Wieloletnia prognoza finansowa jednostek samorządu

WIELOLETNIA PROGNOZA FINANSOWA JEDNOSTEK SAMORZDU
TERYTORIALNEGO – WYBRANE PROBLEMY
JANINA KOTLISKA
Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu
Streszczenie
Rok 2011 jest dla jednostek samorząd terytorialnego (JST) rokiem trudnym. Jesienią odbywają siĊ wybory samorządowe, a dodatkowo JST – w myĞl przepisów
ustawy o finansach publicznych z 2009 roku – zobowiązane zostały do tworzenia
nowego dokumentu – wieloletniej prognozy finansowej.
Celem opracowania jest: przedstawienie korzyĞci dla JST wynikających z tworzenia WPF; zwrócenie uwagi na trudnoĞci, jakie mogą pojawiü siĊ na etapie sporządzania tego dokumentu; wskazanie przepisów prawnych dotyczących WPF, które
mogą budziü wątpliwoĞci i wymagają doprecyzowania przez ustawodawcĊ (w formie
zmiany ustawy o finansach publicznych), jak i takich, których – zdaniem autorki –
brakuje.
Słowa kluczowe: wieloletnie prognozowanie w JST, przedsiwzicie, okres prognozy, limity
zobowiza, procedura tworzenia WPF.
1. Wprowadzenie
Rok 2011 jest dla jednostek samorzd terytorialnego (JST) rokiem trudnym, pełnym wyzwa.
Jesieni odbywaj si wybory samorzdowe, co oznacza, e praktyce moe si zdarzy, e zupełnie inne organy przygotuj projekt uchwały budetowej, a inne – nowe bd poddawa pod głosowanie i decydowa o jej uchwaleniu. Oprócz tego JST – w myl przepisów ustawy o finansach
publicznych z 2009 roku – zobowizane zostały do tworzenia, nowego dokumentu, okrelajcego
ramy prowadzonej przez nich polityki finansowej w perspektywie czasu dłuszej ni rok. Dokumentem tym, przybierajcym posta uchwały, jest wieloletnia prognoza finansowa (WPF), z załoenia realistyczna, uchwalana nie póniej ni uchwała budetowa.
Celem opracowania jest: przedstawienie zakresu WPF i potencjalnych korzyci dla JST wynikajcych z jej sporzdzenia; wskazanie przepisów prawnych dotyczcych WPF, które mog budzi wtpliwoci i wymagaj doprecyzowania przez ustawodawc (w formie zmiany ustawy
o finansach publicznych), jak i takich, których – w ocenie autorki – brakuje.
2. WPF – istota, zakres i korzyci ze sporzdzania
Wieloletnia prognoza finansowa została wprowadzona do systemu finansów publicznych
ustaw o finansach publicznych z dnia 27 sierpnia 2009 roku (ufp)1 i ma by pierwszy raz sporzdzona na okres poczwszy od 2011 roku. Powicono jej dział V, rozdział 2 wskazanej ustawy,
a w nim zaledwie kilka artykułów (od 226–232). Dokument ten ma projektowa najwaniejsze
wielkoci finansowe JST w okresie dłuszym ni rok.
Zgodnie z art. 226 ust. 1 ustawy o finansach publicznych, WPF jednostki samorzdu teryto1
Dz.U. nr 157, poz. 1240 z póĨn. zm.
Janina KotliĔska
155
Wieloletnia prognoza finansowa jednostek samorządu terytorialnego – wybrane problemy
rialnego, dla kadego okresu objtego prognoz okrela co najmniej:
1. dochody budetu, w tym dochody biece i dochody majtkowe, w tym dochody ze
sprzeday majtku,
2. wydatki budetu, w tym wydatki biece (w tym: wydatki na wynagrodzenia i składki od
nich naliczane, wydatki zwizane z funkcjonowaniem organów JST, wydatki na obsług
długu, wydatki z tytułu porcze i gwarancji, wydatki biece wynikajce z limitów wydatków na planowane i realizowane przedsiwzicia) i wydatki majtkowe (w tym: wydatki majtkowe wynikajce z limitów wydatków na planowane i realizowane przedsiwzicia),
3. wynik budetu (nadwyka lub deficyt),
4. przeznaczenie nadwyki lub sposób sfinansowania deficytu,
5. przychody i rozchody budetu, z uwzgldnieniem długu zacignitego oraz planowanego
do zacignicia,
6. kwot długu, w tym relacje, o której mowa w art. 243 oraz sposób sfinansowania spłaty
długu,
7. objanienia przyjtych wartoci.
Przedsiwziciami (zgodnie z art. 226 ust. 4 ufp) s wieloletnie:
1. projekty, programy lub zadania, w tym zwizane z programami finansowanymi z udziałem rodków UE i krajów EFTA i umowami o partnerstwie publiczno-prywatnym,
2. umowy, których realizacja w roku budetowym i w latach nastpnych jest niezbdna do
zapewnienia cigłoci działania jednostki i z których wynikajce płatnoci wykraczaj
poza rok budetowy,
3. gwarancje i porczenia udzielane przez JST.
W opinii ustawodawcy prognoza ta, odpowiednio przygotowana i zawierajca wskazane
wielkoci, stworzy warunki do prowadzenia racjonalnej, odpowiedzialnej i stabilnej polityki finansowej w JST i zaoferuje całociowe spojrzenie na jej kondycj finansow w dłuszej perspektywie. WPF zachca do koncentrowania zasobów na istotnych przedsiwziciach i pomaga ujawni
potencjalne „napicia”, z jakimi mog by skonfrontowane kolejne budety, a poza tym zwiksza
wiarygodno, przejrzysto i przewidywalno polityki fiskalnej prowadzonej w JST.
Omawiany dokument pełni ma funkcj informacyjn o kierunkach inwestycji, planowanym
terminie ich realizacji, kosztach dla społecznoci samorzdowej, pracowników administracji, potencjalnych inwestorów. Rzetelnie przygotowany ma pozwoli oszacowa przyszłe dochody biece (cykliczne) oraz dochody majtkowe (incydentalne), na podstawie kształtowania si poszczególnych ródeł dochodowych w latach ubiegłych oraz planów pozyskania dochodów w latach
przyszłych. Ma te pozwoli na ustalenie poziomu wydatków biecych na podstawie załoe
dotyczcych wzrostu poszczególnych grup wydatkowych w przyszłoci (np. wynagrodzenia osobowe z pochodnymi, dotacje z budetu, pozostałe wydatki biece), wydatków majtkowych,
zdolnoci dochodowej i kredytowej, poziomu wyniku operacyjnego, wolnych rodków, a take
potrzebnych zasobów finansowych i ródeł ich pozyskania.
WPF ma by narzdziem nowoczesnego zarzdzania finansami publicznymi na szczeblu samorzdowym, skorelowanym z długookresowym projektowaniem finansowym UE i wieloletnim
planem finansowym pastwa (WPFP). Aby tak si jednak stało i aby prognoza ta spełniła pokładane w niej nadzieje, nie moe by wtpliwoci m.in. co do tego, jak i w jakiej szczegółowoci j
sporzdzi.
156
POLSKIE STOWARZYSZENIE ZARZĄDZANIA WIEDZĄ
Seria: Studia i Materiały, nr 30, 2010
3. Nieprecyzyjno przepisów prawnych dotyczcych konstruowania WPF
Lakoniczno zapisów ustawy o finansach publicznych odnocie WPF, powoduje trudnoci
w opracowaniu tego dokumentów. Niejasne s bowiem: okres, na który naley sporzdzi ten
dokument, forma prezentacji danych, kształt uchwały w sprawie WPF. Dyskusyjny jest charakter
upowanie dla organu wykonawczego zawartych w WPF, problemem jest rzetelne oszacowanie
poszczególnych jej pozycji i zakres przedsiwzi.
Jeli chodzi o okres, na który trzeba sporzdzi WPF, to uregulował to ustawodawca w art.
227, na pozór, e w sposób prosty i czytelny. W przepisach czytamy, e WPF obejmuje okres roku
budetowego oraz co najmniej trzech kolejnych lat, przy czym okres objty prognoz nie moe
by krótszy ni ten, na jaki przyjto limity wydatków prognozowanych przedsiwzi, a take
okres, na który zacignito oraz planuje si zacign zobowizania. Biorc powysze pod uwag
mona stwierdzi, e okres na jaki bdzie sporzdzana WPF bdzie spraw indywidualn kadej
JST, tzn. bdziemy mieli do czynienia z dokumentami o rónym horyzoncie czasu, niemniejszym
jednak ni cztery lata. W praktyce moe si wic okaza, e jeli np. JST udzieliła w 2010 roku
porczenia spółce komunalnej (porczenie – zgodnie z art. 226 ust. 4 pkt 3) ufp jest rodzajem
przedsiwzicia) na 30 lat, to zobowizana jest przygotowa WPF na lata 2011–2040. Jeli inna
JST planuje w 2010 roku zacign zobowizania na okres 18 lat, to bdzie zobowizana do koca
2010 roku, łcznie z uchwał budetow uchwali WPF na lata 2011–2028. Przy tak długich okresach prognozowania niewtpliwie problemem bdzie sposób przedstawienia danych zawartych
w WPF, w szczegółowoci nakazanej przez ustawodawc, ale i rzetelne oszacowanie zawartych
w niej wielkoci (WPF ma by przecie realistyczna! – art. 226 ust. 1 ustawy).
Dane liczbowe najlepiej przedstawia w formie tabelarycznej. Pytanie jednak, jak prawidłowo, tj. zgodnie z zapisami ustawy, a dodatkowo w sposób czytelny i dajcy podstawy regionalnym
izbom obrachunkowym do stosowania nadzoru, skonstruowa t tabel, a raczej te tabele, bo przecie oprócz zasadniczej naley jeszcze zestawi przedsiwzicia realizowane w JST. Zarówno
przedstawiciele jednostek samorzdu terytorialnego, regionalnych izb obrachunkowych (RIO), jak
i Ministerstwa Finansów, maj w tym zakresie własne wizje. Koncepcje te – zgodne z zapisami
ustawy – róni si midzy sob. Rónice te wynikaj przede wszystkim z celów, jakie przed WPF
stawiaj j przygotowujcy.
Przedstawiciele JST próbuj wpisa WPF w swoje dotychczasowe rozwizania, tzn. wykorzystujc układ danych w sporzdzanym wczeniej wieloletnim planie inwestycyjnym (WPI) i prognozie długu. Przedstawiciele RIO patrz na układ WPF pod ktem m.in. moliwoci oceny prawidłowoci zamieszczonych danych, zgodnoci danych w układzie klasyfikacji budetowej, co
powoduje, e skłonni byliby oni do zamieszczania w niej wikszej liczby informacji i w wikszym
stopniu szczegółowoci, ni wymaga tego ustawodawca (art. 226). Strona ministerialna natomiast
spoglda na WPF pod ktem danych, które mona m.in. wykorzysta do analizy sytuacji finansowej we wszystkich JST.
Wskazane rozbienoci w sposobie podejcia do sporzdzenia WPF spowodowały, e pod
egid Ministerstwa Finansów został powołany zespół roboczy do opracowania jednej wersji
„kompromisowego”(?) układu WPF, w tym równie załcznika z przedsiwziciami. W skład tego
zespołu wchodzi 8 osób, w tym 3 przedstawicieli JST (z Warszawy, Katowic i Poznania), 3 przedstawicieli RIO (z Lublina, Łodzi i Poznania) oraz 2 przedstawicieli MF (w tym Dyrektor Departamentu Finansów Samorzdu Terytorialnego).
Osobn kwesti pozostaje oszacowanie danych zawartych w WPF, co nie jest łatwe. Najpierw
Janina KotliĔska
157
Wieloletnia prognoza finansowa jednostek samorządu terytorialnego – wybrane problemy
trzeba bowiem ustali ródła dochodów i czynniki kształtujce ich poziom, a nastpnie zebra
dane i przygotowa wielkoci szacunkowe. Niezwykle trudne bdzie to w odniesieniu do dochodów ze sprzeday majtku samorzdowego (wielko newralgiczna take do okrelenia indywidualnego limitu obsługi zadłuenia JST). Dochody ze sprzeday s przy tym kategori sporn. S
bowiem tacy (nawet wród pracowników RIO), którzy wbrew zapisom art. 235 ust. 3 ufp, uwaaj, e obejmuj one: wpływy z tytułu odpłatnego nabycia prawa własnoci oraz prawa uytkowania wieczystego nieruchomoci (paragraf 0770 klasyfikacji budetowej2), dochody ze zbycia praw
majtkowych (paragraf 078 klasyfikacji), wpływy ze sprzeday składników majtkowych (paragraf 0870), ale i wpływy z tytułu przekształcenia prawa uytkowania wieczystego osobom fizycznym w prawo własnoci (paragraf 076 klasyfikacji budetowej). Podejmujc wskazane działania
naley te pamita, e poziom i struktura dochodów JST s zdeterminowane czynnikami prawnymi i politycznymi, a system dochodów JST ukształtowany został w regulacjach centralnych.
Dodatkowo o wysokoci dochodów ze sprzeday majtku decyduje popyt kierowany ze strony
potencjalnych nabywców nieruchomoci i ceny na rynku nieruchomoci.
Trudnoci bd dotyczyły te ustalenia wysokoci wydatków, wydatków tym wydatków majtkowych. Na tym etapie tworzenia WPF pamita naley, e wielkoci te uzalenione s od celów i kierunków polityki JST, a ich wydatkowanie musi przebiega zgodnie z harmonogramem.
Dlatego te z duym wyprzedzeniem trzeba bdzie w JST ustali rodzaje zada inwestycyjnych,
a take okreli ródła ich finansowania, w tym o charakterze zobowizaniowy (ma kolosalne
znaczenie do prognozy długu JST, kosztów jego obsługi i relacji zawartej w art. 243 ustawy
o finansach publicznych, która bdzie podstaw konstruowania budetu JST od roku 2014), czy
pochodzcych ze rodków UE i pastw EFTA. We wskazanym kontekcie ponownie pod duym
znakiem zapytania jawi si realno WPF.
Jeli przyjrzymy si strukturze dochodów budetowych JST i kierunkom wydatków, to
stwierdzimy, e znaczny (w JST na rónym szczeblu wyglda to inaczej) udział w tych dochodach
maj transfery z budetu pastwa (chodzi o wpływy z tytułu udziału JST w podatkach pastwowych, subwencji ogólnej i dotacji celowych). W zwizku z powyszym mona stwierdzi, e realno WPF bdzie te zdeterminowana realnoci przygotowania wieloletniego planu finansowego
na szczeblu pastwa, a termin jej opracowania bdzie zaleał od tego, kiedy stosowne informacje
zostan przekazane do poszczególnych JST.
Przygotowujc WPF organ wykonawczy JST bdzie musiał (art. 226 ust. 1 pkt 6) ufp) dla
kadego roku objtego prognoz pokazywa relacj, o której mowa w art. 2433 (z tym, e w latach
2011–2013, jedynie informacyjnie, gdy relacja ta nie bdzie miała wpływu na konstrukcj uchwał
budetowych4). Z przepisów prawnych nie wynika niestety wprost, jak t relacj pokaza. Czy ma
to by liczba zapisana jako ułamek dziesitny, procent, czy te kwota, okrelajca zarazem maksymaln wysoko rodków, jakie dana jednostka samorzdu terytorialnego moe w danym roku
przeznaczy na spłaty rat kredytów i poyczek oraz wykupów papierów wartociowych, a take
planowane na rok budetowy odsetki od kredytów i poyczek, odsetki i dyskonto od papierów
2
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków,
przychodów i rozchodów oraz Ğrodków pochodzących ze Ĩródeł zagranicznych, Dz.U. nr 38, poz. 207).
3
Kwota na obsługĊ zadłuĪenia JST (raty + odsetki) nie powinna przekraczaü Ğredniej arytmetycznej Ğrodków, jakie ustawodawca uznał, Īe moĪna przeznaczyü na spłatĊ zadłuĪenia (dochody bieĪące + sprzedaĪ majątku – wydatki bieĪące),
w trzech minionych latach.
4
Art. 122 ust. 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. – Przepisy wprowadzające ustawĊ o finansach publicznych, Dz.U. Nr
157, poz. 1241).
158
POLSKIE STOWARZYSZENIE ZARZĄDZANIA WIEDZĄ
Seria: Studia i Materiały, nr 30, 2010
wartociowych oraz spłaty kwot wynikajcych z udzielonych porcze i gwarancji.
Otwart, czyli do uznania władz samorzdowych, pozostaje te kwestia objanie wartoci
przyjtych w WPF. W zwizku z powyszym mona si spodziewa rónych rozwiza w tym
zakresie (od syntetycznych wskazówek, po obszerne opracowania). Praktyka wic pokae, w jaki
sposób wymóg ustawodawcy (art. 226 ust. 1 pkt 7) ufp), bdzie respektowany, czyli jaki poziom
„abstrakcji” tych objanie bdzie standardem zadowalajcym organy stanowice JST.
Kolejnym problemem, z jakim zmierz si JST na etapie opracowywania WPF jest sporzdzenie załcznika dotyczcego przedsiwzi. Chodzi w tym przypadku o to, co ten załcznik
w rzeczywistoci ma pokazywa. Przedstawiciele samorzdu terytorialnego upatruj w tym załczniku podobiestwa do sporzdzanego do tej pory w WPI. Ale – co warto podkreli – ustawodawca przedsiwziciami nazywa nie tylko dotychczasowe zadania inwestycyjne. S nimi bowiem
take wieloletnie projekty i programy, a take umowy5, których realizacja w roku budetowym i w
latach nastpnych jest niezbdna do zapewnienia cigłoci działania jednostki i z których wynikajce płatnoci wykraczaj poza rok budetowy oraz gwarancje i porczenia udzielane przez JST.
W kontekcie tych regulacji nie bezzasadne s pytania dotyczce zarówno celu sporzdzania
załcznika do WPF z tymi informacjami, jak i tego, jak opisa przedsiwzicia w kadym roku
objtym prognoz, ze szczegółowoci wskazan w art. 226 ust. 3 (nazwa i cel przedsiwzicia,
jednostka organizacyjna odpowiedzialna za jego realizacj lub koordynacj wykonywania, okres
realizacji i łczne nakłady finansowe na przedsiwzicie, limity wydatków6 w poszczególnych
latach i limit zobowiza). Problem w tym zakresie dotyczy w szczególnoci duych jednostek
samorzdu terytorialnego (duych miast, samorzdowych województw), w których realizowanych
jest wiele rónego rodzaju zada, czy programów, a take podpisywanych jest wiele umów, niezbdnych dla zapewnienia cigłoci funkcjonowania jednostki. Mona postawi pytanie, czy rzeczywicie chodziło ustawodawcy o rozpisanie wszystkich umów, w tym na zakup mediów? Czy
umowami tymi s równie te dotyczce zatrudnienia? Jest to niejasne. Czytajc jednak uwanie
przepisy o zawartoci WPF mona stwierdzi, e z pewnoci umów o prac nie naley ujmowa
w załczniku o przedsiwziciach, gdy naruszone zostałyby w ten sposób przepisy w zakresie
ochrony danych osobowych, jak i doszłoby do zdublowania danych w WPF. Ju w zasadniczej jej
czci wykazywane maj by przecie – w ramach wydatków biecych – wydatki na wynagrodzenia.
W zwizku z powyszym jawi si kolejne pytanie pod adresem WPF, a mianowicie jak obszerne bd te uchwały (chodzi o zestawienia tabelaryczne z przedsiwziciami), kto bdzie j
w stanie w całoci przeczyta, zrozumie i zagłosowa za przyjciem (chodzi w szczególnoci
o przedstawicieli organów stanowicych wybranych w jesiennych wyborach samorzdowych),
5
Mimo zapisów art. 226 ust. 4 ustawy o finansach publicznych, nie moĪna byü do koĔca przekonanym, Īe umowy, których
realizacja w roku budĪetowym i w latach nastĊpnych jest niezbĊdna do zapewnienia ciągłoĞci działania jednostki i z których wynikające płatnoĞci wykraczają poza rok budĪetowy, są w rozumieniu ustawodawcy faktycznie przedsiĊwziĊciami.
Z art. 228 ust. 1 ustawy wynika bowiem, Īe w uchwale w sprawie WPF mogą byü zawarte upowaĪnienia dla organu wykonawczego JST do zaciągania zobowiązaĔ na realizacjĊ przedsiĊwziĊü zamieszczonych w WPF i umów, których zawarcie
jest niezbĊdne dla zapewnienia ciągłoĞci działania JST itd. Zapis ten dowodziü moĪe temu, Īe wskazane umowy, których
ujĊcie w załączniku z przedsiĊwziĊciami do WFP jest dalece problematyczne, w rzeczywistoĞci tymi przedsiĊwziĊciami nie
są, co niewątpliwie umniejszyłoby objĊtoĞü wspomnianego załącznika. Podobnego zdania jest teĪ E. CzołpiĔska – E. CzołpiĔska, Wieloletnia prognoza finansowa w jednostkach samorządu terytorialnego, Finanse Komunalne 2010, Nr 5, s. 37.
6
Wprowadzenie WPF spowodowało, Īe limity na wieloletnie przedsiĊwziĊcia przeniesiono z uchwały budĪetowej do tego
właĞnie dokumentu – J. Charytoniuk, Nowa ustawa o finansach publicznych z komentarzem. Wyd. INFOR, Warszawa 2009
s, 42.
Janina KotliĔska
159
Wieloletnia prognoza finansowa jednostek samorządu terytorialnego – wybrane problemy
a take ewentualnie skorygowa przed uchwaleniem (nowo wybrane obrany wykonawcze). Sdz,
e istnieje realna obawa o komunikatywno nowego instrumentu i podkrelane w literaturze jego
walory informacyjne.
W kontekcie wskazanych rozwiza istotny pozostaje układ uchwały w sprawie WPF. I tak,
uchwała ta jak si wydaje, powinna odsyła do zestawie tabelarycznych, ujmowanie w jej treci
danych liczbowych wydaje si bowiem bezzasadne. Powinna ona zawiera regulacje odnocie
upowanie dla organu wykonawczego do zacigania zobowiza (zwizanych z realizacj zamieszczonych w niej przedsiwzi, z tytułu umów, których realizacja w roku budetowym
i w latach nastpnych jest niezbdna do zapewnienia cigłoci działania jednostki i z których wynikajce płatnoci wykraczaj poza rok budetowy). Nie bez powodu wskazuj „powinna”, gdy
w adnym innym dokumencie te kwestie nie bd ju uregulowane7.
Z uchwał w sprawie WPF wi si jeszcze wtpliwoci dotyczce jej podstawy prawnej.
Niektórzy pracownicy regionalnych izb obrachunkowych s zdania, e wyczerpuj to zapisy ustawy o finansach publicznych8, inni natomiast w pierwszej kolejnoci wskazywaliby na ustawy
ustrojowe9 i z nich wynosili moliwo podejmowania tego typu uchwał, a w dalszej kolejnoci
powoływaliby odpowiednie artykuły ustawy o finansach publicznych.
4. Rola WPF w gospodarce finansowej JST i problemy w stosowaniu prawa na etapie jej
wykonywania
Wieloletnia prognoza finansowa, bez wzgldu na to, na jaki okres zostanie przygotowana
w danej JST, to zawsze pierwszym rokiem objtym prognoz bdzie rok, na który łcznie z WPF
bdzie podejmowana uchwała budetowa. Taki zapis sugeruje, e z tych dwóch dokumentów,
waniejszym i priorytetowym jest uchwała w sprawie WPF. Czytajc jednak regulacje zawarte
w ustawie o finansach publicznych mona mie wraenie, e mimo takiego celu, przywiecajcego
wprowadzeniu do systemu finansów publicznych nowego instrumentu, osignito zupełnie inn
jako – dokument, bdcy „fikcj literack”.
Biorc pod uwag fakt, e uchwała w sprawie WPF ma zawiera tak, stosunkowo szczegółowy zakres danych dotyczcych zwłaszcza wydatków, w tym zwizanych z realizowanymi przedsiwziciami, bdzie musiała ulega modyfikacjom, gdy kady rok budetowy – jak podpowiada
praktyka – bdzie skutkował zmianami tych wielkoci. Z art. 230 ust. 3 ustawy czytamy, e RIO
opiniowa bdzie (poczwszy od uchwał na 2011 rok) projekt uchwały w sprawie wieloletniej
prognozy finansowej (w póniejszych latach projekt uchwały w tej sprawie lub zmiany tej uchwały) wraz z projektem uchwały budetowej. Ustawodawca zakłada wic z góry, e WPF nie bdzie
dokumentem w dłuszym okresie niezmiennym ani priorytetowym dla kształtowania finansów
7
Od 2011 roku w uchwale budĪetowej organ stanowiący JST bĊdzie mógł upowaĪniü zarząd jedynie do zaciągania zobowiązaĔ krótkoterminowych – niedopatrzeniem ustawodawcy jest chyba uĪycie w art. 89 ustawy pojĊcia „przejĞciowy
deficyt” - i poĪyczek w paĔstwowych funduszach celowych oraz dokonywania zmian w budĪecie (art. 212 ust. 2 ustawy
o finansach publicznych).
8
Art. 226, 227, 228, 229, 230 ust. 6 i 231 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 roku o finansach publicznych (Dz.U. Nr 157, poz.
1240) oraz art. 169, 170 i 171 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz.U. Nr 249, poz. 2104 ze zm.)
w związku z art. 121 ust. 8 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009r. przepisy wprowadzające ustawĊ o finansach publicznych
(Dz.U. Nr 157, poz. 1241):
9
Art. 18 ust. 2, pkt. 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2001 r., Nr 142, poz..1591 ze
zm.) lub art. 12 pkt 11) ustawy z dnia 5 czerwca 1998 roku o samorządzie powiatowym (Dz.U. z 2001 r., Nr 142, poz. 1592
ze zm.) lub art. 18 pkt 20) ustawy z dnia 5 czerwca 1998 roku o samorządzie województwa (Dz.U. z 2001 r., Nr 142, poz.
1590 ze zm.).
160
POLSKIE STOWARZYSZENIE ZARZĄDZANIA WIEDZĄ
Seria: Studia i Materiały, nr 30, 2010
danej JST. Fakt ten nie moe jednak dziwi w kontekcie okresu, na jaki WPF ma by sporzdzana. W mojej ocenie, gdyby WPF była sporzdzana – jak WPFP – na cztery lata mogłaby mie rol
wiodc w stanowieniu o głównych wielkociach finansowych JST, co wicej wtedy istniałaby
szansa, e wielkoci widniejce w tym dokumencie byłyby realne, a w zwizku z tym cała prognoza realistyczna.
Istotne pytanie, jakie stawiaj sobie samorzdowy i członkowie kolegiów regionalnych izb
obrachunkowych, w kontekcie zapisów art. 229 ustawy o finansach publicznych, dotyczy czstotliwoci i terminu zmian wprowadzanych do WPF. Z postanowie wskazanego przepisu wynika,
e wartoci przyjte w WPF i w budecie JST powinny by zgodne, co najmniej w zakresie wyniku budetu, przychodów i rozchodów oraz długu. Mona wic w pierwszym odruchu zakłada, e
tzw. punktów zgodnoci midzy WPF i uchwał budetow jest niewiele, a wic zbyt czsto nie
trzeba bdzie wprowadza zmian do WPF. Niestety ci, którzy z budetami JST maj do czynienia
na biec zdaj sobie spraw, e znaczna cz zmian wprowadzanych do budetu JST w trakcie
roku ma wpływ na wynik budetu. Otwart pozostaje jednak kwestia, której wprost ustawodawca
nie uregulował, a mianowicie, jeli załcznik do WPF w szczegółach prezentuje poszczególne
przedsiwzicia w przekroju poszczególnych lat, to wydaje si take konieczno wprowadzania
zmian do tego dokumentu, jeli cokolwiek zmieni si w opisie tych przedsiwzi. Biorc to pod
uwag mona stwierdzi, e główny ksigowy budetu JST dokonujc zmian w uchwale budetowej jednoczenie bdzie musiał monitorowa, jak zmiany te wpływaj na wielkoci zapisane
w WPF.
Zgodnie z art. 232 zmian w WPF, z wyłczeniem zmian limitów zobowiza i kwot wydatków na przedsiwzicia, dokonuje organ wykonawczy JST. W kontekcie wskazanych uregulowa powstaje pytanie, jak czsto powinny by dokonywane zmiany w WPF, a w zwizku z tym,
który z dokumentów – jednoroczna uchwała budetowa czy wieloletnia prognoza finansowa JST –
bdzie punktem odniesienia dla drugiego.
Istniejce zapisy ustawy o finansach publicznych nie daj jednoznacznej odpowiedzi na postawione pytanie. Cz z zainteresowanych uwaa, e WPF powinna ulega zmianom tyle razy,
ile razy zmieniana bdzie uchwała budetowa w zakresie wielkoci okrelonych te w WPF.
W przeciwnym wypadku bd podstawy do wskazania przez RIO nieprawidłowoci, wynikajcych z braku spójnoci midzy zapisami obu tych dokumentów. Inni stoj na stanowisku, e skoro
składy orzekajce RIO opiniowa bd projekt uchwały w sprawie WPF lub projekt uchwały o jej
zmianie, to wystarczy, aby zgodno tych dwóch dokumentów była na etapie projektowania i na
zakoczenie pierwszego półrocza10.
Wskazane dwa podejcia do koniecznoci wprowadzania zmian do WPF w istotny sposób
przekładaj si na to, jak nadzoru nad WPF sprawowa bd regionalne izby obrachunkowe. Ju
dzi, gdy instytucje te organizuj szkolenia dla skarbników na temat procedury sporzdzania WPF,
pojawiaj si pytania o sposób tego nadzoru. ledzc zapisy prawne mona bowiem stwierdzi, e
składy oceniały bd zawarto WPF danej JST z wymogami ustawowymi. Jeli nie zostanie ustalony jednolity, polecany przez Ministerstwo Finansów, wzorzec do prezentacji danych liczbowych
WPF, kady z członków Kolegiów RIO bdzie za kadym razem, by moe inaczej ustalał, czy
sposób prezentacji danych wyczerpuje zapisy ustawowe. Po drugie, kady z nich stanie przez
10
Zgodnie z art. 266 ustawy o finansach publicznych, zarząd JST przedstawia organowi stanowiącemu i RIO, w terminie do 31 sierpnia informacjĊ o przebiegu wykonania budĪetu JST za pierwsze półrocze, a takĪe informacjĊ o kształtowaniu siĊ wieloletniej prognozy finansowej, w tym o przebiegu przedsiĊwziĊü.
Janina KotliĔska
161
Wieloletnia prognoza finansowa jednostek samorządu terytorialnego – wybrane problemy
dylematem oceny objanie do WPF, których – powtórzmy – forma nie została przez ustawodawc okrelona. Po trzecie, bd zmuszeni oceni, czy okres objty WPF jest prawidłowy. Zgodnie
z art. 230 ust. 3 ustawy bd oni wydawali opinie o WPF, ze szczególnym uwzgldnieniem zapewnienia przestrzegania przepisów ustawy, dotyczcych uchwalania i wykonywania budetu
w latach nastpnych, na które zacignito i planuje si zacign zobowizania. Od 2014 roku
dodatkowo bd musieli ustali, czy przedstawiany dokument jest zgodny z zapisami art. 243
i 244 ustawy.
Opinia RIO o projekcie WPF moe by negatywna, a ustawodawca nie przewiduje koniecznoci podejmowania adnych działa przez JST. Dopiero, gdy negatywna bdzie opinia o prawidłowoci prognozy kwoty długu, bdcej czci WPF, jednostka samorzdu zobligowana zostanie (art. 230 ust. 5 ustawy) do dokonania takich zmian uchwał (budetowej i w sprawie WPF?),
aby doprowadzi do zgodnoci relacji, o której mowa w art. 243 ustawy. Odnotowa przy tym
naley, e w odrónieniu od opinii o projekcie budetu, opinia RIO o projekcie WPF nie musi by
przedstawiana organowi stanowicemu przed jej uchwaleniem, co wydaje si by rozwizaniem
innym od funkcjonujcych obecnie (opinia o projekcie uchwały budetowej musi by przed
uchwaleniem budetu przedstawiona organowi stanowicemu – art. 238 ust. 3 ustawy o finansach
publicznych) i – miejmy nadziej – raczej wskazuje na niedopatrzenie ustawodawcy, ni wiadomy zamysł.
Czytajc zapisy ustawy o finansach publicznych z 2009 roku mona mie wraenie, e celem
ustawodawcy było, a by w kadej JST i kadym zwizku komunalnym do koca 2010 roku
uchwalono WPF. Ustawodawca nie zakłada nawet przypadku, aby poczwszy od 2011 roku zdarzyła si sytuacja, e w JST nie bdzie obowizujcej WPF. Z art. 230 ust. 7 ustawy wynika bowiem, e organ stanowicy JST nie moe uchyli obowizujcej uchwały w sprawie WPF, jednoczenie nie podejmujc nowej uchwały w tej sprawie. Taki zapis – w mojej ocenie – nie dyscyplinuje organów wykonawczych JST do przygotowania rzetelnej uchwały w tej sprawie, a wprost
przeciwnie, powoduje, e w organ ten moe wywiera presj na organ stanowicy, aby ten uchwalił np. uchwał w sprawie zmiany uchwały o WPF, niekoniecznie lepsz od istniejcej regulacji,
twierdzc, e przecie „WPF by musi”.
5. Niedopatrzenia (braki?) w przepisach o WPF
Ustawodawca zobowizał JST do uchwalenia WPF, ale ani nie okrelił sankcji za brak tej
uchwały, ani nie zobowizał regionalnej izby obrachunkowej do opracowania dla danej JST
rozwizania zastpczego (z drugiej strony, jak miałoby to by zrobione?), jak ma to miejsce
w przypadku uchwały budetowej11. Powstaje w zwizku z tym pytanie, co zrobi RIO, jeli
w jednostce samorzdu terytorialnego podlegajcej jej nadzorowi, organ wykonawczy nie
przygotuje w tym roku projektu uchwały w sprawie WPF, a jak przygotuje, to organ stanowicy
go nie uchwali, co moe si przecie zdarzy, zwłaszcza w roku wyborczym. Takiego problemu
nie bdzie w kolejnych latach. Skoro bowiem na 2011 zostanie podjta uchwała w sprawie WPF,
to bdzie obowizywa ona tak długo, a nie zostanie uchwalona nowa uchwała w tej sprawie lub
uchwała w sprawie zmiany uchwały dotychczas obowizujcej.
11
Zgodnie z art. 240 ust. 3 ustawy o finansach publicznych, publicznych przypadku niepodjĊcia uchwały budĪetowej
w terminie (tj. do koĔca roku poprzedzającego rok budĪetowy), regionalna izba obrachunkowa, w terminie do koĔca lutego
roku budĪetowego, ustala budĪet JST w zakresie zadaĔ własnych oraz zadaĔ zleconych.
162
POLSKIE STOWARZYSZENIE ZARZĄDZANIA WIEDZĄ
Seria: Studia i Materiały, nr 30, 2010
Kolejn kwesti nieuregulowan w ustawie o finansach publicznych, a dotyczc wieloletniej
prognozy finansowej jest ustalenie w danej jednostce samorzdu terytorialnego szczegółowoci,
z jak bdzie ta prognoza opracowana. Na konieczno istnienia takiej regulacji wskazuje
poniekd zapis art. 226 ustawy, z którego wynika, e prognoza zawiera co najmniej dane
wskazane przez ustawodawc.
W odniesieniu do uchwały budetowej ustawodawca wskazał (art. 212 ust. 1 pkt 10) ustawy)
na inne postanowienia, które mog si znale w uchwale budetowej, a które powinny by
okrelone w postanowieniach organu stanowicego JST. Ponadto z art. 235 ust. 4 ufp wynika, e
organ stanowicy moe ustali wiksza szczegółowo planu dochodów, a z art. 236 ust. 5 –
wiksz szczegółowo planu wydatków.
W wietle przytoczonych zapisów wydaje si, e tak, jak w odniesieniu do uchwały
budetowej ustawodawca zobowizał organ stanowicy jednostki samorzdu terytorialnego do
podjcia uchwały w sprawie trybu prac nad projektem budetu JST (art. 234 ustawy o finansach
publicznych), tak podobnie powinien to uczyni w odniesieniu do wieloletniej prognozy
finansowej. W moim odczuciu w ustawie o finansach publicznych powinien znale si zapis
o koniecznoci podjcia przez organ stanowicy JST uchwały w sprawie trybu prac nad projektem
uchwały w sprawie WPF. W uchwale takiej powinna zosta okrelona wymagana szczegółowo
projektu uchwały o WPF (nie mniejsza jednak, ni regulacje ustawowe), terminy obowizujce
w toku prac nad projektem uchwały w sprawie wieloletniej prognozy finansowej jednostki
samorzdu terytorialnego oraz wymogi dotyczce np. sposobu prezentacji relacji, o której mowa
w art. 243 ustawy o finansach publicznych i zawartoci objanie wielkoci przyjtych w WPF,
o których mowa w art. 226 ust. 1 pkt 7).
Brak proponowanych regulacji powoduje, e w uchwałach w sprawie zakresu i formy
informacji o przebiegu wykonania budetu za pierwsze półrocze 2010 roku, jednostki samorzdu
terytorialnego wprowadzaj regulacje odnonie wieloletniej prognozy finansowej12. Czytajc
zapisy art. 266 ust. 1 ustawy o finansach publicznych dochodz do wniosku, e skoro do 31
sierpnia przyszłego roku i kadego nastpnego, bd zobowizani do przedstawienia organowi
stanowicemu JST i właciwej regionalnej izbie obrachunkowej: informacji o przebiegu
wykonania budetu jednostki samorzdu terytorialnego za pierwsze półrocze, informacji
o kształtowaniu si wieloletniej prognozy finansowej, w tym o przebiegu realizacji przedsiwzi,
a take informacji o wykonaniu za pierwsze półrocze planów finansowych jednostek
budetowych, samorzdowych zakładów budetowych, czy instytucji kultury, powinni te kwestie
uregulowa łcznie w jednej uchwale. Organy wykonawcze jednostek samorzdu terytorialnego
same wic postanowiły wyrczy w tej kwestii ustawodawc, a to co robi, jest ich swoistym
„załataniem luki prawnej”.
Uwaam, e ze wskazanego przepisu prawnego nie wynika, aby w uchwale w sprawie zakresu
i formy informacji o przebiegu wykonania budetu za pierwsze półrocze zawiera regulacje
dotyczce trybu i zawartoci WPF. Nie ma wic podstaw do tego, aby w tym zakresie regionalne
izby obrachunkowe kwestionowały poprawno zapisów tych uchwał.
12
Np. Uchwała Nr XL/375/2010 Rady Miejskiej w UjĞciu z dnia 22.04.2010 r., uchwała Nr XLVII/576/10 Rady Miejskiej
w Pile z dnia 27.04.2010 r.; uchwała Nr XXXVII/301/2010 Rady Miejskiej KrzywiĔ z 29.04.2010 r.
Janina KotliĔska
163
Wieloletnia prognoza finansowa jednostek samorządu terytorialnego – wybrane problemy
6. Zakoczenie
W wietle rozwaa prowadzonych w niniejszym opracowaniu naley stwierdzi, e
wprowadzenie do systemu finansów publicznych nowego instrumentu w postaci wieloletniej
prognozy finansowej jest krokiem naprzód w zakresie próby wpisania gospodarki finansowej
jednostek samorzdu terytorialnego w dokument o charakterze wieloletnim. Jest to zgodne
zarówno z podejciem władz Unii Europejskiej do projektowania wieloletniego, jak i objcia
takim dokumentem finansów pastwa. Niestety, mimo e budety jednostek samorzdu
terytorialnego s w duym stopniu zwizane z budetem pastwa i mog by zwizane z UE,
poprzez korzystanie ze rodków tej instytucji, to przyjdzie w wikszoci z nich (jeli nie zostan
zmienione stosowne zapisy ustawy o finansach publicznych) tworzy dokumenty planistyczne na
okresy nieporównywalne do Nowej Perspektywy Finansowej UE (obecna jest na lata 2007–2013),
jak i Wieloletniego Planu Finansowego Pastwa (obecnie tworzony obejmuje lata 2011–2014).
Objcie wskazanym dokumentem tak wielu szczegółowych danych, czsto w bardzo długim
okresie, powoduje, e to, co miało by atutem tego dokumentu moe sta si jego najwikszym
mankamentem. Chodzi zarówno o realno danych zawartych w wieloletniej prognozie
finansowej, jak i ich liczb. Prognoza, a takim pojciem okrelono długookresowy dokument
finansowy jaki ma by sporzdzany w JST, z samego załoenia jest obarczona niepewnoci,
trudno wic w tej sytuacji, w odniesieniu do dokumentu przygotowywanego na bardzo długi
okres, twierdzi, e bdzie on realistyczny. Trudno te przypisywa mu walory informacyjne,
skoro bardzo obszerny i bardzo szczegółowy bdzie załcznik o przedsiwziciach, sporzdzanych
w niektórych jednostkach samorzdu terytorialnego.
Z załoenia nowy instrument, który ma wspiera proces zarzdzania finansami JST, niestety
moe sta si dokumentem spajajcym sprawozdawczo w JST, w którym wikszo zapisów
podporzdkowania zostanie klasyfikacji budetowej, a nie potrzebom decyzyjnym. Ma to by
dokument o wyszej randze ni uchwała budetowa, gdy ta ma by konstruowała w oparciu
o załoenia w nim zawarte. Niestety praktyka, a to jest moliwe zgodnie z istniejcym stanem
prawnym, moe uczyni z niego taki dokument, którego tre dostosowywana bdzie do biecych
potrzeb, a wic to nie dalekowzroczne zamierzenia wpisane w WPF, oddajce zapisy m.in.
strategii rozwoju jednostki samorzdu terytorialnego (WPF ma mie przecie ponadkadencyjny
charakter), bd przekładały si na biece działania władz lokalnych i tylko biece potrzeby.
Decyzje podejmowane wic ad choc, z myl jedynie o teraniejszoci, bd korygowały co, co
ma by ram gospodarki finansowej JST w długim okresie.
Przedstawione w opracowaniu rozwaania pokazuj, e chyba jednak zbyt nie do koca
przemylał ustawodawca zapisy ustawy o finansach publicznych, dotyczce wieloletniej prognozy
finansowej JST. Jak wskazano, niektórych z nich brakuje, niektóre s dalece nieprecyzyjne
i wprowadzaj chaos interpretacyjny, a jeszcze inne zostały w niefortunny sposób „ywcem”
przeniesione z poprzedniej ustawy o finansach publicznych (dotyczy prognozy kwoty długu).
W zwizku z powyszym nie bdzie łatwo w JST przygotowa wieloletni prognoz
finansow. Nie chodzi przy tym tylko o wskazane problemy np. na etapie szacowania dochodów,
czy ustalania ródeł finansowania przedsiwzi inwestycyjnych, ale o zrozumienie przez
podmioty zobowizane do opracowania tego dokumentu (organ wykonawczy), ogromu prac słub
finansowych z tym zwizanych. Póki co, regionalne izby obrachunkowe oferuj szkolenia
z omawianego zakresu skarbnikom i pracownikom komórek finansowych. Wydaje si jednak, e
w szkoleniu takim, aby faktycznie w miar moliwoci WPF była realistyczna, a od 2014 roku
164
POLSKIE STOWARZYSZENIE ZARZĄDZANIA WIEDZĄ
Seria: Studia i Materiały, nr 30, 2010
zachowana była relacja, okrelajca „kotwic” konstruowania budetu JST w danym roku,
powinni wzi udział wójtowie, burmistrzowie, staroci, marszałkowie województw, zarówno ci,
którzy bd ten dokument opracowywali, jak i nowi, obejmujcy stanowiska w wyniku jesiennych
wyborów samorzdowych. Szkolenie takie powinny przej take wyłonione w wyborach, nowe
organy stanowice w JST.
Na zakoczenie warto zwróci uwag na ogrom pracy, jaki w ocen WPF bd musieli
włoy pracownicy regionalnych izb obrachunkowych (członkowie Kolegium, kontrolerzy,
analitycy). W kontekcie danych zawartych w WPF bd bowiem zmuszeni do analizowania
zapisów bagatelizowanego dotd (zarówno przez samorzdowców, jak i pracowników RIO)
dokumentu pod nazw „Informacja o stanie mienia komunalnego” 13. Dokument ten jednak,
odpowiednio przygotowany (moe o wyszej randze ni obecnie14), moe by wykorzystany przy
prognozowaniu wielkoci wpływów ze sprzeday samorzdowego majtku, jake istotnej
kategorii dochodów w wieloletniej prognozie finansowej JST.
%LEOLRJUDILD
[1]
Charytoniuk J., Nowa ustawa o finansach publicznych z komentarzem. Wyd. INDOR,
Warszawa 2009.
[2] Czołpiska E., Wieloletnia prognoza finansowa w jednostkach samorzdu terytorialnego,
Finanse Komunalne 2010, Nr 5.
[3] Kotliska J., Informacja o stanie mienia komunalnego dokumentem wspomagajcym proces
zarzdzania nieruchomociami komunalnymi, Finanse Komunalne 2005, Nr 7–8.
[4] Kotliska J., Wieloletnie programowanie w jednostkach samorządu terytorialnego
w Polsce, artykuł przygotowany na Ogólnopolsk Konferencj Katedr Finansowych,
organizowan przez Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, która odbdzie si w Poznaniu
pod koniec czerwca 2010 roku (w druku).
[5] Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 roku o samorzdzie województwa, Dz.U. z 2001 r., nr 142,
poz. 1590 z pón. zm.
[6] Ustawa z dnia 8 marca 1990 roku o samorzdzie gminnym, Dz.U. z 2001 r., nr 142,
poz..1591 z pón. zm.
[7] Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 roku o samorzdzie powiatowym, Dz.U. z 2001 r., nr 142,
poz. 1592 z pón. Zm.
[8] Ustawa z dnia 30 czerwca 2005 roku o finansach publicznych, Dz.U. nr 249, poz. 2104
z pón. zm.
[9] Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 roku o finansach publicznych, Dz.U. nr 157, poz. 1240
z pón. zm.
[10] Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 roku – Przepisy wprowadzajce ustaw o finansach
publicznych, Dz.U. nr 157, poz. 1241.
[11] Rozporzdzenie Ministra Finansów z dnia 2 marca 2010 roku w sprawie szczegółowej
klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz rodków pochodzcych
ze ródeł zagranicznych, Dz.U. nr 38, poz. 207.
13
J. KotliĔska, Informacja o stanie mienia komunalnego dokumentem wspomagającym proces zarządzania nieruchomoĞciami komunalnymi, Finanse Komunalne 2005, Nr 7-8.
14
Patrz propozycje w tym zakresie np. – J. KotliĔska, Wieloletnie programowanie w jednostkach samorządu terytorialnego
w Polsce, artykuł przygotowany na Ogólnopolską KonferencjĊ Katedr Finansowych, organizowaną przez Uniwersytet
Ekonomiczny w Poznaniu, która odbĊdzie siĊ w Poznaniu pod koniec czerwca 2010 roku (w druku).
Janina KotliĔska
165
Wieloletnia prognoza finansowa jednostek samorządu terytorialnego – wybrane problemy
[12] Uchwała Nr XL/375/2010 rady Miejskiej w Ujciu z dnia 22.04.2010 r. w sprawie zakresu
i formy informacji o przebiegu wykonania budetu Gminy i Miasta Ujcie, informacji
o kształtowaniu si wieloletniej prognozy finansowej oraz o przebiegu wykonania planu
finansowego instytucji kultury za pierwsze półrocze.
[13] Uchwała Nr XXXVII/301/2010 Rady Miejskiej Krzywi z dnia 29.04.2010 r. w sprawie
okrelenia zakresu i formy informacji o przebiegu wykonania budetu miasta i gminy,
informacji o kształtowaniu si wieloletniej prognozy finansowej oraz informacji
o przebiegu wykonania planu finansowego instytucji kultury za pierwsze półrocze.
[14] Uchwała Nr XLVII/576/10 Rady Miejskiej w Pile z dnia 27.04.2010 r. w sprawie zakresu
i formy informacji o przebiegu wykonania budetu miasta Piły za pierwsze półrocze,
informacji o kształtowaniu si wieloletniej prognozy finansowej, w tym o przebiegu relacji,
przedsiwzi o których mowa w art. 226 ust. 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r.
o finansach publicznych oraz informacji o przebiegu wykonania planu finansowego
jednostek za pierwsze półrocze.
LONG-TERM FINANCIAL PROGNOSIS OF LOCAL
GOVERNMENTS – KEY POINTS
Summary
2011 will most likely be a challenging year for the local governments. Not only
are the local elections scheduled for autumn next year, yet also, according to the
rules and regulations from 2009, local governments are obliged to produce a new
document – long-term financial prognosis.
The purpose of this study is to present how local goverments can benefit from
this new document, as well as highlight any difficulties that can be encountered when
compiling it. The author would also like to pinpoint the areas that are not particularly clear and issues in which the document is lacking (and which could be added
by the watchdog).
Keywords: lonstanding forecasting in community unit, venture, period of forecasting, limits of
liabilities, procedure creation logstanding financial plans for community unit.
Janina Kotliska
Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu
e-mail: [email protected]