PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW
Transkrypt
PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW
Miasto i Gmina Miechów PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW na lata 2004 - 2015 Załącznik do Uchwały Nr …… Rady Gminy Miechów, z dnia ……. 2004r Lipiec 2004 Opracowanie wykonane przez: 40-167 Katowice ul. Kaktusów 6 PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 2 ZESPÓŁ AUTORSKI: Dr inż. Andrzej Włodarczyk Mgr inż. Michał Pyka Mgr inż. Michał Smoła Współpraca merytoryczna: Wydział Techniczno – Inwestycyjny Urzędu Gminy i Miasta Miechów Zakład Gospodarki Komunalnej w Miechowie Zespół autorski pragnie złożyć serdeczne podziękowanie pracownikom Urzędu Miasta i Gminy Miechów oraz pracownikom jednostek współpracujących za udostępnienie niezbędnych materiałów oraz poświęcony czas w przygotowaniu niniejszego opracowania. Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW SPIS TREŚCI 3 Strona 1.WSTĘP...............................................................................................................................................6 1.1.Podstawa i cel opracowania.......................................................................................................... 6 1.2.Podstawy prawne dotyczące planu gospodarki odpadami........................................................ 6 1.3.Krajowy i wojewódzki aspekt gospodarki odpadami................................................................ 7 1.4.Ogólne zasady gospodarki odpadami w gminie.......................................................................... 7 1.5.Podstawa, cel i zakres gminnego planu gospodarki odpadami................................................. 8 1.6.Własne dokumenty planistyczne gminy.....................................................................................10 2.DANE WYJŚCIOWE, STAN ISTNIEJĄCY....................................................................................................... 11 2.1.Podział administracyjny gminy ................................................................................................. 11 2.2.Aspekt demograficzny................................................................................................................. 13 2.2.1.Obecna sytuacja demograficzna..............................................................................................................13 2.2.2.Prognoza demograficzna.........................................................................................................................13 2.3.Charakterystyka fizjografii gminy Miechów w kontekście gospodarki odpadami...............14 2.4.Charakterystyka gminy Miechów w kontekście gospodarki odpadami ................................15 2.4.1.Profil gospodarczy.................................................................................................................................. 15 2.4.2.Infrastruktura techniczna.........................................................................................................................15 3.ANALIZA AKTUALNEGO STANU GOSPODARKI ODPADAMI W GMINIE............................................................... 16 3.2.Sektor komunalny........................................................................................................................ 16 3.2.1.Źródła powstawania odpadów komunalnych.......................................................................................... 16 3.2.2.Aktualny sposób prowadzenia gospodarki odpadami komunalnymi w gminie Miechów...................... 17 3.2.2.1Zbiórka odpadów komunalnych....................................................................................................................... 3.2.2.2Aspekt cenowy zbiórki odpadów komunalnych................................................................................................ 3.2.2.3Unieszkodliwianie odpadów komunalnych, składowisko................................................................................. 3.2.2.4Zbiórka selektywna.......................................................................................................................................... 3.2.2.5Odpady z oczyszczalni ścieków – komunalne osady ściekowe.......................................................................... 17 19 19 20 20 3.2.3.Działania edukacyjne gminy .................................................................................................................. 20 3.3.Bilans odpadów komunalnych.................................................................................................... 21 3.3.1.Szacunkowy bilans ilościowy odpadów komunalnych........................................................................... 22 3.3.1.1Kwestia składu jakościowego i ilościowego odpadów komunalnych, aspekt prognostyczny........................... 23 3.3.1.2Odpady niebezpieczne w strumieniu odpadów komunalnych........................................................................... 23 3.3.2.Odpady niebezpieczne w strumieniu odpadów komunalnych ............................................................... 24 3.3.2.1Zbiórka odpadów niebezpiecznych, jako frakcji odpadów komunalnych......................................................... 24 3.3.2.2System zbiórki odpadów niebezpiecznych obecnych w strumieniu odpadów komunalnych............................. 25 3.3.3.Cele i kierunki działań w sektorze komunalnym.....................................................................................25 3.3.4.Ogólne zasady prowadzenia selektywnej zbiórki odpadów....................................................................29 3.4.Prognoza ilości wytwarzanych odpadów komunalnych...........................................................31 3.4.1.Prognoza ogólna......................................................................................................................................31 3.4.2.Frakcja odpadów niebezpiecznych......................................................................................................... 32 3.4.3.Osady ściekowe.......................................................................................................................................32 3.5.Proponowany system gospodarki odpadami komunalnymi na terenie gminy Miechów w latach 2004-2015................................................................................................................................. 33 3.5.1.Sposób prowadzenia gospodarki odpadami komunalnymi w latach 2004-2006.................................... 33 3.5.2.Sposób prowadzenia gospodarki odpadami komunalnymi w latach 2007-2010/2011-2015 według zapisów PPGO w oparciu o WPGO.................................................................................................................33 3.5.2.1Wariant I – Budowa i eksploatacja ZZO i składowiska w gminie Miechów..................................................... 33 3.5.2.2Wariant II - Niepodjęcie decyzji o budowie powiatowego ZZO na terenie gminy Miechów............................ 35 3.5.3.Aspekt ekonomiczny i społeczny poszczególnych wariantów i ocena opcji.......................................... 36 3.5.3.1Budowa i eksploatacja Punktów Zbiórki Odpadów, bez składowania............................................................. 37 3.5.3.2Przygotowanie odpadów i ich wywóz na oddalone składowisko...................................................................... 39 1.1.1.1Budowa i eksploatacja składowiska powiatowego w Miechowie..................................................................... 40 Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 4 3.5.3.4Podsumowanie analizy i wnioski..................................................................................................................... 41 3.5.3.4.1Kwestia podmiotu prowadzącego gospodarkę odpadami w gminie..................................................................... 41 3.5.3.5Zalety i wady rozważanych opcji gospodarki odpadami w gminie.................................................................. 41 3.5.3.5.1Zakład przygotowania odpadów (stacja przeładunkowa) gminna w Miechowie................................................. 41 3.5.3.5.2Składowisko powiatowe w Miechowie................................................................................................................ 42 3.5.3.5.3Graficzna prezentacja porównania poszczególnych opcji.................................................................................... 42 4.SEKTOR GOSPODARCZY ......................................................................................................... 43 4.1.Odpady powstające w sektorze gospodarczym......................................................................... 43 4.1.1.Ogólny bilans odpadów...........................................................................................................................43 4.1.1.1Gospodarka odpadami w najważniejszych zakładach gminy Miechów............................................................ 44 4.1.1.2Unieszkodliwianie odpadów............................................................................................................................ 44 4.1.1.3Wykaz podmiotów prowadzących działalność na terenie gminy Miechów w zakresie gospodarowania odpadami z sektora gospodarczego............................................................................................................................ 45 4.1.2.Odpady inne niż niebezpieczne...............................................................................................................46 4.1.2.1Stan aktualny................................................................................................................................................... 46 4.1.2.2Prognozy do 2015 roku.................................................................................................................................... 50 4.1.2.3Cele i kierunki działań..................................................................................................................................... 50 4.1.3.Odpady niebezpieczne............................................................................................................................ 51 4.1.3.1Stan aktualny................................................................................................................................................... 51 4.1.3.2Prognozy do roku 2015.................................................................................................................................... 54 4.1.3.3Cele i kierunki działań..................................................................................................................................... 54 4.2.Szczególne grupy odpadów niebezpiecznych z obydwóch sektorów.......................................55 4.2.0.1Odpady z placówek służby zdrowia i weterynaryjnych.................................................................................... 4.2.0.2Oleje odpadowe............................................................................................................................................... 4.2.0.3Baterie i akumulatory...................................................................................................................................... 4.2.0.4Odpady gumowe z sektora motoryzacyjnego................................................................................................... 4.2.0.5 Zużyte pojazdy samochodowe......................................................................................................................... 4.2.0.6Odpady elektryczne i elektroniczne.................................................................................................................. 4.2.0.7Pestycydy......................................................................................................................................................... 4.2.0.8Odpady zawierające azbest.............................................................................................................................. 4.2.0.9Odpady zawierające PCB................................................................................................................................ 55 56 57 57 57 57 58 58 58 5.HARMONOGRAM I SZACUNKOWE KOSZTY WDROŻENIA PLANU......................................................................59 5.1.Wyszczególnienie zadań proponowanych do realizacji w ramach GPGO.............................59 5.2.Harmonogram i szacunkowe koszty wdrożenia GPGO dla gminy Miechów........................ 62 5.2.1.Schemat przepływu odpadów obecnie i w latach objętych planem........................................................ 63 5.2.2.Zasady finansowania .............................................................................................................................. 65 5.2.2.1Koszty inwestycyjne......................................................................................................................................... 65 5.2.2.2Koszty eksploatacyjne...................................................................................................................................... 66 5.2.3.Wybrane źródła finansowania PGO........................................................................................................66 6.ORGANIZACJA I ZASADY MONITORINGU SYSTEMU GOSPODARKI ODPADAMI W GMINIE..................................... 67 6.1. Zasady zarządzania systemem................................................................................................... 67 6.1.1.Ustawowe zadania gminy........................................................................................................................67 6.1.2.Działania w zakresie monitorowania planu.............................................................................................68 6.1.2.1Opiniowanie projektów planów gospodarki odpadami.................................................................................... 68 6.1.2.2Aktualizacja i modyfikacja planów.................................................................................................................. 68 6.1.2.3Raportowanie wdrażania planów.................................................................................................................... 68 6.1.3.Wskaźniki monitorowania efektywności planu.......................................................................................68 6.2.Edukacja ekologiczna.................................................................................................................. 71 7.ANALIZA ODDZIAŁYWANA PLANU GOSPODARKI ODPADAMI NA ŚRODOWISKO.................................................. 73 7.1.Informacja o zawartości, uwarunkowaniach i głównych celach planu gospodarki odpadami dla gminy Miechów..........................................................................................................73 7.2.Prognoza oddziaływania na środowisko dla poszczególnych określonych zadań................. 74 7.2.1.Ocena zgodności celów planu gospodarki odpadami z celami ochrony środowiska szczebla regionalnego.....................................................................................................................................................74 7.2.2.Analiza i ocena aktualnego stanu środowiska oraz potencjalne zmiany tego stanu w przypadku braku realizacji GPGO............................................................................................................................................... 75 Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 5 7.2.3.Ocena przewidywanego oddziaływania na środowisko w rezultacie realizacji zadań określonych w projekcie planu gospodarki odpadami............................................................................................................. 76 7.3.Rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko, mogących być rezultatem realizacji planu............. 77 8.STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM...................................................................................... 78 Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 1. 6 WSTĘP 1.1. Podstawa i cel opracowania Podstawą opracowania "Planu ochrony środowiska wraz z planem gospodarki odpadami dla Gminy Miechów ” jest umowa z dnia 27.01.2004 roku pomiędzy Gminą Miechów, ul. Sienkiewicza 25, 32-200 Miechów a firmą Eko-Ekspert S.C., z siedzibą ul. Kaktusów 6, 40-167 Katowice. Plan gospodarki odpadami dla gminy Miechów stanowi część Programu ochrony środowiska dla gminy Miechów. Celem opracowania jest określenie bilansu odpadów powstających na terenie gminy, lub przywożonych na jej teren, określenie prognoz dotyczących ilości i składu odpadów w latach objętych planem, a przede wszystkim określenie metod gospodarki odpadami na terenie gminy w latach 20042015, z uwzględnieniem efektów ekologicznych i aspektów ekonomicznych. 1.2. Podstawy prawne dotyczące planu gospodarki odpadami Plan gospodarki odpadami dla gminy Miechów został opracowany w oparciu o zapis Ustawy o odpadach, nakładającej obowiązek opracowywania planów na szczeblu krajowym, wojewódzkim, powiatowym i gminnym. Szerszą podstawę prawną oraz dokumenty bazowe, na podstawie których został opracowany Plan gospodarki odpadami dla gminy Miechów stanowią następujące dokumenty: Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo Ochrony Środowiska (Dz. U. Nr 62, poz. 627 ze zmianami), Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. Nr 62, poz. 628 ze zmianami) Ustawą z dnia 27 lipca 2001 r. o wprowadzeniu ustawy – Prawo Ochrony Środowiska, ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. z 2001 r. Nr 100 poz. 1085 oraz Dz. U. z 2002 r. Nr 143 poz. 1196). Krajowy Plan Gospodarki Odpadami, Plan Gospodarki Odpadami dla województwa małopolskiego, Powiatowy plan gospodarki odpadami, przyjęty Uchwałą Zarządu Powiatu Miechowskiego, podczas sesji w dniu 10 marca 2004. W zakresie merytorycznym, plan gospodarki odpadami dla gminy Miechów uwzględnia ponadto następujące dokumenty: II Polityka Ekologiczna Państwa, Program wykonawczy do II. Polityki Ekologicznej Państwa na lata 2002 - 2010, Polityka Ekologiczna Państwa na lata 2003-2006 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2007-2010. Plan gospodarki odpadami dla gminy Miechów w szczególności bazuje na zapisach Planu gospodarki odpadami dla powiatu miechowskiego, który to dokument ma zasadnicze znaczenie dla zapisów niniejszego planu. W niniejszym planie przyjęto podobną strukturę i układ redakcyjny części bilansowo-prognostycznej dokumentu. Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 1.3. 7 Krajowy i wojewódzki aspekt gospodarki odpadami W myśl przyjętej i opublikowanej przez rząd II Polityki ekologicznej państwa, w odniesieniu do odpadów komunalnych i przemysłowych, przyjęto założenia i ustalono priorytety mające na celu zracjonalizowanie i uporządkowanie gospodarki odpadami w całym kraju. Samą gospodarkę odpadami traktuje się jako odrębną dziedzinę ochrony środowiska, przy czym w dokumentach rządowych już na wstępie kładzie się nacisk na zapobieganie powstawaniu odpadów, redukcję ich ilości oraz zamiany odpadów bardziej szkodliwych na mniej groźne. W dokumencie tym zwraca się uwagę na to, że zagospodarowanie odpadów stanowi znaczącą gałąź przemysłu, obejmującą szereg technologii odzysku i unieszkodliwiania. W kraju następuje stały wzrost ilości odpadów komunalnych. Powstają one w ilości wynoszącej prawie 300 kg na mieszkańca w ciągu roku, co jednakże stanowi tylko około połowy ilości przypadającej na 1 mieszkańca w najbogatszych krajach Unii Europejskiej. W miarę rozwoju gospodarczego Polski, zwłaszcza obecnie, po przystąpieniu do Unii Europejskiej, można oczekiwać wzrostu wskaźnika dotyczącego ilości odpadów do poziomu europejskiego. Obecna różnica we wskaźnikach emisji odpadów wskazuje na skalę problemu, oraz oczekiwany wzrost jego znaczenia w skali kraju. Dlatego istnieje potrzeba rozwoju metod gospodarowania odpadami, ale istotniejsze jest podejmowanie działań zapobiegawczych, redukujących ilość odpadów w gospodarstwach domowych oraz w innych sektorach. W tym celu wprowadzono ustawowe zalecenie odzysku (w tym recyklingu) odpadów opakowaniowych, a także obowiązek pobierania opłat produktowych. Dla całego kraju, w odniesieniu do gospodarki odpadami, ustalono cele krótkoterminowe oraz strategiczne cele średnioterminowe obejmujące działania zmierzające do osiągnięcia zarówno w skali kraju jak i w skali jednostek administracji terenowej, takiego poziomu gospodarki odpadami, jaki odpowiadałby standardom i zamierzeniom polityki ekologicznej Polski i UE. Zadania te opisano dokładniej w planach wyższego szczebla, a zatem ponowne cytowanie tych zapisów w tym miejscu nie jest konieczne. 1.4. Ogólne zasady gospodarki odpadami w gminie Najważniejsze zasady gospodarki odpadami określone w Ustawie O ochronie środowiska odnoszą się zarówno do kraju, jako całości, jak i do poszczególnych jednostek administracji terenowej. W odniesieniu do gminy następujące zasady gospodarki odpadami należy uwzględniać przy opracowywaniu planu: „Zasadę zintegrowanego podejścia do ochrony środowiska jako całości, która oznacza, że ochrona jednego lub kilku elementów przyrodniczych powinna być realizowana z uwzględnieniem ochrony pozostałych elementów, Zasadę zapobiegania, która określa, że kto podejmuje działalność mogącą negatywnie oddziaływać na środowisko jest zobowiązany do zapobiegania temu oddziaływaniu, Zasadę „zanieczyszczający płaci” mówiącą, że kto powoduje zanieczyszczenie środowiska, ponosi koszty usunięcia skutków tego zanieczyszczenia, a kto może spowodować ponadnormatywne zanieczyszczenie środowiska, ponosi koszty zapobiegania temu zanieczyszczeniu, Zasadę uwzględniania wymagań ochrony środowiska i zrównoważonego rozwoju przy opracowywaniu polityk, strategii, planów i programów, Zasadę, że decyzja wydana z naruszeniem przepisów dotyczących ochrony środowiska jest nieważna.” Nadto obowiązują inne zapisy, zapewniające każdemu obywatelowi dostęp do informacji o stanie środowiska i możliwość uczestniczenia w procesie podejmowania decyzji oraz udziału przy opracowywaniu dokumentów planistycznych i podobnych, dotyczących ochrony środowiska. Gospodarka odpadami podlega przepisom Ustawy o odpadach, która nakazuje, między innymi: Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 8 Zapobiegać powstawaniu odpadów lub ograniczać ich ilość i niekorzystny wpływ na środowisko, Zapewniać odzysk odpadów zgodny z zasadami ochrony środowiska, Stosować metody unieszkodliwiania odpadów zgodne z wymogami ochrony środowiska, jeśli odpady te nie mogą być odzyskiwane, Stosować zasadę bliskości, nakazującą odzyskiwać lub unieszkodliwiać odpady w miejscu ich powstawania, Stosować zasadę rozszerzonej odpowiedzialności producenta, nakładającą na niego odpowiedzialność za odpady powstające w procesie produkcji a także za odpady powstające w czasie użytkowania i po użytkowaniu produktów, co skutkuje koniecznością optymalizacji projektowania procesu i produktu. Pozostałe ustawy i rozporządzenia wykonawcze dotyczące gospodarki odpadami określają obowiązki gmin, przedsiębiorców, importerów i innych podmiotów w zakresie prewencji, odzysku i unieszkodliwiania odpadów oraz określają opłaty związane z zagospodarowaniem odpadów. 1.5. Podstawa, cel i zakres gminnego planu gospodarki odpadami W myśl Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 kwietnia 2003 r. w sprawie sporządzania planów gospodarki odpadami (Dz. U. Nr 66, poz. 620), zgodnie z zapisami § 4: Gminny plan gospodarki odpadami określa: 1) aktualny stan gospodarki odpadami, w tym: a) rodzaj, ilość i źródła powstawania wszystkich odpadów, w szczególności odpadów komunalnych, b) rodzaj i ilość odpadów poddawanych poszczególnym procesom odzysku, c) rodzaj i ilość odpadów poddawanych poszczególnym procesom unieszkodliwiania, d) istniejące systemy zbierania wszystkich odpadów, w szczególności odpadów komunalnych, e) rodzaj, rozmieszczenie oraz moc przerobową instalacji do odzysku i unieszkodliwiania odpadów, w szczególności odpadów komunalnych, f) wykaz podmiotów prowadzących działalność w zakresie zbierania, transportu, odzysku oraz unieszkodliwiania odpadów komunalnych, uwzględniające podstawowe informacje charakteryzujące z punktu widzenia gospodarki odpadami obszar, dla którego jest sporządzany plan gospodarki odpadami. 2) prognozowane zmiany w zakresie gospodarki odpadami, w tym również wynikające ze zmian demograficznych i gospodarczych; 3) działania zmierzające do poprawy sytuacji w zakresie gospodarki odpadami, w tym: a) działania zmierzające do zapobiegania powstawaniu odpadów, b) działania zmierzające do ograniczenia ilości odpadów i ich negatywnego oddziaływania na środowisko, c) działania wspomagające prawidłowe postępowanie z odpadami w zakresie zbiórki, transportu oraz odzysku i unieszkodliwiania, w szczególności odpadów komunalnych, d) działania zmierzające do redukcji ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji, kierowanych na składowiska odpadów; 4) projektowany system gospodarki odpadami, w szczególności gospodarki odpadami komunalnymi i opakowaniowymi, uwzględniający ich zbieranie, transport, odzysk i unieszkodliwianie, ze wskazaniem miejsca unieszkodliwiania odpadów; 5) rodzaj i harmonogram realizacji przedsięwzięć oraz instytucje odpowiedzialne za ich realizację; 6) sposoby finansowania, w tym instrumenty finansowe służące realizacji zamierzonych celów, z uwzględnieniem harmonogramu uruchamiania środków finansowych i ich źródeł; 7) system monitoringu i oceny realizacji zamierzonych celów pozwalający na określenie sposobu oraz stopnia realizacji celów i zadań zdefiniowanych w planie gospodarki odpadami, z uwzględnieniem ich jakości i ilości. Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 9 Istotnym zapisem Ustawy o odpadach jest wprowadzenie możliwości realizacji lokalnej polityki w zakresie gospodarki odpadami na szczeblu regionalnym, na przykład międzygminnym. Wówczas organy wykonawcze gmin, będących członkami związków międzygminnych, niekoniecznie tego samego powiatu, mogą opracować jeden projekt wspólnego planu gospodarki odpadami, obejmujący zadania gminnego planu gospodarki odpadami. Projekt takiego planu jest opiniowany przez zarządy województw i powiatów, na których terenie położone są gminy. Ustawa nakłada na organy administracji lokalnej obowiązek zdawania sprawozdań z realizacji planu gospodarki odpadami oraz obowiązek aktualizacji tych planów nie rzadziej, niż co 4 lata. W swej części określającej stan aktualny i informacje podstawowe, plan gminny powinien uwzględniać najważniejsze informacje charakteryzujące obszar, dla którego plan jest sporządzany, w aspekcie gospodarki odpadami. Dotyczy to przede wszystkim położenia geograficznego oraz sytuacji demograficznej obszaru, którego dotyczy plan. Należy uwzględnić sytuację gospodarczą oraz warunki mogące mieć wpływ na lokalizacje instalacji związanych z gospodarką odpadami. Plan gospodarki odpadami winien określać kierunki działań, w oparciu o prognozy, które mają również służyć określeniu priorytetów i zadań mających na celu poprawę stanu środowiska oraz efektywność gospodarki odpadami. Należy uwzględnić prognozy dotyczące zmian demograficznych i gospodarczych. W myśl przepisów wykonawczych do w/w ustaw, w części poświęconej określeniu działań mających na celu poprawę sytuacji w zakresie gospodarki odpadami na terenie objętym planem, należy uwzględnić następujące elementy: 1. działania zmierzające do zapobiegania powstawaniu odpadów, 2. działania zmierzające do ograniczenia ilości odpadów i ich negatywnego oddziaływania na środowisko, 3. działania wspomagające prawidłowe postępowanie z odpadami w zakresie zbierania, transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów, w szczególności odpadów innych niż niebezpieczne, 4. plan redukcji ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji, kierowanych na składowiska odpadów, 5. sposób realizacji planu zamykania instalacji, w szczególności składowisk odpadów i spalarni odpadów, niespełniających wymagań ochrony środowiska, których modernizacja nie jest możliwa z przyczyn technicznych lub jest nieuzasadniona z przyczyn ekonomicznych, wynikającego z wojewódzkiego planu gospodarki odpadami, 6. harmonogram realizacji tych działań i instytucje odpowiedzialne za ich realizację. W planie gminnym należy przedstawić projekt systemu gospodarki odpadami, w szczególności gospodarki odpadami innymi niż niebezpieczne, w tym odpadami komunalnymi, uwzględniający ich zbieranie, transport, odzysk i unieszkodliwianie. Ponadto plan powinien obejmować oszacowanie nakładów inwestycyjnych i przewidywanych kosztów eksploatacyjnych proponowanego systemu. Wskazane jest też określenie sposobów, a zatem i źródeł finansowania przedstawionych rozwiązań. Plan powinien również określać system monitoringu i sposób oceny stopnia i jakości realizacji celów określonych w planie gospodarki odpadami. Rozporządzenie MŚ stanowi, że opracowywanie planu gminnego (podobnie jak planu wojewódzkiego i planów powiatowych) jest procesem wieloetapowym i ma charakter cykliczny, ponieważ planowanie gospodarki odpadami wymaga aktualizacji. Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 1.6. 10 Własne dokumenty planistyczne gminy Niezależnie od zapisów w Planie gospodarki odpadami dla powiatu miechowskiego (2003 rok), gmina Miechów posiada własny plan gospodarki odpadami opracowany w 1999 roku i modyfikowany w późniejszych latach. Obecnie realizuje się niektóre zapisy sformułowane w tym dokumencie, w zakresie dotyczącym systemu zbiórki odpadów, eksploatacji składowiska i innych zagadnień. Wdrażany jest również system zbiórki selektywnej. W chwili obecnej wiążące podczas opracowywania gminnego planu gospodarki odpadami dla gminy były zapisy określone w Powiatowym planie gospodarki odpadami z roku 2003, tym niemniej istniejący plan gminny z roku 1999 również wzięto pod uwagę podczas opracowywania niniejszego planu. Dotychczasowa dokumentacja w zakresie gospodarki odpadami (programy gospodarki odpadami dotychczas stosowane, plany zagospodarowania przestrzennego, strategie, itp.) będąca w posiadaniu gminy, obejmuje: Program gospodarki odpadami komunalnymi dla Gminy Miechów - Diagnoza stanu i strategie. Przegląd ekologiczny składowiska odpadów komunalnych w Miechowie. Przepisy lokalne związane z gospodarką odpadami (np. Uchwała Rady Gminy, dotycząca utrzymania porządku i czystości w gminie). Uchwała Rady Miejskiej w Miechowie z dnia 29 listopada 2001r, w sprawie utrzymania czystości i porządku na terenie gminy i miasta – kserokopia (zał. nr 1). Ponadto gmina posiada Strategię rozwoju gminy i miasta Miechów (z roku 1998) oraz aktualizowane Studium uwarunkowań... dla opracowania nowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy. Dokumenty te również uwzględniono w niniejszym planie. Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 2. 2.1. 11 DANE WYJŚCIOWE, STAN ISTNIEJĄCY Podział administracyjny gminy Gmina Miechów leży w powiecie miechowskim, który znajduje się w północnej części województwa małopolskiego, na Wyżynie Miechowskiej. Gmina Miechów graniczy z gminami: Gołcza, Charsznica, Książ Wielki, Słaboszów, Racławice. Od południa gmina Miechów graniczy z gminą Słomniki (powiat ziemski krakowski) i na niewielkim odcinku z powiatem proszowickim. Powierzchnia gminy wynosi 148,4 km2, z czego powierzchnia miasta Miechów wynosi 15,5 km2, natomiast powierzchnia terenów wiejskich gminy wynosi 132,9 km2. Rys. 2.1: Podział administracyjny gminy Miechów Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 12 Miejscowości wchodzące w skład gminy Miechów: Lp 1. 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 Nazwa miejscowości Miasto MIECHÓW Sołectwo BISKUPICE Sołectwo BUKOWSKA WOLA Sołectwo BRZUCHANIA Sołectwo CELINY PRZESŁAWICKIE Sołectwo DZIEWIĘCIOŁY Sołectwo FALNIÓW Sołectwo FALNIÓW WYSIŁEK Sołectwo GLINICA Sołectwo JAKSICE Sołectwo KAMIEŃCZYCE Sołectwo KOMORÓW Sołectwo KALINA LISINIEC Sołectwo KALINA MAŁA Sołectwo KALINA RĘDZINY Sołectwo NASIECHOWICE Sołectwo PARKOSZOWICE Sołectwo PODLEŚNA WOLA Sołectwo PODMIEJSKA WOLA Sołectwo POJAŁOWICE Sołectwo PORADÓW Sołectwo PRZESŁAWICE Sołectwo PSTROSZYCE I Sołectwo PSTROSZYCE II Sołectwo SIEDLISKA Sołectwo SŁAWICE Sołectwo STRZEŻÓW I Sołectwo STRZEŻÓW II Sołectwo SZCZEPANOWICE Sołectwo WIDNICA Sołectwo WIELKI DÓŁ Sołectwo WYMYSŁÓW Sołectwo ZAGORZYCE Sołectwo ZAPUSTKA Sołectwo ZAROGÓW Podsumowanie RAZEM Powierzchnia ha 1549 548,2286 714,4595 739,9320 364,1585 458,5279 552,8269 139,7400 167,1673 545,6494 11,2792 209,7211 394,1059 593,8525 297,0203 694,3404 326,5164 482,9613 251,6900 550,0763 229,4798 367,6254 338,7300 290,8344 198,5910 359,9333 476,3660 276,7620 726,3956 252,2130 114,2400 400,4135 411,4471 Pow. wliczona w sołectwo Strzeżów I 695,9024 14730,2 Eko-Ekspert S.C., Katowice wieś ludność miasto 12347 336 457 303 141 223 327 81 155 532 79 212 214 360 182 382 169 405 101 326 164 344 259 170 126 241 271 221 427 160 125 167 239 71 352 8322 12347 20669 PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 2.2. 13 Aspekt demograficzny 2.2.1. Obecna sytuacja demograficzna Ludność gminy wg danych wejściowych liczy 20 669 osób, z których 12 347 zamieszkiwało w mieście Miechowie, a 8 322 na terenach wiejskich. Struktura ludności w gminie przedstawia się następująco: miasto Miechów: kobiety – 6554, mężczyźni – 5793 tereny wiejskie: kobiety - 4192, mężczyźni – 4130 W tabeli przedstawiono dane demograficzne dla gminy Miechów. Tabela nr 1.Dane demograficzne dla gminy Miechów Gmina Liczba mieszkańców Powierzchnia [km2] Gęstość zaludnienia [osoby/km2] Miechów miasto Miechów Gmina – miejscowości wiejskie Ogółem: 12 347 8 322 20 669 15,5 132,9 148,4 803 62 139 źródło: Urząd Gminy Miechów Na przestrzeni ostatniej dekady obserwuje się stały spadek liczby ludności w gminie. 2.2.2. Prognoza demograficzna Prognoza demograficzna dla gminy Miechów opiera się na prognozie dla powiatu miechowskiego, opracowanej przez GUS. Wyniki symulacji w zakresie liczby mieszkańców powiatu miechowskiego do roku 2015 przedstawione są w poniższej tabeli nr 2 (wg GUS). Tabela nr 2.Prognoza demograficzna dla powiatu miechowskiego do roku 2015 wg. GUS Rok Ludność ogółem 2004 2005 2010 2015 Wiek (w latach) 18 – 59/64* 0 - 17 51512 51207 49848 48792 10848 10553 9599 9164 60+/65+** 30643 30699 30332 29080 10021 9955 9917 10548 W oparciu o prognozę przedstawioną w Tabeli nr 2, wyliczono wartości liczbowe dotyczące prognozy demograficznej dla gminy Miechów. Z braku innych danych wejściowych, zastosowano w tym celu wskaźniki wynikające z prognozy dla powiatu. Tabela nr 3.Prognoza liczby mieszkańców gminy Miechów na lata 2004-2015 2004 Powiat miechowski Gmina Miechów 51512 20669 2005 51207 20547 2010 49848 20001 2015 48792 19578 Według wyników prognozy oczekuje się dalszego spadku liczby ludności na terenie gminy. Sumaryczny spadek liczby ludności do roku 2015 może wynieść 5,3% w odniesieniu do roku 2004. Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 2.3. 14 Charakterystyka fizjografii gminy Miechów w kontekście gospodarki odpadami Dokładniejszą charakterystykę fizjografii gminy Miechów przedstawiono w Programie ochrony środowiska dla gminy Miechów, którego niniejszy plan stanowi integralną część. Z tego względu w tym miejscu zamieszczono jedynie krótką charakterystyką omawianego obszaru. Gmina i Miasto Miechów położone są w północnej części Małopolski. Miasto Miechów leży w obrębie Wyżyny Miechowskiej nachylonej łagodnie w kierunku południowo-wschodnim. Wyżyna poprzecinana jest licznymi głębokimi dolinami i stanowi obszar przejściowy od Niecki Nidziańskiej do Wyżyny Krakowsko – Częstochowskiej. Rejon Miechowa odwadniany jest rzeką Cichą stanowiącą lewobrzeżny dopływ rzeki Szreniawy, która uchodzi do rzeki Wisły w rejonie Koszyc. Przez środek Miechowa przepływa rzeka Miechówka biorąca swój początek przy drodze E-77 w rejonie ujęcia wody podziemnej „Bezdno”. Według podziału klimatycznego Polski gmina Miechów należy do regionu klimatycznego śląskomałopolskiego. Średnia roczna temperatura powietrza wynosi od 7 ºC do 8 ºC, przy najchłodniejszym miesiącu – styczniu (od –3ºC do –7 ºC) i najcieplejszym miesiącu lipcu (+17,7 ºC) Statystycznie zima trwa tu 92 dni. Pokrywa śnieżna zalega przez około 80 dni. Usłonecznienie w lecie wynosi od 550 do 600 godz. a w zimie poniżej 150 godz. Roczna ilość opadów wynosi średnio 610 mm, co jest zbliżone do średniej krajowej opadów. Na terenie gminy Miechów przeważającą część stanowią wiatry zachodnie i północno-zachodnie. Średnia wilgotność względna powietrza wynosi około 81%, a średni okres wegetacji roślin wynosi 210 dni. Pod względem budowy geologicznej obszar, na którym położona jest gmina stanowi zapadlisko, jednak posiada on charakter wyżynny. Występują tu łagodne fragmenty wierzchowin wyżynnych podzielone dolinami i wydłużonymi obniżeniami potocznie zwanymi padołami. Dominującymi elementami rzeźby tego obszaru są garby, padoły, stare doliny i dużo młodych i wąskich dolin. Gmina dzieli się na liczne pagóry i garby o wysokości wahającej się od 280 do 400 m n.p.m. Na obecny kształt rzeźby terenu Wyżyny Miechowskiej duży wpływ wywarło osadzanie się lessów w późnym plejstocenie, które tworzą zwartą pokrywę o zmiennej miąższości dochodzącej do kilkunastu metrów. Gmina Miechów należy do obszarów, gdzie występują gleby o wysokiej wartości przyrodniczej i gospodarczej. Gruba pokrywa lessowa ułożona na utworach wapiennych dość znaczne pofałdowania. Na wierzchowinach, stokach i miejscach podlegających erozji warstwa lessu uległa wypłukaniu i zostały odsłonięte pokłady kredowe, na których wytworzyły się rędziny. W wąwozach i zagłębieniach pozostały utwory deluwialne zaś w dolinach aluwialne mady. Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 2.4. 15 Charakterystyka gminy Miechów w kontekście gospodarki odpadami 2.4.1. Profil gospodarczy Gmina Miechów jest gminą rolniczą. Użytki rolne stanowią 85% powierzchni gminy. W zakresie gospodarki rolnej prowadzi się uprawy zbóż, ziemniaków oraz innych roślin uprawnych, a także prowadzi się hodowlę trzody chlewnej i bydła. Ponadto na miejscu działają zakłady przetwórstwa rolno-spożywczego. Poza tym nie ma w gminie zakładów przemysłowych. Sektor rolnictwa stanowi zatem znaczące źródło odpadów, przy czym, podobnie jak ma to miejsce w całym kraju, odpady z tego sektora są wykorzystywane w obrębie sektora. Struktura gospodarcza gminy, oparta głównie na rolnictwie, handlu i usługach determinuje skład odpadów wytwarzanych na terenie gminy. Według informacji z Urzędu Gminy i Miasta określono, że ogólna liczba podmiotów gospodarczych zarejestrowanych w UGiM w Miechowie prowadzących działalność prywatną (stan na dzień: 09.02.2004 r) wynosi 1922, prowadzą one działalności o różnych branżach, w tym : - gastronomia – 81 handel detaliczny – 569 handel hurtowy – 151 handel okrężny – 342 produkcja – 80 produkcyjno-usługowe - 38 skup surowców wtórnych – 22 transport – 323 usługi lekarskie – 54 usługi pielęgniarsko – rehabilitacyjne - 12 usługi budowlane – 184 usługi pozostałe – 814 podmiotów. Na dzień 31.01.2004 r zarejestrowano 1331 bezrobotnych w tym: na terenie miasta: 907 osób i 424 osoby na terenie gminy (wsi). 2.4.2. Infrastruktura techniczna Na terenie gminy Miechów znajduje się składowisko odpadów komunalnych i oczyszczalnia ścieków komunalnych. Z uwagi na swój stan techniczny składowisko jest przeznaczone do zamknięcia i rekultywacji (po roku 2006). Istniejąca oczyszczalnia ścieków nie jest wykorzystywana w stopniu wynikającym z jej przepustowości nominalnej. Ma to m.in. związek z nierównomiernie i niewystarczająco rozwiniętą siecią kanalizacyjną na terenie gminy. W gminie Miechów dominuje zabudowa jednorodzinna, rozproszona. Ma to znaczny wpływ na uwarunkowania gospodarki odpadami. Zabudowa jednorodzinna 1349 budynków, 13232 mieszkańców – brak danych n/t ogrzewania, Budynki wielorodzinne 72 budynki, 7300 mieszkańców – centralne ogrzewanie. Znaczna część budynków mieszkalnych jest ogrzewana węglem, co wynika m.in. ze stosunkowo słabo rozwiniętej sieci gazowej. Ma to wpływ na skład odpadów komunalnych w sezonie grzewczym. Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 3. 3.1. 3.2. 3.2.1. 16 ANALIZA AKTUALNEGO STANU GOSPODARKI ODPADAMI W GMINIE Sektor komunalny Źródła powstawania odpadów komunalnych Krajowy Plan Gospodarki Odpadami (MP nr 11/2003 str. 385) formułuje następujące zapisy odnośnie odpadów komunalnych, w aspekcie ich pochodzenia i bilansowania: „(...) źródłami wytwarzania odpadów komunalnych są: gospodarstwa domowe, obiekty infrastruktury takie jak: handel, usługi i rzemiosło, szkolnictwo, obiekty turystyczne, targowiska. (...) Wyodrębniono niżej wymienione strumienie odpadów: odpady organiczne (domowe odpady organiczne pochodzenia roślinnego i pochodzenia zwierzęcego ulegające biodegradacji oraz odpady pochodzące z pielęgnacji ogródków przydomowych, kwiatów domowych, balkonowych ulegające biodegradacji), odpady zielone (odpady z ogrodów i parków, targowisk, z pielęgnacji zieleńców miejskich, z pielęgnacji cmentarzy, ulegające biodegradacji), papier i karton (opakowania z papieru i tektury, opakowania wielomateriałowe na bazie papieru, papier i tektura nieopakowaniowe), tworzywa sztuczne (opakowania z tworzyw sztucznych, tworzywa sztuczne nieopakowaniowe), tekstylia, szkło (opakowania ze szkła, szkło nieopakowaniowe), metale (opakowania z blachy stalowej, opakowania z aluminium, pozostałe odpady metalowe), odpady mineralne odpady z czyszczenia ulic i placów (gleba, ziemia, kamienie itp.), drobna frakcja popiołowa — odpady ze spalania paliw stałych w piecach domowych (głównie węgla), z uwagi na udział w składzie odpadów komunalnych popiołu wyodrębniono tę frakcję jako nieprzydatną do odzysku i unieszkodliwiania innymi metodami poza składowaniem, odpady wielkogabarytowe, odpady budowlane — odpady z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych — w części wchodzącej w strumień odpadów komunalnych, odpady niebezpieczne wytwarzane w grupie domowych odpadów komunalnych.” Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 3.2.2. 3.2.2.1 17 Aktualny sposób prowadzenia gospodarki odpadami komunalnymi w gminie Miechów Zbiórka odpadów komunalnych Obecnie gospodarka odpadami komunalnymi na terenie gminy Miechów polega na odbiorze niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych przez specjalistyczne firmy wywozowe. Odpady komunalne w tej postaci są zbierane do kontenerów (głównie typu KP-7 i SM 110) lub do worków z tworzywa, w zależności od typu zabudowy. Wdrażany i rozwijany jest system zbiórki odpadów wstępnie posegregowanych, z zastosowaniem pojemników i / lub worków przeznaczonych na poszczególne frakcje odpadów. Pojemniki takie są rozstawione na terenie gminy, głównie na terenie samego miasta Miechów. Do końca października 2003 roku, w zakresie zbiórki i wywozu odpadów komunalnych, gmina była obsługiwana tylko przez ZGK Miechów. W istniejącym systemie zbiórki odpadów, wdrożonym przez ZGK Miechów, miasto Miechów jest podzielone na trzy rejony zbiórki odpadów, natomiast tereny wiejskie gminy są podzielone na cztery rejony zbiórki. Mapkę schematyczną rozmieszczenia poszczególnych rejonów zbiórki na terenie miasta i gminy przedstawiono na Rys.2, na stronie następnej. Dostawę pojemników usługobiorcom indywidualnym zapewnia ZGK Miechów na zasadzie dzierżawy pojemnika. Istnie je również możliwość zakupu pojemnika na własność, co uwzględnia się w taryfie opłat za usługę wywozu. Ponadto, na ogół w miejscowościach wiejskich, stosuje się opcję wywozu odpadów w workach o pojemności 110 L, uprzednio zakupionych w ZGK, przy czym opłata za wywóz odpadów jest wliczona w cenę worka. Stosuje się 6 rodzajów worków dla rozmaitych frakcji i stopnia segregacji odpadów. Każdej frakcji odpowiada inny kolor worka. W czasie opracowywania podstawowej wersji tego planu na terenach wiejskich gminy prowadzono akcję określania sposobu zbiórki (worki, pojemniki, system mieszany itp.) odpadów w poszczególnych rejonach wywozu i sołectwach gminy. Na mapkach na następnej stronie przedstawiono system podziału gminy na rejony zbiórki odpadów oraz harmonogram wywozu odpadów z poszczególnych rejonów. Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 18 Miasto Miechów Gmina Miechów Rys. 3.1: Rejony miasta i gminy obsługiwane przez ZGK Miechów wraz z harmonogramem wywozu odpadów w 2004 roku źródło: strona internetowa ZGK Miechów (www.zgk.miechow.net) Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 3.2.2.2 19 Aspekt cenowy zbiórki odpadów komunalnych Obsługujący znaczną większość mieszkańców gminy Miechów Zakład Gospodarki Komunalnej w Miechowie, pobiera opłatę za wywóz odpadów w granicach 17,5-29,7 zł (+7% VAT) za 1 m3 odpadów. Wywóz zawartości pojemnika SM-110 kosztuje 3,50 zł jeśli pojemnik jest własnością usługobiorcy, lub 4,00 zł jeśli jest dzierżawiony. Wywóz worka z odpadami niesegregowanymi kosztuje 4,00 zł, z wstępnie segregowanymi 2,00 zł, a z ostatecznie posegregowanymi 1,00 zł. Na koszty te składają się m. in. koszt wywozu odpadów i koszt ich składowania na składowisku. Zakład ten posiada własny harmonogram wywozu odpadów, aktualizowany co roku. Oprócz ZGK., na terenie gminy działają lub zamierzają działać również inne podmioty zajmujące się wywozem odpadów. Posiadają one własne cenniki i własne harmonogramy wywozu, a także ofertę w zakresie dzierżawy lub sprzedaży swoich pojemników. Firma ”TAMAX”, działająca w innych gminach powiatu, zamierzająca konkurować na terenie gminy Miechów, ustala koszt wywozu odpadów niesegregowanych w granicach 7-14 zł/miesiąc, a firma „RETHMANN” w granicach 11-40 zł w zależności od pojemności kontenera. 3.2.2.3 Unieszkodliwianie odpadów komunalnych, składowisko Odpady pochodzące z terenu miasta i gminy Miechów, zbierane przez Zakład Gospodarki Komunalnej w Miechowie, są unieszkodliwiane metodą składowania na gminnym składowisku odpadów komunalnych w Miechowie (Doły Komorowskie). Składowisko to stanowi własność gminy Miechów. Obiektem zarządza ZGK Miechów (jako zakład budżetowy gminy). Składowisko posiada co prawda pojemniki do selektywnej zbiórki odpadów, ale generalnie służy do składowania odpadów niesegregowanych. Pod względem konstrukcyjnym, składowisko pierwotnie było podpoziomowe, obecnie po 35 latach eksploatacji, jest to składowisko podpoziomowo-nadpoziomowe. Jest eksploatowane od 1959 roku. W tym okresie na teren składowania przeznaczono 1,8 ha powierzchni i zdeponowano na nim łącznie około 230 tys. m3 niesegregowanych odpadów komunalnych. Składowisko nie posiada infrastruktury ani wyposażenia służącego ochronie środowiska. Nie ma uszczelnienia dna, ani systemu ujęcia gazu wysypiskowego. Oznacza to, że odcieki ze składowiska penetrują do gleby, co – zważywszy na budowę geologiczną Wyżyny Miechowskiej – jest wysoce niekorzystne dla środowiska. Obiekt nie posiada również otuliny z zieleni wysokiej i w rezultacie stanowi źródło emisji zanieczyszczeń powietrza o dość znacznym zasięgu oddziaływania. Ze względu na przedstawione okoliczności, w chwili obecnej składowisko nie ma uregulowanego stanu prawnego. W gminie podjęto decyzję o zamknięciu i rekultywacji składowiska. Zgodnie z harmonogramem i dokumentacją tego przedsięwzięcia, składowisko będzie eksploatowane do końca 2006 roku, po czym nastąpi kilkuletni proces remediacji i adaptacji terenu w celu włączenia go do środowiska lokalnego. Na podstawie informacji uzyskanych w urzędzie gminy stwierdza się, że na terenie gminy Miechów nie ma obecnie „dzikich wysypisk” odpadów. Efekty incydentalnych próby nielegalnego składowania odpadów są na bieżąco likwidowane. Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 3.2.2.4 20 Zbiórka selektywna Na terenie miasta i gminy Miechów prowadzona jest selektywna zbiórka odpadów. Zbiórkę prowadzi ZGK Miechów, stosując kontenery i worki na poszczególne frakcje odpadów. Kontenery są rozstawione na terenie gminy. Worki, nabywane przez klientów indywidualnych, są następnie – po zapełnieniu – zbierane przez samochody ZGK. Na terenie miasta odbiór tych worków odbywa się raz w tygodniu, natomiast na terenach wiejskich raz na kwartał. Ponadto na terenie składowiska w Miechowie rozstawiono kontenery umożliwiające prowadzenie zbiórki selektywnej. Pojemniki rozstawiono przy wjeździe na teren składowiska oraz na jego terenie. Kontenery ustawione przy wjeździe służą do zbierania papieru, tworzyw sztucznych oraz szkła. Kontener ustawiony na terenie składowiska służy do zbierania złomu stalowego pochodzącego z odpadów wywożonych na składowisko. 3.2.2.5 Odpady z oczyszczalni ścieków – komunalne osady ściekowe Na terenie gminy Miechów eksploatowana jest jedna mechaniczno-biologiczna oczyszczalnia ścieków, o przepustowości nominalnej wynoszącej 4500 m3/dobę. Oczyszczalnia zlokalizowana jest w Komorowie. Oczyszczalnią zarządza Zakład Wodociągów i Kanalizacji w Miechowie. W 2003 roku wytworzono tam ok. 300 Mg (w przeliczeniu na suchą masę) osadów ściekowych. Zgodnie z danymi z PPGO, ok. połowy ilości wytworzonych osadów ściekowych poddaje się odzyskowi na cele przemysłowe i rolnicze, natomiast reszta podlega składowaniu, głównie na terenie oczyszczalni ścieków oraz na składowisku odpadów w Miechowie. 3.2.3. Działania edukacyjne gminy W ramach edukacji ekologicznej na terenie miasta i gminy Miechów prowadzone były następujące akcje: Coroczny (od 1999 roku) Konkurs na najbardziej ekologiczne osiedle i sołectwo, zorganizowany przez Urząd Gminy i Miasta w Miechowie, Coroczna wiosenna akcja Sprzątanie świata i naszej gminy, Ciągła akcja obejmująca rozpowszechnianie ulotek i ogłoszeń oraz organizowanie prelekcji, służących promocji i propagowaniu selektywnej zbiórki odpadów wśród ludności miasta i gminy. Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 3.3. 21 Bilans odpadów komunalnych Dla celów niniejszego planu zbilansowano ilość i skład odpadów komunalnych powstających na terenie gminy Miechów. Wykorzystano w tym celu dane z PPGO, informacje z Urzędu Gminy oraz dane z ZGK Miechów. Ponadto wykorzystano wskaźniki emisji odpadów komunalnych według KPGO, Planu gospodarki odpadami dla województwa małopolskiego oraz planu dla powiatu miechowskiego. Należy w tym miejscu podkreślić, że stosowanie przeliczeń strumieni odpadów oraz poszczególnych frakcji odpadów w oparciu o wskaźniki prognostyczne, nieuchronnie prowadzi do błędów obliczeniowych, wynikających z zaokrągleń i przeliczeń proporcji (trendów). Wynika to również z samej struktury zbioru wskaźników i ich dokładności. Z tego względu, w celu uzyskania spójnego zestawu wyników końcowych, konieczne jest przeprowadzenie ‘uzgadniania bilansu’. Wykorzystane w niniejszym planie wskaźniki przeliczeniowe częściowo skorygowano w sposób uwzględniając specyfikę regionu, którego dotyczy plan. Wykorzystano w tym celu m.in. analogiczne dane porównawcze uzyskane dla innych rejonów kraju o podobnym rodzaju zabudowy i podobnej strukturze społecznej. Wykorzystano również własne doświadczenia związane z opracowywaniem planów gospodarki odpadami w innych gminach i powiatach. W istniejącym systemie zbiórki odpadów, wdrożonym przez ZGK Miechów, miasto Miechów jest podzielone na trzy rejony po ok. 4000 mieszkańców każdy, natomiast tereny wiejskie gminy są podzielone na cztery rejony zbiórki, o liczbie ludności przedstawionej w poniższym zestawieniu: tereny wiejskie gminy liczba mieszkańców Rejon 1 2008 Rejon 2 Rejon 3 1858 2446 Rejon 4 2010 Podział na rejony przedstawiono na mapkach, Rys. 2, str. 15. Według Planu gospodarki odpadami dla województwa małopolskiego, średnia ilość odpadów przypadająca na jednego mieszkańca miasta wynosi 424 kg/rok, a na jednego mieszkańca wsi – 232 kg/rok. Wartość ta jest zawyżona. Posługując się prognozą wytwarzania odpadów zaprezentowaną w PPGO oraz danymi liczbowymi z innych rejonów Polski o podobnym typie zabudowy i struktury gospodarczej, a także w oparciu o dotychczasowe doświadczenia własne, zakłada się skorygowany wskaźnik emisji wyliczony jako równy 353 kg/M*a dla miasta i 194 kg/M*a dla wsi. W oparciu o te wskaźniki określa się ilości odpadów komunalnych potencjalnie powstających w gminie Miechów w gospodarstwach domowych. Wyniki przedstawiono w poniższej Tabeli 3. Tabela nr 4.Wstępny bilans ilości odpadów komunalnych zbieranych w gminie Miechów jednostka Liczba ludności Wskaźnik emisji odpadów wg WPGO Skorygowany wskaźnik emisji*) Obliczeniowa ilość wytwarzanych odpadów (skorygowany wskaźnik) Odsetek mieszkańców objętych usługą zbiórki odpadów Ilość odpadów zebranych w 2002**) Ilość odpadów zebranych w 2003**) Gęstość zbieranych odpadów**) Możliwa realna gęstość odpadów kierowanych do składowania***) Oszacowana masa zbieranych odpadów *) **) ***) osób (M) kg/M*rok kg/M*rok Mg/rok % m3/rok m3/rok kg/m3 kg/m3 Mg/rok Miasto Miechów 12 347 424 353 4355 90% Tereny Gmina, wiejskie razem / gminy średnio 8 322 20 699 232 347 194 289 1615 5970 60% 78% 19 860 19 300 120 160 2 400 3 200 wyliczony z prognozy w PPGO przy założeniu stałej proporcji gęstości wg danych ZGK Miechów wg analogicznych danych z innych rejonów kraju Opierając się na wskaźnikach stwierdza się, że 40%55% odpadów komunalnych potencjalnie wytwarzanych w gminie, zbiera się zorganizowanym systemem wywozu odpadów. Wynika to ze stosunkowo niskiej skuteczności zbiórki odpadów na terenach wiejskich, gdzie znaczna część odpadów jest wykorzystywana bądź spalana w urządzeniach domowych. Istniejący system odbioru z terenów wiejskich zakłada odbiór pojemników rozmieszczonych we wsiach, z częstotliwością jednego wywozu na miesiąc. Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 3.3.1. 22 Szacunkowy bilans ilościowy odpadów komunalnych Oszacowanie ilości odpadów komunalnych dla gminy Miechów przedstawiono w tabelach 5 i 6 oraz w ujęciu dla poszczególnych frakcji, w kolejnych tabelach. Oszacowanie dla poszczególnych frakcji opiera się na zapisach KPGO (Monitor Polski, Nr 11, z dn. 28 lutego 2003 roku) i stanowi wskaźnikowe ujęcie bilansu odpadów według źródeł ich powstawania. Ponadto do obliczeń wykorzystano wartości liczbowe zaprezentowane bądź wyliczone na podstawie WPGO i PPGO. Tabela nr 5.Szacunkowe ilości odpadów komunalnych powstających w gminie Miechów (wg skorygowanych wskaźników emisji na podstawie KPGO i WPGO) Źródła powstawania odpadów Oszacowana ilość odpadów dla miasta Miechów [Mg] Odpady z gospodarstw domowych Odpady z infrastruktury Odpady wielkogabarytowe Odpady z budowy, remontów i demontażu Odpady z ogrodów i parków Odpady niebezpieczne w odpadach komunalnych Razem: 2241 1255 221 507 98 33 4355 Oszacowana ilość odpadów dla terenów wiejskich gminy [Mg] Oszacowana ilość odpadów dla gminy Miechów [Mg] 620 551 108 289 31 16 1615 2861 1806 329 796 129 49 5970 Poniżej, w Tabeli 6 przedstawiono oszacowane ilości odpadów komunalnych wg przyjętego podziału na strumienie odpadów obliczone na podstawie wskaźników, w oparciu o zapisy w nadrzędnych planach gospodarki odpadami. Tabela nr 6.Oszacowane ilości odpadów komunalnych w podziale na strumienie odpadów (wg skorygowanych wskaźników emisji wg KPGO, WPGO) Lp. Strumień odpadów komunalnych Oszacowana ilość odpadów dla miasta Miechów [Mg] 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. Odpady kuchenne ulegające biodegradacji Odpady zielone Papier i karton Opakowania z papieru i tektury Opakowania wielomateriałowe Tworzywa sztuczne nieopakowaniowe Opakowania z tworzyw sztucznych Odpady tekstylne Szkło nieopakowaniowe Opakowania ze szkła Metale Opakowania z blachy stalowej Opakowania z aluminium Odpady mineralne Drobna frakcja popiołowa Odpady wielkogabarytowe Odpady budowlane Odpady niebezpieczne Razem: 798 98 273 394 45 474 154 117 22 306 120 44 12 177 560 221 507 33 4355 Eko-Ekspert S.C., Katowice Oszacowana ilość Oszacowana ilość odpadów dla terenów odpadów dla gminy wiejskich Miechów gminy [Mg] [Mg] 160 958 31 129 78 351 112 506 13 58 152 626 49 203 34 151 6 28 133 438 32 152 11 55 3 15 95 273 293 852 108 330 289 796 16 49 1615 5970 PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 23 Tabela nr 7.Oszacowanie ilości odpadów powstających na terenach wiejskich Liczba mieszkańców rejonu zbiórki odpadów oczekiwana (obliczeniowa) ilość odpadów, Mg/r oczekiwana (obliczeniowa) ilość odpadów, Mg/r Rejon 1 2008 390 Rejon 2 Rejon 3 1858 2446 360 475 1615 Rejon 4 2010 390 Szacunkowa ilość odpadów komunalnych powstająca na terenie gminy Miechów wynosi 5970 Mg. Wartość ta została również oszacowana w PPGO. Natomiast ilość odpadów zebrana przez firmy wywozowe w 2003 roku wynosi ok. 2400 Mg, co stanowi 40% szacowanej ilości odpadów powstających w gminie, w sektorze komunalnym. Stosunkowo niska skuteczność zbiórki odpadów komunalnych wiąże się z faktem, że nie wszyscy mieszkańcy gminy zawarli umowy na wywóz odpadów z ich posesji. Znaczna część odpadów domowych jest spalana w indywidualnych urządzeniach grzewczych. Odpady domowe kuchenne i zielone na terenach wiejskich są po części wykorzystywane wtórnie, co jest zjawiskiem pozytywnym. 3.3.1.1 Kwestia składu jakościowego i ilościowego odpadów komunalnych, aspekt prognostyczny Jakkolwiek prowadzenie badań dynamiki zmian składu jakościowego odpadów jest przydatne dla celów prognostycznych w dużej skali, to w skali pojedynczej gminy tego rodzaju badania nie są konieczne. Dla celów prognostycznych wystarczy posłużyć się dostępnymi wskaźnikami i prognozą ich zmian, wynikającą z opracowań i publikacji analitycznych oraz z własnych doświadczeń. Nie ma potrzeby prowadzenia szczegółowych badań odpadów na szczeblu gminy. Dane orientacyjne, wystarczające dla potrzeb niniejszego planu określają następujący skład morfologiczny odpadów komunalnych pochodzących z gminy Miechów: Odpady z terenów miejskich zawierają ok.: 50-30% odpadów organicznych – bioodpadów 20-30% odpadów mineralnych (popiół, żużel, gruz) ok. 30% odpadów użytkowych (papier, tworzywa, szkło, metal). Według danych gminnych, wskaźnik jednostkowego nagromadzenia odpadów usuwanych przyjmuje się od 0,6m3/M rok w budownictwie jednorodzinnym do 1,4 m3/M rok w budownictwie wielorodzinnym. Gęstość usypową odpadów szacuje się na 250-200 kg/m3. Odpady z terenów wiejskich zawierają około: 5-10 odpadów organicznych – bioodpadów, 30-40% odpadów mineralnych, 50% odpadów użytkowych. Znaczna ilość odpadów organicznych-spożywczych oraz wykorzystywana jest przez rolników do celów gospodarczych. 3.3.1.2 mineralnych i makulatury – Odpady niebezpieczne w strumieniu odpadów komunalnych W Miechowie, jak i w pozostałych gminach powiatu miechowskiego jak dotąd nie prowadzono zbiórki odpadów niebezpiecznych występujących w strumieniu odpadów komunalnych. Brak jest zatem wiarygodnych danych empirycznych w tym zakresie. Z tego względu, ilości i skład morfologiczny odpadów niebezpiecznych powstających w gminie Miechów, w strumieniu odpadów komunalnych, należy wyznaczyć i prognozować w oparciu o wskaźniki. W tym celu wykorzystano wartości wskaźnikowe wynikające z WPGO oraz PPGO. Wyniki oszacowania przedstawiono w poniższej tabeli 8. Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 24 Tabela nr 8.Ilość poszczególnych rodzajów odpadów niebezpiecznych w strumieniu odpadów komunalnych, wg wskaźników KPGO, WPGO i PPGO Kod odpadu Rodzaj odpadu 20 01 33 Baterie i akumulatory Detergenty zawierające 20 01 29 substancje. niebezpieczne 20 01 17 Odczynniki fotograficzne Farby, tusze, farby 20 01 27 drukarskie, kleje, lepiszcza 20 01 14 20 01 15 Kwasy i alkalia 20 01 13 Rozpuszczalniki Lampy fluorescencyjne i 20 01 21 inne odpady zaw. Hg Leki cytotoksyczne i 20 01 31 cytostatyczne 20 01 26 Oleje i tłuszcze Środki ochrony roślin (pestycydy, herbicydy i 20 01 19 insektycydy) Zużyte urządzenia 20 01 35 elektryczne i elektroniczne Drewno zawierające 20 01 37 substancje. niebezpieczne Urządzenia zawierające 20 01 23 freony Razem: Procentowa zawartość odpadu we frakcji niebezpiecznej strumienia odpadów komunalnych 12% Ilość odpadów niebezpiecznych w strumieniu odpadów komunalnych [Mg] Miechów miasto Gmina – obszary wiejskie Gmina razem 3,96 1,92 5,88 5% 2% 1,65 0,66 0,8 0,32 2,45 0,98 35% 11,55 5,6 17,15 1% 3% 0,33 0,99 0,16 0,48 0,49 1,47 5% 1,65 0,8 2,45 4% 10% 1,32 3,3 0,64 1,6 1,96 4,9 5% 1,65 0,8 2,45 10% 3,3 1,6 4,9 5% 1,65 0,8 2,45 3% 100% 0,99 33,0 0,48 16,0 1,47 49,0 Szacunkowa ilość odpadów niebezpiecznych w strumieniu odpadów komunalnych na terenie gminy Miechów wynosi 49,0 Mg. (obliczeń dokonano przy uwzględnieniu literaturowych wskaźników emisji, przyjętych również w PPGO). 3.3.2. 3.3.2.1 Odpady niebezpieczne w strumieniu odpadów komunalnych Zbiórka odpadów niebezpiecznych, jako frakcji odpadów komunalnych. W Polsce nie ma zorganizowanego system oddzielnej zbiórki odpadów niebezpiecznych obecnych w grupie odpadów komunalnych. Powszechnie przyjmuje się obecnie, że ok. 95% odpadów niebezpiecznych wytwarzanych w gospodarstwach domowych trafia na składowiska odpadów komunalnych. Według zaleceń planów gospodarki odpadami wyższego szczebla, głównym przedsięwzięciem powinno być zorganizowanie w każdej gminie systemu zbiórki odpadów niebezpiecznych, obejmującego docelowo 100% mieszkańców. Jest to jeden z celów polityki ekologicznej, który ma bezpośrednie odniesienie do gminy, jako jednostki odpowiedzialnej za gospodarkę odpadami. Ponieważ problem ten dotyczy praktycznie całego kraju, poświęcono mu miejsce w KPGO, jak również w WPGO dla województwa małopolskiego. Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 25 We wszystkich planach gospodarki odpadami zaleca się rozmieszczenie na terenach gmin Gminnych Punktów Zbiórki Odpadów Niebezpiecznych (GPZON). Ich liczba i wielkość powinny być dostosowane do wielkości i charakteru danej gminy. Na ogół zakłada się funkcjonowanie co najmniej jednego punktu w gminie. W przypadku gminy Miechów, jako gminy miejsko – wiejskiej należałoby rozpatrzyć opcję zainstalowania kilku tego rodzaju mniejszych punktów, odrębnie w mieście i na terenach wiejskich. Jak wyraźnie stwierdza się w WPGO, w każdym przypadku będzie to indywidualna decyzja miejscowych władz poprzedzona przeprowadzoną analizą warunków lokalnych. Ze względów praktycznych, korzystne jest wykorzystanie istniejącej sieci handlowej do selektywnej zbiórki niektórych frakcji odpadów niebezpiecznych. Jest to jedna z opcji rozwiązania problemu, zapisanych w WPGO. 3.3.2.2 System zbiórki odpadów niebezpiecznych obecnych w strumieniu odpadów komunalnych W Planie gospodarki odpadami dla powiatu miechowskiego opisano kilka wariantów systemu zbiórki odpadów niebezpiecznych. Przyjęto tam założenie, że każde gospodarstwo domowe ma być wyposażone w specjalny pojemnik lub worek do zbiórki odpadów niebezpiecznych, wytwarzanych w grupie odpadów komunalnych. Zapis ten dotyczy gmin powiatu miechowskiego. Jeśli zostanie wdrożony, to wówczas możliwy będzie okresowy odbiór frakcji niebezpiecznej, z wyborem jednej z poniższych opcji (na podstawie WPGO): - zbiórka odpadów niebezpiecznych wytwarzanych w grupie odpadów komunalnych w punktach zbiorczych, w których obok pojemników na surowce wtórne ustawione są specjalne dodatkowe pojemniki na odpady niebezpieczne; regularny odbiór odpadów niebezpiecznych wytwarzanych w grupie odpadów komunalnych przez specjalny pojazd, zbiórka odpadów niebezpiecznych wytwarzanych w grupie odpadów komunalnych przez sieć handlową. Celem takiej gospodarki frakcją niebezpieczną odpadów komunalnych jest zapewnienie kierowania poszczególnych rodzajów odpadów do wyspecjalizowanych ponadlokalnych zakładów unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych. W szczególności należy zorganizować selektywną zbiórkę odpadów zawierających rtęć, takich jak zużyte lampy wyładowcze i termometry rtęciowe. Odpady te zazwyczaj trafiają do odpadów komunalnych, co jest niedopuszczalne z punktu widzenia ochrony środowiska. Należy również zorganizować zbiórkę przeterminowanych środków farmaceutycznych. Korzystnie jest w tym celu wykorzystać sieć aptek. Zorganizowanie systemu zbiórki przeterminowanych środków farmaceutycznych należy do zadań gminy. Gmina powinna zrealizować następujące zadania w tym zakresie (zapis z PPGO): - przygotowanie wdrożenia systemu, polegające na ustaleniu aptek, które będą uczestniczyły w zbiórce nieużytecznych leków (apteka przyjazna środowisku), - wyposażenia aptek w odpowiednie pojemniki do zbiórki oraz materiały informacyjnoreklamowe; - organizacji odbioru odpadów farmaceutycznych z aptek i dostarczania ich do zakładu unieszkodliwiania. 3.3.3. Cele i kierunki działań w sektorze komunalnym W Planie gospodarki odpadami dla województwa małopolskiego wytyczono cele i kierunki działań dotyczące sektora komunalnego. Zapisy z WPGO wykorzystano w PPGO. Zgodnie z generalnym założeniem polityki ekologicznej, naczelnym celem ekologicznym jest minimalizacja ilości wytwarzanych odpadów oraz wprowadzenie zgodnego z normami europejskimi systemu ich odzysku i unieszkodliwienia. Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 26 Strategiczne cele krótko-, średnio- i długoterminowe zostały zdefiniowane w dokumentach planistycznych wyższego szczebla, począwszy od KPGO. W szczególności dla województwa małopolskiego określono cele strategiczne w WPGO, a w ślad za tym dokumentem, stosowne zapisy zamieszczono w PPGO. Z kolei w odniesieniu do gminy Miechów, stosują się następujące cele strategiczne, których wdrażanie powinno być ujęte w niniejszym planie gminnym: Cele szczegółowe w latach 2004 – 2006, w oparciu o zapisy WPGO oraz PPGO: 1. objęcie zorganizowanym systemem zbierania odpadów komunalnych 100% mieszkańców miasta i gminy Miechów, (przy czym PPGO zakłada objęcie 50% mieszkańców na terenach wiejskich; w przypadku gminy Miechów wydaje się możliwe osiągniecie 100% skuteczności organizacji systemu zbiórki), 2. objęcie selektywną zbiórka surowców wtórnych 100% mieszkańców Miechowa i prowadzenie pilotażowej zbiórki surowców wtórnych wśród mieszkańców terenów wiejskich, 3. deponowanie na składowiskach odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne nie więcej niż 80% wytworzonych odpadów komunalnych, 4. skierowanie w roku 2006 na składowiska inne niż niebezpieczne i obojętne do 82% (masowo) całkowitej ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji (w stosunku do roku 1995), 5. osiągnięcie w roku 2006 zakładanych limitów odzysku i recyklingu poszczególnych odpadów: - odpady wielkogabarytowe: 26%, odpady budowlane: odpady niebezpieczne (ze strumienia odpadów komunalnych): 22%. 20%, 6. podnoszenie świadomości ekologicznej mieszkańców. Cele szczegółowe na lata 2007 - 2010, w oparciu o zapisy WPGO oraz PPGO: 1. funkcjonowanie Zakładu Zagospodarowania Odpadów na terenie powiatu miechowskiego, przy czym kwestia jego lokalizacji pozostaje otwarta, 2. deponowanie na składowiskach odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne nie więcej niż 67% wszystkich odpadów komunalnych. 3. skierowanie w roku 2010 na składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne nie więcej niż 75% (wagowo) całkowitej ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji (w stosunku do roku 1995). 4. osiągnięcie w roku 2010 zakładanych limitów odzysku i recyklingu poszczególnych odpadów: - odpady wielkogabarytowe: 50%, odpady budowlane: odpady niebezpieczne (ze strumienia odpadów komunalnych): 50%. 40%, 5. podnoszenie świadomości ekologicznej mieszkańców. Cele szczegółowe na lata 2011 – 2015, w oparciu o zapisy WPGO oraz PPGO: 1. deponowanie na składowiskach odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne nie więcej niż 57% wszystkich odpadów komunalnych. 2. skierowanie w roku 2014 na składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne nie więcej niż 48% (wagowo) całkowitej ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji (w stosunku do roku 1995). 3. osiągnięcie w roku 2014 zakładanych limitów odzysku i recyklingu poszczególnych odpadów: - odpady wielkogabarytowe: 54%, odpady budowlane: odpady niebezpieczne (ze strumienia odpadów komunalnych): 54%. 4. podnoszenie świadomości ekologicznej mieszkańców. Eko-Ekspert S.C., Katowice 44%, PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 27 W poniższych tabelach przedstawiono obliczone, zgodnie z przyjętymi powyżej limitami, poziomy odzysku i recyklingu dla w/w. rodzajów odpadów. Tabela nr 9.Poziomy recyklingu i odzysku dla odpadów biodegradowalnych, wielkogabarytowych, budowlano-remontowych i niebezpiecznych w strumieniu odpadów komunalnych w gminie Miechów 2004 2006 2010 2015 2006 2010 2015 2006 Zakładany poziom recyklingu lub dopuszczalnego składowania 2010 2015 Frakcja do recyklingu Prognozowane ilości odpadów w poszczególnych frakcjach, Mg/rok Poziom recyklingu i odzysku Mg/rok biodegradowalne*) 1087 1136 1176 1210 82% 75% 48% 932 882 581 wielkogabarytowe remontowobudowlane niebezpieczne 330 379 388 399 26% 50% 54% 99 194 215 796 1341 1341 1341 20% 40% 44% 268 536 590 49 60 60 60 22% 50% 54% 13 30 32 *recykling organiczny (zgodnie art. 3 ustawy o odpadach, Dz. U. Nr 62, poz. 628, z dn. 27 kwietnia 2001 r) Cele dotyczące odpadów opakowaniowych na lata 2003-2015, w oparciu o zapisy WPGO i PPGO: Zapisy dokumentów planistycznych szczebla krajowego ustalają limity odzysku i recyklingu poszczególnych rodzajów odpadów opakowaniowych. Limity te są również określone w Planie gospodarki odpadami dla województwa małopolskiego i opracowanym na tej podstawie planie dla powiatu miechowskiego. Wskaźniki służące do określenia stopnia redukcji odpadów opakowaniowych określono w Ustawie o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami i o opłacie produktowej i opłacie depozytowej (Dz. U. Nr 63, poz. 638 z dnia 11 maja 2001 roku). W Tabeli nr 10 przedstawiono limity odzysku i recyklingu dla poszczególnych rodzajów odpadów opakowaniowych, przeliczone na tej podstawie. Tabela nr 10.Limity odzysku i recyklingu dla odpadów opakowaniowych Rodzaj odpadu opakowaniowego Lata 2010 50% 2006 Opakowania z papieru i tektury Opakowania ze szkła Opakowania z tworzyw sztucznych Opakowania z metalu Opakowania wielomateriałowe Limit Ilość [Mg] Limit Ilość [Mg] Limit Ilość [Mg] Limit Ilość [Mg] Limit Ilość [Mg] 45% 253 35% 2015 55% 317 45% 168 22% 244 30% 49 35% 72 26 90 50% 34 30% 13 306 35% 45% 20% 398 50% 40 35% 21 27 Cele dotyczące osadów ściekowych do roku 2015, w oparciu o zapisy WPGO oraz PPGO: W ramach gospodarki osadami ściekowymi realizowane powinny być następujące cele (cyt. za WPGO i PPGO): zmniejszenie ilości osadów ściekowych deponowanych na składowiskach odpadów, minimalizacja ilości magazynowanych odpadów na terenie oczyszczalni ścieków, zwiększenie kontroli nad osadami ściekowymi wykorzystywanymi do celów przyrodniczych. Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 28 Kierunki działań niezbędne do osiągnięcia założonych celów na lata 2003-2015 w sektorze komunalnym, w oparciu o zapisy PPGO: Kierunki działań niezbędnych do osiągnięcia ww. celów zostały wytyczone w Planie gospodarki odpadami dla województwa małopolskiego (WPGO). Na podstawie tych zapisów określono cele dla powiatu miechowskiego (PPGO). Program gminny dla gminy Miechów powinien zatem objąć m.in. następujące kierunki działań zmierzających do osiągnięcia założonych celów na lata 20032015 w sektorze komunalnym (wybrane z PPGO): 1. włączenie gminy Miechów do budowanego w oparciu o WPGO i PPGO systemu prowadzenia gospodarki odpadami komunalnymi w układzie ponadlokalnym, 2. redukcja w odpadach kierowanych na składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i obojętnych, zawartości składników ulegających biodegradacji, 3. wdrażanie systemu selektywnej zbiórki surowców wtórnych, 4. wdrażanie systemu eliminacji odpadów niebezpiecznych ze strumienia odpadów komunalnych (sposoby zbierania, transportu, odzysku i unieszkodliwiania), 5. likwidacja składowiska w gminie Miechów i jego rekultywacja, 6. osiągnięcie limitów odzysku i recyklingu dla odpadów opakowaniowych. Kierunki działań dotyczące osadów ściekowych do roku 2015, w oparciu o zapisy WPGO i PPGO: Jak powszechnie przyjmuje się w kraju, preferowanym kierunkiem postępowania z osadami ściekowymi jest ich kompostowanie. Według założeń planistycznych, kompostowanie powinno objąć 20% wytwarzanych osadów, do końca roku 2006. Innym preferowanym kierunkiem jest wykorzystywanie osadów do celów nawozowych i rekultywacji terenów zdegradowanych, np. składowisk odpadów komunalnych. Działania zmierzające do ograniczenia i zapobiegania wytwarzania odpadów Zgodnie z ogólnie przyjętymi wytycznymi, głównym priorytetem w zakresie gospodarki odpadami jest zapobieganie powstawaniu odpadów i minimalizacja ich ilości. Priorytet ten wynika bezpośrednio z podstawowych założeń polityki ekologicznej państwa, dotyczącej gospodarki odpadami. Realizacja zadań celowych ma zapewnić zmniejszanie ilości powstających odpadów, odzysk surowców wtórnych oraz bezpieczne dla środowiska końcowe unieszkodliwianie odpadów, których przy obecnym stanie techniki oraz w istniejących warunkach ekonomicznych nie da się wykorzystać Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 3.3.4. 29 Ogólne zasady prowadzenia selektywnej zbiórki odpadów Zbiórka selektywna ma na celu generalne usprawnienie gospodarki odpadami i zapobieganie kierowaniu (minimalizację) do deponowania w środowisku tych frakcji odpadów, które w znacznym stopniu pogarszają stan środowiska. Usprawnienie gospodarki odpadami ma na celu odzyskiwanie surowców wtórnych oraz minimalizacje strumienia odpadów, które muszą być bezpośrednio deponowane w środowisku lub unieszkodliwiane termicznie. W tym kontekście, w dokumentach legislacyjnych oraz planistycznych dokonano podziału odpadów komunalnych na grupy i frakcje, w zależności od pochodzenia odpadu, jego użyteczności dla celów zagospodarowania wtórnego oraz uciążliwości dla środowiska. Zastosowany w tych dokumentach podział strumienia odpadów na grupy i frakcje determinuje z kolei kierunki organizowania zbiórki selektywnej. W oparciu o tak rozumiane zasady prowadzenia zbiórki selektywnej oraz na podstawie zapisów WPGO zamieszczonych również w Powiatowym planie gospodarki odpadami (PPGO) określa się następujące sposoby prowadzenia zbiórki selektywnej: Zbiórka selektywna "u źródła", Kontenery ustawione w sąsiedztwie (centra zbiórki), Zbiorcze punkty selektywnego gromadzenia (centra recyklingu) o makulatura, o szkło, o tworzywa o metale odbierające również: o odpady niebezpieczne, o odpady wielkogabarytowe, o odpady budowlane, o odpady z ogrodów i terenów zielonych (biodegradowalnych). W gminie Miechów stosuje się w zasadzie dwa pierwsze sposoby zbiórki selektywnej. Wdrożyć i rozwinąć można również pozostałe sposoby. Założenia strategiczne oraz wynikające z nich zapisy planów wyższego szczebla obligują gminy do zorganizowania selektywnej zbiórki odpadów biodegradowlanych w celu minimalizacji ilości odpadów tego rodzaju składowanych na składowisku. Ma to na celu zmniejszenie zapotrzebowania na pojemność składową oraz w dalszym horyzoncie - ograniczenie emisji gazu wysypiskowego. Selektywna zbiórka odpadów biodegradowalnych polega na bieżącym zbieraniu odpadów organicznych w oddzielnych pojemnikach. W WPGO i w PPGO określa się następujące sposoby gromadzenia tych odpadów, w ramach zbiórki selektywnej (cyt.): bezpośrednio z domostw (zbiórka przy „krawężniku”), z zastosowaniem pojemników ustawionych w bezpośrednim sąsiedztwie gospodarstw domowych (centra zbiórki), poprzez bezpośrednią dostawę odpadów do zbiorczych obiektów odzysku. Jeśli docelową metodą utylizacji odpadów biodegradowlanych ma być kompostowanie, to odpady ulegające biodegradacji można zbierać (opcjonalnie - razem z odpadami mineralnymi) w jednym pojemniku, podczas gdy w innym pojemniku zbiera się wszystkie suche surowce wtórne oraz odpady niebezpieczne przeznaczone do specjalistycznego unieszkodliwienia. Zastosowanie takiego – dwupojemnikowego - sposobu zbiórki pozwala na uzyskanie surowca biodegradowalnego o większej czystości. Kompost pozyskany w oparciu o taki surowiec może mieć zastosowanie np. do rekultywacji zdegradowanych gruntów. Kolejną grupą odpadów, wskazaną w KPGO, co do której zaleca się stosowanie zbiórki selektywnej są odpady wielkogabarytowe i zaliczany do nich zużyty sprzęt elektryczny oraz elektroniczny. Według zapisu w WPGO, a w ślad za tym również w PPGO, zaleca się, aby w gminie Miechów, podobnie jak w innych gminach powiatu miechowskiego, odpady wielkogabarytowe zbierane były selektywnie, z zastosowaniem następujących metod (cyt. PGO): Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 30 okresowy odbiór bezpośrednio od właścicieli oraz zorganizowanie warunków do zamówienia takiej usługi indywidualnie jako „usługa na telefon”, dostarczanie sprzętu do zakładu unieszkodliwiania odpadów lub centrum recyklingu przez właścicieli własnym transportem, bezpośredni odbiór przez producenta (dotyczy przede wszystkim zbiórki sprzętu elektronicznego i sprzętu gospodarstwa domowego); system wymienny, polegający na przekazaniu jeszcze sprawnego, ale konstrukcyjnie przestarzałego sprzętu w zamian za egzemplarz nowej generacji. Kolejna grupę odpadów, które należy zbierać odrębnie są odpady budowlane, na ogół (poza odpadami zawierającymi azbest) nadające się do recyklingu, jako surowiec do produkcji kruszyw itp. Podobnie, w WPGO i w PPGO przedstawiono wskazuje się następujące opcje wywozu odpadów budowlanych (cyt.): wywóz przez wytwórców tych odpadów np. firmy budowlane, rozbiórkowe, osoby prywatne prowadzące prace remontowe, wywóz przez specjalistyczne firmy zajmujące się zbiórką odpadów. Odpady budowlane, przed wywozem, powinny być gromadzone w miejscach powstawania, w sposób zapobiegający rozprzestrzenianiu się pyłów. W WPGO i w PPGO zaleca się, aby posegregowane odpady budowlane składować na placu budowy w oddzielnych miejscach lub kontenerach. Szczególną uwagę należy zwrócić na zbiórkę odpadów niebezpiecznych, wszakże pod warunkiem istnienia sprawnego systemu ich dalszego unieszkodliwiania. W przeciwnym razie nagromadzenie frakcji niebezpiecznej w pojedynczych punktach zbiórki, bez sprawnego systemu wywozu do specjalistycznego unieszkodliwiania, grozi tym, że nagromadzone ‘porcje’ odpadów, zalegające w punktach zbiórki, w rezultacie zaniedbania lub czyjegoś zniechęcenia, mogą trafić w takiej skoncentrowanej postaci wprost do strumienia odpadów komunalnych, w których co prawda są obecne, ale zazwyczaj w znacznie mniejszym stężeniu. Niestety takie sytuacje się zdarzają, dlatego przy organizowaniu zbiórki selektywnej frakcji niebezpiecznej odpadów, należy szczególnie zwrócić uwagę na sprawne funkcjonowanie kolejnych etapów ich unieszkodliwiania. Wywozem powinna się zająć wyspecjalizowana firma, posiadająca zezwolenie do działalności na terenie gminy. Według zaleceń WPGO i PPGO, odpady niebezpieczne obecne w strumieniu odpadów komunalnych zaleca się gromadzić jedną z następujących metod (cyt.): dostarczanie odpadów do lokalnych punktów zbiorczych przez mieszkańców, regularny odbiór odpadów przez specjalny samochód z pojemnikami objeżdżający w określone dni wyznaczony obszar (średnio cztery razy w roku), zbiórka poprzez sieć handlową np. apteki, sklepy fotograficzne, sklepy z farbami itp.; w takim systemie specjalny pojazd zabiera z tych placówek odpady niebezpieczne na żądanie. Ze względów praktycznych, w gminie Miechów, najkorzystniejsza wydaje się opcja ostatnia, czyli organizacja zbiórki odpadów niebezpiecznych z wykorzystaniem sieci handlowej, która prowadzi sprzedaż produktów, które zawierają dany odpad lub później stają się odpadami z danej grupy. Na pierwszy plan wysuwają się tutaj przeterminowane leki, zużyte baterie i akumulatory oraz opakowania po olejach, farbach, lakierach itp. Trudniejszy technicznie problem stwarzają odpady zawierające rtęć (zwłaszcza stłuczone lampy wyładowcze, termometry itp.). Takie odpady w zasadzie powinny być natychmiast neutralizowane i niezwłocznie usuwane w celu definitywnego unieszkodliwienia. Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 3.4. 31 Prognoza ilości wytwarzanych odpadów komunalnych W tym rozdziale przedstawiono prognozy dotyczące wytwarzania odpadów komunalnych na lata 2004 2015. W ślad za metodyką przyjętą w PPGO, w celu zsynchronizowania planowanych zadań gminnych z zadaniami określonymi w PPGO, rozpatrywany okres perspektywiczny, obejmujący lata 2004 – 2015, podzielono na 3 przedziały czasowe. 3.4.1. Prognoza ogólna Prognozę ilości odpadów, z podziałem na poszczególne frakcje, wykonano w oparciu o wartości wskaźników emisji wyliczone w oparciu o wyniki zamieszczone w Planie Gospodarki Odpadami dla powiatu miechowskiego. Wartości tych wskaźników na ogół wynikają wprost z założeń prognostycznych KPGO. Należy w tym miejscu ponownie zaznaczyć, że stosowanie bezpośrednio wyników przeliczeń strumieni odpadów oraz poszczególnych frakcji odpadów w oparciu o wskaźniki prognostyczne, prowadzi do błędów zaokrągleń. W celu wyeliminowania tego rodzaju nieścisłości przeprowadzono uzgodnienie bilansu. Prognozy dotyczące wytwarzania odpadów komunalnych w gminie Miechów uwzględniają również oczekiwane zmiany demograficzne i efekty związane z rozwojem społeczno-gospodarczym gminy na tle przewidywań dla powiatu. W tabeli 11 przedstawiono prognozowane ilości odpadów komunalnych dla gminy Miechów w latach 20042015, przeliczone w oparciu o wskaźniki z KPGO oraz wskaźniki wynikające z wartości przedstawionych w PPGO. Tabela nr 11.Prognozowane ilości odpadów komunalnych w latach 2004-2015 w gminie Miechów 2004 Rok Ilość odpadów komunalnych w gminie, Mg/r Odpady organiczne roślinne Odpady organiczne zwierzęce Odpady organiczne inne Odpady zielone Papier i tektura nieopakowaniowe Opakowania z papieru i tektury Opakowania wielomateriałowe Tworzywa sztuczne (niopakowaniowe) Opakowania z tworzyw sztucznych Tekstylia Szkło (niepakowaniowe) Opakowania ze szkła Metale Opakowania z blachy stalowej Opakowania z aluminium Odpady mineralne Drobna frakcja popiołowa Odpady wielkogabarytowe Odpady budowlane Odpady niebezpieczne 2006 2010 2015 5970 6420 6877 7531 818 55 85 129 351 506 58 626 203 151 28 438 152 55 15 273 852 330 796 49 854 54 90 137 374 563 63 650 221 159 30 480 155 58 16 277 794 379 1006 60 878 52 98 148 395 635 70 659 241 165 33 541 155 60 16 291 707 388 1285 60 902 49 103 156 406 723 77 612 257 174 34 612 155 64 17 309 607 399 1815 60 Prognoza wytwarzania odpadów komunalnych w gminie Miechów opiera się na założonym stałym kilkuprocentowym wzroście całkowitej ilości odpadów komunalnych. Zaznacza się, przyjęty również w PPGO stosunkowo znaczny wzrost ilości odpadów budowlanych. Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 3.4.2. 32 Frakcja odpadów niebezpiecznych W oparciu o założenia poczynione w PPGO i wynikające stąd wskaźniki, w latach 2004 - 2005 obserwowany będzie wzrost ilości odpadów niebezpiecznych w strumieniu odpadów komunalnych, a po 2005 roku przewiduje się utrzymanie stałego poziomu ilości tej frakcji odpadów. Tabela nr 12.Prognoza ilości odpadów niebezpiecznych w strumieniu odpadów komunalnych w gminie Miechów na lata 2004-2015 2004 Kod odpadu Rodzaj odpadu 20 01 33 20 01 29 Baterie i akumulatory Detergenty zawierające substancje. niebezpieczne Odczynniki fotograficzne Farby, tusze, farby drukarskie, kleje, lepiszcza Kwasy i alkalia Rozpuszczalniki Lampy fluorescencyjne i inne odpady zaw. Hg Leki cytotoksyczne i cytostatyczne Oleje i tłuszcze Środki ochrony roślin (pestycydy, herbicydy i insektycydy) Zużyte urządzenia elektryczne i elektroniczne Drewno zawierające substancje. niebezpieczne Urządzenia zawierające freony Razem: 20 01 17 20 01 27 20 01 15 20 01 13 20 01 21 20 01 31 20 01 26 20 01 19 20 01 35 20 01 37 20 01 23 3.4.3. Miechów tereny wiejskie Ilość [Mg] gmina, razem w poszczególnych latach 2006-2015 tereny gmina, Miechów wiejskie razem Ilość [Mg] 3,96 1,92 5,88 4,27 2,96 7,24 1,65 0,66 0,8 0,32 2,45 0,98 1,78 0,71 1,24 0,49 3,02 1,21 11,55 0,33 0,99 5,6 0,16 0,48 17,15 0,49 1,47 12,46 0,36 1,07 8,65 0,25 0,74 21,11 0,60 1,81 1,65 1,32 3,3 0,8 0,64 1,6 2,45 1,96 4,9 1,78 1,42 3,56 1,24 0,99 2,47 3,02 2,41 6,03 1,65 0,8 2,45 1,78 1,24 3,02 3,3 1,6 4,9 3,56 2,47 6,03 1,65 0,99 33,0 0,8 0,48 16,0 2,45 1,47 49,0 1,78 1,07 35,6 1,24 0,74 24,7 3,02 1,81 60,3 Osady ściekowe 3.4.3.0.0.1 3.4.3.0.0.2 W tabeli 12 zamieszczono dane liczbowe dotyczące prognozowanej ilości osadów ściekowych. Przyjęto założenia za Planem Gospodarki Odpadami dla powiatu miechowskiego na lata 20042015, w którym oszacowano wzrost ilości osadów ściekowych w latach 20042015 na poziomie 57%. Tabela nr 13.Prognozowana ilość osadów ściekowych do 2015 r., w oparciu o wskaźniki PPGO Rok 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Ilość osadów [Mg s.m./rok] 323 330 337 347 357 367 377 390 405 420 435 450 W planach dotyczących rozwoju infrastruktury gminy Miechów, zakłada się wzrost stopnia skanalizowania gminy oraz pełniejsze wykorzystanie istniejącej oczyszczalni ścieków. W wyniku tych działań nastąpi wzrost liczby mieszkańców objętych kanalizacją, czemu towarzyszyć będzie wzrost ilości odprowadzanych i oczyszczanych ścieków, jak i powstających osadów ściekowych. Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 3.5. 3.5.1. 33 Proponowany system gospodarki odpadami komunalnymi na terenie gminy Miechów w latach 2004-2015 Sposób prowadzenia gospodarki odpadami komunalnymi w latach 2004-2006 Sposób przyszłego prowadzenia zbiórki odpadów komunalnych na terenie gmin powiatu miechowskiego został wariantowo określony w PPGO. Rozwiązania wariantowe tam zaproponowane, wynikają ze strategii gospodarki odpadami założonej dla całego województwa, w efekcie uchwalenia Planu gospodarki odpadami dla województwa małopolskiego. W ten sposób zapisy z PPGO stanowią element strategii wojewódzkiej, która – ujmując rzecz skrótowo - docelowo zakłada grupowanie powiatów po dwa i przypisywanie takim jednostkom właściwego im Zakładu Zagospodarowania Odpadów. Z tego względu warianty przedstawione w PPGO dla gminy Miechów należy rozpatrywać w kontekście powiatu miechowskiego, równocześnie mając na uwadze założenia strategiczne przyjęte dla województwa małopolskiego. Zakłada się w WARIANCIE I, że na terenie powiatu miechowskiego do roku 2006 zostanie wybudowany Zakład Zagospodarowania Odpadów. W tym wariancie zakłada się, że zakład powstanie w gminie Miechów. Do tego czasu odpady nadal będą składowane na obecnie eksploatowanym składowisku. Nadal rozwijana będzie również zbiórka selektywna. Tak jak do tej pory, przedmiotem zbiórki selektywnej będzie szkło (białe i kolorowe), tworzywa sztuczne, złom metalowy i makulatura (w mieście) oraz dodatkowo odpady niebezpieczne, wielkogabarytowe i budowlane. Zakłada się dalsze stosowanie systemu wykorzystującego worki na odpady wyselekcjonowane dla gospodarstw indywidualnych lub „gniazda” kontenerów rozmieszczone w obszarach o gęstszej zabudowie. Planuje się także selekcjonowanie frakcji biodegradowalnej oraz zaleca się kompostowanie tej frakcji przez mieszkańców. 3.5.2. Sposób prowadzenia gospodarki odpadami komunalnymi w latach 2007-2010/20112015 według zapisów PPGO w oparciu o WPGO W oparciu o założenia i zapisy Planu gospodarki odpadami dla województwa małopolskiego, obecnie obowiązujący Powiatowy plan gospodarki odpadami dla powiatu miechowskiego proponuje dwa warianty prowadzenia gospodarki odpadami komunalnymi na terenie gminy Miechów w latach 20072015. Metody zaproponowane w niniejszym planie gminie Miechów uwzględniają opcje zaprezentowane w PPGO i tym samym wpisują się w założoną strategię gospodarki odpadami w województwie małopolskim. 3.5.2.1 WARIANT I – Budowa i eksploatacja ZZO i składowiska w gminie Miechów Lata 2007-2010 Według zapisów PPGO przewiduje się wybudowanie na terenie gminy Miechów Zakładu Zagospodarowania Odpadów wraz ze składowiskiem odpadów. Ma to nastąpić do roku 2006. Według obecnie realizowanych planów gminy Miechów, do końca roku 2006 nastąpi zakończenie eksploatacji składowiska w Miechowie i jego rekultywacja, zgodnie z istniejącymi planami. Według zapisów WPGO oraz PPGO, w okresie 20072010 gospodarka odpadami w gminie ma być realizowana w oparciu o ów planowany Zakład Zagospodarowania Odpadów (ZZO). PPGO, w konsekwencji zapisów WPGO zakłada, że gminy powiatu miechowskiego, a zatem i gmina Miechów w latach 20072010 będą obsługiwane przez ZZO zlokalizowany na terenie powiatu miechowskiego (ze wskazaniem gminy Miechów), a w latach 2011 2015 przez obiekt zlokalizowany na terenie powiatu olkuskiego, w gminie Bolesław. Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 34 Według zapisów PPGO, sporządzonych w oparciu o zapisy WPGO, w skład Zakładu Zagospodarowania Odpadów w gminie Miechów (lub ogólnie – w powiecie miechowskim), który ma funkcjonować w latach 20072010, powinny wejść: składowisko odpadów, stanowisko doczyszczania, konfekcjonowania i kompaktowania surowców wtórnych, stanowisko rozbiórki odpadów wielkogabarytowych, stanowisko rozdrabniania gruzu budowlanego, Powiatowy Punkt Zbiórki Odpadów Niebezpiecznych (PZON). Proponuje się wprowadzenie w gminie Miechów systemu zbiórki odpadów komunalnych w oparciu o system dwuworkowy (odpady zmieszane – suche i odpady ulegające biodegradacji – mokre). Ponadto, zgodnie z Planem Gospodarki Odpadami dla województwa małopolskiego, oraz Planem gospodarki odpadami w powiecie miechowskim, proponuje się prowadzenie selektywnej zbiórki odpadów: niebezpiecznych (w systemie workowym), wielkogabarytowych, budowlanych. Dodatkowo zaleca się na terenach wiejskich oraz miejskich z zabudową jednorodzinną wydzielanie odpadów organicznych (bioodpadów) i kompostowanie ich we własnym zakresie. W odniesieniu do planowanych Zakładów Zagospodarowania Odpadów, w WPGO określono zasady i zalecenia, jakie wiążą się z takim projektem. Zapisy te zamieszczono również w PPGO. Ponieważ obiekt ma być zlokalizowany na terenie gminy Miechów, celowe jest przytoczenie tychże zapisów również w tym miejscu (cyt.): W celu prawidłowego funkcjonowania ZZO należy: - zlokalizować ZZO zgodnie z zasadą „bliskości” (ustawie o odpadach z dnia 27 kwietnia 2001 r., Dz. U. Nr 62, poz. 628). Przyjęto, że optymalna odległość centrum gminy (po drogach) nie będzie większa niż 30 km od ZZO. W przypadku konieczności dowozu odpadów z większej odległości należy rozważyć budowę stacji przeładunkowych lub Miejskich/Wiejskich Punktów Zbiórki Odpadów (MPZO/WPZO), - prowadzić na terenie gmin obsługiwanych przez ZZO selektywną zbiórkę odpadów, - preferować na terenach miejskich oraz gmin wiejskich z zabudową jednorodzinną kompostowanie odpadów organicznych (bioodpadów) we własnym zakresie, - poddawać w pierwszej kolejności procesowi odzysku (materiałów lub energii) odpady pochodzące z selektywnej zbiórki (odpady organiczne, surowce wtórne), - deponować na składowiskach odpady niesegregowanane oraz odpady z procesów przetwarzania odpadów zebranych selektywnie (balast), - opracować system odbioru odpadów niebezpiecznych od mieszkańców zgodnie z obowiązującymi przepisami i zgodnie z Kompleksowym Programem Gospodarki Odpadami Niebezpiecznymi w rejonie Polski południowej, - opracować system zbierania odpadów opakowaniowych zgodnie z obowiązującymi przepisami. Lata 2011-2015 W konsekwencji strategii gospodarki odpadami przyjętej dla województwa małopolskiego i sformułowanej w Planie gospodarki odpadami dla województwa małopolskiego, w zapisach PPGO planuje się, że począwszy od roku 2011 gospodarka odpadami komunalnymi w powiecie miechowskim, będzie prowadzona zgodnie z zasadami przyjętymi w powiecie olkuskim. Zgodnie z Planem Gospodarki Odpadami dla województwa małopolskiego, na terenie powiatu olkuskiego planowana jest budowa Zakładu Zagospodarowania Odpadów w gminie Bolesław na bazie istniejącego składowiska, obejmującego gminy powiatu olkuskiego. Wdrożenie tego wariantu (t.j. WARIANTU I z PPGO) oznaczałoby zatem, że odpady powstające w gminie Miechów w latach 2011-2015 i przeznaczone do dalszego zagospodarowania, byłyby wywożone poza teren gminy i poza teren powiatu. PPGO nie precyzuje, jak ma wyglądać eksploatacja ZZO w Miechowie po roku 2011. Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 3.5.2.2 35 WARIANT II - Niepodjęcie decyzji o budowie powiatowego ZZO na terenie gminy Miechów Lata 2004-2010 W PPGO zakłada się w tym wariancie, że w latach 2004-2010 gospodarka odpadami komunalnymi na terenie gmin powiatu miechowskiego, a zatem również gminy Miechów, będzie prowadzona zgodnie założeniami Planu Gospodarki Odpadami dla województwa małopolskiego. W związku z tym gospodarka ta ma obejmować selektywną zbiórkę: surowców wtórnych, odpadów niebezpiecznych (system workowy), odpadów wielkogabarytowych, odpadów budowlanych. Podobnie jak w WARIANCIE I i ogólnie zgodnie z przyjętymi założeniami, w PPGO zaleca się, aby na terenach wiejskich oraz miejskich z zabudową jednorodzinną wydzielano odpady organiczne (bioodpady) i kompostowano je we własnym zakresie. PPGO nie precyzuje miejsca składowania (zagospodarowania) odpadów w tym okresie, należy zatem przyjąć, że po likwidacji obecnie eksploatowanego składowiska w gminie Miechów (a zatem po roku 2006), byłyby one składowane na składowisku poza terenem gminy Miechów i poza terenem powiatu miechowskiego. Lata 2011-2015 W Powiatowym planie gospodarki odpadami zakłada się, że po roku 2010 gospodarka odpadami komunalnymi w gminach powiatu miechowskiego, a zatem i w gminie Miechów, będzie prowadzona zgodnie z zasadami przyjętymi w powiecie olkuskim. Zgodnie z Planem Gospodarki Odpadami dla województwa małopolskiego, na terenie powiatu olkuskiego planowana jest rozbudowa Zakładu Zagospodarowania Odpadów w gminie Bolesław, na bazie istniejącego składowiska, obejmującego gminy powiatu olkuskiego. Oznaczałoby to, że w WARIANCIE II odpady powstające w gminie Miechów byłyby wywożone poza teren gminy i powiatu. W Powiatowym planie gospodarki odpadami, zarówno w WARIANCIE I, jak i w WARIANCIE II, proponuje się wybudowanie Punktów Zbiórki Odpadów na terenie miasta Miechowa oraz punktów na terenach wiejskich gminy. Byłyby to odpowiednio punkt miejski (MPZO) oraz punkty wiejskie (WPZO). Punkty zbiórki służyłyby do gromadzenia: surowców wtórnych, odpadów biodegradowalnych, odpadów wielkogabarytowych odpadów niebezpiecznych. Odpady zebrane w punktach zbiórki odpadów byłyby przewożone do ZZO i kierowane do dalszej obróbki. Zakłada się, że odpady tego rodzaju będą odbierane od ludności i z obiektów infrastruktury w sposób obwoźny (zgodnie z ustalonym harmonogramem), indywidualnie lub „na telefon”. Ponieważ omówione w tym rozdziale opcje prowadzenia gospodarki odpadami w gminie Miechów, pochodzące z WPGO i z PPGO, stanowią element strategii wojewódzkiej, a ponadto mając zasadnicze znaczenie dla samej gminy Miechów, stanowią równocześnie najważniejszy element niniejszego planu, wymagają pewnego omówienia i przedyskutowania. Temu celowi poświęcono następne podrozdziały niniejszego planu. Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 3.5.3. 36 Aspekt ekonomiczny i społeczny poszczególnych wariantów i ocena opcji Zaproponowane w PPGO warianty (opcje) rozwiązania problemu gospodarki odpadami komunalnymi w gminie Miechów wymagają skrótowego chociażby rozpatrzenia ich aspektu społecznego i ekonomicznego. W oparciu o spotkania robocze i konsultacje społeczne przeprowadzone podczas pracy nad tym planem należy zaznaczyć, że obserwuje się opór społeczny w odniesieniu do planów budowy nowego składowiska na terenie gminy Miechów. Budowa składowiska odpadów na terenie gminy Miechów nie stanowi również preferencji dla gospodarzy terenu. Dlatego opcję budowy składowiska powiatowego traktuje się w tym planie, jako nie posiadającą priorytetu. Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności, w niniejszym Planie gospodarki odpadami dla gminy Miechów priorytet nadaje się opcji budowy stacji przeładunkowej, pełniącej funkcje ZZO w zakresie segregacji odpadów i ich przygotowania do wywozu na oddalone składowisko. Zakład taki w pierwszej fazie obejmowałby zestaw 2-3 praso-kontenerów i dwustanowiskową linię do segregacji odpadów przywożonych z terenu gminy. W celu uchwycenia zależności ekonomicznych, dla potrzeb tego planu wykonano serię obliczeń i symulacji, opartą o pewne założenia, które wydają się możliwe do przyjęcia w obecnej sytuacji planowania, kiedy nie są znane konkretne dane wejściowe (np. oferta dostawcy urządzeń). Przyjęte wartości założeniowe obliczono w oparciu o znane wskaźniki i w oparciu o analogię z innymi, podobnymi obiektami, działającymi w kraju, lub opisywanymi w literaturze. Przedstawione w tym rozdziale wyniki obliczeń mają charakter informacji porównawczych i nie mogą być traktowane jako podstawa do decyzji inwestycyjnych. W każdej sytuacji analizowania konkretnej inwestycji należy uwzględnić realne warunki tej inwestycji. Wszystkie obliczenia przedstawione w tym rozdziale są oparte o założenia upraszczające. Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 3.5.3.1 37 Budowa i eksploatacja Punktów Zbiórki Odpadów, bez składowania Powiatowy plan gospodarki odpadami wskazuje wariant budowy w gminie Miechów i innych gminach Punktów Zbiórki Odpadów. Celem działania tych punktów byłaby m.in. zbiórka tych frakcji odpadów komunalnych, które nadają się do recyklingu. W wariancie II przedstawionym w PPGO przewiduje się wywóz odpadów z tych punktów zbiórki do ZZO zlokalizowanego poza powiatem miechowskim. Ponieważ przewóz niezagęszczonych odpadów na większe odległości jest kosztowny i na ogół nieopłacalny, dla potrzeb niniejszego GPGO przeprowadzono symulację uwzględniająca, jako alternatywę wobec Wariantu II PPGO, eksploatację punktu zbiórki odpadów w gminie Miechów, ale tak zorganizowanego, żeby dalszy przewóz odpadów do innego obiektu dotyczył odpadów przygotowanych i zagęszczonych. Przykład ten, wraz z przykładem przedstawionym w następnym podrozdziale, służy określeniu warunków opłacalności przyjęcia wariantu wywozu odpadów z gminy Miechów (a właściwie z części powiatu miechowskiego) do oddalonego ZZO lub na oddalone składowisko. Zakład mógłby pełnić funkcję obiektu powiatowego. W gminie będzie powstawać rocznie około 6000 ton odpadów komunalnych. Obiekt taki pełniłby w zasadzie funkcję stacji przeładunkowej. Według PPGO i w oparciu o własne doświadczenia przyjęto, że zakład o zdolności przerobowej wystarczającej dla gminy Miechów i ewentualnie części powiatu miechowskiego wymagałby poniesienia nakładów inwestycyjnych określonych na 500 tys. PLN. Nakład ten nie obejmuje zakupu samochodu. Podobnie jak w przykładzie obliczeniowym dla składowiska, w niniejszym planie zakłada się wstępnie, że ZZO przerabiałby 500 Mg odpadów na miesiąc, czyli 6000 Mg odpadów rocznie. Obiekt mógłby być prowadzony np. przez ZGK Miechów. Wstępna ocena opłacalności hipotetycznego punktu opisywanego w tym przykładzie jest bardzo trudna, ponieważ wymaga przyjęcia założeń dotyczących skuteczności odzysku surowców wtórnych ze strumienia odpadów dowożonych do takiego punktu. Jest to o tyle trudne, że odpady wywożone z miasta są już w znacznym stopniu pozbawione frakcji nadającej się do odzysku, w rezultacie działalności miejscowych zbieraczy. Skup, odzysk i sprzedaż surowców wtórnych stanowiłyby w przypadku stacji przygotowania odpadów istotne źródło przychodów. Jako wartość wynikową określono koszt prasowania odpadów uwzględniający amortyzacje sprzętu, koszty osobowe i kapitałowe. Praktyka wskazuje na to, że w miarę rozwoju zbiórki selektywnej mieszkańcy będą zainteresowani samodzielnym odzyskiem surowców wtórnych i ich sprzedażą we własnym zakresie, co może zmniejszyć podaż tych surowców do ZZO. Z pewnością taka tendencja będzie dotyczyć złomu metali nieżelaznych i złomu stalowego. W oparciu o prognozy przedstawione w PPGO oraz własne przeliczenia, oszacowano maksymalne ilości surowców wtórnych, które potencjalnie będą powstawać w gminie Miechów w latach objętych planem. Wartości te przedstawiono w poniższej tabeli. szkło makulatura metale (złom) złom aluminiowy (opakowania) opakowania z tworzyw 2004 466 857 2005 488,2 896,9 2006 510 937 2007 526 960 2008 542 983 2009 558 1006 2010 574 1030 2011 588 1054 2012 602 1078 2013 616 1102 2014 630 1115 2015 646 1129 152 153,5 155 155 155 155 155 155 155 155 155 155 15 15,37 16 16 16 16 16 16,5 16,5 16,8 16,9 17 203 211,8 221 226 231 236 241 244 247 250 253 257 Skuteczność zbiórki tych surowców w aspekcie ich dowozu do zakładu z terenu powiatu jest jednakże praktycznie niemożliwa do oszacowania. W chwili obecnej skuteczność zorganizowanej zbiórki selektywnej jest rzędu 2% w gminie Miechów i nawet znaczna poprawa skuteczności tej formy zbiórki może nie zapewnić opłacalności rozważanego przedsięwzięcia. Jest tak również dlatego, że znaczna część surowców wtórnych jest zbierana przez indywidualnych zbieraczy, przed wywozem pojemników przez samochody ZGK. Dla potrzeb niniejszej analizy zakłada się segregację na miejscu odpadów komunalnych dowożonych w postaci odpadów zmieszanych. Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 38 W poniższej tabeli przedstawiono przykładowe obliczenie potencjału przychodu z tytułu odzysku i odsprzedaży surowców wtórnych, które mogłyby być pozyskiwane w skali gminy Miechów. Skuteczność zbiórki i odzysku odpadów w rozważanym zakładzie, w stosunku do ilości odpadów powstających w gminie, przyjęto jako relatywnie wysoką, głównie w celu oszacowania rzędu wielkości możliwych przychodów w tym zakresie. Planowany odzysk w PLN/ Mg skutec zność odzys ku szkło 120 15% 8 388 8 788 9 188 9 473 9 756 10 044 10 331 makulatura 150 złom stalowy 300 20% 10% 25 710 4 560 26 906 4 606 28 103 4 652 28 800 4 652 29 490 4 650 30 180 4 650 złom nieżelazny 350 5% 263 269 276 278 280 opakowania z tworzyw 200 20% 8 120 8 473 8 825 9 033 9 240 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 10 591 10 836 11 088 11 340 11 540 30 893 4 652 31 620 4 650 32 340 4 650 33 060 4 650 33 450 4 650 29 658 1 695 280 287 289 289 294 296 284 9 440 9 657 9 778 9 880 10 000 10 120 9 180 Potencjał przychodu, PLN Potencjalny przychód z odzysku surowców 47 041 49 042 51 043 52 237 53 416 54 594 55 820 56 928 57 995 59 092 59 856 52 356 Ceny skupu surowców wtórnych przez firmę zajmująca się dalszym odzyskiem oparto o uśrednione wartości pochodzące z cennika firmy SINOMA ze stycznia 2004 (strona internetowa firmy). Dodatkowa funkcja lokalnego zakładu polegałaby na prasowaniu (belowaniu) w praso-kontenerach odpadów po segregacji. Chodzi o te odpady, które miałyby być składowane poza terenem gminy (powiatu). Prasowanie odpadów przeznaczonych do wywozu celem składowania pozwoliłoby na obniżenie jednostkowych kosztów utylizacji odpadów komunalnych w procesie: zbiórka – segregacja – wywóz na składowisko zewnętrzne. Pozostałe istotne parametry projektu przyjęto, jak w przykładzie dla składowiska. Na wykresie Rys. 3.2. przedstawiono opłatę za przygotowanie odpadów do dalszego wywozu, po segregacji oraz zagęszczeniu do 550 kg/m3. Nakład energii na prasowanie przyjęto w wysokości 15 kWh/Mg odpadów. 100 Opłata za przygotowanie odpadów do dalszego wywozu, PLN/Mg 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 0 200 400 600 800 1000 1200 Miesięczny dowóz odpadów do ZZO, Mg/mies. Bez przychodu za surowce wtórne Przychód za surowce wtórne = 50000 PLN/rok Rys. 3.2. Koszt przygotowania odpadów w lokalnym zakładzie celem ich wywozu na składowisko Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 3.5.3.2 39 Przygotowanie odpadów i ich wywóz na oddalone składowisko W sytuacji niewybudowania składowiska w Miechowie, odpady komunalne mogłyby być poddane wstępnej przeróbce, a następnie po zagęszczeniu, wywożone na inne składowisko. Taki system jest jednakże dość kosztowny, głównie z uwagi na konieczność instalowania pras do odpadów i koszty transportu. Transport odpadów niesprasowanych na ogół jest nieopłacalny. Na koszt zagospodarowania odpadów w takim systemie składałby się zatem koszt zbiórki i dowozu celem segregacji, prasowania i wywozu na składowisko zdalne. Jako ilość odpadów, które potencjalnie byłyby objęte takim systemem utylizacji przyjęto 500 Mg/miesiąc, ponieważ ta wartość odpowiada ilości odpadów komunalnych powstających w gminie w następnych latach. Jest to wartość maksymalna. Zakłada się, że zakład przygotowania odpadów (stacja przeładunkowa) będzie obsługiwać gminę i ewentualnie część sąsiednich gmin. Wysokość opłaty na oddalonym składowisku przyjęto jako równą 75 PLN/Mg (netto), czyli odpowiadającą wysokości opłaty na składowisku w Bolesławiu. Założono, ze wywóz odbywa się samochodem o ładowności 40m3, a odpady są sprasowane do gęstości 550 kg/m3. Ponadto na miejscu w stacji w Miechowie odzyskuje się surowce wtórne w takiej ilości, że koszt usługi polegającej na przygotowaniu odpadów do wywozu na składowisko (prasowanie) wynosi 20 PLN/Mg, uwzględniając koszty własne, jak w przykładzie w poprzednim podrozdziale. Założenie to oznacza sprostanie pewnym wymaganiom w zakresie skuteczności odzysku i recyklingu, sprowadzającym się do uzyskania 50000 PLN/rok przychodu z tytułu sprzedaży odzyskanych surowców wtórnych. Wysoka cena prasowania uwzględnia amortyzacje i koszty kapitałowe inwestycji, której wartość oszacowano w dużym uproszczeniu na potrzeby tego przykładu na 500000 PLN, z czego 250000 PLN to kredyt, a reszta kapitał inwestorski. Według uproszczonych założeń stacja ma obejmować 2-3 praso-kontenery (200 tys. PLN), nieskomplikowaną, dwustanowiskową linię do segregacji (100 tys. PLN) i jest zlokalizowana w obiekcie o odpowiedniej konstrukcji (200 tys. PLN). W takim systemie końcowa cena w procesie unieszkodliwiania odpadów, obejmująca dowóz do lokalnej stacji, prasowanie, wywóz i składowanie, jest funkcją ładowności samochodu oraz odległości transportu, przy pozostałych parametrach ustalonych. Koszt maszynogodziny eksploatacji samochodu, uwzględniający wszystkie składniki, przyjęto na 110 PLN/godz. dla samochodu 40 m3 (ok. 22 Mg odpadów). Jednosktowy koszt utylizacji odpadow przez zagęszczanie i następnie wywóz 180 170 Cena składowania odpadów na składowisku poza Miechowem , PLN/Mg= 75 Koszt ytulizacji odpadow PLN/Mg 160 150 140 130 120 110 100 90 80 70 60 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 Odległość wywozu, km Serie1 samochód 40 m3 porównanie: wywóz bez zagęszczania (150 kg/m3) Rys. 3.3. Porównanie kosztów wywozu sprasowanych odpadów z Miechowa do oddalonego składowiska, w funkcji odległości. Dla porównania: koszt składowania 800 Mg/mies. niesegregowanych odpadów na hipotetycznym własnym składowisku powiatowym, bez przychodów z odzysku surowców wtórnych oraz według innych założeń opisanych wcześniej, określono na 73 PLN/Mg. Wartość ta jest niższa od kosztów wywozu sprasowanych odpadów za pomocą samochodu o ładowności 40 m3. Wywóz odpadów niezagęszczonych jest opłacalny na odległość do 20 km (przecięcie się linii na wykresie). Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 1.1.1.1 40 Budowa i eksploatacja składowiska powiatowego w Miechowie Składowisko w Miechowie pełniłoby funkcję składowiska powiatowego. Według PPGO w powiecie powstawać będzie około 15000 Mg odpadów komunalnych rocznie. Przy założeniu ogólnej skuteczności zbiórki wynoszącej 65% należałoby założyć, że składowisko może przyjmować około 9500 Mg rocznie. Dla celów obliczeniowych, jako parametr wyjściowy, założono dowóz odpadów do składowiska w ilości 800 Mg miesięcznie, przy czym przeprowadzono analizę wrażliwości projektu na ten właśnie parametr. Zakładając, że składowisko powinno pełnić swą funkcję co najmniej przez okres objęty niniejszym planem, przyjęto, że powinno mieć powierzchnię 2,5 ha przy docelowej miąższości warstwy składowanych odpadów wynoszącej 10-11 m, po ich zagęszczeniu w bryle składowiska (kompaktacja) do gęstości 350 kg/m3. Przyjęto, że nakład inwestycyjny wyniesie 1.500.000 PLN dla składowiska planowanego na lata 2007-2016, lub 1000000 PLN dla składowiska planowanego (zgodnie z PPGO) na lata 2007 – 2010. Z tych sum, 50% zostanie sfinansowane 10-cio letnim (lub 4-ro letnim, odpowiednio) kredytem bankowym oprocentowanym średnio 9% rocznie, natomiast pozostałe 50% stanowić będzie kapitał, inwestorski, (np. gminny) dla którego wyliczano wskaźnik NPV (wartość bieżąca netto). Założono 5% stopę dyskonta w okresie obliczeniowym. Przy zatrudnieniu 6 osób i z uwzględnieniem innych kosztów stałych na poziomie 80000 PLN/rok, wyliczono minimalną uzasadnioną opłatę (cenę netto) za składowanie odpadów. Jako kryterium minimum opłacalności przyjęto wartość NPV (bieżącą wartość netto) równą 0 (zero) w rozpatrywanych okresach czasu. Przy tym kryterium wskaźnik IRR (wewnętrzna stopa zwrotu inwestycji jest równy przyjętej stopie dyskonta. Na wykresie Rys. 3.1. przedstawiono zależność minimalnej uzasadnionej opłaty za składowanie w funkcji podaży odpadów na składowisko. Nie uwzględniono możliwych przychodów z tytułu dalszej sprzedaży odzyskanych surowców wtórnych. 350 Minimalna opłata za składowanie 300 250 200 150 100 50 0 200 300 400 500 600 700 800 900 1000 1100 1200 Dowóz odpadów, Mg/mies Opłata w latach 2007-2016 Opłata w latach 2007-2010 Rys. 3.4. Minimalna opłata za składowanie odpadów w hipotetycznym składowisku powiatowym na terenie Miechowa, w funkcji ilości składowanych odpadów i czasu eksploatacji składowiska Dla przyjętej prawdopodobnej ilości odpadów dowożonych na składowisko, czyli 800 Mg/miesiąc, cena składowania wynosiłaby 73 PLN netto w przypadku składowiska eksploatowanego w latach 2007-2016, a więc w okresie dłuższym, niż przewiduje PPGO. Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 3.5.3.4 41 Podsumowanie analizy i wnioski Do końca roku 2006 gospodarka odpadami będzie prowadzona na dotychczasowych zasadach, czyli z wykorzystaniem istniejącego składowiska w Miechowie. Rozwijany będzie system zbiórki selektywnej. Określone w PPGO cele ograniczają okres pracy planowanego ZZO i składowiska w Miechowie na lata 20072010, co również wpływa na opłacalność takiego przedsięwzięcia. Od roku 2011 odpady mają być wywożone na składowisko powiatowe właściwe dla powiatu olkuskiego (Bolesław) i w tym miejscu PPGO nie precyzuje, jakie są w tym względzie zamierzenia co do obiektu obejmującego ZZO i składowisko w Miechowie. Można domniemywać, że składowisko ma być zamknięte, a urządzenia wchodzące w skład ZZO przewiezione w inne miejsce bądź wykorzystywane do przygotowania odpadów do wywozu, jako stacja przeładunkowa. 3.5.3.4.1 Kwestia podmiotu prowadzącego gospodarkę odpadami w gminie Z uwagi na zakres i formę planowanych działań, korzystne dla przyszłego systemu jest rozważenie możliwości przekształcenia ZGK Miechów, jako najbardziej prawdopodobnego operatora planowanych instalacji, w podmiot gospodarczy posiadający osobowość prawną, np. w spółkę z oo. Zaletą tej formy jest większa swoboda działania na rynku. Wadą tej formy jest zwiększone ryzyko gospodarcze w stosunku do stanu obecnego. Korzystnie jest również rozważyć wprowadzenie nowej formy opłaty ludności za gospodarkę odpadami, np. w formie podatku gminnego. Zaletą tej formy jest jej powszechność, a wadą potencjalne możliwości nieuprawnionego korzystania z urządzeń do zbierania odpadów przez osoby nie płacące świadczeń na rzecz gminy. 3.5.3.5 Zalety i wady rozważanych opcji gospodarki odpadami w gminie 3.5.3.5.1 Zakład przygotowania odpadów (stacja przeładunkowa) gminna w Miechowie Praso-kontenery pozwalają na uzyskanie dużej gęstości prasowanych odpadów, w powyższych obliczeniach przyjęto ich gęstość po sprasowaniu na 550 kg/m3, jako wartość średnioroczną. W miarę potrzeby, zakład przeładunkowy można rozbudowywać w kierunku segregacji odpadów. Takie rozwiązanie, jako stacja przeładunkowa, stanowi adaptację / modyfikację Wariantu II przedstawionego w PPGO. Zaletą takiego rozwiązania jest spełnienie oczekiwań osób nie zgadzających się na budowę składowiska na terenie gminy. Kolejną zaletą jest wczesne podjęcie rozwiązania dotyczącego wywozu odpadów, które według zapisów planu wojewódzkiego i powiatowego i tak ma być wdrażane od roku 2011. Wadą tego rozwiązania jest uzależnienie gminy w dalszej perspektywie od wysokości opłat za składowanie, dyktowanych przez operatorów składowisk docelowych. Kolejna niedogodność takiego rozwiązania wiąże się z ryzykiem poniesienia nakładów na inwestycję, w postaci stacji przeładunkowej z praso-kontenerami, która w dalszej perspektywie może nie sprostać konkurencji podmiotów, dla których koszty wywozu odpadów bez przygotowania (zagęszczania) nie będą stanowić krytycznej bariery ekonomicznej. Następną wadą rozwiązania jest to, że wiąże się ono z utrudnieniem dla transportu odpadów (dużymi pojazdami, 40 m3, czyli w przypadku zagęszczonych odpadów ok. 22 Mg ładowności) drogą wojewódzką nr 783, na której obecnie obowiązuje ograniczenie dopuszczalnego ciężaru pojazdów do 15 Mg (ton). Obecnie oznaczałoby to, że do wywozu odpadów można by wykorzystywać samochody o pojemności ok. 27 m3 (15 ton ładowności w przypadku odpadów). Nie ma to znaczącego wpływu na jednostkowy koszt wywozu. Wadą rozwiązania jest to, że trasa wywozu prowadziłaby przez Wolbrom, którego układ urbanistyczny i komunikacyjny nie jest wystarczająco dostosowany do ruchu takich pojazdów. Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW Opłacalność przedsięwzięcia, jeśli uwzględnić zwrot nakładów inwestycyjnych i kosztów kapitałowych oraz koszty bieżące, silnie zależy od podaży odpadów oraz od skuteczności odzysku surowców wtórnych i uzyskanych z tego tytułu przychodów. W korzystnych warunkach, jednostkowy koszt prasowania odpadów może wynieść ok. 20 PLN/Mg. Koszt transportu dobrze sprasowanych odpadów może wynieść ok. 10 PLN/Mg. Całkowity koszt jednostkowy w tym systemie, przy wywozie na odległość 40 km i opłacie za składowanie wynoszącej 75 PLN/Mg, ocenia się na 105-115 PLN/Mg, przy spełnieniu wymagań w zakresie odzysku surowców wtórnych i podaży odpadów. 3.5.3.5.2 42 Składowisko powiatowe w Miechowie Zaletą opcji budowy składowiska jest bezpieczeństwo w zakresie dostępności usługi oraz opłat za składowanie odpadów dla osób i podmiotów z terenu gminy (powiatu). Kolejną zaletę stanowi oczekiwany relatywnie niski koszt unieszkodliwiania odpadów komunalnych z terenu gminy i powiatu, w porównaniu z innymi opcjami. Budowa składowiska jest zgodna z Wariantem I przedstawionym w PPGO. Wadą tego rozwiązania jest brak jasno określonej przyszłości obiektu od roku 2011, kiedy to, zgodnie z PPGO, odpady mają być wywożone do składowiska w powiecie olkuskim. Poważną wadą tego rozwiązania jest to, że wywołuje znaczny opór społeczny. Kolejną wadą jest brak jednoznacznie korzystnej lokalizacji, a w szczególności brak na terenie gminy miejsca z istniejącym pasem zieleni wysokiej, który można by wykorzystać jako otulinę wokół składowiska. Składowisko bez otuliny byłoby obiektem o znacznej uciążliwości dla okolicznych mieszkańców. Wadą rozwiązania jest to, że zależność kosztu składowania od podaży odpadów jest silna. Jednostkowy, prawdopodobny koszt składowania odpadów szacuje się na 75-110 PLN/Mg przy dobrej podaży odpadów na składowisko i w zależności od nakładów inwestycyjnych oraz czasu eksploatacji składowiska. 3.5.3.5.3 Graficzna prezentacja porównania poszczególnych opcji Na poniższym wykresie Rys. 3.5 porównano jednostkowe koszty utylizacji (bez kosztów zbiórki) jednego megagrama (tony) odpadów komunalnych. Poszczególne linie barwne na osi odciętych odpowiadają obecnym i oczekiwanym strumieniom masowym odpadów w gminie / powiecie. PLN/Mg Minimalna opłata za utylizację odpadów 350 300 Ilość odpadów obecnie zbieranych w gminie Miechów 250 Maksymalna teoretyczna ilość odpadów komunalnych powstających w powiecie miechowskim w latach objętych planem Maksymalna teoretyczna ilość odpadów komunalnych powstających w gminie Miechów w latach objętych planem Prawdopodobna ilość odpadów, jaka będzie objęta systemem zbiórki w powiecie miechowskim w latach objętych planem 200 150 100 50 0 200 300 400 500 600 700 800 Ilość odpadów, Mg/mies 900 1000 1100 1200 Opłata za składowanie na nowym składowisku jeśli będzie działać w latach 2007-2016 Opłata za składowanie na nowym składowisku jeśli będzie działać w latach 2007-2010 Wywóz wynajętym samochodem 40 m3, na odległość 50 km, po zagęszczeniu w ZZO Miechów Zagęszczanie w ZZO Miechów celem przygotowania do wywozu Rys. 3.5: Porównanie jednostkowych kosztów składowania / wywozu odpadów dla różnych opcji Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 4. 4.1. 4.1.1. 43 SEKTOR GOSPODARCZY Odpady powstające w sektorze gospodarczym Ogólny bilans odpadów Zgodnie z danymi przedstawionymi w Powiatowym planie gospodarki odpadami i w oparciu o dane pochodzące z Urzędu Gminy i Miasta Miechów, sporządzono bilans odpadów innych niż komunalnopodobne, pochodzących z sektora gospodarczego. Tabela nr 14.Zestawienie ilości odpadów dopuszczonych do wytworzenia w gminie Miechów w sektorze gospodarczym (decyzje administracyjne) Grupa Nazwa grupy Odpady z rolnictwa, sadownictwa, upraw hydroponicznych, rybołówstwa, leśnictwa, łowiectwa oraz przetwórstwa żywności 06 Odpady z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania produktów przemysłu chemii nieorganicznej 08 Odpady z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania powłok ochronnych (farb, lakierów, emalii ceramicznych), kitu, klejów, szczeliw i farb drukarskich 09 Odpady z przemysłu fotograficznego i usług fotograficznych 10 Odpady z procesów termicznych 13 Oleje odpadowe i odpady ciekłych paliw (z wyłączeniem olejów jadalnych oraz grup 05, 12 i 19) 14 Odpady z rozpuszczalników organicznych, chłodziw i propelentów (z wyłączeniem grup 07 i 08) 15 Odpady opakowaniowe; sorbenty, tkaniny do wycierania, materiały filtracyjne i ubrania ochronne nie ujęte w innych grupach 16 Odpady nie ujęte w innych grupach 17 Odpady z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych oraz infrastruktury drogowej (włączając glebę i ziemię z terenów zanieczyszczonych)*) 18 Odpady medyczne i weterynaryjne 19 Odpady z instalacji i urządzeń służących zagospodarowaniu odpadów, z oczyszczalni ścieków oraz z uzdatniania wody pitnej i wody do celów przemysłowych Razem: 02 Ilość odpadów dopuszczonych do wytwarzania (wg decyzji) [Mg] niebezpieczne inne niż ogółem niebezpieczne 10 003 10 003 3 3 8 0,01 8,01 4,8 0,15 0,6 5077 4,95 0,6 5077 0,1 0,1 1 40 41 355 13 842 101 13 456 13 855 109 205 0,065 109,1 205 19 605 10 158 29 763 *) – wg PPGO ilość odpadów wytwarzanych w tej grupie jest znacznie mniejsza, niż wynika to z zezwoleń. W czasie opracowywania niniejszego planu nie wszystkie dane statystyczne o odpadach wytworzonych w sektorze gospodarczym w gminie w roku 2003 były dostępne. Z tego względu w bilansie odpadów wytworzonych i unieszkodliwionych, w przypadku brakujących danych aktualnych, posłużono się zaokrąglonymi wartościami danych uzyskanych w oparciu o PPGO, zakładając, że dane te są reprezentatywne dla danego sektora. W powiecie miechowskim, w sektorze gospodarczym odzyskuje się około 70% odpadów powstających w sektorze gospodarczym. Unieszkodliwieniu podlega około 29%, a pozostała część jest składowana. Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 4.1.1.1 44 Gospodarka odpadami w najważniejszych zakładach gminy Miechów W tabeli 16 przedstawiono dane liczbowe dotyczące gospodarowania odpadami przez największych wytwórców odpadów zlokalizowanych na terenie gminy Miechów. Tabela nr 15.Zestawienie największych wytwórców odpadów z sektora gospodarczego w gminie Miechów Wytwórca odpadów Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska*) Szpital św. Anny Zakład Gospodarki Komunalnej*) miejscowość wytworzone Ilość odpadów [Mg] odzysk unieszkodliwiane poza składowaniem magazyno wane unieszkodliwiane przez składowanie Miechów 3 576,0 - 3 224,2 0,892 1,3 Miechów 566,8 0,02 - 30,4 536,4 Miechów 348,0 - 348,0 - - 4490,8 0,02 3572,2 31,292 537,7 Razem: *) – dane za rok 2003 Z przedstawionych danych wynika, że największym wytwórcą odpadów na terenie gminy jest przedsiębiorstwo przetwórstwa mleka, czyli Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Miechowie, posiadająca zakład produkcyjny w Miechowie. 4.1.1.2 Unieszkodliwianie odpadów Na terenie Miechowa nie ma składowisk, na których deponowane są odpady pochodzące z sektora gospodarczego, oprócz odpadów komunalnych powstających w ramach działalności podmiotów gospodarczych. Brak jest również firm zajmujących się unieszkodliwianiem odpadów innymi metodami niż składowanie. Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 4.1.1.3 45 Wykaz podmiotów prowadzących działalność na terenie gminy Miechów w zakresie gospodarowania odpadami z sektora gospodarczego Tabela nr 16. Wykaz odbiorców działających na terenie gminy Miechów, posiadających decyzje na zbieranie, transport, odzysk lub unieszkodliwianie odpadów wydane przez Starostę Miechowskiego Nazwa podmiotu, adres Nr decyzji Kody odpadów Zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie transportu odpadów 01 04 08, 01 04 10, 10 01 010, 10 01 02, 10 01 03, 10 010 15, 10 1. Firma Usługi Transportowe Jacek RGR Pieronek, ul Racławicka 87, 32-200 7644/36/2/200 01 17, 10 01 80, 11 05 02, 17 01 01, 17 01 03, 17 01 07, 17 01 81, 17 08 02 Miechów 2 Lp. 2. Firma Handlowo-Przewozowa „WALOR” RGR Waldemar Pieronek ul. Racławicka 87 7644/37/2/200 2 3. Firma „MADAR”- Usługi Transportowo- RGR Drogowe, Roboty Ziemne 7644/32/1/200 i Odwodnieniowe, Roboty Drogowe – 3 Adam Micek, Nasiechowice 50, 32-200 Miechów 4. Firma „KERAM” – Marek Sówka ul. RGR Balonowa 23/10, 54-130 Wrocław 7644/23/1/200 3 5. Firma AWAS – Serwis sp. z o.o. ul. RGR Egejska 1/34, 02-764 Warszawa 7644/15/1/200 3 6. PPHU „GRAMA” – Piotr Grabowski, oś. RGR Gen Maczka 17/5, 37-100 Łańcut 7644/22/1/200 3 01 04 08, 01 04 10, 10 01 010, 10 01 02, 10 01 03, 10 010 15, 10 01 17, 10 01 80, 11 05 02, 17 01 01, 17 01 03, 17 01 07, 17 01 81, 17 08 02 10 01 01 13 05 01, 13 05 02, 15 02 02, 16 07 08, 17 05 03, 13 05 01, 13 05 02, 13 05 03, 13 05 06, 13 05 07, 13 05 08 15 02 02, 17 01 06, 17 02 04, 17 03 01, 17 03 03, 17 04 09, 17 04 10, 17 06 01, 17 06 03, 17 06 05, 17 08 01, 17 09 03 Zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie zbierania i transportu odpadów 03 01 05, 17 04 01, 17 04 02, 17 04 03, 17 04 05, 17 04 05, 17 04 7. Przedsiębiorstwo Handlowo- Usługowe RGR „EKO” 7644/23/2/200 06, 17 04 07, 17 04 11 Teresa Skowronek, ul. Szewska 67, 32-200 2 Miechów 17 04 01, 17 04 02, 17,04 04, 17 04 05, 17 04 07 8. Firma Handlowa – Łukasz Piotrowski RGR ul.Kamienna 18, 32-200 Miechów 7644/33/2/200 2 02 01 10, 10 09 80, 16 01 17, 16 01 18, 17 04 01, 17 04 02, 17 04 9. Firma Handlowo-Usługowa – Ewa RGR Gibowska ul.Podmiejska 9, 32-2000 7644/40/2/200 05, 19 12 01, 19 12 02, 19 12 03 Miechów 3 Zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie zbierania odpadów 16 06 01* 10. F.H.U. „ALFA” Andrzej i Wanda RGR 11. 12. 14. 15. Czarnota, ul. Służby Polsce 11, 32-200 7644/3/3/2002 Miechów Handlowo-Produkcyjna Spółdzielnia Pracy, ul. Rynek 1, 32-200 Miechów Firma Usługowo-Handlowa „AUTO- RGR RENO-GUM” – Tadeusz Chwastek, ul. 7644/9/2/2002 Warszawska 31a, 32-200 Miechów PHSR „AGROMA” ul. Sklęczkowska 42, RGR 99-300 Kutno, punkt sprzedaży ul 7644/16/2/200 Racławicka 41b, 32-200 Miechów 2 Firma Sinoma – Krzysztof Oettingen, os. II RGR Pułku Lotniczego 9/79, 31-867 Kraków, 7644/31/3/200 punkt skupu surowców wtórnych ul. 2 Krótka 2, 32-200 Miechów 16 06 01* 16 06 01* 16 06 01* 03 03 07, 03 03 08, 15 01 01, 15 01 02, 15 01 03, 15 01 04, 15 01 05, 15 01 06, 15 01 07, 17 02 01, 17 02 02, 17 02 03, 17 04 01, 17 04 02, 17 04 03, 17 04 05, 17 04 07, 17 04 011, 19 12 01, 19 12 02, 19 12 03, 19 12 04, 19 12 04 15 01 10* 16. Zakład Usługowo-Handlowy „BAC”- Jan RGR Bac Brzuchania 22, 32-200 Miechów, 7644/35/2/200 punkt przy ul. Partyzantów, Miechów 2 12 01 03, 17 04 01, 17 04 02, 17 04 03, 17 04 04, 17 04 05, 17 04 17. Firma Handlowa ALL MET S.J. J. Piekarz RGR i A. Lewek, ol. Powstańców Śląskich 21, 7644/30/3/200 07 32-332 Bukowno, punkt skupu surowców 2 wtórnych ul. Janów Dolny 6, 32-200 Miechów Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW Lp. Nazwa podmiotu, adres 18. Skup, sprzedaż odzysk surowców wtórnych Józefa Celej-Grabowska Jaworzno, ul. Chełmońskiego 12 Źródło: PPGO 4.1.2. 4.1.2.1 Nr decyzji 76250/ 112/2002 46 Kody odpadów 170401, 170402, 170403, 170404 Odpady inne niż niebezpieczne Stan aktualny Tabela nr 17.Ilości odpadów innych niż niebezpieczne wytworzonych w gminie Miechów w roku 2003 oraz struktura gospodarki odpadami Kod odpadu Rodzaj odpadu 02 Odpady z rolnictwa, sadownictwa, upraw hydroponicznych, rybołówstwa, leśnictwa, łowiectwa oraz przetwórstwa żywności 02 03 04 Surowce i produkty nie nadające się do spożycia i przetwórstwa 02 05 80 Odpadowa serwatka 10 Odpady z procesów termicznych 10 01 01 Żużle, popioły paleniskowe z kotłów (z wyłączeniem pyłów z kotłów) 15 Odpady opakowaniowe; sorbenty, tkaniny do wycierania, materiały filtracyjne i ubrania ochronne nie ujęte w innych grupach 15 01 01 Opakowania z papieru i tektury 15 01 02 Opakowania z tworzyw sztucznych 15 01 04 Opakowania z metali 15 01 07 Opakowania ze szkła 16 Odpady nie ujęte w innych grupach 16 01 03 Zużyte opony*) 16 01 17 Metale żelazne 16 01 19 Tworzywa sztuczne 17 Odpady z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych oraz infrastruktury drogowej (włączając glebę i ziemię z terenów zanieczyszczonych) 17 04 02 Aluminium 17 04 05 Żelazo i stal 19 08 05 Ustabilizowane komunalne osady ściekowe 19 12 05 Szkło *) oszacowane wskaźnikowo, wg danych PPGO Ilość wytworzona Odzysk 10 202,7 7 500*) 2,50 2,50 3 576 348 348 Unieszkodliwianie poza przez składow. składowan ie - - 0,892 1,3 - - b.d., wg PPGO całkowity odzysk w skali powiatu b.d., wg PPGO całkowity odzysk w skali powiatu b.d., wg PPGO całkowity odzysk w skali powiatu b.d., wg PPGO całkowity odzysk w skali powiatu b.d., wg PPGO całkowity odzysk w skali powiatu 0,9 0,8 0,1 b.d., wg PPGO całkowity odzysk w skali powiatu b.d., wg PPGO całkowity odzysk w skali powiatu b.d., wg PPGO całkowity odzysk w skali powiatu b.d., wg PPGO całkowity odzysk w skali powiatu b.d., wg PPGO całkowity odzysk w skali powiatu 293 293 b.d., wg PPGO całkowity odzysk w skali powiatu Znaczna część odpadów innych niż niebezpieczne, powstających w sektorze gospodarczym podlega całkowitemu odzyskowi, co stwierdzono w PPGO. W związku z tym odpady nie stanowią obciążenia środowiska w obrębie gminy. Tabela nr 18.Wykaz zakładów wytwarzających największą ilość odpadów innych niż niebezpieczne, poziom w oparciu o dane za r. 2003 Nazwa zakładu Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Miechowie Szpital św. Anny, Miechów Zakład Gospodarki Komunalnej, Miechów Oczyszczalnia Ścieków, Miechów Zakład Przeróbki Złomu, Miechów Eko-Ekspert S.C., Katowice Ilość wytwarzanych odpadów [Mg/r] 3 248 536 348 293 75 PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW „NORTHSTAR” Sp. z o. o. – Zakład Produkcji Ozdób Choinkowych, Miechów Razem: Eko-Ekspert S.C., Katowice 47 69 4569 PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 48 Tabela nr 19.Wykaz firm zajmujących się odbiorem odpadów innych niż niebezpieczne od podmiotów gospodarczych prowadzących działalność na terenie powiatu miechowskiego Odbiorca odpadu Kod AGDA s.c., 16 01 03 Komprachcicka 46-073 Chróścina Opolska CHERIOT ul. 17 04 05 Narutowicza, 32-020 Wieliczka CLIF sp. z o.o. 16 01 15 Nadbrzezie 7, 31-983 Kraków 16 01 99 Rodzaj odpadu Zużyte opony Nazwa procesu Wytwórca odpadu unieszkodliwianie Zakład Przeróbki Złomu Krzysztof Gola Żelazo i stal odzysk EKR Gołcza Popioły lotne z węgla 10 01 02 Firma Wielobranżowa 16 01 19 GRYZ, Recykling Tworzyw Sztucznych, Gruszowa 73, 42-200 Częstochowa indywidualni odbiorcy 02 02 04 10 01 01 19 01 12 indywidualni odbiorcy 02 03 04 (nawóz) indywidualni odbiorcy, 02 05 80 głownie na pasze Płyny zapobiegające zamarzaniu unieszkodliwianie Zakład Przeróbki Złomu inne niż wymienione w 16 01 14 Krzysztof Gola Inne niewymienione odpady Tworzywa sztuczne Żużle i popioły paleniskowe inne odzysk niż wymienione w 19 01 11 Surowce i produkty nienadające odzysk się do spożycia i przetwórstwa Odpadowa serwatka odzysk Zużyte opony PHU EKOPARTNER, 15 01 01 Os. Albertyńskie 2/56 31053 Kraków Opakowania z papieru i tektury Przedsiębiorstwo 13 02 05 Transportowo – Budowlane, 32-241 Kozłów Punkt Skupu Surowców 16 01 17 Wtórnych, ul Krótka 2, 32-200 Miechów 17 04 02 17 04 05 Składowisko odpadów, 32-200 Miechów 19 01 12 unieszkodliwianie Zakład Przeróbki Złomu Krzysztof Gola odzysk "SARIA" Małopolska Sp. z o.o. odzysk Zakład Przeróbki Złomu Krzysztof Gola Osady z zakładowych odzysk oczyszczalni ścieków Żużle, popioły paleniskowe i odzysk pyły z kotłów (z wyłączeniem pyłów z kotłów wymienionych w 10 01 04) J. Cupiał, uL Szopkarzy 16 01 03 2/70, 31-228 Kraków Oczyszczalnia ścieków, 02 05 99 32-250 Charsznica 15 01 02 "SARIA" Małopolska Sp. z o.o. Inne nie wymienione odpady FRUCTON - Charsznica Okręgowa Spóldzielnia Mleczarska w Miechowie , Oddział w Charsznicy unieszkodliwianie "SARIA" Małopolska Sp. z o.o. unieszkodliwianie Okręgowa Spóldzielnia Mleczarska w Miechowie , Oddział w Charsznicy odzysk G.S. Samopomoc Chłopska Opakowania z tworzyw odzysk sztucznych Mineralne oleje silnikowe, odzysk przekładniowe i smarowe niezawierające związków chlorowcoorganicznych Metale żelazne odzysk Aluminium "SARIA" Małopolska Sp. z o.o. Okręgowa Spóldzielnia Mleczarska w Miechowie , Oddział w Charsznicy Zakład Gospodarki Komunalnej Zakład Przeróbki Złomu Krzysztof Gola Dom Pomocy Społecznej odzysk Powszechna Spółdzielnia Spożywców "Społem" G.S. Samopomoc Chłopska G.S. Samopomoc Chłopska Zakład Przeróbki Złomu Krzysztof Gola Zakład Przeróbki Złomu Krzysztof Gola Żelazo i stal odzysk Zakład Przeróbki Złomu Krzysztof Gola Żużle i popioły paleniskowe inne unieszkodliwianie Powszechna Spółdzielnia niż wymienione w 19 01 11 Spożywców "Społem" Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 49 Odbiorca odpadu Kod Skup Surowców 17 04 05 Wtórnych, E. Gibowska, 32-200 Miechów Skup surowców 17 04 05 wtórnych, E. Gibowska, 32200Miechów Skup surowców 15 01 01 wtórnych, ul Krótka 2, 32-200 Miechów PPH UNIPLEX s.c., 15 01 02 J.M. Romańczuk, Kraków Rodzaj odpadu Żelazo i stal Nazwa procesu Wytwórca odpadu odzysk Okręgowa Spóldzielnia Mleczarska w Miechowie , Oddział w Charsznicy Żelazo i stal odzysk Okręgowa Spóldzielnia Mleczarska w Miechowie , Oddział w Charsznicy Opakowania z papieru i tektury odzysk Okręgowa Spóldzielnia Mleczarska w Miechowie , Oddział w Charsznicy WOLTRANS Sp z o.o. 20 03 01 ul.1-go Maja. 32-340 Wolbrom Zakład Gospodarki 10 01 01 Komunalnej, 32-250 Charsznica Niesegregowane odpady komunalne Zakład Usługowy "ECO- 15 01 01 ROCK" Spolka Jawna, ul. 15 01 02 Chemików 1, 32-600 Oświęcim 15 01 04 15 01 07 19 12 05 Opakowania sztucznych z tworzyw odzysk Okręgowa Spóldzielnia Mleczarska w Miechowie , Oddział w Charsznicy (zmieszane) unieszkodliwianie "SARIA" Małopolska Sp. z o.o. Żużle, popioły paleniskowe i odzysk pyły z kotłów (z wyłączeniem pyłów z kotłów wymienionych w 10 01 04) Opakowania z papieru i tektury odzysk Opakowania z tworzyw odzysk sztucznych Opakowania z metali odzysk Opakowania ze szkła odzysk Szkło odzysk Źródło: PPGO Eko-Ekspert S.C., Katowice Okręgowa Spóldzielnia Mleczarska w Miechowie , Oddział w Charsznicy "NORTHSTAR" Sp. z o.o. Warszawa, Zakład Produkcji Ozdób Choinkowych w Miechowie PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 4.1.2.2 50 Prognozy do 2015 roku W związku z następującą znaczną restrukturyzacją sektora gospodarczego, której kontynuacji oczekuje się w nadchodzących latach, wszelkie prognozy w zakresie ilości odpadów i ich frakcji, są obarczone znacznym błędem. Brak jest oficjalnych prognoz dotyczących ilości odpadów ze strony wytwórców odpadów z sektora gospodarczego, a realne ilości odpadów i ich skład będą całkowicie uzależnione od kierunków rozwoju sektora gospodarczego. W związku z przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej i wynikającymi z tego faktu korzystnymi relacjami cenowymi w obrębie sektora produkcji i przetwórstwa żywności, można oczekiwać rozwoju tego sektora, natomiast co do rozwoju sytuacji w innych sektorach, trudno o wiarygodne prognozy. Z tego względu dane przedstawione w tabeli 20 należy traktować jako bardzo orientacyjne, wskazujące wyłącznie na tendencje w zakresie wytwarzania odpadów. Tabela nr 20.Prognoza powstawania odpadów innych niż niebezpieczne w sektorze gospodarczym w latach 20052015 Grupa 02 10 15 16 17 19 20 4.1.2.3 Nazwa grupy Odpady z rolnictwa, sadownictwa, upraw hydroponicznych, rybołówstwa, leśnictwa, łowiectwa oraz przetwórstwa żywności Odpady z procesów termicznych Odpady opakowaniowe; sorbenty, tkaniny do wycierania, materiały filtracyjne i ubrania ochronne nie ujęte w innych grupach Odpady nie ujęte w innych grupach Odpady z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych oraz infrastruktury drogowej (włączając glebę i ziemię z terenów zanieczyszczonych) Odpady z instalacji i urządzeń służących zagospodarowaniu odpadów, z oczyszczalni ścieków oraz z uzdatniania wody pitnej i do celów przemysłowych Odpady komunalne łącznie z frakcjami gromadzonymi selektywnie Razem: Prognoza ilości odpadów Mg/rok lata lata 2005-2006 2007-2015 10651 360 11662 344 29 40 26 40 307 438 400 10651 22438 450 11662 24622 Cele i kierunki działań Podstawowym celem w gospodarce odpadami wytwarzanymi w sektorze gospodarczym jest minimalizacja wytwarzania odpadów oraz wprowadzanie nowoczesnego systemu ich odzysku i unieszkodliwiania. Nie przewiduje się składowania ani innej formy unieszkodliwiania odpadów tego rodzaju na terenie gminy. Cele krótkoterminowe na lata 2004-2006: zwiększenie ilości odpadów poddawanych odzyskowi lub unieszkodliwianiu poza składowaniem, ograniczenie ilości odpadów kierowanych na składowiska, podnoszenie świadomości ekologicznej przedsiębiorców. Celem długoterminowym przewidzianym na lata 2007-2015, określonym w PPGO jest osiągnięcie odzysku odpadów z sektora gospodarczego na poziomie 95%. Aby osiągnąć zamierzone cele, przedsiębiorstwa działające na terenie gminy powinny dążyć do rozwoju technologii umożliwiających jak największy odzysk odpadów, zorganizować odpowiednie systemy zbiórki i transportu odpadów i sukcesywnie wdrażać technologie małoodpadowe. Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 4.1.3. 4.1.3.1 51 Odpady niebezpieczne Stan aktualny Tabela nr 21.Ilości odpadów niebezpiecznych wytwarzanych w gminie Miechów oraz metody zagospodarowania tych odpadów Kod odpadu 06 Rodzaj odpadu 06 04 04 Odpady z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania produktów przemysłu chemii nieorganicznej Odpady zawierające rtęć 06 04 05 Odpady zawierające inne metale ciężkie 08 09 09 01 01 09 01 04 09 01 07 13 13 01 13 13 02 05 15 15 02 02 16 16 01 07 16 01 13 16 02 13 Ilość wytworzona Unieszkodliwianie poza składowaniem przez składowanie w skali powiatu praktycznie w całości odzysk 0,003 - - 0,003 b.d.- w skali powiatu praktycznie w całości odzysk Odpady z produkcji, przygotowania, obrotu i b.d., w skali powiatu w całości unieszkodliwianie stosowania powłok ochronnych (farb, lakierów, emalii ceramicznych), kitu, klejów, szczeliw i farb drukarskich Odpady z przemysłu fotograficznego i usług fotograficznych*) 3,410 1,800 1,610 Wodne roztwory wywoływaczy i aktywatorów*) 1,600 1,600 Roztwory utrwalaczy*) 1,800 1,800 Błony i papier fotograficzny zawierające srebro lub związki srebra*) 0,010 0,010 Oleje odpadowe i odpady ciekłych paliw (z wyłączeniem olejów jadalnych oraz grup 05, 12 i 19) **) Inne oleje hydrauliczne odzysk w całości w skali powiatu Mineralne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe nie zawierające związków odzysk w całości w skali powiatu chlorowcoorganicznych Odpady opakowaniowe; sorbenty, tkaniny do wycierania, materiały filtracyjne i ubrania ochronne unieszkodliwianie w całości w skali powiatu nie ujęte w innych grupach Sorbenty, materiały filtracyjne (w tym filtry olejowe nie ujęte w innych grupach), tkaniny do wycierania unieszkodliwianie w całości w skali powiatu (np. szmaty, ścierki) i ubrania ochronne zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi Odpady nie ujęte w innych grupach **) 1,5 0,062 Filtry olejowe unieszkodliwianie w całości w skali powiatu Płyny hamulcowe unieszkodliwianie w całości w skali powiatu Zużyte urządzenia zawierające niebezpieczne elementy inne niż wymienione w 16 02 09 do 16 02 12 **) 0,123 16 06 01 Odzysk - 0,062 0,061 Baterie i akumulatory ołowiowe unieszkodliwianie w całości w skali powiatu Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW Kod odpadu Rodzaj odpadu 16 06 04 Baterie alkaliczne ( z wyłączeniem 16 06 03)**) 18 Odpady medyczne i weterynaryjne*) 18 01 03 Inne odpady, które zawierają drobnoustroje chorobotwórcze lub ich toksyny oraz inne formy zdolne do przeniesienia materiału genetycznego (z wyłączeniem18 01 80 i 18 01 82) 52 Ilość wytworzona Odzysk 0,0005 - - 0,0005 34,4 - 34,4 - Unieszkodliwianie poza składowaniem przez składowanie 34,4 34,4 *) – Zakłada się, że wszystkie odpady tych grup, powstające w powiecie miechowskim, wykazane w PPGO, powstają na terenie gminy Miechów, z uwagi na lokalizację placówek służby zdrowia, **) –oszacowanie przez wskaźniki proporcjonalności Najwięcej odpadów niebezpiecznych powstaje w placówkach służby zdrowia. Za PPGO przyjęto, że odpady poszczególnych rodzajów, które są w skali całego powiatu poddawane procesom odzysku bądź unieszkodliwiania poza składowaniem oraz magazynowaniem, są w ten sam sposób unieszkodliwiane lub odzyskiwane w gminie. W tabeli 22 przedstawiono wykaz zakładów gminy Miechów, wytwarzających największe ilości odpadów niebezpiecznych. Tabela nr 22.Zakłady wytwarzające największą ilość odpadów niebezpiecznych, dane przyjęte jako reprezentatywne. Nazwa zakładu Szpital św. Anny, Miechów i inne placówki służby zdrowia „SURMIDAL” Sp. z o.o. – Stacja Dializ, Miechów „NORTHSTAR” Sp. z o. o. – Zakład Produkcji Ozdób Choinkowych, Miechów „PRIMA AUTO” Sp. z o.o., Miechów Zakład Przeróbki Złomu, Miechów „MASZ-ROL”, Miechów Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Miechowie Zakład Przetwórstwa Tworzyw Sztucznych, Miechów Razem: Ilość wytworzonych odpadów [Mg] 28,4 6,0 2,2 1,6 1,1 1,0 0,8 0,6 41,7 Tabela nr 23.Wykaz firm zajmujących się odbiorem odpadów niebezpiecznych od podmiotów gospodarczych prowadzących działalność na terenie gminy Odbiorca odpadu Kod Rodzaj odpadu ARGO-FILM, Z-d nr 2, 09 01 01 Wodne roztwory wywoływaczy i aktywatorów 35-100 Tarnów 09 01 04 Roztwory utrwalaczy CLIF sp. z o.o., Nadbrzezie 7, 31-983 Kraków 09 01 07 Błony i papier fotograficzny zawierające srebro lub związki srebra 13 01 13 Inne oleje hydrauliczne Nazwa procesu Wytwórca odpadu unieszkodliwianie Zespół Opieki Zdrowotnej Szpital św, Anny, Miechów odzysk odzysk Zespół Opieki Zdrowotnej Szpital św, Anny. Miechów Zespół Opieki Zdrowotnej Szpital św, Anny, Miechów unieszkodliwianie Zakład Przeróbki Złomu Krzysztof Gola, Miechów 13 02 08 Inne oleje silnikowe, przekładniowe odzysk, Zakład Przeróbki Złomu i smarowe unieszkodliwianie Krzysztof Gola, Miechów 16 01 07 Filtry olejowe unieszkodliwianie Zakład Przeróbki Złomu Krzysztof Gola, Miechów 16 01 13 Płyny hamulcowe unieszkodliwianie Zakład Przeróbki Złomu Krzysztof Gola, Miechów Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW Odbiorca odpadu EKO-ABC, ul. Przemysłowa 7 97-400 Bełchatów Kod Rodzaj odpadu 18 01 03 Inne odpady, które zawierają żywe drobnoustroje chorobotwórcze lub ich toksyny oraz inne formy zdolne do przeniesienia materiału genetycznego, o których wiadomo lub co do których istnieją wiarygodne podstawy do sądzenia, że wywołują choroby u ludzi i zwierząt 16 06 01 Baterie i akumulatory ołowiowe Gładysek, ul. BoraKomorowskiego 11, 31476 Kraków: PUH MOTOZBYT, al..Wolności 12-`14, 33200 Dąbrowa Górnicza Jednostka Ratownictwa 06 04 05 Odpady zawierające inne metale Chemicznego sp. z o o. ciężkie ul. Kwiatkowskiego 8, 33-101 Tarnów 08 01 11 Odpady farb i lakierów zawierających rozpuszczalniki organiczne lub inne substancje niebezpieczne Lobbe, Koksownicza 16 13 02 05 Mineralne oleje silnikowe, 41-300 Dąbrowa przekładniowe i smarowe Górnicza niezawierające związków chlorowcoorganicznych PUTH "FLEX" Sp. z 16 02 13 Zużyte urządzenia zawierające o.o., ul. Głogowa 13, niebezpieczne elementy (1) inne niż 25-346 Kielce wymienione w 16 02 09 do 16 02 12 PWiUO Eko-Plus, 15 02 02 Sorbenty, materiały filtracyjne (w ul.Asnyka 3, tym filtry olejowe nieujęte w innych 32-020 Wieliczka grupach), tkaniny do wycierania (np. szmaty, ścierki) i ubrania ochronne zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi (np. PCB) 16 01 07 Filtry olejowe RAN-Flex sp. z o.o., ul Kolberga 4 25-620 Kielce RAN-FLEX sp. z o.o.ul.Prusa 27/3, 30117 Kraków Tartak w Miechowie 53 Nazwa procesu Wytwórca odpadu unieszkodliwianie "Surmidal" sp. z o.o. Kraków Stacja Dializ w Miechowie Zespół Opieki Zdrowotnej Szpital św, Anny, Miechów bio-DIAGNOSTYKA Sp. z o.o. NZOZ LABORATORIUM, Miechów odzysk Prima Auto Sp. z o.o. Fiat Dealer, Miechów unieszkodliwianie "NORTHSTAR" Sp. z o.o. Warszawa, Zakład Produkcji Ozdób Choinkowych w Miechowie unieszkodliwianie "NORTHSTAR" Sp. z o.o. Warszawa, Zakład Produkcji Ozdób Choinkowych w Miechowie unieszkodliwianie Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Miechowie unieszkodliwianie Prima Auto Sp. z o.o. Fiat Dealer, Miechów unieszkodliwianie Prima Auto Sp. z o.o. Fiat Dealer, Miechów unieszkodliwianie Prima Auto Sp. z o.o. Fiat Dealer w Miechowie 13 01 13 Inne oleje hydrauliczne odzysk/unieszkodli Zakład Przetwórstwa wianie Tworzyw Sztucznych Tadeusz Stano w Miechowie 13 02 08 Inne oleje silnikowe, przekładniowe odzysk/unieszkodli Prima Auto Sp. z o.o. Fiat i smarowe wianie Dealer w Miechowie 13 02 05 Mineralne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe niezawierające związków chlorowcoorganicznych Zakład Usługowy 15 01 01 Opakowania z papieru i tektury "ECO-ROCK" Spolka 15 01 02 Opakowania z tworzyw sztucznych Jawna, ul. Chemików 1, 15 01 04 Opakowania z metali 32-600 Oświęcim 15 01 07 Opakowania ze szkła 19 12 05 Szkło ZWIK, ul Batorego 68, 16 02 13 Zużyte urządzenia zawierające 34-120 Andrychów niebezpieczne elementy (1) inne niż wymienione w 16 02 09 do 16 02 12 odzysk MASZ-ROL, 32-200 Miechów odzysk odzysk odzysk odzysk odzysk unieszkodliwianie "NORTHSTAR" Sp. z o.o. Warszawa, Zakład Produkcji Ozdób Choinkowych w Miechowie Źródło: PPGO Eko-Ekspert S.C., Katowice Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Miechowie PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 4.1.3.2 54 Prognozy do roku 2015 Ze względu na brak wystarczających danych dotyczących perspektyw rozwoju sektora gospodarczego, prognozowanie ilości odpadów niebezpiecznych, a co za tym idzie również perspektyw gospodarki odpadami niebezpiecznymi wytwarzanymi w tym sektorze, oparto na wskaźnikach prognostycznych z PPGO oraz biorąc pod uwagę tendencje nakreślone w innych dokumentach, np. w KPGO, WPGO i poradnikach dotyczących planów gospodarki odpadami. Zastosowano wskaźniki proporcjonalności dobrane tak, aby uwzględniony został udział poszczególnych sektorów wytwarzających daną grupę odpadów. Wzorując się na PPGO, prognozy te przedstawiono w formie wartości sumarycznych dla głównych grup odpadów. Tabela nr 24.Orientacyjna prognoza ilości odpadów niebezpiecznych w sektorze gospodarczym w okresie 20052015 Grupa 06 07 08 09 13 15 16 17 18 4.1.3.3 Nazwa grupy Odpady z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania produktów przemysłu chemii nieorganicznej Odpady z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania podstawowych produktów przemysłu chemii organicznej Odpady z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania powłok ochronnych (farb, lakierów, emalii ceramicznych), kitu, klejów, szczeliw i farb drukarskich Odpady z przemysłu fotograficznego i usług fotograficznych Oleje odpadowe i odpady ciekłych paliw (z wyłączeniem olejów jadalnych oraz grup 05, 12 i 19) Odpady opakowaniowe; sorbenty, tkaniny do wycierania, materiały filtracyjne i ubrania ochronne nie ujęte w innych grupach Odpady nie ujęte w innych grupach Odpady z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych oraz infrastruktury drogowej Odpady medyczne i weterynaryjne Razem (zaokrąglone, uśrednione): Prognoza ilości odpadów Mg/rok lata lata 2005-2006 2007-2015 0,8 0,9 4,0 3,0 0,2 0,2 3,5 40,0 3,5 30,0 0,1 0,1 130,0 140,0 20003000 37,0 40005000 40,0 22153215 42185218 Cele i kierunki działań Do podmiotów obecnych na terenie gminy Miechów stosują się następujące cele dotyczące gospodarki odpadami niebezpiecznymi, nakreślone w dokumentach wyższego szczebla: Eliminacja bądź minimalizacja zagrożeń wynikających z gospodarowania odpadami niebezpiecznymi, minimalizacja wytwarzania tych odpadów, rozwój systemu odzysku i unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych, osiągnięcie w perspektywie lat 2007-2015 poziomu odzysku odpadów niebezpiecznych z sektora gospodarczego wynoszącego 90%. Na terenie gminy nie przewiduje się budowy obiektów służących przetwarzaniu odpadów niebezpiecznych. Kierunki działań są analogiczne, jak w przypadku odpadów innych niż niebezpieczne. Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 4.2. 55 Szczególne grupy odpadów niebezpiecznych z obydwóch sektorów. Spośród grupy odpadów niebezpiecznych, szczególną uwagę należy skierować na odpadowe oleje, baterie i akumulatory, pestycydy, odpady medyczne i weterynaryjne, zużyte urządzenia elektryczne i elektroniczne, wycofane z eksploatacji pojazdy samochodowe oraz odpady zawierające azbest. 4.2.0.1 Odpady z placówek służby zdrowia i weterynaryjnych Odpady medyczne powstają we wszystkich placówkach medycznych w związku z udzielaniem świadczeń zdrowotnych i prowadzeniem badań. Ponadto odpady medyczne w postaci przeterminowanych lekarstw i środków medycznych powstają również w gospodarstwach domowych. Na terenie gminy Miechów nie jest prowadzona zbiórka przeterminowanych lekarstw. Tabela nr 25.Ilość medycznych odpadów niebezpiecznych wytwarzanych rocznie w placówkach na terenie gminy Miechów Obiekty służby zdrowia szpital stacja dializ laboratoria medyczne przychodnia dom pomocy społecznej apteki Razem Masa wytwarzanych odpadów [Mg/r] 27,0 6,0 0,3 0,5 0,5 0,1 34,4 W oparciu o to zestawienie można stwierdzić, że ilość niebezpiecznych odpadów medycznych wytwarzanych na terenie gminy wynosi 34,4 Mg/r. Jako wartość reprezentatywną przyjmuje się 35 Mg. Odpady niebezpieczne wytwarzane na terenie placówek medycznych są przekazywane do unieszkodliwiania w profesjonalnych firmach, za pośrednictwem przedsiębiorstw zajmujących się zbieraniem i transportem odpadów medycznych, działających na podstawie odpowiednich koncesji. Odpady weterynaryjne Określenie ilości tych odpadów na terenie gminy Miechów, podobnie jak na terenie całego powiatu miechowskiego jest bardzo trudne. Brak jest odpowiednich danych, również w PPGO. Oszacowana tam ilość odpadów weterynaryjnych wytwarzanych w powiecie miechowskim wynosi 1,5 Mg. Ocenia się, że połowa z tej ilości, t.j. 0,75 Mg/rok, powstaje w gminie Miechów. Problem usuwania odpadów weterynaryjnych wymaga rozwiązania w skali gminy. Korzystnym rozwiązaniem byłoby zawarcie przez gminę stałej umowy ze specjalistyczną firmą, wyłonioną w drodze przetargu, tak jak praktykuje się w innych gminach w Polsce. Prognozy do roku 2015 Wskaźniki dla prognozy wytwarzania odpadów powstających w placówkach służby zdrowia zaczerpnięto z PPGO, z modyfikacją dla odpadów weterynaryjnych. Tabela nr 26.Prognoza ilości odpadów medycznych powstających w placówkach służby zdrowia i placówkach weterynaryjnych Rodzaj odpadów Odpady medyczne zawierające żywe drobnoustroje chorobotwórcze lub ich toksyny (18 01 03*) Chemikalia, w tym odczynniki, zawierające substancje niebezpieczne (18 01 06*) Odpady weterynaryjne zawierające żywe drobnoustroje chorobotwórcze lub ich toksyny (18 02 02*) Razem: 2004 34,4 2006 35,5 Rok 2007 36,5 2010 37,6 2015 39,5 <0,1 <0,1 <0,1 <0,1 <0,1 0,75 0,77 0,79 0,81 0,85 35,25 36,37 37,39 38,51 40,45 Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 56 Cele i kierunki działań Podobnie, jak w przypadku innych odpadów, celem nadrzędnym jest ograniczenie ilości odpadów. W przypadku gminy Miechów bardzo ważnym celem jest nawiązanie stałej umowy z firmą specjalistyczną zajmującą się wywozem odpadów weterynaryjnych i padłych zwierząt do wyspecjalizowanych zakładów utylizacji. W gestii gminy leży również organizacja odpowiedniego systemu nadzoru i kontroli w tym zakresie. Celem krótkoterminowym jest objęcie zorganizowanym systemem zbiórki odpadów wszystkich podmiotów wytwarzających odpady medyczne i weterynaryjne na terenie gminy. Zgodnie z zaleceniem PPGO należy wyeliminować sytuacje spalania odpadów medycznych w kotłowniach, o ile takie przypadki się zdarzają. 4.2.0.2 Oleje odpadowe źródłem odpadów olejowych są zakłady przemysłowe oraz środki transportu samochodowego. Odpady olejowe mogą występować w postaci ciekłej lub w postaci innych rodzajów odpadów zanieczyszczonych olejem, takich jak filtry olejowe, odolejacze czy inne elementy linii technologicznych, opakowania, lub zanieczyszczone tkaniny (czyściwo). Na podstawie oszacowań i informacji bezpośrednich można oszacować, że w gminie Miechów powstaje ok. 3,0 Mg/rok odpadów olejowych wytwarzanych w zakładach przemysłowych. Znacznie więcej, bo ok. 3540 Mg/rok odpadów olejowych powstaje w sektorze motoryzacyjnym. W tabeli przedstawiono oszacowanie ilości olejów odpadowych powstających w sektorze motoryzacyjnym. Tabela nr 27.Oszacowanie ilości odpadów olejowych powstających w gminie Miechów w sektorze motoryzacyjnym Pojazdy samochodowe liczba pojazdów w gminie ilość olejów w pojeździe [L] osobowe autobusy specjalne ciężarowe i ciężarowo - osobowe ciągniki samochodowe ciągniki rolnicze jednoślady Razem 5289 48 14 1498 133 1784 302 9068 5 8 5 7 8 6 1 średnia krotność wymiany razy/rok 0,75 2 1 2 2 0,5 0,3 ilość odpadu [Mg/rok] 15,9 0,6 0,1 16,8 1,7 4,3 0,1 39,4 Odpady olejowe są lub mogą być odbierane przez następujące specjalistyczne przedsiębiorstwa, posiadające stosowne decyzje Starosty Miechowskiego, wskazane w PPGO: „CLIF” Sp. z o.o. ul Nadbrzezie 7, 31-983 Kraków, „LOBBE”, ul . Koksownicza 16, 41-300 Dąbrowa Górnicza, „RAN-FLEX” Sp. z o.o., ul. Kolberga 4, 25-620 Kielce „RAN-FLEX” Sp. z o.o., ul. Prusa 27/23, 30-117 Kraków Plan Gospodarki Odpadami dla województwa małopolskiego zakłada wzrost ilości odpadów olejowych do roku 2006, po czym przyjmuje się systematyczny spadek ilości tych odpadów. Przyjmując analogiczny wskaźnik spadku ilości olejów odpadowych powstających w gminie Miechów można założyć, że ilość odpadów olejowych w gminie w roku 2006 wyniesie ok. 45 Mg, a w roku 2015 ok. 40 Mg. Celem określonym w planach wyższego szczebla jest odzysk 50% ilości olejów wprowadzanych na rynek. Należy w tym celu zapewnić na szczeblu gminy odbiór olejów ze źródeł rozproszonych. Korzystnie będzie w tym celu wykorzystać sieć handlową. Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 4.2.0.3 57 Baterie i akumulatory W sposób podobny do przedstawione wyżej oszacowano ilość odpadów w postaci zużytych akumulatorów samochodowych. Tabela nr 28: Oszacowanie ilości odpadów w postaci zużytych akumulatorów samochodowych rodzaj pojazdu liczba pojazdów w gminie razem osobowe autobusy specjalne ciężarowe i ciężarowo - osobowe ciągniki samochodowe ciągniki rolnicze Razem masa akumulatora kg 5289 48 14 1498 133 1784 9068 wymiana akumulatora co ... lat 12 50 20 50 50 30 łączna masa odpadów w gminie Mg/rok 4 3 3 3 3 4 15,87 0,79 0,09 24,72 2,19 13,38 57,04 Powstający na terenie gminy złom z akumulatorów wraz z elektrolitem może być kierowany do zakładów unieszkodliwiania, których jest w Polsce dostateczna liczba. Ponieważ w praktyce zakup nowego akumulatora jest korzystniejszy w przypadku zwrotu zużytego, z uwagi na opłatę produktową, można założyć, że praktyka ta dotyczy również odpadów tego rodzaju powstających w gminie Miechów. Natomiast baterie i akumulatory małogabarytowe nie są przetwarzane, gdyż w kraju brakuje odpowiedniej technologii. Do czasu opracowania technologii odpady te powinny być składowane na składowiskach odpadów niebezpiecznych. 4.2.0.4 Odpady gumowe z sektora motoryzacyjnego Na podstawie liczby pojazdów zarejestrowanych w gminie Miechów i w oparciu o oszacowania dotyczące częstotliwości wymiany ogumienia w poszczególnych rodzajach pojazdów oraz masy ogumienia, szacuje się, na podstawie własnych obliczeń, że w gminie powstaje rocznie ok. 180 Mg odpadów w postaci zużytych elementów ogumienia pojazdów. 4.2.0.5 Zużyte pojazdy samochodowe W gminie Miechów zarejestrowanych jest 9068 pojazdów. Na terenie gminy Miechów prowadzi działalność zakład zajmujący się kasacją pojazdów. Jest to firma: „Zakład Przeróbki Złomu”, Krzysztof Gola, z siedzibą w Strzeżowie I . Zakład ten przyjmuje rocznie około 100 pojazdów z terenu Miechowa. Odpady te są składowane na terenie gminy do czasu ich dalszego rozdysponowania. Według prognoz UE przyjętych dla Polski i z uwzględnieniem przeliczenia danych prognostycznych na skalę gminy Miechów, można oczekiwać, że w najbliższych dwóch – trzech latach ilość złomu samochodowego może wzrosnąć dwukrotnie, po czym do roku 2015 oczekuje się ustabilizowania tej ilości na poziomie o 20% wyższym, niż obecny. Trudno oczywiście jednoznacznie prognozować w tym zakresie, ponieważ intensywność wymiany taboru samochodowego zależy od stopnia zamożności społeczeństwa i tempa postępu technologicznego, które jest bardzo znaczne. 4.2.0.6 Odpady elektryczne i elektroniczne Na terenie gminy Miechów nie jest prowadzona selektywna zbiórka zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, brak także lokalnych danych statystycznych na temat ilości powstających odpadów elektrycznych i elektronicznych. W oparciu o wskaźniki przyjete w dokumentach planistycznych wyższego szczebla szacuje się, że w gminie Miechów może powstawać do 45 Mg rocznie odpadów w postaci zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 58 Jak stwierdza się w KPGO i w WPGO, a także w PPGO: Dynamika wzrostu ilości odpadów elektrycznych i elektronicznych jest znacznie wyższa niż innych rodzajów odpadów. Na podstawie badań zakłada się, że w Unii Europejskiej ilość tych odpadów wzrasta o 3-5% w skali roku. Przy tak znacznym tempie wzrostu ilości odpadów z tej grupy, należy zawczasu zorganizować selektywną zbiórkę tych odpadów, aby zapobiec ich dalszemu przedostawaniu się do strumienia odpadów komunalnych. Można to zrealizować, podobnie jak w przypadku pozostałych frakcji niebezpiecznych, poprzez wyposażenie gminnych punktów zbiórki odpadów w odpowiednie pojemniki, lub przez wykorzystanie sieci handlowej. 4.2.0.7 Pestycydy Spośród odpadów pestycydowych obecnie istotne znaczenie mają opakowania po środkach ochrony roślin. Niekiedy trafiają one do strumienia odpadów komunalnych. W związku z zapisami Ustawy o opakowaniach i odpadach opakowaniowych, producenci i importerzy są zobowiązani do odebrania pustych opakowań na własny koszt. Powinno to doprowadzić do zaniku tego rodzaju odpadów w strumieniu odpadów komunalnych. System zbiórki powinien zatem bazować na punktach sprzedaży. Obecnie produkowane środki ochrony roślin oraz opakowania po nich mogą być unieszkodliwiane w specjalnych spalarniach niebezpiecznych odpadów przemysłowych. 4.2.0.8 Odpady zawierające azbest Na podstawie częściowej inwentaryzacji obiektów budowlanych zawierających azbest ocenia się, że łączna powierzchnia przegród budowlanych, w których zastosowano ten materiał na terenie gminy Miechów wynosi 240 tys. m2, a zatem łączna masa elementów azbestowych wynosi ok. 2640 Mg. Zgodnie z wytycznymi rządowymi, elementy te powinny zostać usunięte zgodnie z harmonogramem opracowanym przez rząd. Uprawnienia do prowadzenia prac w zakresie usuwania wyrobów zawierających azbest i wytwarzania odpadów niebezpiecznych na terenie powiatu miechowskiego, a zatem również na terenie gminy Miechów posiadają 3 podmioty gospodarcze, które uzyskały stosowne decyzje Starosty Miechowskiego. Są to następujące przedsiębiorstwa: Firma Remontowo-Budowlana RAGAR, oś. 1000-lecia 35/16, 31-610 Kraków Zakład Ogólnobudowlany i Instalacji Elektrycznych, Orłów 39a, 32-098 Wężerów EKOCHEM-EKOSERVICE Sp. z o. o. ul. Kościuszki 99, 99-411 Łódź Na terenie gminy ani na terenie powiatu nie ma składowiska na odpady azbestowo-cementowe i nie jest przewidywana budowa takiego obiektu. W województwie małopolskim składowisko odpadów zawierających azbest znajduje się na terenie Zakładów Azotowych S. A. w Tarnowie – Mościcach, Składowiskiem zarządza Jednostka Ratownictwa Chemicznego Spółka z o.o., ul. Kwiatkowskiego 8, 33-101 Tarnów. Zgodnie z ww. dokumentem rządowym pt. „Program usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest stosowanych na terytorium Polski” usuwanie wyrobów z azbestem powinno odbywać się systematycznie, w oparciu o przeprowadzoną ocenę stanu technicznego tych wyrobów. Przewiduje się następujący harmonogram działań demontażu wyrobów zawierających azbest: 2003-2012 35%, 2013-2022 40%, 2023-2032 25%. Postępowanie zgodnie z tym harmonogramem oznacza, w okresie 2004-2007 należy usunąć i unieszkodliwić ok. 42 tys. m2 płyt azbestowo-cementowych. Oznacza to wytworzenie ok. 460 Mg odpadów zawierających azbest. Analogicznie, w latach 2008-2015 z terenu gminy powinno być usunięte ok. 70 tys. m2 płyt, w wyniku czego powstanie ok. 780 Mg odpadów. Konieczne będzie zapewnienie środków finansowych na tak duże przedsięwzięcie. W skali kraju uruchamia się system finansowania tego rodzaju działań w oparciu o środki pomocowe UE. Istotne zadanie gminy polega na koordynacji pełnej inwentaryzacji obiektów, w których zastosowano azbest i na podjęciu działań zmierzających do zapewnienia finansowania robót demontażowych. 4.2.0.9 Odpady zawierające PCB Na terenie gminy Miechów nie ma obiektów ani instalacji zawierających PCB. Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 5. 59 HARMONOGRAM I SZACUNKOWE KOSZTY WDROŻENIA PLANU Wdrożenie przyjętego planu gospodarki odpadami w sektorze komunalnym wiązać się będzie z koniecznością ponoszenia kosztów niezbędnych do realizacji przedsięwzięć inwestycyjnych, rozwoju systemu zbiórki odpadów z uwzględnieniem zbiórki selektywnej, likwidacją oraz rekultywacją składowiska w Miechowie i budową nowego systemu lub obiektu, zgodnie z zapisami w WPGO i PPGO. Niezbędne dla realizacji założonych działań koszty wyliczono na podstawie: Wskaźników i wstępnych wyliczeń przedstawionych jako zadania do wykonania określone w PPGO, Wskaźników pochodzących z pozycji „Poradnik – powiatowe i gminne plany gospodarki odpadami”, Informacji o kosztach jednostkowych zamieszczonych w Krajowym i Wojewódzkim Planie Gospodarki Odpadami. Jednostkowych wskaźników kosztów wyliczonych na podstawie analizy rynku. Zadania wyszczególnione w poniższych tablicach obejmują cele: Krótkoterminowe (lata 2004 – 2007) Długoterminowe (2008 – 2011) Perspektywiczne (2012-2015) Zgodnie z zasadami przyjętymi dla planów gospodarki odpadami w kraju istnieje wymóg, aby działania na szczeblu gminy były zgodne z zapisami określonymi w PPGO oraz w WPGO dla województwa małopolskiego. Szczególnie dotyczy to tych zadań dla gminy, które stanowią element strategii przyjętej dla województwa. 5.1. Wyszczególnienie zadań proponowanych do realizacji w ramach GPGO W tabeli na stronie następnej przestawiono zadania niezbędne do zrealizowania w gminie Miechów (w latach 2004-2015). Ze względu na wymóg zbieżności z zapisami PPGO, tabela przede wszystkim odzwierciedla zadania gminy określone w tym dokumencie. Nakłady finansowe na poszczególne zadania określono na podstawie oszacowań zamieszczonych w PPGO oraz w konsultacji z urzędnikami gminy oraz z uwzględnieniem tych parametrów gminy Miechów, które wpływają na alokację nakładów na tle założeń dla powiatu. Z uwagi na specyfikę gminy Miechów i jej dominującą pozycję w skali powiatu (w kontekście zagadnień, których dotyczy niniejszy plan), zadania inwestycyjne dotyczące gospodarki odpadami w gminie i w powiecie są w znacznym stopniu tożsame. Wynika to w ogólności z uwarunkowań ekonomicznych, które stanowią o tym, że inwestycje, aczkolwiek zlokalizowane na terenie gminy, w skali powiatu są na ogół bardziej ekonomiczne. 5.1.0.0.0.0.0.1 Zadania określone w poniższej tabeli dzielą się na: W – zadania własne gminy (finansowane w całości lub częściowo ze środków gminy), K – zadania koordynowane przez Gminę (wg definicji są to: pozostałe zadania, finansowane przez przedsiębiorstwa oraz ze środków zewnętrznych, będących w dyspozycji organów i instytucji szczebla wojewódzkiego i centralnego, bądź instytucji działających na terenie powiatu, ale podległych bezpośrednio organom wojewódzkim i centralnym). Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 60 Tabela nr 29: Wykaz zadań własnych gminy (W) i koordynowanych przez Gminę (K) Lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. Zadania do realizacji Przyjęcie gminnego planu gospodarki odpadami Objęcie wszystkich mieszkańców miasta Miechów zorganizowaną zbiórką odpadów komunalnych Określenie źródeł powstawania odpadów weterynaryjnych, organizacja systemu odbioru Wdrożenie systemu zbierania padłych zwierząt. Wprowadzenie selektywnej zbiórki surowców wtórnych w miejscowościach gminy Wprowadzenie pilotażowej zbiórki odpadów biodegradowalnych Jednostki realizujące Charakter zadania lata 2004-2007 UGiM Miechów W Koszt Okres realizacji Źródła finansowania realizacji [tys.PLN] VIII. 2004 20042007 18 budżet gminy 200 budżet gminy, PFOŚi GW, GFOŚiGW UGiM Miechów W UGiM Miechów, przedsiębiorcy K 20042005 20 budżet gminy, PFOŚi GW, UGiM Miechów K 30 Budżet gminy UGiM Miechów, przedsiębiorcy W 20042007 20052006 50 UGiM Miechów, przedsiębiorcy W 20042007 70 budżet gminy, PFOŚi GW, GFOŚiGW, środki pomocowe UE budżet gminy, PFOŚi GW, GFOŚiGW, środki pomocowe UE budżet gminy, PFOŚi GW, GFOŚiGW, środki pomocowe UE budżet gminy, środki przedsiębiorców budżet gminy, PFOŚi GW, GFOŚiGW, środki pomocowe UE 7. Wprowadzenie pilotażowej zbiórki odpadów niebezpiecznych UGiM Miechów, przedsiębiorcy K 20042007 100 8. Budowa pilotażowego systemu odbioru zużytych baterii Wprowadzenie pilotażowej zbiórki odpadów wielkogabarytowych oraz wycofanych z eksploatacji urządzeń elektrycznych i elektronicznych Zamknięcie i rekultywacja składowiska odpadów w Miechowie Budowa Miejskiego i Wiejskich Punktów Gromadzenia Odpadów UGiM Miechów, przedsiębiorcy UGiM Miechów, przedsiębiorcy W 2004 2005 20042007 20 UGiM Miechów W 2007 6 800 budżet gminy, środki pomocowe UE UGiM Miechów, przedsiębiorcy K 20042006 120 środki własne powiatu i gminy, oraz inne wykazane w PPGO Budowa Zakładu Zagospodarowania Odpadów pełniącego funkcję stacji przeładunkowej (opcja) UGiM Miechów, przedsiębiorcy W 20042005 500 Budowa linii kompostowniczej dla gminy Miechów, na odpady biodegradowalne pochodzenia rolniczego i domowego UGiM Miechów, przedsiębiorcy Budowa powiatowego składowiska odpadów w gminie Miechów Podnoszenie świadomości ekologicznej społeczeństwa w zakresie gospodarki odpadami Opracowanie gminnego programu usuwania azbestu we współpracy ze Starostwem Powiatowym Urządzenie do unieszkodliwiania odpadów medycznych (sterylizacja) Budowa instalacji do przerobu serwatki UGiM Miechów, przedsiębiorcy UGiM Miechów W (opcja) W 20062007 zadanie ciągłe starostwo powiatowe, UGiM Szpital św. Anny w Miechowie Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska W 20042006 10 środki własne, PFOŚiGW, K 20042006 20042007 500 środki pomocowe UE b.d środki własne, środki pomocowe UE, WFOŚiGW 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. K 250 (opcja) W 200 (opcja) K Razem: 9938 10 438 2008-2015 Eko-Ekspert S.C., Katowice środki własne gminy, GFOŚiGW, środki pomocowe UE, środki przedsiębiorców 1000 1500 50 PFOŚiGW, GFOŚiGW PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 61 Koszt Okres realizacji Źródła finansowania realizacji [tys.PLN] Jednostki realizujące Charakter zadania Objęcie wszystkich mieszkańców gminy zorganizowaną zbiórka odpadów komunalnych Rozwój selektywnej zbiórki surowców wtórnych UGiM Miechów, przedsiębiorcy W 20082010 100 UGiM Miechów, przedsiębiorcy W 20082015 100 21. Rozwój selektywnej zbiórki odpadów biodegradowalnych UGiM Miechów, przedsiębiorcy W 20082015 80 22. Rozwój selektywnej zbiórki odpadów niebezpiecznych występujących w strumieniu odpadów komunalnych Rozwój selektywnej zbiórki odpadów wielkogabarytowych oraz wycofanych z eksploatacji urządzeń elektrycznych i elektronicznych Usuwanie wyrobów azbestowocementowych UGiM Miechów, przedsiębiorcy K 20082015 150 budżet gminy, PFOŚiGW, środki pomocowe UE UGiM Miechów, przedsiębiorcy K 20082015 150 budżet gminy, PFOŚiGW, środki pomocowe UE Mieszkańcy, UGiM Miechów K 20082015 7000 WFOŚiGW, PFOŚi GW, GFOŚiGW, budżet gminy, środki własne mieszkańców, środki pomocowe UE Lp. 19. 20. 23. 24. Zadania do realizacji budżet gminy, PFOŚiGW, środki pomocowe UE budżet gminy, PFOŚiGW, środki pomocowe UE budżet gminy, PFOŚiGW, środki pomocowe UE Razem: 7580 Razem w latach 2004 – 2015: 17 518 18 018 Źródło: Na podstawie zadań określonych dla gmin w PPGO oraz z uwzględnieniem własnych zamierzeń Gminy i Miasta Miechów Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 5.2. 62 Harmonogram i szacunkowe koszty wdrożenia GPGO dla gminy Miechów Graficzny harmonogram realizacji zadań wyszczególnionych w powyższej tabeli 29 przedstawiono w tabeli 30, wraz z podaniem orientacyjnych kosztów wdrażania. Tabela nr 30: Harmonogram wdrażania poszczególnych zadań i ich orientacyjne koszty, tys. PLN zadanie wg Tabeli 29 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 2004 2005 2006 2007 18 200 20 30 50 70 100 20 250 6800 120 500 200 1500 50 10 500 b.d. 2008 19. 20. 21. 22. 23. 24. 2009 2010 2011 2012 100 100 80 150 150 7000 Eko-Ekspert S.C., Katowice 2013 2014 2015 PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 5.2.1. 63 Schemat przepływu odpadów obecnie i w latach objętych planem Poniżej przedstawiono ogólne schematy przepływu poszczególnych frakcji odpadów, oszacowane dla stanu obecnego (Rys. 5.1) i dla stanu docelowego (Rys. 5.2), przewidzianego na lata objęte planem. W przypadku stanu docelowego uwzględniono wskaźniki i limity recyklingu, określone w KPGO i WPGO oraz w innych dokumentach wyższego szczebla. Niektóre wartości limitów uśredniono dla lepszej przejrzystości schematu. Rys. 5.1.: Oszacowanie obecnego schematu przepływu odpadów w gminie Miechów Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 64 Rys. 5.2.: Oszacowanie przyszłego i docelowego schematu przepływu odpadów w gminie Miechów Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 5.2.2. 5.2.2.1 65 Zasady finansowania Koszty inwestycyjne W planach gospodarki odpadami wyższego szczebla oraz w materiałach źródłowych (poradniki, podręczniki) określono sposoby szacowania i wyliczania kosztów inwestycyjnych dla przedsięwzięć związanych z gospodarką odpadami. Koszty te obejmują obiekty infrastruktury oraz maszyny i urządzenia stanowiące środki trwałe (samochody specjalistyczne, maszyny i urządzenia, pojemniki). Każda inwestycja powinna być przedmiotem analizy wykonalności i opłacalności. Należy wówczas uwzględnić źródła finansowania inwestycji, które mogą objąć następujące możliwości: pożyczki z funduszy celowych i kredyty preferencyjne - są podstawowym źródłem środków na inwestycje w dziedzinie ochrony środowiska w warunkach polskich; opłaty odbiorców usług - stanowią dość pewne źródło środków finansowych pod warunkiem, że ich poziom pozwala na pokrycie całości kosztów eksploatacyjnych i inwestycyjnych w skali roku; środki własne budżetu gminy - jest to najtańszy, bo bezzwrotny, dotacyjny środek finansowy. Konieczne jest uwzględnienie tego typu wydatków w budżecie gminy, co powoduje, że wydatki takie muszą być odpowiednio wcześniej planowane (najpóźniej jesienią na kolejny rok); dotacje ze źródeł zewnętrznych - dotacje ze źródeł krajowych, głównie z narodowego i wojewódzkiego funduszy ochrony środowiska; ze środków będących w dyspozycji powiatu. Kluczowy dla gminy Miechów dylemat: budowa na terenie gminy powiatowego składowiska odpadów i ZZO lub wybór innej opcji polegającej na nastawieniu się na wywóz odpadów do Bolesławia, został szczegółowo omówiony wcześniej. Przeprowadzenie dokładnego rachunku nakładów i kosztów dla wszystkich przedsięwzięć nie jest możliwe na obecnym etapie, chyba że w oparciu o ryzykowne i niepewne założenia dotyczące inżynierii finansowania poszczególnych zadań. Koszty kapitałowe oraz struktura finansowania przedsięwzięć z wykorzystaniem dotacji, kredytów czy też środków pomocowych mają zasadniczy wpływ na wynikowy rachunek ekonomiczny i z tego względu tabelaryzowanie wyników obliczeń kosztów jednostkowych, uzyskanych w oparciu o niezdefiniowane założenia ekonomiczne nie jest w tym miejscu w pełni celowe. Z kolei wykorzystanie wskaźników zaczerpniętych z KPGO wymagałoby wprowadzenie korekcji uwzględniającej uwarunkowania lokalne. Samorządy terytorialne mogą uzyskiwać pożyczki na pokrycie kosztów 70% zadania. Znaczna część pożyczki może zostać umorzona po zrealizowaniu inwestycji w planowanych terminie. Preferencyjne kredyty, bez możliwości umorzeń, oferuje Bank Ochrony Środowiska. Dla gmin kredyty przyznawane są na poziomie 0,2 stopy kredytu refinansowego. Okres spłaty do 4 lat. W obu instytucjach finansowych odsetki są płatne od momentu uruchomienia kredytu. Inne potencjalne źródła finansowania obejmują: pożyczki i preferencyjne kredyty, które są zazwyczaj udzielane na krótkie okresy, co powoduje wzrost kosztów finansowych. komercyjne kredyty bankowe, które nie powinny być brane pod uwagę jako podstawowe źródła finansowania inwestycji, z uwagi na wysokie koszty kapitałowe; mogą one stanowić uzupełnienie środków z pożyczek preferencyjnych. emisja obligacji komunalnych, które mogą być emitowane w przypadku, jeżeli dają szansę pozyskania środków taniej niż kredyty bankowe, a pożyczki preferencyjne nie są możliwe do pozyskania. udział kapitałowy lub akcyjny - polega na objęciu udziałów finansowych w przedsięwzięciu inwestycyjnym przez podmioty prywatne lub publicznych inwestorów instytucjonalnych (fundusze inwestycyjne). Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 5.2.2.2 66 Koszty eksploatacyjne Podstawowym źródłem przychodów są opłaty za wywóz odpadów i opłaty za ich przyjęcie do składowania bądź unieszkodliwienia. Uzupełniającymi źródłami przychodów są wpływy z tytułu sprzedaży surowców wtórnych i ewentualnie kompostu. Prawidłowo skalkulowana i ustalona cena usuwania i składowania odpadów powinna uwzględniać: pokrycie kosztów związanych z bieżącą, technologiczną i organizacyjną eksploatacją obiektów służących gospodarce odpadami, pokrycie kosztów finansowych inwestycji, minimalny uzasadniony zysk przedsiębiorstw realizujących usługi. Ponadto, zgodnie z ustawą o odpadach z dnia 27 kwietnia 2001 r. (Dz.U. Nr 62, poz. 628), cena przyjęcia odpadów na składowisko powinna uwzględniać w szczególności koszty budowy, eksploatacji, zamknięcia, rekultywacji, monitorowania i nadzorowania składowiska odpadów (art. 61). Należy również uwzględnić opłatę za gospodarcze korzystanie ze środowiska – umieszczenie odpadów na składowisku. Wszystkie te kryteria zastosowano w przedstawionej w Rozdziale 3.4. modelowej analizie WARIANTÓW I i II oraz pochodnych opcji gospodarki odpadami komunalnymi w Miechowie. Koszty segregacji (odzysku) surowców wtórnych ze strumienia odpadów komunalnych mogą być dofinansowane z budżetu gminnego lub stanowić dodatkowy element opłaty za przyjęcie odpadów na składowisko lub ich odzysk / unieszkodliwienie. Pozwala to na przeniesienie tych kosztów na wytwórców odpadów. Z uwagi na zmienność cen usług oraz cen skupu surowców wtórnych, następującą w wyniku normalnej gry rynkowej, wszelkie wartości obliczeniowe przedstawione w niniejszym planie, związane z obecnym stanem wiedzy na temat możliwości finansowania, należy traktować jako zaokrąglone i uśrednione. 5.2.3. Wybrane źródła finansowania PGO Obszerną i wyczerpującą informację na temat dostępnych źródeł finansowania realizacji planów gospodarki odpadami przedstawiono w krajowym i wojewódzkim planach gospodarki odpadami. (KPGO i WPGO). Znaczna, zaktualizowana część tych informacji została również zamieszczona w planie powiatowym (PPGO). Z tego względu w niniejszym planie gminnym, ponowny szczegółowy opis tych źródeł nie jest konieczny. Dostępne są następujące główne źródła finansowania przedsięwzięć w gminach: Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej www.nfosigw.gov.pl Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Powiatowe Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Gminne Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Banki o Bank Ochrony Środowiska (www.bosbank.pl). o Bank Światowy (www.worldbank.org) o Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju (www.polisci.com). Fundusze inwestycyjne SAPARD Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa CRAFT/6 Program Ramowy Unii Europejskiej w zakresie Rozwoju Technologicznego (www.parp.gov.pl) Programy bilateralne Fundusze strukturalne i Fundusz spójności. Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 6. 67 ORGANIZACJA I ZASADY MONITORINGU SYSTEMU GOSPODARKI ODPADAMI W GMINIE Organizacja i zasady monitoringu systemu na szczeblu województwa zostały omówione w WPGO, w oparciu o zapisy sformułowane w KPGO. Zagadnienie monitorowania systemu na szczeblu powiatu opisano w PPGO. Dla uściślenia zakresu zadań związanych z monitoringiem systemu gospodarki odpadami dotyczących gminy, niektóre z tych zasad i zadań opisano w niniejszym rozdziale, w oparciu o zapisy PPGO, jako dokumentu nadrzędnego. 6.1. Zasady zarządzania systemem Zarządzanie systemem gospodarki odpadami w gminie Miechów wynikać będzie z ustawowo określonego zakresu zadań poszczególnych szczebli administracji i samorządów. Ponadto, obowiązywać będą zadania określone w Powiatowym Planie Gospodarki Odpadami (PPGO), zaakceptowanym przez zarząd powiatu i zarządy gmin. Według obowiązujących przepisów, Gminny Plan Gospodarki Odpadami winien być skorelowany z systemem planowania gospodarką odpadami na obszarze powiatu miechowskiego i – szerzej – na tle województwa małopolskiego. Istnieje również wymóg skorelowania planu gospodarki odpadami, a zatem i monotoringu, z innymi lokalnymi programami dotyczącymi ogólnie ochrony środowiska. 6.1.1. Ustawowe zadania gminy Zadania gminy oraz obowiązki właścicieli nieruchomości dotyczące utrzymania czystości i porządku określa ustawa z dnia 13 września 1996 r. O utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Szczegółowe zadania poszczególnych gmin powinny zapewnić zachowanie czystości i porządku na swoim terenie oraz powinny tworzyć warunki niezbędne do ich utrzymania, obejmujące w szczególności (art. 3.2.): tworzenie warunków do wykonywania prac związanych z utrzymaniem czystości i porządku na swoim terenie lub zapewnienie wykonania tych prac przez tworzenie odpowiednich jednostek organizacyjnych, zapewnienie budowy, utrzymania i eksploatacji, własnych lub z innymi gminami: o instalacji i urządzeń do odzysku lub unieszkodliwiania odpadów komunalnych, o stacji zlewnych, o instalacji i urządzeń do zbierania, transportu i unieszkodliwiania zwłok zwierzęcych lub ich części. zapobieganie zanieczyszczeniu ulic, placów i terenów otwartych, w szczególności przez: zbieranie i pozbywanie się błota, śniegu, lodu oraz innych zanieczyszczeń uprzątniętych z chodników przez właścicieli nieruchomości orz odpadów zgromadzonych w przeznaczonych do tego celu urządzeniach ustawionych na chodniku, organizowanie selektywnej zbiórki, segregację oraz magazynowanie odpadów komunalnych, w tym odpadów niebezpiecznych, przydatnych do odzysku oraz współdziałanie z przedsiębiorcami podejmującymi działalność w zakresie gospodarowania tego rodzaju odpadami, zapewnienie zbierania, transportu i unieszkodliwiania zwłok bezdomnych zwierząt lub ich części oraz współdziałanie z przedsiębiorstwami podejmującymi działalność w tym zakresie, prowadzenie ewidencji zbiorników bezodpływowych w celu kontroli częstotliwości ich opróżniania i opracowywania planu sieci kanalizacyjnej, prowadzenie ewidencji przydomowych oczyszczalni ścieków w celu kontrolowania częstości i sposobów usuwania komunalnych osadów ściekowych oraz w celu opracowywania planu rozwoju sieci kanalizacyjnej. Powyższe zadania gmina powinna realizować na podstawie własnego planu gospodarki odpadami. Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 68 Rada gminy, w oparciu o opinię Państwowego Terenowego Inspektora Sanitarnego, w drodze uchwały ustala szczegółowe zasady utrzymania czystości i porządku na terenie gminy dotyczące m. in. (art. 4): 6.1.2. 6.1.2.1 prowadzenia we wskazanym zakresie selektywnej zbiórki odpadów komunalnych, rodzaju urządzeń przeznaczonych do zbierania odpadów komunalnych na terenie nieruchomości oraz na drogach publicznych, a także wymagań dotyczących ich rozmieszczenia oraz utrzymywania w odpowiednim stanie sanitarnym, porządkowym i technicznym, częstotliwości i sposobu pozbywania się odpadów komunalnych lub nieczystości ciekłych z terenu nieruchomości oraz z terenów przeznaczonych do użytku publicznego. Działania w zakresie monitorowania planu Opiniowanie projektów planów gospodarki odpadami Według Ustawy o odpadach projekt planu gospodarki odpadami dla gminy Miechów podlega zaopiniowaniu przez Zarząd powiatu miechowskiego oraz Zarząd województwa małopolskiego. Zarząd powiatu opiniuje plan w aspekcie jego zgodności z planem powiatowym (PPGO), natomiast Zarząd województwa - w kontekście zgodności planu ze strategią przyjętą w WPGO. 6.1.2.2 Aktualizacja i modyfikacja planów Ustawa o odpadach wymaga, aby plany gospodarki odpadami aktualizowane były nie rzadziej niż raz na 4 lata. Organy wykonawcze poszczególnych szczebli przygotowują co 2 lata sprawozdanie z realizacji planów gospodarki odpadami. Sprawozdania te są przechowywane przez Sejmik Wojewódzki, Radę Powiatu i Radę Gminy. Jeżeli będzie wymagała tego sytuacja lokalna i uchwalony plan będzie wymagał modyfikacji wówczas przeprowadza się stosowne postępowanie, przed upływem wymaganych ustawowo 4 lat, w celu aktualizacji planu. 6.1.2.3 Raportowanie wdrażania planów Kolejnym elementem zarządzania i monitorowania systemem gospodarki odpadami jest sporządzanie raz na 2 lata raportów z postępów we wdrażaniu planów gospodarki odpadami. W przypadku planu gminnego, zarząd gminy przekazuje raport do rady gminy. 6.1.3. Wskaźniki monitorowania efektywności planu Właściwie zaplanowany i prowadzony system sprawozdawczości jest pomocny w ocenie skuteczności wdrażania zapisów planu gospodarki odpadami, w trakcie jego realizacji. Według wskazówek określonych w planach wyższego szczebla i w podręcznikach oraz w literaturze przedmiotu, należy zdefiniować system wskaźników określających stan środowiska i zmiany tego stanu w efekcie realizacji planu oraz określić wskaźniki stanu świadomości społecznej. W rzeczywistości, monitorowanie efektywności planu na szczeblu gminy dostarcza informacji dla monitoringu na szczeblu powiatu (poziom wydawania decyzji o wytwarzaniu odpadów itp.) oraz służy budowie systemu monitoringu na poziomie województwa (poziom określania strategii gospodarki odpadami). Cały system docelowo ma służyć monitorowaniu efektywności realizacji KPGO. Poniżej, w tablicy nr 31, w standardzie dość powszechnie występującym w kraju, (w przypadku niniejszego planu dla gminy Miechów tabelę opracowano w oparciu o zapisy WPGO dla województwa małopolskiego), zaproponowano istotne wskaźniki kontrolne, przy założeniu, że lista ta nie jest kompletna i powinna być modyfikowana na bieżąco. Bardziej szczegółowe wskaźniki przyjęte Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 69 przez Starostwo Powiatowe i stanowiące element lokalnego systemu monitorowania w gminach powiatu miechowskiego, są przedstawione w PPGO. Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 70 Tabela nr 31 : Wskaźniki monitorowania gminnego planu gospodarki odpadami (standard z WPGO) L.p. Wskaźnik Stan wyjściowy A. Wskaźniki stanu gospodarki odpadami i zmiany presji na środowisko Ilość odpadów komunalnych wywiezionych z terenu gminy w związku z zorganizowaną Mg/rok zbiórką odpadów Procent gospodarstw objętych umowami o wywóz odpadów Ilość wytwarzanych odpadów komunalnych na 1 mieszkańca na rok Mg/M/rok Udział odpadów z sektora komunalnego deponowanych na składowiskach % Udział odpadów z sektora gospodarczego deponowanych na składowiskach % Stopień gospodarczego wykorzystania odpadów przemysłowych % Ilość wytworzonych odpadów niebezpiecznych na mieszkańca na rok Mg/M/rok Stopień unieszkodliwienia odpadów niebezpiecznych % Udział odzyskiwanych surowców wtórnych w całkowitym strumieniu odpadów % komunalnych i komunalnopodobnych Nakłady inwestycyjne na gospodarkę odpadami zł/rok B. Wskaźniki świadomości społecznej Udział społeczeństwa w działaniach na rzecz poprawy gospodarki odpadami wg oceny % jakościowej Ilość i jakość interwencji (wniosków) zgłaszanych przez mieszkańców (np. dzikie liczba / opis wysypiska, odpady porzucone w lasach i na nieużytkach itp.) Liczba, jakość i skuteczność kampanii edukacyjno-informacyjnych, liczba / opis 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 1. 2. 3. Jak zapisano w WPGO dla województwa małopolskiego: Określenie powyższych wskaźników wymaga posiadania odpowiednich informacji: Pochodzących z monitoringu środowiska (grupa A). Informacje te powinny być opracowane przez odpowiednie służby, Pochodzących z przeprowadzenia odpowiednich badań społecznych (grupa B), np. raz na 4 lata. Badania te powinny być prowadzone przez wyspecjalizowane jednostki badania opinii społecznej. Mierniki społecznych efektów programu są wielkościami wolnozmiennymi. Są wynikiem badań opinii społecznej i specjalistycznych opracowań służących jakościowej ocenie udziału społeczeństwa w działaniach na rzecz poprawy stanu środowiska, a także ocenie odbioru przez społeczeństwo efektów planu przez ilość i jakość interwencji zgłaszanych do Urzędów Gmin/Miast/Powiatów/. W oparciu o analizę wskaźników grupy A i grupy B będzie możliwa ocena efektywności realizacji ‘Planu gospodarki odpadami” a w oparciu o tą ocenę – aktualizować plan. Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 6.2. 71 Edukacja ekologiczna Podstawowe wytyczne w zakresie edukacji ekologicznej dotyczącej gospodarki odpadami przedstawiono w WPGO oraz w PPGO. Są one zbieżne z zasadami ogólnie przyjętymi w kraju. Zadanie gminy polega przede wszystkim na podjęciu działań edukacyjnych, adresowanych do poszczególnych grup wiekowych i społecznych. Program edukacyjny w zakresie gospodarki odpadami powinien być finansowany ze środków funduszy powiatowych i gminnych, w myśl przepisów ustawy Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62/2001, poz. 623), art. 406 – 408. Z punktu widzenia skuteczności administrowania gminą, istotne jest rozbudzenie u mieszkańców gminy zainteresowania sprawą gospodarki odpadami. Dlatego w obrębie działań, o których mówi się w kontekście działalności edukacyjnej gminy, przede wszystkim trzeba zachęcić mieszkańców gminy do wdrażania segregacji odpadów, z czasem obejmującej również selekcjonowanie odpadów biodegradowalnych, co najprawdopodobniej napotka na największe trudności, z uwagi na istniejące nawyki i przyzwyczajenia. Dlatego spośród listy działań nakreślonej dla gminy, szczególną uwagę trzeba zwrócić na edukację społeczną. Tę część wdrażania planu można prowadzić poprzez edukację: w systemie nauczania, począwszy od zajęć w szkołach podstawowych i średnich, za pomocą środków społecznego przekazu (lokalna prasa, radio i telewizja), za pomocą rozpowszechnianych ulotek, akcji plakatowej itp. Należy kontynuować te działania edukacyjne, które już wpisały się w tradycję gminy, a mianowicie: Konkurs na najbardziej ekologiczne osiedle i sołectwo, Sprzątanie świata i naszej gminy, Akcję rozpowszechniania ulotek i ogłoszeń oraz organizowanie prelekcji, uzupełniających wiedzę mieszkańców miasta i gminy na temat korzyści wynikających z selektywnej zbiórki odpadów. Pracownicy gminy odpowiedzialni za opracowanie programu edukacyjnego powinni ocenić istniejące w gminie materiały edukacyjne w zakresie promocji prawidłowej gospodarki odpadami i opracować program dalszej akcji informacyjnej. W oparciu o własne doświadczenia należy wówczas opracować nowe materiały, które uzupełnią ewentualne braki rozpoznane w istniejący systemie edukacyjnym, zwłaszcza w odniesieniu do materiałów drukowanych i rozpowszechnianych jako ulotki lub plakaty. identyfikacja problemów, których nie omawiają dostępne materiały informacyjne, Dla społeczności lokalnej w gminie Miechów, obecnie najbardziej istotne wydaje się poinformowanie społeczeństwa o zamierzeniach, wadach i zaletach dotyczących dalszego planu działania w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi, czyli tych opcji gospodarki, które są obecnie przedmiotem dyskusji społecznej: „składowisko czy wywóz odpadów poza gminę i powiat”. Ponadto istotne jest ciągłe propagowanie zbiórki selektywnej odpadów, zwłaszcza wyodrębnienie frakcji niebezpiecznej ze strumienia odpadów komunalnych. Można w tym celu wykorzystać proponowane w planach wyższego szczebla teksty informujące o truciznach zawartych w niektórych odpadach domowych (rtęć ze świetlówek, toksyczne substancje zawarte w farbach i lakierach, metale ciężkie obecne w zużytych bateriach itp.) Jako formę przekazu, w przypadku gminy Miechów, najkorzystniej jest wybrać materiały drukowane, ulotki, ulotki zredagowane w formie „pytanie - odpowiedź”, broszury, obwieszczenia i plakaty zawierające powiadomienia ze strony służb komunalnych. Duży zasięg społeczny maja również publikacje w lokalnej prasie i periodykach. W planach gospodarki odpadami zaleca się korzystanie z następujących form przekazu prasowego: artykuły tematyczne, komentarze, stałe rubryki, wywiady, listy do redakcji, artykuły redakcyjne, komunikaty, materiały o charakterze reklamowym. Na potrzeby Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 72 węższych grup odbiorców, bliżej związanych z tematyką gospodarki odpadami, korzystnie jest opracować odpowiednie biuletyny, opracowania specjalistyczne o charakterze popularno-naukowym, raporty i monografie. Możliwości organizacyjne gminy są limitowane przez dostępne środki finansowania tego typu kampanii, toteż szczegółowe wytyczne dla gminy Miechów nie mogą być w tym miejscu sformułowane, z uwagi na brak bieżącej informacji o istniejących i przyszłych możliwościach finansowych w tym względzie. Dlatego, na początek, jako najkorzystniejszą formą przekazu informacji, a równocześnie formę skutecznie promującą właściwe zachowania pro-ekologiczne, sugeruje się wprowadzenie lub raczej rozszerzenie programu zajęć dydaktycznych w szkołach w gminie, począwszy od szkół podstawowych, po średnie. Kadra pedagogiczna posiada dostęp do wydawnictw dydaktycznych o tematyce ekologicznej rozpowszechnianych w szkołach i innych jednostkach resortu oświaty, a ponadto posiada możliwości zaangażowania w proces edukacyjny osób zajmujących się ochroną środowiska w ramach swojej działalności zawodowej lub społecznej. W szczególności ważne jest zaangażowanie organizacji pozarządowych, takich jak Polski Klub Ekologiczny. Ponadto, z racji swojego autorytetu i pozycji w systemie społecznym oraz dzięki kontaktowi z praktycznie wszystkimi środowiskami lokalnymi, szkoła jest bardzo dobrym partnerem dla rozpowszechniania zasad właściwej i ekologicznie przyjaznej gospodarki odpadami. Umiejętne wykorzystanie naturalnego „zapału pro-ekologicznego” dzieci i młodzieży, przynosi zwykle bardzo dobre efekty poza szkołą. Z punktu widzenia Urzędu Gminy oraz ZGK, korzystne jest zastosowanie czytelnych i promujących odpowiednie zachowanie społeczne sposobów oznakowania urządzeń do zbiórki selektywnej odpadów. Na ten temat istnieją zapisy w PPGO, wraz z konkretnymi propozycjami etykietowania np. pojemników na odpady, a zaproponowany tam system oznakowań jest efektowny i zastosowanie go powinno przynieść oczekiwane rezultaty. Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 7. 73 ANALIZA ODDZIAŁYWANA PLANU GOSPODARKI ODPADAMI NA ŚRODOWISKO Zakres niniejszej prognozy jest zgodny z art. 41 ust. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz.U. Nr 62, poz. 627). 7.1. Informacja o zawartości, uwarunkowaniach i głównych celach planu gospodarki odpadami dla gminy Miechów Zawartość Projektu Planu Gospodarki Odpadami dla gminy Miechów, pod względem zawartości odpowiada aktualnie obowiązującym wymaganiom stawianym planom gospodarki odpadami, w tym przede wszystkim zapisanym w Ustawie o odpadach z dnia 27 kwietnia 2001 r. (Dz.U. Nr 62, poz. 628 z późn. zm.), Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 9 kwietnia 2003 r. w sprawie sporządzania planów gospodarki odpadami (Dz.U. Nr 66, poz. 620). Głównymi częściami GPGO są: 1. Charakterystyka gminy Miechów, 2. Przedstawienie oraz ocena aktualnego stanu gospodarki odpadami z sektora komunalnego i gospodarczego, 3. Prognozowane zmiany w zakresie gospodarki odpadami, wynikające w szczególności ze zmian demograficznych i gospodarczych, 4. Opis działań zmierzających do poprawy sytuacji w zakresie gospodarki odpadami, w szczególności w zakresie zapobiegania wytwarzaniu odpadów, redukcji ilości odpadów wytwarzanych oraz ograniczania ich uciążliwości, rozwijania selektywnej zbiórki, transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów, ograniczenia ilości odpadów biologicznie degradowalnych, deponowanych na składowisku, 5. Projektowany system gospodarki odpadami, w przypadku odpadów z sektora komunalnego oparty na wariantowych założeniach przyjętych w PPGO na podstawie polityki wojewódzkiej założonej w WPGO, 6. Skrótowa analiza uwarunkowań technicznych i ekonomicznych poszczególnych wariantów przyjętych w WPGO i PPGO, wraz z dyskusją wyników, 7. Harmonogram realizacji zadań i osiągania założonych celów, koszty wdrażania zadań i możliwości finansowania GPGO, 8. Organizacja i zasady monitorowania systemu, 9. Prognoza oddziaływania GPGO na środowisko. W projekcie planu gospodarki odpadami przyjęto następujące główne cele: Ukształtowanie proekologicznych postaw mieszkańców, Promowanie minimalizacji powstawania odpadów, Wdrożenie nowoczesnego systemu odzysku i unieszkodliwiania frakcji odpadów, Selekcja i zapewnienie odzysku, w tym głównie recyklingu odpadów, których powstawania obecnie nie da się uniknąć, Objecie zorganizowaną zbiórką odpadów wszystkich mieszkańców gminy Miechów, Zwiększenie stopnia wykorzystania odpadów, Skierowanie na składowiska takiej ilości biodegradowalnych odpadów komunalnych, jakie wynikają z wytycznych krajowych, Osiągnięcie zakładanych limitów odzysku i recyklingu poszczególnych odpadów, Ograniczenie negatywnego wpływu składowiska odpadów na środowisko, Przedstawienie nadrzędnych zadań z zakresu gospodarowania odpadami, stanowiących punkt odniesienia dla konstruowania planu gminnego gospodarki odpadami, dotyczących dalszych ustaleń co do rozwiązań zbierania, transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów, Wskazanie instrumentów i wskaźników monitorowania systemu gospodarki odpadami, spójnych z systemem przyjętym w województwie małopolskim i w powiecie miechowskim. Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 7.2. 74 Prognoza oddziaływania na środowisko dla poszczególnych określonych zadań Oczekiwany efekt ekologiczny dla poszczególnych zadań wskazanych do realizacji w związku z wdrożeniem niniejszego gminnego planu gospodarki odpadami określono w poniższych tablicach Szczegółowe oceny będzie można przeprowadzić po uzgodnieniu rzeczywistych lokalizacji obiektów oraz w oparciu o założenia projektowe. Tabela nr 32 :Prognoza oddziaływania na środowisko w odniesieniu do zadań krótko- i średnioterminowych, sektor komunalny Zadanie Termin realizacji Oczekiwany efekt środowiskowy Rozszerzenie systemu zbiórki odpadów w Na bieżąco, do 1. Ograniczenie niekontrolowanego gminie, również zbiórki selektywnej, w tym roku 2007 wprowadzania do środowiska docelowo ok. frakcji biodegradowalnej 600 Mg odpadów rocznie, ograniczenie spalania odpadów komunalnych w piecach i kotłach domowych 2. Stopniowe ograniczanie zapotrzebowania na pojemność / powierzchnię składowania odpadów na składowisku (również położonym w innej gmine), perspektywicznie ograniczenie przyszłego efektu cieplarnianego związanego z emisją metanu i dwutlenku węgla generowanych podczas chemicznej dekompozycji frakcji biodegradowalnej Budowa gminnego systemu zbiórki odpadów 2004-2007 Eliminacja emisji do środowiska takich niebezpiecznych frakcji jak: odpady po farbach, klejach, lakierach, opakowania po pestycydach, świetlówki, baterie i akumulatory, oleje przepracowane, itp. w łącznej ilości kilkudziesięciu Mg rocznie Likwidacja wysypiska w Miechowie Do końca 2006 Eliminacja lub ograniczenie wprowadzania do atmosfery substancji gazowych, odorów i skażonych aerozoli emitowanych z niezorganizowanego wysypiska odpadów, częściowe ograniczenie migracji odcieków do wód gruntowych i głębszych formacji geologicznych Tabela nr 33 : Prognoza oddziaływania na środowisko w odniesieniu do zadań krótko- i średnioterminowych, sektor gospodarczy Zadanie Wdrożenie programu usuwania elementów budowlanych zawierających azbest Termin realizacji Oczekiwany efekt środowisko wy 2004-2015 Unieszkodliwienie elementów zawierających azbest zdeponowanych w środowisku, realizacja programu rządowego i zaleceń UE w tej kwestii Zadania nieinwestycyjne Opis przedsięwzięcia Okres realizacji Opracowanie gminnego planu gospodarki odpadami 2004 7.2.1. Oczekiwany efekt środowiskowy Realizacja zadań i projektów własnych gminy oraz wdrożenie zapisów WPGO i PPGO Ocena zgodności celów planu gospodarki odpadami z celami ochrony środowiska szczebla regionalnego Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 75 Opracowany projekt bierze pod uwagę i akceptuje cele ochrony środowiska przed odpadami wyznaczone w powiatowym planie gospodarki odpadami opracowanym dla powiatu miechowskiego i jest z kolei podporządkowany wojewódzkiemu planowi gospodarki odpadami opracowanemu dla województwa małopolskiego. Ten dokument z kolei jest zbieżny z zapisami określonymi w krajowym planie gospodarki odpadami i w dyrektywach UE oraz w dokumentach strategicznych opracowanych na szczeblu krajowym, czyli w Strategii Zrównoważonego Rozwoju Polski do 2025 r. oraz w Narodowej Strategii Ochrony Środowiska na lata 2000-2006 (II Polityka Ekologiczna Państwa). Cele, określone w dokumentach wyższego szczebla w szczególności dotyczą: 7.2.2. osiągnięcia określonych poziomów odzysku odpadów opakowaniowych i odpadów poużytkowych, zmniejszenia, w określonych ilościach i terminach, zawartości substancji organicznej w odpadach komunalnych do składowania, zapewnienie sortowania i przetworzenia wszystkich odpadów przed składowaniem, Analiza i ocena aktualnego stanu środowiska oraz potencjalne zmiany tego stanu w przypadku braku realizacji GPGO Ocenia się, że w ramach zorganizowanej zbiórką odpadów w gminie w roku 2003 zebrano około 50% odpadów potencjalnie powstających w gminie. Na tle powiatu miechowskiego gmina Miechów prezentuje się pod tym względem korzystnie. Podstawową metodą unieszkodliwiania odpadów komunalnych w gminie Miechów jest ich składowanie na składowisku odpadów. Pomimo to, część nie odbieranych odpadów trafia do środowiska w sposób niekontrolowany (spalanie), a znaczna część odpadów powstających w gminie jest deponowana na wysypisku w Miechowie, które nie spełnia standardów ochrony środowiska, powodując jego znaczne obciążenie i zanieczyszczenie. Na terenach wiejskich część bio-odpadów jest wykorzystywana w żywieniu zwierząt lub kompostowana. Odpady mające właściwości energetyczne (drewno, papier, tworzywa sztuczne) często są spalane, co w przypadku tworzyw sztucznych jest niebezpieczne dla środowiska. Brak dostatecznego monitoringu utrudnia ocenę wpływu składowiska w Miechowie na środowisko. Jednak na podstawie ogólnych danych literaturowych należy oczekiwać, że składowisko to, jako nie posiadające odpowiednich zabezpieczeń, powoduje zanieczyszczenie wszystkich elementów środowiska, w tym przede wszystkim wód podziemnych. Składowisko w Miechowie jest stosunkowo małe powierzchniowo, ale charakteryzuje się relatywnie znaczną miąższością warstwy zdeponowanych odpadów. Jest ono zasilane wodą pochodzącą z opadów atmosferycznych. Mogą się do niego dostawać również wody powierzchniowe i podziemne. Część wód opadowych paruje, część spływa po powierzchni, a część wraz z wodą dostarczaną z odpadami i pochodzącą z rozkładu substancji organicznej migruje przez składowisko, tworząc odcieki. Z powodu braku właściwych zabezpieczeń, w efekcie lokalnych warunków hydrogeologicznych, odcieki te mogą być przenoszone w warstwach wodonośnych na znaczne odległości, powodując wzrost stężenia substancji rozpuszczonych w wodach podziemnych. Dotyczy to zwłaszcza związków nieorganicznych (chlorki, siarczany, wodorowęglany, węglany sodu, wapnia, magnezu i potasu, azot amonowy) i w dużo mniejszym stopniu organicznych (BZT5, ChZT). Odcieki ze składowiska odpadów komunalnych mogą zawierać ponadto organizmy chorobotwórcze. Stopień zagrożenia wód podziemnych przez odcieki zależy m.in. od: charakteru podłoża, na którym zlokalizowane jest składowisko, położenia i wahań zwierciadła wody gruntowej, wieku składowiska. Zanieczyszczenia bakteriologiczne i zawiesiny mogą przemieszczać się na stosunkowo nieduże odległości od składowiska. Przyjmuje się, że mogą one docierać na odległość od kilkunastu do 100 m od składowiska. Na większe odległości migrują zanieczyszczenia chemiczne w postaci jonowej. Zanieczyszczenie wód na terenie wokół składowisk może się utrzymywać przez kilkanaście lat. Przy szczególnie niekorzystnych warunkach należy się liczyć z okresem 50-cio letnim. Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 76 W poniższej tablicy przedstawiono główne wskaźniki, które mogą obrazować wpływ poszczególnych rodzajów składowisk na wody podziemne. Dane pochodzą z literatury. Tabela nr 34 Ważniejsze wskaźniki mogące świadczyć o wpływie na wody podziemne poszczególnych rodzajów składowisk Wskaźniki zanieczyszczenia (zawartość podwyższona lub obecność substancji zwykle nie spotykanej w wodzie) Składowiska odpadów HCO3-, CO32-, Cl-, SO42-, Na+, Ca2+, Mg2+, Fe2+, Mn2+, komunalnych twardość, utlenialność, BZT, sucha pozostałość W sąsiedztwie ogniska obecne produkty przejściowe mineralizacji (kwasy tłuszczowe, aldehydy, alkohole) oraz NH3, H2S, siarczki Odpady paleniskowe Mg2+, Ca2+, SO42-, metale ciężkie, twardość, Feorg., Mnorg. Odpady organiczne HCO3-, CO32-, SO42-, Cl-, zw. azotu i fosforu, Na+, K+, produkty przejściowe mineralizacji (kwasy, aldehydy, alkohole), BZT Rodzaj składowiska Uwagi Jeśli mineralizacja przebiega w warunkach tlenowych Jeśli mineralizacja przebiega bez dostępu tlenu - Żródło: Dane literaturowe, internet Teren wokół składowiska jest zagrożony sanitarnie. Ma to związek z dużą koncentracją patogenów w bryle składowiska oraz z ich rozprzestrzenianiem przez ptaki, gryzonie itp. oraz na skutek unosu pyłów i w rezultacie migracji aerozoli powodowanej ruchem powietrza. Emisje pyłu ze składowiska mogą powodować wzrost stężenia pyłu zawieszonego oraz opad pyłu w bezpośrednim sąsiedztwie składowiska, na ogół w odległościach do ok. 100 m. W powietrzu wokół tego rodzaju składowisk występują bakterie, zarodniki grzybów oraz promieniowce. Natężenie tych zjawisk wiąże się z warunkami meteorologicznymi (wilgotność powietrza, temperatura, prędkość wiatru), wielkością składowisk oraz jakością ich eksploatacji. Składowisko jest również źródłem emisji zanieczyszczeń gazowych: amoniaku, siarkowodoru i innych gazów. Ponadto w bryle składowiska powstaje metan i dwutlenek węgla, które przyczyniają się do powstawania efektu cieplarnianego. Największą uciążliwość dla mieszkańców terenów położonych wokół składowisk tego typu, stanowią z reguły odory będące wynikiem rozkładu związków organicznych. Emisji odorów nie da się uniknąć, ponieważ wymagałoby to zastosowania odpowiednich rozwiązań technicznych celem zagęszczania i bieżącego przykrywania odpadów. Ponadto konieczne byłoby całkowite ujęcie i gromadzeni odcieków oraz ujęcie i spalanie gazu wysypiskowego. Składowisko w Miechowie będzie zlikwidowane i poddane rekultywacji polegającej głównie na przykryciu wierzchowiny i obsadzeniu jej zielenią. Jeśli w gminie zostanie podjęta decyzja o budowie nowego składowiska, to będzie to składowisko powiatowe i z pewnością będzie zbudowane według obecnie obowiązujących przepisów. 7.2.3. Ocena przewidywanego oddziaływania na środowisko w rezultacie realizacji zadań określonych w projekcie planu gospodarki odpadami Przewidywane, znaczące oddziaływanie na środowisko zadań i przedsięwziąć zawartych w planie gospodarki odpadami, w przypadku gdy ich realizacja mogłaby się wiązać z potencjalnym znaczącym oddziaływaniem na środowiska, podlegać będą postępowaniu w sprawie oceny ich oddziaływania na środowisko. Rodzaje tego typu przedsięwzięć określone zostały w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 24 września 2002 r. w sprawie określenia rodzajów przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz szczegółowych kryteriów związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięć do sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko (Dz. U. Nr 179, poz. 1490). W zakresie działań związanych z gospodarką odpadami, które dotyczą lub mogą dotyczyć gminy, konieczność opracowania raportu o oddziaływaniu na środowisko występuje dla następujących rodzajów obiektów i / lub przedsięwzięć: poletka osadowe, o powierzchni nie mniejszej niż 0,5 ha, Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 77 punkty zbierania odpadów niebezpiecznych. Wskazane w niniejszym planie zadania i rozwiązania wpływać będą na zmniejszenie oddziaływania na środowisko systemu gospodarki odpadami w wyniku: Odzysku (w tym zwłaszcza recyklingu) frakcji odpadów użytkowych (opakowaniowych, innych niż opakowaniowe, gruzu budowlanego, odpadów wielkogabarytowych) oraz recyklingu organicznego odpadów biodegradowlanych (odpadów kuchennych i ogrodowych) poprzez kompostowanie indywidualne oraz ewentualnie w przyszłej linii kompostowniczej o odpowiednim standardzie technicznym zabezpieczenia środowiska, Planowanego ograniczenia masy składowanych odpadów, Ograniczenia składowania odpadów nieprzetworzonych oraz dążenia do składowania tylko frakcji odpadów wcześniej sortowanych, w której zmniejszono zawartość składników biodegradowalnych. Zadania związane z wyłączaniem z eksploatacji i rekultywacją składowiska w Miechowie, jako nie odpowiadającego wymogom ochrony środowiska daje jednoznacznie pozytywne efekty ekologiczne. 7.3. Rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko, mogących być rezultatem realizacji planu Zapobieganie i ograniczanie negatywnych oddziaływań na środowisko mogących być rezultatem realizacji GPGO następować będzie poprzez: promowanie działań mających na celu redukcję ilości odpadów wytwarzanych i usuwanych z gospodarstw domowych (szczególną wagę przykłada się m.in. do indywidualnego zagospodarowania odpadów biodegradowalnych przez mieszkańców), rozwój selektywnej zbiórki i odzysku wybranych frakcji odpadów wykorzystanie przetworzonych odpadów biodegradowalnych w formie kompostu oraz stosowanie go do nawożenia gruntów w związku z rekultywacją składowisk, wykorzystanie żużli oraz niektórych frakcji odpadów budowlanych, wyselekcjonowanie odpadów niebezpiecznych ze strumienia odpadów komunalnych i odbiór tej frakcji od drobnych wytwórców, w celu odrębnego unieszkodliwiania tych odpadów w specjalnych instalacjach, minimalizację emisji do środowiska zanieczyszczeń ze składowisk poprzez ograniczanie ilości składowanych odpadów oraz składowanie tylko odpadów wcześniej sortowanych i przetworzonych, co pozwoli na znaczące zmniejszenie emisji gazów i odcieków ze składowisk oraz zmniejszenie ich uciążliwości i zagrożeń ekologicznych, zwłaszcza w efekcie zmniejszenia emisji odorów i emisji mikrobiologicznych do powietrza atmosferycznego. Przedstawione w niniejszym planie założenia i cele odpowiadają zapisom dokumentów opublikowanych przez UE oraz planom i programom obowiązującym w kraju. W szczególności nawiązano do zadań i celów sformułowanych w Powiatowym Planie Gospodarki Odpadami, opracowanym i przyjętym dla powiatu miechowskiego. Plan powiatowy przyjęto 10 marca 2004. Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 8. 78 STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM Gospodarka odpadami podlega przepisom Ustawy o odpadach, która nakazuje, między innymi: Zapobiegać powstawaniu odpadów lub ograniczać ich ilość i niekorzystny wpływ na środowisko, Zapewniać odzysk odpadów zgodny z zasadami ochrony środowiska, Stosować metody unieszkodliwiania odpadów zgodne z wymogami ochrony środowiska, jeśli odpady te nie mogą być odzyskiwane, Odzyskiwać lub unieszkodliwiać odpady w miejscu ich powstawania, Stosować zasadę rozszerzonej odpowiedzialności producenta, nakładającą na niego odpowiedzialność za odpady powstające w procesie produkcji a także za odpady powstające w czasie użytkowania i po użytkowaniu produktów. Określenie ilości odpadów komunalnych powstających w gminie jest możliwe tylko w przybliżeniu, głównie z uwagi na to, że część odpadów powstających w gospodarstwach domowych jest unieszkodliwiana bezpośrednio na miejscu, na przykład przez spalanie w piecach domowych. Aby sporządzić plan zagospodarowania odpadów komunalnych, należało zatem zebrane dane poddać procesowi przeliczania danych i uzgadniania wyników. W wyniku przeprowadzonych ankiet i analiz porównawczych stwierdza się, że w gminie Miechów powstaje obecnie około 6000 ton odpadów komunalnych, z czego wywozowi podlega do 3000 ton. Obecnie, zorganizowaną zbiórką odpadów objętych jest około 80% gospodarstw domowych w mieście, a z usługi wywozu odpadów na terenach wiejskich korzysta ok. 40% gospodarstw. Należy dążyć do tego, aby system zorganizowanej zbiórki objął docelowo 100% gospodarstw domowych i innych źródeł odpadów komunalnych i podobnych, zarówno w mieście jak i w poszczególnych sołectwach. Zatwierdzony na szczeblu województwa małopolskiego plan gospodarki odpadami określa cele związane z gospodarką odpadami, które to cele przekładają się również na zadania powiatowe i następnie na zadania gminne. Najważniejszym celem dla gminy jest objęcie wszystkich mieszkańców usługą zbiórki odpadów oraz osiągnięcie zakładanych w planie krajowym poziomów odzysku i zagospodarowania poszczególnych rodzajów odpadów. Ponadto zakłada się: wdrożenie selektywnej zbiórki makulatury, stłuczki szklanej, tworzyw sztucznych oraz odpadów zielonych, zbiórkę odpadów wielkogabarytowych; zbiórkę i gromadzenie odpadów budowlanych; wprowadzenie systemu gromadzenia i wywozu odpadów niebezpiecznych pochodzenia komunalnego, takich jak leki, opakowania po farbach, oleje przepracowane, świetlówki itp. Na terenach wiejskich oraz miejskich z zabudową jednorodzinną preferowane będzie kompostowanie odpadów organicznych we własnym zakresie. Zakłada się utrzymanie przez gminę (lub związek gmin) kontroli nad lokalnym zakładem przetwarzania odpadów, co jest istotne z punktu widzenia rozwoju racjonalnej gospodarki odpadami i daje potencjalną możliwość dofinansowania deficytowych działalności, z zysków z działalności opłacalnej (np. dofinansowanie selektywnej zbiórki i kompostowania z zysków ze składowiska). W zakresie zagospodarowania odpadów powstających w gminie, rozważa się możliwość budowy nowego składowiska wraz z linią segregacji odpadów na lata 2007-2010, po czym – zgodnie z planem wojewódzkim, odpady komunalne z gminy Miechów mają być wywożone na składowisko w Bolesławiu, lub można przyjąć inną opcję, polegającą na wywozie odpadów na składowisko w Bolesławiu (gmina Olkusz) od razu po zamknięciu składowiska w Miechowie, czyli po 31 grudnia 2006. Obydwa warianty wymagają doinwestowania, w postaci zakładu zagospodarowania odpadów. Decyzję o wyborze opcji powinna podjąć Rada Gminy, korzystnie we współpracy ze Starostwem Powiatowym w Miechowie, ponieważ - ze względów ekonomicznych - budowa obiektów utylizacji odpadów w Miechowie (składowiska, stacji segregacji itp.) powinna obejmować odpady powstające w powiecie miechowskim, a nie tylko w gminie Miechów. Generalnymi zaletami planu budowy składowiska i stacji zagospodarowania odpadów w Miechowie są: bliskość tego obiektu i niezależność od ewentualnej presji cenowej ze strony operatora składowiska położonego poza terenem gminy (ściślej: powiatu). Wadą jest brak zdecydowanie korzystnej lokalizacji oraz protest części społeczności gminy przeciwko budowie składowiska. Eko-Ekspert S.C., Katowice PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA I GMINY MIECHÓW 79 Wywóz odpadów na oddalone składowisko, w dalszej perspektywie czasowej, może się okazać rozwiązaniem bardziej kosztownym dla obywateli gminy, niż budowa i eksploatacja własnego składowiska, ale ten wariant jest zgodny z planem gospodarki odpadami dla województwa małopolskiego. Poza tym, odciąża środowisko gminy Miechów i pozwala uniknąć budowy niemile widzianego obiektu, jakim jest składowisko. Ogólnie należy podkreślić, że z uwagi na specyfikę gminy i jej pozycję w skali powiatu, zadania inwestycyjne dotyczące gospodarki odpadami w gminie i w powiecie są w znacznym stopniu tożsame. Wynika to w ogólności z uwarunkowań ekonomicznych, które stanowią o tym, że inwestycje w skali powiatu, aczkolwiek zlokalizowane na terenie gminy, są na ogół bardziej uzasadnione ekonomicznie, niż te same inwestycje planowane tylko dla samej gminy. W gminie planuje się rozwijać selektywną zbiórkę odpadów komunalnych. Jest to zgodne z zaleceniami sformułowanymi w dokumentach rządowych dla całego kraju. Zebrane selektywnie odpady komunalne, czyli odpady organiczne oraz surowce wtórne, poddawane będą w pierwszej kolejności procesowi odzysku materiałów lub energii. W tym celu postuluje się ciągłe rozwijanie gminnego systemu punktów zbiórki odpadów, zwłaszcza frakcji niebezpiecznej odpadów komunalnych. Pozostałe odpady oraz odpady z procesów przetwarzania odpadów zebranych selektywnie, będą lokowane na składowiskach. Szczególnie zaleca się selektywną zbiórkę odpadów podlegających biodegradacji, takich jak odpady kuchenne, odpady domowe i ogrodowe. Należy zaznaczyć, że o realności rozwiązań proponowanych w planach gospodarki odpadami zadecydują względy ekonomiczne oraz oferta techniczna w zakresie jakości i kompleksowości usługi utylizacji odpadów przez poszczególne przedsiębiorstwa zajmujące się zagospodarowaniem odpadów. Ważnym czynnikiem decyzyjnym jest reakcja społeczności lokalnej na proponowane rozwiązanie. Aspekt ten wymaga prowadzenia odpowiedniej polityki informacyjnej, adresowanej do poszczególnych grup społeczności lokalnej. Należy dążyć do pozyskania środków celowych, zarówno unijnych jak i krajowych, w celu uruchomienia projektu usuwania i unieszkodliwiania elementów budowlanych zawierających azbest. Powyższe plany są zgodne z wojewódzkim planem gospodarki odpadami (WPGO) i zgodne planem powiatowym przyjętym przez Radę Powiatu w dniu 10 marca 2004. Ponadto, w zakresie gospodarki wodno – ściekowej, istotne dla gminy jest rozwinięcie systemu odprowadzania i oczyszczania / zagospodarowania ścieków oraz pełne wykorzystanie oczyszczalni ścieków w Miechowie. W zakresie zagospodarowania odpadów komunalnych, najważniejsze zadania dla gminy obejmują: 1. Podjęcie decyzji o wyborze wariantu zagospodarowania odpadów komunalnych po roku 2006, i w zależności od tej decyzji: a. Budowa składowiska w Miechowie wraz ze stacją zagospodarowania odpadów (na lata 20072010 lub w dłuższej perspektywie), po czym dostosowanie systemu w gminie (powiecie) do systemu w powiecie olkuskim, zgodnie z zapisami planu wojewódzkiego, lub: b. Organizacja systemu wywozu odpadów na składowisko w Bolesławiu, po roku 2006, 2. Związane z tym podjęcie decyzji o dalszym statusie organizacyjno – prawnym ZGK Miechów, 3. Likwidacja i rekultywacja wysypiska w Miechowie, 4. Rozszerzenie systemu zbiórki odpadów w gminie, docelowo do 100%, 5. Rozwijanie zbiórki selektywnej do poziomu co najmniej 10%20% strumienia odpadów (papier, szkło, tworzywa), 6. Rozbudowa systemu zbiórki odpadów biodegradowalnych, 7. Budowa gminnego systemu punktów zbiórki odpadów niebezpiecznych, 8. Kontynuacja kampanii informacyjnej o zbiórce selektywnej, 9. Edukacja w zakresie gospodarki odpadami 10. Wdrożenie programu usuwania elementów budowlanych zawierających azbest. Proces realizacji planu gospodarki odpadami w gminie Miechów będzie na bieżąco obserwowany i oceniany. W celu określenia skuteczności jego realizacji, zakłada się wdrożenie mechanizmów tzw. monitorowania realizacji planu. Mechanizmy te, określone w krajowym i wojewódzkim planie gospodarki odpadami, pozwalają na skuteczną ocenę efektywności i jakości wdrażania zadań określonych planem. Szczegóły techniczne i organizacyjne dotyczące metod oceny i monotoringu wdrażania planu, zostały określone w planach gospodarki odpadami wszystkich szczebli. Eko-Ekspert S.C., Katowice