie zasługuje na uwzględnienie.
Nadto, po analizie protokołu kontroli, Kolegium Izby stwierdza, iż argumentacja
podniesiona w zastrzeżeniach nie znajduje nawet potwierdzenia w stanie faktycznym.
Analiza obrotów na rachunku bankowym budżetu, przedstawiona w protokole
potwierdza, ze środki przekazane „z depozytów” zostały przeznaczone na realizację
budżetu Gminy, pomimo że nie były to środki publiczne w rozumieniu ustawy z dnia
18
27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych. Saldo na rachunku bankowym budżetu
potwierdza przeznaczenie tych pieniędzy na realizację jego zadań. Potwierdza to także
częstotliwość i rozpiętość czasowa pomiędzy wpływem środków pieniężnych na
rachunek budżetu, a ich zwrotem z tego rachunku na rachunek depozytów. Powyższe
wskazuje na celowe (czasowe) zapożyczanie tych środków pieniężnych. Nie były to
przypadki incydentalne lecz systematycznie się powtarzające, świadczące o
stosowaniu polityki zapożyczania budżetu sumami depozytowymi.
Z uwagi na fakt, że wydzielone na rachunku bankowym sumy depozytowe nie
stanowią środków publicznych, którymi zgodnie z przepisami prawa Gmina mogłaby
dysponować, niewątpliwie doszło do naruszenia przepisów art. 5 i art. 6 ustawy z dnia
27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych. Wymienione środki są to sumy obce
przechowywane przez Gminę, na wyodrębnionym rachunku bankowym, a naliczone
przez bank oprocentowanie sum depozytowych (w przypadku, gdy rachunek bankowy
jest oprocentowany) stanowi własność osób fizycznych, prawnych itd., chyba że
przepisy odrębne stanowią inaczej.
20. Wniosek pokontrolny nr 25 i nr 26.
Wniosek pokontrolny nr 25 brzmiał: Przestrzeganie przepisów określonych w art. 21
ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. Nr 223,
poz. 1458 z późn. zm.) z którego wynika, że pracownikowi samorządowemu można
powierzyć wykonywanie innej pracy niż określona w umowie o pracę w okresie nie
dłuższym niż 3 miesiące w roku kalendarzowym”.
Jak ustaliło Kolegium Izby, wniosek pokontrolny sformułowano na podstawie
stwierdzonej w czasie kontroli nieprawidłowości przedstawionej w „opisie
nieprawidłowości do wniosku pokontrolnego nr 25” polegającej na powierzeniu
obowiązków Sekretarza Gminy, w okresie od dnia 02.02.2009 r. do dnia 19.07.2011 r.
pracownikowi zatrudnionemu na stanowisku Głównego Specjalisty ds. kontroli
wewnętrznej, a następnie na stanowisku Kierownika Wydziału Promocji, Rozwoju i
Kontroli Urzędu Miejskiego, na czas dłuższy niż przewiduje to art. 21 ustawy z dnia
21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych.
Nie można zgodzić się z interpretacją przepisu art. 21 ww. ustawy, przedstawioną
w zastrzeżeniach, gdzie Burmistrz wskazał, cyt.: „…Należy zaznaczyć, iż przepis ten
(art. 21 – przypis własny) daje możliwość powierzenia wykonywania innej pracy niż
określona w umowie o pracę, zgodnie z jego kwalifikacjami, na okres do 3 miesięcy w
roku kalendarzowym bez zgody pracownika. Powierzając dodatkowe czynności, inne
niż określone w umowie o pracę działano w porozumieniu i za zgodą pracownika,
któremu powierzono pełnienie obowiązków Sekretarza Gminy.”
Treść wskazanego artykułu nigdzie nie wskazuje, że powierzenie dodatkowych
czynności pracownikowi powyżej 3 miesięcy może odbywać się za jego zgodą.
Ustawa o samorządzie gminnym nie przewiduje możliwości powierzenia obowiązków
czy powołania osoby na stanowisko „p.o. Sekretarza Gminy”. Regulacji takiej nie
zawiera także obowiązująca od 1 stycznia 2009 r. ustawa z dnia 21 listopada 2009 r. o
pracownikach samorządowych (Dz. U. Nr 233, poz. 1458 z późn. zm.). Natomiast
19
ustawodawca przewidział możliwość zastępstwa pracownika w czasie jego
usprawiedliwionej nieobecności w pracy, wtedy pracodawca może zatrudnić innego
pracownika na podstawie umowy o pracę na czas określony, obejmujący czas tej
nieobecności (w art. 16 ustawy) oraz możliwość czasowego powierzenia
wykonywania innej pracy niż określona w umowie o pracę zgodnej z jego
kwalifikacjami jednak na okres do 3 miesięcy w roku kalendarzowym (art. 21 ustawy).
Z powodów przedstawionych powyżej, zastrzeżenie wniesione do przedmiotowego
wniosku pokontrolnego nie zasługuje na uwzględnienie.
Wniosek pokontrolny nr 26 brzmiał: Powierzanie przez Burmistrza Nowego Wiśnicza,
prowadzenia określonych spraw Gminy w jego imieniu osobom wymienionym
w przepisie określonym w art. 33 ust. 4 ustawy z dnia 8 marca 1990 r.
o samorządzie gminnym (tekst jednolity Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591
z późn. zm.).
Burmistrz nie podniósł zarzutu naruszenia prawa poprzez błędną jego wykładnię
lub niewłaściwe zastosowanie – art. 9 ust. 4 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o
regionalnych izbach obrachunkowych. W ogólnie sformułowanym zastrzeżeniu
(obejmującym wnioski nr 25 i 26) brak zapisów kwestionujących treść samego
wniosku lub też opis nieprawidłowości do wniosku pokontrolnego nr 26. Mając na
względzie powyższe, wniosek nie zasługuje na uwzględnienie.
21. Wniosek pokontrolny nr 28.
Wniosek pokontrolny nr 28 brzmiał: Przestrzeganie przepisu określonego art. 4 ust. 1
ustawy z dnia 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla
pracowników jednostek sfery budżetowej (Dz. U. Nr 160 poz. 1080 z późn. zm.)
poprzez, ustalanie dodatkowego wynagrodzenia rocznego w wysokości 8,5% sumy
wynagrodzenia za pracę otrzymanego przez pracownika w ciągu roku
kalendarzowego, za który przysługuje to wynagrodzenie.
Wnoszący zastrzeżenie nie wskazał podstawy jego wniesienia określonej w art. 9
ust. 4 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych,
zatem zastrzeżenie nie zasługuje na uwzględnienie. Treść zastrzeżeń zawiera jedynie
wyjaśnienie wskazujące przyczynę powstania nieprawidłowości, nie zawiera zarzutu
naruszenia prawa poprzez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie stąd
Kolegium nie mogło odnieść się merytorycznie do zastrzeżenia.
Należy zaznaczyć, że w trakcie kontroli jednostka w dniu 14.11.2011 r.
wypłaciła pracownikom Urzędu Miejskiego zaległą kwotę z tytułu dodatkowego
wynagrodzenia rocznego za 2010 r., co oznacza, że jednostka zgodziła się z
nieprawidłowością będącą podstawą do wskazania wniosku pokontrolnego Nr 28.
22. Wniosek pokontrolny nr 29.
Wniosek pokontrolny nr 29 brzmiał: Przestrzeganie terminu wypłaty dodatkowego
wynagrodzenia rocznego, wynikającego z art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 12 grudnia 1997
r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej
20
(Dz. U. Nr 160 poz. 1080 z późn. zm.), zgodnie z którym dodatkowe wynagrodzenie
roczne wypłaca się nie później niż w ciągu pierwszych trzech miesięcy roku
kalendarzowego następującego po roku, za który przysługuje to wynagrodzenie.
Ponadto, w sytuacji kiedy z pracownikiem rozwiązano stosunek pracy w związku z
likwidacją pracodawcy, wynagrodzenie roczne wypłaca się w dniu rozwiązania
stosunku pracy, zgodnie ze wskazaniami art. 5 ust. 3 ww. ustawy.
Burmistrz właściwie już we wstępie treści zastrzeżenia przyznaje, iż istotnie
doszło do nieprawidłowości i wypłaty przedmiotowego wynagrodzenia „13 pensji” po
terminie ustawowym. W dalszej kolejności Burmistrz przytacza uzasadnienie i
powody powstania nieprawidłowości, nie wskazuje natomiast podstawy naruszenia
prawa w sformułowanym wniosku pokontrolnym - w myśl art. 9 ust. 4 ustawy z dnia z
dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych. W związku z
powyższym, zastrzeżenie nie zasługuje na uwzględnienie.
23. Wniosek pokontrolny nr 30.
Wniosek pokontrolny nr 30 brzmiał: Regulowanie składek ZUS w terminie określonym
w art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń
społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.).
Powyższy wniosek został sformułowany w związku ze stwierdzoną w wyniku
kontroli nieprawidłowością przedstawioną w „opisie nieprawidłowości do wniosku
pokontrolnego nr 30”.
W zgłoszonym zastrzeżeniu nie została podniesiona żadna z ustawowo
określonych podstaw do wniesienia zastrzeżenia, zatem tak sformułowane
zastrzeżenie, wobec treści art. 9 ust.4 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych
nie zasługuje na uwzględnienie. Zastrzeżenie zawiera jedynie kwestionowanie przez
wnoszącego zastrzeżenia odpowiedzialności - tylko Burmistrza przypisanej mu za
nieterminowe regulowanie składek ZUS za czerwiec 2010 r., lipiec i sierpień 2011 r.
Niemniej jednak Kolegium Izby zauważa, że kierownik jednostki na mocy art. 53
ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych odpowiada za całość
gospodarki finansowej, a terminowe przekazywanie składek ZUS niewątpliwie mieści
się w tym zakresie.
24. Wniosek pokontrolny nr 31.
Wniosek pokontrolny nr 31 brzmiał: Przekazywanie odpisu na dany rok kalendarzowy,
na rachunek bankowy Funduszu w terminie do dnia 30 września tego roku, z tym
że w terminie do dnia 31 maja należy przekazać kwotę stanowiącą co najmniej 75%
równowartości odpisu, zgodnie z przepisem określonym w art. 6 ust. 2 ustawy
z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jednolity
Dz. U. z 2012 r. poz. 592 z późn. zm.). Jednocześnie w oparciu o zapisy art. 5 ust. 2 w
powiązaniu z art. 2 pkt 2 ww. ustawy, w sytuacji gdy w wyniku korekt nastąpiła zmiana
po 30 września wysokości odpisu, przekazywanie pozostałej kwoty na rachunek
Funduszu w roku za jaki przypadał odpis.
21
Powyższy wniosek został sformułowany w związku ze stwierdzoną w wyniku
kontroli nieprawidłowością przedstawioną w „opisie nieprawidłowości do wniosku
pokontrolnego nr 31”, polegającą na nieterminowym odprowadzaniu kwot odpisu na
rachunek bankowy Funduszu Świadczeń Socjalnych.
Wnoszący zastrzeżenia nie kwestionuje samego faktu nieterminowego
odprowadzenia środków, ale w sposób ogólny kwestionuje konieczność
odprowadzania środków w ustawowo wymaganych terminach. Kolegium Izby
stwierdza, iż zgodnie z art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym
funduszu świadczeń socjalnych, równowartość dokonanych odpisów i zwiększeń
naliczonych zgodnie z art. 5, 13 i 14 na dany rok kalendarzowy, pracodawca
przekazuje na rachunek bankowy Funduszu w terminie do dnia 30 września tego roku,
z tym że w terminie do dnia 31 maja tego roku przekazuje kwotę stanowiącą co
najmniej 75% równowartości odpisów, o których mowa w art. 5 ust. 1-3.
We wskazanych w opisie nieprawidłowości okresach, jednostka kontrolowana nie
przekazywała w terminach naliczonego odpisu. Ponadto, w sytuacji gdy występowała
korekta tego odpisu (dotyczy lat 2009-2010) przekazywano ją w kolejnym roku,
w stosunku do tego na jaki przypadał odpis, podczas gdy przepisy ustawy wskazują
(art. 5 ust. 2 w powiązaniu z art. 2 pkt 2 ustawy), że Fundusz tworzy się z corocznego
odpisu podstawowego, stanowiącego równowartość dokonanych odpisów na rachunek
bankowy Funduszu naliczonego w stosunku do przeciętnej liczby zatrudnionych.
Potwierdza to, że fundusz ten ma charakter roczny i równowartość tych odpisów
dotyczy roku za jaki odpis został naliczony.
Nieterminowo uregulowany odpis stanowi zobowiązanie w myśl definicji
zobowiązań wskazanych w art. 3 ust. 1 pkt 20 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o
rachunkowości, gdzie przez zobowiązania rozumie się wynikający z przeszłych
zdarzeń obowiązek wykonania świadczeń o wiarygodnie określonej wartości, które
spowodują wykorzystanie już posiadanych lub przyszłych aktywów jednostki. W
związku z powyższym, nieprzekazane w ustawowych terminach odpisy lub ich części
na rachunek bankowy ZFŚS podlegają zaewidencjonowaniu w księgach
rachunkowych jako zobowiązania i wykazaniu w odpowiednich sprawozdaniach.
Jednostka w zakresie nieterminowo przekazywanego odpisu do dnia 31 maja i do dnia
30 września w latach 2009-2011 nie dopełniła powyższego, co zostało wskazane jako
nieprawidłowość na podstawie jakiej sformułowano wniosek pokontrolny Nr 32 – do
którego Burmistrz nie wniósł zastrzeżeń.
Podsumowując, argumentacja przytoczona w zastrzeżeniach nie znajduje
uzasadnienia w zestawieniu ze stanem faktycznym i prawnym stwierdzonym w
wyniku przeprowadzonej kontroli kompleksowej. Z powyższych względów, Kolegium
uznało, że przedmiotowe zastrzeżenie nie zasługuje na uwzględnienie.
25. Wniosek pokontrolny nr 34.
Wniosek pokontrolny nr 34 brzmiał: Przekazywanie jednostkom organizacyjnym
z budżetu Gminy Nowy Wiśnicz środków na pokrycie ich wydatków, tak aby umożliwić
terminową realizację zadań przez te jednostki, stosownie do przepisów art. 11 ust. 1 w
powiązaniu z art. 44 ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach
publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240 z późn. zm.).
22
Powyższy wniosek został sformułowany w związku ze stwierdzoną w wyniku
kontroli nieprawidłowością przedstawioną w „opisie nieprawidłowości do wniosku
pokontrolnego nr 34”, polegającą na przekazaniu z opóźnieniem, z rachunku budżetu
Gminy Nowy Wiśnicz, środków finansowych Miejskiemu Ośrodkowi Pomocy
Społecznej w Nowym Wiśniczu, który realizował zadanie sfinansowane z dotacji
celowej w dz. 852 rozdz. 85278, pomimo wpływu środków z Małopolskiego Urzędu
Wojewódzkiego w Krakowie, na rachunek bankowy budżetu Gminy Nowy Wiśnicz w
ramach dotacji celowej z przeznaczeniem na wypłatę zasiłków celowych dla
poszkodowanych w wyniku zdarzeń klęskowych mających miejsce w 2010 r., w
terminach pozwalających na terminowe przekazanie zasiłków celowych osobom
poszkodowanym. Powyższe skutkowało naruszeniem przez MOPS terminów
przekazania rat zasiłków celowych, do przestrzegania których jednostka była
zobligowana wydanymi decyzjami.
Wnoszący zastrzeżenia wskazuje m.in. cyt.: „Z prawidłowością wykorzystania i
rozliczenia środków wiąże się terminowość przekazywania poszkodowanym
odpowiednich transz, niedopełnienie przez nich zawartych w umowie z MOPS
uzgodnień skutkowało późniejszym przekazaniem środków, wtedy kiedy odpowiednie
dokumenty trafiły do MOPS. Urząd Miejski, który prowadził procedury związane
pozyskaniem środków do momentu przekazani ich do MOPSu nie mógł nie reagować
na braki dokumentów niezbędnych do wypłacenia kolejnych transz pomocy”.
Na podstawie protokołu kontroli, Kolegium Izby ustaliło, że przekazanie
środków z budżetu Gminy dla Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Nowym
Wiśniczu nastąpiło w terminach jakie uniemożliwiły wypłatę rat zasiłku przyznanego
w decyzjach osobom poszkodowanym. Szczegółowa analiza przepływów środków
pieniężnych została przedstawiona w opisie nieprawidłowości do wniosku
pokontrolnego nr 34.
W zgłoszonym zastrzeżeniu nie została podniesiona żadna z ustawowo
określonych podstaw do wniesienia zastrzeżenia, dlatego tak sformułowane
zastrzeżenie, wobec treści art. 9 ust.4 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych
nie zasługuje na uwzględnienie.
26. Wniosek pokontrolny nr 35.
Wniosek pokontrolny nr 35 brzmiał: Wypłacanie świadczeń rodzinnych osobom do
nich uprawnionych, w terminach wynikających z wystawionych decyzji przyznających
prawo do otrzymania jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia się dziecka.
Powyższy wniosek został sformułowany w związku ze stwierdzoną w wyniku
kontroli nieprawidłowością przedstawioną w „opisie nieprawidłowości do wniosku
pokontrolnego nr 35”, polegającą na dokonaniu wypłat jednorazowej zapomogi z
tytułu urodzenia się dziecka niezgodnie z terminami wskazanymi w wystawionych
decyzjach przyznających świadczenia rodzinne.
Wnoszący zastrzeżenie stwierdził tylko ogólnie, że cyt.: „Termin wypłaty
ustalony decyzjami nie mógł być dochowany z uwagi na dzień świąteczny”.
Kolegium Izby rozpatrując przedmiotowe zastrzeżenie ustaliło, że stan faktycznego
wskazuje, iż listy wypłat zasiłków zostały sporządzone w dacie (23.12.2011 r.)
23
umożliwiającej terminowe przekazanie zapomogi. Odnosząc się do stwierdzenia
zawartego w zastrzeżeniu, cyt.: „Termin wypłaty ustalony decyzjami nie mógł być
dochowany z uwagi na dzień świąteczny”, należy zauważyć iż 23 grudnia 2011 r.
przypadał w piątek, zatem nie było przeszkód w terminowej wypłacie zapomogi.
Nadto, wbrew twierdzeniu Burmistrza nie był to „dzień świąteczny”. Z powodów
przedstawionych powyżej, zastrzeżenie wniesione do przedmiotowego wniosku
pokontrolnego nie zasługuje na uwzględnienie.
27. Wniosek pokontrolny nr 36.
Wniosek pokontrolny nr 36 brzmiał: Wypłacanie diet radnych w kwotach nie
przekraczających wskazań określonych w art. 25 ust. 6 i ust. 7 ustawy z dnia 8 marca
1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jednolity Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z
późn. zm.), w powiązaniu z wielkościami wskazanymi w rozporządzeniu Rady
Ministrów z dnia 26 lipca 2000 r. w sprawie maksymalnej wysokości diet
przysługujących radnemu gminy (Dz. U. Nr 61, poz. 710). Ponadto należy podjąć
działania zgodne z prawem mające na celu wyrównanie straty w finansach
publicznych wynikającej z opisanej nieprawidłowości.
Powyższy wniosek został sformułowany w związku ze stwierdzoną w wyniku
kontroli nieprawidłowością przedstawioną w „opisie nieprawidłowości do wniosku
pokontrolnego nr 36”, polegającą na wypłacaniu w latach 2004-2007 miesięcznych
diet Przewodniczącemu Rady Miejskiej w Nowym Wiśniczu na podstawie uchwał
Rady Miejskiej, w których ustalono dietę dla ww. osoby w kwotach wyższych niż
wynikały one z obowiązujących przepisów.
Wnoszący zastrzeżenia podniósł, że cyt.: „Uchwała była w obiegu prawnym
stąd organ wykonawczy ją wykonywał, projekty uchwały został zaopiniowany przez
Radcę prawnego. Ponadto Burmistrz nie ma uprawnień do kontroli organu
stanowiącego”.
W zgłoszonym zastrzeżeniu nie została podniesiona żadna z ustawowo
określonych podstaw do wniesienia zastrzeżenia, dlatego tak argumentowane
zastrzeżenie, wobec treści art. 9 ust.4 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych
nie zasługuje na uwzględnienie.
28. Wniosek pokontrolny nr 37.
Wniosek pokontrolny nr 37 brzmiał: Przedkładanie związkom zawodowym
zrzeszającym nauczycieli sprawozdania z wysokości średnich wynagrodzeń nauczycieli
na poszczególnych stopniach awansu zawodowego w szkołach i placówkach
prowadzonych przez Miasto i Gminę Nowy Wiśnicz w terminie 7 dni od jego
sporządzenia, zgodnie z przepisem określonym w art. 30a ust. 5 ustawy z dnia 26
stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (tekst jednolity Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 z
późn. zm.).
Powyższy wniosek został sformułowany w związku ze stwierdzoną w wyniku
kontroli nieprawidłowością przedstawioną w „opisie nieprawidłowości do wniosku
24
pokontrolnego nr 37”, polegającą na nieterminowym przekazaniu związkowi
zawodowemu sprawozdania z wysokości średnich wynagrodzeń nauczycieli na
poszczególnych stopniach awansu zawodowego w szkołach, prowadzonych przez
Miasto i Gminę Nowy Wiśnicz za 2010 r.
Do ww. wniosku Burmistrz wniósł zastrzeżenie o następującej treści cyt.:
„Stosowne sprawozdanie zostało wysłane w terminie 7 dni. Zatem przepis ustawy
został dochowany. Ustawa operuje terminem przedkłada a nie doręcza. Równocześnie
dokonywano sprawdzenia prawidłowości naliczenia”.
Przepis art. 30a ust. 5 ustawy z dnia dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela
stanowi cyt.: „Organ prowadzący szkołę będący jednostką samorządu terytorialnego
przedkłada sprawozdanie, o którym mowa w ust. 4, w terminie 7 dni od jego
sporządzenia, regionalnej izbie obrachunkowej, a także organowi stanowiącemu tej
jednostki samorządu terytorialnego, dyrektorom szkół prowadzonych przez tę
jednostkę oraz związkom zawodowym zrzeszającym nauczycieli”.
Wskazany wyżej przepis zobowiązuje organ prowadzący szkołę będący
jednostką samorządu terytorialnego do przedkładania sprawozdania w terminie 7 dni
od jego sporządzenia, regionalnej izbie obrachunkowej, a także organowi
stanowiącemu tej jednostki samorządu terytorialnego, dyrektorom szkół
prowadzonych przez tę jednostkę oraz związkom zawodowym zrzeszającym
nauczycieli.
Mając na względzie literalne znaczenia wyrazu „przedkłada”, należy stwierdzić,
iż dotyczy to raczej czynności „fizycznego podania czegoś”. Zgodnie z Wielkim
Słownikiem Języka Polskiego wyd. PWN 2002 - „przedstawienie, składanie komuś
czegoś, występować z czymś, dawanie komuś coś do wglądu, rozpatrzenia lub oceny”.
Takie odczytanie przepisu prowadzi do wniosku, iż w terminie 7 dniu od sporządzenia
sprawozdania (wymienionego w art. 30a ustawy Karta Nauczyciela) organ
prowadzący powinien przedłożyć związkom zawodowym sprawozdanie w taki
sposób, by związek mógł się z nim zapoznać, czego nie zapewnia przesłanie
sprawozdania (za pomocą poczty) w tym terminie.
Z powodów przedstawionych powyżej, zastrzeżenie wniesione do
przedmiotowego wniosku pokontrolnego nie zasługuje na uwzględnienie.
29. Wniosek pokontrolny nr 39.
Wniosek pokontrolny nr 39 brzmiał: Zapewnienie i przekazywanie gminnym
placówkom oświatowym środków pieniężnych w terminach umożliwiających wypłatę
dodatku uzupełniającego dla nauczycieli zgodnie z przepisem określonym w art. 30a
ust. 3 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (tekst jednolity Dz. U. z
2006 r. Nr 97, poz. 674 z późn. zm.), tj. do dnia 31 stycznia roku kalendarzowego
następującego po roku, dla którego wyliczono kwotę różnicy.
Powyższy wniosek został sformułowany w związku ze stwierdzoną w wyniku
kontroli nieprawidłowością przedstawioną w „opisie nieprawidłowości do wniosku
pokontrolnego nr 39”, polegającą na nieterminowym przekazaniu gminnym
placówkom oświatowym środków na wypłatę dodatków uzupełniających dla
nauczycieli za 2009 r. i 2010 r. oraz nieprzekazaniu środków na wypłatę dodatków za
25
2011 r. do dnia 09.05.2012 r. (w tym dniu zakończono kontrolę zagadnienia), co
uniemożliwiło dotrzymanie terminu wypłaty dodatku uzupełniającego dla nauczycieli
zatrudnionych w tych placówkach, przypadającego zgodnie z przepisem określonym w
art. 30a ust. 3 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela do dnia 31 stycznia
roku kalendarzowego następującego po roku, dla którego wyliczono kwotę różnicy.
W zastrzeżeniu Burmistrz zarzuca ogólnie, że ustawa Karta Nauczyciela nakłada
na dyrektorów placówek i szkół szereg obowiązków, również na organ prowadzący w
zakresie zapewnienia wynagrodzeń nauczycielom i dodatków wyrównawczych bez
zabezpieczenia samorządom na ten cel odpowiednich środków finansowych.
W zgłoszonym zastrzeżeniu nie została podniesiona żadna z ustawowo
określonych podstaw do wniesienia zastrzeżenia, dlatego tak sformułowane
zastrzeżenie, wobec treści art. 9 ust. 4 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych
nie zasługuje na uwzględnienie.
30. Wnioski pokontrolne nr 40, nr 41, nr 42, nr 44.
Wniosek pokontrolny nr 40 brzmiał: Zaciąganie zobowiązań finansowych
obciążających plan finansowy jednostki w danym roku do wysokości kwot wydatków
określonych w zatwierdzonym planie finansowym jednostki zgodnie z przepisami
określonymi w art. 46 ust. 1 w powiązaniu z art. 261 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r.
o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240, z późn. zm.).
Wniosek pokontrolny nr 41 brzmiał: Zaciąganie zobowiązań finansowych
obciążających budżety lat przyszłych, pod warunkiem ich zaplanowania w załączniku
przedsięwzięć do wieloletniej prognozy finansowej, w tam określonych limitach
zobowiązań oraz na podstawie i w granicach upoważnień do zaciągania zobowiązań
zamieszczanych w tekście uchwały o wieloletniej prognozie finansowej – na podstawie
art. 228 w związku z art. 226 ust. 3 i ust. 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o
finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240 z późn. zm.).
Wniosek pokontrolny nr 42 brzmiał: Dokonywanie przez Burmistrza Nowego Wiśnicza
(lub osobę przez niego upoważnioną) czynności prawnych skutkujących powstaniem
zobowiązań pieniężnych wyłącznie przy kontrasygnacie skarbnika gminy (głównego
księgowego budżetu) lub osoby przez niego upoważnionej, zgodnie z przepisem
określonym w art. 46 ust. 3 i 4 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym
(tekst jednolity Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.).
Wniosek pokontrolny nr 44 brzmiał: Dokonywanie przez Skarbnika Gminy lub osobę
przez niego upoważnioną kontrasygnaty czynności prawnych, które mogą spowodować
powstanie zobowiązań pieniężnych, wyłącznie w sytuacji gdy powyższe zobowiązania
nie przekraczają kwot wydatków określonych w zatwierdzonym planie finansowym
jednostki, tak aby przestrzegać wskazań zawartych w przepisach określonych w art. 46
ust. 1 w powiązaniu z art. 261 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach
publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240, z późn. zm.). Natomiast w przypadku
zobowiązań pieniężnych obciążających budżety lat przyszłych – pod warunkiem ich
zaplanowania w załączniku przedsięwzięć do wieloletniej prognozy finansowej, w tam
26
określonych limitach zobowiązań oraz na podstawie i w granicach upoważnień do
zaciągania zobowiązań zamieszczanych w tekście uchwały o wieloletniej prognozie
finansowej – w celu przestrzegania art. 228 w związku z art. 226 ust. 3 i ust. 4 ww.
Ustawy. Jeśli powyższe warunki nie są spełnione Skarbnik lub osoba przez niego
upoważniona odmawia złożenia kontrasygnaty i stosuje procedury określone w art. 46
ust. 4 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jednolity Dz. U. z
2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.).
Powyższe wnioski zostały sformułowane w związku ze stwierdzonymi w wyniku
kontroli nieprawidłowościami przedstawionymi w „opisach nieprawidłowości do
wniosków pokontrolnych nr 40, nr 41, nr 42, nr 44”.
Kolegium Izby rozpatrując przedmiotowe zastrzeżenia wniesione łącznie do
czterech ww. wniosków pokontrolnych stwierdza, że ich treść została sformułowana w
sposób bardzo ogólny i nieprecyzyjny. Niemniej jednak, z całą pewnością można
stwierdzić, iż w zastrzeżeniach do wymienionych wniosków podniesiono jedynie
okoliczności dotyczące ustalonego stanu faktycznego, wskazując na złą interpretację i
ocenę przez kontrolujących dokumentów znajdujących się w jednostce.
Wobec braku sformułowania zarzutów w sposób ustawowo określony w art. 9
ust. 4 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych, podniesione zastrzeżenia nie
zasługują na uwzględnienie.
31. Wniosek pokontrolny nr 43.
Wniosek pokontrolny nr 43 brzmiał: Dokonywanie wydatków jedynie w granicach
upoważnień wynikających z planu wydatków jednostki, stosownie do postanowień art.
44 ust. 1 pkt 2 i pkt 3 i art. 254 pkt 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach
publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240 z późn. zm.).
W podniesionym zastrzeżeniu wskazano tylko na błędnie działający system
komputerowy, co powodowało błędny stan planu.
Wobec braku sformułowania zarzutów w sposób ustawowo określony w art. 9
ust. 4 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych, podniesione zastrzeżenie nie
zasługuje na uwzględnienie.
32. Wniosek pokontrolny nr 45.
Wniosek pokontrolny nr 45 brzmiał: Przestrzeganie zasady gospodarki finansowej
jednostek budżetowych określonej w art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. O
finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240 z późn. Zm.), gdzie wskazano m.in.,
że jednostkami budżetowymi są jednostki organizacyjne sektora finansów publicznych
nieposiadające osobowości prawnej, które pokrywają swoje wydatki bezpośrednio z
budżetu. W konsekwencji należy Zakładowi Usług Komunalnych w Nowym Wiśniczu
przekazywać środki na realizację zadań Gminy określonych w statucie jednostki i w
wysokości przewidzianej w jej planie finansowym oraz zaniechać dokonywania
wydatków na podstawie faktur wystawionych przez Zakład Usług Komunalnych w
Nowym Wiśniczu na Urząd Miejski w Nowym Wiśniczu za zadania zrealizowane na
rzecz macierzystej jednostki samorządu terytorialnego.
27
Podstawą sformułowania wniosku były stwierdzone nieprawidłowości podczas
kontroli zawarte w „opisie nieprawidłowości do wniosku pokontrolnego nr 45”,
polegające na dokonywaniu wydatków przez Urząd Miejski w Nowym Wiśniczu w
2011 r. na podstawie faktur wystawionych przez Zakład Usług Komunalnych w
Nowym Wiśniczu za zadania zrealizowane na rzecz Gminy Nowy Wiśnicz na kwotę
ogółem 1.302.441,90 zł, co skutkowało bezzasadnym zawyżeniem wydatków i
dochodów Gminy Nowy Wiśnicz w 2011 r. o ww. kwotę.
W zgłoszonym zastrzeżeniu Burmistrz podnosi, że prowadzony sposób
rozliczania z punktu widzenia przepisów dotyczących wykonywania ustawy o podatku
od towarów i usług (VAT) jest poprawny. Środki przekazywane ZUK były
przeznaczone na wypłaty dla podwykonawców realizujących zadnia na rzecz ZUK.
Nie wykazano innych przesłanek wskazujących na niewłaściwe zastosowanie
przepisów prawa lub błędną ich wykładnię.
Kolegium Izby rozpatrując przedmiotowe zastrzeżenie przeanalizowało sposób
dokonywania rozliczeń budżetu Gminy i jednostki budżetowej – ZUK, ustalając, iż
istotnie prowadziło to do wykazywania przez ZUK w pozycji dochodów środków
otrzymanych z budżetu Gminy z przeznaczeniem na realizację wydatków w tej
jednostce, a następnie zwracania tych środków do budżetu Gminy jako osiągniętych
przez ZUK dochodów (tak wynika z ustaleń dokonanych w toku kontroli).
Stwierdzony w trakcie kontroli stan faktyczny opisujący sposób prowadzenia
ewidencji dochodów i wydatków pomiędzy budżetem a jednostką budżetową ZUK
narusza podstawowe zasady rozliczania i prowadzenia rachunkowości w tym zakresie
m.in. określone także w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 5 lipca 2010 r. w
sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa,
budżetów
jednostek samorządu
terytorialnego,
jednostek budżetowych,
samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz
państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami
Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 128, poz. 861), poprzez odmienne niż określone
w tych przepisach prowadzenie zapisów na kontach prowadzonych dla budżetu i
jednostek budżetowych.
Mając na względzie powyższe, zastrzeżenie do wniosku pokontrolnego nr 45 nie
zasługuje na uwzględnienie.
33. Wniosek pokontrolny nr 46.
Wniosek pokontrolny nr 46 brzmiał: Zlecanie zadań i udzielanie dotacji na realizację
zadań publicznych Gminy na zasadach i w trybach określonych przepisami prawa lub
stosowną uchwałą Rady Miejskiej, do czego zobowiązują przepisy art. 221 ust. 2 i ust.
4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240,
z późn. zm.).
Powyższy wniosek został sformułowany w związku ze stwierdzoną w wyniku
kontroli nieprawidłowością przedstawioną w „opisie nieprawidłowości do wniosku
pokontrolnego nr 46”, polegającą na udzieleniu klubom sportowym z terenu Gminy
28
Nowy Wiśnicz dotacji przez Burmistrza Nowego Wiśnicza w 2011 roku, z
pominięciem jakichkolwiek procedur wymaganych przepisami prawa.
W zastrzeżeniu podniesiono, że przekazanie środków klubom sportowym
nastąpiło na podstawie zawartych umów i porozumień w których ustalone była
zadania, ich ilość oraz wartość, cyt.: „Wszelkie środki przekazywane klubom
sportowym przekazywane były na podstawie zawartych umów i porozumień z
poszczególnymi klubami sportowymi, w których były ustalone zadania, ich ilość oraz
wartość. Dotacja w 2011 r. udzielona była m.in. na podstawie przeprowadzonego
konkursu ofert w myśl zasadny zawartej w ustawie o działalności pożytku i o
wolontariacie”.
Powyższe przeczy ustaleniom faktycznym poczynionym i udokumentowanym w
trakcie prowadzenia czynności kontrolnych. Inspektorzy podczas kontroli nie
dysponowali dokumentami potwierdzającymi stwierdzenia Burmistrza zawarte w
treści wniesionego zastrzeżenia. Ponadto, Kolegium Izby zwróciło uwagę na treść
protokołu kontroli cyt.: „Mimo kierowanych pism (z dnia 02.02.2012 r. i 02.03.2012
r.) do Burmistrza Nowego Wiśnicza, kontrolującemu nie przedstawiono żadnych
dokumentów wskazujących na przeprowadzenie otwartego konkursu ofert na
podstawie ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o
wolontariacie, jak również dowodzących udzielenie dotacji w oparciu o tryb jej
przyznawania, wskazany w uchwale Rady Miejskiej w Nowym Wiśniczu nr V/33/11 z
dnia 30.03.2011 r.”
W związku z powyższym, Kolegium Izby po rozpoznaniu sprawy stwierdza, iż w
oparciu o udokumentowane ustalenia dotyczące przedmiotowej sprawy zasadnym było
sformułowanie wniosku pokontrolnego nr 46, a zatem wniesione zastrzeżenie nie
zasługuje na uwzględnienie.
34. Wniosek pokontrolny nr 47.
Wniosek pokontrolny nr 47 brzmiał: Dokonywanie przez organ udzielający dotacji na
realizację zadania publicznego jego kontroli i oceny, po zawarciu stosownych umów z
podmiotami uprawnionymi do otrzymania dotacji, a w szczególności stanu realizacji
zadania, efektywności, rzetelności i jakości wykonania zadania, prawidłowości
wykorzystania środków publicznych otrzymanych na realizację zadania, prowadzenia
dokumentacji określonej w przepisach prawa i w postanowieniach zawartej umowy z
uprawnionym podmiotem do otrzymania dotacji, zgodnie ze wskazaniami art. 17 w
powiązaniu z art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku
publicznego i o wolontariacie (tekst jednolity Dz. U. z 2010 r. Nr 234, poz. 1536 z
późn. zm.).
Powyższy wniosek został sformułowany w związku ze stwierdzoną w wyniku
kontroli nieprawidłowością przedstawioną w „opisie nieprawidłowości do wniosku
pokontrolnego nr 47”, polegającą na doprowadzeniu do sytuacji, w której organ
udzielający dotacji nie ma możliwości dokonania kontroli i oceny realizacji
dotowanego zadania, ponieważ szczegóły dotyczące zadania nie zostały
sformułowane. Nie zawarto stosownych umów z podmiotem otrzymującym dotację, a
także nie zostały złożone oferty, na podstawie jakich ww. organ mógł zlecić
organizacji pozarządowej realizację zadania publicznego.
29
Wnoszący zastrzeżenia generalnie zaprzecza ustaleniom faktycznym
poczynionym przez Inspektorów podczas kontroli twierdząc, że cyt.: „Kluby składały
oferty na wykonanie zadań, w których potwierdzały spełnienie warunków i wymagań
określonych w ogłaszanych konkursach ofert. Pozwalało to Gminie na dokonywanie
kontroli rozliczeń jak i samego wykonania zadań określonych w ofertach. Ogłoszenie o
konkursie jak i oferty nie zostały przez kontrolujących zbadane”.
Kolegium Izby ustaliło (także przy rozpatrywaniu zastrzeżenia do wniosku nr
46), że Inspektorzy kontroli odpowiednio udokumentowali wystąpienie
nieprawidłowości i nie dysponowali dokumentami potwierdzającymi stwierdzenia
Burmistrza zawarte w treści wniesionego zastrzeżenia do wniosku nr 47. Zwrócono
uwagę m.in., że w uzyskanym w dniu 14.05.2012 r. pisemnym wyjaśnieniu (pismo
datowane na dzień 02.05.2012 r. przekazane do kontroli 14.05.2012 r.), na zadane
pytanie w zakresie kontroli realizacji zadania Burmistrz wskazał, cyt.: „[…] W roku
2011 nie dokonywano kontroli realizacji zadania przez Klub Sportowy Czarni
Kobyle”. W związku z powyższym, można stwierdzić, iż treść zastrzeżenia jest
sprzeczna z wyjaśnieniami udzielonymi przez Burmistrza w trakcie kontroli,
zacytowanymi powyżej.
Konkludując, Kolegium Izby stwierdza, iż w oparciu o udokumentowane
ustalenia dotyczące przedmiotowej sprawy - zasadnym było sformułowanie wniosku
pokontrolnego nr 47. Wniesione zastrzeżenie nie zasługuje zatem na uwzględnienie.
35. Wniosek pokontrolny nr 48.
Wniosek pokontrolny nr 47 brzmiał: Przestrzeganie zapisów ujętych w umowach
zawartych z wykonawcami na realizację zadań inwestycyjnych, poprzez sporządzanie
dokumentów wskazanych w tych umowach, tak aby postanowienia z nich wynikające
potwierdzały zakres finansowy i rzeczowy realizacji przedmiotu tych umów.
Powyższy wniosek został sformułowany w związku ze stwierdzoną w wyniku
kontroli nieprawidłowością przedstawioną w „opisie nieprawidłowości do wniosku
pokontrolnego nr 48”, dotyczącej nieprawidłowości w zakresie realizacji umowy nr
UM-III-3420/11/2004 na budowę szatni z zapleczem sanitarno-magazynowym na
stadionie w Starym Wiśniczu. W wyniku kontroli ustalono, że zmieniła się wartość
inwestycji oraz zakres rzeczowy wykonywanych robót, tym samym zmiana umowy
powinna być dokonana na podstawie zapisów umowy.
W treści wniesionego zastrzeżenia wskazano tylko na okoliczności faktyczne
stanowiące uzasadnienie dopuszczenia do powstania nieprawidłowości.
Wniosek pokontrolny traktuje jednak o konieczności przestrzegania zapisów umów
zawartych z wykonawcami.
Nie sformułowano zarzutu w sposób określony w art. 9 ust. 4 ustawy o
regionalnych izbach obrachunkowych. Zastrzeżenie wniesione w tej postaci nie
zasługuje na uwzględnienie.
30
36. Wniosek pokontrolny nr 49.
Wniosek pokontrolny nr 49 brzmiał: Przekazywanie otrzymanych środków
finansowych uzyskanych z pożyczek zaciągniętych na konkretne zadania, wyłącznie
z przeznaczeniem wskazanym w zawartych umowach, tak aby uniknąć sytuacji,
w której środki z pożyczki przekazywane są na inne cele, podczas gdy Gmina Nowy
Wiśnicz posiada zobowiązania wobec wykonawców realizujących zadanie, na które
została zaciągnięta ta pożyczka.
„Opis nieprawidłowości do wniosku pokontrolnego nr 49” na podstawie której
sformułowano wniosek pokontrolny wskazuje, że środki otrzymane z pożyczki były
„czasowo” przekazywane na inny cel niż wskazany w zawartej umowie z WFOŚiGW.
W przedstawionym zastrzeżeniu wskazano, że Gmina środki pożyczki
wykorzystała w terminach przewidzianych w umowie i na cel tam wskazany, a z
wykonawcą zawarto porozumienie o przesunięciu terminów płatności. Natomiast
powodem nie zapłacenia w terminach wskazanych faktury był brak środków własnych
(po stronie Gminy) na pokrycie udziału własnego.
Tak sformułowane zastrzeżenie, wobec treści art. 9 ust. 4 ustawy o regionalnych
izbach obrachunkowych nie zasługuje na uwzględnienie, jednak Kolegium Izby
szerzej odniosło się do tej sprawy.
Przede wszystkim trudno zgodzić się z przedstawioną argumentacją Burmistrza,
cyt.: „Gmina Nowy Wiśnicz na podstawie umowy z dnia 21.12.2010r. Nr P/082/10/387 zawartą z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w
Krakowie otrzymała środki finansowe w wysokości 1 988 418,00 zł na realizację
zadania pn. „Rozbudowa i modernizacja gminnej oczyszczalni ścieków w Starym
Wiśniczu”. Zgodnie z §12 w/w umowy wypłaty pożyczki następowały po dostarczeniu
oryginałów faktur VAT do WFOŚiGW w Krakowie do wysokości netto za wykonane
prace. Faktury VAT dotyczące w/w zadania o numerach 432/11/2010; 465/12/2010;
217/06/2011; 218/06/2011; zapłacono Wykonawcy w terminach późniejszych niż data
zasilenia przez Pożyczkodawcę rachunku bankowego budżetu Gminy Nowy Wiśnicz z
uwagi na brak środków własnych koniecznych do uregulowania faktur w kwotach
brutto. […]”.
Sam wnoszący zastrzeżenia wskazuje, że przekazywano faktury do WFOŚiGW, i na
ich podstawie otrzymywano środki z pożyczki.
Zwrócono uwagę, że warunkiem uruchomienia środków z tej pożyczki było
przedstawienie faktur wystawionych przez wykonawcę, które posłużyły do otrzymania
środków pieniężnych, których nie przekazano Wykonawcy lecz przeznaczano na inne
cele.
Nic nie stało na przeszkodzie, aby zapłacić fakturę Wykonawcy w częściach, w
sytuacji gdy Gmina Nowy Wiśnicz nie posiadała całości środków własnych
koniecznych do uregulowania faktur w kwotach brutto.
Kolegium zauważa także, że z umowy pożyczki zawartej z WFOŚiGW nie
wynika, iż jest to pożyczka działająca jak kredyt obrotowy i może wspomagać Gminę
w jej trudnościach finansowych. Jest to pożyczka celowa i warunkiem uruchomienia
jej środków są faktury wykonawcy. Logicznym jest, że środki z transz winny być
przekazane na zapłatę tych zobowiązań. Jeżeli podejmuje się realizacji tak dużej
31
inwestycji, to zrozumiałym jest skalkulowanie swoich możliwości finansowych i
płatniczych, tak aby realnym było regulowanie zobowiązań wobec wykonawców tej
inwestycji.
Stan faktyczny udokumentowany podczas kontroli – w tym analiza przepływów
finansowych z rachunku bankowego budżetu Gminy wskazuje, że otrzymane raty
przekazano z budżetu m.in. jednostkom organizacyjnym Gminy na pokrycie ich
wydatków, a nie jak wymagała zawarta z Funduszem umowa na rozbudowę i
modernizację gminnej oczyszczalni ścieków.
37. Wniosek pokontrolny nr 51.
Wniosek pokontrolny nr 51 brzmiał: Podawanie do publicznej wiadomości ogłoszenia
o sprzedaży nieruchomości w drodze przetargu, zgodnie ze wskazaniem art. 38
ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst
jednolity Dz. U. z 2010 r. Nr 102 poz. 651 z późn. zm.), tj. nie wcześniej, niż po
upływie terminów, o których mowa w art. 34 ust. 1 pkt 1 i 2 oraz ust. 4 ww. ustawy.
Powyższy wniosek został sformułowany w związku ze stwierdzoną w wyniku
kontroli nieprawidłowością przedstawioną w „opisie nieprawidłowości do wniosku
pokontrolnego nr 51”, polegającą na podaniu do publicznej wiadomości ogłoszenia o
przetargu ustnym nieograniczonym na sprzedaż nieruchomości w dniu 18.04.2011 r.,
tj. przed upływem terminu do złożenia wniosku przez osoby, którym przysługuje
pierwszeństwo w nabyciu nieruchomości.
Wnoszący zastrzeżenie stwierdził, że cyt.: „Termin do złożenia wniosku o
nabycie nieruchomości z tytułu pierwszeństwa upływał przed ogłoszonym terminem
przetargu stąd istniała możliwość odwołania przetargu przed jego odbyciem”.
Kolegium Izby stwierdza, że zbywający nieruchomość ma obowiązek przestrzegać
procedur zbycia nieruchomości i nie można argumentować nieprzestrzegania
przepisów prawa możliwością odwołania przetargu przed jego odbyciem, w sytuacji
gdy artykuł 38 ust. 4 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce
nieruchomościami, wskazuje, że właściwy organ albo minister właściwy do spraw
Skarbu Państwa w odniesieniu do nieruchomości, o których mowa w art. 57 ust. 1,
oraz do nieruchomości ujętych w ewidencji, o której mowa w art. 60a ust. 2 pkt 1,
może odwołać ogłoszony przetarg jedynie z ważnych powodów, niezwłocznie podając
informację o odwołaniu przetargu do publicznej wiadomości, w sposób określony w
ust. 2. W informacji podaje się także przyczynę odwołania przetargu.
Zgodnie z art. 38 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce
nieruchomościami ogłoszenie o przetargu podaje się do publicznej wiadomości nie
wcześniej niż po upływie terminów, uprawniających osoby legitymujące się prawem
pierwszeństwa w nabyciu nieruchomości (art. 34 tej ustawy). Uchybienie w tym
zakresie jest naruszeniem zasad ogłaszania i prowadzenia przetargu na zbycie
nieruchomości.
Mając na względzie powyższe, Kolegium uznało, że wniesione zastrzeżenie,
wobec treści art. 9 ust. 4 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych - nie
zasługuje na uwzględnienie.
32
38. Wniosek pokontrolny nr 54.
Wniosek pokontrolny nr 54 brzmiał: Sprzedaż nieruchomości gminnych, po uzyskaniu
każdorazowej zgody Rady Miejskiej w Nowym Wiśniczu lub na podstawie
upoważnienia udzielonego przez Radę Miejską, zgodnie z zasadami określonymi
w art. 18 ust. 2 pkt 9a ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst
jednolity Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.).
Powyższy wniosek został sformułowany w związku ze stwierdzoną w wyniku
kontroli nieprawidłowością przedstawioną w „opisie nieprawidłowości do wniosku
pokontrolnego nr 54”, polegającą na sprzedaży niezabudowanej nieruchomości
gruntowej oznaczonej jako działka Nr 1687/2 o pow. 0,1187 ha położonej w Kobylu
bez zgody Rady Miejskiej. Ww. nieruchomość po dokonanym podziale nie jest
tożsama z działką, z której została wydzielona, tj. działką Nr 1687 o pow. 1,15 h, na
której sprzedaż wyraziła zgodę Rada Miejska w uchwale Nr XXX/238/09 z dnia
01.09.2009 r.
W zastrzeżeniu wskazano, że Rada Miejska wyraziła zgodę na sprzedaż
nieruchomości przed jej podziałem na działki, co wyczerpuje obowiązek uzyskania
zgody na zbycie nieruchomości, także notariusz przy sporządzaniu aktu notarialnego
nie dopatrzył się nieprawidłowości. W księdze wieczystej ta nieruchomość składa się z
kilku działek ewidencyjnych. W trakcie kontroli Rada Miejska wyraziła zgodę na
zbycie działki wydzielonej z tej nieruchomości.
Kolegium Izby rozpatrzyło przedmiotowe zastrzeżenie ustalając, co następuje:
Opis nieprawidłowości dotyczył sprzedaży działki Nr 1687/2 o pow. 0, 1187 ha
położonej w Kobylu. Rada Miejska w uchwale Nr XXX/238/09 z dnia 1 września
2009 r. wyraziła zgodę na sprzedaż w trybie przetargowym działki Nr 1687 o pow.
1,15 ha objętej Kw 58522 położonej w Kobylu. Po przeprowadzonym podziale –
decyzja Burmistrza Nowego Wiśnicza z dnia 05.10.2009 r. znak: WR.7430b/61/09
(decyzja stała się ostateczna w dniu 19.10.2009 r.), z działki Nr 1687 o pow. 1,15 ha,
powstały działki o numerach: 1687/1 o pow. 0,13 ha, 1687/2 o pow. 0,1187 ha, 1687/3
o pow. 0,1060 ha, 1687/4 o pow. 0,04 ha, 1687/5 o pow. 0,13 ha, 1687/6 o pow. 0,12
ha, 1687/7 o pow. 0,10 ha, 1687/8 o pow. 0,40 ha.
Z powyższego wynika, że działka jaka została zbyta była jedną z kilku powstałych po
podziale nieruchomości. Nie można zgodzić się z faktem, że nieruchomość pozostała
po podziale jest tożsama z działką, na sprzedaż której organ wykonawczy uzyskał
zgodę organu stanowiącego.
Zasadnym jest zaakcentowanie wyrażenia (woli) zgody przez Radę Miejską na
sprzedaż działki precyzyjnie zidentyfikowanej o określonych cechach. W wyniku
podziału, oprócz oczywistych zmian identyfikacyjnych, zmieniły się również
parametry i cechy powstałych działek, a co za tym idzie - inne może być
przeznaczenie takich nieruchomości. Nie można też pominąć faktu, iż w istocie
działka Nr 1687 przestała istnieć, co w konsekwencji może oznaczać, że uchwała
zezwalająca na jej sprzedaż stała się bezprzedmiotowa – skoro takiej działki już nie
ma.
Jak wynika z przedstawionych zastrzeżeń, Rada Miejska w Nowym Wiśniczu
podjęła uchwałę Nr XV/153/12 z dnia 29 marca 2012 r. o sprzedaży nieruchomości
33
powstałych z podziału działki 1687, co potwierdza, że prawidłowo wykazano na czym
polega nieprawidłowość i zasadnym okazało się doprowadzenie do stanu zgodnego z
przepisami. Ww. uchwała została podjęta już po sprzedaży opisywanej nieruchomości,
która to sprzedaż nastąpiła w dniu 25.03.2011 Rep. A Nr 1029/2011.
W świetle przedstawionych rozważań, wniesione zastrzeżenie nie zasługuje na
uwzględnienie.
39. Wniosek pokontrolny nr 55.
Wniosek pokontrolny nr 55 brzmiał: Przestrzeganie wskazań określonych w art. 50
ustawy z 8 marca 1990 r. samorządzie gminnym (tekst jednolity Dz. U. z 2001 r. Nr
142 poz. 1591 z późn. zm.) w powiązaniu z art. 12 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o
gospodarce nieruchomościami (tekst jednolity Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z
późn. zm.), poprzez gospodarowanie nieruchomościami ze szczególną starannością
oraz w sposób zgodny z zasadami prawidłowej gospodarki, a także wypełnianie
postanowień Rady Miejskiej w Nowym Wiśniczu wyrażonych w podjętych przez nią
uchwałach regulujących zasady gospodarowania nieruchomościami.
Powyższy wniosek został sformułowany w związku ze stwierdzoną w wyniku
kontroli nieprawidłowością przedstawioną w „opisie nieprawidłowości do wniosku
pokontrolnego nr 55”, polegającą na dopuszczeniu do korzystania z nieruchomości
gminnej przez jednostkę OSP Mały Wiśnicz (działka 597/4) bez tytułu prawnego
określającego gospodarowanie nieruchomością.
Wnoszący zastrzeżenie stwierdził ogólnie, iż cyt.: „Charakter tej budowli z góry
przesądza o jej przeznaczeniu dla OSP Wiśnicz Mały zaś sposób korzystania przez tą
jednostkę ogranicza się w części do fragmentu zwolnionego z opłaty dlatego, że
dotyczy działalności bojowej”.
Mając na względzie treści art. 9 ust. 4 ustawy o regionalnych izbach
obrachunkowych, Kolegium Izby uznało, że tak sformułowane zastrzeżenie nie może
zostać uwzględnienie.
40. Wniosek pokontrolny nr 56.
Wniosek pokontrolny nr 56 brzmiał: Stosownie do zapisów zawartych umów,
zaniechanie ponoszenia wydatków związanych z bieżącą eksploatacją mienia
gminnego oddanego w dzierżawę, w sytuacji gdy powyższe koszty powinien ponosić
dzierżawca.
Powyższy wniosek został sformułowany w związku ze stwierdzoną w wyniku
kontroli nieprawidłowością przedstawioną w „opisie nieprawidłowości do wniosku
pokontrolnego nr 56”, polegającą na finansowaniu przez Gminę wydatków
związanych z eksploatacją nieruchomości, co było niezgodne z umową dzierżawy Nr
WR.8/10 z dnia 27.05.2010 r., na podstawie której wszelkie opłaty i koszty
eksploatacyjne miał ponosić w całości dzierżawca.
Burmistrz wniósł zastrzeżenie o treści stanowiącej raczej komentarz do
stwierdzonej nieprawidłowości cyt.: „Na w/w obiekcie istnieje ORLIK który
34
realizowany był w 2010 r. nieruchomość użytkowana była na cele budowlane. A
działka nie posiadała innego dojazdu do budowy”.
Kolegium Izby uznało, że tak sformułowane zastrzeżenie, wobec treści art. 9 ust.
4 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych nie zasługuje na uwzględnienie.
41. Wniosek pokontrolny nr 57.
Wniosek pokontrolny nr 57 brzmiał: Rzetelne wykonywanie zarządu mieniem, poprzez
zawieranie umów regulujących zasady korzystania i odpłatności za użyczone
podmiotom zewnętrznym nieruchomości gminne, w sposób gwarantujący zapewnienie
naliczania i egzekwowania należności na rzecz Gminy Nowy Wiśnicz.
Powyższy wniosek został sformułowany w związku ze stwierdzoną w wyniku
kontroli nieprawidłowością przedstawioną w „opisie nieprawidłowości do wniosku
pokontrolnego nr 57”, polegającą na niedoprecyzowaniu w umowach użyczenia
budynków gminnych, zawartych w dniu 03.01.2011 r. pomiędzy Gminą Nowy
Wiśnicz reprezentowaną przez Burmistrza Nowego Wiśnicza, a jednostkami
Ochotniczych Straży Pożarnych z terenu Gminy, zasad naliczania i wpłacania kosztów
poniesionych za energię elektryczną i gaz zużytych na potrzeby budynku, w części
proporcjonalnej do powierzchni użyczonej Strażom na pozostałe cele statutowe w
stosunku do powierzchni użytkowej całego lokalu. W konsekwencji powyższego, nie
zrealizowano zapisu ujętego w § 3 ust. 2 tych umów wskazującego, iż OSP ponosi na
rzecz Gminy odpłatność za media zużyte na potrzeby budynku w części wskazanej w
umowie.
Wnoszący zastrzeżenia stwierdził, że cyt.: „W umowach z jednostkami OSP
zostały jednoznacznie doprecyzowane zasady odpłatności wg powierzchni zajmowanej
pod działalność bojową, powierzchni używanej pod działalność statutową oraz
powierzchni stanowiącej obszar wspólny. Nie sposób jest doprecyzować wielkości
zmiennych, które wynikają z wielkości zużytych kwh, zużytego gazu, a także innych
opłat zmiennych”.
Kolegium Izby rozpatrując przedmiotowe zastrzeżenie odniosło się do stanu
faktycznego ustalonego podczas kontroli. Jak wynika z treści protokołu kontroli i
załączników, we wszystkich umowach (zawartych z OSP) wyszczególniono
powierzchnię użytkową budynków, ze wskazaniem wykorzystania tej powierzchni na
cele związane z utrzymaniem gotowości bojowej OSP i na pozostałą działalność
statutową.
Z § 3 zawartych umów wynika, iż cyt.:
 „1. Biorący do używania ponosi opłaty z tytułu dostarczania wody, odbioru
odpadów i usuwania fekaliów według odrębnych umów zawartych z podmiotami
świadczącymi te usługi.
 2. Biorący do używania ponosi na rzecz Użyczającego odpłatność za energię
elektryczną i gaz, zużyte na potrzeby budynku, jedynie w części proporcjonalnej
do powierzchni użyczonej mu na cele, o których mowa z § 2 ust. 2 pkt 2 w stosunku
do powierzchni użytkowej całego budynku.
 3. Opłaty za energię elektryczną i gaz przypadające na powierzchnię użyczoną
na cele związane z utrzymaniem gotowości bojowej OSP ponosi Użyczający.”
35
Ponadto w § 4 wskazano, cyt.: „Użyczający zastrzega sobie prawo wykorzystania,
po wcześniejszym powiadomieniu Biorącego do używania, części budynku użyczonego
na cele, o których mowa w § 2 ust. 2 pkt 2, dla celów samorządowych.”
Z treści ww. zapisów umowy nie wynika, w jaki sposób należności na rzecz
Gminy winny być naliczane i wpłacane (ponoszone) oraz w jaki sposób i z jaką
częstotliwością ma to się odbywać. Unormowania, o których mowa powyżej nie
zostały również zamieszczone w żadnym innym paragrafie tej umowy.
Kolegium Izby zauważa, że podczas kontroli ustalono, m.in. na podstawie
wyliczeń przedstawionych w odpowiednim zestawieniu przez Burmistrza, że jednostki
OSP nie wpłaciły na rzecz Gminy Nowy Wiśnicz stosownych należności.
Biorąc pod uwagę powyższe rozważania, Kolegium Izby stwierdziło, że
zastrzeżenie wniesione do wniosku pokontrolnego Nr 57 nie zasługuje na
uwzględnienie.
42. Wniosek pokontrolny nr 58.
Wniosek pokontrolny nr 58 brzmiał: Zawieranie w specyfikacji istotnych warunków
zamówienia i ogłoszeniu o zamówieniu tożsamych zapisów dotyczących warunków
udziału w postępowaniu stosownie do przepisów określonych w art. 36 ust. 1 pkt 5 w
związku z art. 41 pkt 7 ust. 4 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień
publicznych (tekst jednolity Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 z późn. zm.).
Powyższy wniosek został sformułowany w związku ze stwierdzoną w wyniku
kontroli nieprawidłowością przedstawioną w „opisie nieprawidłowości do wniosku
pokontrolnego nr 58”, polegającą na występowaniu niezgodność w zakresie zapisów
dotyczących warunków udziału w postępowaniu zawartych w siwz i ogłoszeniach
zamieszczonych w BZP, BIP i na tablicy ogłoszeń – dot. przetargu nieograniczonego
na zadanie pn. „Obsługa bankowa budżetu Gminy Nowy Wiśnicz i jednostek
organizacyjnych” - znak sprawy: WI.271.18.2011.PN.
Wnoszący zastrzeżenie podniósł, że warunek posiadania placówki lub oddziału
banku w odległości do 10 km od siedziby Zamawiającego został podany w opisie
przedmiotu zamówienia i w załączniku nr 5 do specyfikacji istotnych warunków
zamówienia.
Kolegium Izby rozpatrując przedmiotowe zastrzeżenie odniosło się do stanu
faktycznego ustalonego podczas kontroli. Jak wynika z treści protokołu kontroli i
załączników, w siwz - w opisie warunków udziału w postępowaniu wskazano jako
warunek dysponowanie odpowiednim potencjałem technicznym oraz osobami
zdolnymi do wykonania zamówienia, brak natomiast zapisów dotyczących posiadania
placówki lub oddziału w odległości nie większej niż 10 km od siedziby
Zamawiającego, które zawarto w ogłoszeniach.
Mając na uwadze powyższe ustalenia oraz treść wniosku pokontrolnego nr 58,
Kolegium Izby nie znalazło podstaw do uwzględnienia wniesionego zastrzeżenia.
36
43. Wniosek pokontrolny nr 60.
Wniosek pokontrolny nr 60 brzmiał: Żądanie od wykonawców, ubiegających się
o udzielenie zamówienia, złożenia dokumentów potwierdzających spełnianie
warunków udziału w postępowaniu, w których treści respektowana jest zasada
zachowania uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców, stosownie
do przepisu określonego w art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo
zamówień publicznych (tekst jednolity Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 z późn. zm.).
Powyższy wniosek został sformułowany w związku ze stwierdzoną w wyniku
kontroli nieprawidłowością przedstawioną w „opisie nieprawidłowości do wniosku
pokontrolnego nr 60”, polegającą na żądaniu w specyfikacji istotnych warunków
zamówienia dokumentów potwierdzających, że wykonawca zrealizował roboty
budowlane odpowiadające swoim rodzajem przedmiotowi zamówienia, każda o
wartości zbliżonej do składanej oferty, gdzie wartość zbliżoną do składanej oferty
zamawiający określił jako procentową stawkę wartości tej oferty. Zapis dotyczący
procentowego określenia wartości robót w uzależnieniu od wartości oferty, został
sformułowany w sposób, który nie zapewnia uczciwej konkurencji i może skutkować
wyłączeniem z postępowania przetargowego określonej kategorii potencjalnych
wykonawców.
Wnoszący zastrzeżenie nie zgadza się z twierdzeniem, że warunek udziału w
postępowaniu dotyczących zapisu procentowego określenia wartości robót w
uzależnieniu od wartości oferty narusza zasady uczciwej konkurencji. Uzasadniając
podano, że celem postępowania było wyłonienie wykonawcy legitymującego się
doświadczeniem w realizacji obiektów o zbliżonej wartości.
W kontekście zakwestionowanej zgodności z prawem ustalonego warunku
udziału w postępowaniu, w zastrzeżeniach nie podano jednak żadnej argumentacji
prawnej, zatem tak argumentowane zastrzeżenie, wobec treści art. 9 ust. 4 ustawy o
regionalnych izbach obrachunkowych nie zasługuje na uwzględnienie.
Zaznaczyć należy, że ustalony przez zamawiającego warunek, jak opisano w
wystąpieniu pokontrolnym - stanowi naruszenie zasady uczciwej konkurencji
określonej art. 7 ust.1 ustawy Pzp, bowiem dokonywanie oceny ofert w tym
postępowaniu było nieporównywalne, co skutkuje tym, że każdy z wykonawców
składających oferty wykazuje się innym doświadczeniem, gdyż wartość prac
wykazanych jako doświadczenie odnosi się do własnej ceny ofertowej. W
konsekwencji wymagania zamawiającego były w istocie różne dla każdego
wykonawcy i stanowią naruszenie zasady równego traktowania wykonawców.
Wniesione zastrzeżenie nie zasługuje na uwzględnienie.
44. Wniosek pokontrolny nr 61.
Wniosek pokontrolny nr 61 brzmiał: Wypełnianie przez zamawiającego w przypadku
wystąpienia w ofercie omyłek polegających na niezgodności oferty ze specyfikacją
istotnych warunków zamówienia, niepowodujących istotnych zmian w treści oferty,
wskazań art. 87 ust. 1 i art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo
zamówień publicznych (tekst jednolity Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759, z późn. zm.),
37
tj. w toku badania i oceny ofert żądanie od wykonawcy wyjaśnień odnośnie złożonej
oferty, a następnie dokonanie poprawy oferty w zakresie omyłek i niezwłoczne
zawiadomienie o tym wykonawcy, którego oferta została poprawiona.
Powyższy wniosek został sformułowany w związku ze stwierdzoną w wyniku
kontroli nieprawidłowością przedstawioną w „opisie nieprawidłowości do wniosku
pokontrolnego nr 61”, polegającą na uznaniu przez zamawiającego oferty za zgodną z
siwz bez dokonania poprawy treści oferty i stosowania procedur przewidzianych w
takich sytuacjach w ustawie z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych,
tj. bez zwrócenia się do wykonawcy w trybie art. 87 ust. 1 ww. ustawy i żądania
wyjaśnień dotyczących stwierdzonych przez zamawiającego omyłek, a następnie bez
dokonania poprawy treści oferty w tym zakresie w trybie art. 87 ust. 2 pkt 3 tejże
ustawy.
Wnoszący nie zakwestionował samego faktu wystąpienia nieprawidłowości,
opisanych powyżej, wskazał jednak na okoliczność znikomego znaczenia omyłek
występujących w ofertach. Konsekwencją uznania za nieistotne występujących
omyłek było uznanie oferty za zgodną ze specyfikacją istotnych warunków
zamówienia.
Wniesione zastrzeżenie nie zasługuje na uwzględnienie wobec treści art. 9 ust. 4
ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych.
45. Wniosek pokontrolny nr 62.
Wniosek pokontrolny nr 62 brzmiał: Respektowanie wskazań art. 26 ust. 3 ustawy
z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (tekst jednolity Dz. U.
z 2010 r. Nr 113, poz. 759, z późn. zm.), poprzez wzywanie wykonawców, którzy nie
złożyli w określonym terminie wymaganych dokumentów, o których mowa
w art. 25 ust. 1 ww. ustawy do ich złożenia chyba, że mimo ich złożenia oferta
wykonawcy podlega odrzuceniu albo konieczne byłoby unieważnienie postępowania.
W przypadku wykonawców, którzy pomimo wezwania nie złożyli dokumentów
potwierdzających spełnienie, określonego w siwz, warunku udziału w postępowaniu o
udzielenie zamówienia publicznego – wykluczanie ich z postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, stosownie do wymagań art. 24 ust. 2 pkt 4 ww. ustawy.
Powyższy wniosek został sformułowany w związku ze stwierdzoną w wyniku
kontroli nieprawidłowością przedstawioną w „opisie nieprawidłowości do wniosku
pokontrolnego nr 62”, polegającą na uznaniu przez zamawiającego za prawidłowe
ofert (w dwóch postępowaniach) w sytuacji gdy wykonawcy nie potwierdzili
spełnienia warunków udziału w postępowaniach o zamówienia publiczne.
W zastrzeżeniach Burmistrz zasadniczo potwierdza stan faktyczny ustalony przez
kontrolujących. Wyjaśnia, że w pierwszym postępowaniu złożono tylko jedna ofertę, a
wykonawca na wezwanie zamawiającego o wyjaśnienie dokumentów
potwierdzających doświadczenie zawodowe złożył wyjaśnienia. Wobec konieczności
realizacji zamówienia finansowego w części przez środki ZPORR nie odrzucono tej
oferty i uznano że wykonawca spełnia wymagania (chociaż tak nie było). W zakresie
drugiego przetargu potwierdzono, że nie wezwano wykonawcy o uzupełnienie
38
dokumentów na potwierdzenie posiadania doświadczenia zawodowego chociaż ten nie
potwierdził złożonymi dokumentami, iż spełnia warunek udziału w postępowaniu, tj.
posiada niezbędną wiedzę i doświadczenie do wykonania zamówienia. Zamawiający
uznał złożoną ofertę, wskazując, że odrzucenie jedynej oferty w tym postępowaniu
mogło narazić gminę na straty dofinansowania do tego zadania.
Kolegium Izby ustaliło, iż w prowadzonych postępowaniach o udzielenie
zamówień publicznych naruszono postanowienia art. 26 ust. 3 ustawy Prawo
zamówień publicznych, który stanowi, że zamawiający wzywa wykonawców, którzy
w określonym terminie nie złożyli wymaganych przez zamawiającego oświadczeń lub
dokumentów, albo złożyli wymagane przez zamawiającego oświadczenia i
dokumenty, zawierające błędy do ich złożenia w wyznaczonym terminie, chyba że
mimo ich złożenia oferta wykonawcy podlega odrzuceniu, albo konieczne byłoby
unieważnienie postępowania.
W sytuacji stwierdzenia przez zamawiającego braku w ofercie dokumentów
potwierdzających spełnienie warunków udziału w postępowaniu, był on zobowiązany
do wezwania wykonawców do ich uzupełnienia. Subiektywne, a na pewno nie
wynikające z dokumentów - przekonanie zamawiającego o spełnieniu warunków
udziału w postępowaniu przez wykonawcę lub dokonanie tego poprzez zmianę
sposobu oceny spełnienia tych warunków (odmiennie niż w ustalonej siwz) stanowi
naruszenie wymienionego przepisu prawa. Bez znaczenia pozostają okoliczności, w
tym podniesione realizowanie inwestycji z udziałem środków zewnętrznych (ZPORR i
środki pochodzące z budżetu Państwa)
Tak argumentowane zastrzeżenie nie zasługuje na uwzględnienie wobec treści
art. 9 ust. 4 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych.
46. Wniosek pokontrolny nr 63.
Wniosek pokontrolny nr 63 brzmiał: Dokonywanie zmian w umowach zawartych z
wykonawcami w wyniku przeprowadzonych postępowań o udzielenie zamówienia
publicznego, wyłącznie po spełnieniu przesłanek do dopuszczalności takich zmian
wynikających z art. 144 ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień
publicznych (tekst jednolity Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759, z późn. zm.).
Powyższy wniosek został sformułowany w związku ze stwierdzoną w wyniku
kontroli nieprawidłowością przedstawioną w „opisie nieprawidłowości do wniosku
pokontrolnego nr 63”, polegającą na zmianie postanowień zawartej z wykonawcą
umowy, w szczególności zwiększeniu wynagrodzenia brutto wykonawcy o kwotę
391.338,59 zł z kwoty 3.191.548,87 zł do kwoty 3.582.887,46 zł, przy nie zmienionej
kwocie wynagrodzenia netto, co uzasadniono w treści aneksu zwiększeniem z dniem
01.01.2008 r. stawki podatku VAT od robót objętych ww. umową ze stawki 7% na
22%.
W treści zastrzeżenia podniesiono, cyt.: „W dacie zawarcia niniejszej umowy
strony umowy nie były w stanie przewidzieć, jaka będzie obowiązywała stawka VAT na
przedmiotowe roboty, pomimo wyrażonych w ustawie o podatku od towarów i usług
zobowiązań Polski wynikających z traktatu stowarzyszeniowego. W okresie
poprzedzającym wejście w życie nowych stawek podatkowych trwały negocjacje
39
pomiędzy Polską a Komisją Europejską odnośnie możliwości wydłużenia okresu
przejściowego”.
Kolegium Izby stwierdza, że ww. argument nie jest przekonywujący, gdyż z art.
146 ust. 1 pkt 2 lit. a) ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług,
jasno wynikało iż stawka 7% podatku VAT w odniesieniu do robót budowlanomontażowych oraz remontów i robót konserwacyjnych związanych z budownictwem
mieszkaniowym i infrastrukturą towarzyszącą, będzie miała zastosowanie do dnia 31
grudnia 2007 r. W okresie późniejszym należało przyjąć obowiązywanie dla ww. robót
– zgodnie z zapisami ww. ustawy – stawki 22%. Wykonawca znając przepisy ustawy z
dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług oraz ustawy z dnia 29.01.2004 r.
Prawo zamówień publicznych powinien skalkulować cenę oferty biorąc pod uwagę
zmianę stawki od dnia 01.01.2008 r. przy niezmienionej cenie brutto, natomiast
Burmistrz nie powinien dokonywać zmiany ceny brutto wynikającej z oferty i umowy
w sytuacji gdy nie dopuszczały takiej zmiany przepisy określone art. 144 ust. 1 ustawy
z dnia 29.01.2004 r. Prawo zamówień publicznych.
Zdaniem Kolegium, nie była to okoliczność należąca do takich, których nie można
było przewidzieć. Przede wszystkim należy zaznaczyć, że to zamawiający tak
powinien ułożyć warunki postępowania i przyszłej umowy, aby nie narazić się na
naruszenie przepisów prawa.
Z powodów wskazanych powyżej, zastrzeżenie nie zasługuje na uwzględnienie.
47. Wniosek pokontrolny nr 64.
Wniosek pokontrolny nr 64 brzmiał: Przestrzeganie przepisu określonego w art. 151
ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (tekst jednolity
Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759, z późn. zm.), poprzez dokonywanie zwrotu kwot
wniesionych przez wykonawców jako zabezpieczenie należytego wykonania umowy, w
terminie 30 dni od dnia wykonania zamówienia i uznania przez zamawiającego za
należycie wykonane.
Powyższy wniosek został sformułowany w związku ze stwierdzoną w wyniku
kontroli nieprawidłowością przedstawioną w „opisie nieprawidłowości do wniosku
pokontrolnego nr 64”.
Treść wniesionego zastrzeżenia wskazuje, iż nie jest kwestionowana błędna
wykładnia wskazanych w wystąpieniu pokontrolnym przepisów prawa czy też ich
niewłaściwe zastosowanie, a jedynie podnoszone jest, iż nieprawidłowo wskazano
osobę odpowiedzialną za powstałą nieprawidłowość.
Sformułowane w ten sposób zastrzeżenie, wobec treści art. 9 ust. 4 ustawy o
regionalnych izbach obrachunkowych nie zasługuje na uwzględnienie.
48. Wniosek pokontrolny nr 65.
Wniosek pokontrolny nr 65 brzmiał: Sprawowanie nadzoru nad realizacją umów
zawartych z wykonawcami, poprzez egzekwowanie wykonania przedmiotu zamówienia
zgodnie z zapisami ujętymi w umowach, a w przypadku konieczności dokonania zmian
40
realizowanego zakresu, wprowadzanie ich w sposób zgodny z zapisami zawartej
umowy.
Powyższy wniosek został sformułowany w związku ze stwierdzoną w wyniku
kontroli nieprawidłowością przedstawioną w „opisie nieprawidłowości do wniosku
pokontrolnego nr 65”, polegającą na naruszeniu zapisów umowy nr UM-WI-342014/2010, poprzez dokonanie zmian zakresu robót określonego w ww. umowie
(zmniejszeń lub zwiększeń) przewidzianego zakresu, uznając jednocześnie, że zmiany
te nie będą miały wpływu na wartość kosztorysową zadania.
W zastrzeżeniach podniesiono, że konieczność wykonania zmian wynikała z
rozbieżności pomiędzy ilością robót przewidzianą w projekcie, a ilością robót
przewidzianych w przedmiarze robót przyjętym za podstawę oferty cenowej. W tej
sytuacji wykonawca był zobowiązany do wykonania robót zgodnie z projektem, a nie
z przedmiarem robót dostarczonym przez zamawiającego. Zadanie było
dofinansowane przez Ministerstwo Sportu i miało być zrealizowane zgodnie z
wymogami programowymi. Zlecenie robót dodatkowych zwiększyło by znacznie
koszty zadania.
Z ustaleń faktycznych wynika, że w umowie nr UM-WI-3420-14/2010 zawartej
w dniu 06.09.2010 r. z wykonawcą zadania pn. „Utworzenie szkolnych placów zabaw
przy Szkołach Podstawowych w miejscowościach: Stary Wiśnicz, Królówka, Kobyle,
Nowy Wiśnicz, Chronów, Muchówka przewidziano możliwość zmniejszenia zakresu
robót lub pominięcie robót, co wiązało się ze zmianą wynagrodzenia. Równocześnie
przewidziano, że wynagrodzenie ostatecznie będzie wyliczone na podstawie obmiaru
faktycznie wykonanych robót według cen zaoferowanych w kosztorysie. Należy przy
tym podkreślić, że zgodnie z zapisem ujętym w § 18 ww. umowy wszystkie jej zmiany
wymagają zachowania formy pisemnej pod rygorem ich nieważności.
Takie zapisy zawartej umowy zobowiązywały zamawiającego do korygowania w
formie pisemnie zakresu robót.
Nadmienić należy, że warunki wprowadzania zmian do umów zawieranych z
wykonawcami ustalił Burmistrz (projekt umowy stanowi załącznik do siwz
zatwierdzanej przez kierownika jednostki), w związku z czym powinien ich
przestrzegać.
Z powyższych względów, zastrzeżenie wniesione do przedmiotowego wniosku
nie zasługuje na uwzględnienie.
49. Wniosek pokontrolny nr 66.
Wniosek pokontrolny nr 66 brzmiał: Udzielanie zamówień publicznych, dotyczących
tego samego obiektu budowlanego, dla którego wartość zamówienia ustalona z
należytą starannością, przekracza wyrażoną w złotych równowartość kwoty 14.000
euro, wyłącznie podmiotom wybranym w oparciu o przepisy ustawy z dnia 29 stycznia
2004 r. Prawo zamówień publicznych (tekst jednolity Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759
z późn. zm), stosownie do przepisów określonych w art. 4 pkt 8, art. 2 pkt 8 w związku
z art. 7 ust. 3 i art. 32 ust. 2 tej ustawy. Realizowanie tym samym zasad gospodarki
finansowej określonych w art. 254 pkt 4 w związku z przepisami art. 44 ust. 4 ustawy z
41
dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240, z późn.
zm.).
Powyższy wniosek został sformułowany w związku ze stwierdzoną w wyniku
kontroli nieprawidłowością przedstawioną w „opisie nieprawidłowości do wniosku
pokontrolnego nr 66”, polegającą na zleceniu i sfinansowaniu prac (robót
budowlanych) bez zastosowania przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo
zamówień publicznych, realizowanych w związku z poniższymi inwestycjami:
 budową szatni wraz z zapleczem socjalno-magazynowym na stadionie w
Starym Wiśniczu. W latach 2006 - 2009 zawarto umowy z wykonawcami na
konkretne prace związane z wykonaniem powyższego obiektu budowlanego
oraz wykonano roboty nieobjęte ww. umowami związane z wykonaniem dachu
na obiekcie. Zawarto: 2 umowy w 2006 r. na sumę 28.341,55 zł, 3 umowy w
2007 r. na sumę 39.417,38 zł, w 2009 r. zawarto 5 umów oraz zapłacono
faktury związane z wykonaniem dachu na sumę ogółem 120.297,98 zł.
Wszystkie powyższe koszty opiewały na łączną kwotę 188.056,91 zł netto,
 budową kaplicy cmentarnej w Nowym Wiśniczu – w latach 2010 - 2011
wykonawcy zlecono realizację robót wykonywanych w ramach ww. inwestycji
na podstawie następujących umów na kwotę ogółem 128.718,41 zł brutto
(105.253,66 zł netto).
Wnoszący zastrzeżenia wskazał, że cyt.: „Do przedmiotowego zadania
przeprowadzono w roku 2004 postępowanie przetargowe wg procedury SAPARD,
które nie zostało poddane kontroli. Konsekwencją postępowania było zawarcie umowy
pomiędzy Gminą Nowy Wiśnicz a Firmą Handlowo-Usługowo-Produkcyjną
„JAROSZ” na kwotę brutto 615 957,36 zł (netto: 504 883,09 zł) w skład, której
wchodziły tylko roboty budowlane tj.: roboty ziemne, fundamenty, drenaże, kanały
odpowietrzające, ściany konstrukcyjne, stropodach, podbudowa i posadowienie,
ścianki działowe, ślusarka i stolarka okienna i elewacja. Zakres robót budowlanych
nie obejmował branży sanitarnej i elektrycznej (…)”. Ponadto, Burmistrz w treści
zastrzeżeń zaznaczył, że w kolejnych latach udzielano zamówień na inne roboty, nie
objęte zakresem zadania, a wartość tych robót, każdej oddzielnie nie przekraczała
kwoty 14 000 euro, a także, że niektóre roboty wykonywał Zakład Usług
Komunalnych, który jako jednostka gminna nie był objęty koniecznością dokonywania
zamówień publicznych w trybie ustawy Pzp.
Dalej przytaczane są okoliczności faktyczne, które powodowały konieczność
dokonywania kolejnych zleceń na kwoty które nie były objęte przepisami ustawy
Prawo zamówień publicznych.
Po przeanalizowaniu materiału dotyczącego przedmiotowej sprawy, Kolegium
Izby stwierdza, iż z ustalonego stanu faktycznego wynika, że w zakresie dotyczącym
budowy szatni wraz z zapleczem socjalno – magazynowym na stadionie w Starym
Wiśniczu – wymienione w opisie nieprawidłowości do wniosku pokontrolnego nr 66
umowy zostały zawarte bez stosowania ustawy Prawo zamówień publicznych,
pomimo, że ich wartość przekraczała 14.000 EURO i dotyczyły inwestycji
realizowanej na tym samym obiekcie budowlanym. Analogiczna sytuacja miała
miejsce w przypadku dotyczącym budowy kaplicy cmentarnej w Nowym Wiśniczu, tj.
wymienione w opisie nieprawidłowości do wniosku pokontrolnego nr 66 umowy
42
zostały zawarte bez stosowania ustawy Prawo zamówień publicznych, pomimo że ich
wartość przekraczała 14.000 EURO i dotyczyły inwestycji realizowanej na tym
samym obiekcie budowlanym.
Kolegium uznaje oczywiście, iż co do zasady przepisy ustawy Pzp mają
zostawanie w przypadku zamówień, których wartość ustalono na poziomie co
najmniej 14 000 euro, Zamawiający w każdym przypadku, gdy zachodzi okoliczność
kwalifikowania zamówienia jako podlegającego wyłączeniu ze względu na wartość z
procedur określonych ustawą Prawo zamówień publicznych (na podstawie art.4 pkt 8 )
winni mieć na uwadze przepisy o ustalaniu wartości zamówienia zawarte w ustawie, a
w szczególności o zakazie dzielenia zamówienia w celu uniknięcia stosowania
przepisów ustawy Pzp - art. 32 ust. 2.
W ustalonym podczas kontroli stanie faktycznym, zamawiający przez kilka
kolejnych lat realizował inwestycje w dwóch obiektach, zlecając poszczególne roboty
budowlane bez stosowania procedur określonych przepisami ustawy Prawo zamówień
publicznych, co wskazuje iż szacowanie wartość i zlecanie zamówień odbywało się z
naruszeniem przepisu art. 32 ust 2 w związku z art. 2 pkt 8 tej ustawy, tj. dochodziło
do dzielenia zamówień na roboty budowlane na części w celu uniknięcia stosowania
przepisów Prawa zamówień publicznych.
Zważywszy na fakt, iż procesy realizowania inwestycji trwają niekiedy bardzo
długo, to przyjęcie i zaakceptowanie sposobu udzielania zamówień - jak w dwóch
przedmiotowych zadaniach, oznaczałoby dopuszczenie możliwości zlecania robót
cząstkowych - każda poniżej 14.000 EURO i ukończenie (zrealizowanie) każdej
inwestycji bez stosowania ustawy Prawo zamówień publicznych. Stanowisko takie nie
ma jednak oparcia w przepisach i nie może być akceptowane. Z powodów
przedstawionych powyżej, wniesione zastrzeżenie nie zasługuje na uwzględnienie.
50. Wniosek pokontrolny nr 67.
Wniosek pokontrolny nr 63 brzmiał: Udzielanie zamówień publicznych, których
wartość ustalona z należytą starannością, przekracza wyrażoną w złotych
równowartość kwoty 14.000 euro, wyłącznie podmiotom wybranym w oparciu o
przepisy ustawy z 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2010 r.
nr 113, poz. 759 z późn. zm.), stosownie do przepisu określonego w art. 4 pkt 8 w
związku z art. 7 ust. 3 i art. 32 ust. 2 tej ustawy. Realizowanie tym samym zasad
gospodarki finansowej określonych w art. 254 pkt 4 w związku z przepisami art. 44
ust. 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz.
1240, z późn. zm.).
Powyższy wniosek został sformułowany w związku ze stwierdzoną w wyniku
kontroli nieprawidłowością przedstawioną w „opisie nieprawidłowości do wniosku
pokontrolnego nr 67”, polegającą na zawarciu pięciu porozumień z Klubem
Sportowym (w 2011 r.) na realizację robót w obiekcie sportowym oraz umowy
kredytu obrotowego w dniu 8 kwietnia 2011 r., bez zastosowania przepisów ustawy
Prawo zamówień publicznych, pomimo że, wartość zamówień przekraczała kwotę
określoną w art.4 pkt 8 ustawy Prawo zamówień publicznych.
43
Wnoszący zastrzeżenia w odniesieniu do umowy kredytu podniósł, że cyt.: „W
momencie zawierania umowy wartość szacunkowa zamówienia ustalona została
poniżej progu wg, którego Gmina winna zastosować ustawę Prawo zamówień
publicznych. W trakcie trwania roku budżetowego warunki ekonomiczno - finansowe
uległy zmianie i pierwotna data spłaty kredytu nie mogła zostać dotrzymana więc
została zmieniona co w konsekwencji doprowadziło do zwiększenia wysokości kosztów
umowy. Nadmienić należy, iż w okresie obowiązywania umowy nastąpiła znacząca
zmiana wartości stawek WIBOR co doprowadziło również do zapłaty większej
wartości odsetek”.
Natomiast w odniesieniu do umów z Klubem Sportowym, wnoszący zastrzeżenia
wskazał, iż cyt. „Kontrolujący błędnie przyjęli, że porozumienia zawarte z Klubem
sportowym dotyczyły jednej inwestycji budowlanej w istocie bowiem realizowanych
było pięć niezależnych od siebie remontów i modernizacji, z których żadna nie
przekraczała wartości 14.000 euro. Każda z inwestycji była realizowana na podstawie
osobnych dokumentów
budowlanych, odrębnego finansowania i niezależnego
odbioru”.
Kolegium Izby dokonało analizy i oceny przedmiotowych zastrzeżeń.
Odnosząc się do nieprawidłowości wynikającej z zawartej umowy i aneksu
dotyczących udzielenia kredytu obrotowego na podstawie jakich udzielono
zamówienia publicznego, którego wartość przekraczała 14.000 euro, można
stwierdzić, że zamawiający powinien zachować należytą staranność szacując wartość
zamówienia, tak aby udzielając go nie naruszyć przepisów ustawy z dnia 29 stycznia
2004 r. Prawo zamówień publicznych. W opisywanym stanie faktycznym tak się nie
stało.
Zawierając aneks do umowy o kredyt obrotowy Nr 023/11/53/O spisanej w dniu
08.04.2011 r., zamawiający spowodował prolongatę spłaty kredytu, która wpłynęła (w
związku z przedmiotem zamówienia) na wzrost jego wartości. Wartością zamówienia
w tym przypadku jest wielkość odsetek, która spowodowana zmianą trwania
przedmiotu umowy kredytowej, od dnia 08.04.2011 r. do dnia 23.12.2011 r. wynosiła
58.753,97 zł, tym samym przekraczała 14.000 euro: 58.753,97 zł : 3.839 = 15.304,49
euro.
Zmiana warunków ekonomiczno-finansowych (na taką okoliczność praktycznie
zawsze można wskazać) w trakcie trwania roku budżetowego, o której pisze wnoszący
zastrzeżenia - nie może być argumentacją przyjętą w celu niestosowania przepisów
ustawy z dnia 29.01.2004 r. Prawo zamówień publicznych, gdyż taka przesłanka w tej
ustawie nie jest wskazana. Powoływana „zmiana warunków ekonomicznofinansowych” może być subiektywną oceną danej sytuacji i przyjmując stanowisko
wnoszącego zastrzeżenia, można teoretycznie zawsze zawierać umowę (np. kredytu) z
pominięciem ustawy Pzp, ustalając wartość zamówienia poniżej 14.000 euro, a
następnie doprowadzać do zawarcia stosownego aneksu, z uzasadnieniem
zmienionych warunków ekonomiczno-finansowych, a polegających np. na
stwierdzeniu mniejszych wpływów z podatków w ujęciu rok do roku o 2%.
Sam Burmistrz pisze, że cyt.: „[…] W trakcie roku budżetowego warunki
ekonomiczno-finansowe uległy zmianie i pierwotna spłata kredytu nie mogła zostać
dotrzymana więc został zmieniona co w konsekwencji doprowadziło do zwiększenia
wysokości kosztów umowy”.
44
W tym miejscu, zdaniem Kolegium Izby należałoby rozróżnić zewnętrzne i
wewnętrzne przyczyny powstania zwiększonej wartości zamówienia. W związku z
powyższym inaczej należy ocenić wzrost kosztów umowy skutek zmian wartości
stawek WIBOR (obiektywna zmiana niezależna od działań podejmowanych przez
Burmistrza), a inaczej przyczyny subiektywne wynikające ze sposobu prowadzenia
gospodarki finansowej Gminy, za którą odpowiada Burmistrz na podstawie art. 53 ust.
1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych.
Zamawiający udzielając zamówienia musi przewidzieć i prawidłowo (z
bezpiecznym marginesem) oszacować jego wartość zgodnie z przepisami ustawy
Prawo zamówień publicznych.
Opisany stan ten jest niezgodny ze wskazaniami art. 7 ust. 3 ustawy z dnia 29 stycznia
2004 r. Prawo zamówień publicznych, cyt.: „Zamówienia udziela się wyłącznie
wykonawcy wybranemu zgodnie z przepisami ustawy.” w powiązaniu z art. 32 ust. 2
ww. ustawy, cyt.: „Zamawiający nie może w celu uniknięcia stosowania przepisów
ustawy dzielić zamówienia na części lub zaniżać jego wartości”.
Nieprawidłowość sformułowana do wniosku pokontrolnego Nr 67 (w zakresie
dotyczącym umów z Klubem Sportowym) – wbrew twierdzeniu Burmistrza - nie
dotyczyła jednej inwestycji budowlanej. Powyższe nie wynika tak z opisu
nieprawidłowości, jak również z tekstu protokołu kontroli. Stwierdzono, że w okresie
od 01.07.2011 r. do 01.09.2011 r. zawarto pięć porozumień i dokonano na ich
podstawie wydatków, których przedmiotem jest wykonanie określonych robót na
obiekcie sportowym w Starym Wiśniczu, o łącznej wartości 162.431,00 zł bez
zastosowania ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych.
Istotne w ocenie stanu faktycznego, a tym samym wskazania nieprawidłowości
było to, że prace zlecono jednemu wykonawcy – Klubowi Sportowemu Szreniawa
Nowy Wiśnicz w roku budżetowym 2011, a ich zakres dotyczył prac remontowych na
obiekcie sportowym, po zawarciu 5 porozumień, których łączna wartość przekraczała
14.000 euro. Nie sposób zgodzić się z argumentacją wnoszącego zastrzeżenia,
traktującą każde z zawartych porozumień osobno, jako niezależne inwestycje,
wskazujące że były to prace realizowane na podstawie osobnych dokumentów
budowlanych, odrębnego finansowania i niezależnego odbioru.
Do analogicznej nieprawidłowości Kolegium odniosło się przy rozstrzyganiu
zastrzeżenia wniesionego do wniosku pokontrolnego nr 66.
Z powodów przedstawionych powyżej, zastrzeżenie wniesione do wniosku
pokontrolnego nr 67 nie zasługuje na uwzględnienie.
W związku z powyższym Kolegium Izby postanowiło jak w sentencji uchwały.
POUCZENIE
Od przedmiotowej uchwały nie przysługują środki odwoławcze.
Przewodniczący Kolegium
Janusz Kot /-/
45
46