WARTO WIEDZIEå - Centrum Fizyki Teoretycznej PAN

WARTO WIEDZIEå
Co robi cz∏owiek, gdy utknie w korku
ulicznym? Zwykle wpada w sza∏ i z∏orzeczy, natomiast fizyk skraca sobie czas
przymusowego postoju, rozwa˝ajàc model dynamiki ruchu wielu samochodów.
Co robi pacjent, gdy wylàduje w szpitalu? Zestresowany nieufnie Êledzi poczynania lekarzy i piel´gniarek, a fizyk po
prostu nie ma na to czasu, bo przecie˝
problem zastrzyków i stosowalnoÊci prawa Hooka do naczyƒ krwionoÊnych jest
taki ciekawy... Fizyk wie te˝, dlaczego
parówka p´ka wzd∏u˝, a nie w poprzek,
i co to ma wspólnego z katastrofami parowców na Missisipi; wie, jak szybko
mo˝e liczyç komputer i dlaczego nie zawsze udaje si´ ubiç pian´, a w cieÊcie
z∏oÊliwie robi si´ zakalec. No, bàdêmy
szczerzy, mo˝e nie ka˝dy fizyk, ale profesor ¸ukasz A. Turski na pewno. A co
wi´cej – potrafi o tym zajmujàco pisaç
i opowiadaç.
SpecjalnoÊcià profesora ¸ukasza A.
Turskiego z Centrum Fizyki Teoretycznej
PAN jest fizyka materii skondensowanej,
fizyka statystyczna i teoria przejÊç fazowych. Z tych dziedzin doktoryzowa∏ si´,
habilitowa∏, opublikowa∏ ponad 120 artyku∏ów w renomowanych naukowych
periodykach i wyg∏osi∏ trudnà do oszacowania liczb´ wyk∏adów i referatów na
sympozjach, konferencjach oraz warsztatach naukowych. Profesor aktywnie
dzia∏a te˝ w Towarzystwie Popierania
i Krzewienia Nauk i w wielu naukowych towarzystwach na Êwiecie. Wybrany przez Êrodowisko do Komitetu
Badaƒ Naukowych pracuje równie˝
w Zespole Nauk Matematycznych, Fizycznych i Astronomii. Niezale˝nie jednak od tej o˝ywionej aktywnoÊci wiel- TAJEMNICA MOJEGO SUKCESU tkwi w tym, ˝e ja
kà pasjà profesora jest promocja po prostu lubi´ swojà prac´ – zapewnia laureat.
i popularyzacja fizyki.
Ten najbardziej medialny ze wszystkich polskich naukowców ma na swoim niejszych naukowych zagadnieniach da
koncie blisko setk´ artyku∏ów w prasie co- si´ mówiç i pisaç ze swadà. W 1998 roku
dziennej i popularnonaukowej, jego g∏os w∏aÊnie za Piknik Naukowy otrzyma∏ Naznajà s∏uchacze nie tyko Radia BIS, a te- grod´ im. Hugona Steinhausa.
W tym roku honory przysz∏y z zagralewizja ch´tnie zaprasza go do swoich
programów. Przede wszystkim zas∏ynà∏ nicy. Europejskie Towarzystwo Fizyczjednak jako pomys∏odawca i wspó∏twórca ne przyzna∏o profesorowi ¸ukaszowi
Pikniku Naukowego, który ju˝ od pi´ciu Turskiemu swoje nowe presti˝owe wylat odbywa si´ w czerwcu na Starym Mie- ró˝nienie: 2001 Public Understading of
Êcie w Warszawie i cieszy si´ coraz wi´k- Physics Medal. Jest to nagroda za popuszà popularnoÊcià. W tym roku wzi´∏o laryzacj´ fizyki. Cieszymy si´ i serdeczw nim udzia∏ oko∏o 30 tys. osób oraz 60 in- ne gratulujemy, a laureatowi ˝yczymy,
stytutów i uczelni. W∏aÊciwie trudno dziÊ by zrealizowa∏ swój kolejny pomys∏: ekssobie wyobraziç t´ imprez´ bez profesora ploratrium – ˝ywe miasteczko nauki
¸ukasza Turskiego. Swoim entuzjazmem i techniki, w którym m∏odzi ludzie mozara˝a najbardziej opornych w kontak- gliby poznawaç najnowsze osiàgni´cia
tach z mediami kolegów, a dla dziennika- i pobudzaç swojà wyobraêni´.
J.Z.
rzy jest przyk∏adem, ˝e nawet o najtrud-
FOT. ANDRZEJ GORZYM
Profesor orkiestra
Du˝y sukces odnieÊli polscy uczniowie na
Mi´dzynarodowej Olimpiadzie Fizycznej, która na poczàtku lipca odby∏a si´
w Turcji. Andrzej Goerlich z V LO im. Augusta Witkowskiego w Krakowie zdoby∏
z∏oty medal, Mateusz KwaÊnicki z III LO
im. Adama Mickiewicza we Wroc∏awiu –
srebrny, a Micha∏ Jóêwikowski z XIV LO
im. Stanis∏awa Staszica w Warszawie –
bràzowy. Pozostali polscy uczestnicy –
Adam Dzia∏ak z IV LO im. Hanki Sawickiej w Kielcach i Maciej Fija∏owski
z XIII LO im. Marii Piotrowiczowej w
¸odzi otrzymali wyró˝nienia.
Mi´dzynarodowa Olimpiada Fizyczna odbywa si´ od ponad 30 lat. Jej wieloletnim przewodniczàcym jest dr Wal-
demar Gorzkowski z Instytutu Fizyki
PAN. Tegoroczne zawody, które odby∏y si´ w Antalii na Tureckiej Riwierze,
by∏y najwi´ksze z dotychczasowych –
wzi´∏o w nich udzia∏ 308 najwybitniejszych uczniów z 65 krajów. Uczestnicy musieli rozwiàzaç trzy zadania POLSCY UCZNIOWIE z Mi´dzynarodowej
rachunkowe oraz wykonaç doÊwiad- Olimpiady Fizycznej w Turcji wrócili z medalami.
czenie. Zadania rachunkowe dotyczyPolscy uczestnicy Olimpiady Mi´∏y przechodzenia fal elektromagnetycznych przez poruszajàcy si´ oÊrodek, dzynarodowej to zwyci´zcy krajowej
ruchu przewodzàcej cieczy w polu ma- Olimpiady Fizycznej, która w tym rognetycznym, generacji mikrofal oraz kla- ku obchodzi∏a pi´çdziesi´ciolecie. Kosyfikacji gwiazd podwójnych. Ekspe- lejna Mi´dzynarodowa Olimpiada Firyment polega∏ na badaniu odbicia zyczna odb´dzie si´ w Indonezji latem
promieni laserowych od cieczy w obra- 2002 roku.
J.M.
cajàcym si´ naczyniu.
WRZESIE¡ 2001 ÂWIAT NAUKI
87
FOT. JAN MOSTOWSKI
M∏odzi fizycy na medal!